Luận văn thạc sĩ Luật học: Ly hôn có yếu tố nước ngoài theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 và thực tiễn thực hiện

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.3 MB, 107 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯ PHÁPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯPHÁP.TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

ĐỒ HỖ MAI HUYỆN

LY HON CÓ YEU T6 NƯỚC NGOÀI THEO QUY ĐỊNH CỦA LUẬTHON NHÂN VA GIA ĐÌNH NĂM 2014 VÀ THỰC TIEN THỰC HIEN

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Chuyên ngành: Luật Dân sự và tô tung dân swMã sé: 8380103

Mã sinh viên: 20UD03016

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Văn Cir

HÀ NỘI, NĂM 2023

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAM DOAN

Tối xin cam doen đây là cơng tình nghiên cứu khoa học độc lập của riêng tối

Các kẾt quả rêu tong Lruận vin cha Gaye cổng bé trọng bit kỹ cống trình nào khát,Các số liệu trong luận văn là trung thục, có nguễn gốc zõ rằng, được trích dẫn đúng

theo quy dinh. Tơi xin chiu trách nhiệm vé tính chính xác và trung thực của Luân vănnày

Học viên

Đỗ Hỗ Mai Huyền

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

UOT: Điều tước quốc tế

HĐTTTP: Hiệp định tương trợ te phépHNGD: Hơn nhân và gia đình.

CHLB: Cơng hịa Liên Bang

‘TANDTC: Tịa án nhân dn tối cao

BLTTDS: Bộ luật Tổ tụng dn sự

VESND: Viên kiểm sét nhân din

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

PHAN MỞ ĐÀU

CHƯƠNG 1. KHÁI QUAT CHUNG VE LY HON CĨ YEU TĨ NƯỚCNGỒI.

1.1. Khái niệm và đặc điểm của ly hơn có yếu tế nước ngồi..

LLL Khải việu ly ơn có yỗn tổ ước ngồi.1.1.2. Đặc điẫu cha ly hon có yến tổ wwe ngồi.

12. Pháp hật Việt Nam về quan hệ hôn nhân và gia đình có xước

ngồi từ năm 1945 đến may.

14. Pháp Init điều chỉnh ly hơn yếu tổ nude ngồi tại Việt Nam...141.4. So sánh Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 vớipháp luật hon nhân vàgia đình của mật số nước trên thé giới trong giải quyết ly hơn có

Kết luận chương 1

CHVONG 2. QUY ĐỊNH CUA LUẬT HON NHÂN VA GIA DINH NĂM2014 VÀ THỰC TIEN ÁP DỤNG GIẢI QUYET LY HON CĨ YEU TĨNƯỚC NGỒI TẠI VIỆT NAM...

ơn có yếu tố nước ngồi..

2.11. Lựa chẹu pháp luật giải quyết ly hin có yén tổ unée ngồi2.1.2, Xác định ctu cứ ly hơn theo Luật hơn nhân và gia nh năm 201

2.1.3, Ham chế chẳng khối kiệu trong trường hợp vợ dang có thai, sinh con

2.14, Cơng nhậu và hợp pháp hóa lãnh sự giấy tờ, tài liệu về hôn nhân và gia

“nh. _

2.15. Công nhận, ghi chú bản đu, quyết định ly hon của Tòa đu, cơ quan có36

thẫm qun cis mrớc ngồi.

2.1.6 Thm quyều của Ton án giải quyết ly hơn

ước ngồi tại Việt

2.1.7, Thủ tục giải quyết ly hơn có yon tổ

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

Thục tin giải quyết ly hơn có yếu tế nude ngồi tạ Việt Nam

2.2.1, Thục trạng ly hơn có vẫn

2.2.2, Trường hop ly hơn giữa cơng din Việt Nam »

nrớc ugoài tại Việt Namï nhan

2.2.2. Trường hợp ly hôn giữa công dân Việt Naw với người mước ngo

23. Những khé khăn, bit cập trong giải quyết ly hôn có u tố nước ngồi

3.1. Hồn thiện pháp HẠt

3.3. Nang cao trình đệ, hiểu biết pháp luật của cộng

KETLUAN

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

PHAN MỞ DAU2 tà

1. Tinh cấp thiết cia

Việt Nam trong quá tinh hội nhập sâu rồng với thể giới, kéo theo là mr ảnh,tưởng cả tích cục lấn tiêu cực đến mọi mất đời sống xã hội Trong đó, cổ các vấn để

vi hơn nhân và ga đính, nhất là trong các quan hệ hôn nhân và gia dinh có u tổ"ước ngồi, Vấn dé ly hơn có yêu tổ nước ngoi tu Việt Nam với sổ vụ nghy căng

gi ting tinh chất ngày căng da dạng... đội di cần có những nghiên cửu để hồn

thiên các quy định cho Luật HNGĐ Việt Nam sao cho phù hop với tình hình thực tếĐây là một quan hệ cổ tính đặc trù và khác biệt, đẳng thời phát ảnh nhiều vấn đểphi tap cần được nghién cửu để có các biện pháp xây dung và phát tiễn, hoàn thiện

hơn nia pháp init HNGD tại Việt Nam,

Trước thụ tạ, lượng lớn người Việt Nam di cưa nước ngoài và người nước

"ngồi nhập cư vio Việt Nam có xu hướng gia ting, Số lương vụ việc ly hơn có utổ nước ngồi tạ Việt Nam cũng có chiều hướng di lên Hiền pháp năm 2013 quy,

cơ sở này, các cơ quan có thim quyền đã xây đụng ben hành hệ thing các vin bản,

pháp luật nhằm điều chỉnh quan hệ hôn nhân và gia đính có yếu tổ nước ngồi, baogồm cả quan hệ ly hơn có u tổ nước ngồi

Luật hôn nhân và gia dink năm 2014 điều chỉnh quy phem liên quan đến lyhhén có u tổ nước ngồi. V8 cơ bên, Luật hơn nhân và gia đính năm 2014 đã đáp

xing nho cầu cơ bản cho host đồng giải qut và việc ly hơn có u tổ nước ngoàixong quanh các vin đồ nhơ xác định căn cử ly hơn thim quyền... Dù vấy, trên thục

có một số gốc khuất vướng mắc nh ðy thie hư pháp, xác định thim quyền xét

xử... khiển cho vụ việc kéo đã, khơng dim bio quyễn lợi cia các bên liên quan

cịn có nhiễu quan diém tri ngược nhau trong cơng tác xét xử, din

Trong thục t

din sự không nhất quán rong cách hiễu và gai quyết và việc

"Ngồi ra cơng cịn nhiều vẫn để trong quan hệ này mã pháp luật chưa kip thôi

điều chinh din din trong quá tinh gai quyết ly hơn có u tổ made ngồi cịn gấp

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

nhiều khó khăn vướng mắc. Nhõng vin để bắt cập trên xuất phát từ các nguyên nhân,chủ quan và nguyên nhân khách quan, đời hồi cén được làm rõ và khắc phục.

Xuit phất từ những vin để nếu tin, các quy ảnh vé ly hơn có u tổ nước"ngồi tả Luật hơn nhấn và ge đính nim 2014 cin được nghiên cứu, đánh giá hiệuaqui áp đạng rên thụ tổ và chỉ ra nhõng bắt cập, vướng mắc con tận đọng đồng thời

đơn ra các liên nghĩ để khắc phục các vẫn để nay. Chính và vây, học viên lựa chonđể tả: “Ly hơn có yẫu tổ nước ngồi theo quy đình cia Luật hơn nhân và gia dhnim 2014 và thực dn thực hiện" đŠ âm luận văn thạc Luật học của mình

2. Tình hình nghiên cứu lên quan để

Truce đây, đã có nhiều cơng tỉnh nghiên cứu nhiễu bãi wit khoa họ tin các"báo, tạp chí chun ngànhliên quan đến chỗ để ly hồn có yu tổ nước ngoài nh Tuân

văn thạc & ø ding pháp luật gai qut ly hơn có u tơ nước ngồi tei Tịa án nhân,

dân thành phổ Ha Nội” của tác giá Lưu Thị Thuong 2017) đã nghiên cứu, đánh giá

à phần ích thục tin áp dụng pháp luật để giải quyết các truimg hop ly hơn có utổ nước ngoà tại thành phố Hà Nối, luận văn thạc af "Thục tifa áp đụng pháp luật

gai quyết ly hơn có yêu tổ nước ngoài tại Toe án nhân dân tỉnh Vinh Phúc” của tác

giã Trin Thị Thu Hương 2017) đã cũng cấp các dã liệu về thực tin áp dụng quy

cảnh pháp luật trong gai qutly hơn có u tơ nước ngồi tei TAND tình Vinh Phúc;

Trận vấn "Hồn thiên pháp lit về giải quyất vụ việc ly hơn có yêu tổ nước ngoài tạVist Nan" cin tác gã Lê Na C017) đã đưa ra một số dé xuất đỂ hoàn thiện phip luậtvi giã quyết các và việc ly hơn có yu tơ nước ngồi ð nước te hay các bài báo ar“Ly hân có u tơ nước ngồi ở nước tahiện nay" của The Đoàn Thị Ngọc Hai 2019)

tei Tạp chi Toa án nhân din điện tổ "Pháp luật áp đụng đối với quan hệ hôn nhân vàga nh có u tổ nước ngồi theo pháp luật Việt Nam và Nhật Bản” của NguyThú Mai tei Tạp chỉ Luật học sổ 6, tháng 6/201 5,.... đều đem din các gic nhân dachiêu, cập nhất v vẫn để ly hơn có n tổ nước ngồi

Điễu này cho thấy diy thục nrlé mot để àirơng và phức tp, có nhiễu vin đềcần nghiên cứu tim hiễu sâu hơn Bên cạnh đó, quan hệ này khơng chỉ được điều

chinh bối Luật HNGĐ năm 2014 ma còn chiu mr điều chỉnh từ hệ thông luật pháp

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

quốc Ế co lên quan Bởi vậy thơ thúc sự tìm hiểu nghiên cứu khơng chỉ vi phápTuất Việt Nam ma cịn về pháp luật các nước trên thể giới để có thé có cái nhìn mỡ.tổng tổng quan hơn Qua đó đánh giá để tải một cách khách quan, sâu sắc, có giá ti"vớt thực tiễn áp dụng tại Việt Nam và tham khảo đến bạn bê quốt tế

Do đó, luận văn này là một cơng trình khoa học dau tiên, nghiên cứu chuyên

sâu đính ga các quy đính tei Luật hân nhân và gia đ nh năm 2014 về ly hôn có utổ nước ngồi và thục Ấn áp dung các quy định này ti Việt Nam; đây là đ ti đốc

lập, khơng có nytrùng lap với bắt kỳ mét cơng tình nào khác3. Dai tượng nghiền cứu, phạm vi nghiên cứu cia hận văn.

3.1. Đối tượng nghiên cứu.

