<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b> ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI</b>

<small>Nguyềễn Văn Phúc20220405PĐ ng M nh Đ cặạứ20220409PBùi Minh Phương20220795P</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b> MỤC LỤC </b>

<b>NÓI VỀ BÁC HỒ VÀ TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 1</b>

<b>Phần I. Quan điểm của Hồ Chí Minh về đạo đức, vai trò và sức </b>

<b>mạnh của đạo đức... 3</b>

<b>Phần II. Tư tưởng Hồ Chí Minh về các chuẩn mực đạo đức.51. Đạo đức cách mạng là gốc, là nền tảng cho người làm cách mạng...5</b>

<b>2. Trung với nước, hiếu với dân... 6</b>

<b>3. Cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư... 8</b>

<b>4. Thương u con người, sống có tình nghĩa...…...12</b>

<b>Phần III. Những nguyên tắc để rèn luyện đạo đức</b>

<b>.</b>

<b>141. Nêu gương đạo đức, lời nói đi đơi với việc làm...14</b>

<b>2. Xây dựng đạo đức mới, đấu tranh với các hiện tượng phi đạo đức... 15</b>

<b>Phần IV: Tấm gương và tư tưởng Hồ Chí Minh trong thời kì đổi mới. 171. Thực trạng ngày nay... 17</b>

<b>2. Học tập, rèn luyện theo tấm gương và tư tương đạo đức Hồ Chí Minh... 19</b>

<b>TỔNG KẾT 21</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>Nói về Bác Hồ và khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh.</b>

Chủ tịch Hồ Chí Minh là một trong những nhà tư tưởng, một lãnh tụ cách mạng đã bàn nhiều về vấn đề đạo đức và giáo dục đạo đức. Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh rất sâu sắc, phong phú, cả về lý luận và thực tiễn, đã trở thành một bộ phận vô giá của văn hóa dân tộcvà nhân loại, một sức mạnh to lớn làm nên mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là di sản tinh thần, giá trị nhân văn to lớn của Đảng và dân tộc ta. Đặc biệt là đối với thanh thiếu niên, lớp người sẽ kế tục sự nghiệp cách mạng vẻ vang của ông cha ta trong thời kỳ mới.

(?)Chủ đề này với phần khái niệm đã được học ở chương I của giáo trình, vậy có bạn nào trong lớp có thể cho tơi biết về hồn cảnh nhận thức và khái niệm Tư Tưởng của chủ tịch Hồ Chí Minh khơng ?

Q trình nhận thức của Đảng Cộng sản Việt Nam về tư tưởng Hồ Chí Minh là một q trình đi từ những vấn đề cụ thể đến hệ thống hoàn chỉnh. Từ Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VII (1991), Đảng ta đã khẳng định “Đảng lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động”. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng Cộng sản Việt Nam (2011) nêu ra khái niệm “Tư tưởng Hồ Chí Minh”:

Khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh : “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bảncủa cách mạng Việt Nam, kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Leenin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếng thu tinh hoa văn hóa nhân loại; là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của Nhân dân ta giành thắng lợi”.

<b>I. Quan điểm của Hồ Chí Minh về đạo đức, vai trị vàsức mạnh của đạo đức.</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

Đạo đức theo tư tưởng Hồ Chí Minh là đạo đức cách mạng, là sự kết tinh những giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta và tinh hoa đạo đức văn hóa của nhân loại, tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong sáng, suốt đời tận trung với nước, tận hiếu với dân, suốt đời tranh đấu cho Đảng, cho cách mạng.

Khi đánh giá vai trò của đạo đức trong đời sống Người khẳng định đạo đức là nguồn nuôi dưỡng và phát triển của con người, như gốc của cây, như ngọn nguồn của sông suối. Người viết: “Đạo đức cách mạng không phải từ trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”.

