Tải bản đầy đủ (.pdf) (221 trang)

thiết kế thực hiện mô hình giảng dạy hệ thống điện thân xe mitsubishi attrage 2022

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (15.17 MB, 221 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH</b>

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT </b>

<b> </b>

<b> <sup> </sup> <sup> </sup> </b>

<b> </b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP</b>

<b>NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT Ô TÔ </b>

<b>Tp. Hồ Chí Minh, tháng 01/2024</b>

<b>GVHD: ThS NGUYỄN QUANG TRÃISVTH: NGUYỄN MINH ĐỨC</b>

<b> NGUYỄN PHẠM THANH TÙNG KIM DỰ TÍN </b>

<b>THIẾT KẾ, THỰC HIỆN MƠ HÌNH GIẢNG DẠY HỆ THỐNG ĐIỆN THÂN XE </b>

<b>MITSUBISHI ATTRAGE 2022 </b>

S K L 0 1 2 2 1 6

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

<b> </b>

<b>KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC </b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP </b>

<b>SVTH: NGUYỄN MINH ĐỨC MSSV: 19145367 </b>

<b>SVTH: NGUYỄN PHẠM THANH TÙNG MSSV: 19145505 </b>

<b>SVTH: KIM DỰ TÍN MSSV: 19145478 </b>

<b>GVHD: Th.S NGUYỄN QUANG TRÃI </b>

TP. Hồ Chí Minh, tháng 01 năm 2024

<b>THIẾT KẾ, THỰC HIỆN MÔ HÌNH GIẢNG DẠY HỆ THỐNG ĐIỆN THÂN XE </b>

<b>MITSUBISHI ATTRAGE 2022 </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

<b>KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC </b>

<b> </b>

<b>SVTH: NGUYỄN PHẠM THANH TÙNG MSSV: 19145505 </b>

<b>SVTH: KIM DỰ TÍN MSSV: 19145478 </b>

<b>GVHD: Th.S NGUYỄN QUANG TRÃI </b>

TP. Hồ Chí Minh, tháng 01 năm 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

i

<b>LỜI CẢM ƠN </b>

Lời đầu tiên chúng em xin gửi lời cảm ơn đến ba mẹ. Những đấng sinh thành và nuôi dưỡng chúng em từ những ngày đầu tiên có mặt trên cuộc đời này. Để được ở đây như ngày hôm nay là một hành trình dài với bao cơng sức, mồ hôi, nước mắt của ba mẹ. Và không để sự kỳ vọng, mong mỏi đó thì chúng em sẽ ln cố gắng hơn nữa để cùng với gia đình mình bước tiếp những bước cịn lại trong cuộc đời này.

Đây thực sự là một vinh dự và niềm tự hào khi chúng em là sinh viên của khoa Cơ Khí Động Lực trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM. Trong thời gian học tập và rèn luyện tại trường, chúng em đã có thêm nhiều kiến thức và kỹ năng cần thiết để tự tin và tâm huyết bước đi tiếp tục với ngành kỹ thuật ô tô. Chúng em rất biết ơn quý thầy, cô đã dành hết tâm huyết để truyền đạt cho các thế hệ sinh viên như chúng em.

Sau 4 năm học tập và rèn luyện thì Đồ án tốt nghiệp là mơn học cuối cùng để đánh giá được kết quả học tập của sinh viên. Hiện nay ngành ô tô thế giới nói chung và ngành ơ tơ Việt Nam nói riêng, sự phát triển mạnh mẽ với việc ứng dụng ngày càng nhiều những thành tựu công nghệ trên ô tô. Việc trang bị các thiết bị điện tử hiện đại trên ô tô ngày nay rất

<i>phổ biến. Nhận thức được điều đó, nhóm quyết định chọn đề tài: “Thiết kế, thực hiện mơ </i>

<i>hình giảng dạy hệ thống điện thân xe Mitsubishi Attrage 2022” để làm đề tài tốt nghiệp </i>

của mình.

Trong q trình thực hiện đề tài nhóm đã gặp nhiều khó khăn, hạn chế về mặt thời gian và kinh phí, nhưng với sự quan tâm, chỉ dẫn, hỗ trợ nhiệt tình của thầy Nguyễn Quang Trãi và các thầy trong bộ môn Điện tử ô tô cùng với sự cố gắng, quyết tâm của cả nhóm nên đề

<i>tài: “Thiết kế, thực hiện mơ hình giảng dạy hệ thống điện thân xe Mitsubishi Attrage 2022” </i>

đã kịp hồn thành đúng tiến độ.

Một lần nữa, nhóm xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy Nguyễn Quang Trãi cùng quý thầy cô trong bộ môn Điện tử ơ tơ đã hỗ trợ nhóm thực hiện đề tài. Dù cố gắng và nỗ lực thực hiện đề tài nhưng do thiếu sót về mặt kiến thức và thời gian nên đề tài còn nhiều hạn chế. Rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý thầy cô cùng các bạn sinh viên để đề tài được hoàn thiện hơn.

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

ii

<b>TÓM TẮT </b>

Đề tài tập trung nghiên cứu về hệ thống điện thân xe với mục đích chính là thiết kế, thực hiện mơ hình hệ thống hệ thống điện thân xe phục vụ cho việc giảng dạy và học tập.

Nội dung chính của đề tài bao gồm:

Tổng quan về đề tài, nêu lên lý do chọn đề tài, mục đích, đối tượng nghiên cứu của đề tài.

Tìm hiểu lịch sử phát triển của hệ thống điện thân xe.

Nghiên cứu cơ sở lý thuyết về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của hệ thống điện thân xe. Thiết kế, thực hiện mơ hình hệ thống điện thân xe.

Xây dựng các bài thực hành trên mơ hình phục vụ giảng dạy và học tập.

Tổng kết những kết quả đạt được từ đó nhận xét về ưu, nhược điểm và đưa ra hướng phát triển của đề tài.

