<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>CHƯƠNG I : TỔ CHỨC BỘ MÁY HÀNH CHÍNH LIÊN BANG NGA1. Khái quát về Nhà nước liên bang Nga:</b>

Mặc dù khơng có một văn bản nào nêu rõ khái niệm nhà nước liên bang là gì, tuy nhiên qua tìm hiểu ta có thể biết và xác định được rằng nhà nước liên bang Nga là nhà nước được thành lập bởi sự liên kết, hợp nhất hai hay nhiều nhà nước thành viên khác nhau. Loại hình nhà nước liên bang Nga nay thì sẽ có chủ quyền chung nhưng mỗi nhà nước thành viên có chủ quyền riêng về các vấn đề như: lãnh thổ, văn hóa, dân tộc. Nhà nước liên bang thì sẽ có chính phủ riêng, có Hiến pháp quy định về cấu trúc, hình thái của nhà nước.

Mặc dù là vậy nhưng các thành viên liên bang bị hạn chế một số chủ quyền nhất định bởi nhà nước liên bang có thể có nhiều Chính phủ, hiến pháp, đặc biệt có rất nhiều hệ thống pháp luật và có thể có nhiều truyền thống pháp luật khác nhau, nhiều quy chế cơng dân, nhiều hệ thống cơ quan chính quyền, nhiều hệ thống tịa án và có hiệu lực trên phạm vi toàn lãnh thổ liên bang và do đó mỗi bang thành viên lại có một hệ thống pháp luật, một bản hiến pháp riêng và chỉ có hiệu lực pháp lý trong phạm vi bang đó. Quyền lực của nhà nước liên bang và nhà nước thành viên có sự phân chia rõ rệt trong cả ba lĩnh vực: Lập pháp, hành pháp và tư pháp.

Nhà nước liên bang có sự chia sẻ quyền lực giữa chính phủ quốc gia và chính quyền của các phân cấp hành chính bên dưới. Tuy mọi quốc gia điều hành việc phân chia quyền lực có khác nhau nhưng chính sách về tiền tệ, an ninh quốc phòng, và các vấn đề khác thuộc vào vấn đề chung còn đối với các vấn đề địa phương như đường sá và bảo trì hạ tầng cơ sở và chính sách giáo dục được tiến hành như một vấn đề riêng của địa phương đó.

<b>2. Hình thức cấu trúc Nhà nước Liên bang Nga và các bang:</b>

Theo tìm hiểu, có thể xác định nước Nga có hình thức cấu trúc nhà nước là Liên bang. Các thành viên cấu thành nhà nước Liên bang Nga được gọi là các chủ thể Liên bang và cụ thể là Liên bang Nga có 79 chủ thể bao gồm: 21 nước cộng hịa (Cộng hồ Adygeya; Cộng hồ Altai; Cộng hoà Bashkortostan; Cộng hoà Buryatia; Cộng hoà Dangestan; Cộng hoà Ingush; Cộng hoà Kabardin-Balka; Cộng hoà Kalmukia-Khalmg Tangch; Cộng hoà Karachayevo-Cherkess;

