bài giảng nam khoa andrology

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.18 MB, 60 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

N

am khoa -

Andrology

THS.BS. VÕ THANH PHONG

1

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

Nội dung

1. Sinh lý sinh sản nam

2

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

Chương 1

Sinh lý sinh sản nam

3

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

Bao quy đầu

Bóng ống dẫn tinh

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

Tinh hồn bình thường nằm trong hai bìu, nhiệt độ tại đây thấp hơn nhiệt độ cơ thể 1-2

o

C. Mỗi tinh hồn nặng 40 gram:

• 80% là ống sinh tinh. Ống sinh tinh tạo ra tinh trùng đổ vào lưới tinh

→ đầu của mào tinh → ống dẫn tinh → túi tinh → ống phóng tinh• 20% mơ liên kết, có tế bào Leydig tiết testosterone.

Cấu tạo tinh hoàn

Source:Hall, John E. (2015), Guyton and Hall textbook of medical physiology e-Book, Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

Thân mào tinhLưới tinh

Đuôi mào tinhỐng sinh tinh

Ống ra

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

Mỗi ngày tạo 100-200 triệu tinh trùng.Tinh nguyên bào nguyên phân liên tục.

Từ tinh nguyên bào → tinh bào I → tinh bài II → tinh tử → tinh trùngTinh trùng:

• Đầu: chứa thể cực đầu chứa men thủy phân protein giúp tinh trùng xâm nhập vào trứng.

• Thân: nhiều ty thể tạo năng lượng cho tinh trùng di chuyển• Đi: cấu tạo bởi vi ống → tạo ra chuyển động của tinh trùng

Sự tạo tinh trùng

Source:Hall, John E. (2015), Guyton and Hall textbook of medical physiology e-Book, Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

Mô học

Source:Hall, John E. (2015), Guyton and Hall textbook of medical physiology e-Book, Elsevier Health Sciences.

Tế bào Leydig

Ống sinh tinh

Tinh tử

Tinh trùng

Tinh nguyên bào

Tế bào SertoliTinh bào II

Tinh bào I

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

Thể cực đầuNhân

Màng ngoài của thể cực đầuVùng trên của thể cực đầu

Ty thể

Vùng dưới của thể cực đầu

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

Thể tích mỗi lần phóng tinh: 2.5 – 3.5 ml1 ml tinh dịch chứa 100 triệu tinh trùng< 20 triệu/mL → vô sinh

Tinh dịch

Source:Hall, John E. (2015), Guyton and Hall textbook of medical physiology e-Book, Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

Tiểu động mạch dãn → máu đổ vào các xoang → chèn ép tĩnh mạch làm máu khó thoát ra → cương.

Trung khu thần kinh điều khiển sự cương nằm ở tủy lưng.

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

(b): 1. TM mu dương vật nông; 2. TM mu dương vật sâu; 3. TM vòng quanh dương vật; 4. TM dẫn

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

(a): Trong trạng thái không cương, 1. ĐMdương vật sâu; 2. Nhánh của ĐM dươngvật sâu không dãn, các 3. TM dẫn không bị ép → máu về dẽ dàng

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Phát triển và duy trì phái tình thứ phát:

• Sự phát triển lơng tóc, cơ quan sinh dục• Giọng nói

• Da, cơ bắp• hành vi xã hội.

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

Sinh tinh

• Trục GnRH-LH/FSH

• LH kích thích tế bào Leydig tiết testosterone• FSH kích hoạt tế bào Sertoli hoạt động

Hoạt động tinh hồn

• Testosterone điều hịa ngược âm tính làm giảm LH

• Inhibin tiết bởi tế bào Sertoli điều hịa ngược âm tính lên FSH

Điều hịa hoạt động

Source:Hall, John E. (2015), Guyton and Hall textbook of medical physiology e-Book, Elsevier Health Sciences.

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Tác động lên hành vi

Sự sinh tinh

Tác động nam hóa

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Source:Nieschlag, S. M. A. (2013), Andrology: male reproductive health and dysfunction, Springer

Science & Business Media.

Vỏ nãoHạ đồi

Tuyến yên

Tinh hoàn và mào tinh

Cơ quan đíchTế bào

Tế bào Sertoli

Tinh tửTinh trùngTinh bào II

Tinh bào ITinh nguyên bào

Các tế bào tinh trong

ống sinh tinh

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Chương 2

Đại cương nam khoa

19

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Nam khoa - Andrologyđược định nghĩa là ngành

sản của nam giới trong điều kiện sinh lý và bệnh lý(Viện Nam khoa châu Âu).

