<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

Họ và tên: Hoàng Mạnh Cường Lớp: K44A1

Tương tưởng chính trị phương Tây q trình phát triển tư tưởng nhà nước pháp quyền trong lịch sử, có thể thấy rằng, tư tưởng nhà nước pháp quyền đã có từ thời cổ đại. Nhưng với tư cách là một học thuyết thì chỉ ra đời trong điều kiện nhất định, đó là thời kỳ chuẩn bị cho cách mạng tư sản, người ta kế thừa tư tưởng pháp quyền trong lịch sử, hệ thống hóa và phát triển thành học thuyết về tổ chức và quản lý nhà nước nhằm chống lại sự quản lý tùy tiện, chuyên quyền, độc đoán trong nhà nước phong kiến chuyên chế.

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

Nghiên cứu nhà nước pháp quyền trong sự tác động tổng thể của các dòng tư tưởng hiện hữu trong mỗi thời đại nhất là học thuyết dân chủ, chúng ta có thể thấy những giá trị đích thực, bền vững của nhà nước pháp quyền trong lịch sử.

NỘI DUNG

Sự ra đời của tư tưởng chính trị mácxít là một cuộc cách mạng vĩ đại, lần đầu tiên trong lịch sử loài người, một giai cấp bị áp bức bóc lột, giai cấp cơng nhân đã có một hệ tư tưởng cách mạng và khoa học là kim chỉ nam cho hành động của mình. Trong quá trình đấu tranh, đối với giai cấp cơng nhân và nông dân, các dân tộc bị áp bức, tư tưởng chính trị mácxít đã trở thành ngọn cờ chủ đạo.

Ngày nay, chủ nghĩa xã hội đang đứng trước những thử thách to lớn nhưng chúng ta tin vào bản chất cách mạng và khoa học vốn có của nó, chủ nghĩa xã hội khoa học nói riêng và tư tưởng chính trị mácxít nói chung sẽ tiếp thu được những tri thức mới của thời đại, tiếp tục làm kim chỉ nam cho phong trào cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên thế giới.

Ở Việt Nam ta, do ảnh hưởng của tư tưởng chính trị phương Đơng nên gắn liền với đạo đức (Nho giáo, Phật giáo), ý thức tuân thủ pháp luật của công dân chưa cao. Việc vận dụng những tri thức về xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa vào công tác xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật của nhà nước pháp quyền là rất cần thiết và bổ ích. Đó chính là quan điểm kết hợp hài hịa những giá trị đạo đức tiến bộ của nhân loại với giá trị đạo đức truyền thống của dân tộc.

Chính trị học là một khoa học về đấu tranh cho quyền lực, để giành, giữ và thực thi quyền lực trong xã hội có giai cấp. Nó nói lên thực chất hoạt động chính trị của các giai cấp, các đảng phái trong xã hội có giai cấp. Chính vì vậy, việc nghiên cứu lịch sử tư tưởng chính trị (phương Đơng và phương Tây) để

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

chúng ta hiểu và từ đó rút ra những tri thức bổ ích, những bài học kinh nghiệm sâu sắc trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội. Khi nghiên cứu tư tưởng chính trị, chúng ta cần lưu ý đến tính giai cấp của nó, mặc khác khơng vì thế mà phủ nhận toàn bộ nội dung, tri thức khách quan trong các học thuyết chính trị. Trong quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, chúng ta phải biết chọn lọc, rút ra những giá trị để kế thừa, làm giàu tri thức của mình, kể cả đối với tư tưởng chính trị tư sản hiện đại.

Bất cứ hệ thống chính trị nào, nhà nước cũng mang bản chất giai cấp, nhưng đồng thời phải thực hiện chức năng xã hội. Bên cạnh đó, hệ thống chính trị nào, nhà nước nào mà quyền lực thuộc về nhân dân lao động thì đó là xu hướng tiến bộ. Nhà nước pháp quyền là một thành tựu của văn minh chính trị cần phải được ứng dụng. Hệ thống chính trị cần phải có một cơ chế tự điều chỉnh và cơ chế cân bằng kiểm sốt quyền lực để thích ứng với điều kiện thay đổi và cần phát huy sáng tạo cá nhân.

Để quyền lực nhà nước thực sự thuộc về nhân dân dựa trên các Văn kiện của Đảng Cộng sản Việt nam và Hiến pháp nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt nam, có thể khái quát những đặc trưng cơ bản của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam như sau:

Một là, “Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức”

Hai là, “Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân cơng, phối hợp, kiểm sốt giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp”

Ba là, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân; nhà nước được tổ chức và hoạt động trên cơ sở hiến pháp và pháp luật.

