Luận văn thạc sĩ Luật học: Tội đưa hối lộ theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.93 MB, 107 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO BỘ TƯPHÁPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

NGUYEN THỊ MAI HUỆ

TỘI ĐƯA HĨI LỘ THEO QUY ĐỊNH CUA

BỘ LUẬT HÌNH SỰ NĂM 2015

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

(Định hướng nghiên cứu)

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BO GIÁO DỤC ĐÀO TẠO BỘ TƯPHÁPTRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

NGUYEN THỊ MAI HUỆ

TỘI ĐƯA HÓI LỘ THEO QUY ĐỊNH CUA

BỘ LUẬT HÌNH SỰ NĂM 2015

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Trần Văn Độ

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CẢM ƠN

Sau một thời giam học tập, nghiên cứu if luân và tim liễu thực tiễn, đượcsue hướng dẫn, giảng day của các thay cô, sự quan tâm giúp đỡ cũa cơ quancũng với su đồng góp cũa ban bè, đồng nghiệp, tơi đã hồn thành Luận vănthạc sĩ Luật học. Qua đây, tôi Xm giả lồi cảm ơn chân thành đắn

Ban giám hiệu cùng các thay cô Trường đại học Luật Hà NộI, các giáoste phó giáo sue tién sĩ đã tận tình giảng day, truyén đạt nhiều kiến thức, Kinhnghiệm quý bám trong suốt thời gian học tập tại trường.

Dae biệt, tôi xin gitt lòng biết ơn sâu sắc nhất đến PSG.TS. Trần VănDG, người đi tân tình hưởng dẫn và ghip đỡ tơi trong q trình học tập vàthực hiện luận văn

Clim ơn bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã động viên, giúp đố tôi trongsuốt thời giam học tập.

Tác giả luận van

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

LỜI CAM BOAN

Tôi xin cam đoan luận vẫn này là cơng trình nghiên cu koa học củariêng tôi. Các số liệu sử ching trong huãn văn này là hồn tồn trìng thực,được tìm thập, wie If nghiêm túc và chưa từng được at công bồ trong

cơng trình nào khác

Tác Giả

Nguyễn Thị Mai Huệ

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT

Chữ viết tắtBLHS

Chữ viết đây aitBộ luật hình sựCâu thánh tội phạm.Hành vị khách quanPhong, chống tham những,

Toa án nhân dân.Téng hợp hình phạtTrách nhiệm hình swCơng ước của Liên Hợp quốc

về chồng tham những,Viện kiếm sắt nhân dân.

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

MỞ ĐẦU...

CHUONG 1. MỘT SỐ VẤN DE CHUNG VE TỘI ĐƯA HÓI LỘ..

1.1. Khái niệm, đặc điểm của tội đưa hối lộ. „11

1.11 Khái niệm tội ưa hồi lộ in1.12. Các đặc diém của tội đưa h 14

1.2. Cơ sở của việc quy định tội đưa hối lộ S18:

1.2.1. Cơ sở chữnh. 30122. Cơ sở pháp lý 21.2.3. Cơ sở thực tiễn 3

13. Pháp luật quốc tế và một số quốc gia về tội đưa hối lộ 26

1.3.1. Công ước của Liên Hợp quốc về chong tham nhưng. 3613.2. Pháp luật một số quốc gia khác về tội đưa hỗi lộ 30

KET LUẬN CHƯƠNG 1... 37

CHUONG 2. QUY ĐỊNH CUA PHÁP LUAT HÌNH SỰ VIỆT NAM ve

TỘI ĐƯA HĨI LỘ 382.1. Khái quát lich sử quy định của pháp luật hình sự về tội đưa hối lộ

trước năm 2015. 38

2.2. Quy định về tội đưa hối lộ trong Bộ luật hình sự 2015.

3.2.3. Quy định khác về tội đưa hồi lộ. 56

2.3. Phân biệt tội đưa hối lộ với một số tội phạm khác có liên quan.

23.1. 7 i

quyên han dé trục lợi 59

KET LUẬN CHƯƠNG 2... ...62

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

CHUONG 3. THỰC TIEN ÁP DỤNG VÀ GIẢI PHÁP BẢO BAM APDUNG QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT HÌNH SỰ VẺ TỘI ĐƯA HĨI LỘ 63

31. Thự st mg quy đình vee en WL 63

633.1.2 Thực tién quyết định hình phat. 63.1.3. Những han chế, vướng mắc trong thực tiễn và nguyên nhân 66

3.2. Một số giải pháp hoàn thiện và bảo đảm áp dụng quy định của Bộ

uật Hình sự về tội đưa hoi lộ 72

321 Yêu cầu hoàn thiện và bảo đâm áp dung quy định về tội đưa

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

MỞĐÀUcủa đề tài

1. Tính cấp

Lý do thứ nhất, xuất phát từ béi cảnh nạn tham những, hồi lộ ở Việt‘Nam hiện nay nói chung vẫn hết sức phức tạp và phổ biến. Từ xưa đến nay,tham những ln được coi lả một sự khiếm khuyếtcó của quyển lực côngKhi quyên lực công, quyển lực của một têp thé nằm trong trong tay của mộtnhóm người hay một người thì né ln có khả năng bị lợi dụng để phục vụ.cho lợi ích cá nhân. Có thể nói, ở thời dai nao, chế độ nao, quốc gia nao miễn.1à cịn tơn tai quyền lực cơng thi vẫn sẽ tổn tai tham nhũng

Đâu tranh chồng tham những, tiêu cực đã được Chủ tịch Hỗ Chí Minhcảnh báo từ rét sớm; được Bang Cộng sin Việt Nam chú trọng triển khai ginliên với công tác zây dựng và chỉnh dén Đăng suốt hành trình hơn 93 năm.qua, đặc biệt từ khi thành lập Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thamnhũng vào ngây 01/02/2013 do đồng chi Tổng bi thư Nguyễn Phú Trọng làm.Trưởng Ban thi cơng tác phịng chống tham nhũng được đẩy mạnh bao gidhết, đã có những bước tiền manh mẽ, đạt được nhiêu kết qua rõ rét, tạo hiệu.‘ing tích cực, lan ta mạnh mé trong tồn xã hội.

Từ đó, hang loạt các văn kiên của Đăng, văn ban pháp luật của Nhanước ta được ban hành, thực thi trên thực tế mang lai ý nghĩa lớn trong côngtác PCTN như. Chỉ thị sổ 27-CT/TW ngày 10/01/2019 do Bộ Chính tri banhành về việc ting cường sw lãnh dao của Bang với công tac bão vệ người pháthiên, tổ giác, người đầu tranh chống tham nhúng, lãng phí, tiêu cực, Khoản 2Điều 8 Hiển pháp 2013 đã khẳng định: "Các cơ quan nhà nước, cán bộ, côngchức, viên chức phải... Riên quyết đấu tranh chống tham nhiing. lãng phí vàmọi biễu hiện quan liêu, hách dich, cũa quyén”; Viet Nam kỹ kết Công ướccủa Liên hợp quốc vẻ chống tham những vào thang 12/2003 và chính thức trathành thành viên của Cơng ước kể từ ngày 19/8/2009, Ngày 29/11/2005 ban

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

hảnh Luật Phịng chống tham những (sửa đ

2012), sau đó tiếp tục ban bảnh Luật Phịng chồng tham những năm 2018(chính thức có hiệu lực tử ngày 01/7/2019), Ngày 27/11/2015 ban hành Bồuất Hình sự (chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2018)

Tuy gan đây đã có những thay đổi tích cực trong cơng cuộc đầu tranh.phịng chồng tham những, tội phạm vẻ chức vụ nói chung, tơi đưa hồi 16 nóiriêng thì van phải thừa nhận rằng những tơi phạm nảy vẫn tôn tại khác phố, bỗ sung năm 2007 va năm.

triển trên thực tế và có nhiều diễn biển khó lường, len lỗi vào nhiêu lĩnh vực.của đời sống như thương mại, xây dựng cơ bản, thé thao, tư pháp, y tế, giáoduc... điển hình như vụ án AVG gây thiệt hai trên 8770 tỷ đẳng: các vụ án vềPhan Văn Anh Vũ gây thiết hại khoảng 20.000 ty déng;... hay gắn đây nhất làĐại án Việt A; vụ án “Chuyên bay giải cứu”... Tội phạm về hồi lộ nói chung,tơi đưa hỗi lơ nói riếng dang lam biển chất một sô cản bộ, công chức nhànước, khiển nhiều người trong số họ thay déi ý thức, quan niệm trong thực thicơng vụ. Khơng chỉ vay, nó cịn có thé tao ra những điều kiên thuận lợi choviệc thực hiên nhiêu loại tôi pham khác như buôn lâu, mua bán ma tủy, đánh.‘vac, trên thuế... Vẻ phương diện xã hội, nó lam xuống cấp tram trọng daođức xã hội, tạo ra một mơi trường văn hóa khơng lành manh, văn hóa “quabiểu", văn hóa “xin - cho”, văn hóa “phong bi” "bôi trơn”... tạo sự ra batnh, bat công trong xã hội. Ở tâm vĩ mộ, "đưa - nhân hồi 16” nêu không đượcngăn chăn, loại bỏ kịp thời sẽ lam thiết hai cho nên kinh té, phá vỡ chiến lược.vvà kế hoạch phát triển, gây thiệt hai vật chất lớn cho Nhà nước vả người dân,nghiêm trong hon 1a làm xói mịn, suy giảm niém tin của nhân dân đốt vớiĐăng, với chế độ, gián tiếp tiếp tay cho những thể lực thù dich chống pháDang, Nha nước và chế độ.

Lý do thứ hai, xuất phát từ những sửa đổi, bé sung trong BLHS năm.2015 về tôi đưa hồi lộ, đã có hiệu lực từ 1/7/2018, đến nay đã bộc 16 những

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

han chế nhất định trong nội dung như việc mô tà hành vi khách quan của tôipham là “da died” và “s đưa ” có chỉnh zác với tính chất của hành vi?; hay“Người nào đưa hoặc sẽ đưa lỗicho cơng chức nước ngồi, cơng chute củatổ chức quốc tê cơng. người có chức vụ trong các doanh nghiệp, tổ chứcngoài Nhà nước cũng bị xử if theo quy dh của Điều này” nên biểu như thénao?; hay như “đồng tài sản của Nhà nước để đưa hỗi

đưa hổi 16 đưới hình thức 1a “lot ích phi vật chất" thực sự có thé áp dụng"là ra sa0?, hay việc

được trên thực tế hay không?

