Tải bản đầy đủ (.pdf) (55 trang)

yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tiêu dùng thời trang xanh sinh viên trường đại học ngoại thương

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.23 MB, 55 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNGKHOA KINH TẾ QUỐC TẾ</b>

<b>Giáo viên hướng dẫn: ThS Lê Huyền Trang</b>

<i><b>HàNội,tháng7năm2023</b></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>1.4. Phương pháp nghiên cứu, thu thập số liệu...6</b>

<b>1.5. Ý nghĩa khoa học và thực ti`n của đề tài...7</b>

<b>CHƯƠNG 3. NỘI DUNG VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU...22</b>

<b>3.1. Mơ hình nghiên cứu...22</b>

<b>3.2. Giả thiết nghiên cứu...22</b>

<b>3.3. Mẫu và Thu thập dữ liệu...23</b>

<b>CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ, KIẾN NGHỊ VÀ GIẢI PHÁP...29</b>

<b>4.1. Mô tả thống kê mẫu và kết quả khảo sát...29</b>

<b>4.2. Kết quả phân tích yếu tố...29</b>

<b>4.3. Kết quả phân tích hồi quy...33</b>

<b>4.4. Thảo luận kết quả nghiên cứu...34</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>4.5. Kiến nghị và giải pháp...35</b>

<b>Kết luận...46</b>

<b>TÀI LIỆU THAM KHẢO...47</b>

<b>Tài liệu tiếng Việt...47</b>

<b>Tài liệu tiếng nước ngoài...47</b>

<b>Phụ lục...49</b>

<b>DANH MỤC BẢNG BIỂUBảng 1. Các nhân tố ảnh hưởng và giả thiết...22</b>

<b>Bảng 2. Xây dựng thang đo...24</b>

<i><b>Bảng 3. KếtquảphântíchCronbach’sAlpha...29</b></i>

<b>Bảng 4. Kết quả phân tích EFA...30</b>

<b>Bảng 5. Kết quả phân tích tương quan Pearson...32</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

<b>DANH SÁCH THÀNH VIÊN</b>

<b>cơng việc</b>

<b>Phần trămđóng góp</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

<b>CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU1.1. Tính cấp thiết và lý do chọn đề tài </b>

Theo thống kê mới nhất của Chương trình Mơi trường Liên Hợp Quốc, thời trang làngành công nghiệp tiêu thụ nhiều nước thứ 2 thế giới và lượng khí carbon thải ra mơitrường chiếm từ 8-10% (tương đương lượng khí thải carbon của toàn bộ châu Âu), nhiềuhơn lượng phát thải từ các máy bay và tàu thủy cộng lại. Hiện, cứ một kg vải được sảnxuất sẽ thải ra 23kg khí hiệu ứng nhà kính, hơn 60% sợi vải là sợi tổng hợp, 75% vật liệucung ứng trong thời trang đều bị thải ra các bãi rác (con số này tương đương cứ mỗi giâycó một xe tải rác vải dệt xả ra môi trường). Ngành thời trang sử dụng 93 tỷ m3 nước/nămvà là 20% của những tác nhân gây ô nhiễm nguồn nước…Con số này dự kiến tiếp tụctăng thêm. Mỗi năm, có đến hàng chục triệu tấn vải phế liệu bị thải bỏ.

Mặc dù thời trang xanh mới chỉ được phổ biến rộng rãi trong vài năm gần đây, nhưngtính bền vững, thân thiện với mơi trường đã khiến cho ngành thời trang xanh nhanhchóng phát triển. Thời trang xanh cũng trở thành lĩnh vực được nhiều người quan tâm vàtìm hiểu. Mặc dù đã có nhiều bài nghiên cứu về quyết định tiêu dùng thời trang xanh(Ting yan Chan, Christina W.Y. Wong (2012), Wei Fu, Youn-Kyung Kim (2019),..‐), đãchỉ ra và mô tả các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua sắm thời trang xanh của ngườitiêu dùng. Tuy nhiên, bài nghiên cứu mới chỉ dừng lại ở việc phân tích chung các yếu tốvà hướng tới tất cả các đối tượng mà chưa hướng tới đối tượng khách hàng cụ thể. Chính

<b>vì vậy, nghiên cứu này với chủ đề “Các yếu tố ảnh hưởng tới quyết định tiêu dùngthời trang xanh của sinh viên trường Đại học Ngoại thương” được tiến hành nhằm chỉ</b>

ra những nhân tố ảnh hưởng đến quyết định mua sắm sản phẩm thời trang xanh, bền vữngcủa sinh viên tại trường Đại học Ngoại thương Hà Nội. Trên cơ sở nghiên cứu, một số đềnghị giải pháp được đề ra để kịp thời giải đáp những thắc mắc và đồng thời thúc đẩy ýthức của sinh viên về việc tiêu dùng sản phẩm thời trang xanh.