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

1.3.Mục tiêu nghiên cứu ... 2

1.4. Đối tượng nghiên cứu ... 2

1.5.Phạm vi nghiên cứu ... 2

1.6.Phương pháp nghiên cứu ... 2

1.7.Phạm vi ứng dụng của đề tài ... 2

<b>CHƯƠNG 2 : CƠ SỞ LÝ THUYẾT ... 3 </b>

2.1.Khái quát về hệ thống điện thân xe ... 3

2.1.1.Lịch sử phát triển hệ thống điện thân xe ... 3

2.1.2. Giới thiệu xe Mitsubishi Attrage ... 4

2.1.3. Giới thiệu tổng quan về hệ thống điện thân xe Mitsubishi Attrage ... 6

2.1.4. Các thành phần cơ bản trong mạch điện hệ thống điện thân xe Mitsubishi Attrage. ... 7

2.1.5. Dây dẫn ... 10

2.1.6. Các chi tiết bảo vệ mạch ... 12

2.1.7.Giới thiệu hộp Etacs: ... 13

2.2.Hệ thống chiếu sáng và tín hiệu trên xe Mitsubishi Attrage ... 14

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

iv

2.2.1.Giới thiệu về hệ thống chiếu sáng ... 14

2.2.2.Hệ thống chiếu sáng trên xe Mitsubishi Attrage ... 19

2.2.2.1.Hệ thống đèn đầu trên xe Mitsubishi Attrage... 19

2.2.2.2. Đèn kích thước trước sau và biển số trên xe Mitsubishi Attrage ... 26

2.2.3.Hệ thống tín hiệu trên xe Mitsubishi Attrage: ... 34

2.2.3.1.Đèn xi nhan và đèn báo nguy hiểm ... 34

2.2.3.2. Đèn phanh trên xe Mitsubishi Attrage (Stop lamp): ... 39

2.2.2.3. Đèn lùi trên xe Mitsubishi Attrage (Back-up lamp): ... 42

2.3.Hệ thống nâng hạ kính trên xe Mitsubishi Attrage : ... 44

2.3.1.Giới thiệu hệ thống nâng hạ kính: ... 44

2.3.2. Hệ thống nâng hạ kính trên xe Mitsubishi Attrage ... 46

2.4.Hệ thống khóa cửa ... 53

2.4.1. Giới thiệu về hệ thống khóa cửa ... 53

2.4.2. Hệ thống khóa cửa trên xe Mitsubishi Attrage ... 55

2.5. Hệ thống gạt mưa và rửa kính trên xe Mitsubishi Attrage ... 64

2.5.1. Giới thiệu về hệ thống gạt mưa và rửa kính ... 64

2.5.2.Các thành phần chính của hệ thống gạt mưa rửa kính ... 65

2.5.3. Hệ thống gạt mưa và rửa kính trên xe Mitsubishi Attrage ... 68

<b>CHƯƠNG 3. THIẾT KẾ, THỰC HIỆN MƠ HÌNH ... 71 </b>

3.1. Lựa chọn vật tư ... 71

3.2. Thiết kế, bố trí mơ hình ... 71

3.2.1. Giới thiệu phần mềm SolidWorks ... 71

3.2.2. Thiết kế phần khung sắt đỡ mơ hình ... 72

3.2.3. Thiết kế, bố trí các chi tiết lên mặt mica ... 74

3.2.4. Thiết kế mơ hình hồn chỉnh ... 78

3.3. Tổng quan mơ hình hệ thống chiếu sáng tín hiệu ,gạt mưa ,nâng kính và khố cửa thực tế. ... 79

3.4. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu ... 85

3.4.1. Cấu tạo hệ thống chiếu sáng tín hiệu trên mơ hình ... 85

3.4.2. Sơ đồ mạch điện và nguyên lý hoạt động của hệ thống đèn đầu ... 88

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

v 3.4.3. Sơ đồ mạch điện và nguyên lý hoạt động hệ thống đèn định vị phía trước sau

và đèn biển số ... 91

3.4.4. Sơ đồ mạch điện và nguyên lý hoạt động của hệ thống lùi ... 94

3.4.5. Sơ đồ mạch điện và nguyên lý hoạt động hệ thống đèn phanh ... 95

3.4.6. Sơ đồ mạch điện và nguyên lý hoạt động của đèn báo tín hiệu rẽ và đèn báo nguy hiểm ... 96

3.5. Hệ thống gạt mưa, rửa kính ... 99

3.5.1. Cấu tạo hệ thống gạt mưa, rửa kính ... 100

3.5.2. Sơ đồ mạch điện và nguyên lý hoạt động của hệ thống gạt mưa, rửa kính ... 101

3.6. Hệ thống nâng kính ... 103

3.6.1. Cấu tạo hệ thống nâng kính ... 104

3.6.2. Sơ đồ mạch điện và nguyên lý hoạt động của hệ thống nâng kính ... 105

3.7. Hệ thống khố cửa ... 109

3.7.1. Cấu tạo hệ thống khoá cửa ... 111

3.7.2. Sơ đồ mạch điện và nguyên lý hoạt động của hệ thống khoá cửa... 112

3.7.3. Sơ đồ mạch điện và nguyên lý hoạt động của hệ thống khoá cửa từ xa ... 114

<b>CHƯƠNG 4. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG VÀ THỰC HÀNH ... 119 </b>

4.1. Quy trình sử dụng mơ hình ... 119

4.2. Một số lưu ý khi chẩn đốn sửa chữa mơ hình ... 126

4.3. Hướng dẫn kết nối máy chẩn đoán ... 130

4.4. Thiết kế Pan tạo lỗi ... 134

<b>CHƯƠNG 5. HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH TRÊN MƠ HÌNH ... 145 </b>

5.1. Bài giảng thực hành (Dành cho người dạy) ... 145

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

R/B (Relay box) – Hộp relay J/B (Junction box) – Hộp nối SW (Switch) – Cơng tắc DR (Drive) – Phía bên tài xế FRT (Front) – Phía trước RR (Rear) – Phía sau

LH (Left hand) – Bên tay trái RH (Right hand) – Bên tay phải

LED (Light emitting diode) – Đi ốt phát quang INT (Intermittent) – Gạt gián đoạn

MIST (Misting) – Gạt đơn HI (High)

LO (Low) IG (Ignition)

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

Hình 2. 8 Cấu tạo bóng đèn Halogen ... 16

Hình 2. 9 Cấu tạo đèn Xenon ... 17

Hình 2. 10 Bóng đèn LED ... 18

Hình 2. 11 Đèn bi Laser ... 18

Hình 2. 12 Sơ đồ khối đèn pha và cốt ... 19

Hình 2. 13 Vị trí đèn đầu xe Mitsubishi Attrage ... 20

Hình 2. 14 Sơ đồ mạch điện đèn đầu trên xe Mitsubishi Attrage (1) ... 21

Hình 2. 15 Sơ đồ mạch điện đèn đầu trên xe Mitsubishi Attrage (2) ... 22

Hình 2. 16 Sơ đồ mạch điện đèn đầu trên xe Mitsubishi Attrage(3) ... 23

Hình 2. 17 Sơ đồ mạch điện đèn đầu trên xe Mitsubishi Attrage(4) ... 24

Hình 2. 18 Sơ đồ mạch điện đèn đầu trên xe Mitsubishi Attrage(5) ... 25

Hình 2. 19 Sơ đồ khối đèn định vị trước sau và biển số ... 26

Hình 2. 20 Vị trí đèn định vị trước sau và biển số trên xe Mitsubishi Attrage ... 27