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

Bốn là, nhà nước tôn trọng, bảo đảm quyền con người, nâng cao trách nhiệm pháp lý của Nhà nước, thi hành dân chủ đồng thời tăng cường kỷ cương, kỷ luật.

Năm là, nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa do Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo, đồng thời bảo đảm sự giám sát của nhân dân, sự phản biện của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Sáu là, nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật và đề cao vai trò tối thượng của pháp luật.

Bảy là, tôn trọng và tự nguyện thực hiện các cam kết quốc tế.

Sở dĩ Đảng và Nhà nước ta đặt vấn đề xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam vì:

Trước hết bản thân lý luận về nhà nước pháp quyền có những điểm tiến bộ, hợp lý trong việc thực hành quyền dân chủ, trong việc tổ chức, hoạt động của Nhà nước và đó cũng là mục tiêu của nhiều quốc gia trên thế giới. Đồng thời đặc trưng của nó có nhiều điểm phù hợp với bản chất của Nhà nước ta.

Thứ hai, xuất phát từ thực trạng tổ chức, hoạt động của nhà nước ta còn nhiều khiếm khuyết, yếu kém, chưa thực sự là nhà nước tuân thủ pháp luật và thực hiện quản lý xã hội bằng pháp luật, như: Bộ máy nhà nước ta chưa thực sự trong sạch, vững mạnh; tình trạng tham nhũng, lãng phí, quan liêu cịn nghiêm trọng, chưa được ngăn chặn; hiệu lực quản lý điều hành còn chưa nghiêm; kỷ cương xã hội bị bng lỏng làm giảm sút lịng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước ta. Tổ chức bộ máy nhà nước cịn nặng nề, sự phân cơng phối hợp giữa cac cơ quan nhà nước trong việc thực hiện ba quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp còn những điểm chưa rõ về chức năng, nhiệm vụ…

Thứ ba, xuất phát từ tính tất yếu khách quan của sự phát triển của đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng và mục tiêu cơ bản là xây dựng một chế độ: Dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ và văn minh. Thứ tư, xuất phát từ đặc điểm của thời đại với xu thế tồn cầu hóa.

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

Nhu cầu hội nhập quốc tế đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục đẩy mạnh cải cách nhà nước, cải cách pháp luật, đảm bảo cho nhà nước không ngừng vững mạnh, có hiệu lực để giải quyết các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, mở rộng dân chủ, củng cố độc lập, tự chủ và hội nhập vững chắc vào đời sống quốc tế.

2. Liên hệ với thực tế Việt Nam hiện nay

Các hoạt động giao lưu tư tưởng văn hóa phương Tây đã góp phần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của cơng tác đối ngoại nói chung và hoạt động giao lưu tưởng văn hóa phương Tây nói riêng cho các cấp, ngành và tồn xã hội; góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, nâng cao vị thế quốc gia trên trường quốc tế nhờ giao lưu văn học, nghệ thuật và các hình thức sáng tạo khác; thúc đẩy giao lưu quốc tế. Các phương tiện giao lưu tưởng văn hóa phương Tây được các cấp, ngành, địa phương đầu tư căn bản, hiện đại, góp phần tăng thêm hiệu quả công tác văn hóa đối ngoại. Hình thức, nội dung giao lưu tưởng văn hóa phương Tây ngày càng đa dạng, gồm nhiều thể loại, có sự kết hợp giữa văn hóa đối ngoại với chính trị - kinh tế đối ngoại, ngoại giao công chúng, ngoại giao nhân dân… Xây dựng được thể chế, thiết chế cho hoạt động giao lưu tưởng văn hóa phương Tây, kết nối hữu cơ với loại hình gần gũi là tưởng văn hóa phương Tây đối ngoại.

Mặc dù đã đạt được những thành tựu to lớn, nhưng nhìn chung, các hoạt động giao lưu văn hóa của Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu hội nhập quốc tế và sự nghiệp phát triển đất nước. Đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước đã đánh giá đúng vai trị của tưởng văn hóa phương Tây và giao lưu văn hóa, văn hóa đối ngoại đối với sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện ở các cấp, ngành cịn có hạn chế, trước hết từ khâu nhận thức chưa đầy đủ; chưa có một cơ chế điều phối ở cấp quốc gia về các hoạt động giao lưu tưởng văn hóa phương Tây. Do đó, sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, giữa trong nước và ngoài nước (các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài), giữa khu vực nhà

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

nước và khu vực tư nhân trong tổ chức các hoạt động giao lưu tưởng văn hóa phương Tây cịn thiếu tính chủ động và hiệu quả chưa cao.