Lý do thứ ba, khi các quy định của BLHS năm 2015 vẻ tội đưa hối 16có hiệu lực và được áp dụng trong một thời gian nhất định thì việc đánh giámức độ hiệu quả trên thực tế của những quy định đó, đặc biết la đổi vớinhững sửa đổi, bd sung mới lả thực sự cấp thiết. Qua những vụ án đã được xétxử cũng như qua các số liệu thống kê đã cho thấy mét thực trang rằng cịn tổn.tại một số vướng mắc trong q trình áp dụng pháp luật. Ví du, cho đến nay,dù đã 5 năm kể từ ngày có hiệu lực của BLHS năm 2015 nhưng lại chưa cómột ban án nảo được xét xử vé tôi đưa hồi lô với "của hi 16” 1a "lợi ich phivật chat” bay việc định lượng thiệt hại một cách qua cụ thể phải chăng chưathể hiện rõ được đây đủ tinh nguy hiểm của tội phạm nay từ đó dan đến bỏ lọttơi pham, hoặc xét xử quá máy móc?

Ly do thứ tư là để bổ sung cho các nghiên cứu vé tội đưa hồi 16 theoquy định của BLHS năm 2015 ở một số khía cạnh còn bi bỗ ngõ như tráchnhiệm pháp lý của pháp nhân đổi với tôi đưa hối lộ hay van để đưa hỗi 16trong khu vực ngoài nhà nước,

Tir những ly do trên, tác giả nhận thấy việc nghiền cứu một cách tingquát, sâu sắc và rõ rang tôi đưa hoi lộ trong giai đoạn hiển nay van đang lamột vẫn dé cấp thiết và cực kỳ quan trọng, có giá tr cả về mất lý luận va thựctiễn. Do vậy, dé tài: “Tôi đưa hồi 16 theo qny định của Bộ luật Hình sự năm

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

2015" đã được tác giả chon làm để tài cho luân văn thạc á luật học.

2. Tình hình nghiên cứu dé tài

Luật hình su Việt Nam ngay từ thoi kỳ phong kiến đã có những quy.định về tội đưa hồi 16. Sau đó, no dân dan được thay đổi cả về nội dung vả.cách thức mô tả theo thời gan đến nay. Với những sự sửa đổi, bỏ sung nhưvây tội danh nảy vẫn luôn nhận được khá nhiễu sự quan tâm và lựa chonnghiên cửu đưới nhiễu hình thức khác nhau như bai viết khoa học, tham luận.hội thảo khoa học, sảch chuyên khảo, giáo trình, bình luân, luận văn, luân.án

~ Về gio trình, sich chuyên khảo

+ Giáo trình: 1) Trường Đại học Luật Hà Nội (2019), Giáo trình Tuấthhinh sự Việt Nam - Phẩn các tôi phạm - Quyễn 2, Na Công an nhân dân, 2)Trường Đại học Luật Thanh phố Hỗ Chí Minh (2021), Giáo trình Tuật hình:sue Việt Nam (Pha các tôi phạm - Quyển 2) Nab Hồng Đức, 3) PGS.TSTrinh Quốc Ton (chủ biên) (2022), Giáo trình: Luật hình sự Việt Nam - Phẫncác tội phạm - quyễn 2, Nxb Đại học Quéc gia Hà Nội,

+ Sach chuyên khảo: 1) GS.TS. Nguyễn Ngoc Hòa (2018), Binh luậnkhoa học Bộ iuật hình sự năm 2015 sửa đổi, bỗ sung năm 2017 (Phan các tôipham) - Quyén 2, Nab Tự pháp; 2) Dinh Văn Quê (2019), Binh luận Bộ luậthành sự năm 2015, Phẫn thứ 2 Các tội pham, Chương XXII Cúc tôi phạm vềchức vụ, Nb Thông tia và tray én thơng, 3) Nhóm tác giã (2018), Binh luấnkhoa học Bộ luật hình sự năm 2015, Phẩn các tôi phạm Nxb Công an nhân.

Đây là những cuốn sách nên tăng cho nghiên cứu pháp luật hình sự nóichung với mục tiêu tiếp cn đền số đơng độc giả nên nội dung chủ yếu mangtính chất khái quát, tổng hợp, cung cấp những thông tin cơ ban như khái niệm,đặc điểm pháp lý, các yêu tô câu thanh tội pham, dâu hiệu định khung ting

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

năng, hình phat..., các nội dung chuyên sâu vé một tội phạm nhất định chưađáp ứng được

- Về luận án tiên gf, luận văn thạc sỉ

+Luận án tién si: 1) Đào Lệ Thu (2012), Các tội phạm về hồi lộ theoiật hình sve Việt Nam trong sự so sánh với luật hình sự Tuy Điễn và Otxirdy-ita Luân an tién sĩ luật học, Trường Bai học Luật Ha Nội, 2) Vũ VietTường (2022), Các tôi pham về1 16 trong luật hình sự Việt Nam, Luận ántiến đ luật học, Khoa Luật - Đai học Quốc gia Ha Nội,

+ Luận văn thạc sĩ: 1) Tạ Héng Quynh (2020), Tôi đưa hồi lộ trong Bộiật Hình se Việt Nan năm 2015, Luận văn thạc si luật học (định hướng ứngdụng), Trường Đại học Luật Hà Nội, 2) Bùi Định Thùy Dương (2018), Cáctôi phạm về hi

hoc, Trường Đại học Luật Ha Nội, 3) Vũ Thị H (2017), Tơi phạm hóa cáclơ trong Bộ luật Hình sự năm 2015, Luận văn thạc ä Luật

ảnh vt hốt 16 trong kim vực tr - Những vẫn đề jÿ luân và thực tiễ , Luận vănthạc sĩ Luật học, Trường Đại học Luật Ha Nội, 4) Vũ Việt Tường (2014), Cáctội phạm về hỗt lộ theo Iuật hinh sự Viet Nam và công ước quốc tế của Liên“Hiệp Quốc về chống tham những, Luận văn thạc sĩ luật hoc, Khoa Luật - Đạihọc Quốc gia Hà Nội

Các luận án, luân văn nêu trên đã phân tích tơi đưa hỗi 16 dưới nhiễugóc đơ khác nhau với những trình độ nghiên cứu khác nhau như việc nghiêncứu tội đưa hồi 16 là một bộ phân trong tổng thể tội phạm về hồi 16 hay nghiên.

cứu tội đưa hỗi lộ thông quan việc tiép cân hành vi hồi 16 trong kim vực tư.Tuy nhiên, các cơng trình này da phẩn nghiên cứu tôi đưa hồi 16 theo quy.định cia BLHS năm 1990 (sửa đổi, bd sung 2009) va góc đơ nghiền cứu cũng.chưa tách riêng tội đưa hồi 16 ra để nghiên cứu một cách độc lập.

- VỆ bai viết khoa học, dé tai các cấp:

+ Bai viết khoa học: 1) Hoang Thi Tuê, Các tôi phạm về lối lơ theo

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Thật hình swe Liên bang Australia và một vàt suy nghĩ cho Việt Nam, Tap chỉKhoa học pháp lý số 1/2020; Tap chí Nhà nước và Pháp luật số 01/2018, 2)Dao Lê Thu, Hot lơ trong kim vực tee theo Luật Hình sư một ỗ nước và đềxuất đỗi với việc áp dụng qny dinh

mật Hình sự Việt Nam, Tap chí Tịa an nhân dân số 16/2018; 3) Nguyễn Văn.16 6 kim Vực ngoài nhà nước trong

Huong, Điểm mới và một s cập của các tôi pham về hốt 15 trong Bộ luậthinh sự năm 2015 (sửa 61, bd sung năm 2017); 4) Nguyễn Thị Bình, Nguyễn.Huyễn Ly, Các yến tổ cẩu thành tội phạm của các tội hỗi lộ trong Công ướcliên Hợp quốc và chống tham nhữững năm 2003 và sự git nhận trong Bộ luậtđình sự Việt Nam năm 2015, Tap chi Nhà nước và Pháp luật số 6/2016, 5)Bao Lê Thu, Hồn thiên quy dinh cũa Bộ luật Hình sự Việt Nam và các tơiTếi 16, Tap chí Luật hoc số 4/2015; 6) Nhiép Vũ Hiên, Bàn về việc đưa hối lơquan lệ tình dục vào luật Hình sự Trung Quốc, Tap chỉ Luật hoc số 5/2014;7) TS. Trịnh Tién Việt, Nghiên cứu, so sánh các quy đmh và tội đưa hối lộ,tội làm môi giới hỗi lộ trong iuật hình sự Việt Nam và các Cơng ước quốc tếcủa Liên Hợp quốc về chỗng tham nhiing, Tap chí Tịa án nhân dân, số 17, 18(tháng 9/2011),

+ Dé tài các cấp: 1) Dé tài về tham nhiing và chỗng tham nhiững ở VietNam do PGS. TS Nguyễn Ngoc Chí lam Chủ nhiệm, Khoa Luật, Đại họcQuấc gia Hà Nội, 2001; 2) Bé tai cấp trường, Cách tính thiệt hat trong các vuẩn tham những tại Việt Nam chủ nhiệm để tai TS. Nguyễn Minh Oanh,"Trường Đại học Luật Ha Nội, Ha Nôi, 9/2019,

Các bai viết khoa học là nguồn tải liệu phong phú, sâu sắc vả thực tế vềtôi đưa hồi lơ nhưng do mục đích nghiên cứu khác nhau cũng như hạn chế vềmặt số lượng trang viết nên da phan những bai viết nảy chỉ nghiên cứuchuyên sâu véo mét góc độ cụ thé của tội đưa hơi lô như quy định vẻ tội đưahối 16 trong UNCAC, điểm mới của tôi đưa hồi 16 trong BLHS năm 2015, tơi

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

đưa hồi lộ đưới góc độ so sanh luật... Đối với dé tai các cấp thì chưa có để tảiảo nghiền cứu độc lập tội đưa hỗi lộ.