Đổi tượng nghiên cứu của luận vấn là các quy định về ly hơn có yu tổ nước"ngồi tạ Luật hơn nhân và gia inh nấm 2014 va thục tiến thực hiện các quy din

32. Phạm vi nghiền cứu

Phạm vũ nghiên cứu chủ yêu về các quy đảnh trong Luật hôn nhân và gia nhnăm 2014 và ly hén có yêu tổ nước ngồi và thực tin gai qutly hơn tạ Việt Nam

trong các trường hop người Việt Nam với người nước ngoài và người Việt Nam với

nhu Luận văn không để cập din các trường hợp người made ngoài Với người nước"ngoài thường rủ tạ Việt Nam và các hậu quả pháp lý (cip dưỡng quyền muối con,

chia tả sẵn ..) ofa vụ việc ly hơn có u tổ nước ngồi4. Mặc tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của luận vẫn4.1. Mục tiêu cũa hận văn

Lam 18 các quy dinh về ly hơn có u tổ nuớc ngồi trì Luật hơn nhân và gacảnh nim 2014 và đ vào phân ich, sơ sinh với một số quy định pháp luật của quốcta khác có liên quan. Đồng thời lâm rõ thục tn áp dụng các quy định và ly hơn có

u tổ nước ngoài tei Luật HNGD năm 2014 6 Việt Nam, Từ đó đơn ra những lên"nghị hồn thiện pháp lit HNGD trong vẫn dé ly hơn có u tổ nước ngoài

4.3. Nhiệm vụ của hận văn

Nghiên cửa các quy định về ly hơn có u tổ nước ngoi tei Luật hôn nhân vàta ảnh năm 2014. Nâu thục rạng áp dạng các quy ảnh rên tri Việt Nam trong công

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

tác git quyết vẫn đồ ly hôn Dua vào cơ sở đó, chỉ ra các bắt cập, vướng mắc và để

xuất một sổ gi phép hoàn thiện hơn nữa pháp luật hôn nhân và gia din, công nhnâng cao hiệu qua giã quyết ly hơn có u tổ nước ngoài tiên thực ti

5. Phương pháp nghiên cứu

Bên cính các phương pháp luận của Chỗ nga Mắc - Lénin; Tư tuổng Hồ ChiMinh, Đườnglỗi cia Đăng về Nhà nước và pháp luật, tác giá sử dụng những phương

phip nghiên cứu khoa học chuyên ngành truyền thống khác như lich sử tổng hop,thống k, phân tích, đến gi, so sinh, suy diễn logc,.. đó lam sing tơ vẫn để cần

nghiên can

6. Ý nghia khoa học và thục tiến của vin vẫn

` nghĩa khoa học: Nghiên cứu một cách có hệ thống các quy nh về ly hơn

có u tổ nước ngồi cũa Luật hơn nhân và gia dinh năm 2014,

Ý nghĩa thụ tin: Đánh gá các vướng mắc, bất cập về việc hiểu và áp dụngcác quy dinh để gi quyễt ly hơn có u tổ nước ngồi tin thực ấn Đảng thời, đưaxe quan dim và giải pháp hiệu quả hướng tới hồn tiện php luật hơn nhân và gacảnh, đặc biét 8 các quy định vé ly hơn có u tổ nước ngồi

7. BÉ cục lận vẫn

Ngồi phin mở đầu kết luận, danh mue tử liệu tham khẩo và danh mục viết

tất Luận văn có nội dong gầm 03 chương

Chương 1. Khải quát chung vé ly bên có u tổ nước ngồi

Chương2. Quy định cia Luật hơn nhân và gia nh năm 2014 và thục tẾn áp

dung giã quyết ly hơn có yễu tổ nước ngồi tạ Việt Nam

Chương 3. Một số tiễn nghỉ hoàn thiện quy định pháp luật và ning cao hiệu

qui giãi quyit ly hơn có you tổ nước ngồi hiện nay

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

CHƯƠNG 1

KHÁI QUAT CHUNG VỀ LY HON CÓ YEU TĨ NƯỚC NGỒI.

Trên quan ấn cơn chủ ngấa Mác -Lénin vé tự do hơn nhần, trong đó có hrdo kết hôn và tự do ly hôn, pháp luật cũa nước CHXHCN Việt Nam bảo dim cho vợchống quyền te do ly hôn ly hôn là mất trái của quan hệ hôn nhân nhưng cũng mát

không thể thidu khi quan hệ hôn nhân thục chất đ tan vỡ}. Khi quan hệ vợ chẳngnâu thuẫn din mức không thể tip tue chang sống với nhau thi ho có qun u cầuly hơn Quyển yêu céuly hôn chỉ thuộc về vo, chẳng Ngay trong Hiền pháp nước

CHXHCN Việt Nam tei Điều 14 đã quy đnh rừng

“1. Ở mise CHEHCN Tt Nam, các quyền con người, quyển cơng dân về

chính tr, dân sự lanh tf văn hỏa xã hội được công nhấn, tổn trong báo về. bảo đâm

theo Hiễn pháp và pháp luật

2. Quvén con người, quyền cơng dn chỉ có thi bị hạn chễ hao qua Ảnh củatude tong trường hop cần thi ƒ do quốc phịng annimh quốc gia trite mtồm

x8 hội. dao đức xã hội sức khỏe cia công đồng"

Quan didm cite nhà nước ta là cho phép vợ chẳng được tự do ly hôn, đà thể

quyền tr do ly hôn vẫn phi tuân theo các quy dinh cia pháp luật va được đặt dướisx giám rất chất chế của nhà nước, nhằm tránh việc cá nhân lem dụng gây hậu quả

xu cho gia định và xã hội, cũng như tránh việc giải quyết ly hơn tùy tiện". Tịa án.

cơng nhận thuân tinh ly hôn hoặc chấp nhận yêu cầu ly hôn của vợ, chẳng phải dựa

ào thục chất quan hệ hân nhân và phai phù hop với các cẩn cỡ Íy hơn ma pháp luật

HNGD quy đính Ly hơn a giải pháp cho những cấp vợ chồng mã cuộc séng chung

ˆ Nềng Tuy Mai Q01), Cin cryin theo Luật ENNGB năm 2014 vì etn tụi Tien đu

Trứng Son in vin Bạc Tuậthọc, Bushee Luật Hà Nột r4

‘Doan Thi Ngọc Hii 2018), Lyla có yên tổ nước ngpu1Š mốc tụ hiện my, Tạp chỉ TAND dn tổ,

"Hạc Tbapehtouan sn/ishan-co- yes toc ngoto nmec hàn ay, Cap ngày 20082033

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

của ho đã mất hết ý nghĩa và họ không thể cùng sống chung dé xây dụng gia Ảnh tinbô, hạnh phúc, bên võng!

ĐỂ ai din kết luân v khí niễm ly hơn có u tổ nước ngồi, tae giã đơn vio

những cần cử sm

“Thử nhất, quyén yêu câu ly hôn la quyền nhân thin và là quyén din arco bản,

của con người Quyền din sự chính là khả năng của chỗ thể được phép xử sơ heomốt cách nhất din trong quan hệ din sợ đ thục hiện, bảo vệ lợi ích của mình Quyền

được pháp luật din sự quy ảnh nar

đồ. Quyền din sơ côn các chỗ thểdân nyhiễu theo ngiấa rông là quyển của chỗ:

1à nổi dụng côa ning lục pháp luật ci chỗ t

trong các quan hệ phip uit din ar cuthé khác nhu thi có nội dang khác nhau (phông

xử sự khác nhau phủ hợp với nôi dung của quan hệ độ)". Quyền dân sự hiểu theo

"nghĩa hẹp là quyền cũa chủ thể trong quan hệ din sự nhất inh ma chủ thể đó đang

them gia, quyén tơ mình thục biện nhõng hành vi nhất đnh, quyén yêu cầu người có

"nghĩa vụ thụ hiện ngiễa va quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền bio vé

quyền và lợi ích hợp pháp của minh khi bi người khác xâm pham”.

Đặc biết quyển yêu cầu y hôn la quyền nhân thin và là quyền din ar co bản

của cá nhân cịn được quy đính rõ rong Luật HNGĐ nim 2014 và BLDS năm 2015Điều 39 BLDS năm 2015 quy định:

*1. Cá nhân có quyền kết hơn ly hơn quyển bình ding của vo chẳng quyểnxác đình cha me, con quyển được nhân lầm cơn mui và các quyển nhân thân khác

trong quan hệ hôn nhân

2. Chin thực hiện quyễnnhân thân trong HNGD theo quy din của Bộ uấtnp, Luật HNGĐ và luật khác có iên quan"

‘Doin Thi Ngọc Hồi, 2019), Ly hin có y tổ nước ngoài ở nước tụ hiện my, Tap dai TAND din từ,‘tp: pehtoum hơn co-yeto ước goi gốc hôm my, ra cìp ngụy 2/0903

+ Bộ Tephip, Quyền hàn ĐỂ ex “Day mah pha buna dng cơ ban của Công tớ quiet ve ác vindân sự cn va pháp hit Việt Nem về các quyền đân sy, danh tị cho cin bộ, cổng chắc vin chức vt‘han din ga down 20152018600 Va Thể Un cáo đc up bật

® Nein Vin Hhy C016), Bị vệ quyền nhân thin trang lh vest bin - Me vẫn dé ý hận va đực

das ban in tae sf hte, Đà học Lt Ha Noe 10

trying Đạ học Lut Hi Nội 2017), Go wat Luật Din se Việt Num Tip 1,2 Cing Nhân din, 70

‘Vin Khoa học thập iy, Ti dn Luật học, ot Từ điển Bí hoa, Hà Nei, 650

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Quyển yêu cit ly hôn của vo, chẳng được cụ thể hỏa trong Luật HNGĐ năm,2014 theo quy ảnh tạ khoăn | Điều 5L: "chẳng hoặc ed hai người có quyển yên

die Téa án giã quyẫt hôn"

TY di những điệu luật ấn chiều nêu ân, tác đã hiểu rằng quyén yêu cầu ly hôn1à quyên nhân thân gắn én với cá nhân vợ chẳng, do vợ chẳng hy mình thực hiện mãkhơng th chuyỂn gao cho ai khác ngodi họ Vi vậy Toa én i xem xit gis quyết lyhhén dus trên cơ sở có đơn u cầu ly hơn, những việc giã quyết cho vợ chẳng ly hơn

của Tịa phải dựa vào ấn cứ ly hôn được pháp luật uy din,

“Thử ba, theo từ điễn Luật học của Viện khoa học pháp lý - Bồ Tư pháp, ly

hôn là châm dit quan hé vợ chẳng do Tịa án nhấn din cơng nhận hoặc quyết định:

theo yêu cầu của vợ hoặc chẳng hoặc cả hai vợ chẳngŠ. Khoản 14 Điễu 3 Luật HNGD

năm 2014 cũng đơa ra khá niệm: “Ly hôn là việc chẳm đt quan hệ vợ chẳng theo

bẩn cn. quyết Ảnh có hiệu lực pháp luật ca Téa án”. Nội dang quy din này chothấy mốt đều rằng bản án, quyết inh của Ton án chính là cơ sở đ chân dit quan hệvợ chẳng vé mất pháp Lý.

“Thử be, khoản 25 Điều 3 Luật HNGD năm 2014 quy định quan hệ HNGĐ có

6 nước ngài là "quen hệ HNGD ma it nhất một bên tham gia là người mước

god, người Tiệt Nam (Ảnh cư ð nước ngoài: quan hệ HINGD giữa các bên tham gia.

là công đôn TTệt Nam nhưng căn cử dl xác lập thay đỗ, chim dit quan hệ đó theopháp luật nước ngồi phát sin tet nước ngoài hoặc tài sản liền quam đến quan hi

4 5 made ngồi”, mà ly hơn là một phin trong quan hệ HNGĐ,

Trên cơ sỡ những phân tích và din nga trần, tác giá cho ring khá niệm “Ly

liên có yẫu tễ nước ngoài là việc chẳm dit quan hệ vo chẳng mà it nhất một trong

ht bên là người tước ngồi, người TTật Nam đình cự ở nước ngồi: hoặc giữa cổng

kin Tit Nam với nhi mã căn cứ đễ xắc lập, tay đã, chẳm đứt quan hệ hôn nhântheo pháp luật nước ngồi phát tình ta nước ngồi; hoặc tà sản liên quan đến việc

ly hồn ở nước ngoài”

ˆ Viên hoe hoc nhập ý, Tự in Trậthọc, Nip Tờ dn Bich Nho, Hi Nội ự 276

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

1.12. Đặc điễu cđa ly hơn c

Bén đặc điển của ly hơn có utổ nước ngồi bao gần:Thử nhất vé chủ thể

Khoản 25 Điễu 3 Luật HNGD năm 2014 nêu rõ "Quan hệ HNGD có yấu tổ

in tổ mrớc ngồi

ốc ngoài là quan hệ HNGĐ mà it nhất một bên tha gia là người nước ngoài

người Tit Nam định cư ở nước ngồi". Theo đó, ki xác ảnh te cách chủ thé tongy hơn có u tơ nước ngồi cần căn cứ vào quốc tịch ofa các bin chỗ thể. Với nhất

mt bên chủ là người nước ngồi thì việc ly hôn được xác định 1à cổ yÊutổ nước

god Khái niệm người nue ngoài được quy định ti khoăn 1 Điễu 3 Luật nhập cảnh,xuất cảnh, quả cảnh, cử trú của người nước ngoài tủ Việt Nam năm 2014: “Ngườïốc ngoài là người mang giẫ tờ xác Ảnh quốc tịch nước ngoài và người khổngaude ich nhdp cảnh xuất cảnh quá cảnh extn tes Tiét Nam" Tei Điều 3 Luật quốc

tich năm 2008 cũng gi thích "Quốc He nước ngồi là quốc tích cũa mat nước kháchơng phải là quốc tịch Tat Nam. Người hơng quốc tích là người hơng có quốc

tịch Tiét Nem và cũng khơng có quốc tich nước ngồi"