Điều hòa hoạt động

Source:Nieschlag, S. M. A. (2013), Andrology: male reproductive health and dysfunction, Springer Science & Business Media.

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

Source:Nieschlag, S. M. A. (2013), Andrology: male reproductive health and dysfunction, Springer Science & Business Media.

Nam khoa - Andrology

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

Chương 3

Một số bệnh lý nam khoa

22

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Infertility- Vô sinh

Thuật ngữ được sử dụng khi một cặp vợ chồng không tạo ra thai kỳ trong

thai bất cứ lần nào.

thai trước đây.

Thuật ngữ vơ sinh có thể áp dụng cho cả nam và nữ.

Vô sinh

Source:Nieschlag, S. M. A. (2013), Andrology: male reproductive health and dysfunction, Springer Science & Business Media.

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

Source:Nieschlag, S. M. A. (2013), Andrology: male reproductive health and dysfunction, Springer Science & Business Media.

Nguyên nhân vô sinh

Do nữ45%

Do nam23%Do cả hai

Không rõ2%

Do nữDo namDo cả haiKhông rõ

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

Nội tiết

Tuyến yên LH,  FSH

AndrogenProlactinEstradiolBài tiết quá mức

Ngoài tinh hoàn

Nghiện rượuCà phêUre máu cao

Kháng thể kháng tinh trùng

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Bệnh gen HC KlinefelterHội chứng XXY

Viêm tinh hoànTổn thương

tinh hồn

Tinh hồn khơng xuống bìu

Dãn TM thừng tinhThuốc, tia xạ

Cấu trúc tinh trùng bất thường

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

• FSH: Humegon 75 UI uống• LH: Pregnyl 1500 UI uống• Androgen: Testosterone tiêm

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

Rối loạn xuất tinh

Thận khí hưCan khí uấtKhí huyết ứ trệNhiệt thương tinh thất

Thận âm hưThận dương hưCan thận âm hư

Tỳ thận dương hư

Thấp nhiệt uất kết

Thận dương hưTỳ thận dương

hư

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

Rối loạn cương dương

Thận khí hưCan khí hư

Tâm tỳ lưỡng hưCan kinh ứ trệ

Thận âm hưThận dương hưCan thận âm hư

Tỳ thận dương hư

Thấp nhiệt hạ chú

Thận dương hưTỳ thận dương

hưCan khí uất

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

Nghiên cứu của Zhang, Zhao, and Zhang (2007) dùng bài Bổ thận sinh

tinh 2-3 tháng trước khi can thiệp ICSI (tiêm tinh trùng vào trứng). Kết quả làm tăng khả năng thành công khi làm ICSI.

Liang (2008) sử dụng Ngũ tử diễn tơng hồn kết hợp châm cứu (Khí

hải, Quan nguyên, Trung cực) làm cải thiện tỷ lệ mang thai trên người thiểu tinh nặng.

Vô sinh nam

Đông y - Thiểu tinh nặng và vô tinh trùng

Source:Jiang, Dan, et al. (2017), "Effect of Chinese Herbal Medicine on Male Infertility", International review of neurobiology,

Elsevier, pp. 297-311.

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

Liao et al. (2013) nghiên cứu các phác đồ Hữu quy ẩm + Ngũ tử diễn

tơng hồn; Kim quỹ thận khí hồn + Ngũ tử diễn tơng hồn; Thập tử hoàn. Kết quả cả 3 phác đồ làm tăng khả năng di động của tinh trùng sau 1 tháng.

Liu, Wang, and Guo (2015) nghiên cứu bài Ngũ tử diễn tơng hồn, và

Ích thận chủng tử thang cho thấy cả hai bài đều làm cải thiện khả năng

di động của tinh trùng sau 1 tháng điều trị.

Vô sinh nam

Đông y - Cải thiện chất lượng tinh trùng

Source:Jiang, Dan, et al. (2017), "Effect of Chinese Herbal Medicine on Male Infertility", International review of neurobiology,

Elsevier, pp. 297-311.

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

Sun and Bao (2006) nghiên cứu bài Ích kháng thang so sánh với

Lu et al., 2006, nghiên cứu bài Hổ trượng đan sâm ẩm điều trị vô sinh

do tự miễn, kết quả làm giảm kháng thể kháng tinh trùng, tăng chất lượng tinh trùng.