Tom lai, các cơng trình khoa học nói trén la những nguồn tải liệu tham.khảo đa chiéu và chất lương, tuy nhiên da phn các cơng trình này lại tiếp cân.tơi đưa hồi 16 từ góc độ nghiên cửu các tội pham về chức vụ, tôi pham vềtham nhũng nói chung hoặc nhóm tội pham về hối lộ. Co một số cơng trình đãnghiên cửu vé tơi đưa hồi 16 nhưng số lượng cịn ít, chủ u tập trung vàokhía cạnh ứng dụng pháp luật chứ chưa đi sâu nghiên cứu về cơ sở hình thành.của các quy định pháp luật hay phân tích các dầu hiệu định tội còn chưa dayđủ. Mặt khác, từ khi BLHS năm 2015 có hiệu lực thi hành dén nay thi yêu cầucấp thiết là đánh giá được thực trạng áp dung các quy đình vẻ t6i đưa hồi 16 từđó chỉ ra các bat cập, thiều sót trong quy định của pháp luật hiện hành từ đóJam cơ sở để xuất các kiến nghị, giải pháp nâng cao hiệu qua ap dụng phápluật trong phòng, chống tham những ở nước ta hiện nay.

3. Mục tiêu nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu3.1. Mục tiêu nghiên cứu.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn 1a đưa ra những giải pháp phủ hợpnhằm hoàn thiên quy định của pháp luật hiện hành vẻ tôi đưa héi 1ơ, qua đógiúp nâng cao phân nảo hiệu quả áp dụng các quy định nay trên thực té. Luânvăn sẽ đi từ nghiên cứu lý luận đền việc phân tích luật thực định, trên cơ sỡ đóso sánh giữa lý luân va quy đính pháp luật hiện hành. Sau đó nhìn vào thựctiến để xác định khó khăn, vướng mắc, tim ra nguyên nhân va cudi củng lảxác định những giải pháp cả vẻ lý luận vả thực tiễn

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu.

Những nhiệm vu cụ thể sau là nội dung luận văn sẽ làm rõ thơng quađó thực hiện được mrục tiêu nghiên cứu nêu trên

- Nghiên cứu những van dé lý luân liên quan đến tôi đưa hồi 16;

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

~ Nghiên cứu cơ sỡ quy định về tội đưa hồi lộ,

- Phân tích sơ lược những nội dung liên quan đến tôi đưa hối 16 trongUNCAC cũng như các quy định của một số quốc gia khác vẻ tội đưa hồi 16;

- Khải quát lich sử lêp pháp hình sự của Viet Nam vẻ tội đưa hồi 16 quacác thời kỳ,

- Nghiên cứu các quy đính cụ thể vẻ tội đưa héi lơ trong BLHS năm.2015, đặc biệt là những điểm mới cùng với những văn bản hướng dẫn để đánh.giá những điểm bắt cập của luật thực định,

- Đánh giá các số liệu thông kê và các bản án đã xét xử trên thực tế vềtơi đưa hồi lộ để từ đó rút ra những han chế, vướng mắc va chỉ ra nguyênnhân cụ thể gây ra những hạn chế, vướng mắc đó;

- Để xuất một số giải pháp góp phẩn bảo đảm cho việc áp dung quyđịnh vẻ tội đưa héi lộ một cách có hiệu quả

4. Đối trong nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu.4.1. Đối trợng nghiên cứu.

Đối tượng nghiên cứu của dé tải là những quan điểm khoa học lý luậnvẻ tôi đưa hổi lộ trong nước và quốc tế, Những quy định của BLHS năm 2015và văn bản pháp luật khác có liên quan như Luật Phịng chẳng tham nhữngnăm 2018, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014, Nghị quyết03/2020/NQ-HĐTP ngày 30/12/2020 của Hi đồng thẩm phan Tịa án nhândan Tơi cao..., Thực tiễn về định tội danh, quyết định hình phạt đối với tơipham này thơng qua các sổ liệu, bản án của Tịa án nhân dân các cấp, từ đóđánh giá thực trang áp dụng pháp luật hiền nay, phân tích nguyên nhân, đưa ragiải pháp.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

Luận văn nghiên cứu tơi đưa hỗi lộ dưới góc đơ Luật hình sự.

Ở khía cạnh lý luận, dé tài chủ yêu lam rõ khái niệm tôi đưa hồi lộ, các

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

đặc điểm đặc trưng của nó va các cơ sở uy định về tội đưa hồi 16.

Ở khia cạnh thực tiến, dé tải tập trung vào phân tích quy định về tôi đưahối 16 trong BLHS năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) và một số văn bản.pháp lý liên quan, đánh giá thực tiễn áp dụng của tội phạm nảy thông qua cácsố liệu va bản án cụ thé.

G khía cạnh thời gian nghiên cửu, luân văn giới hạn phân nghiên cứu.trong giai đoạn từ năm 2018 đến 20

5. Các phương pháp nghiên cứu.

Nhằm đạt được mục đích nghiên cứu của dé tải, tác giã đã sử dụngnhững phương pháp cụ thể như sau:

- Trong Chương 1 những van để chung, tác gia chủ yêu sử dungphương pháp quy nạp - diễn dich, phân tích - tổng hợp, so sánh - đổi chiều, hệthống hóa nhằm lam sáng tỏ những vân để như khái niém, đặc điểm của tôiđưa hỗi lộ, tim hiểu quy định của quốc tế vé tội danh nay để rút ra những kinhnghiệm phù hợp có thể áp dung cho Việt Nam.

- Các phương pháp phân tích - tổng hợp, lich sử - cu thé,

sánh, phan tích số liệu thứ cấp được sử dụng chủ yêu trong 2 chương côn lạithống ké - so

của luận văn nhằm lam rổ các quy định của BLHS năm 2015 và những vănân pháp luật khác có liên quan, đánh gi tink hình thực tiễn và đưa ra giảipháp khắc phục những bắt cập còn tốn tại.

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn.

'Việc đâu tranh chống tham những nói chung va héi lộ nói riêng la cuộcđầu tranh trên nhiều phương diện, trong moi lĩnh vực, nó đơi hai cả sự sắcsảo, hồn thiện về mặt ly luận lẫn phù hop, kha thi, đông bộ trong công tác thihành pháp luật. Chi cân một trong hai khía cạnh lý luận hay thực tiễn khơngtrùng khớp với nhau va đáp ứng được đòi hỏi khách quan của zã hội thi đềusẽ không đạt được hiệu quả cao trong cơng cuộc phịng, chồng tham nhũng

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

nói chung vả tội đưa hồi lộ nói riêng

Đây là dé tải nghiên cứu ở cấp độ luôn văn thạc sf luật học vẻ tội đuahối lô theo quy định của BLHS năm 2015 và những quy định khác trong cácvăn bản pháp luật liên quan một cach có hệ thống, tồn diện vả chun sâu từcác van để vẻ lý luận, luật thực định đến các van dé vẻ thực tiễn áp dụng, Vềý luận, luân văn góp phân cũng cổ những vẫn để vé khoa học như khái niệm,đặc điểm của tội đưa hối 16, cơ sở để quy định vẻ tội đưa hối 16 trong luậttình sự hiện hanh Về thực tiễn, luận văn phân tích quy định luật thực định vatim ra những han chế, vướng mắc, những nguyên nhân của những han chế,vướng mắc đó để đưa ra những đề xuất, giải pháp có hiệu quả vả phủ hợp vớitình hình kinh tế, chính trị, xã hội của Việt Nam vào thời điểm hiện nay.

Luận văn sẽ đưa dén một góc độ nhìn nhân đa chiéu và sâu

đưa hồi 16 theo quy định của BLHS năm 2015, phục vụ nhu cầu tham khảo,về tôi

nghiên cứu cho sinh viên, học viên chuyên ngành luật học nói chung vàchun ngành luật hình sự nói riêng, cho những người lam công tác lập phápvvà áp dung pháp luật hình sự.

1. Bố cục của luận van

Luận văn gồm 3 chương khơng tính dén phn Mỡ đâu, Két luân, Danhmục tai liệu tham khảo, cụ thể

Chương 1. Một số van để chung vẻ tôi đưa hồi lô

Chương 2. Quy đính của pháp luật hình sự Việt Nam vẻ tội đưa hôi lộChương 3. Thực tiễn áp dụng và giải pháp bảo dim áp dung quy địnhcủa Bộ luật Hình sự về tội đưa hồi 16

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Khai niệm tham những va khái niêm héi 16 được các học giả thé giớiđánh giá cơ ban là 2 khái niệm đồng nhất với nhau. Khi nói đến tham nhũng

thì người ta sẽ hiểu nó bao gốm cả hồi lộ va ngược lại, khi nói đến hồi 16 thìmic nhiên l một dạng hành vi tham những. Kiểu đính ngiĩa được đông đãomọi người thừa nhận và viện dấn đó 1a: tham những là hành vi lạm dung

quyển lực cơng để tư lợi bất chính! Ở khia cạnh hình sự cũng vay, tham

nhũng bao gồm nhiêu hành vi trong đó bao gồm những hành vi đặc trưng củaviệc lạm dụng quyền lực công như tham 6, biển thi, lạm dung quyên lực côngđể từ lợi, nhân hối 16, môi giới hồi 16, đưa hỗi 16, lợi dung chức vụ chiếm doattải sin

Những quan điểm nêu trên cũng khá tương đông với quan điểm của các.học giả Việt Nam nhưng vẫn có một sự khác biệt căn bản, đó lả ở Việt nam,khi xem xét đồng thời khải niệm tham những và khái niệm hổi 16 thì phân lớn.các học giã coi đây là những khái niệm độc lập dù vẫn thừa nhân nó có mỗiquan hệ cực ki mật thiết với nhau. Cu thé, tham những được coi là hành vi củaa8 Q01), Cc phen v hi ớ theo Lae Fine Pte Năm tương sso sánh ti Liệtnae Tp Điểm Orga, Ln tn ht hae 16

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

người cĩ chức vụ, quyển han; cịn hối lộ khơng chỉ bao gồm hảnh vi củangười cĩ chức vụ quyển hạn như hành vi nhân héi 16 mà cịn bao gồm cả hanvi của người khơng cĩ chức vu, quyển han như hảnh vi của người đưa hổi 16,

ảnh vi của người mơi giới hồi lơ ? Như vậy, cĩ thể thấy rõ quan điểm của các.

học giả Việt Nam cho ring hảnh vi nhân hổi mới được coi lả hành vi tham.những, cịn hành vi đưa hối lộ va mơi giới hối 16 thi khơng, Tức là khái niêm.tham những khơng bao quát hết khái niệm hồi lơ va giữa chủng cĩ sự đan xen.vẻ nội ham với nhau giồng như 2 tập hợp giao nhau trong tốn học vay.

