Luận văn thạc sĩ luật học: Việc quy định tội phạm đối với hành vi khiêu dâm trẻ em - Quan điểm quốc tế và Luật Hình sự Việt Nam
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (49.57 MB, 100 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
TRẢN THỊ THU THỦY
VIỆC QUY ĐỊNH TOI PHAM DOI VỚI HANH VI KHIEU DAM TRE EM — QUAN DIEM QUOC TE VÀ
LUAT HINH SU VIET NAM
Người hướng dẫn khoa học: TS. Đào Lệ Thu
<small>HA NỘI - NĂM 2016</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">Tôi xin cam đoan luận văn “Viéc quy định tội phạm doi với hành vi khiêu dâm trẻ em — Quan điểm quốc tế và luật hình sự Việt Nam” là do bản <small>thân tự thực hiện và khơng sao chép các cơng trình nghiên cứu của người khác</small> dé làm sản phẩm của riêng mình. Những nội dung trong luận văn này là do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn trực tiếp của TS. Đào Lệ Thu. Những phần sử dụng tài liệu tham khảo trong luận văn đã được trích dẫn và nêu rõ nguồn trong phần tài liệu tham khảo. Tôi hồn tồn chịu trách nhiệm về tính xác thực và
<small>ngun bản của luận văn này.</small>
<small>Hà Nội, ngày 30 thang 11 năm 2016</small> XÁC NHẬN CỦA GIẢNG VIÊN NGƯỜI CAM ĐOAN
HƯỚNG DẪN
TS. Đào Lệ Thu Trần Thị Thu Thủy
</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">Trước hết tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới TS. Đào Lệ Thu — <small>Giảng viên Khoa Pháp luật hình sự - trường Đại học Luật Hà Nội đã tận tình</small> hướng dan và giúp đỡ tơi trong suốt q trình nghiên cứu và hồn thành luận <small>văn thạc sĩ này.</small>
Tôi xin chân thành cam ơn tới các thay cô giáo trong trường Đại hoc <small>Luật Hà Nội, đặc biệt là khoa Pháp luật hình sự đã nhiệt tình giảng dạy và</small> giúp đỡ tơi trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu tại trường. Đồng thời, tơi cũng gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè xung quanh đã động viên, giúp đỡ tôi trong q trình hồn thành dé tài nghiên cứu.
Do kiến thức cịn hạn chế nên luận văn sẽ khơng thể tránh khỏi những thiếu sót, rat mong nhận được sự đóng góp của các thay cơ và các bạn đọc có quan tâm đến van dé này dé dé tài nghiên cứu được hồn thiện hơn.
<small>Tơi xin chân thành cảm ơn!</small>
<small>Hà Nội, ngày 30 thang 11 năm 2016Học viên</small>
Trần Thị Thu Thủy
</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">CHƯƠNG 1. PHAP LUAT QUOC TE VỀ VIỆC QUY ĐỊNH TOI PHAM DOI VỚI HANH VI KHIEU DAM TRE EM...cscscscssesessesessesessesesseseseeseees 8 1.1. Khai niệm khiêu dâm trẻ em từ quan điểm quốc tế...--.- 8 1.2. Chuẩn mực quốc tế về việc quy định tội phạm đối với hành vi khiêu <small>dâm trẻ CM ... .- --- - << C11661 0 1111111133 1 111111113 HE cv ch 10</small>
1.2.1. u cầu hình sự hóa hành vi khiêu đâm trẻ em...- ¿5s =s=s=+ 12 1.2.2. Câu thành tội phạm khiêu dâm trẻ em ... ¿2 s+s+£££x+x+£zc+z 14 1.2.3. Hình phạt đối với tội phạm khiêu dâm trẻ em...---- - 252 +: 19 1.3. Thực tiễn lập pháp hình sự của một số quốc gia trong việc quy định tội phạm đối với hành vi khiêu đâm trẻ em...-- 5: - + 2+s+E+E+£££E+E+E+Ezxezxez 21 1.3.1. Những quy định của Bộ luật hình sự Cộng hịa Liên Bang Đức đối với <small>hành vi khiêu dâm trẻ em ...- -- - 5 - - - E226 E 181113 ££EEEEE E3 £££ekkkkess 21</small> 1.3.2. Những quy định của Bộ luật hình sự Thụy Dién đối với hành vi khiêu <small>dâm tre €IT_... .. .- - -EEE < 22 1S EE811303011 111111111 5 61k cv rẻ 26</small> 1.3.3. Những quy định của Bộ luật hình sự Nhật Bản đối với hành vi khiêu <small>dâm trẻ €m...--- -- + c <2 1111101113 1111111 cv xen 30</small> 1.3.4. Những quy định của Luật hình sự hợp nhất Nam Australia (South Australia) đối với hành vi khiêu đâm trẻ em...- ¿2-2 s+x+x+E+xexeEererred 33 KET LUẬN CHUONG l... - ¿2 S2 SE+E£EE+E£EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEerrkrree 37 CHUONG 2. LUAT HINH SU VIET NAM TRONG VIEC QUY DINH TOI PHAM DOI VOI HANH VI KHIEU DAM TRE EM — SO SANH VỚI CHUAN MUC QUOC TE VA LUAT HINH SU CUA MOT SO QUOC GIA TREN THE GIỚI ...-- - 2© SE E9E2E+E£EE£E#EEEE+EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE1 E21 xeE 39 2.1. Quan điểm lập pháp hình sự của Việt Nam đối với hành vi khiêu dâm trẻ
</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">sự của một số quốc gia trên thé giới ...-- - - + + + £E£ESEE+E+EeEeEErkexereree 49 2.2.1. Quy định về “Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm” <small>trong Bộ luật hình sự năm 201 Š... --- 2 + 111113333855 EE51xExree 49</small> 2.2.2. So sánh quy định về “Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích
<small>khiêu dâm” với chn mực qc tê và luật hình sự của một sô quôc gia trên</small>
¡T707 61 2.3. Một số đề xuất đôi với việc áp dụng quy định về các tội khiêu dam trẻ em
<small>trong Bộ luật hình sự năm 20 Š... --- + 2c +31 33x33 1v ven rey 69</small>
KET LUẬN CHUONG 2...- - St St SE EE9E5E51515151511111 1551511111111 ExE. 75 KẾT LUẬN... .- 1 t0 1 111131515351 15 155115111 1111111 115111111515 1511 11111151 0E Ece 78
</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">Trẻ em là mam non tương lai của đất nước, sự phát triển tồn diện cả về thê chất, trí tuệ và tâm lý của trẻ em đang ngày càng được gia đình và xã hội chú trọng. Đồng thời trẻ em cũng là một trong những đối tượng dễ bị xâm hại, dễ bị tổn thương do chưa phát triển đầy đủ vé thể chất, về nhận thức, kinh nghiệm và kỹ năng sống. Do vậy, trẻ em dé trở thành nạn nhân của các tội phạm bạo lực, lạm dụng, bóc lột... nhằm phục vụ cho mục đích của kẻ phạm
<small>tội. Các hành vi bóc lột, lạm dung tình dục trẻ em khơng chỉ ảnh hưởng tới sự</small>
phát triển tồn diện của trẻ, ảnh hưởng tới tình hình xã hội mà còn vi phạm nghiêm trọng đến các quyền của trẻ em được ghi nhận trong các Điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia là thành viên.
Điều đáng lo ngại là tình hình các tội về xâm phạm tình dục trẻ em, bóc lột tình dục trẻ em... đang ngày càng diễn biến phức tạp và khó kiểm sốt. Theo thống kê của Cục cảnh sát hình sự, bình qn mỗi năm cả nước có
<small>khoảng 1.500 vụ xâm hại trẻ em - với hơn 1.500 trẻ em bị xâm hại, trong đó</small>
khoảng 2/3 trong số này (khoảng 1000 em) bị xâm hại tình dục. Trong sáu
tháng đầu năm 2013, toàn quốc phát hiện 846 vu/983 đối tượng xâm hại 881
em, trong đó có 611 vụ là xâm hai tình dục. Tính trung bình mỗi ngày có
<small>khoảng 3 trẻ em bị xâm hại tình dục. Một đại diện của Cục cảnh sát hình sự</small> xác nhận: “Trên thực tế còn ton tại nhiều vụ vi phạm chưa được phát hiện, giải quyết kịp thời. Trong quá trình tiến hành to tụng còn dé các em bị tai ton thương chưa bảo dam các quyên tư pháp của trẻ em, dong thời chưa đáp ứng yêu cau xử lý nghiêm khắc, nhanh chóng tội phạm xâm hại tình duc trẻ em. ”
Hành vi xâm hại tình dục trẻ em đã vi phạm các quyền cơ bản của trẻ
<small>em được phi nhận và bảo vệ trong các Công ước quôc tê và pháp luật quôc</small>
<small>! class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">
trực tiếp tác động vào thân thể trẻ em như hiếp dâm trẻ em, giao cấu với trẻ em, dâm ô trẻ em... và các hành vi không trực tiếp tác động vào thân thể trẻ nhưng vẫn được xem là xâm hại tình dục ở trẻ em như việc sử dụng trẻ em vào các buôi biểu diễn khiêu dam hay tài liệu khiêu dâm, cho trẻ em xem và tiếp cận các ấn phâm, phát thanh, tài liệu... có nội dung khiêu dâm.
Với tư cách là một thành viên của Công ước quốc tế về quyên trẻ em, Việt Nam có nghĩa vụ phải thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế để bảo vệ day đủ các quyền và lợi ích cơ bản của trẻ em, điều này phải được thé hiện trong Hiến pháp và pháp luật. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy Bộ luật hình sự 1999 vẫn chưa có đầy đủ các quy định để bảo vệ trẻ em trước các hành vi khiêu dâm như trong các văn bản pháp lý quốc tế đã đề cập. Trước thực trạng <small>các tội phạm xâm phạm tình dục trẻ em ngày càng nghiêm trọng và phức tạp,</small>
đồng thời nhằm bảo đảm thực thi các cam kết quốc tế về bảo vệ quyền của trẻ em cũng như trên cơ sở học tập kinh nghiệm lập pháp của các quốc gia khác, Bộ luật hình sự năm 2015 cũng đã bổ sung những quy định mới về hình thức xâm hai tinh dục trẻ em như 760i sw dung người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm (Điều 141), Tội truyền bá văn hóa phẩm đôi trụy (Điều 326)...
Trên cơ sở các chuẩn mực quốc tế về việc hình sự hóa hành vi khiêu dâm trẻ em cũng như những bài học kinh nghiệm lập pháp của các quốc gia trong van dé này, quy định bé sung Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm trong Bộ luật hình sự năm 2015 đã phần nào lấp đi khoảng trống trong luật hình sự về van dé bảo vệ trẻ em trước các hành vi khiêu dâm.