Yu et al., 2004, nghiên cứu bài Chuyển âm đơn, cũng cho kết quả tốt.

Vô sinh nam

Đông y - Vô sinh do kháng thể kháng tinh trùng (ASA)

Source:Jiang, Dan, et al. (2017), "Effect of Chinese Herbal Medicine on Male Infertility", International review of neurobiology,

Elsevier, pp. 297-311.

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

Qi, Lu, and Kan (2001) nghiên cứu bài Thông tinh xung tễ cho kết quả

điều trị thuốc YHCT có thể hiệu quả tương tương với phẫu thuật trong điều trị vô sinh do dãn tĩnh mạch thừng tinh.

Sun, Zhou, and Ding (2006) nghiên cứu bài Thanh nhiệt dục lân thang

điều trị vô sinh do nhiễm trùng tuyến sinh dục phụ. Kết quả tốt hơn điều trị với kháng sinh.

(Hoàng bá 10g, Sinh địa 10g, Hổ trượng 30g, Bại tương thảo 30g, Bồ công anh 30g, Bạch hoa xà thiệt thảo 30g, Xuyên khung 10g, Uất kim 10g. Họng khô lưỡi đỏ gia Tri mẫu 10g, Địa cốt bì 10g; yếu lưng gối gia Dâm dương hoắc 10g, Ba kích thiên 10g; tiểu gấp, tiểu lắt nhắt, tiểu không hết gia Biển súc 12g, Thạch vĩ 12g; tiểu không thông gia Hoạt thạch 30g; bụng dưới căng đau gia Ô dược 10g, Tiểu hồi hương 10g; đau hông lưng gia Xuyên luyện tử 10g, Diên hồ sách 10g; dịch tiền liệt tuyến có bạch cầu gia Kim ngân hoa 30g, Hoàng kỳ 30g; nếu khơng có dịch gia Huyền sâm 10g, Tri mẫu 10g)

Vô sinh nam

Đông y - Khác

Source:Jiang, Dan, et al. (2017), "Effect of Chinese Herbal Medicine on Male Infertility", International review of neurobiology,

Elsevier, pp. 297-311.

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

Rối loạn cương dương là một tình trạng bệnh lý được biểu hiện dướidạng:

• Khơng có ham muốn tình dục nên dương vật khơng cương cứng đểtiến hành giao hợp.

• Có ham muốn tình dục nhưng dương vật khơng đủ độ cương cứng đểđưa được vào âm đạo tiến hành giao hợp.

• Dương vật cương cứng không đúng lúc. Khi định tiến hành cuộc giaohợp thì dương vật khơng thể cương cứng lên được. Nhưng trongnhững hoàn cảnh tự nhiên hoàn toàn khơng bị kích thích về tình dục

• Dương vật cương cứng trong thời gian rất ngắn. Có thể đưa được vào

hợp hồn tồn khơng thực hiện được trọn vẹn.

Rối loạn cương dương

Định nghĩa

Source: Trần Quán Anh và Nguyễn Bửu Triều (2011), Bệnh học giới tính nam, NXB Y Học.

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

Rối loạn cương dương

Các bệnh lý liên quan

Source: Trần Quán Anh và Nguyễn Bửu Triều (2011), Bệnh học giới tính nam, NXB Y Học.

Tuổi tácLối sống

Hút thuốc lá

Lạm dụng rượu mạn

Nguyên nhân thần kinh

Tổn thương tủy Xơ cứng rải rácThốt vị đĩa đệm

Bệnh mạn tính

Đái tháo đườngBệnh tim

Tăng huyết ápRối loạn lipid máuSuy thận

Tâm lý

Trầm cảmLo âu

Căng thẳng xã hội

Rối loạn nội tiết

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

Rối loạn cương dương

Các thuốc liên quan

Source: Trần Quán Anh và Nguyễn Bửu Triều (2011), Bệnh học giới tính nam, NXB Y Học.

Thuốc hạ áp

Thuốc lợi tiểu

Thiazides Rối loạn cương, giảm khối cảmSpironolactone (Aldactone) Rối loạn cương, giảm khối cảm

Th́c chẹn giao cảm

Trung ương (methyldopa [Aldomet], clonidine [Catapres])

Rối loạn cương, giảm khoái cảmNgoại biên (reserpine [Serpasil] Rối loạn cương, rối loạn xuất tinhChẹn alpha Rối loạn cương, rối loạn xuất tinhChẹn beta blockers (đặc biệt là nhóm

khơng chọn lọc)

Rối loạn cương, giảm khoái cảm

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

Rối loạn cương dương

Các thuốc liên quan

Source: Trần Quán Anh và Nguyễn Bửu Triều (2011), Bệnh học giới tính nam, NXB Y Học.