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

Cộng hoà Karelia; Cộng hoà Komi; Cộng hoà Mary El; Cộng hoà Mordovia; Cộng hoà Sakha (Yakutia); Cộng hoà Bắc Ossetia; Cộng hoà Tatarstan; Cộng hoà Tuva; Cộng hoà Udmurt; Cộng hoà Khacasia; Cộng hoà Chechen; Cộng hoà Chuvash, Cộng hoà Chavash); 6 lãnh địa (lãnh địa Altai; Lãnh địa Krasnodar; Lãnh địa Krasnoyarsk; Lãnh địa Maritime; Lãnh địa Stavropol; Lãnh địa Khabarovsk) và 49 vùng (Vùng Amur; Vùng Arkhangensk; Vùng Astrakhan; Vùng Belgorod; Vùng Bryansk; Vùng Vladimir; Vùng Volgagrad; Vùng Vologda; Vùng Vorohezh; Vùng Ivanovo; Vùng Irkutsk; Vùng Kirov; Vùng Kosroma; Vùng Kurgan; Vùng Kaliningrad; Vùng Kaluga; Vùng Kamchatka; Vùng Kemerova; Vùng Kursk; Vùng Leningrad; Vùng Lipetsk; Vùng Magadan; Vùng Moscow; Vùng Murmansk; Vùng Nyzny Novgorod; Vùng Novgorod; Vùng Novosibirsk; Vùng Omsk; Vùng Orenburg; Vùng Oryon; Vùng Penza; Vùng Perm; Vùng Pskov; Vùng Rostov; Vùng Ryazan; Vùng Samara; Vùng Saratov; Vùng Sakhalin; Vùng Sverdlovsk; Vùng Smolensk; Vùng Tambov; Vùng Tver,; Vùng Tomsk; Vùng Tula; Vùng Tyumen; Vùng Ulyanovsk; Vùng Chelyabinsk; Vùng Chita; Vùng Yaroslav); Liên bangNga có 2 thành phố Liên bang là thành phố Liên bang Moscow và thành phố Liên bang St. Pe terburg. Liên bang Nga có 1 vùng tự trị là vùng tự tri Rewish và 10 khu vực tự trị (Khu vực tự trị Aginsky Buryat; Khu vực tự trị Komi- Permyak; Khu vực tự trị Koryak, Khu vực tự trị Nenet; Khu vực tự trị Taimyr; Khu vực tự trị Ust- Ordynsky; Khu vưc tự trị Khanty- Mansi; Khu vực tự trị Chukchi; Khu vực tự trị Evenk; Khu vực tự trị Yamal-Nenet).

Việc tiếp nhận hoặc việc thành lập chủ thể mới của Liên bang Nga do luật hiến pháp quy định cụ thể là theo quy định tại Điều 65 và Điều 66 Hiến pháp Liên bang Nga năm 1993.

Hiến pháp Liên bang Nga và Hiến pháp của nước cộng hoà quy định quy định các thiết chế của các nước cộng hoà trong Liên bang . Các quy chế về lãnh địa, vùng, khu vực, thành phố Liên bang, vùng tự trị và khu vực tự trị ở Liên bang Nga do Hiến pháp Liên bang và Hiến chương của lãnh địa, vùng, thành phố Liên bang,vùng tự trị và khu vực tự trị quy định.

<b>3. Khái quát bộ máy nhà nước liên bang Nga:</b>

Bộ máy nhà nước Liên bang Nga bao gồm: Cơ quan lập pháp, cơ quan hành pháp và cơ quan tư pháp. Các cơ quan này có mối liên hệ chặt chẽ với nhau tại nên một hệ thống nhà nước Liên bang Nga. Cụ thể:

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

Đối với cơ quan lập pháp:

Quốc hội Liên bang được giao quyền lập pháp trong nhà nước Liên bang Nga. Quốc hội liên bang này gồm hai viện là Hội đồng Liên bang Thượng viện và Đuma Quốc gia Hạ viện.

Đối với cơ quan hành pháp:

Tổng thống là người đứng đầu cơ quan hành pháp Liên bang Nga và cũng đồng thời là nguyên thủ quốc gia;

Tổng thống do nhân dân Nga bầu lên theo nhiệm kỳ 4 năm 38, nếu tổng thống mất khi đang giữ chức, hay không thể sử dụng quyền hạn của mình do ốm đau, bị buộc tội hoặc từ chức, Thủ tướng đương nhiệm sẽ được giữ quyền tổng thống. Tổng thống là người đảm bảo cho việc thực hiện Hiến pháp, quyền con người và tự do. Có quyền thực hiện những biện pháp để bảo đảm chủ quyền của Liên bang Nga, sự độc lập và thống nhất của nước Nga, bảo đảm sự hợp tác trong việc thực hiện các chức năng của tất cả các cơ quan thuộc quyền lực nhà nước.