Theo Đại từ điển Tiếng Việt của Nguyễn Như Ý,

lén itt dua tiền (vật chất cĩ gid trị) để nhờ người cĩ quyền làm điều trái vớilơ” là hành vi

pháp luật nhưng cĩ lợi cho minh... Hoặc từ điển tiếng Việt do GS. Hồng.Phé chủ biên định nghĩa: “hồi 16° ià đưa tiền của cho người cĩ quyền hành đểnhờ lầm việc cĩ lợi cho minh, bằng hành vi lạm đhơng chức vụ, làm sai pháp“mật3 Từ gĩc độ ngơn ngữ, cĩ thể hiểu hồi 16 là sự đổi chác (dan gian thường.gọi dân dã 1a đút lĩt) để lầy lợi ích cụ thể nao đĩ khiến cả hai bên (bên đưa vả.‘bén nhận) hai lịng va cĩ hành vi trái pháp luật

i nhiễu gĩc độ khác nhau thi bản chất của hồi lơ cũng sẽ được nhân.thức khác nhau. Như ở gĩc đồ xã hội, những hành vi hối lơ thường được nguy.trang đưới các võ bọc của các truyền thơng văn hĩa lâu đời của Việt Nam như.tặng quả, truyền thơng đên ơn dap nghia, truyền thống cĩ di cĩ lại... Ở gĩc độchính trị, hồi 16 là cầu nỗi giữa kế cĩ tiền và người cĩ quyền, thơng qua hồi 16những người cĩ quyển lực sẽ thu hút được tiên bạc vảo minh và ngược lạinhững ké cĩ tiên sé dùng tiền bạc để mua chuộc quyền lực, đây cĩ thể coi như.mặt tréi vốn cĩ của quyển lực chính trị. Điều nảy tao ra một vịng trong tiên —quyền trong chính tr, nĩ làm mắt niềm tin cia người dân đổi với cả hệ thống

“nh nột;ổ vn đ lên quan in Đi tiệm hỐ lý ong gong Tơi lậu Viên

‘ip cia Trong tin Bội hồng đi bid dn c mbsse- lược abet gv

THộng Độ 013), Từ điện tổng rút Ne. Đi Ning, Hà Nơt ng 99,

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

chính tr, tạo ra những

gin vả từ đó có thé gay sụp đỗ cả một chế độ. Đặc biệt, ở góc đơ pháp lý, hỗi16 được nhận thức là một sự trao dai lợi ích bat hợp pháp hai chiéu. Sự batcông trong xã hội, những mâu thuẫn khơng thé han

‘hop pháp của nó thể hiện ở điểm la trao đổi nay dua trên cơ sở lợi dụng quyền.lực công (thứ quyên lực đáng ra chỉ dành phục vụ cho mục đích cơng) dé datđược lợi ich cho cá nhân Bên đưa hồi 16 sử dung những lợi ich nhất định lamcái giá cho sử trao đổi để bên nhân héi 16 làm theo yêu cầu của mình, cịn bênnhận hồi 16 lợi đụng chức vu, quyển han của minh để thöa mãn những yêu cầu.

của bên đưa hồi 16 dé đổi lại được những lợi ích 1a của hồi 16.

Tom lại, tử những phân tich nêu trên, có thé rút ra được một số kết luận.như sau vé héi lô: Thử nhất, trong quan hệ hối 16 luôn tôn tại it nhất hai chủthể lả người đưa hỗi lộ và người có chức vụ, quyền han (người nhận hồi lộ);"Thứ hai, hành vi hồi 16 là việc bên đưa sử dung một lợi ích nhất định để tácđông lên việc thực thi chức trách, nhiệm vu, qun hạn của người nhân, quađó đạt được mục đích cả nhân va bên nhận đã thu những lợi ích bat chính đóđể lợi dụng chức vu, quyển hạn théa mãn nhu câu bat chính của bến đưa, Thứ.‘ba, lợi ích - “của hối 16” là câu nỗi giữa 2 bên đưa va nhân hối 16, khơng có nóthủ sẽ khơng có mối quan hệ nay, Thứ tư, hồi lơ phải là những hảnh vi đượcthực hiện một cách c ý, không tôn tại trường hợp vô ý đưa, nhân hồi 16, Thứnăm, do tính chất nguy hiểm đáng kể cho zã hội nên các hảnh vi về hồi 16luôn phải bị coi tội phạm.

Tir những phân tích nêu trên vé hối lơ va những đặc điểm của nó. Tácgiã luân văn nhận thấy một cách khái quát hành vi đưa hỏi 16 (một trong 2hành vi cơ bên nhất của quan hệ hồi lộ) là hành vi đưa một lợi ich bắt ki chongười có chức vụ. quyền han đề tác đồng lên việc thực thi chức vu, quyên hancủa người đơ nhằm rue đích cá nhân.

G Việt Nam, khơng có khái niêm chung mơ tả tội pham vẻ hồi 16 ma

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

đổi với mỗi tôi danh như tôi nhân hồi 16, tội đưa hỗi lô, tôi môi giới hỗi lộ đềuđược định nghĩa riêng tương ứng với những hành vi phạm tơi khác nhau.Chính vì vậy, để đưa ra được khái niệm bao quát nhất vẻ tơi đưa hối lộ thìđiều kiện cần lả dựa trên cơ sở khải niêm tội phạm nỏi chung (Tôi phạm lathành vi nguy hiểm cho xã hội, có lỗi, được quy định trong luật hình sự, dongười có năng lực TNHS thực hiện và phải chíu hình phat) và điều kiện di kadựa trên những đặc trưng của hanh vi đưa hối lộ nói riêng (phát triển từ những.đặc điểm của tội phạm vẻ hối lộ đã nêu trên). Theo logic nêu trên, tác giã luậnvăn đưa ra một định nghĩa cụ thể như sau vẻ tội dua hỗi 16: Tơi đi hi

"ảnh vi cổ § đưa hoặc lửa sẽ đưa lợi ích

lơiãi một cách trực tiếp hoặc giántiếp cho người có cinức vụ quyền han hoặc một bên thứ ba đã được sự chấpthuận của người có chức vụ, quyền han đỗ người có chức vụ, quyền han làmToặc khơng làm một việc theo u câu hoặc vì lợi ích của người đưa hồi lơ

1.12. Các đặc diém của tội đưa hỗi lộ

“Xuất phát từ khái niệm vé tội đưa hôi lô nêu trên, tác gia nhân thy tộiđưa hồi lộ có những đặc điểm cơ bản như sau:

Thứ nhất, chủ thé của tội đưa hỗi 16 có thé là bat kỳ cá nhân, tổ chứcảo miễn ho có đũ điều kiện do pháp luật quy đính.

Hồi 16 là một hiện tương phức tap, diễn ra 6 hau khắp các lĩnh vực củađời sông xã hội với nhiều hình thức khác nhau, hỗi lộ có thể dién ra giữa mộtngười với người có chức vu, quyển han hay giữa những người có chức vụ,quyền hạn với nhau hay giữa một doanh nghiệp với một cơ quan.

Đổi với chủ thể của tội đưa hồi lộ là cá nhân thì chỉ cẩn người đó cónăng lực TNHS bao gém năng lực nhân thức, năng lực điêu khiển hảnh vitheo đồi hõi của xã hội và đạt đô tuổi chiu TNHS theo luật đính khí thực hiện‘han vi phạm tội. Người đưa hơi 16 có thé lả người bình thường, cũng có thể

Ja người có chức vụ, quyển hạn

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

Ngồi chủ thể truyền thơng là cả nhân thi hiện nay cịn có một chủ thểkhác cũng được ghi nhân tré thành chủ thể của tội pham đó là pháp nhân.thương mại. Liêu pháp nhân thương mại co thể trở thảnh chủ thể của tội đưahối 16?

“Xét về mặt lý luận thì pháp nhân thương mại hồn tồn có thể trở thánh.chủ thé của tôi pham này va thực tế cũng đã tổn tại hành vi nảy. Hành viphạm tôi của pháp nhân sẽ được thực hiên thông quan hành vi của cá nhân -người đại điển hop pháp của pháp nhân đó, hành vi này thực hiện vi lợi íchcủa pháp nhân, nhân danh pháp nhân và do sự chỉ dao của pháp nhân Đồi vớitôi đưa hồi 16 thi đó lả việc một pháp nhân thương mai thông qua hảnh vi củacá nhân đưa hồi 16 cho người có chức vụ, quyển hạn để người này lam haykhông làm một việc vi lợi ich của pháp nhân. Xét vẻ bản chất ảnh vi đưa hồi16 của pháp nhân không khác gi hảnh vi của cả nhân Với nền kinh tế thịtrường cạnh tranh như hiện nay, các pháp nhân thương mai tham gia các quanhệ pháp luật công ngày cảng nhiều lên thi việc những pháp nhân đó chỉ mộtkhoản tiên cho người có chức vụ, quyền han để có thé trúng một gói thầu hay

để “bơi trơn” trong các thủ tục hanh chính cơng... van ln hiện hữu."Thứ hai, chủ thể "tự nguyên” thực hiện việc đưa hồi 16

Sự “tự nguyện" của chủ thể đưa hỏi lộ thể hiện qua việc chủ thể donhân thức rổ rang được việc làm của minh 1 sai trai, bat hợp pháp (hơn thểnữa cịn có thể nhận thức rổ hảnh vi của những người khác trong quan hệ hồi16 là sai trấ) nhưng vi xuất phát từ mong muốn tự thân của mình (ma khơngphải bi ép buộc hay de doa...) mà chủ thé đã quyết định đưa một lợi ích chongười có chức vu, quyển han nhằm tác động đến việc thực hiện công vụ củahọ. Hay như trong định nghĩa nêu trên, tác giả sử dụng từ "cổ ý” để mô tả chosự “tự nguyên" này. Tuy nhiên, sở di muốn nhân mạnh sự “tự nguyên” củachủ thể la đặc điểm của tội đưa hồi lộ vì trong nhiễu trường hợp, việc chủ thể

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

đưa héi lơ cho người có chức vụ, quyển hạn không dựa trên cơ sỡ la sự “tựnguyên” tư thân của chủ thé mà có su tac động, áp đất ý chi của bên nhân hỗi16. Điển hình là trường hợp sách nhiễu, voi vĩnh.

