<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG

---o0o---

Tiểu luận môn:

KỸ NĂNG SỐNG – AD216

(Học kỳ III nhóm 1 năm học 2022 – 2023)

Đề tài: Hãy tự đặt tên cho bức tranh cuộc đời của mình

Giáo viên hướng dẫn: TS. NGUYỄN THỊ HẢI Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Huế Mã sinh viên: A40672

Số điện thoại: 0326618196 Email:

HÀ NỘI – 2023

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU...0

1/5 CUỘC ĐỜI ĐÃ TRẢI QUA...1 II. CÁC VẤN ĐỀ BẢN THÂN ĐANG GẶP PHẢI VÀ HƯỚNG GIẢI QUYẾT cho các vấn đề...4 III. VIẾT MỤC TIÊU VÀ LẬP KẾ HOẠCH THỰC HIỆn CHI TIẾT CHO CÁC QUẢN LÝ ĐỂ HOÀN THÀNH MỤC TIÊU...9 3.1. Xác định mục tiêu cho bản thân...9 3.2. Lập kế hoạch chi tiết cho các mục tiêu...11 IV. NÊU QUAN ĐIỂM VỀ SỐNG VÀ TỒN TẠI. BẠN LÀM GÌ ĐỂ CUỘC SỐNG TỐT ĐẸP HƠN...15 4.1. Quan điểm về sống và tồn tại...15 4.2. Bản thân đang sống hay tồn tại như thế nào và bạn làm như thế nào để cuộc sống tốt đẹp hơn?...16

BỆNH, CHIẾN TRANH THÌ BẠN SẼ DỰ PHỊNG NHỮNG GÌ ĐỂ SINH TỒN VÀ SỐNG THẬT Ý NGHĨA...18 KẾT LUẬN...20 TÀI LIỆU THAM KHẢO...21

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

LỜI MỞ ĐẦU

Cuộc sống của con người thật ngắn ngủi biết bao, nếu con người không biết tận dụng để sống những ngày tháng cực kì có ý nghĩa thì cuộc đời của mỗi người trơi đi cũng giống như những tích tắc đồng hồ. Những tích tắc đó nếu con người biết vận dụng và tạo nên từ nó những điều tuyệt vời nhất thì chúng ta sẽ nhận được rất nhiều những điều tốt lành mà cuộc sống này đang đem lại cho mỗi chúng ta. Cuộc đời của mỗi người khơng tính bằng những năm tháng mà họ sống trong cuộc đời này, năm tháng đó được tính bằng những năm mà họ đã đem lại cho cuộc sống, đã cống hiến cho cuộc sống những điều gì. Tất cả đều cố gắng tạo nên một cuộc đời của mỗi người. Mỗi người đều cần phải cố gắng để cho mình một cuộc sống hồn mỹ nhất, khơng ngừng học hỏi, cố gắng và ra sức rèn luyện bản thân mỗi ngày, có như vậy chúng ta mới thấy được cuộc đời này cực kì có ý nghĩa. Mỗi ngày được sống, được u thương, được tiếp tục cố gắng là may mắn lớn nhất của mỗi con người. Cuộc đời theo đúng nghĩa mà nói đó khơng phải là những năm tháng mà chúng ta được sống trên cõi đời này, mà nó được tính bằng những năm tháng mà chúng ta đã cố gắng để có được những điều mà chúng ta mong muốn.

Sống một cuộc đời cũng như vẽ một bức tranh, nếu bạn nghĩ càng lâu về những điều mình muốn vẽ, nếu bạn dự tính được càng nhiều màu sắc mà bạn muốn thể hiện, nếu bạn càng chắc chắn về chất liệu mà mình muốn sử dụng, thì bức tranh trong thực tế sẽ càng giống với hình dung của bạn hơn. Bằng khơng, có thể nó sẽ là những màu mà người khác thích, là bức tranh mà người khác ưng ý, chứ không phải bạn. Bức tranh của cuộc đời được đơn giản như một tấm bản đồ, một la bàn giúp chúng ta định hướng đời mình. Bạn muốn trở thành người như thế nào? Bạn muốn làm gì trong cuộc đời này? Những triết lý sống nào mà bạn sẽ tuân theo?... .Tất cả những điều này sẽ được tổng hợp vào Bức Tranh Cuộc Đời của bạn. Nhờ đó bạn cảm thấy rất vững vàng và chắc chắn bởi vì bạn biết bạn muốn gì. Trải qua 1/5 cuộc đời, giờ đây nhìn lại tơi thấy bức tranh về cuộc đời tơi có vui, có buồn và có nhiều thiếu sót. Và sau đây tôi xin chia sẻ về bức tranh cuộc đời mình cho qua chủ đề “ Hãy tự đặt tên cho bức tranh cuộc đời mình”.