The vậy, người nước ngoai là cá nhân khơng co quốc tích Việt Nam; ho

thd lá cá nhân có một hoặc nhiều quốc tích nước ngồi. Ví dụ ly hôn gia công din

Tức với công din Việt Nam tại Việt Man th công din Đức được xem la gui nước"ngồi và đây là quan hệ ly hơn có utổ nước ngoài

Thử hú, về nơi cơ trú

Khoản 1 Điều 127 Luật HNGD năm 2014 quy Ảnh “Tide ly hồn... giữa ngườiốc ngoài với nhau thường trú ở That Nam được giải dt tax cơ quan có thann cđa Tét Nam theo quy dink cia Luật này". Đây là quy định hồn tồn pat

hop với nh hình thụcgiới và Viêt Nam hiện nay. Việc dp đụng quy tắc Luật

noi cơ trú là để gãi quyế

Hiên mạ, quan hệ HNGĐ gi

"ngày cũng gi ting Với quy ảnh tri khoản 1 Điều 127 Luật HNGĐ năm 2014, khi

"người nước ngoii cử trả tại VietNam, các cơ quan nhà nước có thim quyén của Việt

ly hơn khí người nước ngodi tham gýa là phù hợp thực téngười nước ngoài với nhau thường trủ tại Việt Nam,

Nam cần áp dụng pháp luật Việt Nam trong giãi quyết vụ việc

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Tại khoản 1 Điều 7 Nghĩ quyét số 03/2012/NQ-HĐTP ngày 03/1

Hi đẳng thẫn phán TANDTC đưa ra khá niêm “đương sự ở nước ngồi" cụ thé“1, Đương sự ở nuớc ngồi bao gem

2012 của

4) Đương ar là người nước ngồi khơng dinh es lầm ăn, học tập, cơng tác ởTết Nam cĩ mặt hoặc khơng cơ mất tạ Tht Naan vào thời đu Tịa án thụ lý ve vieain sự

b) Đương sự là người Tiệt Nam din cic làm ăn học tập, cơng tác & nước

ngồi cĩ mặt hoặc khơng cơ mất tai dt Nam vào thời dtém Téa dn thụ Is vụ việc

ain sự

2) Đương sie là người nước ngồi Ảnh c lam do học tập, cơng tác ở Tiết

[Naam nhumg khơng cĩ mit ta Tiệt Nam vào thời đễn Tơa án ta lý

i) Đương lànnguờt Tiệt Nam dinh cu, làm ăn, học tập, cơng tắc ở Tt Nam,

ưng khơng cĩ mắt ở Tiét Nem vào thời đẫm Tịa cn tu lý vụ việc đân su

4) Cơ quem tỗ chức khơng phân biệt là cơ qua, 18 chức nước ngồi hạp cơquan tỔ chức Tiét Nam mà khơng cĩ tụ số chỉ nhánh văn phịng dea điện tri Tiệt‘Nam vào thời đễn Tơn án th iv việc din se

tryiệc đân sie

‘Theo đĩ, dẫu hiệu nơi cử trú của đương sự được hiểu là đương sự (người nước

"ngồi hay ngơi Việt Nan) cơtr ở đầu thì Tịa án đĩ cĩ thẫn quyển giải quyết (cư

trú ti Việt Nam thi Téa án Việt Nam cĩ thẫn quyền gai quyét)

TY vụ daly hơn đoợc xác định là cĩ yéu tổ nước ngồi tự:

(4) Đương mela người nước ngồi khơng định cự lâm ăn, học tập, cổng tác ở

Việt Nam (đễm a khoén 1 Điễu7 Nghĩ quyét số 03/2013/NO-HĐTP);

@ Đương ar là người Việt Nam định cự làn ấn, hoc tip, cơng tác ð nước“ngội cĩ mất hoặc khơng cĩ mất tại Việt Nam vào thơi

khoản | Điều 7 Nghĩ quyét số 03/0012/NQ.HĐTP);,

@ Đương sự là nguời nước ngồi đính cự làm ấn, học tập, cổng tác ð ViệtNam (điểm e khoản 1 Điều 7 Nghĩ quyết số 03/2012/NQ-HĐTP),

“Tịa án thụ lý (

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

(9 Đương sự là nguời Việt Nam định cư làn ăn học tập, cơng tác ở Việt

Nem nhưng khơng có mắt ti Việt Nam vào thoi điểm Ta án thuy (dm dicho 1Điễu7 Nghĩ quyết sổ 03/2012/NO-HĐTP)

Thử be, vé sự kiện pháp lý

Khoin 25 Điệu 3 Luật HNGĐ năm 2014 quy định “Quan hệ HNG giữa các

bên thar gialà công dân Hit Nam nhưng căn c đỗ xác lập thay đổi chẩn đit quan

hệ đ theo pháp luật nước ngoài, phát nh tai nước ngoài"

Theo quy định này, trong một số trường hop nhất ảnh, pháp luật Việt Nam

thửa nhân việc phát ảnh, they đố, châm dit các quan hệ HNGD git công din Việt

Nam với nho phất sinh tei nước ngồi theo pháp luật nước ngồi. Ví da, ha công

dân Việt Nam kết hôn với nhau ti Đúc. Trong quá tình chung sống vợ chẳng phát

sinh nhiều mâu thuần và có đơn ly hơn tại Tịa án Vit Nem, Trong trường hop này,

Tịa án Việt Nam có thim quyền giải quyất việc ly hôn, xong việc ly hôn chỉ có théđược giải qut nêu Tịa án Việt Nam thừa nhận việc kết hơn cũa họ tei Đúc

Ngồi tá, ð một số trường họp, pháp luật ViétNam không công nhận quan hệ

hôn nhân nếu vệ kết hôn fy tri với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam

(hy v phạm các điều lên ết hôn và những trường hợp cắm kết hôn được quy định

ti Điễu8 và khoản 2 Điều 5 Luật HNGD năm 2014). Thục tấn tơ phép quốc té chothấy hầu như khơng thể có việc mốt quốc gia này lei đương nhiên thie nhân việc ápdung pháp uật của mốt quốc ga khác đã điệu chỉnh quan hệ giữa các công dân nước‘minh với nhau trên lãnh thé của nước minh? Việc áp dung pháp luật nước ngoài sẽphi tuân heo nhiing nguyên ắc, điều liên và thé thúc nhất dinh được pháp luật Việt

Nem quy định Theo đó, về nguyên tắc, pháp luật nước ngoài chỉ được áp dụng tin.

Tãnh thổ ViétNam ita điều chỉnh quan hệ HNGĐ có u tổ nước ngồi có quy pamphp luật din chi tới va vie áp dụng không tri với các nguyên tắc cơ bản của pháp

rất Việt Nam

ˆ La Thị Thương G017), Ap đanggháp hit ii quyết hơn có vn tổ nước ngodita To hin dân thành

hệ HA Nội hận vin the s hậ học, Đạihọc Lut He Nội,ø 10

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Thử ty vi khách thể

Khoản 25 Điều 3 Luật HNGĐ nim 2014 quy dink tài săn liên quan đến quan.

hệ hôn nhân gia cơng dân Việt Nam với nhau ð nước ngồi được xác Ảnh là ly hơncó u tổ nước ngồi Ví du: Hai công din Việt Nam xin ly hôn tei Tos én Việt Nam

“nhang ho có ải sin chung là mốt khoản tần tt êm và ngôi nha ở Đức. Khoản tầnđược xác định là ti sẵn ð nước ngoài và do Tịa án Việt Nam có thim quyền giải

qguyễt, Ngơi nhã là bất động sin ð nước ngồi, sẽ phi huân theo php luật nơi cổ bắtđồng sin theo quy định tri khoản 3 Điều 127 Luật HNGD năm 2014, Ngoài ra, sổ

thể thấy rằng y

dân Việt Nam với người nước ngoài

Tom lại, với 4 đặc điễn trên, vụ việc ly hơn khi có mốt rong bén dẫu hiệuchỗ thể, nơi cơ trú mr lên pháp lý, khách thể ở nước ngoài th sẽ đoợc giải quyết

ải sin liên quan độn quen hệ hơn nhân” cịn tên tại giữa cổng,

theo pháp luật vé ly hơn có u tổ nước ngồi

12. Pháp hạt Việt Nam về quan hệ hơn nhân và gia đình có yếu tố muớc ngoditừ nim 1945 đến nay

Trong giải đoạn năm 1945 - 1975, doới bất cảnh đất nước bí chia cất phápTrật đều chỉnh qua hệ HNGD ở hư miễn có sơ khác biệt. Ở miễn bắc, quản hệ hơnnhân có u tổ nước ngồi chưa được để cập cụ th ở bất iy văn bin nào. Tuy nhiên

Sắc lãnh số 159-SL ban hành ngày 17/11/1959 cia Chủ ích nước đã có những quy,di về ly hôn. Luật HNGD năm 1959 ra đời đánh dẫu mốc cho my kiện tích bạch

quan hệ HNGĐ ra khối ngành luật din sự đ rỡ thành ngành luật độc lập, Dũ trongLuật HNGD năm 1959 khơng có quy định cụ thé nto về quan hệ hơn nhân có u tổ

"ước ngồi Tại niễn nam, chính quyển Ngơ Đình Diện cơng bồ Luật gia Ảnh ngày,

02/01/1959, trong đó có các đu 24, 25, 70 quy dinh đâu chỉnh quan hệ hơn nhân có'u tổ nước ngồi. Tiếp đến, Bộ Dân Luật năm 1972 sau đó cũng có quy định về quan

. tay nhiên các quy định nay chi liên"hệ hôn nhân có u tổ nước ngồi tei Điều 1

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

quen đến đều liên, thủ tục vé tinh hợp pháp ia hơn thủ được lập ở nước ngồi giữa

người Việt Nam với nhau hoặc giữa người Việt Nam với người nước ngoai!®

Trong gai đoạn 1975 1986, khi đắt nước đã thống nhất, hei mién khơng cịnBị chia cất Các quan hệ hôn nhấn ở hai mién công được điều chỉnh bồi một hệ thống

php luật thẳng nhất cba nhà muớc Việt Nam thẳng nhất- Nước CHXHCN Viét Nam

Theo đó, Luật HNGD năm 1959 trở thành cơ sở pháp lý để đều chỉnh quan hệ hônnhân te Việt an, Điều này đẳng ngiĩa với việc chưa đặtra các vin dé vé việc giãi

quyét xung đột pháp luật trong quan hệ HNGP, các quy pham điều chỉnh quan hộ

HNGD nói chung chi đoợc áp dụng giã quyét các vin đề liên quan tới phía chỗ thé

1à cơng dân Việt Nam.

