<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT </b>

<b> </b> <i><b> </b></i>

<i><b>Hà Nội, 2/2021 </b></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>2. Mục đích nghiên cứu </b>

Mục đích bài tiểu luận này để làm rõ được vị trí vai trò của Quốc hội tại Việt Nam và trong cơ chế thực hiện quyền lực Nhà nước theo hướng tìm hiểu về lịch sử Q́c hợi Việt Nam để thấy được sự phát triển lớn mạnh và tầm quan trọng của Quốc hội nước ta từ khi mới thành lập cho đến nay.

<b>3. Phương pháp nghiên cứu </b>

Bài tiểu luận chủ yếu sử dụng phương pháp nghiên cứu lý thuyết và phân tích để từ đó làm rõ được nội dung cần nghiên cứu.

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>II. Nội dung </b>

1. Vị trí và vai trò của Quốc hội ở Việt Nam………... 4 2. Sơ lược về lịch sử hình thành và phát triển của Quốc hội Việt Nam…… 5,6 3. Vị trí và vai trò của Quốc hội trong cơ chế thực hiện quyền lực nhà nước ở

nước ta……….. 7 3.1. Quốc hội - cơ quan đại diện cao nhất của nhân dân……… 7,8 3.2. Quốc hội - cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất………. 8

III. Kết luận ………... 8 Danh mục tài liệu tham khảo………... 9

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

<small>4 </small>

<b>II. NỘI DUNG </b>

<b>1. Vị trí và vai trị của Quốc hội ở Việt Nam. </b>

- Trong bộ máy Nhà nước Việt Nam, Quốc hội chiếm vị trí đặc biệt quan trọng. Vị trí đó được xác định trên cơ sở quy định của Hiến pháp. Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tất cả các quyền lực thuộc về nhân dân. Nhân dân sử dụng quyền lực của mình bằng hai hình thức cơ bản là trực tiếp và gián tiếp: hình thức trực tiếp tạo nên nền dân chủ trực tiếp, hình thức gián tiếp tạo nên nền dân chủ đại diện. Trong điều kiện hiện nay, dân chủ đại diện đóng một vai trò quan trọng. Nhân dân thực hiện nền dân chủ đại diện thông qua Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp.

- Điều 69 Hiến pháp 2013 quy định “Quốc hội không chỉ là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân mà còn là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Quốc hội là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, thực hiện quyền giám sát tối cao đối với hoạt động của Nhà nước.” Q́c hợi, vì vậy thể hiện tính đại diện nhân dân và tính quyền lực Nhà nước cao nhất trong tổ chức và hoạt động của toàn bộ máy Nhà nước.

- Quốc hội có chức năng và nhiệm vụ phục vụ cho lợi ích chung của nhân dân và dân tộc, nói lên tiếng nói của nhân dân, thể hiện ý chí, nguyện vọng của nhân dân cả nước. Vì nhà nước ta là mợt nhà nước dân chủ, tất cả quyền lực thuộc về nhân dân, có nghĩa là người chủ của quyền lực Nhà nước là nhân dân. Ḿn sử dụng qùn lực của mình, nhân dân phải được tổ chức lại thành Nhà nước, Quốc hội là cơ quan Nhà nước cao nhất thực hiện quyền lực của nhân dân. Chỉ có Quốc hội mới có quyền biến ý chí của nhân dân thành ý chí

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

<small>5 </small>

Nhà nước, thành luật, thành các quy định chung mang tính bắt buộc, tính cưỡng chế Nhà nước đối với mọi tầng lớp dân cư trong xã hội.<small>1</small>

<b>2. Sơ lược lịch sử hình thành và phát triển của Quốc hội Việt Nam. </b>

- Trong cao trào đấu tranh giải phóng, dưới sự lãnh đạo của Ðảng cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu, ngày 16-8-1945 "Ðại hội đại biểu quốc dân", đã được triệu tập tại Tân Trào (Tuyên Quang). Ðại hội đã thay mặt toàn dân nhất trí tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa của Ðảng Cộng sản Ðông dương, thông qua 10 chính sách lớn của Mặt trận Việt Minh (cụ thể hoá đường lối đối nội và đối ngoại của Ðảng ngay sau khi giành được chính quyền), cử ra Uỷ ban Dân tộc giải phóng (tức Chính phủ lâm thời) lãnh đạo toàn dân giành chính quyền và xây dựng chế độ mới. Quốc dân Ðại hội Tân Trào chẳng những góp phần quan trọng tạo nên thắng lợi của Cách mạng tháng 8/1945 mà Nghị quyết của Quốc dân Ðại hội Tân Trào còn tạo ra những cơ sở cho sự hình thành và ra đời của một thể chế Nhà nước mới, đặt nền móng cho cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội và xây dựng Hiến pháp đầu tiên của Việt Nam (1946), hình thành Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Ðông Nam Á .

- Ngày 2-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

- Ngày 8/9/1945, Chủ tịch Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ra Sắc lệnh số 14/SL về cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội và những sắc lệnh khác để xúc tiến việc chuẩn bị cho cuộc Tổng tuyển cử và dự thảo Hiến pháp.