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

I. BỨC TRANH SINH ĐỘNG VỀ CUỘC ĐỜI TÔI TRONG HÀNH TRÌNH 1/5 CUỘC ĐỜI ĐÃ TRẢI QUA

II. Tơi tên là Nguyễn Thị Thanh Huế năm nay 21 tuổi, tôi đến với gia đình, cuộc sống này vào ngày 05-12-2002 tại Bắc Ninh (quê hương của tôi). Hiện tại tôi đang là sinh viên cuối năm 3 tại trường Thăng Long University, với chuyên ngành học của tôi là Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng.

III. Mỗi con người khi sinh ra đều mang trong mình sứ mệnh, tầm nhìn nào đó, mọi thứ trong cuộc đời ta phải trải qua đều mang một ý nghĩa nào đó mà chúng ta phải tìm ra nó và thực hiện. Chúng ta càng trưởng thành thì càng nhận thức được sứ mệnh của bản thân cần phải thực hiện nó để thấy được ý nghĩa trong cuộc sống. Các sứ mệnh càng ngày càng nhiều phụ thuộc vào những quyết định, hành động và suy nghĩ của chúng ta.

IV. Sứ mệnh đầu tiên của bản thân tôi là người con, là người em, là người cơng dân và với tầm nhìn cần phải sống và khỏe mạnh khi được bố mẹ sinh ra đến với thế giới này. Tôi cảm thấy bản thân khi sinh ra đã rất may mắn, tôi sinh ra với cơ thể khỏe mạnh không mắc bệnh trong gia đình có bố, mẹ và anh trai với cuộc sống đầy đủ. Tôi được bố mẹ chăm lo trong từng bữa ăn, quần áo mới để mặc, được cắp sách đến trường như bao đứa trẻ. Khi đã lớn lên dần, có sự hiểu biết thì tơi nhận thấy tiếp sứ mệnh phải báo hiếu cha mẹ, ông bà. Và sứ mệnh này đang được tôi thực hiện mỗi ngày như việc nấu cơm cho bố mẹ, phụ giúp bố mẹ việc nhà, … đó chỉ là những hành động nhỏ nhưng lại đầy tình cảm. Khi tơi 11 tuổi thì sứ mệnh của tơi trong mơi trường học tập là một học sinh, tôi cần thi được điểm vào lớp chọn của trường trong xã để phấn đấu học tập; khi lên 15 tuổi thì là cần thi đỗ vào trường chọn của huyện và may mắn thay nhờ sự nỗ lực học tập tơi đã hồn thành sứ mệnh này với thành tích xuất sắc. Trong những ngày tháng là học sinh thì bản thân tơi thấy mình cần phấn đấu được học sinh giỏi, là con ngoan của bố mẹ.

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

thân tôi đã thi trượt đại học. Trải qua 1/5 cuộc đời thì đây có lẽ là sự kiện đau buồn nhất của tơi. Khi đó, tơi đã rất phấn đấu học tập để có thể đỗ vào trường NEU, tơi thi được 26,1 điểm – đó là con số khơng thấp. Nhưng vì nhiều lí do mà tơi đã làm cho bản thân trượt hết các nguyện vọng mà tôi đăng ký. Tơi phải đối mặt với tình trạng trượt đại học, chật vật tìm kiếm các trường tuyển bổ sung với mức học phí trung bình, có nhiều trình độ giảng dạy tốt. Lúc đấy tôi mới biết đến trường Đại Học Thăng Long, và giờ đây được học môn Kỹ năng sống của cô Hải – một cô giáo nhiệt huyết, nhiều năng lượng trong các buổi giảng dạy. Và mục tiêu của tơi đang làm đây là hồn thành bài tiểu luận này cho cô Hải và mong cô cho điểm cao. VI. Sứ mệnh VII. Tầm nhìn/Mục tiêu VIII. Giá trị cốt lõi