Trong giai đoạn 1986 - 2000, Luật HNGD nim 1986 đã được ban hành Luật

này đã dành ra một chương (chương 9 gim 3 đều 52, 53, 56) để quy định cụ thể véquan hệ HNGD giữa công din Việt Nam với người nước ngoi. Cu thể, việc ly bên,

của công din Việt Nam và người nước ngoài do Hội đẳng Nhà nước quy Ảnh theoĐiều 53 luật này, Đặc biệt, Điều 54 đưa ra trường hợp néu đã có HĐTTTP và phápý về HNGD thi tuân theo những quy dinh của các hiệp Ảnh đó. Phải nói, đây bước

ấn đáng ghi nhân khi cudi cùng cũng đã có những quy định và vin đ ly hôn trongquen hệ HNGĐ cổ yêu tổ nước ngoài được ra đời trong bối cảnh đắt nước thống nhất

Mặc dù ph din 07 năm seu khi ban hành, các vẫn để về ly hôn cũa cơng dân Việt

Nem với nguời nước ngồi mới được cụ hỄ hoe dé áp đụng vào tén thực tấn nhờ mrxe đồi của Pháp lành HNGĐ gi công din Việt Nam với người nước ngoài, được Ủy,

an thường vụ Quốc hội thông qua ngày 02/12/1993

"Từ năm 2000 đền năm 2014: Luật HNGĐ năm 2000 thay thé cho Luật HNGDnim 1986, Pháp lệnh năm 1993. Trong đó, đã để riéngmét Chương(Chương XI gầm

07 điều từ Điều 100 đến Điều 106 trong đó Điều 104 quy định về việc ly hơn có yếutố nước ngod) quy định quan hệ HNGD có yêu tổ nước ngoài. Từ năm 2000 đến năm

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

hhén có u tổ made ngồi, có thể kd din nh Nghị quyết s 02/2000(ND-HDTP ngày

23/12/2000 cia Hội déng Thim phán - TANDTC về việc hướng din áp đụng mét sổquy định ảnh của Luật HNGD; Nghỉ nh số 68/2002/NĐ-CP quy nh chi tất thi"ảnh một sổ đều của Luật HNGĐ về quan hệ HNGĐ có yêu tổ nước ngoài Điệu 20

Nghi dinh này đều chinh quan hệ ly hơn có u tổ nước ngoti), Nghĩ quyết số01/2003/NQ-HĐTP ngày 16/04/2003 của TANDTC vẻ việc hướng dẫn áp dụng pháp,

luật trong giả: quyết mốt sổ loại ranh chấp din sự HNGĐ.

Từ năm 2014 đốn nay: Tiép nổi tính thin hiễn pháp năm 2013 và kế thừa sơ

tiễn bộ từ Luật HNGĐ năm 2000. Luật HNGĐ năm 2014 ra đời và trở thành đạo luật

chuyên ngành đu chỉnh quan hệ HNGP nói chung và quan hệ ly hơn có u tổ nước

"ngối ni iêng hiện nay. Bên cạnh đó, những vin bản pháp luật khác cũng gop phinđiều chính quan hệ ly hơn cỏ u tổ nước ngồi như Luật Quốc tích năm 2008 (sửa

đổi, bỗ sng năm 2014); Luật Tương tro tr pháp năm 2007, Luật phòng chống baolực gia ảnh năm 2007, Luật Binh đẳng giới nim 2006,... Cùng với những vin bin

quy dink thi hành Luật HNGĐ năm 2014 như Nghị định số 126/2014/NĐ-CP ngày31/12/2014 của Chính phố quy nh ch tất một sổ đều và biển pháp thi hành Luật

HNGD; Nghi quyết số 01/2003/NO-HĐTP ngày 1604/2003 của Hội đồng Thẩmphần TANDTC tướng din áp dụng pháp uật trong việc gi quyết tranh chấp din sự

HNGD; Thông tr iên tịch sổ 132016/TTLT-BTP-BNG-TANDTC ngày 19/10/2016

của Bộ Tư pháp, BộN gosi giao, TANDTC trương din áp dụng mốt sổ quy định tình,

thy thũ tục tuong trợ tử pháp trong lính vục dân sự Ngoài ra, các HĐTTTP ma Việt

Nem di ký kết với một sổ quốc gia trân thé gii cơng đồng góp quan trong trong điều

hình quan hệ ly hơn có yu tổ nước ngồi

hai quất ba giải đoạn, tương ứng với ba cấp độ phú tr"hoàn thiện của hệ thống pháp luật Việt Nam nh saw giai đoan thứ nhất từ 1986 đến

2001, là hé thống pháp luật chuyển đổ, gai đoạn thử hai tir 2002 đến 2013, là hệ

Tom lai, có t

thắng pháp luật chuyển đố và hội nhập, giá đoạn thứ ba từ 2014 đến may và cho

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

tương li làhệ thống pháp luật hộ nhập và lên tạo phát tiễn. Bai vậy s mất phẫn

v6 cùng quan trong của hệ thống pháp luật Việt Nam, Luật HNGĐ đương nhiên cingchia tác động và có những đặc đẫm tương ứng của tùng giai đoạn lich st

Việt Nam trước năm 1959 giao lưu quốc tế chưa phát tiễn, do vậy chúng ta

chưa xác Ảnh được tim quan trong của quan hệ HNGĐ có yêu tổ nước ngoài nên vin

đề này chưa được luật đều chỉnh Khi xã hội thay đổ: ngày cùng phat tiễn quan hộ

hơn nhân có u tổ nước ngồi tăng lên, đời hỏi pháp luật đều chỉnh quan hệ nàyngiy cing cấp thiết Nhân thúc được tim quan trong cia quan hệ hơn nhân có yẫ tổ

"ước ngồi theo dé Luật HNGD năm 1986 đá có những quy dinh đầu tin đâu chỉnh,

quan hệ này - một sự điu chỉnh ap thời của phép luật Việt Nam nhằm bắt lấp với xu

thé chung cũa thể giới. Luật HNGĐ năm 2000 là đi dân tiêu biểu cho giai đoạn thửhha từ năm 2002 dén năm 2013, cho hộ thẳng pháp lut chuyển đổi và hội nhập Tiếp

din Luật HNGĐ năm 2014 ra đời đã mở đầu cho giai đoạn thử ba từ năm 2014 ain

nay và cho tương la, mỡ đầu cho hệ thống pháp luật hồi nhập và tiền tao phát tiễnDo sự phát tiễn đời sống kink te, xã hội cin đất mie, quan hệ hợp tắc giao lơu quốctẾ cũng phát iển hơn, tính chất các vụ việc ly hơn có yẫu tổ nước ngồi nghy cảnghức tp Thục LẺ, php luật đều chỉnh các quan hệ HNGD cổ yêu tổ made ngoi hiệnhành vấn chưa thé đựliê hit fc trường hợp, tình huồng Bên cạnh đó, cổng tic xátxử các vụ án ly bên có yêu tổ nước ngồi cịn nhiễu quan đễm trổ ngược nh dindn xây ra tình trang khơng nhất qn trong cách hiểu cũng như cách giã quyết vụ

widely hơn Do đó, "kiễn tao phát tiễn" chính là mốt mục tiêu mà Luật HNGĐ năm2014 cần tht và sẽ phất hướng tới nhờ mốt sử mãnh thời dat

14. Pháp luật điều chỉnh ly hô

Hiển pháp là vấn bản pháp luật có gi ti pháp lý cao

inh pháp luật tại Việt Nam, trong đó quy định những nguyên tắc cơ bản về mat pháp.

ý đi vá tắt cả những vẫn đề quan trong của dit nước bao gm ly hôn co yêu tổ nướcgoi. Điều 36 Hiễn pháp nim 2013 quy đ nh quyền tr do tết hơn, ly hơn trong đó

"Dank Ding Sỹ C30), Bộ thẳng pháp bật Việt Nam rong tần mith đổ mới vì pit tn t mức, Tp

‘gin cơn ip phip 5601 401), tung 012020,

Ip san bptbnp tnườngbsRafteReL hit asp acid=710462 ty cập ngiy 2208/2023

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

c6 ly hôn có u tổ nước ngồi. Điều 18, Điều 48 Hiển pháp cũng quy định về dim

li ích chính đáng theo pháp luật Việt Nam đổiVới người nước ngoài cử tr ti Việt Nam.

Tei phần thứ năm từ điều 663 din điều 687 của BLDS năm 2015 quy nh vềquan hệ din sự có u tổ nước ngồi cũng góp phân xác đính đâu là vụ vide ly hơn"bảo tính mạng tải sén và các quyề

có u tỔ nước ngồi, tạo tién dé cho việc giãi quyết ly hơn có u tổ nước ngoài, từđồ căn cứ áp dung ning quy định về tình tr thổ tọc giải quyết theo BLTTDS năm

2015 (BLTTDS năm 2015 có phần thứ năm quy định vé thủ tu công nhân và cho thiThành án đối với bản án, quyết định din sự cia Ton án nước ngồi, cơng nhân và chothi hành phán quyết của trong tài nước ngoài và phẫn thử tám quy định thi tục giquyit các vụ việc din sự có yêu tổ nước ngà)

Luật HNGĐ năm 2014 l4 đạo luật chuyên ngành điều chỉnh quan hệ HNGDnổi chung va quan hệ ly hơn có y tổ nước ngồi nói riêng, Trong đó, guy định cụ

thể vé quan hệ HNGĐ có yêu tổ nước ngoài ti Chương VI với 10 điều khoản Điệu121 cho din Điễu 130). Vn đỀ ly hơn có yêu tổ nước ngodi được quy dinh cụ thé ti

đu 127 và các đều còn lại cin chương VII Bên canh đó, nhiing văn bản pháp luật

Xhác cing gip phần điều chỉnh quan hệ ly hơn có

tich năm 2008 (sửa đổi, bổ song năn 2014); Luật Tương trợ te pháp năm 2007, Luậtphong ching bạo lục gia Ảnh năm 2007, Luật Bình đẳng gi nim 2006,... Cũng với

những vin bản quy dinh thi hành Luật HNGĐ nim 2014 như Nghi định số

136/2014/NĐ-CP ngày 31/12/2014 ci Chinh phủ quy định chỉ tắt một số đều vàtiện pháp thi hành Luật HNGD, Ngủ quyét sổ 01/2003/NQ-HDTP ngày 16/04/2003của Hội đông Thim phán TANDTC hướng din áp dung pháp luật trong việc gi

qguyit tranh chấp din sự HNGĐ; Thông tên tch s6

12/2016/TTLT-BTP-BNG-TANDTC ngày 19/10/2016 của Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao, 12/2016/TTLT-BTP-BNG-TANDTC hướng dix

áp đang một số quy định tình tạ thi tục tương tro tr pháp trong inh we din sơtổ nước ngoài như Luật Quốc

Ngoài ra, các HĐTTTP ma Việt Nam đã ký kết với một số quốc gia trên thếci cơng đơng góp quan trong trong điều chỉnh quan hệ ly hin có u tổ nước ngoấi

Tei cơng văn 33/TANDTC-HTQT ngày 17/03/2021, TANDTC cập nhật danh sich

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

các HĐTTTP ma Việt Nam đã kỹ kết với các nước bao gm 62 hiệp định, trong đócó các hiệp định đều chỉnh các vin dé HMGĐ với các quốc gia... Theo đó, các bênthơa thn các ngun tắc chon pháp luật ép đụng giãi quyết ly hôn có u tổ nước

"ngồi hi có xung đột pháp luật Đân cạnh đó, các quy định vé gi quyét quan hệ hơn,nhân có u tổ nước ngồi cũng có thể được xác định theo tập quân quốc tổ

14. So sánh Luật hơn nhân và gia đình nim 2014 véiphap hột hơn nhân và gin

đình của mệt số nước trên thé giới trong giãi quyết ly hơn có yếu tổ nước ngoài

Hiên my trên thế giới c002 hệ

dfn tiêu iễu là hệ thống pháp luật Anh, Mỹ) và hệ thống Civil Law (dei diện eubiểu là hệ thẳng pháp luật Pháp, Dic). Trong đó Common Lew chủ yêu sử dụng

pháp luật là hệ thông Common Law (đại

"nguồn luật là én trong xét xử, trong khi Civil Law thủ coi luật thánh vin lâm nguồnTrật được áp dung rong quả tình xát xử

Trong hệ thống pháp luật Common Law, dnl tr thành nguồn luật quan trong,chủ yên, nó tốn ti như một nguồn luật”. Khi áp dụng án lệ, thẫn phán cần cân cử,ào “cin cứ của phán quyết" @oldinglRetio decidend), túc là bộ phận gầm nhữngnhân đính quan trong đỄ i đắn kết luận, ch không phi là phân binh luận của thẩmphân Obiter die)”, Ở Vương quốc Ảnh, án lý vẫn là ngn luật chủ u tổn tại

tưên canh luật thành vin và các nguôn luật khác. VÊ pháp Lý (de Tuz2), luật thành vẫnđược to iên áp dụng th có sự mâu thuẫn giữa án lệ và luật thành văn, đủ vậy tiên

phương điện thực t (đe fact) các thm phán vấn tim cách dé áp đụng án Ie

6 Hoa Ky, tiết ý xát xử cơa Tịa án thay đổ theo quan điển cá nhân otangười thim phán về vẫn d đang giã quyết và thời điẫn gui quyết vụ việc, Néw

He ð Anh uất ifn "Lut Cổng bin = mộ thingy yt vã tạ phápphấtkiễn song song với Common Lew, nhằm khắc phụ: và

Lư, không phải thuy thể, Thi ð Hoa Ky xuất hiện chủ nga hiện thực Realism) để

sung cho Common

© Nguễn Vin Num (2011), Ly hận v dc tến vi ínš ong thing tháp hột ca các se Anh, Mỹ,‘aap, Độc vìhững hin neh dos Vit Nahin tôn st bậhọc, Dashoc Lut Bi NGL 17

` Ngyễn Md Tok (2021), An op dag rin thé gi và ginmỡ co Việt Nam, Tap chí Nein cin,

Tp pup, Số 34472021 396-105,

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

giã quyết những trường hop ma Common Law không đưa ra được phương án giải

qguylt phù hop cho nhõng vin đề pháp lý mới phát sinh. Theo chủ ngấa hiện thực,Tuất phân ánh các yêu ổ lịch sử, xã hộ, văn hóa, chính t, kính ổ, âm lý và đặc biệt

Tà hành vũ cia cá nhân người thẫn phán Chính đều này dẫn đồn việc các thim phân

Xhác nhau với mu đích, nén tăng én thức khác nhe hơ tưởng nhân sinh quan khácnhau sẽ có những giải quyết vụ vie theo một cách khác nhau và sự khác nhu đó

khơng có ngiấa là thẫm phán này là đăng con thẫm phán kia ti sử. Trong việc giã

auyit các vụ việc thục t, các phương pháp chủ yêu cũa chủ nga hiện thục này cổtính thục tổ và in, cụ thể đó là những đối hỗi như

1) Phi luôn xem xé mục tiêu của luật có phủ hap với đời sống xã hội (ninting cính tr, nh t, xš hội, đạo đúc, phong tục, đạo đúc,...) hạy khơng?