Các ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam còn non trẻ, các doanh nghiệp văn hóa có quy mơ nhỏ, lẻ, phân tán, chưa tạo ra được những sản phẩm đủ sức cạnh tranh, nâng vị thế của Việt Nam trên thị trường quốc tế. Nguồn nhân lực trong lĩnh vực giao lưu văn hóa ở các bộ, ngành, địa phương khơng đồng đều về trình độ, khả năng ngoại ngữ, cũng như sự am hiểu về văn hóa, luật pháp và phong tục, tập quán quốc tế. Công tác nghiên cứu, dự báo, định hướng hoạt động văn hóa đối ngoại cịn yếu, gây ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động giao lưu văn hóa. Tiêu chí về trình độ, năng lực, hiệu quả cơng việc của cán bộ tác nghiệp giao lưu tưởng văn hóa phương Tây chưa rõ ràng, một số cán bộ phụ trách công tác này chưa đáp ứng được yêu cầu công việc.

Về tổng thể, mức độ đầu tư cho ngành văn hóa trong tổng chi ngân sách tương đối thấp so với các lĩnh vực khác. Các nguồn vốn xã hội hóa và nguồn vốn nước ngồi cho lĩnh vực văn hóa, đặc biệt là cơng tác giao lưu văn hóa, chiếm một tỷ trọng nhỏ, chưa tương hợp với yêu cầu, nhiệm vụ và tầm quan trọng của lĩnh vực này. Chưa có các chính sách khuyến khích, ưu đãi cho các doanh nghiệp tham gia hoạt động giao lưu văn hóa.

Một số khuyến nghị, giải pháp thúc đẩy giao lưu văn hóa thế giới

Thứ nhất, với một lĩnh vực rộng, đa ngành, thiên về năng lực sáng tạo là giao lưu văn hóa, cần chú trọng lựa chọn cán bộ quản lý chủ chốt là các chun gia vừa có trình độ chun mơn, vừa am hiểu cơ chế quản lý để chỉ đạo sát hợp, hiệu quả. Các cơ quan chỉ đạo, quản lý liên quan lĩnh vực giao lưu văn hóa (Ban Đối ngoại Trung ương, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao, Bộ Thông tin và Truyền thông, các cơ quan truyền thông đại chúng, các địa phương…) cần chủ động phối hợp xây dựng một chiến lược cụ thể về giao lưu văn hóa, trong đó bao gồm tồn diện, đầy đủ về mục tiêu, nguyên tắc, nguồn lực, cách thức triển khai, trách nhiệm chi tiết giữa các đơn vị để thực hiện giao lưu văn hóa dài hạn sau năm 2020. Các thỏa thuận hợp tác giữa Bộ Văn hóa - Thể

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

thao và Du lịch và Bộ Ngoại giao trong lĩnh vực văn hóa đối ngoại hay thúc đẩy giao lưu văn hóa/quảng bá văn hóa quốc gia (giai đoạn sau năm 2020) cần làm rõ sự phối hợp có tính đột phá. Sự chỉ đạo thống nhất ở cấp cao nhất cần được quan tâm đặc biệt, có văn phịng điều phối, có lãnh đạo cao cấp chỉ đạo, có chuyên viên kiêm nhiệm đủ năng lực, kinh nghiệm trong lĩnh vực giao lưu văn hóa.

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

<b>KẾT LUẬN </b>

Trong quá trình xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, cùng với việc tập trung xây dựng những giá trị văn hóa mới của văn hóa Việt Nam đương đại, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác bảo tồn, kế thừa, phát huy các giá trị tốt đẹp của truyền thống văn hóa dân tộc và tiếp nhận có chọn lọc tinh hoa văn hóa thế giới, bắt kịp sự phát triển của thời đại. Tính kế thừa này là tất yếu, đảm bảo cho sự phát triển liên tục và bền vững của nền văn hóa Việt Nam. Tính kế thừa trong xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc được thể hiện ở những nội dung chủ yếu sau:

Trong quá trình phát triển của bất kỳ một sự vật, hiện tượng nào, cái mới cũng ra đời từ trong lịng cái cũ. Cái mới khơng phủ định sạch trơn, khơng vứt bỏ hồn tồn cái cũ mà nó chỉ gạt bỏ những yếu tố tiêu cực, lỗi thời của cái cũ và giữ lại những yếu tố tích cực, thích hợp của cái cũ để phát triển cái mới. Những giá trị tích cực của truyền thống văn hóa dân tộc chính là tiền đề, là nền tảng cho q trình xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc bởi sự phát triển của nền văn hóa hôm nay không phải từ hư vô, trên mảnh đất trống không, mà là kết quả phát triển hợp quy luật từ những giá trị tích cực của truyền thống văn hóa dân tộc; là kết quả của sự đấu tranh và kế thừa tất cả những yếu tố tích cực của truyền thống văn hóa dân tộc.

</div>