IX. Là một người con, người em

- Từ khi sinh ra đến năm 22 tuổi: báo hiếu, ngoan ngoãn, giúp đỡ bố mẹ anh chị và ông bà

- Từ năm 22 tuổi đến 27 tuổi: trợ giúp bố mẹ về mặt kinh tế như mua sắm đồ trong nhà, mua cho bố mẹ quần áo, đưa cho mẹ một phần lương,….

- Từ 27 tuổi đến 40 tuổi: mua quà báo hiếu cha mẹ, cùng bố mẹ đi du

- Với pháp luật: không vi phạm pháp luật như trộm cắp, vượt đèn đỏ,…

- Với xã hội: tránh xa tệ nạn, tham gia thật nhiều hoạt động tình

- Sinh viên: tham gia các hoạt động ngoại khóa của trường, tham gia các cuộc thi tìm kiếm tài năng,…

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

XVII. Nhìn lại bản thân đã trải qua được 1/5 cuộc đời, qua những bước đi hành động và sự đánh giá, quan điểm của mọi người thì tơi có thể phân tích bản thân mình qua phương pháp SWOT như sau:

XVIII.

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

XX. CÁC VẤN ĐỀ BẢN THÂN ĐANG GẶP PHẢI VÀ HƯỚNG GIẢI QUYẾT CHO CÁC VẤN ĐỀ

XXI. Vấn đề được mơ tả là những tình huống khơng chắc chắn hoặc khó hiểu, một cái gì đó khó kiểm sốt và gây gián đoạn sự tiến triển bình thường, một câu đố hoặc một điều bí ẩn, một nhiệm vụ khó thực thi. “Vấn đề” xảy ra ở mọi lĩnh vực, hồn cảnh, tình huống của con người trong cơng việc và cuộc sống nói chung. Mỗi người đều gặp phải một hay nhiều vấn đề khác nhau trong cuộc sống hàng ngày phải đối mặt. XXII. Có các loại vấn đề như:

- Vấn đề sai lệch: cá nhân hay tập thể gặp phải vấn đề cần tháo dỡ. Ví dụ như Máy tính bạn A đang bị liệt bàn phím hay đơn hàng bị trễ do trời bão mạnh.

- Vấn đề hoàn thiện: cần cải thiện để đạt được một mục tiêu đo lường được. Ví dụ như cần giảm cân cho cơ thể hay giảm thiểu hàng hồn cho cơng ty.

- Vấn đề trước mắt: cần giải quyết ngay - Vấn đề dự báo: khó khăn dự kiến xảy ra.

- Vấn đề suy diễn: giả định có thể xảy ra trong tương lai. XXIII. Quy trình giải quyết vấn đề gồm 5 bước:

XXIV. Bước 1: Xác định vấn đề

XXV. Để có thể nhìn nhận và giúp bản thân nhận ra được vấn đề mình đang gặp phải thì ta cần nắm rõ kỹ năng xác định vấn đề. Xây dựng những kỹ năng sau đây giúp xác định vấn đề bằng các hình thức sau:

XXVI. - Kỹ năng đặt câu hỏi

XXVII. - Kỹ năng lắng nghe tích cực, khơng phán xét

XXVIII. - Khụng ỏp t suy nghiô ca bn thõn ờơ nhìn nhận một vấn đê- XXIX. - Kỹ năng phân tích, tổng hợp nhiều nguồn tài liệu đê¬ xác định vấn đê-.