<small>Với việc hình sự hóa tội phạm này trong Bộ luật hình sự năm 2015 địi hỏi</small>
cần phải có sự nghiên cứu tổng qt về hành vi khiêu dâm trẻ em theo quan điểm quốc tế nói chung và luật hình sự Việt Nam nói riêng, đồng thời cần có sự khái qt, tìm hiểu các dấu hiệu pháp lý của “Tội sử dụng người dưới 16
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">quy định tội phạm đối với hành vi khiêu dâm trẻ em — Quan điểm quốc tế và luật hình sự Việt Nam” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Vấn đề bảo vệ trẻ em khỏi các tội phạm xâm phạm tình dục khơng phải là một vấn đề mới, đã được thực hiện bởi nhiều nhà nghiên cứu và các cơng trình khoa học đã được cơng bố. Tuy nhiên đến nay có rất ít các cơng trình nghiên cứu về tội phạm khiêu dâm trẻ em. Một số các cơng trình khoa học nghiên cứu về các tội xâm phạm tình dục trẻ em đã được cơng bố có thê kế đến là:
Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Văn Hương (2003) với đề tài <small>“Luật hình sự Việt Nam với việc bảo vệ trẻ em” hay Luận văn thạc si của tác</small> giả Trịnh Thị Thu Hương (2004) với đề tài “Các tội phạm xâm phạm tình đục trẻ em trong Luật hình sự Việt Nam và đấu tranh phịng chống loại toi phạm này”. Các đề tài trên đã nghiên cứu các quy định của Luật hình sự Việt Nam trong việc bảo vệ các quyền của trẻ em trước các tội phạm xâm phạm tình dục, thực tiễn và các giải pháp trong việc đấu tranh phòng chống
<small>các tội phạm này.</small>
Năm 2012, Vụ pháp luật hình sự - Hành chính thuộc Bộ tư pháp kết hợp với Tổ chức UNICEF Việt Nam đã hoàn thành Báo cáo “Đánh giá các quy định của Bộ luật hình sự liên quan đến người chưa thành niên và thực tiễn thi hành”. Báo cáo đã nghiên cứu về nhóm tội xâm phạm tình dục người chưa thành niên, bao gồm hành vi khiêu dâm người chưa thành niên, có sự nghiên cứu, đánh giá, so sánh các quy định về hành vi xâm hại tình dục trẻ em theo chuẩn mực quốc tế và Bộ luật hình sự Việt Nam. Đồng thời, đề tài còn dựa trên thực tiễn thực thi các quy định của Bộ luật hình sự dé đưa ra các
</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">Ngồi ra, cịn có một số cơng trình nghiên cứu khoa học khác về việc bảo vệ trẻ em trước các tội phạm xâm phạm tình dục, như các bài viết: “Hoàn thiện các quy định của pháp luật hình sự về các tội xâm phạm tình dục trẻ <small>em ” của tác giả Phạm Mạnh Hùng, được đăng trong Tạp chí Tịa án nhân dân,</small> Số 12/2002; “Sự cần thiết và hướng hoàn thiện các quy định của Luật hình sự về bảo vệ trẻ em” của tác giả Nguyễn Văn Huong, được đăng trong Tap chí Luật học, Số 2/2004; “Hanh vi xâm hại tình dục trẻ em và vấn dé bảo vệ quyên trẻ em” của tác giả Nguyễn Phương Lan được đăng trong Tạp chí Luật học, Số 9/2013; “Bạo lực, xâm hại trẻ em, thực trang và mot số kiến nghị giải <small>pháp” của tac giả Phan Thị Lan Phương, được đăng trong Tap chí Toa án</small>
nhân dân, Số 23/2014... Các bài đăng này chủ yếu nghiên cứu về vấn đề bảo vệ trẻ em trước các hành vi xâm hại tình dục nói chung, những vướng mắc trong q trình áp dụng các quy định của Bộ luật hình sự và kiến nghị hoàn thiện pháp luật nhằm giải quyết các vướng mắc đó.
Nhìn chung, các cơng trình nghiên cứu khoa học về liên quan tới vẫn đề tội phạm khiêu dâm trẻ em cịn tương đối ít ở Việt Nam. Trên tinh thần
nghiên cứu, tiếp thu và tìm hiểu, luận văn nay hy vọng có thé là một đóng góp nhỏ trong toàn bộ hệ thống các nghiên cứu khoa học về hành vi khiêu dâm trẻ em dưới sự nhìn nhận của chuẩn mực quốc tế cũng như theo quan điểm của
<small>luật hình sự Việt Nam hiện nay.</small>
3. Đối tượng nghiên cứu và Phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những quan điểm và chuẩn mực quốc tế về hình sự hóa hành vi khiêu dâm trẻ em, quy định của luật hình sự một số quốc gia về hành vi khiêu dâm trẻ em là Cộng hòa Liên bang Đức, Thụy Điển, Nhật Ban, Australia (cấp bang) và Việt Nam.
</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">số van dé về việc hình sự hóa hành vi khiêu dâm trẻ em theo chuẩn mực quốc tế và thực tiễn lập pháp hình sự của một số quốc gia như Cộng hòa Liên bang Đức, Thụy Điển, bang Nam Australia (thuộc Australia); đồng thời nghiên cứu, so sánh quan điểm của luật hình sự Việt Nam với chuẩn mực quốc tế và thực tiễn lập pháp hình sự của các quốc gia đó.
<small>4. Mục đích va cau hỏi nghiên cứue Mục đích nghiên cứu</small>
Trên cơ sở nghiên cứu, phân tích các u cầu hình sự hóa đối với hành vi khiêu dâm trẻ em theo chuẩn mực quốc tế; quan điểm của một số quóc gia trên thế giới và sự cần thiết quy định tội phạm đối với hành vi khiêu dâm trẻ em trong luật hình sự Việt Nam; phân tích quy định của một số quốc gia về hành vi khiêu dâm trẻ em, đề tài trước hết có mục đích đánh giá tính tương thích của luật hình sự Việt Nam với các chuẩn mực quốc tế về tội phạm này. Bên cạnh đó, dé tài luận văn còn nhằm đưa ra những ý kiến đề xuất dé hồn thiện quy định của luật hình sự Việt Nam về các hành vi khiêu dâm trẻ em, gop phan nâng cao hiệu qua áp dụng luật hình sự trong cơng tác đấu tranh phịng chống loại tội phạm này.
<small>e Câu hỏi nghiên cứu</small>
Đề đạt được mục đích nêu trên, đề tài nghiên cứu phải trả lời được các <small>câu hỏi sau:</small>
- Khiêu dâm trẻ em là gì? Chuẩn mực quốc tế có những u cầu gì về
<small>hình sự hóa hành vi khiêu dâm trẻ em? Thực tiễn lập pháp hình sự của các</small>
nước phát triển trên thé giới đã quy định tội phạm về hành vi khiêu dâm trẻ em như thế nào?
- Quan điểm của Việt Nam về việc quy định tội phạm đối với hành vi khiêu dâm trẻ em trong Bộ luật hình sự được thể hiện như thế nào? Phân tích
</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">- Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm trong Bộ luật hình sự năm 2015 đã thỏa mãn các yêu cầu được dé cập trong chuẩn mực quốc tế chưa? Tội danh này được quy định trong Bộ luật hình sự năm 2015 có điểm gì tương đồng và khác biệt so với thực tiễn lập pháp hình sự của các quốc gia về việc quy định tội phạm đối với hành vi khiêu dâm trẻ em?
- Phuong hướng, giải pháp dé hoàn thiện và áp dụng quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam năm 2015 về các tội phạm khiêu dâm trẻ em trong thời
<small>gian tới là gì?</small>
<small>5. Phương pháp nghiên cứu</small>
Phương pháp nghiên cứu chủ đạo của đề tài là phương pháp phân tích
<small>luật và so sánh luật. Ngồi ra trong luận văn, tác giả còn sử dụng các phươngpháp nghiên cứu khoa học khác như: phương pháp quy nạp, phương pháp</small> diễn dịch, phương pháp tông hop...
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn
Luận văn là cơng trình nghiên cứu đầu tiên ở cấp độ luận văn thạc sĩ về quan điểm của quốc tế và của Việt Nam về việc quy định tội phạm đối với <small>hành vi khiêu dâm trẻ em.</small>
Y nghĩa khoa hoc cua luận văn: bô sung vào hệ thống lý luận về các tội
<small>xâm hại trẻ em nói chung và xâm hại tình dục trẻ em nói riêng.</small>
Ý nghĩa thực tiễn của luận văn: góp phần làm sáng tỏ quy định của Bộ luật hình sự năm 2015 về “Tội sử dụng người dưới l6 tuổi vào mục đích <small>khiêu dâm”, phục vụ cho việc áp dụng Bộ luật hình sự năm 2015 trong thờigian tới. Luận văn cịn có ý nghĩa làm tài liệu nghiên cứu cho can bộ đang</small>
làm công tác thực tiễn trong các cơ quan tiến hành tố tung, các cán bộ nghiên
<small>cứu khoa học, giảng dạy, học viên, sinh viên chuyên ngành Luật hình sự hoặccác bạn đọc quan tâm đên vân đê này.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">được kết cau thành hai chương:
Chương 1. Pháp luật quốc tế về việc quy định tội phạm đối với hành vi <small>khiêu dâm trẻ em.</small>
Chương 2. Luật hình sự Việt Nam trong việc quy định tội phạm đối với hành vi khiêu dâm trẻ em — So sánh với chuẩn mực quốc tế và luật hình sự <small>của một sô quôc gia trên thê giới.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">1.1. Khái niệm khiêu dâm trẻ em từ quan điểm quốc tế
Dé làm rõ quan điểm quốc tế về hành vi khiêu dâm trẻ em, trước hết cần làm rõ các khái niệm “khiêu dâm trẻ em” trong các Điều ước quốc tế, từ điển pháp lý và quan điểm của các cơ quan hữu quan về van đề này.
Điều 2 (c) Nghị định thư không bắt buộc về buôn bán trẻ em, mại dâm trẻ em và khiêu dâm trẻ em bổ sung cho Công ước về quyên trẻ em năm 2000 (sau đây gọi tắt là Nghị định thư bổ sung cho Công ước về quyền trẻ em) có định nghĩa về khiêu dâm trẻ em (child pornography) như sau: “Khiéu đâm trẻ em là bat cứ sự trình bày nào, du bằng phương tiện gì về trẻ em đang tham gia vào các hoạt động tình dục rõ ràng, thật hoặc mô phỏng hay bất cứ sự trình bày nào về những bộ phận sinh dục của trẻ em cho trước hết các mục dich tình đục ”. Điều đó có nghĩa: với bat kỳ sự mơ tả các hoạt động tình dục
trẻ em hoặc mơ tả các bộ phận sinh dục của trẻ em dưới bat ky hình thức,
phương tiện nào (phim, tranh, ảnh, video...) nhằm mục đích tình dục thì đều
<small>được xem là khiêu dâm trẻ em.</small>
Hiện nay, các văn bản pháp lý quốc tế chủ yếu sử dụng thuật ngữ văn hóa pham khiêu dâm trẻ em dé thé hiện ban chất của các tội phạm liên quan đến việc sử dụng có tính chát bóc lột trẻ em trong việc trình diễn hay tài liệu khiêu dâm (Điều 34 Công ước Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em năm 1989).