Thuốc tâm thần

Các thuốc làm dịu tâm thần Ảnh hưởng nhiều giai đoạn khác nhau của hoạt động tình dục

Chống trầm cảm

Thuốc chống trầm cảm ba vòng Rối loạn cương, giảm khoái cảm

Thuốc ức chế monoamine oxidase Ảnh hưởng nhiều giai đoạn khác nhau của hoạt động tình dục

Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc (SSRIs)

Rối loạn cương, rối loạn xuất tinh

Thuốc giảm lo âu

Benzodiazepines Giảm khoái cảm

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

Rối loạn cương dương

Các thuốc liên quan

Source: Trần Quán Anh và Nguyễn Bửu Triều (2011), Bệnh học giới tính nam, NXB Y Học.

Phenobarbital Rối loạn cương, giảm khoái cảmPhenytoin (Dilantin) Rối loạn cương, giảm khoái cảm

</div>Trang 41<div class="page_container" data-page="41">

Source:Nieschlag, S. M. A. (2013), Andrology: male reproductive health and dysfunction, Springer Science & Business Media.

Kế hoạch điều trị rối loạn cương dương theo WHO

Thay đổi yếu tố nguy cơ và bệnh nguyên nhân (thuốc, lối sống,

Phẫu thuật

RLCD chưa giải quyết được

Tư vấn và giáo dục tình dụcThuốc uống (nếu khơng có chống chỉ định)

Điều trị tại chỗ

•Tiêm thể hang

•Tiêm Prostaglandine E1•Thiết bị hút chân không

</div>Trang 42<div class="page_container" data-page="42">

T thấp

Điều trị TKhông đáp

Không đáp ứngĐáp ứng

Tiếp tục điều trị phối hợpĐiều trị thay

thế. Như tiêm thể hang

Điều trị thay thế. Như tiêm

thể hangKhông đáp

Điều trị RLCD như PDE5i

PDE5i: thuốc ức chế men phosphodiesterase

RLCD thất bại với PDE5i. Trước đó chưa

kiểm tra TestosteroneKiểm tra Testosterone

</div>Trang 43<div class="page_container" data-page="43">

Rối loạn cương dương:

First line - Thuốc ức chế men phosphodiesterase (PDE5i)

Thông sốSildenafil100 mg

Tadalafil20 mg

Vardenafil20 mg

Avanafil200 mg

T1/2 2.6-3.7 giờ 17.5 giờ 3.9 giờ 6-17 giờ

Tmax: thời gian đạt nồng độ đỉnh trong máu.

• >65 tuổi• Suy gan• Suy thận

• Dùng chung với chất ức chế CYP3A4 như ritonavir, erythromycin, cimetidine

Source:Hackett, Geoff, et al. (2018), "British Society for Sexual Medicine Guidelines on the Management of Erectile Dysfunction in Men—2017", The journal of sexual medicine. 15(4), pp. 430-457.

</div>Trang 44<div class="page_container" data-page="44">

Source:Nieschlag, S. M. A. (2013), Andrology: male reproductive health and dysfunction, Springer Science & Business Media.

Cơ chế tác động của chất ức chế phosphodiesterase trên cơ trơn thể hang

</div>Trang 45<div class="page_container" data-page="45">

Rối loạn cương dương:

Nguyên nhân theo YHCT

Source: Trần Văn Kỳ (2016), Thực hành nam khoa Đơng y, NXB Đà Nẵng..