2) Có phù hợp với lợi ích của các bên liên quan hạy khơng?

3) Có hướng tới cơng bằng tỉnh đẳng hay không?

Khi xen xét một vụ việc pháp lý cụ thể, tim phán sẽ xem xét ở nhiễu gốc độXhác nhau nhờ chính sich xét xi cin Toa án lợi ích của các bên ân quan lợi ích xế

hội, inka, đạo đặc xã hộ, ... Sau kh xem xát một cách toàn điện những hướng tpcân này, thẫn phán sẽ cin nhắc đơn ra phán quyết Phi quyết này có giá tí như mộtnay tắc pháp lý mới (a new nul), tạ ra tiễn tốt cho xã hồi

Tuy nhiên đnlệ có thể bị bấ bố hoặc khơng được áp đụng nu “việc hun theo

ngồi nói chung và Hoa Kỹ nói riêng tác gidchúng một đoạn phân tích vŸ

thim quyển Tòa én ci Giáo sơ Rhonda Wasserman Giáo sơ Luật và Học gã Khon

“gyn vin Ting Anl hex Lordtipeneverteleerecognic tutto rig adherace to precedent may“ad injec a particu case and azo thôn restrict the proper deve lomaat ofthe ae. Tey propose‘hrefre, to modfy ther present racic and, ule weet formar decisions of this howe a5 nanaally“hông to depart em. previo dcisim when 2 eppersrigit to do số"

(Chas URssdv. FEC, $88 U 5310 (2010) «378

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

John E. Musray tại Trường Luật Bai học Pittsburgh trong tác phẩm “Family Lev

Disputes Between International Couples in US. Courts” (tun ng Việt "Xử lý các

tranh chấp về Luật gia Ảnh git các cấp dai quốc tte toa én Hoa Kỷ): Nhiều Tòadántiễu bang vác Ảnh tim quyền “in rem’ dé phn phi tài sân hôn nhânnằm trongtiẫu bang đạm trên huyện bỗ của Tòa Tối cao Hoa KỆ trong vu Shaffer v. Heiter,433 U.S. 186 (1977) rằng “ồn những yêu cầu đỗ vớt tả sản chính mà là ngiễn gốccia mâu thun cơ bản giữa người liên và người bị kiện th thường uyên tiễu bangnon tà sẵn đồ nằm khơng thể khơng 06th qun Vay, có thể thấy rằng Tên ántifu bang đã xác dink thim quyền cơn mình due trên mốt án lệ - một uyên

Toa Tốt cao Hoa Kj trong vụ Shaffer v. Heitner 433 US. 186 (1977) để gai quyết

tranh chấp ti sn rong vụ việc ly hơn có utổ nước ngồi

Pháp và Đức a hai quốc ga thuộc hệ thống lut thành vin, Tuy ha nước này

khơng có bắt kỷ quy nh nào trong Hiền pháp hay vin bin pháp luật cuthé thửa nhậnán 1§ 1à nguồn pháp luật” Nhung án 2 vẫn hiện Hữu theo cách đặc biệt và được xâydụng sử dụng hiệu quả như mốt nguén pháp tuật thứ yêu bỗ trợ cho nguồn luật thành,

ăn ma Téa án sở dụng trong xét xử

Điều 5 BLDS Pháp nim 1804 quy dink: "Cẩm điển phẩn ban hành các

any Ảnh mang tin lập pháp hay lập q cô hiệu lực áp chong chung cho các vụ việcma minh vét si. Nhơng tại Điễu 4 Bộ luật này guy định thim phần có ngiễa vụ phảixétử trong truờng hợp pháp luật không quy dinh hoặc quy đính khơng rõ vé vẫn để

mà mình đáng th ly. Theo da, để khắc phục 18 hing phép luật thị án lệ đã trổ thánh)uớt rong những nguồn luật được ap đụng

Khoản 1 Điều 31 Luật Tòa én Hiển pháp Cơng hịa liên bang (CHLB) Đứcnăm 1993: "Các myết Ảnh của Tịa ân Hiễn pháp CHLB Đức có hiệu lục bắt buộc

hd VAssœma C020), Fendy Lew Digutes Between Intematinl Couples in US. Couts,

ups var aneicanar ang scupsfuniy_lfpblicatinemiy-advocate2020A fey In

ites benneen-ntmatonal-coupess-curts tr cập 10102033

'Nggyễn vin: Many sate cous assert nen prisditio to đt To marl propery located nh th sue,

rebymg nthe Saprane Court's satonantm Shaffer v Heme 433 5 186 (1977), tt, “Nhơn Chins tothe

‘ropery sel ae the source of the Ảmng controversy tơ the ane andthe defendant, would

‘betmusua far the Sate where the rope isncetednot to bao jst,

‘Bese ede, Method nd Tácimi dr Recltserenchog, 3. Astigs, 3015, 8n. 266

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

ớt các cơ quam của chỉnh quyền iên bang và các tu bang cũng nine tắt cả những

Tơn dn và các cơ quan nhà nước khác". Tịa én Hiên pháp CHLB Đức có và ti ritdic tiệt Điều đó thể hiện qua việc các quyết Ảnh cơn Tịa án Hiển pháp CHLB Đứccó hiệu lọc cao hơn Luật liên bang trừ Luật cơ bản Đức (túc Hiển pháp Đức, ĐâyTà mốt đặc trừng cơ bản lôi để cập tới vi tro của án lê (de Rechtsprectung trong hệ

thing pháp luật nước Đúc hiện nạy Ví da một số én, iin didn hình ở Đúc được

tác gi tổng hợp đười đầy

Die Rachtsprschung KG, 29.09 2017 -13 WF 183/171Ê là án lệ cho phép việc

1y hntruớc khi hết thời gianly thin rong trường hợp "Khó khẩn vơLÝ” do ảnh hưỗngcủa bệnh tim thin cia người kia, Án lệ này giã thích căn cử "khỏ khẩn v6 lý" tiêncơ sở ÿ 2 Điều 1565 BOB! theo đó, miễn thơi gian ly thân một năm do "khó khẩnvõ lý" vi veichẳng mắc bệnh âm thân, cụ thé là cho ly hôn trước kh hết năm ly thân

trong trường hợp mốt bên cổ hành vise trái đối với bên Kae do bệnh tâm thin, và lyhôn trước năm đầu tin ly thin tong trường hop trim căm, hồng loạn, có ý dinh ty

titdo hành vi sử trữ côa vợ hoặc chẳng

Hay tần lệ ly hôn ở Siegbowg gin cấp vo chống người Iran Theo do, tiền lệ

ny cho phập áp dng cả luật Đức và luật Hồi giáo-Shitt để gai quyết xung đốt pháp

uất và dim bão tố da quyền lợi ce các đương nợ trong trường hợp gi quyét ly hôn

cho người Hồi giáo ở Đúc!®

Tei Cơng hịa liên bang Đúc có một thuật ngữ pháp ý được sử dụng khá phổbiến là Rechtsfortbilding có nghĩa 1a su phát triển pháp luật của Tòa án”. Phán quyếtcủa tòa én Gerichtsentacheidungen) được sở dạng trước tiên để giã thích một thuật

"Die Rodtsgedune 629092017 -13 WF 18107,

taps ep gtheteuJvraezrngledaatdeng'0iiexKGADaheo=990930178Akinzaieel13

20VPS0IGI' tay chp ngụy 33092033

"BGR tt ân BmgobdusGeetcbuch - Bộ hột Din ar Đức Nội tng đa ý 2 Dab 1565 BOB. Nêu

chồng am sng than oe sch nhân đề copa vp tụ hàn hận By

‘in w ho ngavinp don do hn gum dn nga nga

small 15595840 ty cập ngờ 220972073

"Has ay Bam Rude vows Cotagiber. Bnridmginio rHdaelyhz Voftsnngloxeolt Eì

$.275-sa

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

khác nhau, chụa thống nhất”. Bến canh,

đổ, ton án con được rao quyền xử lý tinh buồng khơng có luật đu chỉnh (dhns eine"ngyhay quy phạm mã cơn có nhiễu cách!

gesitcliche Grundlagefpracter legen) hoặc phát tin một quy tắc pháp lý mới cổ thể

i ngược lạ với lời vấn của luật về mất hình thie (gegen den G sstzenvortiscontra

legen) do bối cảnh thực tấn xã hội đã thay đỗ: Ngoài ra, Rechtsfortbildung con bao

gốm cả trường hop tòa án thất lập mot nguyên tắc pháp luật mới (eine neue

Rechtsregel) phù hop với nhiém vụ, định hướng xét xử của tòa án”. Hơn nữa,

Rechtsfrtbidang khơng có sự mâu thuẫn với ngun tie "Cơ quan tự pháp ph chu

ring buộc bai uất cơ bản và luật" (được quy dinh tạ ÿ 3 Điệu 1 Luật cơ bản Đức)

Có thể thấy đù là hộ thơng Common Law hay hộ thắng Civil Le thì các nước

này đều dang thực nự sử đụng énlé một cách hiệu qua. Đánh giá khách quan, hệ thônghấp luật Việt Nem mang nhiều đặc diém của hệ thống Civil Law và án lẽ di có

những chưa thục se đuợc xem là một nguén pháp luật rồngrõi Ở BLDS năm 2015Xhoăn 2 Điều 6 quy dink: “Trường hop không thé áp ng tương tự pháp luất theony Anh tư khoản 1 Diu này thi áp chong các ngtyên tắc cơ bản cũa pháp huật dinscquy đnh tại Điễu 3 cia Bộ luật này, onl, lẽ cơng bằng”. Qua đó, chính thức tirahân án lệ là mốt nguễn luật bổ trợ cho ar giả thích va áp dụng các vin bin quy

pham pháp luật trong hoạt động xát xi cũa Toa én, Đẫu tiên, Việt Nam đã có các vẫnphp pháp luật quy định về vẫn để án lẽ bao gm: Nghi quyét sô 03/201 5/NO-HĐTP

"ngày 28/10/2015 của Hội đẳng Thêm phán TANDTC vé quy bình quy tình lựa chọn,

cơng bổ và áp dung án lễ, Công vin sổ 146 TANDTC-PC ngày 11/7/2017 của

TANDTC viện din áp dung én lệ rong xét xử Tiệp dén ngày 15/07/2019, Hội đồngthim phản di bạn hành mét văn bản mới thay thể, đó là Nghỉ quyết số 04/2019/NO-

HDTP về quy bình ive chon, cơng bổ và áp dụng én 1é. Dựa tin chsr kiện nay,

tác gã đính giá cao sơ quan tim và nd lve trong công tác sấy đựng phát hiển, áp

dung án lệ tại Việt Nam của các cơ quan ban ngành. Tuy nhiên trong thực HẾn, việcxây dựng cũng như áp dụng án lệ trong hoạt động tư pháp, cụ thể là giải quyết ly hồn.

