triết học về con người con người và bản chất con người
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.2 MB, 23 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
TRIẾT HỌC VỀ CON NGƯỜI
<b>NHÓM 16</b>
CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI
</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2"><small>49.01.754.026</small>
DƯƠNG KHÁNH
PHẠM THỊ NHƯ HUỲNH
NGUYỄN THỊ NHƯ
NGUYỄN CAO HỒNG
TRƯƠNG THỊ QUỲNH TRÂM
THÀNH VIÊNNHĨM 16
</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">hóa “.
a. Con người là thực thể sinh học-xã hội
</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">* Con người là một thực thể sinh học
Con người là một thực thể sinh vật,
có nguồn gốc tự nhiên, là sản
phẩm của giới tự nhiên, là một động
vật xã hội.
Con người có cấu tạo sinh
học như các thực thể sinh học khác (cấu
tạo từ tế bào)-> Con người không
bao giờ hồn tồn thốt ly khỏi những đặc tính vốn có của
con vật
</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">Ví dụ như: quy luật đồng hóa-dị hóa, quy luật sinh sản, quy luật di truyền, tiến
Nhu cầu sinh học của con người cũng
như mọi động vật khác:
Con người còn phải phục tùng, chịu sự chi phối bởi
các quy luật của giới tự nhiên
Ví dụ như: nhu cầu ăn uống, hít thở, nhu cầu sinh con đẻ cái để
duy trì nịi giống, để tồn tại và phát triển
</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">GIỚI TỰ NHIÊN
CON NGƯỜITác
động của con người cũng tác động trở lại, làm biến đổi môi trường tự nhiên.
</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">=> Con người dựa vào giới tự nhiên. Giới tự nhiên chính là tiền đề vật chất cho sự hình thành, tồn tại và phát triển của mỗi
con người, là “thân thể vô cơ của con người”. Vì vậy, bản tính tự nhiên là một trong những phương diện cơ bản của con
người
</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">Quan niệm duy vật siêu hình: tuyệt đối hóa bản tính tự nhiên và xem nhẹ đi bản tính xã hội của con người.
* Con người là một thực thể xã hội
Khi lý giải về con người:
Quan niệm duy vật biện chứng: khơng chỉ dừng lại ở việc lý giải bản tính tự nhiên mà còn lý giải các quan hệ lịch sử xã hội của con người.
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">Con người được tồn tại với tư cách là “người” khi xét trong mối quan hệ với
cộng đồng xã hội, tiêu biểu như: gia đình, giai
cấp, quốc gia, dân tộc, nhân loại,...
Vì vậy, bản tính xã hội chính là một phương diện cơ bản khác của
con người, phân biệt con người với các tồn tại khác của giới tự nhiên. Đây cịn là bản tính đặc
thù của con người.
</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">Một là, con người có nguồn gốc xã hội, là sản phẩm của xã hội có các hoạt động xã hội, và quan trọng nhất là hoạt động lao động sản xuất làm cho ngôn ngữ, ý thức ra đời, nhớ đó con người dần dần phát triển.
Bản tính xã hội có thể được xem xét dưới hai góc độ sau:
Câu nói: “Người là giống vật duy
nhất có thể bằng lao động mà thốt khỏi trạng thái thuần túy là lồi
</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">Chính nhờ có lao động sản xuất mà con người về mặt sinh
học có thể trở thành thực thể xã hội, thành chủ thể của “lịch sử có tính tự nhiên”, có lý tính,
có “ bản năng xã hội”. Lao động đã góp phần cải tạo bản
năng sinh học của con người đúng nghĩa của nó.
=> Lao động là điều kiện tiên quyết, cần thiết và chủ yếu quyết định sự hình thành và phát triển của
con người cả về phương diện sinh học lẫn phương diện xã hội.
Từ đó cho thấy
</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">Đồng thời, trong hoạt động, con người khơng chỉ có các hoạt động quan hệ lẫn nhau trong sản xuất mà cịn có hàng loạt
các nhu cầu quan hệ xã hội khác; những quan hệ đó ngày càng phát triển phong
phú, đa dạng, thể hiện những tác động qua lại giữa họ với nhau.
Ví dụ như:
nhu cầu giao tiếp
nhu cầu được thể hiện bản thân
nhu cầu tình cảm
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">Hai là, xét về góc độ tồn tại và phát triển, sự tồn tại của con người luôn bị
chi phối bởi các quy luật xã hội. <sub>• Xã hội biến đổi thì con người cũng sẽ có sự </sub>
thay đổi tương ứng.
• Ngược lại, sự thay đổi của cá nhân mỗi người sẽ là tiền đề cho sự phát triển của xã hội.
Xã hội, xét đến cùng là sản phẩm của sự tác động qua lại lẫn nhau giữa những con
người , tính xã hội của con người chỉ có trong “xã hội lồi người”, con người khơng
thể tách khỏi xã hội và đó là điểm cơ bản làm cho con
người khác với con vật.