Bên cạnh đó, định nghĩa về “khiêu dâm trẻ em” đã được đưa ra trong một số từ điển pháp luật cũng như được một số t6 chức hữu quan đề cập đến.
Theo Wikipedia — Bộ từ điển bách khoa điện tử về kiến thức chung đã định nghĩa khiêu dâm trẻ em là sự khai thác, lợi dụng trẻ em dé kích thích tình duc. Nội dung khiêu dâm trẻ em có thể được sản xuất với sự tham gia trực tiếp hoặc tấn cơng tình dục trẻ em, hoặc mơ phỏng nội dung khiêu dâm trẻ em hay
</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">Từ điển pháp ly quốc tế Legal dictionary - The free dictionary đã định nghĩa khiêu dâm trẻ em là “sự mô tả trẻ em dưới 18 tuổi tham gia vào các hoạt động tình duc hoặc các hình anh mơ phỏng hành vi tình dục ở trẻ em dé khơi dậy ham muốn tinh duc ở người xem ”. Khiéu đâm trẻ em có thé bao gồm sự mơ tả quan hệ thực tế hoặc mơ phỏng tình dục liên quan đến trẻ em như <small>thủ dâm, các hành vi lạm dụng tình dục, sự phơi bày các bộ phận tình dục ở</small>
trẻ...nhăm kích thích ham muốn tình dục người xem. Nếu hình ảnh khỏa thân ở trẻ được mơ tả trong các tài liệu nhưng không nhằm khiêu dâm như phim, tranh ảnh, sách giáo dục giới tính... thì không phải là khiêu dâm trẻ em’.
Tổ chức cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol) đưa ra khái niệm về khiêu dâm trẻ em là việc trung bày hoặc quảng bá các hình ảnh về bộ phận sinh duc hoặc các hành vi tình duc của trẻ em‘.
Cơng ước của Liên minh Châu Âu về tội phạm mạng đã định nghĩa khiêu dâm trẻ em như sau: “Khiéu dam trẻ em bao gôm các tài liệu khiêu dâm
<small>mô tả trực quan: q) trẻ vị thành niên tham gia vào các hành vì tình dục rõ</small> ràng, b) một người xuất hiện với tư cách là trẻ vị thành niên tham gia vào hoạt động tình dục rõ ràng; c) hình ảnh thực tế mô tả vị thành niên tham gia vào các hành vi tình duc rõ rang”. Nói cách khác, khiêu dâm trẻ em là việc
<small>mô tả trong các tài liệu khiêu dâm với sự tham gia của trẻ vị thành niên, hình</small>
ảnh của trẻ vị thành niên hoặc một người (đã thành niên) xuất hiện với tư cách là trẻ vị thành niên dé tham gia vào các hoạt động tình dục thực tế.
<small>* States3 http://petrotimes. vn/cuoc-chien-voi-toi-pham-khieu-dam-tre-em-phan-1-227596.html> 76 120529.html</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">Các định nghĩa trên đều phản ánh bản chất của khiêu dâm trẻ em, đó là
việc khai thác, sử dụng trẻ em trong các hoạt động tình dục, với bắt kỳ hình
thức hay mục đích nào, trước hết là mục đích tình dục. Khiêu dâm trẻ em thường được thê hiện qua hai hình thức chính là tài liệu khiêu dâm trẻ em (văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em) và các buổi trình diễn khiêu dâm trẻ em.
Hiện nay cũng chưa có định nghĩa chính thức về “buổi trình diễn khiêu dâm trẻ em” trong các văn bản pháp lý quốc tế. Có thé hiểu các buổi trình diễn khiêu dâm trẻ em là việc sử dụng trẻ em dé tham gia, thực hiện các động tác khiêu dâm trước một hoặc nhiều người khác với bất kỳ mục đích gì. Các buổi trình diễn khiêu dâm có thé ké đến như như: múa khỏa thân, biểu diễn thời trang phản cảm, bày đồ ăn trên người mẫu khỏa thân, thực hiện các hành vi khiêu đâm dé ghi lại, chụp lại...
Từ các định nghĩa trên, có thể hiểu “khiêu dâm trẻ em” là “việc khai thác, sử dụng trẻ em đề thể hiện các hoạt động tình dục thực sự hoặc mơ phỏng, trưng bày các bộ phận tình dục của trẻ em dưới bất kỳ hình thức, phương tiện nào nhằm bất kỳ mục dich gì, trước hết là muc dich tình đục ”.
1.2. Chuẩn mực quốc tế về việc quy định tội phạm đối với hành vi <small>khiêu dâm trẻ em</small>
Quan điểm quốc tế về việc quy định tội phạm đối với hành vi khiêu dâm trẻ em trước hết được thé hiện ở các chuẩn mực pháp lý quốc tế, cụ thé là các chuẩn mực được thiết lập trong nhiều công cụ pháp lý quốc tế về bảo vệ quyền trẻ em.
Quyền trẻ em chỉ mới thực sự được quan tâm ké từ khi Tổ chức cứu trợ của Anh và Thụy Điển được thành lập vào năm 1919. Cho đến nay, các vấn dé về bảo vệ toàn điện các quyền của trẻ em ngày càng được cộng đồng quốc tế quan tâm hơn, đặc biệt là các quyền về danh dự, nhân phẩm và bất khả xâm phạm về tình dục của trẻ em. Các tổ chức quốc tế (như Liên Hợp Quốc, Tổ chức lao động thế giới, các tổ chức liên chính phủ, phi chính phủ...) đã xây
</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">dựng hàng loạt tiêu chuẩn trong việc quy định về phòng ngừa va nghiêm cắm,
<small>cũng như xử lý các hình thức bóc lột và lạm dụng tình dục trẻ em, trong đó có</small> quy định về hành vi khiêu dâm trẻ em.
Các quy định pháp lý quốc tế đã tạo ra một khung pháp lý cho việc xây dựng những biện pháp tư pháp hình sự cho các quốc gia về phịng chống tội phạm khiêu dâm trẻ em. Những văn kiện pháp lý quốc tế quan trọng bao gồm: Công ước Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em năm 1989 (sau đây gọi tắt là Công ước về quyền trẻ em) và Nghị định thư bổ sung cho Công ước về quyên trẻ em; Công ước số 182 — Công ước Nghiêm cẩm và hành động khẩn cấp xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em tơi tệ nhất (sau đây gọi tắt là Công ước số 182) của Tổ chức Lao động quốc tế. Dựa trên tinh thần của các Cơng ước và Nghị định thư, có thể nhận thấy các quốc gia thành viên đều có chung nhiệm vụ là bảo vệ và hợp tác có hiệu quả trong cơng cuộc phịng, chống các tội phạm xâm phạm tới các quyền trẻ em, trong đó có tội phạm khiêu dâm trẻ em.
Một số văn kiện quốc tế mang tính khơng ràng buộc cũng giúp đặt ra chuẩn mực về những biện pháp lập pháp hình sự cho các quốc gia trong việc quy định tội phạm đối với hành vi khiêu dâm trẻ em. Ví dụ như Tuyên bố Rio và Kế hoạch hành động dé ngăn ngừa và cham dứt bóc lột tình dục trẻ em và người chưa thành niên năm 2008 (gọi tắt là Tuyên bố Rio) và Khuyến nghị 190 về cam và hành động ngay lập tức dé xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em tôi tệ nhất (gọi tắt là Khuyến nghị 190). Các văn kiện quốc tế đã lên án mọi hình thức bóc lột tình dục trẻ em và kêu gọi các quốc gia hình sự hóa các hành vi này trong hệ thống pháp luật nước mình. Mặc dù các văn kiện này khơng mang tính ràng buộc pháp lý, nhưng các nguyên tắc thể hiện trong đó đã phản ánh rất sát các nghĩa vụ đã được quy định trong các văn kiện pháp luật quốc tế chính.
Các chuan mực và quy tắc quốc tế đã xác lập những giới hạn thích hợp <small>đê bảo vệ trẻ em không bị xâm hại bởi các hành vi khiêu dâm. Các văn kiện</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">quốc tế liên quan đến đấu tranh phòng chống khiêu dâm trẻ em đã được nhiều quốc gia trên thế giới phê chuẩn. Nội dung của chuẩn mực pháp lý quốc tế về việc quy định tội phạm tối với hành vi khiêu dâm trẻ em bao gồm:
<small>1.2.1. Yêu cầu hình sự hóa hành vi khiêu dâm trẻ em</small>
Trước hết, Điều 34 (c) Công ước về quyền trẻ em đã yêu cầu các quốc gia thành viên phải thực hiện tất cả các biện pháp thích hợp để ngăn ngừa “việc sử dụng có tính chất bóc lột trẻ em trong các cuộc biểu diễn hay tài liệu khiêu đâm ”. Đó có thé là các biện pháp lập pháp hay bat cứ biện pháp cần thiết, thích hợp dé ngăn ngừa và bảo vệ trẻ em khỏi các hành vi bóc lột khiêu dâm.
Trên cơ sở tinh thần của Công ước quốc tế về quyền trẻ em, chuẩn mực quốc tế yêu cầu các quốc gia dùng các biện pháp lập pháp hình sự dé hình sự hóa hành vi khiêu dâm trẻ em, yêu cầu này được thê hiện trong các quy định tại Điều 12 (b) Khuyến nghị số 190, Mục C (4) Tuyên bồ Rio, Điều 1 và Điều 3 (1) (c) Nghị định thư bổ sung cho Công ước về quyền trẻ em.
Nghị định thư bổ sung cho Công ước về quyên trẻ em đã yêu cầu các quốc gia thành viên phải cam việc buôn bán trẻ em, mai dâm trẻ em và văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em (được quy định tại Điều 1) và phải đảm bảo hành
vi “sản xuất, phan phối, pho bién, nhập khẩu, xuất khẩu, chào mời, bán hay
sở hữu văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em” được hình sự hóa trong pháp luật quốc gia theo quy định tại Điều 3 (1) (c) Nghị định thư, dù các tội phạm được tiễn hành trong nước hay nước ngoài, được thực hiện bởi cá nhân hay pháp nhân. Nghị định thư này ra đời trước sự lo ngại của cộng đồng quốc tế về thực tế du lịch tình dục ngày càng phổ biến và trẻ em là đối tượng rất dễ bị xâm hại, nhất là trong thời đại cơng nghệ hóa đang phát triển mạnh mẽ như hiện nay. Đặc biệt phải kế đến sự xuất hiện ngày càng nhiều những văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em trên mạng internet, các công nghệ đang phát triển khác. Đứng trước sự lo ngại đó, Nghị định thư bổ sung cho Công ước về quyền trẻ <small>em đã nhắc lại:</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19"><small>“Hội nghị quốc tế về phòng chong văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ emtrên internet tơ chức ở Viên (Áo) trong năm 1999 và nhất là kết luận củahội nghị kéu gọi việc hình sự hóa trên toàn thé giới việc sản xuất, phân</small>
phối, xuất khẩu, nhập khẩu, chuyển giao, nhập khẩu, sở hữu có dung ÿ,
<small>quảng cáo văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em và nhấn mạnh tam quan trọng</small>
<small>của sự hợp tác và cộng tác chặt chẽ hơn nữa giữa các chính phú và công</small>
<small>nghệ Internet”.</small>
Đồng thời, tại Mục C (4) Tuyên bố Rio cũng đã kêu gọi tất cả các nước trên thế giới hình sự hóa hành vi “cố ý sản xuất, phân phối, pho biến và sở hữu văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em, bao gom các hình ảnh có sự mơ tả bóc lột tình dục trẻ em, cũng như việc CO y tiéu thu, truy cap va xem cac tai liéu <small>như vậy ”.</small>
Bên cạnh đó, Khuyến nghị số 190 năm 1999 đã khuyến nghị các nước <small>thành viên cua Cơng ước 182 nên quy định những hình thức lao động trẻ em</small>
toi tệ nhất là tội phạm, bao gồm hành vi “sử dung, mua bán hay du đỗ trẻ em cho mục đích mại dâm, sản xuất sách báo đổi trụy hay các cuộc biểu diễn khiêu dâm ” tại Điều 12 (b). Khuyến nghị này b6 sung cho Công ước số 182 về việc yêu cầu hình sự hóa hành vi khiêu dâm trẻ em, bởi đây được xem là các hình thức lao động trẻ em tôi tệ nhất như trong Công ước đã đề cập.