Đạo đức là nhân tố tạo nên sự hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội. theo Hồ Chí Minh, sự hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội chưa phải là ở lí tưởng cao xa, ở mức độ sóng vật chất dồi dào, ở tư tưởng được tự do giải phóng, mà trước hết là ở những giá trị đạo đức cao đẹp, ở phẩm chất của những người cộng sản ưu tú bằng tấm gương sống và hành động của mình, chiến đấu cho lí tưởng trở thành hiện thực.

Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là sự kết hợp đạo đức truyềnthống của dân tộc với tinh hoa đạo đức của nhân loại, giữa phươngĐông với phương Tây, được hình thành và phát triển từ yêu cầu củasự nghiệp giải phóng dân tộc Việt Nam.

Phải nhận thức rằng, Hồ Chí Minh đánh giá cao đạo đức truyềnthống dân tộc, đó là những đức tính sống có tình có nghĩa, có thủy cóchung, có nhân có đức, có trước có sau, biết trung, biết hiếu.

Ánh sáng cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin thực sự đem đếncho Hồ Chí Minh một cuộc cách mạng trong quan niệm đạo đức.Người nâng cao đạo đức truyền thống của dân tộc, chắt lọc tinh hoađạo đức phương Đông, phương Tây để xây dựng một nền đạo đứcmới Việt Nam, tạo ra sức mạnh tinh thần to lớn, kết hợp với sức mạnhvật chất đưa dân tộc Việt Nam đi tới những thắng lợi vẻ vang.

<b>II.Tư tưởng Hồ Chí Minh về các chuẩn mực đạo đức. </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

<b>1.Trung với nước, hiếu với dân.</b>

Trung với nước, hiếu với dân trong tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh khơng phải là những điều mới được đặt ra, mà đó là những phẩm chất đạo đức vốn có từ xa xưa trong tư tưởng đạo đức truyền thống phương Đơng nói chung và đạo đức truyền thống Việt Nam nói riêng.

Theo Người, “Trung” là trung với nước, là trung thành với lợi ích của quốc gia, dân tộc, với sự nghiệp đấu tranh cách mạng của Đảng.

Trung với nước, hiếu với dân theo tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh được thể hiện trong mọi công việc cách mạng của Đảng, trong từng suy nghĩ, việc làm cụ thể của mỗi cán bộ, đảng viên và mỗi người dân. Vì vậy, trong suốt quá trình xây dựng Đảng, lãnh đạo cách mạng, Bác thường xuyên quan tâm tới việc nâng cao tinh thần trung, hiếu ở mỗi người dân Việt Nam yêu nước nói chung, cán bộ, đảng viên nói riêng, và địi hỏi họ phải ln ghi sâu trong lịng những chữ "trung với nước, hiếu với dân".

Về chữ hiếu, theo Hồ Chí Minh, là hiếu với dân. Hiếu với dân khơng phải chỉ là hiếu với cha mẹ mình như người xưa vẫn nói, mà là hiếu với nhân dân, với tồn dân tộc, vì "nước lấy dân làm gốc", dân là"gốc" của nước.

Trung với nước, hiếu với dân trong giai đoạn hiện nay trước hết là trung thành với con đường cách mạng mà Đảng ta và Bác Hồ đã chọn, là trung thành với sự nghiệp đổi mới đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh; là sự thể hiện lương tâm và trách nhiệm của mỗi người trong sự nghiệp cơng nghiệphóa, hiện đại hóa đất nước, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

<b>2.Cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư.</b>

<b> </b> Cũng như khái niệm “trung, hiếu”, “cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư” cũng là những khái niệm cũ trong truyền thống dân tộc,

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

được Hồ Chí Minh lọc bỏ những nội dung khơng phù hợp và đưa vào những nội dung mới đáp ứng yêu cầu của cách mạng.

Cùng là những khai niệm cũ trong truyền thống dân tộc, được Hồ Chí Minh lọc bỏ những nội dung không phù hợp và đưa vào những nội dung mới đáp ứng yêu cầu của cách mạng.