Tổng thống Liên bang Nga có nhiệm vụ định hướng các chính sách đối nội, đối ngoại cơ bản của nhà nước vừa là tổng tư lệnh của các lực lượng vũ trang, giải quyết các vấn đề cơ bản liên quan đến công dân Liên bang Nga, trao thưởng các huy chương nhà nước và thực hiện ân xá theo hiến pháp quy định.

Một điểm đặc thù là nước Nga khơng có chức vụ Phó tổng thống.

Chính phủ liên bang Nga có quyền dự tốn và đệ trình Đuma quốc gia ngân sách nhà nước và đảm bảo việc thực hiện ngân sách, đệ trình quyết tốn ngân sách; đồng thời chính phủ liên bang cũng phải đảm bảo việc thực hiện một chính sách tiền tệ, tín dụng và tài chính một cách thống nhất tồn liên bang. Ngồi ra các chính sách thống nhất về văn hóa, khoa học, giáo dục, y tế, an sinh xã hội và môi trường cũng phải được đảm bảo thực hiện; Chính phủ liên bang Nga cũng toàn quyền trong việc quản lý tài sản liên bang; thực hiện các biện pháp bảo đảm quốc phịng, an ninh quốc gia, và thực thi chính sách đối ngoại của liên bang; bên cạnh đó, chính phủ liên bang cũng phải luôn thực hiện các biện pháp bảo đảm nguyên tắc nhà nước pháp quyền, tôn trọng nhân quyền và tự do, bảo đảm tài sản công dân và trật tự công cộng, kiềm chế tội phạm; thực thi các quyền lực khác do hiến pháp, luật liên bang và các sắc lệnh của Tổng thống giao cho theo quy định của Hiến pháp,.

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

Theo Sắc lệnh ngày 28 tháng 7 năm 2004 thì Chính phủ Nga gồm 17 bộ, 7 cơ quan dịch vụ liên bang và 30 cơ quan liên bang.

Đối với Cơ quan tư pháp:

Theo Hiến pháp Liên bang Nga, Hội đồng Liên bang Nga sẽ có quyền tuyển chọn thẩm phán của Tịa án Hiến pháp, Tòa án Tối cao và Tòa trọng tài tối cao trên cơ sở đề nghị của Tổng thống Nga. Các thẩm phán của tòa cấp dưới đều do Tổng thống trực tiếp bổ nhiệm.

Hệ thống tòa án ở Liên bang Nga gồm Tòa án Hiến pháp, Tòa án Tối cao, Tòa án trọng tài tối cao và các tòa án cấp dưới.

Tịa án Hiến pháp có thẩm quyền xem xét tính hợp hiến của các đạo luật do nghị viện ban hành và các sắc lệnh của Tổng thống.

Tòa án hiến pháp của liên bang nga có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ Hiến pháp và giải quyết một số tranh chấp có liên quan như tranh chấp về thẩm quyền giữa các cơ quan nhà nước.

Tòa án Hiến pháp của liên bang Nga có 19 thẩm phán.

Tòa án Tối cao Liên bang Nga là cấp xét xử cuối cùng trong các vụ án hành chính, dân sự và hình sự. Tịa án Tối cao cịn có nhiệm vụ giám sát cơng việc của các tịa cấp dưới; đưa ra các giải thích và hướng dẫn áp dụng pháp luật có ý nghĩa bắt buộc đối với các tòa án cấp dưới.

Tòa án trọng tài tối cao của liên bang Nga là cấp xét xử cuối cùng về các tranh chấp thương mại ở Nga. Ngồi ra, Tịa trọng tài tối cao cịn có nhiệm vụ giám sát cơng việc của các tòa trọng tài cấp dưới và đưa ra các giải thích, hướng dẫn áp dụng pháp luật có ý nghĩa bắt buộc đối với các tịa cấp dưới.

Tóm lại nước Nga có hình thức cấu trúc nhà nước là loại hình thức liên bang, có rất nhiều bang khác nhau và trong hình thức cấu trúc nhà nước liên bang Nga thì có rất nhiều hệ thống pháp luật, rất phức tạp và thường xuyên có những tranh chấp liên quan đến vấn đề lãnh thổ, pháp luật, lợi ích kinh tế và xã hội giữa các bang.