Hình 2. 21 Sơ đồ mạch điện đèn định vị trước sau và biển số trên xe Mitsubishi Attrage(1) ... 28

Hình 2. 22 Sơ đồ mạch điện đèn định vị trước sau và biển số trên xe Mitsubishi Attrage(2) ... 29

Hình 2. 23 Sơ đồ mạch điện đèn định vị trước sau và biển số trên xe Mitsubishi Attrage(3) ... 30

Hình 2. 24 Sơ đồ mạch điện đèn định vị trước sau và biển số trên xe Mitsubishi Attrage(4) ... 31

Hình 2. 25 Sơ đồ mạch điện đèn định vị trước sau và biển số trên xe Mitsubishi Attrage(5) ... 32

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

ix Hình 2. 26 Sơ đồ mạch điện đèn định vị trước sau và biển số trên xe Mitsubishi

Attrage(6) ... 33

Hình 2. 27 Sơ đồ khối đèn xi nhan và đèn báo nguy hiểm ... 34

Hình 2. 28 Vị trí đèn xi nhan trước sau trên xe Mitsubishi Attrage ... 34

Hình 2. 29 Sơ đồ mạch điện đèn xi nhan và báo nguy hiểm trên xe Mitsubishi Attrage(1) ... 35

Hình 2. 30 Sơ đồ mạch điện điện đèn xi nhan và báo nguy hiểm trên xe Mitsubishi Attrage(2) ... 36

Hình 2. 31 Sơ đồ mạch điện điện đèn xi nhan và báo nguy hiểm trên xe Mitsubishi Attrage(3) ... 37

Hình 2. 32 Sơ đồ mạch điện đèn xi nhan và báo nguy hiểm trên xe Mitsubishi Attrage(4) ... 38

Hình 2. 33 Sơ đồ khối đèn phanh ... 39

Hình 2. 34 Vị trí đèn phanh trên xe Mitsubishi Attrage ... 39

Hình 2. 35 Sơ đồ mạch đèn phanh trên xe Mitsubishi Attrage(1) ... 40

Hình 2. 36 Sơ đồ mạch đèn phanh trên xe Mitsubishi Attrage(2) ... 41

Hình 2. 37 Sơ đồ khối đèn lùi ... 42

Hình 2. 38 Vị trí đèn lùi trên xe Mitsubishi Attrage ... 42

Hình 2. 39 Sơ đồ mạch đèn lùi trên xe Mitsubishi Attrage(1) ... 43

Hình 2. 40 Các chức năng hệ thống nâng hạ kính ... 44

Hình 2. 41 Bộ nâng hạ kính ... 45

Hình 2. 42 Motor nâng hạ kính ... 45

Hình 2. 43 Cấu tạo hệ thống nâng hạ kính trên xe Mitsubishi Attrage ... 46

Hình 2. 44 Sơ đồ khối hệ thống nâng hạ kính trên xe Mitsubishi Attrage ... 47

Hình 2. 45 Sơ đồ mạch hệ thống nâng kính trên xe Mitsubishi Attrage(1) ... 48

Hình 2. 46 Sơ đồ mạch hệ thống nâng kính trên xe Mitsubishi Attrage(2) ... 49

Hình 2. 47 Sơ đồ mạch hệ thống nâng kính trên xe Mitsubishi Attrage(3) ... 50

Hình 2. 48 Sơ đồ mạch hệ thống nâng kính trên xe Mitsubishi Attrage(4) ... 51

Hình 2. 49 Sơ đồ mạch hệ thống nâng kính trên xe Mitsubishi Attrage(5) ... 52

Hình 2. 50 Mở khố bằng chìa cơ ... 53

Hình 2. 51 Mở khố bằng cơng tắt ... 54

Hình 2. 52 Mở khố từ xa ... 54

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

x

Hình 2. 53 Sơ đồ khối hệ thống khoá cửa trên xe Mitsubishi Attrage ... 55

Hình 2. 54 Cấu tạo hệ thống khố cửa trên xe Mitsubishi Attrage ... 56

Hình 2. 55 Sơ đồ mạch điện hệ thống hoá cửa trên xe Mitsubishi Attrage(1) ... 57

Hình 2. 56 Sơ đồ mạch điện hệ thống hoá cửa trên xe Mitsubishi Attrage(2) ... 58

Hình 2. 57 Sơ đồ mạch điện hệ thống hố cửa trên xe Mitsubishi Attrage(3) ... 59

Hình 2. 58 Sơ đồ mạch điện hệ thống hoá cửa trên xe Mitsubishi Attrage(4) ... 60

Hình 2. 59 Sơ đồ mạch điện hệ thống hoá cửa trên xe Mitsubishi Attrage(5) ... 61

Hình 2. 60 Sơ đồ mạch điện hệ thống hố cửa trên xe Mitsubishi Attrage(6) ... 62

Hình 2. 61 Sơ đồ mạch điện hệ thống hoá cửa trên xe Mitsubishi Attrage(7) ... 63

Hình 2. 62 Tổng quan về hệ thống gạt mưa và rửa kính ... 64

Hình 2. 63 Cấu tạo của Motor gạt mưa ... 65

Hình 2. 64 Motor bơm nước rửa kính ... 66

Hình 2. 65 Cụm cơng tắt điều khiển gạt mưa và rửa kính ... 67

Hình 2. 66 Sơ đồ khối hệ thống gạt mưa rửa kính ... 68

Hình 2. 67 Sơ đồ mạch hệ thống gạt mưa rửa kính trên xe Mitsubishi Attrage(1) ... 69

Hình 2. 68 Sơ đồ mạch hệ thống gạt mưa rửa kính trên xe Mitsubishi Attrage(2) ... 70