XXX. - Khơng đơ¬ lỗi, gây hạn chê® tính khách quan trong xác định vấn đê-.

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

XXXI. - Thừa nhận vấn đê-

XXXII. Tiếp đến là ta phải thừa nhận vấn đề để hiểu một tình huống có vấn đề theo hướng tạo mong muốn thay đổi trở nên rõ ràng và được hiểu rõ. Và biết cách mô tả tình huống đang phải đối mặt sẽ giúp ta dễ dàng hơn trong việc truy tìm vấn đề thực sự. XXXIII. Bước 2: Phân tích các nguyên nhân

XXXIV. Ta sử dụng biểu đồ xương cá để tìm hiểu các nguyên nhân mình gặp phải. Mục đích của việc tạo biểu đồ xương cá để:

- Truy tìm các yếu tố, nguyên nhân của vấn đề từ gốc đến ngọn một cách có thứ tự, và khơng bỏ sót.

- Giúp tìm kiếm dễ dàng các nguyên nhân quan trọng để tiến hành cải thiện vấn đề .

XXXV. Gồm 2 bước:

- Bước 1: Đầu cá – nêu tên vấn đề. Tên vấn đề cần được chúng ta phát biểu súc tích, thể hiện được bản chất vấn đề, mong đợi giải quyết vấn đề, cũng xác định được vai tr¯, vị trí của người giải quyết vấn đề

- Bước 2: Xương cá – Thể hiện các nguyên nhân của vấn đề. Từ trục “xương sống”, vẽ các nhánh “xương” – đại diện cho từng nhân tố, yếu tố chính gây ra vấn đề. Trên bề mặt ph°ng của tờ giấy, chúng ta có thể vẽ càng nhiều càng tốt các “xương sườn” này để thể hiện toàn bộ, đầy đủ nguyên nhân của vấn đề, như hình ảnh minh hoạ dưới đây:

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

Biểu đồ xương cá với xương con được vẽ thêm các xương nhánh

XXXVII. Dựa vào kiến thức về biểu đồ xương cá thì em nhìn nhận các vấn đề mình đang gặp phải bằng biểu đồ xương cá như sau:

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

XXXVIII.

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

XXXIX.

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

XLI. Bước 3: Đề xuất giải pháp

XLII. Một trong các phương pháp ta có thể áp dụng như phương pháp mind map ( sơ đồ tư duy để triển khai các giải pháp giải quyết vấn đề hiệu quả.

XLIII. Dưới đây là các giải pháp của em cho các vấn đề được trình bà bằng sơ đồ tư duy.

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

XLV.

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

XLVII. Bước 4: Chọn giải pháp và triển khai giải pháp đó XLVIII. Cơng cụ ở đây ta có thể chọn sử dụng cơng cụ STARS:

L. Bước 5: Đánh giá kết quả và so sánh

LI. Em dự định sẽ thực hiện một vài giải pháp trên trong v¯ng 1 tháng và có những đánh giá cụ thể kết quả sau.

LII. VIẾT MỤC TIÊU VÀ LẬP KẾ HOẠCH THỰC HIỆN CHI TIẾT CHO CÁC QUẢN LÝ ĐỂ HOÀN THÀNH MỤC TIÊU

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

của Mỹ về việc ơng nhìn nhận mục tiêu quan trọng như thế nào với cuộc đời mỗi người. Mục tiêu là điều mà chúng ta muốn thực hiện, muốn đạt được và cần chúng ta vạch ra các hành động để đạt được. Một trong những kỹ năng quan trọng mà ta cần nắm bắt để tránh vạch ra những mơ tưởng chứ không phải mục tiêu là kỹ năng xác định mục tiêu.

LIV. Kỹ năng xác định mục tiêu là khả năng xác định những mong muốn cụ thể, chi tiết, thực tế của mình trong từng giai đoạn cũng như trong suốt cuộc đời và biết xây dựng kế hoạch để biến những mục tiêu thành hiện thực.

LV. Kỹ năng xác định mục tiêu giúp:

- Giúp chúng ta suy nghĩ, ước mơ về một điều cụ thể, thực tế và biết phấn đấu đạt điều mình mong muốn.

- Giúp chúng ta cảm nhận những ý nghĩa, giá trị của cuộc sống, sống có mục đích, có kế hoạch hơn.