"Thứ ba, các dang hành vi của tôi đưa hối 16 bao gồm hảnh vi đưa củahối lơ và hành vì hứa đưa hỗi 16.

Đối với hành vi “đưa của hồi 16” được hiểu lả hành vị thực tế chuyển.giao một loai lợi ich tử người đưa hồi 16 sang sự kiểm sốt của người có chứcvụ, quyên hạn. Tiền trình chuyển giao “của hồi 16” này thường phụ thuộc vàotính chất của loại lợi ích được dùng để đưa hồi 16. Một điểm cân lưu ý đối vớihành vi “đưa của héi 16” đỏ là hành vi nảy hoàn toàn độc lập với hành vi nhân.của hoi lơ. Việc người có chức vụ, qun han đã nhận của hồi 16 tử người đưa.hối 16 hay không đều không quyết định dén việc người đưa hỗi lộ đã thực hiệnđược hành vi “dua của héi 16” của mảnh hay chưa. Tức là kể cả trong trườnghợp người có chức vụ, quyển han đã tử chỗi nhận của hối 16 thi hành vi đưahồi 16 vẫn hoàn thành.

Trong đó "hứa đưa hổi 16” được hiểu la hành vi hứa hẹn cia người đưahối 16 với người nhận héi lô về việc đảm bảo sẽ đưa của hổi lô sau một thờiđiểm nhất định do 2 bên thỏa thuận. Ở đây, do việc đưa va nhận "của hói 16”chưa được thực hiện trên thực tế nên cân có sự théa thuận trước giữa các biênthủ hành vimới cầu thành tôi đưa hỗi 16. Théa thuận nay thông thường sẽ vé 2nội dung chính là "của hồi 16” và việc lam hay không lâm một việc trong khithi hành cơng vụ vì lợi ích hoặc theo u câu của người đưa hỗi 16. Mẫu chốtcủa thöa thuận ở đây là sự đồng ý của 2 bên vé việc sẽ đưa (và nhận) “của hồi16” (khơng địi hõi phải thưa thuận về chủng loại, số lượng hay giá ti của lợiích, cũng khơng đơi hai sự théa thuận vẻ phương thức đưa vả nhận "của hồi18”) để gây anh hưởng tới hoạt động thực thi chức trách của người có chức vụ,

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

Theo quan điểm truyền thống, người có chức vụ, quyền han Ja những.người cơng tác trong cơ quan nhả nước, tổ chức kinh tế, chính trị, xã hộinhưng được giao thực hiện công vu hoặc đại diện cho quyển lực céng Tuynhiên, hiện nay, phạm vi hiểu khải niêm này đã rồng hon bao gồm cả một sốngười lam viếc trong khu vực tư. Có nhiều cách xác định phạm vi khu vực tu,Dưới những góc độ tiép cân khác nhau thi cũng sé có những cách sác địnhkhác nhau như. nếu như tiếp cận dưới góc độ pháp luật thi hiện nay có 2 kháitiệm thưởng được dùng nhiễu nhất là khái niệm "luật công” và "luật từ” (suấtphat từ hệ thống pháp luật Châu âu lục dia) dùng để phân chia phạm vi giữakhu vực cơng và khu vực tư, trong đó “Iuat công" sẽ điều chỉnh mỗi quan héphat sinh giữa công dân với nha nước - khu vực cơng, cịn "luật tu” sẽ điểnchỉnh mỗi quan hệ giữa công dân với nhau trong các quan hệ dân sự - khu vựctư: Đặc trưng của "luật cơng” là có sử dung quyển lực Nha nước trong mỗiquan hệ với công dân, củn "luật tư” thi khơng. Cịn nêu tiép cân khu vực tưđưới góc đơ kinh tế thì có thể hiểu khu vực tư nhân lả khu vực hoạt động kinh.doanh, thương mai nhằm mục đích lợi nhuận Bên canh đó, PGS. TS Pham.Thi Thanh Binh, cũng nêu ra quan niệm về khu vực tư nhân trong nên kinh tế,cu thể, kinh tế tư nhân, hiểu một cách khái quát chung, là khu vực kinh tế nằm.ngoải quốc doanh (ngoài khu vực kinh tế nha nước), bao gồm các doanh.

a8 Q01), Cc phen v hi ớ theo Lae Fine Pte Năm ong so sánh tới Liệtnina Tp Điểm err, Ln an tn shit hae

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

nghiệp trong va ngoài nước, trong đó từ nhân nắm trên 50% vốn đâu từ Vớitừng góc đơ tiếp cận nêu trên, tác giả nhận thay có một điểm chung cơ bản đólà khu vực tư là khu vực không liên quan dén hoạt động của quyển lực nhànước, quyển lực cơng, nó chủ u bao gồm các lĩnh vực kin tế, tải chính,thương mai, lao động, dân sự... Va như vậy, co thé lễu người có chức vụ,quyền hạn trong khu vực tư là người điều hảnh hoặc lâm việc - bat ki cươngvị nảo - của các thực thể lanh tế như các công ty cỗ phan, ngân hang thươngmại, công ty đại chúng,

Đối với bên thứ ba được hưởng lợi từ “của hỗi 16” có thé la bat kỳ cánhân hoặc tổ chức nảo, miễn lả bên đó nhận “của hồi 16” với sự chấp thuận.của người có chức vụ, quyền han đểlây việc người có chức vu, quyển hansẽ sử dụng chức vu, quyển hạn của mình lâm hay khơng lâm theo yêu cầu củangười đưa hồi lô

Thứ năm, hành vi đưa hối lô nhằm gây ảnh hưởng đến hoạt động thựcthi chức trách của người có chức vụ, quyền hạn

Có nhiêu ý kiến khác nhau về van dé nay, có ý kiến cho rằng anhthưởng do hành vi đưa héi 16 gây ra phải là một ảnh hưởng vụ thể, nói cách.khác, việc đưa và nhân héi 16 là để người có chức vụ, quyển hạn làm hoặc.khơng lâm một việc cu thể vì lợi ich hoặc theo yêu câu của người đưa hồi 16`Ý kiên khác lại cho ring, chỉ cân hành vi đưa hồi lộ nhằm gây anh hưởng nhấtđịnh đến hoạt đông thực thi chức trách của người có chức vu, quyển hạn makhơng cần phải u cầu người nay làm hay không làm một việc cụ thé não đócho người đưa hỗi 16. Lập luân ở đây 18, coi hảnh vi đưa héi 16 như là mộthành vi “tao quan hệ" giữa người đưa hối 16 va người nhận hổi 16, vì tai thờiđiểm hồi 16, người đưa không yêu câu người nhên phải thực hiện một việc gì

ty cập ngy 30160033

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Một điểm đáng lưu ý rằng việc đưa (và nhận) hồi lơ cịn có thé chỉnhằm thúc đẩy người có chức vụ, quyển han thực hiện một việc đúng chứctrảch, nhiệm vu của minh hoặc đúng pháp luật. Xét vé bin chất, hành vi nayvẫn là hành vi đưa hồi lộ bình thường, mắc dit người nhên khơng thực hiệnnhững hành vi trái pháp luật. Vì vẻ phía người đưa hồi 16, đã có tâm lý dùngtiên để pha hơng sự vơ tư, chính trực của những người thực thi cơng vụ. Cịn.vẻ phía người có chức vu, quyền han, hành vi này đã vì phạm đạo đức cơngvụ, dao đức nghề nghiệp, tao ra ảnh hưởng xấu tới uy tín của cơ quan công,quyền, lam mắt niém tin của công chủng, tạo gia "lế" zảu trong hoạt độngcông vu.

1.2. Cơ sở của việc quy định tội đưa hối lộ

Để có cơ sở cho việc quy định vẻ tội đưa hỗi lơ trong BLHS năm 2015thủ trước hết cân tìm hiểu những điểm mới đã được sửa đổi, bố sung. Cu thể

Thứ nhất, khải niệm về tôi phạm chức vụ trong BLHS năm 2015 đãCácđược mỡ rộng sang cả khu vực từ (trong đó có tội đưa hối 16). Cu thể,Tơi phạm vé chức vụ là những hành vi xâm phạm hoạt động ding đắn của cơquan, tổ chức do người có chức vụ thực hiện trong kit thực hiện cơng vụ.

(khoăn 1 Điều 352 BLHS năm 2015). So với quy định tương ứngtại khoản 1 Điều 277 BLHS năm 1999 thi khái niệm tôi phạm về chức vu chỉnhiệm v

được bd sung thêm có 2 từ “niệm vụ” nhưng đã cho thây khách thé bị các tôipham này xêm phạm khơng chỉ la hoạt động đúng đắn, uy tín của các cơ quan

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

hức trong khu vực nhà nước ma còn cả ngoải khu vực nha nước.

Cu thể, khoản 6 Điều 364 BLHS năm 2015 đã quy định về hành vi đưa.hối 16 cho người có chức vu, quyển hạn trong các doanh nghiệp, tổ chứcngoái Nhà nước cũng sẽ bi xử lý theo quy định của tôi đưa hồi 16. Như vayquy định này đã thể hiện rổ ràng phạm vi của tội đưa héi lô đã được mỡ rôngTa cA khu vực tự

Thứ hai, trong BLHS năm 2015 hanh vi đưa hối lộ đã được mô tả 1a“Người nào đã đưa hoặc số đưa..." So với quy định về hành vi khách quancủa tôi pham nay tại Điều 289 BLHS năm 1000 chỉ l hành vi "đø hối 16" đãthể hiện một góc đơ nhìn nhân khác của nhà lam luật.