'Rohioll Zippel: Arisische Methodenleve, 1L Auflage 2012, $§ 11T, 1216

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

nổi chúng và ly hôn có u tổ nước ngồi nói iêng tri Việt Nam có số lượngit Thục

ac văn bản pháp luật, đặc biết là Luật HNGĐ năm 2014 vi

"nguồn pháp luật để Toe án tin hành thọ lý, giã: qut ly hơn có u ổ nước ngồi

sma tạ các nước cũng khó tránh khối hién trong xung đột pháp luật

Trên thục t ki xây ra tình huồng xung đột pháp luật các mae thường áp đụng,

hh thuộc luật quốc tích cũa các bận đương nự luật nơi cử trú luật của nước có tơn ám,Tuất cia nước có quan hệ mật thiét nhất với đương mr hay áp ding phối hợp các"nguyên tắc trên Trong đó, hệ thuộc luật quốc tích của các bên đương sự được uu iên

áp dng Quy pham nay được áp dưngrông ấi trên thể giới nhẫn gai quyết xung độtphp luật khơng chi trongly hơn có u tổ nước ngodi ma cịn cho cảnh wae HNGD

có u tổ nước ngoài. Đồng thời, quy pham này cũng được quy định trong pháp luật

của nhiên quốc gia và cả trong công ước La Hay về tơ pháp quốc tế năm 1902, công

"ước Bustammate năm 1928 và nhiêu ĐƯỢT song phương vé tương trợ từ pháp khác

Quy phạm xung đốt quy định áp dụng luật nơi cơ trú được áp dụng trong những,

trường hợp không áp dụng luật theo quốc tịch ma pháp luật quốc gia hoặc ĐƯỢT quydink Ở Hoa Kỷ, V ueng quốc Anh và một số nước Nam Mỹ, quy pham này chủ yêuđược áp dụng nhằm giã quyết sung đột pháp luật về HNGĐ có yêu tổ nước ngồitrong đó bao gồm ly hơn có u tổ nước ngoài

Quy phạm xung đốt quy nh áp dụng luật của nước có quan hệ mật tiết nhất

với đương my Theo đó, quy phem này đoợc ép dụng chủ yêu rong nh vục sở hồn,

“Vil Thị Phương Lan, C016), áo with Tephip qué tổ, Trưởng Đại học Luật Hi Nội, Neb Tự nhp, Hà

Nà 50

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

thửa kế bất đông sân... cỏ yêu tổ nước ngoi nhưng rong một số trường hop côngđược áp dạng đã gai quyết rung đột pháp luật về HNGĐ có yêu tổ nước ngồi cũng

như ly hơn có u tổ nước ngoấi

Quy phạm xung đột quy đnh áp đụng luật cũa nước có Tôn án Quy phạm này

được quy định trong pháp luật các quốc gia và trong các ĐƯỢT về tương trợ tư pháp.Việc áp dạng quy pham chỗ yéu trong inh vục tổ tang din mr co yêu tổ nước ngoàinhang trong một số tinh ining công được áp dụng để giải quyết xung đốt pháp luật

trong inh vục ly hôn có u tổ nuớc ngồi

Việc áp dụng quy pham xung đột nào cu thể do ting quốc gia tự quy dinktrong pháp Luật quốc gia hoặc thöa thuận, ghi nhân với nhau trong ĐƯỢT do các quốcga thành lập lợ kết. Theo quy định của các nước Đông Âu, vin dé ly hôn được giiqguylt theo pháp luật a nước ma vợ chẳng meng quốc tích lúc xin ly hơn (Điễu 54Luật pháp quốc tế Ba Lan năm 2011”... Trường hợp vợ chẳng có quốc tích khácnhe Lúc xinly hơn thi áp dưng luật nơi thường tr ching của vợ chẳng (Khoản 2 Điệu

34 Luật hư pháp quốc tỉ Ba Lan năm 2011, Điễu 27 Luật quy tắc chung về áp đọng

Lruật Nhật Bản) hoặc luật của nước có Tịa án gidi quyết việc ly hôn (theo Điều 2;

Deo luật nấm 2010 của Trung Quốc) hoặc cho pháp các bản théa thuận lựa chon luật

‘noi thường trả hoặc luật quốc tịch cia một trang các bén lam luật áp dụng (theo Điều,

26 Đạo luật năm 2010 eva Trung Quốc)?"

Luật HNGD Việt Nam quy đính rong trường hợp cơng dân Việt Nam thườngtrú tại Việt Nam sẽ áp dụng luật nơi thường trú của công dân Việt Nam. Nhung nêu

không roi vào trường hợp này, việc giải quyết ly hơn có yếu tổ nước ngoài tại Việt

Nam số áp dung pháp luật noi thường tru chúng cũa vợ chẳng hoặc pháp luật Việt

Nem” Tại Nhật Bản, they vi chỉ áp dung pháp luật nơi thường trú chung của vợ

chéng hoặc pháp luật nước minh như Việt Nam, thi Nhật Ban lại áp dung nhiễu câncứ (hê thuộc) khác nhau để xác định pháp luật áp dụng (luật của nước ma đương sự

ˆ ang Đụthọc Luật Hồ Một 2019), Gáo wih Tuybjp quic fab Tugbáp, Hi Nội 497

Daihoc t Ha Nội 016) Gio th Tephup quốc te, Neb Trip, Ha Nội 498 —490,

Nguyen Tái Mu, 2015), Php hit ip đăng đối voi qua hệ ENNGD có n td mước ngồi theo nhp it

“Việt on vi Nhật Bia, Tip hỉ lật họ sô 6, 18

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

mang quốc tịch luật nơi thường tri chung luật của nuớc có mỗi quan hệ gin bò nhất

của vợ chồng _) trong những trường hop không thuộc điện “tuốt bền vợ hoặc một bến

chẳng người Nhật Bản có nơi thường tr tại Nhật Bản th việc ly hơn theo Tuất Nhật

Barr” Có thể thấy, các quy định tại Luật HNGĐ năm 2014 vé xác định luật áp dung

cho quan hệ HNGD có yêu tổ nước ngồi cịn một số diém thiêu sot ở chỗ hệ thống

phip luật Việt Nam khơng có quy định ngun tắc chon luật mang tinh bao quát cho

tất cả các quan hệ HNGD, ma dun tất cẽ những cá côn thiêu vé áp dụng pháp luật

hương thức ly hôn

Theo quy ảnh tai BLDS và thương mei Thủ Lan, ly hơn có thể được thực

hiện theo một rong ha phương thức

mủ không cin din Tịa án giải quyết, hoặc ly hơn được tién bánh theo các tỉnh hychỉ cần có sự nhất tí ly hơn của vợ chẳng.

thủ tục từ pháp của Tịa án?”

Pháp luật Thang Quốc cơng quy định 03 phoơng thức ly hôn là ly hôn bằng,

đăng ký và ly hơn bing tranh tạng Trong đó, ly hơn bing đăng ký trong trường hợp

Xơi cả hi vợ chẳng déu có yêu cầu ly hồn te nguyện và phai hy mình nốp đơn đăngkỷ ly hôn tri cơ quan đăng ký kết hôn. Hoặc ly hôn theo ranh tung rong trường hop

chỉ cản vợ hoặc chẳng yêu cầu ly hôn thi có thể nộp đơn khối liận ly hơn tại TANDVay, theo pháp luật Trung Quốc, khi vợ chẳng thuận tinh ly hôn, ho chỉ cần nốp dom

đăng kỷ ly hôn ti cơ quan đăng ký kết hôn, và việc khối kiện ly hơn tử Tịa án chỉ

xâyra Hi một bên yên cầu ly hôn.

Tai Việt Nem, không tén tei phương thức “ly bên đăng ký" (theo pháp luậtTrang Quốc) hay “sự nhất tr ly hôn của vợ chẳng ma không cin din Tòa án giãquyết" (heo pháp luật Thái Len). Theo khoản 14 Điều 3 Luật HNGĐ năm 2014 “Zy

"hôn là việc chấm it quan hệ vợ chẳng theo bản án, quyết nh có hiệu lực pháp luật

của Téa dn”. Do da, pháp luật Viét Nem chỉ đơa ra một phương thúc ly hôn duy nhất

"fam Điệu 27 Lait qự ắc dung về ip dmg hột của Nhật Bin

"Sam Đền 1514 BEDS vì hương nại Ti Lan _ Talla chai end Commercial Code gun

ape irr sn legal con bork and-camaerialcode-dnverce-section-1501-1535/,0y cập ng.200872023,

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

đồ chính 1a “theo bên án, quyết din có hiệu lực pháp luật của Tịa án”, đối hồi hai

tiên vo chẳng phải tiến hành thủ tục ly hôn tei Toe án hay ly hôn bằng ranh tạng

“Theo quy dinh của Luật HNGĐ năm 2014 và các văn bản hướng dẫn th hành, kể cả

trong trường hop ha bên thuận tình ly hơn th vợ chẳng vin phải dén UND cấp xã,phường đỂ xin xác nhân rỗi din Tos én để Toa án tiên hành hòa gui đồn tụ Nêu hịm

ii đồn tụ khơng thành va các bên dip ing đủ các điều kiện cén thết thủ Tịa én

si cổ thé đưa ra quyết đnh cơng nhận ly hơn mà khơng phi mỡ phiên tịa

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

Két hận chương 1

Từ những phân tích trên, có

st phần khơng thể thiểu rong quan hệ HNGD. ViệtNam đã cổ những vin bản pháp

gốp phần bảo vệ lợi ích của đương ms, đẳng thời

bio vệ Nhà nước vàx hộ: Tuy ringly hôn là quyền tydo côn mỗt con người, nhưngit luận ring ly hơn có u tổ nước ngoài làTuật điều chỉnh cụ thể và vẫn đ nà

đỗ cơng nhận một cuốc hơn nhân hồn tồn khơng cịn ổn tạ cả vỀ mắt pháp lý vàtrên thục t, những người có thẫm quyền giã quyết phải áp dụng các quy nh pháplit hign hành đỄ đơa ra các phán quyết phủ hop, ding din, Nhin chung quy đính vềvẫn để ly hơn có yu tổ nước ngồi ti Việt Nam để được Nhà nước ch trong tấtsom và quy đính tương đối rổ răng So sánh với hộ thông pháp luật ở các nước tiên

thé giới như Anh, Hoa Kỹ, Pháp, Đức, Trung Quốc, Thủ Lan... có thể thấy pháp

Init Việt Nam có nhiêu diém tương đồng và cơng có nhiều diém khác biệt Điễn in

là các quy định vỀ áp đụng á lê trong gai quyất vụ việc ly hơn nói chúng và ly hơn

có u ổ made ngoài ni tiêng, bay lun chọn pháp luật rong giã quyết xung đột phápuất và các phương thức ly hơn khác nhau Qua đó, nhận thấy pháp luật HNGD ViệtNem cần học hỏi, phát tiễn hơn nữa trong xây đụng và áp dụng án lễ, khắc phụcnhững gic khuất trong quá tình giải quyết xung đột pháp luật

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

CHƯƠNG 2

QUY ĐỊNH CUA LUẬT HON NHÂN VA GIA DINH NĂM 2014 VÀ THỰCTIỀN ÁP DỤNG GIẢI QUYẾT LY HON CĨ YEU TỐ NƯỚC NGỒI TAT

‘VIET NAM

2.1. Quy định của Luật hơn nhân và gia đình năm 2014 trong gi quyết y hơn

có yếu tổ nude ngồi

2.1 Lyra chon pháp nit giã uyết ly hơn có yến tổ mmớc ngoài

Pháp luật áp ding trong việc gi quyết ly hơn có u tổ nước nga có thécùng một hic nhiễu hệ thông pháp luật được ép dang để giã quyết Do đó, ly hơn có

u tổ nước ngồi mang tính da dang và phúc tạp hom so với các quan hồ HNGĐ có

u tổ nước ngồi hic” Việc áp dụng pháp luật déi với quan hệ ly hơn có yếu tổ

nước ngoài được Điều 122, Điễu 127 Luật HNGĐ năm 2014 quy ảnh Cụ thể teiĐiều 127 Luật HNGD năm 2014 quy dints

“1 Tiệc ly hin giữa công dân Thét Nam với người nước ngoài, giữa người

tốc ngoài với nhau thường trù ở That Nam được giải dt tat cơ quan có thẫm“yẫn cũa Tiét Nam theo quy Ảnh của Luật nà

2. Trong trường hợp bên là công dân Tiét Nam khơng Bưường mí ở Tiệt Nam

vào thời dim u cu ly hơn thì vide Ip hơn được giất uy ét theo pháp luật của nước

not thường mit clang cia vợ chẳng: nd ho khơng có vơi thường trú cung tả giải

cắt theo pháp luật Tiét Nam

4. Tiệc giã quyết tài sẵn là bắt động sốn ở nước ngoài lu ly hơn hiển theo

pháp luật cũa mabe nơi có bắt động sản đó

Vay, Luật HNGĐ năm 2014 quy dinh pháp luật áp dụng trong ite giã quyết

thân) đồ là: Luật nơi thường trủ chung cia vợ chồng, Luật nơi có bit động sin; Luậttước ngồi được thực biện theo 3 nguyên (

Quốc tịch.