- Kỹ năng xác định mục tiêu có liên hệ mật thiết với những kỹ năng tự nhận thức bản thân, kiên định, ra quyết định và kỹ năng lập kế hoạch.

LVI. Các mục tiêu cần được vạch ra các quãng thời gian trong cuộc đời chúng ta và có 4 quãng chia làm 4 mục tiêu:

- Mục tiêu ngắn hạn: biểu thị cho mục tiêu theo ngày, tháng, năm. - Mục tiêu trung hạn: mục tiêu hàng năm

- Mục tiêu dài hạn: có thể là trong 5 năm, 10 năm, 20 năm

- Mục tiêu cả đời: nó như tầm nhìn về cuộc sống, cuộc đời mà chúng ta muốn làm cho cuộc sống thêm nhiều niềm vui và ý nghĩa.

LVII. Dưới đây là bảng mục tiêu mà em vạch ra cho bản thân, với mỗi mục tiêu đều là những quyết tâm mà em vạch ra cho tương lai của bản thân:

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

- Viết khóa luận và bảo vệ khóa luận (không ước lượng thời gian, tùy thuộc việc mới trong v¯ng 1 năm tại Hà Nội.

tiết kiệm được 2 tỷ nghiệp kinh doanh quán café của bản

3.2. Lập kế hoạch chi tiết cho các mục tiêu

LXVII. Kế hoạch là tập hợp những hoạt động được sắp xếp hợp lý theo lịch trình, thời hạn, nguồn lực, mục tiêu, kết quả dự kiến và cách thức thực hiện tốt nhất,… để đạt được một mục tiêu cụ thể nào đó đã được đề ra trước đó.

LXVIII. Lập kế hoạch là một quá trình ấn định những mục tiêu và xác định cách thức, các bước cụ thể để thực hiện mục tiêu đó.

LXIX. Đặc điểm của kỹ năng lập kế hoạch như sau:

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

- Kỹ năng lập kế hoạch có mối liên hệ mật thiết với kỹ năng đặt mục tiêu. - Có thể ví kế hoạch của chúng ta như một chiếc thang dựa, mục tiêu là chiếc

tường, chiếc cột hoặc thân câyPhương pháp lập kế hoạch mà bản thân em đang áp dụng là phương pháp sau:

LXXI. Thứ nhất, Xác định mục tiêu, yêu cầu ( 1W-Why): Khi bắt đầu một công việc, điều đầu tiên, bạn cần đặt ra một số câu hỏi và tìm ra câu trả lời:

LXXII. - Tại sao cần làm công việc này?

LXXIII. - Nó có ý nghĩa như thế nào đối với doanh nghiệp, với bộ phận? LXXIV. - Điều gì sẽ xảy ra nếu không thực hiện chúng?

LXXV. Thứ hai, xác định nội dung công việc (1W-What): - Nội dung công việc đó là gì?

- Cần làm gì để thực hiện được cơng việc đó? - Đâu là nội dung cần hồn thành? - Đâu là nội dung có thể thay thế?

LXXVI. Thứ ba, xác định địa điểm, thời gian và người thực hiện (3W-Where/When?Who) LXXVII. Cần xác định các thông tin liên quan đến các địa điểm, trả lời cho câu hỏi Where?:

- Thực hiện các cơng việc đó ở đâu? - Kiểm tra tại bộ phận nào?

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

- Đánh giá, thử nghiệm ở những công đoạn nào? - Khi nào thì cần có sự điều chỉnh cần thiết?...

LXXVIII. Đâu là thời điểm thích hợp nhất để tiến hành các cơng việc đó? When?

- Bạn cần xác định mức độ khẩn cấp và mức độ quan trọng của các công việc - Các công việc quan trọng và khẩn cấp cần được ưu tiên, c¯n lại có thể sắp

xếp theo thứ tự giảm bớt sự quan trọng, khẩn cấp hoặc có thể ủy quyền cho người khác.

LXXIX. Bạn cũng cần trả lời các câu hỏi cho Who? - Ai là người trực tiếp thực hiện công việc? - Ai là người kiểm tra, đánh giá? - Ai hỗ trợ?...