"Thứ ba, ghi nhên thêm "của hồi 16” là loại "lợi ich ph vật chất”

Thứ tu, quy định thêm bên thử ba được hưởng loi từ "của hồi 16” là“người khác hoặc tổ chức Ric” ngồi người có chức vu, quyền hạn

Thứ năm, việc đưa hổi lộ cho cơng chức nước ngồi cũng được quyđịnh bé sung trong khoản 6 Điển 364 BLHS năm 2015. Như vay, ngoài việcmỡ rộng phạm vi tội đưa hồi 16 ra khu vực tư thì cịn mỡ rộng phạm wi tôipham này ra đối với cả công chức nước ngoâi.

1.2.1. Cơ sở chink trị - xã hội

"Thứ nhất, qua những thời ki khác nhau thì các định hướng, chính sichvề phòng chồng tham những của Đảng, Nha nước cũng có những sự thay đổinhất định dé phủ hợp với tinh hình kinh tế, xã hội. Trong đó tat nhiên khơng.loại trừ các nội dung có liên quan đến tơi pham vẻ chức vu nói chung, tơi đưahối 16 nói riêng. Như trong Nghĩ quyết số 49-NQ/TW cia B6 Chính tri ngày.02/6/2005 vẻ chiên lược Cai cach tư pháp đến năm 2021 có chủ trương quyđịnh nghiêm khắc hơn trách nhiêm hình sự đổi với những người có thẩm.qun trong thực thi pháp luật, loi dụng chức vu, quyển han để pham tơi. ĐổiVới người có chức vụ cảng cao mà pham tôi thi cảng phải xử lý nghiém khắc

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

để làm gương, Hay như trong Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/5/2012 của Hộinghỉ Trung wéc 5 Khóa XI vé tăng cường lãnh dao của Đăng đổi với cơng tácphịng, chống tham những, lãng phí cũng nêu rõ cin sửa đổi quy định củapháp luật hình sự áp dụng cho những người có hành vi tham những nhưng đãchủ động khai bao, khắc phục hậu quả thi sé có thể theo hướng téng hình thứcphat tiên va miễn hoặc giảm hình phạt khác.

Gan đây nhất, trong Văn kiện Đại hội dai biểu toàn quốc lần thứ XIIkhẳng định: “Có cơ ch

những lãng phí. Nâng cao hiêu q công tác giám sát thanh tra, kiểm tra

122. Cơ sởpháp ý

Thứ nhất, Việt Nam đã chính thức trở thảnh thành viên của Công ướccủa Liên Hợp Quốc về chống tham nhũng (UNCAC) kế từ ngày 19/8/2000.Là một thành viên tích cực của UNCAC, Việt Nam có trach nhiệm nội luậthóa các quy định của Công ước vào hệ thống pháp luật quốc gia để vừa phù‘hop với tinh thân của UNCAC vừa phủ hợp với thực tế xã hội Việt Nam.

ˆ Qua dm phòng, chẳng tham những trọng văn kiên Đại hội HH của Ding vi những ii phip

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

"Thử hai, quy định tôi phạm hối lô 1a cu thể hóa quy định của Hiển phápnước ta. Theo đó, cơ quan nha nước, cán bộ, cơng chức, viên chức phải... kiên

quyết đầu tranh chống tham những, lãng phi”

‘Thi ba, việc quy định tội phạm hồi 16 trong BLHS là cụ thé hoa va lamđẳng bộ các hành vi tham những trong pháp luật nước ta, đặc biết là trongLuật phỏng chồng tham những năm 2018.

BLHS 2015 đã quy định tôi đưa hối 16 phù hop với các cơ sỡ pháp lýnêu trên, cụ thể

= Việc mô tả cụ thé hanh vi đưa hồi lộ 1a“... đã đưa và sẽ đa...” xuấtphat từ đặc điểm của hành vi đưa hội lộ. Để có thé đưa hỏi lộ thành cơng.thơng thường can có một quả trình thỏa thn giữa 2 bên. Trong đó, hành viđưa của hồi 16 là một trong những kết quả cuối của thưa thuận đó (“aa dea")Đối với trường hợp hanh vi đưa của héi lơ chưa được thực hiện nhưng đã cósự sắc nhận ring hành vi đó sé được thực hiện trong tương lại (*sẽ died”)cũng phải coi là cỏ tính nguy hiểm cao cho xã hội và cân coi đó là trường hợpphạm tối

- Trong thời đại hiện nay, khi kinh tế phát triển, đời sống con ngườiđược nông cao, nhu céu vật chất cơ bin đã được đáp ứng đây đủ thi lúc đó,nu câu của người có chức vụ, quyên hạn khơng chỉ hạn chế ở tiễn, tai sẵn macịn có thé là cả những lợi ich phi vat chất khác như tỉnh duc, chức vu, khen.thưởng... Những lợi ich nay cũng sẽ trở thành những "mỗi câu” hữu hiệu đểcó thể mua chuộc được những con người này. Đây là những lợi ích vơ hình,thường khơng có giá trị ngang giá bằng hiện vật nhưng lại có khả năng thưamãn những ham muốn nhất định của người có chức vụ, quyển hạn nên nó‘hoan tồn có thể trở thảnh “của hỏi 16” để người đưa hồi 16 trao đổi với ngườinhận hồi 16. Vậy nên việc quy định lợi ích phi vật chất 1a một dạng lợi ích để

Điền Hiển pip nim 2013

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

người đưa hỗi lộ sử dung lả của hối 16 cho người có chức vụ, quyển han lahồn tồn có căn cứ

~ Việc bỗ sung thêm bên bên thứ 3 được hưởng lợi là “ngưởi khác hoặc16 chức Rhác” cũng xuất phat từ lập ln “cia hồi 16” khơng nhất thiết chỉ cóthể được thụ hưởng bởi chính bản thân người có chức vụ, quyển han mả hốn.tồn có khả năng xuất hiện bên thứ 3 được hưỡng lợi và bên đó có lợi ich“dan xen” với người có chức vu, quyển han, việc nhân của hồi 16 của bên thứ‘ba đó nhằm vào việc thực hiện công vụ, nhiệm vụ của người có chức vụ,quyển hạn va người có chức vụ, quyển hạn chấp nhận, coi bên thứ 3 kiahưởng lợi kia cũng chính la bản thân minh được hưởng lợi. Vi du: Một chiếcđiện thoại đời mới tị giá đến 50 triệu đồng được tăng cho con của người cóchức vụ, quyền han, trường hợp nảy tuy người có chức vu, quyền hạn khôngtrực tiếp hưởng lợi từ của hỗi 16 nhưng họ biết và chấp nhận hưng lợi ích từngười đưa hỗi lơ, sau đó thi người có chức vụ, quyển han đã "giúp đỡ" ngườiđưa hồi 16 một việc gi đó theo yêu cầu.

- Việc hành vi đưa héi lơ cho cơng chức nước ngồi cũng được BLHSnăm 2015 ghi nhân trong tôi đưa hồi 16 xuất phát từ van dé cân nội luật hóaquy định của UNCAC vi khái niêm về công chức trong Công tước bao gồm cả3 đổi tượng công chức quốc gia vả công chức nước ngồi, cơng chức lâm.việc tại các tổ chức quốc tế công.

12.3. Cơ sở thực tiễn

Đời sông kinh tế - xã hội luôn vận động va phát triển không ngừng dẫn.theo đó 1a pháp luật cũng ln đặt ra u cầu đổi mới để phù hợp với sự thayđổi đó. Đổi với tội đưa hổi lô cũng vây, những nội dung quy đính trong BLHSnăm 1999 sau hơn chục năm áp dung đã có những sự lỗi thời nên nó cần đượcthay thé bởi những quy định mới trong BLHS năm 2015. Những sự thay thénảy xuất phát từ những cơ sở thực tiễn như sau:

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

- Đối với việc mỡ rộng pham vi tôi đưa hỗi lô sang cả khu vực tư xuấtphat đầu tiên Ja từ bồi cảnh khu vực kinh tế tư nhân đang ngảy cảng phát triển.vả dan dẫn khẳng định vai tro quan trọng trong nên lanh tế quốc dân va Nhanước ta cũng đã nhân thay được điểu đó. Sự hình thành các tập đoán lớn trongcác lĩnh vực trước đây chỉ thuộc sự quản lý của nhà nước như y tế, giáo duc,truyền thông... dẫn đến việc néu hoạt động của những tổ chức nảy xuất hiện.vấn để nó có thể gây ảnh hưởng không nhỏ cho cả nên kinh tế và xã hội. Vậynên, việc bao vệ cho hoạt động của những tổ chức này được thực hiện mộtcách tình thường, khơng bi chi phối, tác động bởi hành vi đưa hội lộ thi việcquy định tôi đưa hồi 16 sang cả khu vực tư là có sở sở thực tiễn Mất khác, cónhững hoạt động rất khó phân định 1a thuộc khu vực nha nước hay khu vựcngoài nha nước vi dụ hoạt động đăng kiểm xe cơ giới... Vậy nên, để phịng,chồng tơi phạm vẻ hồi 16 nói chung, tội đưa hối 16 nói riêng trong thời điểmhiên nay thì phải phỏng, chồng ở cả khu vực nhà nước và khu vực ngồi nhanước mới có thé đạt được hiệu qua như mong đợi.

- Đổi với việc mô tả cụ thé hành vi khách quan của tội đưa hỗi lộ là bởivi trên thực tế, BLHS năm 1999 chỉ quy định hành vi khách quan của tôi đưaii lộ 1a “Người nào đưa hồi iô...”, điêu này dẫn đến nhiều tranh cãi về việc.hành vi đưa là hành vi như thé néo. Chính vi vay, BLHS năm 2015 đã cónhưng thay đỗi liên quan đến nơi dung nảy đó là tội đưa hỗi 16 là "Ngưởi ado“đã đưa hoặc sẽ đưn.