Như vậy, chuẩn mực quốc tế đã yêu cầu các quốc gia dùng biện pháp lập pháp hình sự dé quy định tội phạm trong pháp luật quốc gia đối với hành vi khiêu dâm trẻ em, bao gồm hai nhóm hành vi cụ thé:
- Sản xuất, phân phối, phố biến, nhập khẩu, xuất khâu, chào mời, bán hay sở hữu văn hóa phâm khiêu dâm trẻ em.
- Sử dụng, mua bán hay dụ dỗ trẻ em cho mục đích sản xuất sách báo <small>đôi trụy hay các cuộc biêu diễn khiêu dâm.</small>
<small> dinh khong bat buoc cua CRC ve buon ban mai dam.pdf</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20"><small>1.2.2. Cấu thành tội phạm khiêu dâm trẻ em</small>
Trước hết, cấu thành tội phạm (CTTP) khiêu dâm trẻ em thể hiện bang hành vi khách quan của tội phạm. Theo các văn kiện pháp lý quốc tế nêu ở trên, hành vi khách quan của tội phạm này được đặc trưng bằng một trong các
<small>dạng hành vi sau:</small>
Hanh vi thứ nhất là sản xuất, phan phoi, pho bién, nhập khẩu, xuất
khẩu, chào mời, bán hay sở hữu văn hóa phẩm khiêu dam trẻ em.
Đây là hành vi được yêu cầu nên được hình sự hóa theo Điều 3 (1) (c) Nghị định thư bổ sung cho Công ước về quyền trẻ em. Đồng thời yêu cầu này cũng được quy định trong Điều 34 (c) của Công ước về quyền trẻ em, Điều 3 (b) Công ước số 182, Điều 12 (b) Khuyến nghị số 190 và Mục C (4) Tuyên bé Rio.
Theo đó, các hoạt động sản xuất, phân phối, phổ biến, nhập khẩu, xuất khâu, chào mời, bán hay sở hữu các văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em phải được hình sự hóa trong pháp luật của các quốc gia. Đó là việc thực hiện chế tạo, làm ra (sản xuất) văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em; các hoạt động thương
mại (phân phối, nhập khẩu, xuất khâu, chao mời, bán) hay các hoạt động phi
thương mại (phổ biến, sở hữu) các văn hóa phẩm khiêu dâm đó. Đây đều là các hành vi trực tiếp hoặc gián tiếp tác động, tiếp tay cho tội phạm xâm hại
<small>tình dục trẻ em.</small>
Các hành vi sản xuất, phân phối, phố biến, nhập khẩu, xuất khẩu, chào mời, bán hay sở hữu các văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em có thể được coi là “bóc lột vì mục đích thương mại””. Do vậy, hành vi này phải được yêu cầu hình sự hóa trong pháp luật của các quốc gia thành viên nhằm bảo vệ trẻ em
<small>khỏi các sự bóc lột tình dục, lạm dụng tình dục.</small>
<small>7 Bóc lột vì mục dich thương mại: là việc sử dụng trẻ em trong công việc hoặc trong cáchoạt động khác vì lợi ích của người khác như lây tiền hay các hình thức thanh tốn khác,hoặc nhằm mục đích tình dục. (Theo Bộ Tư Pháp — UNICEF Việt Nam (2012), Báo cáoĐánh giá quy định của BLHS liên quan đến người chưa thành niên và thực tiễn thi hành,NXB Tu pháp, Hà Nội, tr. 114)</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">Hành vi thứ hai là sứ dung, mua bán hay du đồ trẻ em cho mục đích sản xuất sách báo đơi trụy hay các cuộc biểu diễn khiêu dâm.
Hành vi này thực chất là việc sử dụng các thủ đoạn nhằm lợi dụng tình
trạng quan hệ của trẻ em, hoặc nói dối, gian lận, dùng các lợi ích dé dụ dỗ trẻ
em; dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng uy quyền để ép buộc trẻ em tham gia sản xuất sản phẩm văn hóa phẩm khiêu dâm hoặc trong các buổi biểu diễn khiêu dâm.
Công ước 182 đã đưa ra một trong các hình thức lao động trẻ em tơi tệ nhất bao gồm hành vi “sử dụng, môi giới hay mỗi chào một đứa trẻ cho việc sản xuất văn hóa phẩm đồi trụy hay các buổi biểu diễn khiêu dâm đổi trụy”. Điều này được xác định là một trong những công việc độc hại được quy định trong Khuyến nghị số 190, bởi đây là công việc khiến cho trẻ lâm vào tình trạng dễ bị lạm dụng về mặt thể chất, tâm lý hay tình dục (Theo Khoản a Điều 3 Mục II Khuyến nghị 190).
Do vậy, chuẩn mực quốc tế u cầu phải hình sự hóa các hành vi khách quan kể trên trong CTTP khiêu dâm trẻ em trong pháp luật của các quốc gia thành viên nhăm bảo vệ trẻ em khỏi các sự bóc lột tình dục, lạm
<small>dụng tình dục.</small>
Bên cạnh yêu cẩu về hành vì khách quan của lội phạm, chuẩn mực pháp lý quốc tế cũng nêu ra yêu cau về đối tượng tác động của tội phạm. Các văn bản quốc tế nêu trên đều khang định trẻ em là đối tượng tác động của các tội phạm về khiêu dâm trẻ em.
Trẻ em là một trong những đối tượng dễ bị xâm hại, dễ bị ton thuong
nhất bởi các hành vi bạo lực do sự yếu ớt về thé chất, sự non nớt về nhận thức, kinh nghiệm và kỹ năng sống. .. Đặc biệt, hành vi xâm hại tình dục đối với trẻ em là dạng hành vi bạo lực nghiêm trọng nhất, gây ra những ảnh hưởng vô cùng xấu trong thời gian dài tới sự phát triển về thể chất và nhân <small>cách của trẻ em. Hanh vi này đã xâm phạm tới quyên được tôn trọng về danh</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">dự, nhân phẩm, quyền được tôn trọng và bất khả xâm phạm tới quyền được quy định tại các Điều 19, 32, 34, 39 Công ước về quyền trẻ em’.
Theo Điều 1 Công ước quốc tế về quyền trẻ em đã định nghĩa trẻ em là “Trẻ em được xác định là người dưới 18 tuổi, trừ khi luật pháp quốc gia công nhận tuổi thành niên sớm hơn ”.
Công ước về quyền trẻ em quy định về đối tượng được bảo vệ trong Công ước là trẻ em, xác định qua độ tuôi của họ, tất cả những người có độ tuổi đưới 18 đều được xem là trẻ em, trừ những quốc gia có quy định khác về độ ti thành niên (như Nhật Bản, Indonesia quy định tuổi thành niên là 20, ở Hàn Quốc hay một số bang của Hoa Kỳ... quy định tuổi thành niên là 19...). Tiếp thu tinh thần của Công ước về quyên trẻ em, Công ước số 182 cũng quy định “...thudt ngữ “trẻ em” sẽ áp dụng cho tat cả những người dưới 18 tuổi ”.
Sở di hai bản Công ước đều quy định trẻ em là những người dưới 18 ti là vì về mặt khoa học, người từ đủ 18 tuổi trở lên là người đã thành niên, đã hoàn thiện và phát triển đầy đủ về não bộ, thê chất, tinh thần, nhận thức xã hội và ý thức pháp luật. Tuy nhiên, trong trường hợp luật pháp của quốc gia ghi nhận tuổi thành niên sớm hơn (dưới 18 ti) thì khái niệm “trẻ em” sẽ xác định theo luật pháp quốc gia đó và được đảm bảo các quyền trẻ em được quy định trong luật pháp quốc tế.
Có một số luật pháp quốc gia chia những người dưới 18 tuôi thành hai đối tượng riêng biệt, bao gồm trẻ em và người chưa thành niên như CHLB Đức, Việt Nam... và công nhận những người chưa thành niên vẫn phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với những hành vi vi phạm pháp luật được quy định trong luật pháp quốc gia đó hoặc có những điều kiện bảo vệ riêng biệt. Tuy
<small>Š Nguyễn Phuong Lan (2013), “Hành vi xâm hại tình dục trẻ em và van đề bảo vệ quyềntrẻ em”, Tạp chí Luật học, (9), tr. 23.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">nhiên, theo tinh thần của các ban Công ước, trong phạm vi luận văn này, đối tượng trẻ em được nghiên cứu là những người dưới 18 tuôi.
Các dấu hiệu thuộc mặt chủ quan của tội phạm cũng can được quan <small>tâm nghiên cứu.</small>
Có thé thấy các văn bản pháp lý quốc tế đều không đưa ra yêu cầu cụ thể và trực tiếp về lỗi và mục đích phạm tội của hành vi khiêu dâm trẻ em.