</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">Do vậy, sẽ sai lầm nếu tách rời hoặc tuyệt đối hóa một phương diện nào đó của con người. Nếu tuyệt đối hóa phương diện sinh học sẽ hạ thấp con người, coi con người chỉ ngang động vật, ngược lại, nếu tuyệt đói hóa
phương diện xã hội sẽ thần thánh hóa con
người, coi con người như thần thánh.
Hai phương diện sinh học và xã hội của con người không
</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">Con người vừa là sản phẩm của lịch sử tự nhiên và lịch sử xã hội, nhưng đồng thời con
người cũng lại là chủ thể của lịch sử, bởi lao động và sáng tạo là thuộc tính tối cao của con người. Con người và động vật đều có lịch
sử của mình, nhưng lịch sử con người khác với lịch sử động vật.
b) Con người vừa là chủ thể của lịch sử, vừa là sản phẩm của lịch
sử
</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">"Thú vật cũng có một lịch sử, chính là lịch sử nguồn gốc của chúng và lịch sử phát triển dần dần của chúng cho tới trạng thái hiện nay của chúng. Nhưng lịch sử ấy không phải do chúng làm ra và trong chừng mực mà chúng tham dự vào việc làm ra lịch sử ấy thì điều đó diễn ra mà chúng không hề biết và không phải do ý muốn của chúng.”
“ Ngược lại, con người càng cách xa con vật, hiểu theo nghĩa hẹp của từ này bao nhiêu thì con người lại càng tự mình làm ra lịch sử của mình một cách có ý thức bấy nhiêu".
Trong tác phẩm Biện chứng của tự nhiên, Ph.Ăngghen cho rằng:
</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">Tương tự trong tác phẩm Hệ tư tưởng Đức, C.Mác cũng đã khẳng
thành những con người đang tồn tại.”
Từ 2 nhận định trên ta có thể thấy tuy con người là sản phẩm của lịch
sử, và là của bản thân con người, nhưng khác với con vật, con người
là chủ thể của lịch sử và không bị thụ động để lịch sử thay đổi mình.
Điều đó được thể hiện chi tiết hơn qua các mặt sau :
</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">+ Con người và chính đời sống con người là tiền đề sáng tạo ra các giá trị tinh thần của xã hội: các cơng trình khoa học, các tác phẩm văn học, nghệ thuật,...
+ Để tồn tại và phát triển, con người phải lao động, tạo ra của cải vật chất để ni sống mình và xã hội. Đây là đặc trưng riêng chỉ có ở con người.
1. Con người tự sáng tạo ra lịch sử của mình:<sup>Lịch </sup> <sup>sử </sup> <sup>lồi </sup>
người hình thành khi con người biết chế tạo ra công cụ lao động, từ đó khơng cịn lệ thuộc vào tự nhiên, tách mình ra khỏi thế giới loài vật, chuyển sang thế giới loài người và lịch sử xã hội bắt đầu.
2. Con người là chủ thể sáng tạo nên các giá trị vật chất và tinh thần của xã hội:
3. Con người là động lực của các cuộc cách mạng xã hội:
Nhu cầu về một cuộc sống tốt đẹp hơn là động lực thúc đẩy con người không ngừng đấu tranh để cải tạo xã hội. Biểu hiện cụ thể là các cuộc đấu tranh giai cấp, mà đỉnh cao là các cuộc cách mạng xã hội dẫn đến sự xuất hiện của phương thức sản xuất mới, thúc đẩy sự biến đổi về mọi mặt của đời sống xã hội.
Như vậy, lịch sử phát triển của xã hội là lịch sử của con người hoạt động theo mục đích
của mình.
</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">• Ví dụ về con người là chủ thể của lịch sử: Trong
cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, nhân dân ta là những ng đẩy lùi sự xâm lược của kẻ thù, viết nên lịch sử nước Việt Nam độc lập, tự do như ngày hôm nay.
Con người không thể sáng tạo ra lịch sử theo ý muốn tùy tiện của mình, mà phải dựa vào những điều kiện do quá khứ, do thế hệ trước để lại, mặt khác, lại phải tiến hành các hoạt động mới của mình
để cải biến những điều kiện cũ. Từ khi con người sáng tạo ra lịch sử cho tới nay con người luôn là chủ
thể của lịch sử, nhưng cũng ln là sản phẩm của lịch sử.
• Ví dụ về con người là sản phẩm của lịch sử: Chứng kiến cảnh nước nhà lầm than, nhân dân có cuộc
sống đau khổ chính là động lực khiến cho cha ông ta đứng lên đấu tranh giành độc lập dân tộc, tạo nên những người anh hùng dân tộc lịch sử.