- Ngày 6/1/1946 cuộc Tổng tuyển cử lần đầu tiên trong cả nước. Tất cả công dân Việt Nam từ 18 tuổi trở lên không phân biệt nam nữ, giàu nghèo, dân tộc,

<small>1</small><i><small> GS.TS. Nguyễn Đăng Dung – TS. Đặng Minh Tuấn (2014), “Chương VIII: Quốc hội”, Giáo trình Luật Hiến pháp Việt </small></i>

<i><small>Nam, tr.428. </small></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

<small>2 “Giới thiệu Quốc hội”, cac-cap-nhiem-ky-2011-2016/tid/So-luoc-lich-su-hinh-thanh-va-phat-trien-Quoc-hoi-nuoc-Cong-hoa-xa-hoi-chu-nghia-Viet-Nam/newsid/186BB16A-2847-49F4-B32F-A9C346AA22F7/cid/66CEF21A-283C-448A-97D3-</small>

<small> [Ngày truy cập: 25/2/2021]. </small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

<b>3.1. Quốc hội – Cơ quan đại diện cao nhất của nhân dân. </b>

- Quốc hội Việt Nam có các chức năng lập hiến và lập pháp; quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước và thực hiện quyền giám sát tối cao… Như vậy, Hiến pháp Việt Nam không ghi nhận đại diện như là một chức năng, mà là một tính chất của Quốc hội, thể hiện vị trí của Quốc hội. Có lẽ vì thế mà mợt sớ học giả cho rằng, đại diện là một thuộc tính hay một tính chất của Quốc hội chứ không phải là một chức năng cơ bản của Quốc hội.

- Tính đại diện nhân dân của Quốc hội hay nói cách khác tính đại biểu nhân dân cao nhất của Quốc hội nước ta thể hiện trên ba yếu tố:

o Có cơ cấu thành phần đại biểu đại diện rộng rãi cho các tầng lớp nhân dân. o Quốc hội thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của mình dựa vào sự tín

nhiệm của nhân dân, do nhân dân ủy quyền. o Quốc hội chịu trách nhiệm trước nhân dân.

<b>3.2. Quốc hội – Cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất. </b>

- Quốc hội thay mặt nhân dân thực hiện quyền lực Nhà nước thống nhất trong cả nước. Tính quyền lực nhà nước của Quốc hội thể hiện ở thẩm quyền của Quốc hội và được cụ thể hóa thành các nhiệm vụ và quyền hạn cụ thể. Có thể

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

<small>8 </small>

thấy rằng các quy định trong các bản Hiến pháp nước ta về tính quyền lực của Nhà nước cao nhất của Quốc hội cũng phần nào phản ánh quan niệm của các nhà luật học hiến pháp thường căn cứ vào nhiệm vụ và quyền hạn của các cơ quan nhà nước để xem xét vị trí và vai trò của mỗi cơ quan:

o Chức năng lập hiến, lập pháp.

o Chức năng giám sát tối cao đối với hoạt động của Nhà nước. o Chức năng quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước.<small>3</small>

<b>III. KẾT LUẬN </b>

Qua đây, chúng ta có thể hiểu rõ được vị trí, vai trò của Quốc hội tại nước ta nói chung và trong cơ chế quyền lực nói riêng cũng như biết thêm về quá trình hình thành và phát triển của Quốc hội tại Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, với sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan hành pháp, tư pháp, Quốc hội nước ta sẽ tiếp tục đổi mới và phát triển hơn nữa, xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân cả nước cũng như là cơ quan quyền lực có vị trí cao nhất trong bộ máy Nhà nước Việt Nam hiện nay.

<b>Tài liệu tham khảo </b>

1. GS.TS. Nguyễn Đăng Dung – TS. Đặng Minh Tuấn (2014), “Chương VIII:

<i>Q́c hợi”, Giáo trình Luật Hiến pháp Việt Nam, tr.428. </i>

2. “Giới thiệu Quốc hợi”, quoc-hoi-khoa-XIII-va-bau-cu-hdnd-cac-cap-nhiem-ky-2011-2016/tid/So-luoc-lich-su-hinh-thanh-va-phat-trien-Quoc-hoi-nuoc-Cong-hoa-xa-hoi-chu-nghia-Viet-Nam/newsid/186BB16A-2847-49F4-B32F-

<small> Phạm Thị Ninh (2017), “Vị trí và vai trò của Nghị viện thế giới và Quốc hội Việt Nam”, </small>

<small> , [Ngày truy cập: 25/2/2021]. </small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

<small>9 </small>

A9C346AA22F7/cid/66CEF21A-283C-448A-97D3-8350FCC5F33F, [Ngày truy cập: 25/2/2021].

3. Phạm Thị Ninh (2017), “Vị trí và vai trò của Nghị viện thế giới và Quốc hội Việt Nam”, , [Ngày truy cập: 25/2/2021].

</div>