Hình 3. 1 Bản thiết kế khung ... 73

Hình 3. 2 Bản thiết kế 3D ... 73

Hình 3. 3 Vị trí các chi tiết lên Mica mặt trước dưới ... 74

Hình 3. 4 Vị trí các chi tiết lên Mica mặt trước trên ... 75

Hình 3. 5 Vị trí các chi tiết lên Mica mặt trên nóc ... 76

Hình 3. 6 Vị trí các chi tiết lên Mica mặt bên tài ... 77

Hình 3. 7 Vị trí các chi tiết lên Mica mặt bên phụ ... 77

Hình 3. 8 Vi trí các chi tiết lên Mica mặt sau ... 78

Hình 3. 9 Mơ hình hồn chỉnh ... 79

Hình 3. 10 Các chi tiết trên mơ hình thực tế ... 83

Hình 3. 11 Vị trí các relay mơ hình thực tế ... 84

Hình 3. 12 Vị trí các chi tiết hệ thống chiếu sáng tín hiệu trên mơ hình ... 87

Hình 3. 13 Sơ đồ mạch điện đèn đầu ... 90

Hình 3. 14 Sơ đồ mạch điện hệ thống đèn định vị phía trước sau và biển số ... 93

Hình 3. 15 Sơ đồ mạch điện hệ thống đèn lùi ... 94

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

xi Hình 3. 16 Sơ đồ mạch hệ thống đèn phanh ... 95 Hình 3. 17 Sơ đồ mạch điện hệ thống đèn rẽ và đèn báo nguy hiểm ... 98 Hình 3. 18 Vị trí các chi tiết hệ thống gạt mưa, rửa kính trên mơ hình ... 100 Hình 3. 19 Sơ đồ mạch điện hệ thống gạt mưa, rửa kính ... 102 Hình 3. 20 Vị trí các chi tiết hệ thống nâng kính trên mơ hình ... 104 Hình 3. 21 Sơ đồ mạch điện hệ thống nâng kính ... 106 Hình 3. 22 Vị trí các chi tiết hệ thống khố cửa trên mơ hình ... 111 Hình 3. 23 Sơ đồ mạch điện hệ thống khoá cửa ... 113 Hình 3. 24 Sơ đồ mạch điện hệ thống khố cửa từ xa ... 118 Hình 4. 1 Các relay trên mơ hình ... 125 Hình 4. 2 Giao diện phần mềm M.U.T-III SE ... 130 Hình 4. 3 Chọn ETACS ... 131 Hình 4. 4 Chọn Self-diagnosis để kiểm tra lỗi của hộp ETACS ... 131 Hình 4. 5 Phần mềm sẽ quét ra nhưng lỗi đang gặp. ... 132 Hình 4. 6 Chọn Erase DTCs và ấn dấu tích để xố lỗi ... 132 Hình 4. 7 Ngồi ra , có thể chọn Data List để đọc dữ liệu hệ thống ... 133 Hình 4. 8 Một số dữ liệu hệ thống ... 133 Hình 4. 9 Ấn “X” để thốt phần mềm ... 134 Hình 4. 10 Cơng tắt Pan trên mơ hình thực tế ... 135 Hình 4. 11 Pan 1 ... 135 Hình 4. 12 Pan 2 ... 136 Hình 4. 13 Pan 3 ... 136 Hình 4. 14 Pan 4 ... 137 Hình 4. 15 Pan 5 ... 138 Hình 4. 16 Pan 6 ... 138 Hình 4. 17 Pan 7 ... 139 Hình 4. 18 Pan 8 ... 140 Hình 4. 19 Pan 9 ... 141 Hình 4. 20 Pan 10 ... 141 Hình 4. 21 Pan 21 ... 142 Hình 4. 22 Pan 22 ... 142

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

xii Hình 4. 23 Pan 23 ... 143 Hình 4. 24 Pan 24 ... 144 Hình 4. 25 Pan 25 ... 144

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

xiii

<b>DANH MỤC BẢNG </b>

Bảng 2. 1 Thông số kỹ thuật xe Mitsubishi Attrage ... 6 Bảng 2. 2 Ký hiệu các thành phần điện và điện tử trên mạch điện thân xe Mitsubishi Attrage ... 7 Bảng 3. 1 Bảng các chi tiết trên mơ hình thực tế ... 83 Bảng 3. 2 Các Relay trên mơ hình thực tế ... 84 Bảng 3. 3 Các chi tiết hệ thống chiếu sáng tín hiệu trên mơ hình ... 87 Bảng 3. 4 Các chi tiết hệ thống gạt mưa rửa kính trên mơ hình ... 100 Bảng 3. 5 Các chi tiết hệ thống nâng kính trên mơ hình ... 104 Bảng 3. 6 Các chi tiết trên hệ thống khố cửa trên mơ hình ... 111 Bảng 4. 1 Thơng số và chức năng của các chi tiết ... 119 Bảng 4. 2 Tên các relay trên mơ hình thực tế ... 126 Bảng 4. 3 Các lỗi thường xuất hiện trong hệ thống điện thân xe ... 127

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

Khoa Cơ Khí Động Lực thuộc Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh đã trải qua hơn 60 năm xây dựng và phát triển, và có một truyền thống giàu có, đã khẳng định được thương hiệu và vị thế cao trong cộng đồng đại học. Khoa là một trong những đơn vị hàng đầu trong việc đào tạo ngành Công nghệ Kỹ thuật ô tơ trong hệ thống các trường kỹ thuật trên tồn quốc.

Tuy hiện nay, khoa đã tập trung vào công tác đầu tư các trang thiết bị và mơ hình dạy học với tính thực tế và thẩm mỹ cao, nhưng số lượng mơ hình dạy học cho bộ mơn Điện tử ơ tơ vẫn cịn ít và chưa đa dạng. Hầu hết là các mơ hình hệ thống điện nhỏ và đơn lẻ, chưa được kết nối với nhau. Ngồi ra, hầu hết các mơ hình chỉ tập trung mô phỏng các hệ thống điện trên xe Toyota, Honda, thiếu sự đa dạng về chủng loại.

<b>1.2. Lý do chọn đề tài </b>

Dưới sự phát triển nhanh chóng của lĩnh vực công nghệ cho ô tô ngày nay không chỉ đơn giản là phương tiện di chuyển mà đã trở thành một không gian với nhiều tiện nghi để phục vụ nhu cầu của chúng ta để có được những trải nghiệm tốt nhất. Chính vì điều này mà ngày càng có nhiều hệ thống hiện đại trên xe hơn kèm theo đó là chất lượng ngày càng tốt. Là một sinh viên sắp tốt nghiệp ngành Cơng nghệ Kỹ thuật Ơ tơ của trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật TP.HCM, chúng em luôn khao khát được tìm hiểu, phát triển bản thân qua đó có thêm sự hiểu biết rõ ràng hơn về lĩnh vực bản thân đang theo đuổi. Chính vì vậy

<i>chúng em chọn đề tài “ Thiết kế, thực hiện mô hình giảng dạy hệ thống điện thân xe </i>

<i>Mitsubishi Attrage 2022 ” để có thêm nhiều sự hiểu biết sâu hơn về các hệ thống điện trên </i>

xe. Đồng thời bản thân chúng em cũng hy vọng đây sẽ là một mô hình có thể giúp ích cho

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

2 q trình giảng dạy của các thầy cơ thêm hiệu quả và nâng cao hơn.