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

<b>CHƯƠNG II : CÔNG VỤ CÔNG CHỨC LIÊN BANG NGA</b>

Những năm cuối thập niên 80, đầu thập niên 90 của thế kỷ 20 đã chứng kiến nhiều biến động mạnh mẽ trong hệ thống kinh tế, chính trị của các nước Trung Âu, Đông Âu và của Liên Xô cũ. Sau khi Liên Xô tan rã vào tháng 12 năm 1991, để lại các di chứng cho nước Nga, cơ chế hành chính tách biệt và khn khổ điều tiết cũ đã khơng cịn phù hợp để giải quyết các vấn đề phức tạp và cấp bách trong giai đoạn chuyển đổi sang một thể chế kinh tế chính trị mới. Các nhà lãnh đạo Nga đứng trước một nhiệm vụ to lớn là chuyển đổi bộ máy nhà nước tập trung và bao cấp mà nước Nga thừa hưởng từ hệ thống Liên Xô cũ sang một nền hành chính hiệu quả, đủ năng lực để đáp ứng các yêu cầu của một nền kinh tế theo định hướng thị trường, một hình thái quản lý nhà nước mở rộng dân chủ và đáp ứng các mong đợi của người dân.Dưới thời Liên bang Xơ viết, đã khơng có khái niệm về một nền cơng vụ chun nghiệp và cũng khơng có một hệ thống quản lý thống nhất dưới sự bảo trợ của Đảng Cộng sản, mỗi bộ và uỷ ban nhà nước (con số này tính chung là từ 120-130) tự xây dựng nên cách thức quản lý riêng của mình.

Vào cuối năm 1991, một số kế hoạch cải cách bộ máy nhà nước Nga đã được một nhóm các chuyên gia và các nhà chính trị trẻ có đầu óc đổi mới, gắn bó với Tổng thống Yeltsin đề xuất. Họ nhấn mạnh tầm quan trọng của sự ủng hộ chính trị cho cơng cuộc cải cách từ phía các nhà lãnh đạo cao cấp và vận động thành lập nên một cơ quan để chỉ đạo và quản lý công cuộc cải cách công vụ.Kết quả là một tổ chức mới có tên “Tổng cục đào tạo nhân sự” đã được thành lập trong bộ máy Chính phủ vào năm 1992.Cơ quan này có trách nhiệm khơng chỉ đào tạo cơng chức chính phủ mà cịn chịu trách nhiệm về tiến trình cải cách hành chính. Trong một giai đoạn rất ngắn khi Chính phủ do ông Y. Gaidar (1992) làm Thủ tướng đã có một số các thay đổi tích cực trong việc tổ chức lại cơ cấu hành chính nhà nước Liên bang Nga. Giải thể một số bộ, cơ quan mà sứ mệnh ban đầu của nó đã khơng cịn nữa (ví dụ: Gosplan - Ủy ban kế hoạch nhà nước; Bộ Đóng tầu). Một số bộ và cơ quan khác (Bộ Cơng nghiệp Quốc phịng, Bộ Quan hệ Kinh tế đối ngoại) cắt giảm nhân viên và chuyển hướng hoạt động.Việc xuất hiện các chức năng mới của nhà nước (tư nhân hoá, giải quyết vấn đề thất nghiệp) đã dẫn đến thành lập nên các cơ quan mới. Một nỗ lực để thúc đẩy các thay đổi về

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

mặt chất lượng trong mơi trường hành chính cũng đã được thực hiện vào mùa hè 1992 khi dự thảo “Luật Công chức” lần đầu tiên được đưa ra.

<b>Nội Dung</b>

Luật liên quan đến Công Vụ được ban hành năm 1993. Liên bang Nga chuyển từ một cơ chế tập trung, thứ bậc rất cao đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Liên xô sang một thể chế mới bao gồm một hệ thống chính trị đa đảng. Và do đó cách thức tổ chức bộ máy nhà nước và bộ máy hành chính cũng như việc thực hiện những công việc nhà nước trong hệ thống các cơ quan nhà nước. Luật về nguyên tắc cơ bản về Công Vụ Liên Bang Nga (a Law on the Basic Principles of Civil Service in the Russian Federation) là đạo luật định nghĩa chính thức về thuật ngữ Cơng Vụ ở Liên bang Nga. Luật đã phân biệt giữa bổ nhiệm chính trị và hành chính. Tất cả các vị trí trong khu vực cơng được phân loại theo ba nhóm phân theo A, B, C.