LXXX. Thứ tư, xác định cách thức thực hiện (How)

LXXXI. Các thức thực hiện là một trong những vấn đề quan trọng trong kỹ năng lập kế hoạch để thành công trong mọi việc.

- Mỗi công việc cần được thực hiện như thế nào? - Tiêu chuẩn là gì?

LXXXII. Thứ năm, xác định phương pháp kiểm soát (Control) - Cơng việc đó có đặc tính gì?

- Làm thế nào để đo lường đặc tính đó? - Cần phải kiểm soát những điểm trọng yếu nào? LXXXIII. Thứ sáu, xác định phương pháp kiểm tra (1C-Check):

- Các công việc cần phải kiểm tra một cách sát sao, thường xuyên?

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

- Các điểm kiểm tra trọng yếu?

LXXXIV. Thứ bảy, xác định các nguồn lực (5M): Các nguồn lực mạnh mẽ, ổn định sẽ hỗ trợ bạn thực hiện kế hoạch của mình tốt nhất có thể. Các nguồn lực có thể kể đến:

- Man: Nguồn nhân lực - Money: Nguồn tài chính - Material: Nguyên vật liệu - Machine: Máy móc, cơng việc - Method: Phương pháp làm việc

LXXXV. Bảng dưới đây là một vài kế hoạch em vạch ra cho mục tiêu ngắn hạn của mình:

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

CXLVI. NÊU QUAN ĐIỂM VỀ SỐNG VÀ TỒN TẠI. BẠN LÀM GÌ ĐỂ CUỘC SỐNG TỐT ĐẸP HƠN

4.1. Quan điểm về sống và tồn tại

CXLVII. Tồn tại là khi con người chỉ biết giết thời gian vào những việc vô bổ. Là khi không biết yêu thương một ai, chỉ ích kỉ và nghĩ cho riêng mình. Tồn tại là khi ta đã thất bại, đã rơi xuống vực thẩm mà không biết đứng lên làm lại từ đầu. Tồn tại là khi ta chỉ biết im lặng mà nhìn người khác quay lưng đi, là khơng biết tha thứ cho ai đó bằng tình n và l¯ng vị tha mà chỉ biến ốn trách người đó bằng l¯ng thú hận. CXLVIII. Sống là đôi khi con người biết nhìn đời bằng màu hồng pha lẫn một chút trắng đen.

Sống là khi biết nâng niu những gì ta đang có như cái mái ấm đầy đủ tình thương từ cha mẹ, chiếc áo len đã cũ mà mẹ đan từ rất lâu hay thời gian vui đùa cùng gia đình nhỏ bé. Sống là khi ta biết ngồi suy nghĩ về những gì mình đã và đang làm, biết dành thời gian chăm sóc bản thân hay chồng tay ôm mẹ một cái dù chỉ vài ba phút cũng đủ để thể hiện mọi sự quan tâm. Sống là khi con người biết đến cái giá trị cuộc sống mà từ đó vươn lên, quyết tâm đến cùng dù cho bao nhiêu thử thách và chông gai đang chờ ở phía trước. Sống là khi ta biết đối mặt với sự sợ hãi, nỗi cơ đơn khi bóng đêm quay quanh che khuất lối về. Sống là khi ta quyết tìm ra được cái chân lí mà ta đã đánh mất bấy lâu, là tìm lại con đường cơng lí bị tiền bạc và quyền lực che mờ mắt. Sống là khi dám thực hiện ước mơ cháy bỏng của mình mà khơng sợ bất cứ lời nói của ai. Sống là khi ta biết nhận phần khuyết điểm, lỗi sai của mình và phải có trách nhiệm với những việc mình làm mà khơng đẩy cho người khác. Sống là khi ta thất bại vẫn đứng lên làm lại từ đầu. Sống là biết tha thứ cho ai đó cũng chính là đang tha thứ cho chính mình. Sống là khi ta biết chấp nhận sự thật và quên đi cái quá khứ đau buồn, để mỉm cười và bước tiếp con đường mình đã chọn. Sống là phải có quyết tâm, ý chí nhưng đừng để nó biến thành tham

</div>