- Đỗi với việc bỗ sung “cña hồi 16” là loại “lợi ích phi vật chất" 1a phahop với thực tế, vì việc hồi 1ơ bằng những lợi ích phi vat chất như tinh duc,danh hiệu, vi tr công việc... đã tổn tai từ lâu. Tuy nhiên, nó thường được coilà “quà tăng kèm” cùng “của hốt lộ” là “lot ích vật chất” nên thường bị bdqua hoặc chưa đánh giá đúng sức ảnh hưởng của nó đến với người nhận hồi1ơ. Mặt khác, có một thực té lê hiện nay việc hồi 1ô bằng những lợi ích phí vật

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

chất khĩ sắc định hơn rất nhiêu so với đưa hối 16 bằng lợi ích vật chất nênđường như nĩ đang ngày càng phổ biến hơn, đơn cit như hiển tượng “sugar

‘baby - daddy"Ê đang cĩ dấu hiệu trở thành hành vi đưa hồi lộ bằng lợi ich phi

vat chất.

- Đơi với việc biên thứ 3 được hưởng Loi từ của hồi 16 mà khơng phảiăn thân người cĩ chức vụ, quyển han 1a hiến tượng khơng mới, nĩ tản tạingay từ những ngày đầu khi các nha làm luật quy địnhơi đưa hồi 16 nhưngthực tế nĩ cực kì khĩ chứng minh. Hiên nay, với tinh than đâu tranh với tơipham tham những nĩi chung, các tội phạm vé hồi lơ nĩi riêng là khơng khoan.nhương, khơng cĩ vùng cắm nên việc quy định một cách tồn dién, chất chếvẻ bên thứ 3 được hưởng lợi nảy đã được đưa vào BLHS năm 2015 để mộtmặt thé hiện rõ chủ trương của Đảng, mặt khác để “khĩa 1 hồng” của phápluật ma bao lâu nay nĩ van tồn tại.

- Đơi với quy định về hồi 16 cơng chức nước ngoải xuất phát từ bốicảnh cảnh hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay tại Việt Nam, l một nước đangphát triển, Việt Nam rất cân các nguồn vin từ nước ngồi như ODA, FDL.để xây dựng và phát triển kinh tế, xã hội. Nhưng tir zưa đến nay, các quan hệmà cĩ "yêu tổ nước ngồi” luơn là những quan hệ hết sức phức tạp và khĩ'khăn trong việc xử lý nên đĩ cũng 14 những cơ hội tốt cho tham nhũng, hĩi 16nay sinh Do đỏ, cần thiết phải bão đảm cho các cơ quan, tổ chức nước ngoaitại Việt Nam phải giữ được sự liêm chính và hoạt động một cách đúng đắn.Khơng thé để việc một người nao đĩ đưa hồi 16 cơng chức nước ngồi hay tổ.chức quốc tế cơng để dành những ưu thé, vụ lợi cho bản thân trong các hoạtđơng nêu trên. Nĩ tạo những anh hưởng xấu cả vẻ kinh t lẫn zã hội, mắt kháccon lâm giảm hình ảnh, uy tin và vi thé quốc gia của Việt nam trong mắt bạn

“Sagar baby là từ Ống ding @ gọi những cổ gi đăng nh dc, ta căm, th doc. để đỗ ly

‘iin, gui cáp học sehd wo vì ti chai chit ừ những người din ơng ít mỗi sage ay

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

bé quốc tế. Vi t, việc tao sự công bằng trong xã hội, đâm bao canh tranhlành mạnh, giữ gin quan hé tốt đẹp với các quốc gia khác là mét việc vô cũng,quan trọng, một trong những cách thức thực hiện diéu đó là thể hiện rõ quanđiểm của Việt Nam thông qua các quy định của pháp luật, trong đó có quyđịnh vé tội đưa hồi lộ

13. Pháp luật quốc tế và một số quốc gia về tội đưa hồi lộ.

1.3.1. Công ước của Liên Hợp quốc về chong tham những

Trong nội dung của UNCAC, các quy đính vẻ hồi lơ được ghi nhân.trong Chương 3 - Hình sự hóa, cụ thé la 6 các Điều 15, 16 va 21

(b) Hành vi của công chức, trực tiếp hay giản tiếp, địi hoặc nhâm mộtlot ich Khơng chính đảng cho chỉnh bản thân công chúc hay cho người hoặc16 chức khắc, đỗ công chức lầm hoặc không làm một việc trong q trình thiTành cơng vụ

Dién 16. Hỗi lộ cơng chite mước ngồi hoặc cơng clue của tỗ chitequốc té cong

1. Mi Quốc gia thành viên sé áp đụng các biện pháp lập pháp và cácbiện pháp can thiết khác để quy đình thành tội phạm khi được thực hiện mộtcách cỗ ÿ hành vi Inứa hen, chào mời hay cho, trực tiếp hay gián tiếp, cơngchute nước ngồi hoặc công chức của tổ cinfc quốc tê công một lợi ích không

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

chính đẳng cho bản thân công chức hoặc người hay khác, đỗ côngchức a làm loặc không lầm một việc trong quá trùnh tht hành cơng vu. nhằmcơ được hoặc diy tri cơng việc kính doanh hay lợi thé Khơng chính đẳng khácliên quan đến hoạt động kinh doanh quốc tễ.

3. Mỗi Quốc gia thành viên sẽ xem xét áp dung các biện pháp lập phápvà các biện pháp cần tiết khác đỗ quy định thành tội phạm kht được thựciện một cách có § hành vi cũa cơng chức nước ngồi hoặc cơng chức cita tổcinte quốc té công đồi hoặc chấp nhận một cách trực tiếp hay gián tiếp, lợiÍch Riơng chính đảng cho bản thân công chức hoặc người hay 16 chức khác,đỗ cơng chute đó làm hoặc khơng làm một việc trong quả trình tht hành cơng,vị.

Diéu 21. Hỗi lộ trong Ku vực te

Mỗi Quốc gia thành viên xem xét áp dung các biên pháp lập pháp vàcác biện pháp cần thiết khác nhằm quy định những hành vi sau là tôi phạm,nếu được thực hiện một cách cổ ý trong hoạt động kinh tế, tài chính hoặcThương mat

(@) Hành vt hứa hen, chào mét hay cho một lợi ich Không chính đứngtrực tiếp hay giám tiếp cho người điều hành hay làm việc, ở bắt tỳ cương vinào, cho tổ chức thuộc Riu vue tievì lợi ích cũa chính người đỏ hay cha ngườiHoặc 16 chức khác, đỗ người đó vi phạm nhiềm vụ cũa mình bằng cách làmToặc Khơng làm một việc gi

(b) Hành vi đòi hoặc nhận trực tiếp hay gián tiếp lợi ích khơng chinhdling bởi người điều hành hay làm việc, 6 bắt kỳ cương vi nào, cho tổ chứcThuộc lâm vực te vi lợi ich của bản thân người đó hay của người khác dé vi_pham nhiệm vụ của minh bằng cách làm hay hông làm mét việc gi

Nghiên cứu các quy định trên của UNCAC có thể rút ra một số kết luận.

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

vẻ quan điểm của những luật gia quốc tế về tội phạm hổi 16 nói chung vả tơiđưa hỗi lơ nói riêng như sau:

Thứ nhất, trong UNCAC có quy định về việc yêu cầu các quốc giathành viên hình sự hóa các Điều 15, Diu 16 và Diéu 21 vi đây là những nộidung ghi nhân tính chất nguy hiểm cho xã hội của các hành vi phạm tơ đi16 nói chung, trong đó có nội dung vẻ tội đưa hỗi 16

Thứ hai, UNCAC cũng có quan điểm về bản chất của hồi lộ la việc trao61 một lợi ích nào đó ( “của hồi lộ ”) giữa người đưa hoi 16 và người nhận hôi1ô để đạt được kết quả thöa mãn yêu câu của từng bên. Đổi với người đưa hồi16 là việc người có chức vụ, quyển han đã có hành vi thực hiên hay khơng,thực hiện một nhiệm vụ nao đó của họ (trong khu vực công hoặc khu vực tư).Đối với người nhận hối lộ thì kết quả đạt được lả lợi ích nhất định nao đó ma‘ho mong muốn. Cụ thể, hành vi hối lộ được mô tả như sau:

a) Hứa hẹn, chào mời hay cho, trực tiếp hay gián tiếp, công cite bắt3ÿ một lot ích khơng chính đăng cho chinh bản thân công chức Áp hay cho‘mbt người hoặc một tỗ chức khác, dé công chúc này làm hoặc Không làm mộtViệc trong q trình thi hành cơng vụ (điểm a Điễu 15),

b) ...mứa hen, chào mời hay cho, trực tiếp hay giản tiếp, cơng chứcnước ngồi hoặc cơng chức của tổ chute quắc tế công một lợi ich không chínhdling cho bản thân cơng chite hoặc người hay tỗ chức hắc, đỗ cơng chức đólàm hoặc khơng làm một việc trong quả trình thi hành cơng vu, nhằm cơ đượcHoặc dây trì cơng việc kinh doanh hay lot thé khơng chính đúng Khe liênquan đền hoat động kinh doanh quốc tế (điểm a Điều 16);

©) Hành vi inka hen chào mời hay cho một lot ích khơng chinh đángtrực tiếp hay gián tiếp cho người điều hành hay làm việc, ở bắt tỳ cương vtnào, cho tổ chức thuộc Riu vue ievì lợi ich cũa chính người đỗ hay cũa ngườirode 16 chức khác, đỗ người đô vi phaơn nhiềm vụ của mình bằng cách làm

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

“hoặc không làm một việc gi (điểm a Điều 21),

Thứ ba, tại các Điển 15, Điều 16 va Điều 21, Cơng ước đều có cùngquy đính là "Mỗi Quốc gia thành viên sẽ áp dung các biên pháp lập pháp vàcác biện pháp cần thiết khác để quy dinh thành tôi phạm các hành vi san đây,

#”, tức là hinh thức lỗi của các tội hối lơ.(trong do có tội đưa hối lộ) la cổ ý.