Công ước về quyền trẻ em đã quy định mục đích phạm tội của các hành vi khiêu đâm trẻ em không phải là yếu tố bắt buộc khi xác định hành vi một người có phải là tội phạm hay không, bởi việc xâm hại đến các quyền cơ bản
của trẻ em được Công ước bảo vệ với bất kỳ mục đích gì. Mục đích của các
hành vi khiêu dâm trẻ em được nhắc đến trong Công ước chủ yếu là “muc <small>dich tình đục ”, hay các mục đích khác như thu lời hoặc các lợi ích khác.</small>
Tuy nhiên pháp luật của mỗi quốc gia vẫn phải bảo đảm tối thiểu những hành vi với mục đích nhất định phải được đề cập đầy đủ trong pháp luật hình sự quốc gia. Tại Điều 3 Nghị định thư b6 sung cho Công ước về quyền trẻ em
quy định hành vi sản xuất, phân phối, phổ biến, nhập khẩu, xuất khẩu, chào
mời, bán hay sở hữu văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em vào các muc đích bóc lột trẻ em về tình dục, chuyển giao những bộ phán cơ thể của trẻ em vì lợi <small>nhuận, huy động trẻ em cưỡng bức lao động.</small>
Yếu tổ lỗi mặc dù không được yêu cầu trực tiếp và cụ thé trong các văn bản pháp lý quốc tế, nhưng Công ước về quyền trẻ em cũng có quy định về “sử dụng có tính chất bóc lột trẻ em trong việc trình diễn hay tài liệu khiêu dâm” dưới bất kỳ hình thức nào. Tính chất bóc lột được thê hiện qua việc lợi <small>dụng, lạm dụng sức lao động của trẻ em, sử dụng trẻ em vào những công việc</small>
nặng nhọc, nguy hiểm, ảnh hưởng tới sức khỏe, tâm lý và sự phát triển bình thường của trẻ. Như vậy, bằng một cách gián tiếp, Công ước về quyền trẻ em đã yêu cầu về hành vi “sử dụng trẻ em trong việc trình dién hay tài liệu khiêu <small>dâm” với lỗi là cố ý.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">Cuối cùng can xem xét yêu cau về chủ thé của tội khiêu dâm trẻ em trong pháp luật quốc tế.
Mặc dù Công ước về quyền trẻ em không đưa ra một khái niệm cụ thê về chủ thé của tội phạm khiêu dâm trẻ em, tuy nhiên van dé nay lại được quy định ở nhiều góc độ, Tuyên bố Rio và Nghị định thư bổ sung cho Công ước về quyền trẻ em xác định phạm vi chủ thê của tội phạm khiêu dâm trẻ em có thé là cá nhân hay pháp nhân.
Đối với cá nhân phạm tội, các chuẩn mực quốc tế không yêu cầu về đặc điểm cụ thể của người phạm tội.
Bên cạnh chủ thể của tội phạm là cá nhân, tại Mục C (4) Tuyên bố Rio đã kêu gọi các nước thành viên quy định trách nhiệm pháp lý cần được mở rộng cho các đối tượng khác như các tập đồn, cơng ty (gọi chung là pháp nhân) trong trường hợp tham gia sản xuất hay phổ biến văn hóa phẩm khiêu
<small>dâm trẻ em.</small>
Trên thực tế, các tội phạm nghiêm trọng thường được thực hiện dưới vỏ bọc của các pháp nhân. Hệ thống tổ chức của pháp nhân có thé che giấu và thực hiện các hành vi sản xuất, phân phối, phố biến, nhập khẩu, xuất khẩu, chào mời, bán hay sở hữu văn hóa pham khiêu dâm trẻ em hoặc các hành vi khác có liên quan đến tội phạm khiêu dâm trẻ em một cách hiệu quả và thuận lợi. Người thực hiện tội phạm có thể là đại diện của pháp nhân hoặc thực hiện
<small>tội phạm vì lợi ích pháp nhân đó. Do vậy, ngồi việc truy cứu trách nhiệm</small>
hình sự (TNHS) của cá nhân phạm tội, chuẩn mực quốc tế còn khuyến nghị các quốc gia thành viên quy định về TNHS đối với pháp nhân.
Khoản 4 Điều 3 Nghị định thư bổ sung cho Công ước về quyền trẻ em đã quy định về trách nhiệm pháp lý của pháp nhân như sau: “7ờy theo các quy định của luật pháp quốc gia của mình, mỗi quốc gia thành viên phải thực hiện những biện pháp ở các nơi thích hợp để quy trách nhiệm pháp lý, có thể <small>là hình sự, dân sự hay hành chính của pháp nhân `.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">Theo đó, việc thiết lập các biện pháp cần thiết dé truy cứu trách nhiệm của pháp nhân đối với hành vi khiêu dâm trẻ em là tùy thuộc vào mỗi quốc gia thành viên, đó có thé là TNHS, dân sự hay hành chính nhưng phải đảm bảo các chế tài này phải thích đáng, tương xứng và có tác dụng phịng ngừa.
Như vậy, chuẩn mực quốc tế có khuyến nghị tùy nghi đối với việc quy định trách nhiệm pháp lý đối với cả pháp nhân nếu phát hiện có sự tham gia sản xuất hay phô biến các văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em dựa vào nguyên tắc lập pháp của mỗi quốc gia.
<small>1.2.3. Hình phạt doi với tội phạm khiêu dâm trẻ em</small>
Dé dam bảo việc trừng trị và ngăn ngừa các tội phạm xâm phạm tinh dục trẻ em, trong đó có hành vi khiêu dâm trẻ em, chuẩn mực quốc tế khuyến nghị các quốc gia thành viên áp dụng các biện pháp hành chính, dân sự hay hình sự. Van đề này được thé hiện trong Khuyến nghị 190 và Nghị định thư bồ sung cho Công ước về quyền trẻ em.
Chuẩn mực quốc tế khơng đưa ra một u cầu về hình phạt đối với tội phạm khiêu dâm trẻ em, nhưng đòi hỏi các quốc gia thành viên phải cân nhắc day đủ dé quy định những hình phạt tương xứng với tính chất nghiêm trọng của các loại tội phạm khiêu dâm trẻ em được đề cập trong các văn bản pháp lý quốc tế. Nghị định thư bổ sung cho Công ước về quyền trẻ em và Khuyến nghị 190 đã yêu cầu các quốc gia thành viên có thé đưa các giải pháp dé truy cứu trách nhiệm pháp lý của cá nhân hay pháp nhân, cụ thê như sau:
Đối với tội phạm khiêu dâm trẻ em là cá nhân, Điều 7 (a) Nghị định thư bồ sung cho Công ước về quyền trẻ em đã yêu cầu các quốc gia áp dụng các biện pháp pháp lý cần thiết cho phép các cơ quan có thâm quyền tiễn hành các
biện pháp đề giữ hay tịch thu các sản phẩm, công cụ được sử dụng dé pham
tội hay điều kiện phạm tội và tiền thu được từ những tội phạm đó. Khoản b Điều 11 Khuyến nghị 190 cũng dua ra giải pháp dé cấm và loại bỏ những hình thức lao động trẻ em tơi tệ nhất (trong đó có hành vi khiêu đâm trẻ em)
</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">bang cách “phát hiện và truy tô những kẻ có liên quan đến việc sử dung, mua hay du do trẻ em vào những hoạt động sản xuất sách báo hoặc những buổi biểu diễn khiêu dâm ”.
Mặc dù chuẩn mực quốc tế khơng u cầu hình phạt cụ thể đối với hành vi khiêu dâm trẻ em mà chỉ yêu cầu các biện pháp “thích hợp”, song hiện nay pháp luật của các nước đều quy định hình phạt tù có thời hạn và hình phạt tiền là hình phạt chính. Theo tác giả, hai hình phạt này là đủ tính răn đe và phù hợp với tính chất của tội phạm, vì đây thường là tội phạm gắn với mục đích thu lợi nhuận. Đồng thời cũng thể hiện sự nghiêm khắc của pháp luật quốc gia trong việc dau tranh chống lại tội phạm khiêu dâm trẻ em.
Đối với chủ thê chịu TNHS đối với tội khiêu dâm trẻ em là pháp nhân, Điều 7 (a) và Điều 7 (c) Nghị định thư bổ sung cho Công ước về quyền trẻ em đã yêu cầu các quốc gia áp dụng các biện pháp như: giữ hay tịch thu các vật liệu, công cụ dé phạm tội hay tao diéu kién phạm tội, tiền thu được từ tội phạm (tương tự như đối với cá nhân), ngoài ra cịn tiễn hành các biện pháp đóng cửa tạm thời hay vĩnh viễn những cơ sở sử dụng để phạm các tội này.
Bên cạnh đó, Điều 14 Khuyến nghị 190 cũng đưa ra giải pháp đối với pháp nhân phạm tội, đó là “xáy dựng một hệ thống giám sát đặc biệt đối với những doanh nghiệp đã sử dụng những hình thức lao động trẻ em tơi tệ nhất, trường hợp thường xuyên vi phạm có thể xem xét việc tạm thời hay vĩnh viễn rút giấy phép hoạt động ”.
Trên thực tế, người nhân danh pháp nhân hoặc thực hiện tội phạm vì lợi <small>ích pháp nhân thường sẽ tinh vi, chuyên nghiệp hơn so với cá nhân phạm tội</small>
nên tính chất nghiêm trọng cũng cao hơn. Chính vì vậy, các hình phạt cũng cần nghiêm khắc hơn, ngoài việc giám sát, thu hồi giấy phép hoạt động hay đóng cửa các pháp nhân thì pháp luật cũng cần quy định về TNHS của người
<small>đại diện pháp nhân phạm tội.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">Như vậy, tùy theo những quy định của luật pháp quốc gia, các nước thành viên phải cân nhắc đầy đủ dé quy định những hình phạt tương xứng với tính chất nghiêm trọng của tội phạm khiêu dâm trẻ em đã được đề cập trong chuẩn mực quốc tế. Việc quy định hình phạt tương xứng đối với mỗi loại tội phạm là công việc của những nhà lập pháp của mỗi quốc gia, phải có những hình phạt thích hợp sau khi xem xét đến tính chất nghiêm trọng của những tội
<small>phạm đó.</small>
1.3. Thực tiễn lập pháp hình sự của một số quốc gia trong việc quy định tội phạm đối với hành vi khiêu dâm trẻ em
Hiện nay trên thế giới, van đề bảo vệ trẻ em dang rất được cộng đồng quốc tế quan tâm. Quỹ Nhi đồng Liên Hợp quốc (UNICEF) cùng nhiều quốc gia trên thế giới đang thực hiện các chương trình bảo vệ trẻ em khỏi các nguy cơ xâm hại tình dục. Các nước phát triển như Nga, Australia, Anh, Đức, Thụy Điền... đặc biệt quan tâm đến xây dựng khung pháp ly thân thiện với trẻ em; hệ thong phúc lợi xã hội cho trẻ em.. Do vậy, tác giả lựa chọn Bộ luật hình sự của Cộng hịa Liên bang Đức, Thụy Điển, Nhật Bản và bang South Australia (Australia) để nghiên cứu về thực tiễn lập pháp hình sự trong việc quy định tội phạm đối với hành vi khiêu dâm trẻ em.