Rối loạn cương dương

Thận khí hưCan khí hư

Tâm tỳ lưỡng hưThấp nhiệt hạ chú

Thận dương hưTỳ thận dương

Can khí uấtCan chủ cân

Thận âm hưCan huyết hư

Huyết hư khơng ni dưỡng cânKhí hư khơng

vận động được cân

Thận dương khí hư, dương vật

khơng cươngThận

nuôi dưỡng

xung, nhâm,

đốc mạch

</div>Trang 46<div class="page_container" data-page="46">

Rối loạn cương dương:

Nguyên nhân theo YHCT

Source: Maciocia, Giovanni (2008), The Practice of Chinese Medicine The Treatment of Diseases with Acupuncture and

Chinese Herbs, Churchill Livingstone - Elsevier

Mạch đốc

Kinh

Mạch đốcMạch nhâm

</div>Trang 47<div class="page_container" data-page="47">

Rối loạn cương dương:

Erectile dysfunction (ED)

Source:Xiong, G., et al. (2014), "Chinese herb formulae for treatment of erectile dysfunction: a systematic review of

randomised controlled clinical trials", Andrologia. 46(3), pp. 201-223.

Zhao & Sun, 2011

2 tháng Lộc nhung 15g, Dâm dương hoắc 15g, Xà sàng tử 15g, Cửu tử 15g, Thục địa 15g, Đỗ trọng 15g, Tiên mao 15g, Ba kích 15g, Thỏ ty tử 15g, Phong phòng (tổ ong) 15g

Zhang, 2010 5 tuần Thục địa 30g, Hoài sơn 20g, Sơn thù 15, Câu kỷ tử 15g, Lộc nhung 10g, Thỏ ty tử 15g, Đỗ trọng 15g, Đương quy 10g, Quế nhục 10g, Phụ tử 7.5g, Cam thảo 7.5g, Ngô công 20g, Bạch thược 20g.

Hu & Lu, 2010 8 tuần Bạch tât lê 15g, Chỉ thực 10g, Uất kim 10g, Xuyên khung 10g, Đan sâm 15g, Đương quy 15g, Quế chi 10g, Ngô công 10g, Dâm dương hoắc 10g, Thỏ ty tử 15g, Tỏa dương 10g.

</div>Trang 48<div class="page_container" data-page="48">

Rối loạn cương dương:

Erectile dysfunction (ED)

Wang & Wang, 2009

30 ngày Đương quy 15g, Đan sâm 10g, Xuye6ng khung 10g, Hồng hoa 6g, Thủy điệt 3g, Ngưu tất 12g,

Mang trùng 3g, Ích mẫu 20g, Hồng tinh 10g, Toan táo nhân 12g, Sài hồ 10g, Hương phụ 6g.

Sun, 2009 3 tháng Thục địa, Nhục thung dung, Ba kích, Sơn thù, Kỷ tử, Dâm dương hoắc, Nữ trinh tử, Bổ cốt chỉ, Kim anh tử, Khiếm thực, Hoàng kỳ, Hoài sơn, Đỗ trọng, Đương quy, Xuyên khung, Đan sâm, Bạch thược, Hồng hoa, Tam thất, Cam thảo, Đảng sâm, Tang ký sinh

Cao et al, 2009

12 tuần Hoàng kỳ 30g, Đảng sâm 30g, Ngũ vị tử 6g, Sinh địa 10g, Đương quy 10g, Dâm dương hoắc 15g, Quế nhục 3g, Mạch mơn 10g, Tri mẫu 10g, Hà thủ ơ 10g, Ích mẫu 10g, Ma hồng 3g, Ngơ cơng 2g.

Source:Xiong, G., et al. (2014), "Chinese herb formulae for treatment of erectile dysfunction: a systematic review of

randomised controlled clinical trials", Andrologia. 46(3), pp. 201-223.

</div>Trang 49<div class="page_container" data-page="49">

Theo định nghĩa của International Society for Sexual Medicine (ISSM)

đặc trưng bởi:

• (i) xuất tinh ln ln hoặc gần như luôn xảy ra trước hoặc trong

khoảng 1 phút thâm nhập âm đạo bị ngay từ trải nghiệm tình dục đầu

về mặt lâm sàng và gây khó chịu, thường là khoảng 3 phút hoặc ít hơn(PE mắc phải);

• và (ii) khơng có khả năng trì hỗn xuất tinh trên tất cả hoặc gần như tất

cả sự thâm nhập vào âm đạo;

• và (iii) các hậu quả cá nhân tiêu cực, chẳng hạn như đau khổ, phiền

Xuất tinh sớm

Premature ejaculation (PE)

Source:Porst, Hartmut and Burri, Andrea (2018), "Novel Treatment for Premature Ejaculation in the Light of Currently Used

Therapies: A Review", Sexual medicine reviews..

</div>Trang 50<div class="page_container" data-page="50">

Xuất tinh sớm (PE)

Source:Porst, Hartmut and Burri, Andrea (2018), "Novel Treatment for Premature Ejaculation in the Light of Currently Used

Therapies: A Review", Sexual medicine reviews..