+ Những người giữ vị trí nhóm A, thường do bổ nhiệm chính trị hoặc thơng qua bầu cử và khơng thuộc “CƠNG VỤ”.

+ Theo Luật, những người đảm nhận các vị trí B và C thuộc phạm trù “CƠNG VỤ - civil service position” và như vậy thuật ngữ “CÔNG VỤ - civil service” trong luật này tương đối hẹp hơn so với một số nước.

+ Công vụ và cơng chức thuộc nhóm B do những người đảm nhận vị trí cơng vụ nhóm A bổ nhiệm.

+ Cơng vụ, cơng chức vị trí C được bổ nhiệm bởi các cơ quan nhà nước liên bang hay chủ thể liên bang.

+ Loại B và C là CƠNG VỤ và do đó đăng ký tên trong danh mục CÔNG VỤ

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

Trung cấp (junior civil service positions)

Luật quy định Cơng Vụ là những hoạt động mang tính chun mơn nhằm thực hiện quyền hạn của các cơ quan nhà nước. Họ phải có tiêu chuẩn cụ thể xếp theo thứ tự 1,2,3. Họ phải trải qua một kỳ thi tuyển.Tuy nhiên luật cũng quy định mang tính đặc biệt quyền về bổ nhiệm đối với một số vị trí cơng vụ.

Hệ thống công vụ của Liên Bang Nga không chi tiết cụ thể như một số nước. Có hai hệ thống Công vụ:

- Hệ thống công vụ Liên bang (the federal civil service)

- Hệ thống công vụ của các chủ thể thuộc liên bang (the civil service of the subjects of the Russian Federation)

Công chức liên bang thực hiện những công việc do các cơ quan nhà nước thuộc chính phủ Liên bang phân công. Công chức loại A cấp liên bang bao gồm: + Tổng thống (the President);

+ Thủ tướng (the Prime Minister); + Các bộ trưởng (the other ministers);

+ Thành viên Hội đồng liên bang (Members of the Federal Council);

+ Người đứng đầu hành chính liên bang (Administrative heads at federal level). Công chức loại B bao gồm những ai thuộc cấp dưới của các vị trí thuộc nhóm A. Đó là những người đảm nhận các vị trí được tổ chức nhà nước lập ra đề thực hiện quyết định của nhóm A đưa ra. Cơng chức nhóm này có thể bổ nhiệm tạm thời;

Cơng chức nhóm C thường là nhóm công chức làm việc thường xuyên và suốt đời.

Công chức các chủ thể liên bang (86 chủ thể) thực hiện công việc của các chủ thể đó trong khn khổ quy định của pháp luật. Đồng thời cũng theo những văn bản mang tính phân cấp cho các chủ thể của liên bang.

Liên Bang Nga là một trong những quốc gia có một sự thay đổi, chuyển đổi rất cơ bản về hệ thống quản lý công việc và con người trong bộ máy nhà nước.

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

Điều này bắt nguồn từ một sự chuyển đổi rất cơ bản của thể chế chính trị và thể chế nhà nước.

Liên bang Nga đã phê chuẩn Luật về công việc trong khu vực công “ the Federal law 55 of 27.05.2003 On Public Service System in the RF”. Theo Luật này, hệ thống công việc của bộ máy nhà nước chia làm ba nhóm:

+ Cơng vụ (civil service)

+ Công vụ cảnh sát (police service) + Công vụ quân sự (military service).