“Cần” là siêng năng chăm chỉ, lao động có kế hoạch, có hiệu quả, có năng suất cao với tinh thần tự lực cánh sinh.

“Kiệm” là “tiết kiệm, không xa xỉ, khơng hoang phí, khơng bừa bãi”. “Cần” với “Kiệm” đi đối với nhau như hai chân của một người. “Cần” mà khơng “Kiệm” “thì làm chừng nào xào chừng ấy”. “Kiệm” mà khơng “Cần”, thì khơng tăng thêm, khơng phát triển được.

“Liêm” là luôn tôn trọng của công và của dân. Phải trong sạch, không tham lam tiền của, địa vị, danh tiếng. “Liêm” phải đi đối với Kiệm, bởi có “Kiệm” mới “Liêm” được. Tham lam là một điều rất xấu hổ. Những hành động bất “Liêm” đều phải dùng pháp luật để trừng trị, dù đó là người nào, giữ cương vị gì, làm nghề gì. “Một dân tộc biết Cần, Kiệm, biết Liêm, là dân tộc giàu về vật chất, mạnh về tinh thần, là một dân tộc văn minh tiến bộ.

“Chính” là thẳng thắn, đứng đắn. Người đưa ra một số yêu cầu: đối với mình khơng được tự cao tự đại, tự phụ, phải khiêm tốn học hỏi, phát triển sửa chữa cái dở của mình. Đối với người- khơng nịnh người trên, khơng khinh người dưới, thật thà, không dối trá. Đối với việc - phải để việc công lên trên, lên trước, việc thiện nhỏ mấy cũng làm, việc ác nhỏ mấy cũng tránh.

Theo Hồ Chí Minh, Cần, Kiệm, Liêm, Chính là “tứ đức” không thể thiếu được của con người. Người viết:

“Trời có bốn mùa: Xn, Hạ, Thu, Đơng Đất có bốn phương: Đơng, Tây, Nam, Bắc

Người có bốn đức: cần, kiệm, liêm, chính Thiếu một mùa thì khơng thành trờiThiếu một phương thì khơng thành đấtThiếu một đức thì khơng thành người”.

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

Chí cơng vơ tư là tính tốt có thể gồm 5 điều: nhân, nghĩa, trí, dũng, liêm. Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư là để người cách mạng vững vàng qua mọi thử thách : “Giàu sang khơng quyến rũ, nghèo khó khơng thể chuyển lay, uy vũ khơng thể khuất phục”.

Người coi Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí Cơng Vơ Tư là phẩm chất đạo đức cơ bản nhất của con người mới, đồng thời là chuẩn mực cơ bản của nền đạo đức mới của dân tộc ta. Đây là phẩm chất được Người đề cập đến nhiều nhất, thường xuyên nhất với một nội dung đạo đức mới rất cách mạng mà vẫn giữ được nền tảng của các khái niệm đạo đức cũ rất quen thuộc với mọi người. Phẩm chất này gắn liền với hoạt động hàng ngày của mỗi con người và có quan hệ mật thiết với tư tưởng trung với nước, hiếu với dân.

Cần, Kiệm, Liêm, Chính sẽ dẫn đến Chí cơng vơ tư; ngược lại, đã Chí cơng vơ tư, thực hiện được Cần Kiệm, Liêm, Chính và có đượcnhiều tính tốt khác. Ngày nay nước ta đang bước vào thời kỳ đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hố, hiện đại hố đất nước thì sự vận dụng đúng đắn và sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh, việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Người lại càng quan trọng và trở nêncần thiết hơn bao giờ hết.