‘ning Địihọc Lait Hà Nội 2031), Go with Trật ENGĐ Vit Nem, Hi Nội 0b Thép, #441

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

Đầu tiên pháp luật Việt Nam quy nh việc ly hơn co u tổ nước ngồi được

xác định theo nơi cơ trổ cia đương sự ví đụ như trường hop: vợ chẳng xin ly hơn,hho khơng có quốc tich Việt Nam nhưng cing thường trú tei Việt Nam thi việc ly hôn

của họ được giễt quyét theo pháp tuật Việt Nam. Ưu tiên áp dụng theo nơi thường trú

của vợ chẳng sẽ tạo thuận lơi trong quả tinh tiêu tập đương sợ rong pham vi lãnh

thổ Việt Nam. Nếu như có đương nợ ngoi lánh thổ Việt Nam nhung đã có đăng kýthường tr ti Việt Nam công sẽ được quân lý cơ tr bai các cơ quan cóthẫm quyềnnên vẫn có thể hiệu tập hop l được đối với những trường hợp này,

Nguyên tắc này cũng th hiện thâm quyén cde Tòa én heo lãnh thd trongpham,

vã cho phép tử Việt Nam, dim báo quá tình tổ tang được xuyên suốt trong hoạt đồnggai quyết ly hơn có y tổ nước ngồi

“Thử hai la áp dong theo nguyên tắc quốc tch, quy dinh này được hidw la ápdang pháp luật nước ma đương sự mang quốc tịnh Khoén 2 Điều 127 Luật HNGD

năm 2014 guy định ki giải quyết vụ đn ly hôn cỏ yêu tổ nước ngồi thi nêu nine vợ

chống khơng có nơi thường in chúng và một trong hei người có quốc tí: Viet Nam

thi áp dụng Luật Việt Nam để gã quyết ly hôn.

Sau Lâu áp dang nguyên tắc nơi thường tr thi wu tin thứ hai do là áp dụngtheo quốc tịch của các đương ng, bồi quốc tích1á những phương diện xác nh quyểnvi nga vụ của một công din đối với quốc gia đó hay cũng chính là việc xác din"nghĩa vụ phải tuân theo pháp luật của chính quốc ga cơng dân có quốc tịch Do đóXơi các bên khơng có nơi thường tnt chung thi phi xác ảnh thêm yêu ổ quốc ich

đỗ áp dạng hệ thẳng pháp luật phù hop.

Cudi cùng là áp dụng luật nơi có tử sin đoợc quy đính tại khoản 3 Điễu 127fy ra nh ungđương sự khơng ð nước ngồi, nhưng tài sin tranh chấp lai nim ở nước ngoài Do đó,

cần xem xét và áp đụng pháp luật một cách chính xác để gai quyết vẫn để này: Đặc

"Trong trường hợp gai quyết vụ ly hơn có yếu tổ nước ngồi, có.

tiệt đối với các ti sim tranh chấp là bất động sin khẩng thể di doi được thi việc quản

lý, sử dạng xác dinh quyền ca tại sân đó trong q bình ly hơn có u tổ nước ngodiphải phụ thuộc vio pháp uit của quốc ga có t sân đó

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

Khoản 1 Điệu 122 LuậtHNGĐ năm 2014 công nênrõ "Các aug định cũapháp

ude về HINGD cũa nước CHXHCN Tt Nam được dp cing đãi với quan hệ HNGD

hop ĐƯỢT nà CHEHCN Tiét Nem là thành vin có quy di khác với uy’ nh củaTrật này tì áp cng quy Ảnh của BUT đã ". Vay, tơi giã quyết ly hân có u tơ

«6 nước ngồi, trừ hưởng hợp Luật mcó guy định Khác. Trong trường.

“nước ngồ, ngun tắc chung đó là bước déu cần xem xét xem có hay khơng ĐƯỢT,điêu chỉnh vin để này, Nếu có, ĐƯỢT sf được wu iên áp dung Vi du theo khoăn 2

Điều 26 HĐTTTP và pháp lý về các vẫn đề din sự và hình sự giữa CHXHCN ViệtNom và Liên BangN ga ngày 25/08/1998, nêu vào thai điểm gi đơn xin ly hôn một

"người là công din của bên ký kết này, còn người kia 1a cổng din cin bên ky kết lúathi điều kiên ly hôn tun theo pháp luật của bên ký kết nơi họ thường trú. Vay néu

công ân Việt Nam muốn yêu cầu ly hén với công dân Nga và cả hai dang thường trú

thí Việt Nam thi sẽ áp đụng pháp luật Việt Nam, Danh mục các HĐTTTP ma Việt

Nom đã Lý kết được tác gã tổng họp tei Bing 1. Các HĐTTTP Việt Nam ký kết vềvẫn dé HNGĐ TM (em chỉ tiết tại Phụ lục)

Ninr vậy căn cứ vào các hiệp đính, vin dé ly hơn giữa cơng dan các nước ký

kết được xác định theo nguyên tắc

(1) Nếu bai vợ chống cùng một quốc tịch th luật quốc tịch của cả bai vợchẳng là luật áp dụng để giã qutly hơn.

@ Néuhei vo chẳng khác quốc ích thi cơ quan có thim quyền của nước

ký kết nào nhận đơn xin ly hôn sẽ giãi quyết theo pháp luật cia nước đó (khoăn 2

Điễu25, Hiệp định với Liên bangN ga, khoản 1, 2 Điễu 25 Hiệp định vái Cu ba, Điều33 Hiệp định với Huagei, khoản | Điều 26 Hiệp định với MôngCỗ)

Đổi với các quốc gia chum ký HĐTTTP, hoat động tương trợ từ pháp trong

gill quyết ly hôn có yé

eo, due trên nguyên tắc có di có lạt

tổ nước ngồi được thục hiện thơng qua con đường ngoại

`! Ngyễn Tay Hin, Fuk 60 HD TTTPmi Vit Nem đi ký kết

‘hep-dnh-tong-tr-te pp thủc ng 17-3-3021, tự cập ngày 247082023,

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

Bin cạnh việc áp dụng các ĐƯỢT để xác định luật ép dung trong giã quyết

y hôn có u tổ nước ngồi thi pháp uit Việt Nam và pháp luật nuớc ngoài cũng làcăn cứ đỂ xác nh luật áp dụng Cụ thể khoản 2 Điễu 122 Luật HNGD năm 2014 quy

dink: "Trơng trường hợp Luật này, các văn bản pháp luật khác cũa Tt Nam có dẫn

chấn về vide áp ng pháp hudt mabe ngoài thi pháp luật nước ngoài được áp chong

néu việc dp chong đồ không trả với các nguyên tắc cơ bản được guy din tex Điều 2

sửa Lut ny

Trong trường hop pháp luật nước ngoài dẫn chiếu trở la php luật Hệt Neon

thi dp dàng pháp luật về HNGĐ Tiệt Nam.

Trong một rổ tinh buồng cin phải xem xét áp dụng pháp luật nước ngồi đểgai quyết quan hệ ly hơn có yêu tổ nước ngoà, Điều 127 Luật HNGD năm 2014 đãthể hiên rõ sơtốn trong báo vẽ quyền và lợi ich hop pháp của các bêntrong quan hệ

y hân có yêu tổ nước ngodi Kis quy dinh việc áp dung pháp luật nước ngoài trong

uớt sổ trường hợp cụ thé

2.1.2, Xác định căn cứ ly hou theo Trật hôn nhân và gia đình năm 2014

Khoản 1 Điều 51 Luật HNGD năm 2014 nêu rõ “To, ching hoặc cả hơi cóiu Tịa án giã quyết ly hơn". Quy din thé hiện sự công nhân của phápTuất Việt Nem đối với quyền tr do ly hôn của nguôi vợ và người chẳng Quan điểm

ca Nhà nước ta a cho pháp vo chẳng được tơ do ly hơn, nhưng quyền tơ do đó đượcđất đưới sự giám rất chất chế cũa Nhà nước vã tuân theo các quy định của pháp luật

nhẫn trảnh hiện tuong vợ chẳng lạm dụng gây hậu quả xấu cho ga định và xã hội,đẳng thôi cũng tránh việc giã quyét ly hin ty tên”, Tòa án chip nhân yêu câu ly

hôn của vợ, chẳng hoặc công nhân thuân tinh ly hôn eda cả ba vợ chẳng phải đơn

ào thục chất quan hộ vợ chẳng và phi phủ hop với căn cử ly hôn mà pháp luật uynh,

Căn cử ly hân được hiểu là nhiing căn cử do Nhà nước xác định để Tòa én

thục hiện giải quyết ly hơn ki có u cầu. Việc giải quyết u cần ly hôn phải được

Doin Thị Ngọc His C019), Ly hôn c vu tổ nước ngoài ở nước ta hận may, Tp chi TAND din tế,

Ips luạthăonH VAU hen-cơ 28 1o toc ngotø nuac hôm tay, truy cập nghy 2508/2015

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

dur trên các đề kiện cần vã đã và phương điên pháp Lý cũa căn cứ y hôn trong Luật

HNGD năm 2014

“Theo quan diém của Các Mác: “Ẻ mặt hơn nhân, nhà lập pháp chỉ có thể xác

inh những đẳu liện trong đồ hôn nhân được phép ten v5, ngiềnlà trong đố, về thựcchất hôn nhân hự nỗ db phá vé rd. Tiệc Tòa án cho pháp phá bd hơn nhân chỉ có

thd là việc gi biên bản cơng nhân sự tơ rã bên trong cđa nó: Quan đẫm cũa nhà1 ĐỂ ding mình cho tin tất yêu này, TênTập pháp là quan đẫm của tình tty

án cin đụ trên những cơ sở lànhõng căn cứ nhất định, Trần những cơ số đó, Toe án

nhân định mối quan hệ hơn nhân đó 1á đã an vỡ hay chữa đưa tiên việc xem xét, nh,

gid thực trang của méi quan hệ hôn nhân +

Quan diém ofa các nhà làm luật à các nước hy bản coi hôn nhân thục chất là

một loại “hợp đẳng”, “khé ước hôn nhân” do hai người nam và nữ tự nguyên, xáclập. Vì vậy ma cân cử ly hôn cũng tương tự như những cần cử để chim đứt hợp đẳng,đó là diva vào u tổ"Iỗt" và ý chí thơa thuận về việc chim dit quan hộ hôn nhân của

ai vợ người vợ và chẳng, Ở Đức, néuly thân ba năm sẽ tư đông được xem như hơn.

“hân thất bạt và được Tịa én giai quyết đơn ly hôn. Trong trường hop nay, ngay cả

khi một người khơng mn ly hồn cũng khó chống lạ: quyết din của Tòa án”Quan điểm của Nhà nước xã hội chủ ngiĩa, trong đó có Viet Nem là dựa trên.