<small>1.3.1. Những quy định cia Bộ luật hình sự Cộng hòa Liên Bang Đức đối</small>
<small>với hành vi khiêu dam trẻ em</small>
Cơng hịa Liên bang Đức là một trong những quốc gia có hệ thống pháp luật tiên tiến, trong đó các hành vi xâm phạm tinh dục đối với trẻ em được quy định khá day đủ và chi tiết trong nhiều điều luật cụ thé trong Bộ luật hình sự Cộng hòa Liên bang Đức (gọi tắt là BLHS CHLB Đức). Hành vi khiêu dâm trẻ em được các nhà làm luật đã phản ánh trong nhiều CTTP riêng biệt <small>? Bộ lao động thương binh xã hội (2010), Báo cáo “Chương trình quốc gia bảo vệ trẻ emgiai đoạn 2011 — 2015”, tr. 19.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">chứ không chi quy định một tội danh, cu thể là các tội: Lạm dụng tình dục trẻ em (Điều 176); Phát tán những ấn phẩm khiêu dâm (Điều 184); Phát tan, mua và chiếm hữu những ấn phẩm khiêu dâm trẻ em (Điều 184b); Phat tán, mua và chiếm hữu những ấn phẩm khiêu dâm người chưa thành niên (Điều 184c);
<small>Phát tán những chương trình có tính khiêu dâm qua đài phát thanh, những</small> dịch vụ truyền thông hoặc viễn thơng (Điều 184d)'°. Theo đó, BLHS CHLB Đức chủ yếu tập trung quy định về các dạng hành vi khách quan của hành vi <small>khiêu dâm trẻ em.</small>
Trước hết, hành vi khách quan của các tội phạm khiêu dâm trẻ em trong BLHS CHLB Đức bao gom:
- Dạng hành vi thứ nhất là hành vi tình duc trước một trẻ em. Hành vi này được phản ánh trong cầu thành của tội Lạm dụng tình dục trẻ em tại Điều
<small>176 (4) BLHS. Việc thực hiện những hành vi tinh dục trước một trẻ em đòi</small>
hỏi trẻ em đã nhận thức được các hành vi đó, cịn nếu trường hợp trẻ em chưa
<small>nhận thức được thì việc thực hiện hành vi tình dục trước một trẻ em khơngphải là tội phạm.</small>
- Dạng hành vi thứ hai là hành vi dung các vật phẩm có nội dung khiêu dâm tác động vào nhận thức của trẻ em. Hành vi này được phản ánh khá đầy đủ và chỉ tiết trong các Điều 176 (4) (3), Điều 176 (4) (4). Đó là việc tác động vào một trẻ em qua các ấn phẩm nhằm đưa trẻ em đến với những hành vi tinh dục mà trẻ em cần phải thực hiện ở hoặc trước người thực hiện tội phạm hoặc trước một người thứ ba, hay dé người thực hiện tội phạm hoặc người thứ ba thực hiện những hành vi tình dục ở mình (Điều 176 (4) (3)); tác động vào một trẻ em qua các ấn phẩm hoặc tác động vào một trẻ em qua giới thiệu tranh
<small>ảnh, hình ảnh có tính khiêu dâm hoặc cho nghe những vật lưu giữ âm thanh</small>
<small>!° Xem Phụ lục</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">có nội dung khiêu dâm, qua những bài nói chuyện tương tự... (Điều 176 (4) (4)). Dạng hành vi này đều thuộc CTTP Lạm dụng tình dục trẻ em.
- Dạng hành vi thứ ba là hành vi phát tán những ấn phẩm khiêu dâm cho người dưới 18 tuổi; hoặc phát tán, mua và chiếm hữu những ấn phẩm <small>khiêu dâm trẻ em, người chưa thành niên. Những hành vi này được phản ánh</small>
tại Điều 184, Điều 184b, Điều 184c và Điều 184d BLHS CHLB Đức.
<small>Theo đó, người nào thực hiện các hành vi mời chao, giao, trưng bày</small> công khai, treo, trình chiếu cho một người dưới mười tám tuổi hoặc làm cho họ tiếp cận được; mời chào hoặc giao cho một người khác trong buôn ban lẻ hay theo hình thức chuyên gửi, các cửa hàng cho thuê sách, tạp chí, nhập khâu, xuất khẩu, dé một người khác có được hoặc giới thiệu một trình chiếu phim; tạo ra, chuyển đến, cung cấp, tàng trữ hoặc hoạt động nhập khẩu nhằm sử dụng chúng hoặc những đơn vị ấn phẩm được tao ra từ chúng... đều bị truy cứu TNHS về tội Phát tán những an phâm khiêu dâm (Điều 184).
Bên cạnh đó, hành vi phát tán, mua và chiếm hữu những ấn phẩm
<small>khiêu dâm trẻ em, người chưa thành niên cũng bị xem là tội phạm. BLHS</small>
CHLB Đức chia những ấn phẩm khiêu dâm có sự tham gia của người dưới 18 tuôi thành hai loại là ấn phẩm khiêu dâm trẻ em và ấn phẩm khiêu dâm người chưa thành niên. Những ấn phâm khiêu dâm trẻ em có nội dung là việc thực <small>hiện các hành vi tinh dục trẻ em, ở trẻ em hay trước trẻ em. Nói cách khác,</small>
trong những ấn pham đó có sự tham gia của trẻ em dé diễn tả một việc thực tế xảy ra hoặc gần với thực tế các hành vi quan hệ tình dục. Vấn đề này cũng tương tự như ấn phẩm khiêu dâm người chưa thành niên.
Theo đó, những hành vi phát tán, trưng bày công khai, tạo ra, chuyển đến, cung cấp, tàng trữ, mời chào, thông báo, quảng cáo, nhập khẩu, xuất khâu nham sử dụng những ấn pham khiêu dâm đó hoặc tao cho người khác sự sử dụng như vậy; chiếm hữu hoặc tạo cho người khác sự chiếm hữu những ấn <small>phâm khiêu dâm trẻ em diên tả một việc thực tê xảy ra hoặc gân với thực tê</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">thì sẽ bị truy cứu TNHS về tội Phát tán, mua và chiếm hữu những ấn phẩm khiêu dam trẻ em (Điều 184b) hoặc Phát tán, mua và chiếm hữu những an phẩm khiêu dâm người chưa thành niên (Điều 184¢c).
Đồng thời, nếu việc phát tán những chương trình có tính khiêu dâm qua đài phát thanh, những dịch vụ truyền thông hoặc viễn thông mà không có những biện pháp kỹ thuật hoặc phịng ngừa dé đảm bảo những người dưới 18 tuổi không tiếp cận được các chương trình đó thì cũng bị xem là tội phạm và bị truy cứu TNHS tương tự như các hành vi ké trên.
<small>Như vậy, các hành vi được xem là khiêu dâm trẻ em được mô tả trong</small> BLHS CHLB Đức bao gồm ba dạng hành vi chủ yếu, đó là thực hiện hành vi <small>tình dục trước một trẻ em (mà trẻ em đã nhận thức được các hành vi đó); hành</small> vi dùng các vật phẩm có chứa nội dung khiêu dâm tác động vào nhận thức của
<small>trẻ em (thông qua các giác quan như nghe, nhìn... những hình ảnh, vật lưu trữ</small>
âm thanh, các bi nói chuyện...); và phát tán các ấn phẩm khiêu dâm trẻ em <small>hoặc người chưa thành niên (nội dung có sự tham gia thực hiện hành vi tình</small> dục của trẻ em) cho những người khác. Có thể xem các hành vi này như một sự tác động không trực tiếp vào thân thể nhưng có thể làm nảy sinh ham muốn tình dục ở trẻ em, đơi lúc sự tác động này cịn dễ đạt được mục đích (khiêu đâm) hơn các phương thức tác động trực tiếp khác; hoặc xúc tác cho hoạt động bóc lột tình dục trẻ em (thơng qua các ấn phẩm khiêu dâm có sự
<small>tham gia của trẻ em).</small>
Tuy nhiên những quy định của BLHS CHLB Đức chưa thể hiện được hết các hành vi khách quan của Tội khiêu dâm trẻ em được đề cập trong các văn bản pháp lý quốc tế. Đối chiếu với u cầu hình sự hóa hành vi khiêu dâm trẻ em của chuẩn mực quốc tế, BLHS CHLB Đức chưa phản ánh đầy đủ các hành vi khách quan. Các quy định trong BLHS CHLB Đức mới thé hiện được hành vi thứ nhất, đó là hành vi sản xuất, phân phối, phổ biến, nhập
<small>khẩu, xuát khẩu, chào mời, bản hay sở hữu văn hóa phâm khiêu dâm trẻ em</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">mà chưa hình sự hóa hành vi sử dung, mua ban hay du dỗ trẻ em cho mục đích sản xuất sách báo đơi trụy hay các cuộc biểu diễn khiêu dâm.
Thứ hai, chủ thể phạm các tội khiêu dâm trẻ em trong BLHS CHLB Đức được quy định là chủ thể thường.
BLHS CHLB Đức chỉ mới xác định chủ thé phạm các tội khiêu dâm trẻ <small>em là cá nhân con người. Người thực hiện các hành vi mô tả trong CTTP</small> khiêu dâm trẻ em thì phải chịu TNHS về tội phạm này. Người thực hiện tội phạm có thể là thành viên của một băng nhóm dé thực hiện các hành vi phạm
<small>tội khiêu dâm trẻ em.</small>
Đối chiếu với yêu cầu về phạm vi chủ thé trong chuẩn mực quốc tế, <small>BLHS CHLB Đức chưa quy định TNHS của pháp nhân khi cá nhân đại diệncho pháp nhân đó và vi lợi ích của pháp nhân đó thực hiện các hành vi phạm</small> tội. Điều đó có thé sẽ gây ra những lỗ hồng trong việc thực thi luật trên thực té.
Tiếp theo, về hinh phat đối với các tội khiêu dâm trẻ em.
BLHS CHLB Đức đã quy định hình phạt đối với các hành vi khiêu dâm trẻ em là hình phạt tù có thời hạn hoặc hình phạt tiền, tùy mức nghiêm trọng
<small>của từng hành vi mà người phạm tội sẽ bi xử lý khác nhau. Mức phạt tước tự</small> do dao động từ ba tháng đến năm năm, trong trường hợp là tội phạm có tính <small>chun nghiệp hoặc thực hiện với tư cách là một thành viên của một băng</small> nhóm đã liên kết dé thực hiện hành vi phạm tội có thé mức phạt tước tự do đến mười năm. Mặc dù BLHS CHLB Đức không quy định mức tiền phạt cụ thể là bao nhiêu, tuy nhiên tùy theo từng hành vi phạm tội cụ thể cũng như hậu quả nguy hai cho xã hội mà Tịa án có thé xem xét xử phạt. Việc quy định chế tài là hình phạt tù có thời hạn hoặc hình phạt tiền là biện pháp phù hợp với chuẩn mực quốc tế cũng như tùy theo tính chất nguy hiểm của hành vi mà đường lối xử lý cũng có sự linh hoạt. Việc quy định về chế tài của BLHS CHLB Đức đã đáp ứng được yêu cầu về chế tài hình sự đối với Tội khiêu dam <small>trẻ em theo chuân mực quôc tê.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32"><small>1.3.2. Những quy định của Bộ luật hình sự Thụy Điển doi với hành vi</small>
<small>khiêu dâm trẻ em</small>
Thụy Dién là một trong những quốc gia rất chú trọng xây dựng hệ thống bảo vệ trẻ em, bao gồm các quy định của pháp luật, các chính sách hiện hành và phát triển công tác xã hội với trẻ em nhăm bảo vệ trẻ em nhăm bảo <small>vệ, chăm sóc trẻ em trước các nguy cơ bị xâm hại.</small>
Báo cáo của cơ quan UNICEF tại Thụy Điển kết hop với Tổ chức cứu trợ trẻ em Thụy Điển năm 2004 về vấn đề khiêu dâm trẻ em thông qua mạng
<small>Internet đã tỏ ra lo ngại trước nguy cơ trẻ em là nạn nhân của các tội phạm xâm</small>
hại tình dục. Báo cáo ước tính rằng SỐ lượng trẻ em bị khai thác dé phuc vu mục đích khiêu dâm trung bình khoảng 4 — 5 trẻ em/ tuần, nêu khơng có sự kiểm sốt chặt chẽ thì số lượng nạn nhân là trẻ em sẽ ngày càng tăng lên nhanh chóng. Mang internet đang ngày càng phổ biến tồn cầu, do vậy cuộc chiến chống các tội phạm khiêu dâm trẻ em càng được chú tâm. Hiện nay, Thụy Điển cũng đã xây dựng các đường dây nóng (hotline) công khai để theo dõi, phát hiện và giải quyết các vụ việc xâm phạm tinh dục trẻ em được kip thời, đồng thời cũng tăng cường hiệu quả hoạt động của Cục điều tra hình sự quốc gia Thụy Điền và các Tổ chức bảo vệ quyền trẻ em trong các vấn đề liên quan."