<b>1.2. Mục tiêu nghiên cứu</b>

Đề tài nghiên cứu của nhóm được thực hiện nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng đếnquyết định tiêu dùng các sản phẩm thời trang xanh của sinh viên trường Đại học Ngoại

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

thương nhằm đề xuất các giải pháp thúc đẩy tiêu dùng thời trang xanh nói chung và thờitrang xanh địa bàn Hà Nội nói riêng.

Để hồn thành mục tiêu đã nêu phía trước, nhóm đề xuất các hướng đi nhỏ để giải quyếtvấn đề như sau:

- Thứ nhất, làm rõ các nhân tố ảnh hưởng đến việc tiêu dùng sản phẩm thời trang xanh(Eco-fashion).

- Thứ hai, phân tích thực trạng tiêu dùng các sản phẩm thời trang xanh (Eco-fashion) củasinh viên tại Hà Nội trong bối cảnh phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19.

- Thứ ba, đánh giá mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến quyết định tiêu dùng các sảnphẩm thời trang xanh (Eco-fashion) của sinh viên.

- Thứ tư, đưa ra các giải pháp nhằm đề xuất các giải pháp thúc đẩy tiêu dùng thời trangxanh trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Phạm vi thời gian nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong 15 ngày, từngày 21/11/2023 đến /12/2023.

<b>1.4. Phương pháp nghiên cứu, thu thập số liệu</b>

Dựa vào theo mơ hình cơ bản của lý thuyết dự định hành vi (The theory ofPlanned Behaviour-TPB), nhóm nghiên cứu kỳ vọng thu thập và xử lý 265 mẫu(theo phương pháp chọn cỡ mẫu của Cochran’s (1977). Qua phần mềm SPSS sửdụng các kỹ thuật bao gồm phân tích mơ tả, phân tích yếu tố và phân tích hồi quy.

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

Kỳ vọng kết quả: Sự nhận biết về các sản phẩm, thương hiệu tiêu dùng xanh;Nhận thức về vấn đề môi trường; Đạo đức tiêu dùng; Các yếu tố liên quan đến đặcđiểm sản phẩm và Hiệu ứng đám đông có ảnh hưởng tích cực tới hành vi tiêu dùngthời trang xanh của sinh viên trường Đại học Ngoại thương

<b>1.5. Ý nghĩa khoa học và thực ti`n của đề tài</b>

Đề tài này mở rộng lý thuyết về tiêu dùng bền vững, cụ thể là trong lĩnh vực thời trangxanh. Nó cung cấp cái nhìn sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng tới lựa chọn tiêu dùng thờitrang xanh của sinh viên, một nhóm người tiêu dùng quan trọng. Kết quả nghiên cứu cóthể được sử dụng làm cơ sở cho các nghiên cứu sau này về tiêu dùng bền vững.

Kết quả nghiên cứu có thể giúp các nhà sản xuất và nhà tiếp thị hiểu rõ hơn về nhu cầu vàmong đợi của khách hàng về thời trang xanh. Điều này giúp họ xây dựng các chiến lượctiếp thị và sản phẩm phù hợp, từ đó thúc đẩy tiêu dùng bền vững. Ngồi ra, kết quảnghiên cứu cũng có thể góp phần vào việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầmquan trọng của việc tiêu dùng bền vững.

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

<b>CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU2.1. Cơ sở lý thuyết</b>

Theo báo cáo “Our Common Future” của Ủy ban Môi trường và Phát triển Thếgiới - WCED (nay là Ủy ban Brundtland) năm 1987, Thời trang bền vững (SustainableFashion) hay Thời trang xanh (Eco - Fashion) được hiểu một cách tổng quát là các sảnphẩm thời trang, may mặc không gây ảnh hưởng xấu tới môi trường, kinh tế bao gồm từnguyên vật liệu cho đến khâu sản xuất, quá trình sử dụng, phân hủy hay tái chế. Các sảnphẩm thời trang xanh đều được sản xuất từ các nguyên liệu thiên nhiên, sản phẩm hữu cơhoặc thành phần đơn giản, ít gây hại đến mơi trường. Theo định nghĩa, thời trang bềnvững không chỉ giới hạn ở một sản phẩm đơn thuần mà đó là một triết lý bao gồm cácquy trình thiết kế, chuỗi cung ứng và tiêu dùng.