<b>3.Thương u con người, sống có tình nghĩa.</b>

Xuất phát từ nguyên lý của chủ nghĩa Mác-Lênin, đặc biệt là từthực tiễn cách mạng, từ cuộc sống của các dân tộc bị áp bức và giaicấp cần lao, Hồ Chí Minh cho rằng, trên đời này có hàng mn triệungười, hàng trăm nghìn cơng việc nhưng có thể chia thành hai hạngngười: người Thiện và người Ác, và hai thứ việc: việc Chính và việcTà. Có lúc Người khái quát hai hạng người đó là hạng người đi áp bứcbóc lột và hạng người bị áp bức bóc lột. Hồ Chí Minh chỉ rõ: làm việcchính là người thiện, làm việc tà là người ác. Cần phải thực hành chữBác ái. Khi trả lời các nhà báo, Người nói: Tơi u nhất điều thiện vàghét nhất điều ác.

Quan niệm của Hồ Chí Minh về con người rất tồn diện và độcđáo. Con người khơng phải thần thánh, có tốt có xấu ở trong lịng. Dù

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

văn minh hay dã man, tốt hay xấu, đều có tình. Chúng ta cần làm chotrong mỗi con người phần tốt nảy nở như hoa mùa xuân và phần xấumất dần đi.

Tình u thương con người ở Hồ Chí Minh không chung chungtrừu tượng kiểu tôn giáo, mà trước hết dành cho những người mấtnước, người cùng khổ.

Hồ Chí Minh yêu thương con người với một tình cảm sâu sắc,vừa bao la, vừa gần gũi, bao trùm cả cộng đồng đến từng số phận conngười. Người thức tỉnh, tái tạo lương tâm, vạch hướng đi, đánh thứcnhững gì tốt đẹp nhất trong mỗi con người, tạo điều kiện cho conngười đứng dậy, vươn lên hồn thành nhiệm vụ.

Hồ Chí Minh yêu thương những con người đang sống trên tráiđất này. Đó là tình u thương gắn liền với hành động cụ thể để manglại cơm ăn, nước uống, trả lại nhân phẩm cho con người.

Tình yêu thương con người ở Hồ Chí Minh vượt ra ngồi phạmvi dân tộc, mang tính nhân loại, vừa bốn biển năm châu, vừa bốnphương vơ sản. Đó chính là một nội dung cơ bản của tinh thần quốc tếtrong sáng thủy chung.

Hồ Chí Minh là bậc đại nhân, thể hiện tinh thần phục vụ Tổquốc, phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân. Đó cũng chính là phẩmchất đạo đức cách mạng “giàu sang khơng quyến rũ, nghèo khó khơngchuyển lay, uy vũ khơng khuất phục” mà người cộng sản quyết tâmthực hiện để phục vụ quần chúng nhân dân.

Nói đến tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh, phải chú ý tới con đường vàphương pháp hình thành đạo đức mới. Đặc điểm và quy luật hìnhthành tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh cho thấy rõ một số nguyên tắcxây dựng đạo đức mới cơ bản sau đây:

<b>cách mạng.</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

Theo Hồ Chí Minh, “đạo đức cách mạng khơng phải trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện cành trong.

Tu dưỡng đạo đức cách mạng phải trên tinh thần tự giác, tựnguyện, dựa vào lương tâm của mỗi người và dư luận của quầnchúng. Người cách mạng phải ý thức được đạo đức cách mạng lànhằm giải phóng con người và là đạo đức của những con người đượcgiải phóng. Đã hoạt động cách mạng thì khó tránh khỏi sai lầm vàkhuyết điểm. Vấn đề là phải cố gắng sửa chữa sai lầm và khuyếtđiểm. Tu dưỡng đạo đức mới phải gắn với thực tiễn, bền bỉ mọi lúc,mọi nơi, mọi hoàn cảnh. Như vậy mới phân biệt được việc tu dưỡngđạo đức của người cộng sản với cách tu dưỡng của các nhà nho.Người viết: “Tư tưởng cộng sản với tư tưởng cá nhân ví như lúa vớicỏ dại. Lúa phải chăm bón rất khó nhọc thì mới tốt được. Cịn cỏ dạikhơng cần chăm sóc cũng mọc lu bù. Tư tưởng cộng sản phải rènluyện gian khổ mới có được. Cịn tư tưởng cá nhân thì cũng như cỏdại, sinh sơi, nảy nở rất dễ” . Vì vậy, gột rửa chủ nghĩa cá nhân “vínhư rửa mặt thì phải rửa hàng ngày”.