Theo quy định của BLHS Thụy Điền, tội phạm về khiêu dâm trẻ em bao gồm tội bóc lột trẻ em trình diễn khiêu dâm (Điều 8 Chương 6) và tội khiêu dâm trẻ em (Điều 10a Chương 16)”. Từ các quy định của Điều 8 Chương 6 và Điều 10a Chương 16 BLHS Thụy Điển, có thé xác định các dau hiệu pháp lý đặc trưng của các tội phạm về khiêu dâm trẻ em như sau:
Trước hết, mặt khách quan của các tội phạm này được đặc trưng bằng <small>các dạng hành vi:</small>
<small>!! Xem Phụ lục.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">- Dạng hành vi thứ nhất là khuyến khích hoặc bóc lột trẻ em thực hiện hoặc tham gia vào việc trình diễn khiêu dâm. Khuyến khích là sự động viên,
tác động đến tinh thần hoặc tạo điều kiện thuận lợi để trẻ em tự nguyện thực hiện hoặc tham gia vào các buổi trình diễn khiêu dâm. Cịn bóc lột là sự lợi dụng, khai thác quá mức sức lao động của trẻ em, đó gần như là sự ép buộc, cưỡng bức trẻ em phải tham gia các buổi trình diễn đó.
<small>- Dạng hành vi thứ hai là hành vi vẽ chân dung trẻ em trên bức tranh</small> khiêu dâm hoặc phô biến, chuyền giao, trưng bày... các bức tranh trẻ em như trên dé phổ biến cho người khác. Hành vi vẽ chân dung trẻ em trong các bức tranh khiêu dâm cũng tương tự như việc sản xuất các bức tranh khiêu dâm. Đồng thời, các hành vi phi thương mại (phổ biến, chuyền giao, trưng bày...) đối với các bức tranh khiêu dâm đó nhằm phổ biến cho người khác cũng là
<small>hành vi khách quan của tội khiêu dâm trẻ em.</small>
- Dạng hành vi thứ ba là hành vi thương mại đối với các bức tranh khiêu dâm trẻ em, cụ thé là các hành vi mua hoặc đề nghị mua, thực hiện các biện pháp dé thúc đầy việc mua bán, chiếm hữu bức tranh đó.
Mặc dù luật hình sự của Thụy Điển khơng cấm các hành vi sản xuất,
mua bán... các vật phẩm, hình ảnh có tính chất khiêu dâm nhưng lại cấm các
hành vi như vẽ chân dung trẻ em trên các bức tranh khiêu dâm, phổ biến, chuyên giao, mua hoặc đề nghị mua, chiếm hữu các bức tranh này hoặc truyền bá cho trẻ em dưới 15 tuổi bằng việc phát tán có chủ ý các vật phẩm có tính bạo lực tình dục hoặc cưỡng ép tình dục... Tuy nhiên, BLHS Thụy Điển lại chưa đề cập được hết các hình thức khác ngồi tranh khiêu dâm như phim, <small>ảnh, video... có chứa nội dung khiêu dâm trẻ em.</small>
<small>Như vậy, với việc quy định tách bạch các hành vi khách quan như trong</small> BLHS Thụy Điển là phù hợp với yêu cầu hình sự hóa các hành vi khiêu dâm trẻ em theo chuẩn mực của quốc tế. Nhưng BLHS Thụy Điển lại chưa thể
</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">hiện được đầy đủ các hình thức khiêu dâm trẻ em như được đề cập trong chuẩn mực quốc tế mà mới chỉ cấm các bức tranh khiêu dâm trẻ em.
Thứ hai, về đối tượng tác động của các tội phạm khiêu dâm trẻ em. - Đối với tội bóc lột trẻ em trình diễn khiêu dâm, đối tượng tác động của tội phạm là trẻ em, đó là những người dưới 15 tuổi, hoặc những người từ 15 đến 18 tuổi nếu tính chất của việc trình diễn khiến sức khỏe hoặc sự phát triển bình thường của các em bị ảnh hưởng. Trẻ em dưới 15 tuổi là những người được luật hình sự Thụy Điển bảo vệ tuyệt đối trước các hành vi bóc lột trẻ em trình diễn khiêu dâm. Trong bat kỳ trường hợp nao, người phạm tội thực hiện hành vi khách quan của tội bóc lột trẻ em trình diễn khiêu dâm đối với trẻ em đưới 15 tuổi sé bị truy cứu TNHS. Trường hợp trẻ em từ đủ 15 tuổi đến đưới 18 tuổi, TNHS sẽ đặt ra nếu tính chất của việc trình diễn đó có thé gây nguy hại cho sức khỏe hoặc sự phát triển của trẻ em.
- Đối với tội khiêu dâm trẻ em, đối tượng tác động của tội phạm là trẻ em đang trong giai đoạn dậy thì hoặc có căn cứ cho rằng đó là người dưới 18 tuổi. Dựa vào tinh chất của hành vi, tội khiêu dâm trẻ em không chia thành các trường hợp về độ ti của trẻ em như đối với tội bóc lột trẻ em trình diễn
<small>khiêu dâm. Người phạm tội thực hiện một trong các hành vi được mô ta trong</small>
CTTP phải chịu TNHS về tội khiêu dâm trẻ em nếu người được mô tả trong <small>bức tranh khiêu dâm là trẻ em trong giai đoạn dậy thì hoặc có căn cứ xác định</small> đó là người dưới 18 tudi.
<small>Thứ ba, mặt chủ quan của các tội phạm khiêu dâm trẻ em.</small>
Đối với tội bóc lột trẻ em trình diễn khiêu dâm (Điều § Chương 6), người phạm tội thực hiện hành vi với lỗi cố ý.
Đối với tội khiêu dâm trẻ em (Điều 10a Chương 16), lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý hoặc vô ý. Trường hợp người phạm tội là người hoạt động kinh doanh hoặc bằng cách khác nhằm mục đích kiếm tiền mà phổ biến bức
</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">tranh trẻ em do cầu thả thì cũng bị xem là tội phạm và phải chịu TNHS về tội
<small>khiêu dâm trẻ em.</small>
Mục đích phạm tội không phải là dấu hiệu bắt buộc trong CTTP. Người
phạm tội khi thực hiện các hành vi được nêu trong CTTP với bat ky muc dich
nào thi cũng đều bị xem là tội phạm khiêu dâm trẻ em. Mặc dù trong BLHS Thụy Điển mục đích phạm tội khơng bắt buộc phải chứng minh, nhưng nếu tội phạm được thực hiện với mục đích lợi nhuận hoặc thu lời bat chính lớn thi có thé cân nhắc dé đánh giá tính chất nghiêm trọng của các tội phạm khiêu
<small>dâm trẻ em.</small>
Thứ tu, hình phạt đối với các tội phạm khiêu dâm trẻ em.
Các biện pháp hình sự được quy định trong BLHS Thụy Dién đã đáp ứng được những yêu cầu của chuẩn mực quốc tế về chế tài hình sự đối với
<small>hành vi khiêu dâm trẻ em. Hình phạt của các tội phạm khiêu dâm trẻ em là</small>
hình phạt tù hoặc hình phạt tiền.
Đối với tội bóc lột trẻ em trình diễn khiêu dâm trong BLHS Thụy Điển, hình phạt được áp dụng là hình phạt tù có thời hạn hoặc hình phạt tiền. Tùy theo mức độ nghiêm trọng của tội phạm mà mức phạt tù có thể lên tới sáu năm nếu trường hợp hành vi phạm tội được thực hiện trên quy mơ lớn, hoặc có sự thu lời bất chính, hoặc có sự đối xử tàn nhẫn với trẻ em.
Đối với tội khiêu dâm trẻ em được quy định tại Điều 10b Chương 16 BLHS Thụy Điền, hình phạt được áp dụng là hình phạt tù có thời hạn đến hai năm tù, thậm chí có thé là bốn năm tù nếu tội phạm được coi là nghiêm trong (đối với hành vi vẽ chân dung trẻ em trên các bức tranh khiêu dâm). Mức độ
<small>nghiêm trọng của tội phạm được đánh giá qua việc xem tội phạm đó có đượcthực hiện trong q trình kinh doanh hoặc vì lợi nhuận hay khơng; đó có phải</small>
là một phần của hoạt động tội phạm có hệ thống hoặc quy mơ lớn hay khơng: có liên quan đến một số lượng đặc biệt lớn các bức tranh hoặc các bức tranh thể hiện trẻ em bị đối xử đặc biệt tàn nhẫn hay không.
</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">Hình phạt tù và hình phạt tiền theo tác giả là phù hợp trong việc răn đe,
trừng tri đối với các hành vi phạm tội được nhắc đến trong BLHS Thụy Điền,
Thụy Điển cũng là một nước rất quan tâm đến việc đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của trẻ em. Hàng năm, đất nước này cũng có các chương trình hành động, tọa đàm... để đề ra những biện pháp nhằm ngăn chặn và giúp đỡ kịp thời đối với những trẻ em bị xâm hại.
<small>1.3.3. Những quy định cua Bộ luật hình sự Nhật Ban doi với hành vi</small>
<small>khiêu dâm trẻ em</small>
Nhật Bản là quốc gia điển hình cho phép hợp pháp hóa hành vi khiêu dâm (nhưng phải có sự kiểm duyệt của các cơ quan chức năng), đồng thời là đất nước có nền cơng nghiệp tình dục phát triển mạnh mẽ và phong phú nhất trên thế giới. Không chỉ cho phép các hành vi khiêu dâm người lớn, trước đây Nhật Bản thậm chí cịn cho phép các hành vi khiêu dâm trẻ em, điển hình là thơng qua các ấn phẩm truyện tranh khiêu dam (anime, manga... khiêu dâm)
<small>hoặc các trò chơi điện tử mơ tả tình dục trẻ em cũng được chính phủ nước này</small> cho phép xuất bản. Trong những năm gan đây, các sản phẩm khiêu dâm trẻ em tại Nhật Bản mới bị xếp vào các đối tượng bất hợp pháp.