Trên 50% bn PE thử trên 5 liệu pháp

Phần % các phương pháp điều trị được sử dụngSố liệu pháp được thử

Trung bình 4.9 liệu pháp

Tập trung chú ýTự thủ dâmCác tư thế đặc biệtQuan hệ thường xuyên hơn

Đồ uống có cồnKỹ thuật bóp DV

Kem bơiBCS đặc biệt

ThuốcThảo dượcThuốc kê toaKhám chun khoa

Ngưng kích thích

</div>Trang 51<div class="page_container" data-page="51">

Xuất tinh sớm (PE):

Điều trị Tây y

Source:Porst, Hartmut and Burri, Andrea (2018), "Novel Treatment for Premature Ejaculation in the Light of Currently Used

Therapies: A Review", Sexual medicine reviews..

Liệu pháp hành vi Không tác dụng phụ

Tăng tỷ lệ thành công của các thuốc khi điều tri phối hợp

Tốn thời gian

Hiệu quả đơn trị là hạn chếHiệu quả tồn tại ngắn sau khi kết thúc điều trị

Ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin (SSRI)

Hiệu quả tốt nếu dùng hằng ngày

Tăng IELT 4-8 lần (paroxetine)

Chi phí thấp

Nhiều tác dụng phụ (mệt mỏi, nơn ói, tiêu chảy, RLCD, khơng xuất tinh)

Nguy cơ hội chứng SSRIChống trầm cảm 3

Hiểu quả khi dùng hàng ngày và dùng khi có nhu cầu, tăng IELT 3-4 lầnChi phí thấp

Tác dụng phụ: mệt mỏi, nơn ói, chóng mặt, RLCD, khơ miệng

</div>

bài giảng nam khoa andrology

<b>N</b>

<b>Andrology</b>

THS.BS. VÕ THANH PHONG

<b>Nội dung</b>

<b>1. Sinh lý sinh sản nam</b>

<b>Chương 1</b>

<b>Sinh lý sinh sản nam</b>

Tinh hồn bình thường nằm trong hai bìu, nhiệt độ tại đây thấp hơn nhiệt độ cơ thể 1-2

C.

Mỗi tinh hồn nặng 40 gram:

<b>• 80% là ống sinh tinh. Ống sinh tinh tạo ra tinh trùng đổ vào lưới tinh </b>

→ đầu của mào tinh → ống dẫn tinh → túi tinh → ống phóng tinh• 20% mơ liên kết, có tế bào Leydig tiết testosterone.

<b>Cấu tạo tinh hoàn</b>

Mỗi ngày tạo 100-200 triệu tinh trùng.Tinh nguyên bào nguyên phân liên tục.

Từ tinh nguyên bào → tinh bào I → tinh bài II → tinh tử → tinh trùngTinh trùng:

• Đầu: chứa thể cực đầu chứa men thủy phân protein giúp tinh trùng xâm nhập vào trứng.

• Thân: nhiều ty thể tạo năng lượng cho tinh trùng di chuyển• Đi: cấu tạo bởi vi ống → tạo ra chuyển động của tinh trùng

<b>Sự tạo tinh trùng</b>

<b>Mô học</b>

Thể tích mỗi lần phóng tinh: 2.5 – 3.5 ml1 ml tinh dịch chứa 100 triệu tinh trùng< 20 triệu/mL → vô sinh

<b>Tinh dịch</b>

Tiểu động mạch dãn → máu đổ vào các xoang → chèn ép tĩnh mạch làm máu khó thoát ra → cương.

Trung khu thần kinh điều khiển sự cương nằm ở tủy lưng.

<b>Phát triển và duy trì phái tình thứ phát:</b>

• Sự phát triển lơng tóc, cơ quan sinh dục• Giọng nói

• Da, cơ bắp• hành vi xã hội.

<b>Sinh tinh</b>

• Trục GnRH-LH/FSH

• LH kích thích tế bào Leydig tiết testosterone• FSH kích hoạt tế bào Sertoli hoạt động

<b>Hoạt động tinh hồn</b>

• Testosterone điều hịa ngược âm tính làm giảm LH

• Inhibin tiết bởi tế bào Sertoli điều hịa ngược âm tính lên FSH

<b>Điều hịa hoạt động</b>

<b>Chương 2</b>

<b>Đại cương nam khoa</b>

<b>Nam khoa - Andrology</b>được định nghĩa là ngành

sản của nam giới trong điều kiện sinh lý và bệnh lý(Viện Nam khoa châu Âu).