“Tiêu dùng xanh” (Green purchasing) hay “Mua sắm sinh thái” (Eco - purchasing”là thuật ngữ để chỉ cách thức sử dụng sản phẩm có hiệu quả, tiết kiệm tài nguyên, giảmthiểu chất độc hại và ô nhiễm môi trường, không gây ảnh hưởng đến nhu cầu thế hệ sau(Hội thảo tiêu dùng xanh - Oslo, Na Uy 1994). Theo NASPO thì tiêu dùng xanh được gọibằng nhiều tên khác nhau như: chịu trách nhiệm thu mua, tiêu dùng sinh thái, tiêu dùngbền vững. Tiêu dùng xanh có thể định nghĩa là việc mua, sử dụng và tuyên truyền các sảnphẩm thân thiện với môi trường mà không gây nguy cơ sức khỏe cho con người và khôngđe dọa các chức năng hay sự đa dạng của hệ sinh thái tự nhiên.

Từ đây, có thể thấy “Tiêu dùng thời trang xanh” đề cập đến hành vi tiêu dùng củacon người đối với các sản phẩm thời trang bền vững. Khái niệm này chỉ ra việc lựa chọnmua sắm và tiêu dùng những sản phẩm thời trang - các sản phẩm, quy trình, hoạt động vàcác bên tham gia nhằm đạt được một ngành cơng nghiệp thời trang trung hịa carbon,được xây dựng trên sự bình đẳng, cơng bằng xã hội, phúc lợi động vật và tính tồn vẹnsinh thái, thân thiện với môi trường.

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

Thuật ngữ hành vi người tiêu dùng để chỉ hành vi mà người tiêu dùng thể hiệntrong việc tìm kiếm mua, sử dụng, đánh giá và loại bỏ các sản phẩm dịch vụ mà ngườitiêu dùng mong muốn sẽ thỏa mãn nhu cầu của họ. Theo Philip Kotler, “hành vi ngườitiêu dùng là hành động của một người tiến hành mua và sử dụng sản phẩm cũng như dịchvụ, bao gồm cả quá trình tâm lý và xã hội xảy ra trước và sau khi hành động.” (PhilipKotler, 2007, Marketing căn bản, NXB Lao động xã hội). Việc nghiên cứu hành vi ngườitiêu dùng là rất quan trọng vì nghiên cứu có thể chỉ ra những nguyên nhân có thể tác độngđến hành vi tiêu dùng, từ đó phân tích được kỳ vọng và ý định tiêu dùng của con người.

Lý thuyết hành vi người tiêu dùng (Theory of Consumer behaviour) tập trung vàoviệc nghiên cứu cách thức con người phân bổ thu nhập của mình để mua hàng hóa, dịchvụ. Lý thuyết này giả định rằng người tiêu dùng ln tìm cách tối đa hóa lợi ích hay sựthỏa mãn khi chi tiêu một lượng thu nhập nhất định. Theo đó, người tiêu dùng sẽ luôn cânnhắc giữa sự thỏa mãn tức thời và sự đầu tư vào tương lai, họ sẽ luôn xem xét đến giá cả,chất lượng và các yếu tố khác để đưa ra quyết định mua hàng hóa, dịch vụ. Nếu ngườitiêu dùng có thêm thu nhập, họ sẽ tăng chi tiêu, ngược lại, nếu thu nhập giảm thì chi tiêusẽ giảm. Lý thuyết hành vi người tiêu dùng sẽ giúp cho việc phân tích tâm lý và hành vicủa con người, từ đó dự đốn về cách thị trường phản ứng với việc có sự thay đổi về giácả và chất lượng sản phẩm.

Dựa vào Lý thuyết hành vi người tiêu dùng, nhóm nghiên cứu có thể hiểu đượcquyết định tiêu dùng của sinh viên Trường Đại học Ngoại thương đối với các sản phẩmthời trang xanh, bao gồm các yếu tố như thu nhập, nhu cầu, sở thích, giá trị, tầm nhìntương lai.

Lý thuyết hành vi hoạch định (Theory of Planned Behaviour - TPB) của Ajzen(1991) được phát triển từ Lý thuyết hành động hợp lý - TRA của Ajzen & Fishbein(1975). Theo lý thuyết này, các cá nhân có cơ sở và động lực trong quá trình ra quyếtđịnh của họ và đưa ra một sự lựa chọn hợp lý giữa các giải pháp, công cụ tốt nhất để phán