Ba nhóm cơng việc nhà nước trên được điều chỉnh bằng ba đạo luật khác nhau. Luật Công vụ - civil service “the Federal law” số 79 “On the Civil Service in the Russian Federation” đã được phê duyệt (2004) thay thế cho Luật về nguyên tắc cơ bản về CÔNG VỤ Liên Bang Nga (a Law on the Basic Principles of Civil Service in the Russian Federation - 1993). Nghiên cứu nội dung cơ bản của Luật này, có thể thấy được một số cách tiếp cận mới so với tư duy trước đây về công vụ ở Liên Bang Nga.

Một số điểm mà Luật Công vụ đã đề cập đến:

- Bổ nhiệm công chức vào các vị trí thường xun phải thơng qua thi tuyển cạnh tranh, trừ một số trường hợp đặc biệt.Trong một số trường hợp, có thể xem xét thơng qua danh mục những công chức trong bộ máy và bên ngồi được phân loại.

- Mơ tả cơng việc cho tất cả các vị trí. Luật quy định nội dung của bản mô tả công việc: tiêu chuẩn, nhiệm vụ; cơng việc độc lập; nhóm và cũng như các chỉ số đánh giá.

- Hợp đồng đối với công chức (Contracts for Civil Servants). Dựa trên bản mô tả công việc, hợp đồng sẽ được ký giữa công chức và người sử dụng. Những nội dung liên quan đến công việc và cả chế độ lượng cũng được đưa vào trong hợp đồng.

- Quỹ lương trong cơ quan là một hình thức để áp dụng trả lương theo kết quả thực thi công việc. Mỗi cơ quan nhà nước được quyền xây dựng quỹ này.

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

- Hành vi ứng xử và quy chế xử lý mâu thuẫn. Cách giải quyết bất đồng trong cơng việc - ngồi Luật lao động giống như khu vực tư nhân, giải quyết thông qua tịa án, thì Luật quy định có cơ chế cụ thể giải quyết vấn đề này và công chức có quyền lựa chọn hoặc qua tổ chức này hoặc ra tịa.

- Để thực thi cơng việc của bộ máy nhà nước, Sắc lệnh của Tổng thống Liên bang về cơ cấu tổ chức bộ máy chính phủ đã được ban hành (the Presidential Decree “On the System and Structure of Federal Executive Authorities- 2004). Theo sắc lệnh này, bộ máy chính phủ liên bang chia làm ba nhóm để thực thi các loại công việc nhà nước: Bộ, công vụ và các cơ quan của nhà nước. Việc phân chia này là một cách hiểu đặc trưng của Nga.

- Bộ - (ministries), có trách nhiệm trong việc thực hiện và phối hợp các chính sách của tồn liên bang (bộ liên bang). Các chủ thể bên dưới thuộc phạm vi ngành của bộ cũng chịu sự điều chỉnh của Bộ trưởng.

- Công vụ – (Services), chịu trách nhiệm thực thi các chức năng liên quan đến kiểm soát và giám sát được quy định cũng như các lĩnh vực của quốc gia. - Cơ quan - (Agencies), có trách nhiệm thực thi các công việc liên quan đến cung cấp dịch vụ công.

Ngồi Luật Cơng vụ, một đạo luật khác cũng có liên quan đến cơng vụ nhưng được điều chỉnh bằng đạo luật “Nguyên tắc cơ bản về công vụ” (Federal Law No. 8-FZ “On Fundamental Principles of Municipal Civil Service in the Russian Federation” - January 8, 1998).

Luật Công Vụ của liên bang áp dụng đến các cơ quan công của Liên bang hay do chủ thể liên bang (constituent entities of the Russian Federation).Đó là những cơ quan được thành lập bởi hiến pháp, luật cũng như các văn bản pháp luật của chủ thể liên bang.Đại diện cho người sử dụng lao động chính là những người đứng đầu các cơ quan nhà nước. Luật công vụ /civil service năm 2004, quy định các loại vị trí cơng vụ (Civil Service Positions).

Các loại vị trí cơng vụ bao gồm bốn nhóm:

- Nhóm hành pháp, chấp hành (executives): gồm các vị trí đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu các cơ quan của Chính phủ và các đơn vị trực thuộc; những người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu các chi nhánh tại các đơn vị lãnh

</div>