<small>Các tội phạm khiêu dâm được quy định trong Chương XXII (các tội</small> khiêu dâm, hiếp dâm và song hơn) của Bộ luật hình sự Nhật Bản (BLHS Nhật Bản). Theo đó, hành vi khiêu dâm được phản ánh trong nhiều tội danh, bao gồm: Khiêu dâm công khai (Điều 174), Phân phối các sản phẩm khiêu dâm (Điều 175), Khiêu dâm cưỡng bức (Điều 176) và Khiêu dâm cưỡng bức dẫn đến chết người hoặc gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe (Điều 181)”. Tội khiêu đâm trẻ em được quy định tại Điều 176 (Khiêu dâm cưỡng bức) với đối tượng là trẻ em từ 13 tuổi trở lên, hoặc dưới 13 tuổi. Còn đối với các tội phạm khiêu dâm khác, BLHS Nhật Bản không tách riêng đối tượng tác động <small>l3 Xem Phụ lục</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">của tội phạm là người đã thành niên hay trẻ em. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về các hành vi khiêu dâm trẻ em, tác giả sẽ phân tích các quy định về khiêu đâm <small>trong chương XXII BLHS Nhật Bản.</small>
Trước hết, các dạng hành vi khách quan của tội phạm khiêu dâm trẻ em bao gom:
- Đối với Tội khiêu dâm công khai theo quy định tại Điều 174 BLHS
<small>Nhật Bản, hành vi khách quan của tội phạm này là “thực hiện hành vi khiêu</small> dâm một cách cơng khai”. Đó là việc thể hiện, trình diễn các động tác khiêu dâm, tục tấu ở những nơi cơng cộng, có nhiều người biết đến (như đường phố, ga tàu điện, các trang mạng xã hội có nhiều người truy cập...). Quy định về tội phạm này áp dụng đối với cả trường hợp khiêu dâm người đã thành niên <small>và trẻ em, trường hợp người thực hiện hành vi khiêu dâm ở những nơi có</small>
nhiều trẻ em hoặc biết răng ở đó có thể có trẻ em (như nhà trẻ, trường học,
<small>cơng viên giải trí...) thì hành vi trên được xem là tội phạm khiêu dâm trẻ em.</small>
- Đối với Tội phân phối các sản phẩm khiêu dâm theo quy định tại Điều 175 BLHS Nhật Bản, hành vi khách quan của tội phạm này là phân phối, bán hoặc công khai trưng bày các tài liệu khiêu dâm dưới dạng viết, tranh ảnh hoặc các sản phẩm khác hoặc tàng trữ những sản phẩm khiêu dâm đó nhằm mục đích để bán.
Quy định này đã bị giới chính khách bảo thủ và dư luận cộng đồng quốc tế chỉ trích trong thời gian dài, bởi điều luật chỉ cắm các hành vi phân phối, bán hoặc công khai trưng bày, hoặc tàng trữ nhưng văn hóa phẩm khiêu dâm đó nhằm mục đích để bán. Nói một cách khác, hành vi chỉ CTTP khi mục đích của hành vi là nhằm bán các sản phẩm khiêu dâm, còn nếu chỉ sở hữu mà khơng nhằm mục đích “dé bán” thì vẫn được coi là hợp lệ.
- Đối với Tội khiêu dâm cưỡng bức theo quy định tại Điều 176 BLHS
<small>Nhật Bản, hành vi khách quan của tội phạm nay là dùng vũ lực hoặc đe dọa</small>
mà thực hiện hành vi khiêu đâm. Theo đó, néu một người dùng vũ lực hay đe
</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">dọa dé thực hiện hành vi khiêu dâm trái với ý muốn của họ thì sẽ bị truy cứu TNHS đối với hành vi khiêu dâm cưỡng bức. Tuy nhiên điều luật này lại không cấm đối với các hành vi khiêu đâm trẻ em nếu có sự đồng thuận từ họ. Nạn nhân của tội khiêu dâm cưỡng bức đa số là phụ nữ và trẻ em — những người ít có khả năng bảo vệ mình, rất dé rơi vào tinh trạng bị “lợi dung tình trạng mat trí hoặc khơng thể khang cự được cua người phụ nữ hoặc lam cho <small>người đó lâm vào tinh trạng nói trên mà có hành vi khiêu dam” hay “dùng vũlực hoặc đe dọa mà thực hiện hành vi khiếu dâm ”.</small>
- Đối với Tội khiêu dâm cưỡng bức dẫn đến chết người hoặc gây thương tích, gây tơn hai cho sức khỏe theo quy định tại Điều 181 BLHS Nhật Bản, đây không phải quy định về tội phạm khác với những điều luật đã phân tích ở trên, mà có thể hiểu Điều 181 quy định về tình tiết tăng nặng so với hành vi khiêu dâm cưỡng bức (Điều 176 BLHS). Việc gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn (gây chết người hoặc gây thương tích, gây tơn hại cho sức khỏe người khác) sẽ phải chịu chế tài nghiêm khắc hơn các hành vi trước.
<small>Tuy vậy, BLHS Nhật Bản cũng chỉ quy định hành vi khách quan của</small>
các tội phạm khiêu dâm khá đơn giản và không chia thành các đối tượng nạn nhân cụ thé có phải là trẻ em hay khơng. Chỉ có Điều 176 là có quy định về hành vi khiêu dâm cưỡng bức đối với “người nam hoặc người nữ khác từ 13 tuổi trở lên, hoặc đưới 13 tuổi ” nhưng lại khơng có sự khác biệt về chế tài xử lý. Điều 178 BLHS Nhật Bản cũng đã giải thích về các trường hợp được coi là khiêu dâm cưỡng bức, đó là su “?g¡ dung tinh trạng mắt trí hoặc khơng thể <small>kháng cự được của người phụ nữ hoặc làm cho người đó lâm vào tình trạng</small> nói trên mà có hành vi khiêu dâm... ” đôi với người nam hoặc người nữ từ 13 tuổi trở lên, hoặc có các hành vi khiêu dâm đối với người nam hoặc người nữ khác dưới 13 tuổi thì sẽ bị coi là tội phạm. BLHS Nhật Bản cũng quy định cắm các hành vi khiêu dâm công khai hoặc tàng trữ, phân phối các sản phẩm, <small>tài liệu khiêu dâm dưới dạng việt, tranh ảnh hoặc các sản phâm khác.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">Thứ hai, về dau hiệu mặt chủ quan của tội phạm
BLHS Nhật Bản quy định về lỗi của tội phạm khiêu dâm trẻ em là lỗi cơ ý.
Bên cạnh đó, mục đích phạm tội chỉ được yêu cầu đối với tội Phân phối các sản phẩm khiêu dâm theo quy định tại Điều 175, đó là mục đích để bán. Cịn đối với các hành vi khác (thực hiện hành vi khiêu dâm cơng khai, khiêu
<small>dâm cưỡng bức) thì khơng địi hỏi phải chứng minh mục đích phạm tội.</small> Thứ ba, về hình phạt đối với các tội phạm khiêu dâm trẻ em
Cũng giống như một số quốc gia khác trên thế giới, Nhật Bản cũng quy định hình phạt tiền và hình phạt tù là chế tài xử lý đối với các tội phạm này. Điều này phù hợp với yêu cầu về chế tài hình sự đối với hành vi khiêu dâm trẻ em theo chuẩn mực quốc tế. Đối với mỗi hành vi phạm tội mà mức phạt tù cũng như hình phạt tiền sẽ được điều chỉnh cho phù hợp với tính nguy hiểm cho xã hội của tội phạm. Mức phạt tù cao nhất đối với các hành vi khiêu đâm là chung thân (được quy định tại Điều 181).
<small>1.3.4. Những quy định của Luật hình sự hợp nhất Nam Australia (SouthAustralia) đối với hành vi khiêu dâm trẻ em</small>
Tương tự các quốc gia CHLB Đức, Thụy Điển va Nhật Bản, Australia cũng là một nước rất quan tâm đến các van đề nhân quyền, đặc biệt là quyền trẻ em. Điều đó được thê hiện trong hệ thống pháp luật, chính sách về trẻ em
<small>như Luật bảo vệ trẻ em, chính sách tư pháp thân thiện với trẻ em, tăng cường</small>
hoạt động của các cơ quan dịch vụ cơng tác xã hội có thâm quyền về tiếp nhận và điều tra các vụ việc xâm hại trẻ em, tổ chức ECPAT tại Australia... Trước tình hình tội phạm xâm hại tình dục trẻ em đang có diễn biến phức tạp như hiện nay, vấn đề về các tội phạm khiêu dâm trẻ em đã được đề cập trong hệ thống pháp luật từng bang như: Luật về tội phạm tình dục (bang Victoria), Luật hợp nhất pháp luật hình sự Nam Australia (Bang South Australia)...
</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40"><small>Trong phạm vi nghiên cứu, tác giả chỉ xem xét và đánh giá những quy</small> định về các tội phạm khiêu dâm trẻ em trong Luật hợp nhất pháp luật hình sự
Nam Australia năm 1935 (sau đây gọi tắt là LHSHN Nam Australia) Ý.
Trước hết, về khái niệm khiêu dâm trẻ em, khái niệm này được quy định tại Điều 62 LHSHN Nam Australia năm 1935 (Criminal Law Consolidation Act 1935). LHSHN Nam Australia cũng đã giải thích về các tài
liệu khiêu dâm trẻ em là sự mơ tả hoạt động tình dục hoặc bắt kỳ bộ phận nào
trên cơ thé của trẻ, hoặc có căn cứ dé xác định có sự tham gia của trẻ trong các tài liệu in, tranh, ảnh, tác phẩm điêu khắc, phim, video hoặc bat kỳ hình thức nào khác nhằm mục đích kích thích hoặc thỏa mãn ham muốn tinh dục
<small>cho mình hoặc người khác.</small>
Giải thích của LHSHN Nam Australia về các tài liệu khiêu đâm trẻ em là phù hợp với chuẩn mực quốc tế. Tuy nhiên, nội dung này chưa đề cập đến việc sử dụng trẻ em trong các buổơi trình dién khiêu dâm như Cơng ước quốc tế đã quy định.
<small>Thứ hai, các hành vi khách quan của các tội phạm khiêu dâm trẻ emđược quy định tại Chương 11A (Bóc lột trẻ em) LHSHN Nam Australia. Cụ</small> thé, tại các Điều 63, 63a, 63b, 63c, các tội phạm khiêu dâm trẻ em bao gồm <small>các dạng hành vi sau đây:</small>
- Dạng hành vi đầu tiên là sản xuất, phô biến hoặc tham gia sản xuất, phô biến các tài liệu khiêu dâm trẻ em. Hành vi này được phản ánh trong cấu thành của tội sản xuất hoặc phổ biến tài liệu khiêu dâm trẻ em tại Điều 63 LHSHN Nam Australia. Đó là việc trực tiếp thực hiện sản xuất, phổ biến, hoặc có hành vi tham gia cùng, làm cùng người khách dé thực hiện sản xuất, <small>phô biên các tài liệu khiêu dâm trẻ em.</small>
<small>'4 Xem Phụ lục.</small>
</div>