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

đoán hành vi là ý định và hành vi được xác định bởi ý định thực hiện hành vi của mộtngười. Tác giả của lý thuyết cho rằng, ý định thực hiện hành vi sẽ chịu ảnh hưởng của banhân tố như: thái độ đối với hành vi, tiêu chuẩn chủ quan và nhận thức kiểm soát hành vi.(Ứng dụng lý thuyết hành vi theo kế hoạch phân tích ý định hành vi du lịch có tráchnhiệm về bảo vệ mơi trường của du khách nội địa tại thành phố Cần Thơ, Hồ Lê ThuTrang và Phan Thị Phương Thảo, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 2018)

Lý thuyết hành vi hoạch định (TPB) đã được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khácnhau như giáo dục, quản lý, tài chính, mơi trường và kinh tế. Đối với lĩnh vực môitrường, TBP được sử dụng và mơ tả để dự đốn hành vi mơi trường, định hướng các chủtrương, chính sách nhằm bảo vệ mơi trường và khuyến khích hành vi tích cực của conngười. Cụ thể, trong nghiên cứu “Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tiêu dùng thờitrang xanh của sinh viên Trường Đại học Ngoại thương” lý thuyết này sẽ là cơ sở giúpnhóm nghiên cứu có thể đưa ra các đề xuất/khuyến nghị trong việc thúc đẩy sinh viên tiêudùng các sản phẩm thời trang xanh và định hướng các chính sách bảo vệ mơi trường.

<b>2.2. Tổng quan tình hình nghiên cứu</b>

<b>Cơ sở lý thuyết<sup>Mục tiêu</sup>nghiên cứu</b>

<b>Phươngpháp &phạm vinghiên cứu</b>

<b>Kết quảHạn chế</b>

1 Ý định tiêu dùngsản phẩm thời trang xanh tại Thành phố Hồ Chí Minh

Lý thuyết hành vicó kế hoạch (Ajzen, 1991) và Lý thuyết hành vingười tiêu dùng (Kotler và Keller,2012)

Tìm hiểu các nhân tố ảnh hưởng đến ý định tiêu dùng sản phẩm thời trang xanh (SPTTX) tạiTP. Hồ Chí Minh

- Nghiên cứu định tính: phỏng vấn 10 người bao gồm các chuyên gia vàngười tiêu dùng tại Thành phố Hồ Chí Minh.- Nghiên cứu

Có 4 nhân tố ảnh hưởng đến ý định tiêu dùng SPTTX tại TP. HCM và có mức độ ảnh hưởng giảm dần như sau: Nhận thức về hành

- Số quan sát còn nhỏ, chưabao hàm tổng thể- Mới chỉ quan sát tại địa bàn thànhphố Hồ Chí Minh

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

(TS. CaoMinh Trí& Nguyễn Kiều Linh (2018))

định lượng: 250 phiếu khảo sát online gồm 36 câu hỏi cho 4 nhân tố ảnh hưởng.

vi tiêu dùng SPTTX, Nhậnbiết về SPTTX, Kích thích marketing xanh và Sự quan tâm đến các vấn đề môi trường.2 Các yếu

tố ảnh hưởng tới hành vi tiêu dùng bềnvững trong ngành thời trang củagiới tr• trên địa bàn thành phố Hà NộiTác giả: TS. Vũ Như Quỳnh; Đặng Hồng Ngọc; Vũ Thị Thanh Nhàn;

Thuyết hành vi dự định (Ajzen &Fishbein,1975)Lý thuyết hành vingười tiêu dùng (Philip Kotler)

Tìm ra các yếu tố ảnh hưởng tới hành vi tiêu dùng bền vững trong ngành Thời trang của giới tr• trên địa bàn thành phố Hà Nội, từ đó tìm ra các hàm ý để góp phần thúc đẩy hành vi tiêu dùng thời trang bền vững của giới tr• Hà Nội nói riêng và thế hệ tr• Việt Nam nói chung.

Nghiên cứu định lượng khảo sát 330 người

Mối quan tâmđến môi trường; Thái độ người tiêu dùng; Điều kiện tài chính;Sự tác động từ bên ngoài; Sản phẩm thời trang và Marketing xanh là nhữngyếu tố ảnh hưởng thuận chiều đến hành vi tiêu dùng bền vững, trong đó yếu tố “Thái độ người tiêu dùng” có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất

Mẫu quansát còn hạn chế, chưa phảnánh được tổng thể.

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

Trương Thị Thu Phương (2023)3 Nghiên

cứu các yếu tố ảnh hưởng tới hành vi tiêu dùng bềnvững trong ngành thời trang ở các thành phố lớn của Việt NamTác giả: Trần Thị Tú Uyên & cộng sự (2021)

Lý thuyết mơ hình khối lập phương Hành vi tiêu dùng bền vững SCB (Sustainable Consumption Behaviour) và Thuyết hành vi cóhoạch định (The theory of PlannedBehaviour)

Xác định các yếu tố ảnh hưởng tới hành vi tiêu dùng bền vững các sản phẩm thời trang của người tiêu dùng ở các thành phố lớn tại Việt Nam.