<b>1.3.Mục tiêu nghiên cứu </b>

Tìm hiểu về cấu tạo ,nguyên lý hoạt động và phương pháp kiểm tra ,đưa ra các mã lỗi và cách khắc phục hư hỏng của hệ thống .

Thiết kế và thi công mơ hình hoạt động thực tế của hệ thống điện thân xe của xe Mitsubishi Attrage.

Xây dựng hướng dẫn sử dụng mơ hình và các bài thực hành phục vụ giảng dạy.

Sản phẩm của đề tài bao gồm tài liệu thuyết minh và mơ hình thực hành. Nó sẽ giúp sinh viên hiểu rõ về hệ thống và áp dụng kiến thức vào việc phân tích và sửa chữa các sự cố.

<b>1.4. Đối tượng nghiên cứu </b>

Lên ý tưởng, thiết kế khung đồ án, lựa chọn các bộ phận linh kiện phù hợp để đưa vào mơ hình hệ thống điện body xe Mitsubishi Attrage 2022.

Nghiên cứu về cấu tạo, chức năng, nguyên lý hoạt động, những hư hỏng thường gặp và cách khắc phục của từng hệ thống.

Biên soạn, thuyết minh về cơ sở lý thuyết và nguyên lý hoạt động của mơ hình.

<b>1.5.Phạm vi nghiên cứu </b>

Do hạn chế về thời gian nên nhóm em chỉ tập chung nghiên cứu về những hệ thống điện body xe Mitsubishi Attrage, các chức năng của từng bộ phận và những tín hiệu điều khiển các hệ thống của hộp ETACS.

<b>1.6.Phương pháp nghiên cứu </b>

- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết:

- Nghiên cứu các tài liệu cấu tạo, nguyên lý hoạt động của hệ thống điện body. - Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm:

Thiết kế, chế tạo mơ hình hệ thống điện body xe Mitsubishi Attrage.

<b>1.7.Phạm vi ứng dụng của đề tài </b>

Mơ hình được sử dụng trong việc dạy và học. Sinh viên các lớp thực tập có thể cho mơ hình hoạt động, kết hợp với hướng dẫn của giảng viên có thể hiểu rõ nguyên lý hoạt động của hệ thống điện body Mitsubishi Attrage.

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

3

<b>CHƯƠNG 2 : CƠ SỞ LÝ THUYẾT 2.1.Khái quát về hệ thống điện thân xe </b>

<b>2.1.1.Lịch sử phát triển hệ thống điện thân xe </b>

Những năm đầu của thế kỷ 20 bắt đầu có những chiếc xe ô tô với hệ thống điện sơ khai và đơn giản nhất. Hệ thống điện trang bị trên những chiếc xe này là phối hợp của hệ thống cơ khí và máy phát điện. Các hệ thống phối hợp giữa hoạt động hệ thống cơ khí và ứng dụng của động cơ.

Những năm 1950 - 1960 việc phát minh chất bán dẫn, và sự xuất hiện của vi điều khiển các hệ thống cơ điện tử được ứng dụng trên nhiều hệ thống điện khác nhau trên ô tô. Các hệ thống cơ điện tử dần thay thế các hệ thống cơ điện và hệ thống thuần cơ khí. Có thể thấy IC bán dẫn kết hợp với chương trình điều khiển thay thế cho dạng điều khiển bằng cơ khí ở nhiều hệ thống điện trên xe ơ tơ và giúp điều khiển nhanh chóng, chính xác hơn để đáp ứng các nhu cầu sử dụng.

Những năm 1970 đến những năm đầu thế kỉ 21, các hệ thống điện thân xe phát triển một cách nhanh chóng và vượt bậc với các trang thiết bị điện tử phức tạp yêu cầu những tín hiệu điều khiển chuẩn, nhanh, độ chính xác cao và hiệu quả. Những cải tiến này phần nào giúp cải thiện hiệu suất của xe giúp tài xế vận hành xe một cách thoải mái hơn.

Vào những năm gần đây, các hệ thống điện thân xe đang được phát triển với sự tập trung vào sự kết nối và tự động hóa. Thêm vào đó, hệ thống cơ điện tử trên xe càng phát triển thì số lượng cảm biến và bộ chấp hành cũng tăng dần. Việc sử dụng chung các tín hiệu cũng là một xu thế của hệ thống cơ điện tử hiện nay. Do số lượng các cảm biến, hộp điều khiển các hệ thống ngày càng tăng dẫn đến cần mạng thông tin giao tiếp, quản lý dữ liệu thơng tin giúp đồng bộ hóa các hoạt động trên ô tô. Mạng giao tiếp CAN (Control Area Network) được các nhà sản xuất đem vào sử dụng. Đây là mạng điều khiển cục bộ, truyền tải dữ liệu nối tiếp theo thời gian thực. Nó là một hệ thống thơng tin phức hợp có tốc độ truyền rất cao và đặc biệt là khả năng phát hiện ra hư hỏng nhanh chóng. Hay hiểu đơn giản là từng chức năng trên ô tô được liên kết với các hộp, mỗi hộp sẽ có tín hiệu ra vào, liên kết giữa các hộp này là mạng cục bộ xử lý thơng tin.

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

4

<i>Hình 2.1 Tổng quan hệ thống điện trên xe ơ tơ </i>

Ngồi ra, hệ thống điện thân xe còn đang phát triển với sự tập trung vào giảm thiểu tác động đến môi trường. Các công nghệ mới như xe điện, xe hybrid và các hệ thống tái tạo năng lượng đã, đang và sẽ tiếp tục được sử dụng giảm thiểu lượng khí thải và giảm tiêu hao nhiên liệu.

Nói chung hệ thống điện thân xe là một phần quan trọng của thiết kế xe hơi hiện đại và trong tương lai nó sẽ tiếp tục phát triển hơn nữa. Với sự phát triển của cơng nghệ trí tuệ nhân tạo, chúng ta hồn tồn có thể trơng chờ vào một tương lai nơi có thể điều khiển, quản lý xe bằng trí tuệ nhân tạo mà khơng cần q nhiều sự can thiệp của con người.