<b>Điều hòa hoạt động</b>

<b>Chương 3</b>

<b>Một số bệnh lý nam khoa</b>

<b>Infertility- Vô sinh</b>

Thuật ngữ được sử dụng khi một cặp vợ chồng không tạo ra thai kỳ trong

thai bất cứ lần nào.

thai trước đây.

Thuật ngữ vơ sinh có thể áp dụng cho cả nam và nữ.

<b>Vô sinh</b>

• FSH: Humegon 75 UI uống• LH: Pregnyl 1500 UI uống• Androgen: Testosterone tiêm

Nghiên <i><b>cứu của Zhang, Zhao, and Zhang (2007) dùng bài Bổ thận sinh </b></i>

<b>tinh 2-3 tháng tr</b>ước khi can thiệp ICSI (tiêm tinh trùng vào trứng). Kết quả làm tăng khả năng thành công khi làm ICSI.

<i>Liang (2008) </i><b>sử dụng Ngũ tử diễn tơng hồn kết hợp châm cứu (Khí </b>

hải, Quan nguyên, Trung cực) làm cải thiện tỷ lệ mang thai trên người thiểu tinh nặng.

<b>Vô sinh nam</b>

<b>Đông y - Thiểu tinh nặng và vô tinh trùng</b>

<i>Liao et al. (2013) nghiên </i><b>cứu các phác đồ Hữu quy ẩm + Ngũ tử diễn </b>

<b>tơng hồn; Kim quỹ thận khí hồn + Ngũ tử diễn tơng hồn; Thập tử hoàn. </b>Kết quả cả 3 phác đồ làm tăng khả năng di động của tinh trùng sau 1 tháng.

<i>Liu, Wang, and Guo (2015) nghiên </i><b>cứu bài Ngũ tử diễn tơng hồn, và </b>

<b>Ích thận chủng tử thang cho thấy cả hai bài đều làm cải thiện khả năng </b>

di động của tinh trùng sau 1 tháng điều trị.

<b>Vô sinh nam</b>

<b>Đông y - Cải thiện chất lượng tinh trùng</b>

<i>Sun and Bao (2006) nghiên </i><b>cứu bài Ích kháng thang so sánh với </b>

<i>Lu et al., 2006, nghiên </i><b>cứu bài Hổ trượng đan sâm ẩm điều trị vô sinh </b>

do tự miễn, kết quả làm giảm kháng thể kháng tinh trùng, tăng chất lượng tinh trùng.

<i>Yu et al., 2004, nghiên </i><b>cứu bài Chuyển âm đơn, cũng cho kết quả tốt.</b>

<b>Vô sinh nam</b>

<b>Đông y - Vô sinh do kháng thể kháng tinh trùng (ASA)</b>

<i>Qi, Lu, and Kan (2001) nghiên c</i><b>ứu bài Thông tinh xung tễ cho kết quả </b>

điều trị thuốc YHCT có thể hiệu quả tương tương với phẫu thuật trong điều trị vô sinh do dãn tĩnh mạch thừng tinh.

<i>Sun, Zhou, and Ding (2006) nghiên </i><b>cứu bài Thanh nhiệt dục lân thang </b>

điều trị vô sinh do nhiễm trùng tuyến sinh dục phụ. Kết quả tốt hơn điều trị với kháng sinh.

<b>Vô sinh nam</b>

<b>Đông y - Khác</b>

Rối loạn cương dương là một tình trạng bệnh lý được biểu hiện dướidạng:

• Khơng có ham muốn tình dục nên dương vật khơng cương cứng đểtiến hành giao hợp.

• Có ham muốn tình dục nhưng dương vật khơng đủ độ cương cứng đểđưa được vào âm đạo tiến hành giao hợp.

• Dương vật cương cứng không đúng lúc. Khi định tiến hành cuộc giaohợp thì dương vật khơng thể cương cứng lên được. Nhưng trongnhững hoàn cảnh tự nhiên hoàn toàn khơng bị kích thích về tình dục

• Dương vật cương cứng trong thời gian rất ngắn. Có thể đưa được vào

hợp hồn tồn khơng thực hiện được trọn vẹn.

<b>Rối loạn cương dương</b>