Thứ từ, về người được hưởng lợi ich khơng chính đáng từ việc hồi 16niễu được thực hiện một cách

cũng được Công ước cũng xác định khá rõ rằng là không chỉ cho bản thâncông chức (có thể là cơng chức nước sở tai hoặc cơng chức nước ngồi, tổchức quốc tế cơng) ma con có thé cho người khác hoặc một tổ chức khác; đốivới đưa hối 16 trong lĩnh vực tư thi người được hưởng lợi 6 day có thể làngười điều hành hay một người bat kỳ làm việc cho tổ chức đó

Thứ năm, UNCAC khơng phân tách các hảnh vi hối lộ thành nhữngquy đính độc lập như hành đưa héi lô riêng, hảnh vi nhận hối lộ riêng macủng gợi chung chúng là hồi 16 vả cũng quy định tại các Điều 15, 16 vả 21. Ởđây, nó chỉ phân tách các trường hợp héi 16 trên thực tế ra thảnh những khoănkhác nhau mà thôi. Mặt khác, hảnh vi lâm môi giới hỗi lô lai được Công ướcquy định thành một trong các hành vi đồng phạm với héi lô tai Điểu 27

Thứ sáu, UNCAC mô tả một cách đẩy đủ và chỉ tiết hành vi đưa hồi lônhưng lai rồi rác nó ra trong điểm a của các Điều 15, 16 và 21. Tóm gọn lại tacó thể mô ta hảnh vi đưa hỗi lộ như sau: Aiea hẹn, chào mời hay cho trực tiếp.hay gián tiếp người cô chức vụ (trong lĩnh vực công hoặc te của quốc gia.của nước ngoài hoặc quốc tê) bắt ki một lợi ích khơng chính đáng cho bảnthân người có chức vụ ấy hay cho một người hoặc một tỗ chức khác, đễ ngườicó chức vụ này lầm hoặc khơng lầm một việc trong quả trình thủ hành cơng,

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

"Thứ bay, UNCAC xác định tất cả các lợi ích dù là lợi ích vat chất haylợi ích phi vật chất miễn nó khơng chính đáng và được sử dụng để trao đổigiữa người đưa hôi 16 va nhận hồi 16 thì nó đều có thể trở thành “của hồi lộ”.Những lợi ích này có thể quy đổi bằng tiên hoặc không thể quy đổi bằng tiên.

Thứ tám, UNCAC không quy định rõ về chi thể của các tội pham vềhối lô là cá nhân hay tổ chức hay cả hai, nhưng trên tinh thân quy định mốtcách bao quát và toan diện về tội phạm hồi 16 có thể hiểu chủ thé của tội phạm.có thể là bắt kì cá nhân hoặc tổ chức nảo. Tuy nhiên, việc quy định cụ thể sẽtùy thuộc vảo quan điểm của các quốc gia.

13.1. Pháp luật một sô quốc gia khác về tội đưa hồi lộ

1.3.2.1. Pháp luật hình sicnước Cơng hịa Nhân dân Trung Hoa

Bộ luật Hình sự nước Cơng hòa Nhân dân Trung Hoa (goi tất là BLHSTrung Quốc) được Quốc hôi Trung Quốc khỏa 5, kỳ hop thứ 2 thơng quangây 01/7/1979. Sau đó được sửa đổi bd sung tai kỷ hop thứ 5, Đại hội Đạibiểu nhân dân tồn quốc khóa 8 vào tháng 3/1997. Từ năm 1997 BLHS TrungQuốc tiếp tục được sửa đổi, bé sung các lần vào các năm 1999, 2001, 2002,2005

BLHS Trung Quốc dùng một chương riêng la Chương VIII Tôi tham 6,hối lô dé quy định các tôi phạm về tham những, Chương nay gém 15 điển (từĐiều 382 đến Điều 396), nhưng có một điểm đặc biệt là trong BLHS TrungQuốc khơng có tên các điều luật (tức khơng quy định tôi danh) ma chỉ mô tảnhững hành vi nảo được coi lả tội pham nên dé tiện so sénh va phân tích, tácgiã sẽ dùng những tên tơi danh như trong BLHS năm 2015 để gọi với những‘hanh vi được mơ tả tương đương. Cụ thể, có một số tội trong Chương VIII

ˆ th Td Vật G011), Nhấn cise các hd t đen Mã làn mỗi gửi BÃ 1g

"ong ude nse Lam và Công ub tiên Họp Quố v8 chống then những. Tp chỉ To i Nhân in số

17 dưng 92011, eg 16

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

_Người nào do bi áp buộc phải nộp tiền cũa cho nhân viên nhà nước, mà.khơng tìn lợi bắt chính, thi khơng phải hốt lộ.

Điều 390

Người nào hỗt 16 sẽ bị phạt ti từ 5 năm hoặc cải tạo lao động; néu hỗilộ để mum cầu lợi ích bắt chính, có tình tiết nghiêm trọng hoặc gây tơn thắtlớn cho lợi ích nhà nước, sẽ bi phat tit từ 5 năm đến 10 năm; nếu có tình tiếtaie biệt nghiém trong sẽ bị tù từ 10 năm trở lên hoặc từ chung thân hoặc cóThể bị tịch thu tài sein

Người hỗi lộ trước khi bị truy tố, chủ đơng khai bảo hành vì hồi lơ sẽduoc gidm hoặc miễn trừ hình phạt.

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

đoàn thé nhân dân hoặc khi trao đổi kinh tế, đã vi phạm quy đmh của Nhà:nước, cho các khoản tiên dưới danh ng]a cht hoa hồng chi thủ tục số bi phattù đễn 3 năm hoặc cải tao lao động.

Don vị nào phạm tôi theo quy ath trên thi bị phạt tiền; đổi với nhữngngười piu trách trực tiếp và những nhân viên chữ trách rửiệm trực tiếp khác.sẽ bị xử phạt theo qn đinh trên

Điều 393

Bon vị nào để cầu lợi ich bắt chính hoặc vi phạm quy định của“Nhà nước, chỉ cho nhân viên nhà nước tiền hoa hồng, phí thủ tục, có tình tiếtnghiêm trọng sẽ bị phạt tiền; đổi với những người pim trách trực tiếp vànhững nhân viên chịu trách nhiệm trực tiếp khác sẽ bị phat tì đến 5 năm hoặccải tạo lao động Khoản thu pit pháp có được do hỗi lộ để làm của riêng, sẽbị xứtheo quy dinh tat Điều 389 và Điều 390 của Bộ luật nay.

Tir những quy định trên cho thay BLHS Trung Quốc chia nhỗ nhiềutrường hop phạm tội đưa hối 16 rãi rác qua 4 điều luật va có thể tóm gon lạinhư sau: Về mặt khách quan, tội đưa hối lộ chỉ có một hảnh vi duy nhất lả“cho tiên cia” đưới bất kỳ hình thức nào (bao gồm tiến, tải sẵn hoặc các lợiích như tiên hoa hồng, phi thủ tục...) va đối tượng được cho lại bao gồm:nhân viên nha nước (trong cả dich vụ công hay trong trao đổi kinh tế) va cơquan Nhà nước, xí nghiệp của Nha nước, đơn vị hành chính sư nghiệp, đồnthể nhân dân (gọi tắt 1a cơ quan, tổ chức), Vẻ chủ thể của tội phạm: ngồi chủ.thể là cá nhân thì trong BLHS Trung Quốc còn quy định thêm của chủ thể tộipham la pháp nhân (Điều 393)

Ngoài ra, tương tự với BLHS Việt Nam BLHS Trung Quốc cũng quyđịnh những trường hợp không phai là tội phạm khi một người bi ép buộc nộptiên cho nhân viên nhà nước mà không thu lợi bắt chính hay trường hợp thành.khẩn khai báo cũng sẽ được giãm hoặc miễn hình phạt.

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

‘Vain dé quy định hánh vi hỗi lộ cho công chức nước ngoài đã được xemxét bd sung vao BLHS Trung Quốc. Tại BLHS được sửa đổi Ian thứ 8, do Ủy.ban thường vụ Quốc hội Trung Quốc thông qua ngày 25/2/2011 và có hiệuquy đính “nguctnào, nhằm mục dich thu lợi về thương mại bắt chính. đưa tiền hoặc tài sảnlực vào ngày 1/5/2011, có bé sung một đoạn tai Điều 164

cho bắt iit cơng chức nước ngồi nào hoặc nhdn viên của tổ chức quốc tếcông thi bị xi:phat theo các quy ain cũa khoản seat

1.3.2.2. Pháp luật hình sự Liên bang Nga

Tội đưa héi lơ được quy định tại Điều 201 thuộc chương 30. Các tôichống lại chính quyển, chống lai nên cơng vu va các cơ quan chính quyền diaphương trong BLHS Liên bang Nga có nội dung như sau:

1. Đưa hỗi lơ cho chính cá nhân cho người giữ chức vu hoặc thông quatrung gian, thì bị phạt tiền dén hai trăm nghìn rip hoặc bằng lương hay bằngtìm nhập khác của người bi kết án tit đến mười tám tháng, hoặc cải tạo laođộng từ một năm dén hai năm, hoặc bi phạt giam từ ba tháng dén sáu tháng.hoặc phạt tì đồn ba năm.

2. Bua lỗi lộ cho người giữ chức vụ vi người nhận đã thực hiện nhữnghành động (Rhông hành đông) +6 ràng là bắt hợp pháp thi bi phat tiền từ mottrăm nghìn rip đến năm trăm nghìn rúp hoặc bằng lương hay bằng thu nhậpkhác của người bi kết án từ một năm đôn ba năm, hoặc phạt tit đến tám năm

Ghi chủ: Người dua hỗi lộ, được mién truy cửa trách nhiệm hình sự.riểu nine có đấu hiệu của việc sách nhiễu, ép buộc từ phía người nhân, hoặcngười đưa lỗi lộ tự nguyên thông báo cho cơ quan chức năng có quyên khởi16 vu án về việc đưa hỗi lơ

‘Tw quy định trên có thé thay, tội đưa hồi 16 trong BLHS Liên bang Ngaghi nhận vẻ hành vi khách quan là hành vi đưa chỉ là có sư phân biệt về thờiđiểm đưa 1a đưa trước hoặc đưa sau khi người nhận đã thực hiện những hảnh

</div>