<b>2.1.2. Giới thiệu xe Mitsubishi Attrage </b>

Mitsubishi Attrage 2022 được đội ngũ thiết kế của hãng chú trọng vào ngôn ngữ thiết kế, mang đến vẻ đẹp đơn giản nhưng trẻ trung, năng động. Ngoại hình xe toát lên vẻ đẹp thanh thoát, khoẻ khoắn bởi những đường gân dập nổi trên nắp ca pô và cản trước. Mặt ga lăng theo thiết kế hình đa giác, viền mạ crom sang trọng. Cụm đèn pha Halogen thiết kế

</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">

5 dạng tròn và hốc đèn sương mù đính kèm thanh trang trí hình chữ J bắt mắt (trừ bản MT Eco).

Lưới tản nhiệt của Mitsubishi Attrage 2022 lấy cảm hứng từ khuôn miệng cười, tạo sự tươi tắn ấn tượng cho phần đầu xe. Ngay bên dưới là hốc hút gió được tạo hình cầu kỳ, độc đáo ơm trọn cụm đèn sương mù.

<i>Hình 2. 2 Xe Mitsubishi Attrage 2022 </i>

Mitsubishi Attrage 2022 đã được nâng cấp thêm tính năng gập điện gương chiếu hậu, được tích hợp đèn báo rẽ. Tay nắm cửa mang cùng màu thân xe, tạo cảm giác liền mạch và nguyên khối.

Mitsubishi Attrage 2022 sở hữu không gian nội thất rộng rãi hàng đầu phân khúc. Khoảng duỗi chân và không gian trần xe tương đối “dư dả”, tạo sự thoải mái đối với khổ người 1m75 là một điểm cộng lớn cho mẫu xe sedan hạng B này.

</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">

6 Bảng 2. 1 Thông số kỹ thuật xe Mitsubishi Attrage

Nhìn chung, Mitsubishi Attrage 2022 vẫn là mẫu xe thương hiệu Nhật nổi bật và đáng sở nhất khi người dùng cần một chiếc xe cho gia đình. Khơng gian nội thất rộng rãi, khả năng vận hành linh hoạt, mức tiêu hao nhiên liệu tiết kiệm và ít hư hỏng vặt… giúp mẫu xe ln là lựa chọn ấn tượng giữa hàng loạt mẫu xe phân khúc sedan hạng B.

<b>2.1.3. Giới thiệu tổng quan về hệ thống điện thân xe Mitsubishi Attrage </b>

Cùng với sự phát triển của kỹ thuật, ô tô ngày nay ngày một tiện nghi và hiện đại hơn. Trên một chiếc ô tô hiện đại, phần điện chiếm một phần đáng kể và can thiệp vào gần như tất cả các hệ thống trên một chiếc xe. Chiếc xe càng hiện đại thì hệ thống điện càng phức tạp.

Hệ thống điện thân xe bao gồm các hệ thống và thiết bị như sau:

- Hệ thống thông tin (Instrumentation and warning systems): Là các đèn chỉ báo và đồng hồ trên bảng taplo (đồng hồ tốc độ động cơ, đồng hồ tốc độ xe, đèn báo mức nhiên liệu, đèn báo nhiệt độ làm mát, đèn báo tín hiệu rẽ, đèn báo động cơ,….). - Hệ thống chiếu sáng và tín hiệu (Lighting and signaling system): Gồm các đèn chiếu

</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">

7 sáng, đèn tín hiệu, cịi, các cơng tắt và các relay.

- Các hệ thống khác: Hệ thống gạt nước và rửa kính (Wiper and washer system), hệ thống khóa cửa và chống trộm (Power door locks & Anti-theft), hệ thống nâng hạ kính, hệ thống nâng hạ ghế,…

Với sự phát triển vượt bậc của công nghệ và kỹ thuật, các hãng xe ngày nay không chỉ quan tâm đến hiệu năng của xe mà còn là sự thoải mái cho người sử dụng. Chính vì lí do này ngày càng nhiều hệ thống tự động hóa được trang bị trên xe để thỏa mãn các yêu cầu về tiện ích của người dùng. Những hệ thống này được phát triển ngày càng phức tạp và được tích hợp và điều khiển bởi ETACS.

Cùng với những tiến bộ của ngành kỹ thuật điện tử và điều khiển tự động, các trang bị điện trên ơ tơ khơng cịn là những thiết bị điện hoạt động riêng lẻ mà hoạt động độc lập với nhau và đang được tích hợp lại thành các vi mạch, được xử lý và điều khiển thông qua một bộ xử lý được gọi là ETACS với các chương trình được lập trình sẵn. Các hệ thống được điều khiển bằng ETACS luôn được ETACS theo dõi và kiểm tra, khi hệ thống bị hư hỏng thì ETACS sẽ thơng báo đến cho người sử dụng thông qua các loại đèn báo hoặc đến kỹ thuật viên kiểm tra thơng qua máy chuẩn đốn.

<b>2.1.4. Các thành phần cơ bản trong mạch điện hệ thống điện thân xe Mitsubishi Attrage. </b>

<i><b> - Các thuật ngữ và ký hiệu </b></i>

Bảng 2. 2 Ký hiệu các thành phần điện và điện tử trên mạch điện thân xe Mitsubishi Attrage

</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">

8

Ắc quy Tạo ra điện cung cấp cho các mạch.

Bóng đèn Phát ra ánh sáng và tạo ra nhiệt độ khi có dịng điện đi qua dây dẫn.

Ground 1

- Điểm kết nối mass thân xe. - Biểu thị điểm tiếp mass thân xe thông qua dây điện.

Điện trở

- Một điện trở có giá trị khơng đổi. - Chủ yếu được sử dụng để bảo vệ các thành phần trong mạch bằng cách duy trì điện áp định mức.

Ground 2 - Biểu thị các điểm nối mass thân xe trực tiếp.

Motor - Chuyển đổi điện năng thành cơ năng.

Ground 3

- Biểu thị chung cho mass thân xe. Một điều đi kèm là sẽ khơng có dịng điện nếu điểm nối mass thân xe gặp lỗi.

Bơm

- Bơm hoặc xả khí và chất lỏng.

</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">

9 Cầu chì

- Bị đứt nếu dòng điện hiện tại vượt quá dòng điện quy định trong mạch. - Không thể thay thế bằng cầu chì vượt q cơng suất quy định.