<b>2. Nêu gương đạo đức, lời nói đi đơi với việc làm.</b>

Đây không chỉ là một nguyên tắc rèn luyện đạo đức, mà còn làranh giới phân biệt giữa đạo đức cách mạng và khơng phải đạo đứccách mạng.

Nói nhưng không làm là đặc trưng đạo đức của giai cấp bóc lột.Lời nói phải đi đơi với việc làm và thực hành đạo làm gương là đạođức của người cách mạng nói chung, nằm trong vốn văn hố phươngĐơng nói riêng. Hồ Chí Minh viết: “Nói chung thì các dân tộc phươngĐơng đều giàu tình cảm, và đối với họ một tấm gương sống cịn cógiá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền” . Người nhấn mạnh:“Trước mặt quần chúng, không phải ta cứ viết lên trán chữ “cộng sản”mà ta được họ yêu mến.

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

Quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách, đạo đức.Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người tabắt chước... Hơ hào dân tiết kiệm, mình phải tiết kiệm trước đã” .Người dạy “đảng viên đi trước”, để cho “làng nước theo sau”.

Đạo làm gương phải được quán triệt trong tất cả mọi đối tượng,mọi lĩnh vực: từ Đảng, Nhà nước, các đồn thể đến nhà trường, giađình, xã hội...

Đạo làm gương, lời nói đi đơi với việc làm của Hồ Chí Minhthực sự có một sức thu hút mãnh liệt, khiến cho cả dân tộc, nhiều thếhệ, các giai tầng xã hội đều tin tưởng đi theo tiếng gọi của Người.

<b>3.Xây dựng đạo đức mới, đấu tranh với các hiện tượng phiđạo đức.</b>

Trong Đảng và mỗi con người, vì những lý do khác nhau, khơngphải “người người đều tốt, việc việc đều hay”. Vả lại, để tiến lên chủnghĩa xã hội, cuộc đấu tranh phải lâu dài và gian khổ. Cần có ngườicách mạng là vì cịn có kẻ chống lại cách mạng.

Có nhiều kẻ địch, nhưng Hồ Chí Minh nhấn mạnh ba loại: chủnghĩa tư bản và bọn đế quốc là kẻ địch rất nguy hiểm. Thói quen vàtruyền thống lạc hậu cũng là kẻ địch to, nó ngấm ngầm ngăn trở cáchmạng tiến bộ. Loại địch thứ ba là chủ nghĩa cá nhân.

Từ đó Người kết luận: “Đạo đức cách mạng là vô luận trong hoàncảnh nào, cũng phải quyết tâm đấu tranh, chống mọi kẻ địch, luônluôn cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, quyết không chịu khuất phục,không chịu cúi đầu” . Đối với từng người, Hồ Chí Minh yêu cầu“trước hết phải đánh thắng lịng tà là kẻ thù trong mình”. Với việc,với người thì nhất thiết phải phê phán, đấu tranh, loại bỏ những hiệntượng phi đạo đức, tàn dư đạo đức cũ. Hàng trăm thứ bệnh do chủnghĩa cá nhân đẻ ra thì phải tiêu diệt, vì đó là cản trở lớn trên conđường xây dựng chủ nghĩa xã hội. Nhưng phải thấy rằng, chống lànhằm xây, đi liền với xây và lấy xây làm chính. Lấy gương người tốtđể hàng ngày giáo dục lẫn nhau là một trong những cách tốt nhất để

</div>