Nghiên cứu đã thu thập vàxử lý 282 mẫu qua phầnmềm SPSS với mơ hình hồi quy đa biến.

Nhận thức của người tiêudùng về mức độ khó/dễ củahành vi có tácđộng lớn nhấttới hành vi tiêu dùng bền vững trong ngành thời trang. Bên cạnh đó, nếu người tiêu dùng nhận thức được tính năng vượt trội của các sản phẩm thời trang có yếu tố bền vững như thoải mái, bềnlâu hoặc thân thiện với mơi trường thì họ sẽ có nhiều khả năng muasắm bền vữnghơn dù phải trả một mức giá cao hơn.

Một số giải pháp đưa ra có thể chưa bao quát hết ý nghĩa toàn diện của hành vi tiêu dùng bền vững. Số lượng mẫu còn hạn chế, chưa giải thích hết được hành vi của tồn bộ người tiêu dùng Việt Nam,

4 Các yếu tố ảnh

Mơ hình mở rộng của lý thuyết

Xác định các yếu tố

Khảo sát trực tiếp 200

Có hai nhân tố chính ảnh

Nghiên cứu này

</div><span class="text_page_counter">Trang 41</span><div class="page_container" data-page="41">

thức của sinh viên thiết kế về tiêu dùng và thiết kế bền vững từ năm 2017 đến 2019 đã chỉra rằng đa số sinh viên không quen thuộc với các khái niệm này. Ngoài ra, khi xét đến cácchuyên ngành đào tạo tại một số rường đại học nổi tiếng có đào tạo về ngành thời trangtại Việt Nam như Đại học Cơng nghệ thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Văn Lang, Đạihọc Kiến trúc, Trường đại học Tôn Đức Thắng, Đại học Hoa Sen, Đại học Công nghiệpthành phố Hồ Chí Minh,... đều khơng có chun ngành đào tạo về thời trang bền vững.Do đó, điều cần thiết là chúng ta cần tiến hành nghiên cứu và xây dựng chiến lược triểnkhai thiết kế và tiêu dùng bền vững trong môi trường giáo dục tại Việt Nam. Các chiếnlược này sẽ đóng góp vào việc phát triển và điều chỉnh chương trình đào tạo, nhằm trangbị cho các sinh viên thiết kế kiến thức và kỹ năng cần thiết để đối mặt với thách thức vàtận dụng cơ hội trong bối cảnh mới. Điều này sẽ tạo điều kiện cho việc thay đổi kịp thờivà phù hợp với môi trường, xã hội và nền kinh tế của Việt Nam. Từ đó, nhận thức về thờitrang xanh trong giới tr• sẽ tăng lên dẫn đến nhu cầu về các mặt hàng này cũng sẽ tăngdần theo thời gian.

<i><b>Thứhai:Để tăng cường nhận thức và hiểu biết về hành vi tiêu dùng thời trang bền</b></i>

vững, nhà nước cần tăng cường cơng tác truyền thơng và tun truyền. Ngồi nội dungchất lượng, quan trọng nhất là việc đa dạng hóa các kênh truyền thơng để có tác động sâurộng. Các kênh truyền thông như sách báo, tờ rơi, cũng như tổ chức hội thảo và hội nghịđều đóng vai trị quan trọng trong việc phổ biến thơng điệp về thói quen tiêu dùng thờitrang bền vững. Đặc biệt, việc sử dụng các phương tiện truyền thông trực tuyến, mạng xãhội, và ứng dụng di động cũng là những công cụ hiệu quả để tiếp cận đối tượng ngườitiêu dùng đa dạng. Chiến lược này không chỉ giúp cung cấp thông tin một cách đầy đủ màcòn tạo ra sự tương tác và tham gia từ cộng đồng. Sự đa dạng trong kênh truyền thông sẽgiúp thông điệp về tiêu dùng thời trang bền vững được lan tỏa mạnh mẽ và ảnh hưởngđến hành vi tiêu dùng của người dân một cách tích cực.

<i><b>Thứba:Nhà nước cần quan tâm hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xây dựng thương</b></i>

hiệu thời trang hướng đến tính bền vững. Để làm được điều này, Nhà nước nên: Thiết lậpcác chính sách hỗ trợ tài chính, ưu đãi thuế, hoặc các khoản vay có điều kiện để cácdoanh nghiệp thời trang chuyển đổi dây chuyền sản xuất hướng đến tính bền vững; Xây

</div>

×