Cịi

- Tạo ra âm thanh khi có dịng điện chạy qua.

Cầu chì cho dịng cao

Công tắc điều khiển

- Công tắc điều khiển của các bộ phận điện.

Relay

Thường mở

- Dòng điện chạy qua cuộc dây tạo ra lực điện từ, hút cơng tắc tiếp xúc đóng lại.

Relay

Thường đóng

- Dịng điện chạy qua cuộc dây tạo ra lực điện từ, hút công tắc tiếp xúc mở ra.

Solenoid - Dòng điện chạy qua cuộn dây tạo ra lực điện từ.

Diode - Diode cho phép dòng điện chỉ đi theo 1 chiều.

- Có trong các bộ chỉnh lưu, các mạch điện...

</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">

10 Diode Zener - Cho phép dòng

điện chạy theo 1 chiều và đến một điện áp định sẵn.

Light-emitting diode (LED)

- Một diode phát sáng khi có dịng điện chạy qua. - Khơng giống bóng đèn thơng thường, diode phát sáng không sinh ra nhiệt khi phát sáng.

<b>2.1.5. Dây dẫn </b>

Dây dẫn trên xe là một phần quan trọng của hệ thống điện thân xe, chịu trách nhiệm truyền tải điện năng từ nguồn điện đến các thiết bị điện trên xe. Một số vấn đề thường gặp với dây dẫn trên xe là hao mòn, đứt dây và chập điện. Để tránh các vấn đề này, các nhà sản xuất ô

tô thường kiểm tra các dây dẫn trên xe trong quá trình sản xuất và các lần bảo dưỡng định kỳ. Vì hệ thống dây dẫn trên ô tô cực kỳ phức tạp, để thuận tiện cho quá trình kiểm tra sửa

<b>chữa ta sử dụng dây dẫn có các màu khác nhau. </b>

Dây điện trên xe ô tô được chia thành ba nhóm chính: dây điện và cáp, các chi tiết cách điện và các chi tiết nối.

<b>• Dây điện và cáp: </b>

<i>Hình 2. 3 Dây điện trên xe </i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">

11 - Dây điện áp thấp (dây bình thường): Đây là loại dây điện phổ biến được

sử dụng trên xe ơ tơ. Nó bao gồm lõi dây dẫn điện và bọc cách điện để đảm bảo an toàn.

Loại dây này thường được sử dụng cho các mạch điện áp thấp trong hệ thống xe.

- Cáp bọc: Loại cáp này được thiết kế để bảo vệ dây điện khỏi tác động từ mơi trường bên ngồi. Nó được sử dụng cho các ứng dụng đặc biệt như cáp ăng-ten, cáp truyền tín hiệu cảm biến oxy và các mạch khác. - Dây cao áp: Loại dây cáp này được sử dụng trong hệ thống đánh lửa

của động cơ xăng. Nó được cấu tạo với một lõi dẫn điện và được bọc một lớp cao su cách điện dày để ngăn khơng cho điện cao áp rị rỉ.

<b>• Các chi tiết cách điện: </b>

Các chi tiết cách điện bọc hoặc phủ lên dây điện và cáp nhằm bảo vệ chúng khỏi các tác động ngoại vi và đảm bảo an toàn. Những chi tiết này có thể gồm các ống nhựa cách điện, ống cao su hoặc bộ kẹp dây điện để giữ chặt và bảo vệ dây điện..

<b>• Các chi tiết nối: Hỗ trợ việc nối các chi tiết, dây điện được tập trung tại một số </b>

phần trên xe ôtô:

- Hộp nối : Hộp nối là nơi các giắc nối của mạch điện được tập trung lại với nhau. Thường được bao gồm các thành phần như bảng mạch in, cầu chì, rơle và các thiết bị khác. Hộp nối giúp tạo ra sự gọn gàng và tiện lợi trong việc kết nối các mạch điện trên xe.

- Hộp rơle : tương tự như hộp nối, nhưng khơng có bảng mạch in và khơng có chức năng trung tâm kết nối. Nó chủ yếu được sử dụng để lắp đặt các rơle và các thiết bị điện khác trên xe.

<b>• Các giắc nối </b>

Giắc nối được sử dụng để nối các dây dẫn lại với nhau hay nối các dây dẫn với các bộ phận điện. Có hai loại giắc nối chính: giắc đực và giắc cái. Hình dạng của giắc sẽ quyết định cách thức kết nối và khóa của giắc sẽ đảm bảo liên kết giữa chúng.

</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">

<i>Hình 2. 5 Các loại cầu chì </i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">

13

<b>• Relay </b>

Relay (tiếng Việt cịn gọi là rơ-le) được sử dụng để điều khiển các thiết bị điện trên xe. Relay hoạt động bằng cách sử dụng cơ chế điện từ để mở hoặc đóng tiếp điểm. Khi một tín hiệu điện được đưa vào relay, nó tạo ra một trường từ điện, hút hoặc giải phóng một cơ cấu cơ học bên trong relay. Cơ cấu này có thể mở hoặc đóng một mạch điện, cho phép hoạt động của các thiết bị điện trên xe.

Relay được thiết kế để chịu được một lượng điện lớn hơn so với các thiết bị điện trên xe. Điều này giúp bảo chúng khỏi các quá tải dịng điện và đảm bảo an tồn khi sử dụng. Relay cũng có thể được sử dụng để giảm tải dòng điện trên một mạch điện nhất định, giúp tăng tuổi thọ của các thiết bị điện trên xe.

<i>Hình 2. 6 Kí hiệu relay </i>

<b>2.1.7.Giới thiệu hộp Etacs: </b>

Hộp ETACS - ECU có hai chức năng chính (chức năng mã hóa và chức năng điều khiển thiết bị điện ). ETACS-ECU được kết nối thông qua giao tiếp CAN và giao tiếp LIN

- ETACS (Electronic Time and Alarm Control System) - CAN (Controller Area Network)

- LIN (Local Interconnect Network)

Hộp Etacs có chức năng điều khiển các thiết bị điện sau:

</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">

14 - Đèn ngoại thất (Exterior lamps)

- Đèn nội thất (Interior lamp)

- u cầu cịi tích hợp đồng hồ taplo kết hợp (Request for the combination integrated buzzer)

meter-- Gạt mưa và rửa kính (Wiper, washer)

- Hệ thống nâng kính điện (Power window system) - Hệ thống khóa cửa (Central door locking system) - Hệ thống mở khóa khơng chìa (Keyless entry system) - Hệ thống chống trộm (Immobilizer system)

- Điều chỉnh gương (Door mirror) - Báo động an ninh (Security alarm)

<b>2.2.Hệ thống chiếu sáng và tín hiệu trên xe Mitsubishi Attrage 2.2.1.Giới thiệu về hệ thống chiếu sáng </b>

Hệ thống chiếu sáng giúp cho người lái xe quan sát rõ đường đi và vận hành xe an toàn trong điều kiện trời tối, thiếu sáng và tầm nhìn thấp. Giúp cho các phương tiện xung quanh và người đi bộ nhận diện được sự hiện diện của xe và phán đốn được hướng di chuyển của người lái xe.