‘bn chất thực sự cũa quan hệ hôn nhânlã đ tí vỡtừnổi ti bên trong của chính mỗiquan hệ hôn nhân trên co sỡ đánh giá một cách khách quan vé mồi quan hệ hôn nhân,

đồ. Cơ sở nay là việc bin chit hôn nhân tan võ, không thể hin gin được

ĐỂ dim bảo quyền và lợi ích cite duong mr khi ly hôn, nhà lâm luật phi dorliễu được ahing cơ sỡ, căn cử git quyét ly hin và u cầu kiểm sốt việc ly hơn

thơng qua Tịa án Khi xem xát giải quyitly hôn, Tên án phải áp dung chính xác nổidang các cân cử ly hơn và chỉ được giã quyết ly hôn cho vợ chẳng rong trường hop

xxx... gaw.110.121

ngất din gun Tne Sn ah ps Ha NĨ hận và ty vì thợ Dichoe Eat lộ

3 Nan Dang, 019), nh trv chỉnh nổ v by hàn Đức lược oat canlrthtuvn-hi.

face bene

(hut = tea= TBVD% 2D% 2OME% 2000% 205% 20hin CH IDAs 2OsingH Minin, tực cp

"ngày 260872023,

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

có căn oirdé xác định ring bin chit quan hệ hồn nhân i thục ny tan vỡ. Co thể hiểucăn cirly hôn la tổng hợp các tinh tất, điều kiện do luật dink, tiểu hiện khách quan‘bin chất của quan hệ hôn nhân đã ten vỡ'1, Cu thể, Tòa án đơa vio những nh tắt

ib liên đồ đỂ xem xé, quyit ảnh cho ly hôn khi dip ứng đã các điều kiện hay căn

cty bên sau đầy: (1) Tinh trang của vợ chẳng trim trong: 2) Đời ang chung không

thể kéo dit; G) Mu ich của hôn nhân không đạt được ””

Điều 55 và 56 Luật HNGD năm 2014 ta các đều khoản quy định v cấn cơ ly

hôn Trong đã, Điều 55 là cơ sỡ cho việc thuận inh ly hôn và Điều 56 được xem là

co sở dé xée định ly hôn theo yêu cầu của một bên,2.1.2.1. Thuận fink ly hôn

Điều 55 Luật HNGD năm 2014 quy dint“

“yan cây hôn nd vét thật hai bên thật hưnguyễn ly hôn và đã tôn Hiên v việc

trong trường hop vợ chẳng cùng

hua tài sân vide trồng non, madi dưỡng chăm sóc, giáo dục cơn tên cơ sở bảo don

“uyẫn lợi chính ding cũa vợ và con thi Tơa án cơng nhận thiên tình ly hơn; nd

hơng thơn thiận được hoặc có thơa thn nhưng khơng bảo dan quyển tot chin

ing cũa vợ và cơn thi Tòa ân giã uyét vide ly hén’” Khi “ảnh trang hôn nhân trầmtrọng, đối sing chung không thể kéo da, mục dich của hôn nhân không đạt được","người ching và người ve quyết định Ly hôn để chim dt quan hệ hôn nhân hay vợ

chống thuận nh ly hôn Sự thuận tinh đỏ chính là việc bai vợ chống hồn tồn và

thất sự từ nguyên chấm đứt quan hệ hôn nhân. Cả hei phất được bay tổ quan điểmcủa mình, khơng có dâu hiệu bi cưống ép, lùn dội trong quyết đnh ly hôn Pháp luậtkhông quy định cụ thi và vẫn để nay nhưng có thé hiểu ring ly hơn phải hy nguyên‘va xuất phát trách nhiệm, niu cầu của vợ và chẳng trên cơ sở đạo đúc xã hồi

"Ngoài yêu tổ trên, việc thuận tinh ly hôn cần phải thỏa mãn điều kiện là cả haivợ chẳng đã có

gto duc con trên cơ sở dim bão chính ding quyén và lot ích của vợ và con Nếu hai

6 than về vide chị ti sin, trồng nơn, nuôi dưỡng chấm sóc,

ˆNggễn Tain Anh, 2016), Ap đựng căn y hồn gi yết các trường hợp hồ theo hột a Tonnhân din qin Thánh Youn, ảnh pho Hà Nội, hận văn tục ĩ Luật học, Đại học Luit Hà Nội 15

Cơ s đất hận quốc gu vì văn bản tháp hột, Tổ tạ zn hân dam phương có n tơ nước ngồi, th

‘ad pháp tps: pl rƯaghidửaiehoiEnpazpx'RealD=45749,ttợ cap ngay 271087033.

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

tiên vợ chẳng khơng thể thỏa thuận được mốt hoc tất cã các điề trên hoặc nấu cĩ

thơa thuận nhưng khơng dim bảo quyền lợi cho vợ và con thi Téa án sẽ quyét dingiã quyết việc ly hơn

2.1.2.2. Ly hơn theo yên cần của mt bên

Điều 56 được xem là cơ sở để xác định ly hơn theo yêu câu của một bên Một

tiên ở diy cĩ thể la ve, chẳng hoặc các chủ thể khác. Cụ thể Điễu 51 Luật HNGĐnăm 2014 quy định về những chủ thể khác liên quan cĩ quyén yêu cầu Tơn án gi

cqayét ly hơn nh cha, me, người thân khác khi một bên vo, chẳng bi bệnh tâm thần,hộc mắc các bệnh khác mà khơng thể nhân thie, làn chủ được hành vĩ của mình,đẳng thờ là nạn nhân của bạo lực gia Ảnh do chẳng hoặc vo cia họ gây ra lâm ảnhhưởng nghiêm trọng dén tin trang ức khoš và tính thân Chính quy dinh này gúp

thio gỗ các vướng mắc trong gai quyét ly hơn ki một bên vợ, chẳng khơng thể nhậnthúc được. Trong những trường hợp này, Téa án số cén cử những yu tổ sa

Khivg hoặc chong yên cầu ly hơn mà hịa giãi khơng thành thi Toa giãi“yết cho ly hou udu cĩ căm cứ vỀ việc vợ; chỗng cĩ hành ví bạo lực gia ink hoặciphạm nghiéu trọng quydn, ngữ vn của vợ chẳng lim cho hơn nhu lân:fink trang trầm trong,

Mong dat được.

Cin erly hơn theo yêu cầu cũa một bên co tinh ti lối cia các bên Lỗi cụ thể

.chung Khơng thé kéo đài, me đích cũa hơn hân

được nhắc tới 1a bao lực gia inh, Trên thục tẾ, bao lục ga đính 1ã nguyễn nhân dẫn,din phần lớn các vụ ly hơn, là yêu tổ din dén căn cử ly hơn “tin trạng trầm trọngđời sống chưng khơng thé kéo dai mục đích ofa hơn nhân khơng đạt duoc Do phápInit chỉ nhắc mt cách chung chung về tỉ trang trầm trong đời sống chưng khơngthể kéo dit mục dich của hơn nhân khơng đạt được" nên rong mỗi vụ việc, Toa ánsổ ph đánh giá khách quan, tồn điện các cén cứ để cĩ phán quyét hợp tinh, hợp ý,

dim bio quyén oi của các bên cũng như hạn chế những thệt hei về vit chất ấn tim

lý

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

Trong trường hợp vợ hoặc chỗng cis người bị Tịa áu tuyên hỗ

can ly hơn thi Tịa cn giải quyết cho ly hơn.

Thả một trong ha người mắt tích và bị hoyền bổ mắt ích this được suy đốnTà rằng quan hệ vợ chẳng đã cổ aw dah hưỗng sâu sắc trong một thời gian, mục dich

hơn nhân khơng thé thực hiện được. Bi lẽ hơn nhân là cùng nhu xây đụng ấm nohạnh phúc, khi mét bên vợ hoặc chẳng bị mắt tích cĩ én hường sâu sắc ới mỗi quanvợ chẳng và các thành viên khác trong gia Ảnh, làm cho mục đích của hơn nhân,khơng đạt được. Do da, aie yêu cần y hơn a hợp ly và rên căn cứ ly hơn “nh trạng

trim trong đối sống chưngkhơngth káo di mục dich cơn hơn nhân khơng đạt được"Toy vậy, ly hân cĩ yêu tổ nước ngoi sé cĩ thé cháu ny nh hường ce pháp luật nước

god, vi viy, vide huyền bố mit tich cũng cĩ hể sẽ gi thuộc vào cơ quan cĩ thmquyền của quốc gia khác và phi tuân thủ theo phip luật nước ngồi

N gibi vợ hoặc nguời chẳng cĩ thể vừa yêu cầu Tịa án yên bổ vợ hay chẳng,ho mit tích, vừa tun bổ ly héw?®, Trong trường hop này, tiên cơ sở khoản 1 Điệu68 BLDS nim 2015, Tàn án chỉ giã quyết cho ly hơn khi cổ bằng ching chúng minh,được chống hoặc vợ đã mất ích, biệt ích t02 năm tré lên LỄ ngày cĩ tín tức cudcùng về chẳng (vo), mắc di đã áp dụng đầy đã các biện pháp thơng báo, tim kiểm,theo quy đãnh của pháp luậtTTDS nhưng vấn khơng cĩ tin tức xác thục ve việc người

đồ cịn sống hay đã chất

2.1.3, Han chế chồng khối kiện trong trrờng hop vợ dang cĩ thai, sink con hoặc

dang undi con đưới 12 tháng tỗi

Bén cạnh đĩ, cũng cần chủ ý đến quy định hạn chế khởi kiên trong trường hợp.vợ dang cĩ tai, sinh con hoặc đang nuối con đưới 12 thing tdi (heo khoản 3 Điệu

nấu người vợ lâm đơn xin ly hân thi Tưa đa

hạn chế ly hơn đối với người chẳng, nếu nguời chẳng nộp đơn hi Tịa én khơng đợc

n thụ lý giải quyết Đây là điều kiện,

` Lm Thị Thương 2017), Áp dg pip hắt gã yt hân cĩnổnmrĩc ngó tí Tơn nahin din nh,

‘phd Ha Nội, hận vin the Hậ hĩc, Đạthọc Luật Be NGL 32

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

in din mang thai Anh B kid kiên ra Tịa ânu câu giã uy ly hơn và có đã căn

sứ chứng minh đồ khơng phải là cơn cũa minh Tay nhân anh B lại không được dom

phương iy hn bởi đầu khoản này." Tác gã chưa đằng thuận với quan diém trên và

ay bảo vệ bà me, tré em và các bên yêu thé hơn trong

nhân thấy đây đã là một quy đ nh hợp ly. Bồi quy định này không chi bảo vệ quyểnvà lợi ich cđa của phụ nỡ và rể em mà nó cơng không hạn chế qua mức về quyển

được đơn phương ly hơn oie nguời chẳng Rõ răng, người chống sẽ có quyền được

don phương ly hôn lôi người vơ đã không mang tha, sinh con hoặc nuôi con đưới

12 tháng tiết

Trong thục ấn cũng có mét sổ trường hợp tiêu cục có thé xây ra như ngườicon dưới 12 tháng đến ching không thể thục hiện quyền được đơn phươngy hôn Tham khảo luật pháp aude ngoài, co thể tei BLDS Trang Quốc năm 2020 quy

cảnh chẳng không được xin ly hơn kta vo có thei hoặc trong thoi hạn một nêm suXôi sinh con hoặc sấu tháng cau li châm đố tha nghén trừ trường hợp vợ yêu cầu

ly hồn hoặc TAND xét thây cần thiết, chấp nhận đơn ly hôn của người chồng!?. Dođồ, đễ ning cao hiệu quả của quy dinh này, chúng ta có thé nghiên cứu áp dụng bổsang nội đụng “TAND xét thấy cần tiết chấp nhận đơn ly hôn cia ngu chẳng" để

Toa án và các cơ quan có thấm quyền khi giãi quyết ly hơn hồn tồn chủ động có.

các cơ chổ, ánlệ hoặc vin bản hướng dẫn shim dim bảo, bio vé quyn và lợi ch hợp

hấp của người chẳng trong trường hợp này:

hân din th VRN Thúc, hận vin fac đ hộthọc, Đụ học Lait Bà Nộn tr 35

“9 BLDS CHND Thung Hot - 05. Datu đọng nói về HNGD Phin V, ang thông th Luật hip Trưng Hoa,

Imps se cdunajuticeabserver cemlaee-ccode-seres OS she ting about put-vamarage-nd

anul/26C2X4 0, ty củp ng 20082023.

</div>