• Chức năng:

Đèn đầu (Headlight): là một trong những bộ phận quan trọng của hệ thống chiếu sáng có nhiệm vụ chiếu sáng phía trước xe giúp tài xế quan sát được tình trạng giao thơng ở phía trước và các chướng ngại vật để có thể xử lý kịp thời khi tham gia giao thơng.

Đèn tín hiệu rẽ (Turn signal lamp): là đèn được trang bị ở cả đầu xe đuôi xe cả bên hông xe với chức năng thông báo cho các phương tiện khác biết được hướng đi mong muốn của xe. Đèn xi nhan thường được trang bị là đèn màu vàng, hoặc đèn màu đỏ tùy theo một số xe.Tần số nháy của đèn rẽ phụ thuộc vào role nháy hoặc hộp điều khiển quy định.

Đèn đuôi(Tail lamp): đèn đuôi xe được quy định phải sử dụng đèn màu đỏ để có thể cảnh báo cho các phương tiện phía sau. Mục đích của đèn đi là để giúp các phương tiện đi sau nhận biết được vị trí của xe và có thể xử lý kịp thời khi xe phía trước gặp sự cố. Cụm

<b>đèn hậu ơ tơ gồm đèn phanh, đèn sương mù, đèn lùi và đèn biển số. </b>

Đèn phanh, đỗ ô tô (Stop lamp): là loại đèn chiếu sáng phía sau và bắt buộc trang bị ánh

</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">

15 sáng đỏ để cho các xe sau dễ dàng phát hiện khi tài xế chuẩn bị phanh xe. Thơng thường thì đèn phanh sẽ được lắp đặt chung với vỏ của đèn đuôi và có cường độ sáng mạnh hơn. Cường độ sáng của đèn phanh được quy định trong khoảng từ 60 (cd) đến 185 (cd).

Đèn lùi xe ô tô (Back-up lamp): là hệ thống đèn được trang bị để cảnh báo các phương tiện và người đi đường biết là xe chuẩn bị lùi lại. Đèn lùi xe ơ tơ được kích hoạt khi tài xế vào số lùi (R). Theo tiêu chuẩn quốc tế thì các xe được trang bị đèn lùi có màu trắng.

Đèn định vị (Position lamp): hay còn gọi là đèn vị trí là hệ thống đèn được trang bị ở phía trước xe, bên hơng xe và phía sau xe với tác dụng chỉ thị cho người đi đường biết về chiều rộng và vị trí của xe. Các đèn vị trí này thường dùng kính khuếch tán màu đỏ đối với đèn vị trí ở phía sau, màu trắng hoặc vàng cho đèn vị trí trước.

Đèn biển số (License plate lamp): đèn này được trang bị ánh sáng trắng và chiếu thẳng vào biển số với mục đích soi rõ biển số xe, đèn này hoạt động khi đèn pha hoặc cos và đèn đỗ xe hoạt động. Loại đèn này được lắp đặt để giúp cho xe phía sau và các lực lượng chức năng dễ dàng đọc được biển số trong điều kiện thiếu ánh sáng.

Đèn cảnh báo nguy hiểm (Hazard lamp): đèn hazard sử dụng chung các bóng đèn của hệ thống đèn xi nhan. Khi bật công tắc đèn hazard trên bảng điều khiển thì 2 đèn xi nhan mỗi bên đều đồng thời được kích hoạt để chớp liên tục. Đèn này được sử dụng trong các trường hợp như khi xe bị sự cố bất ngờ và cần tín hiệu thơng báo cho các xe phía sau có thể né tránh kịp thời.

• Các loại bóng đèn trên ôtô hiện nay:

- Đèn dây tóc : vỏ đèn làm bằng thủy tinh, bên trong chứa 1 dây điện trở làm bằng volfram. Dây Volfram được nối với hai dây dẫn để cung cấp dòng điện đến. Hai dây dẫn này được gắn chặt vào nắp đậy bằng đồng hoặc nhơm. Bên trong bóng đèn là mơi trường chân khơng với mục đích loại bỏ khơng khí để tránh oxy hố và làm bốc hơi dây tóc (oxy trong khơng khí tác dụng với volfram ở nhiệt độ cao gây ra hiện tượng đen bóng đèn và sau một thời gian rất ngắn, dây tóc sẽ bị đứt).

</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">

16 - Đèn Halogen : là một trong số những loại đèn pha được sử dụng rộng rãi nhất tại thời điểm hiện tại và thường được các hãng xe trang bị cho các dòng xe hạng phổ thông. Một trong những ưu điểm của loại đèn halogen này chính là sự đơn giản trong cấu tạo, đèn chỉ gồm sợi dây tóc volfram, hỗn hợp khí trơ và một lượng nhỏ chất hóa học thuộc nhóm halogen (I-ốt hoặc Brom) được giữ kín trong bóng đèn. Khi được nung nóng ở nhiệt độ 2.500 độ C thì sợi dây tóc volfram sẽ phát ra ánh sáng màu vàng với nhiệt độ màu là 3500 độ K. Một ưu điểm khác của đèn halogen chính là giá thành rẻ và thời gian sử dụng được lâu. Tuổi thọ trung bình của một bóng halogen được ước tính là khoảng 1.000 giờ và đèn đạt cơng suất khoảng 55W trong điều kiện chiếu sáng bình thường.

<i>Hình 2. 8 Cấu tạo bóng đèn Halogen </i>

- Đèn Xenon: hay còn được biết đến với tên gọi là hệ thống chiếu sáng phóng điện cường độ cao (High Intensity Discharge – HID). Loại đèn này được đánh giá cao hơn loại đèn Halogen bởi vì đạt được hiệu suất chiếu sáng vượt trội và có thời gian sử dụng cao hơn

<i>Hình 2.7 Bóng đèn dây tóc Hình 2. 7 Các loại bóng đèn dây tóc </i>

</div>

×