Phân tích, vận dụng công cụ phái sinh vào xây dựng phương án kiểm soát và phòng ngừa rủi ro cho Công ty Cổ phần Nông nghiệp BaF Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.63 MB, 45 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

HỌC VIỆN NGÂN HÀNGKHOA NGÂN HÀNG

BÀI TẬP LỚN

ĐỀ TÀI: Phân tích, vận dụng cơng cụ phái sinh vào xây dựng phương

án kiểm sốt và phịng ngừa rủi ro cho Công ty Cổ phần Nông nghiệp BaF Việt Nam

Số từ: 10.000 từ

Thị trường giao dịch: Thị trường giao dịch tập trungPhần mềm giao dịch: CME Group

Công cụ phái sinh lựa chọn: Hợp đồng tương laiMôn học: Công cụ phái sinhMã môn học: FIN93A

Giảng viên hướng dẫn: Cô Nguyễn Bích Ngân

Thành viên tham gia: Nguyễn Phương Anh – 24A4010230

Trần Thị Lan Anh – 24A4012688 Nguyễn Thu Hiền – 24A4011599 Bùi Phương Linh – 24A4012307

Nguyễn Thị Hà Phương – 23A4010797 Phạm Viết Quân – 23A4010779

Hà Nội, 15 tháng 10 năm 2023LỜI CAM ĐOAN

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

Nhóm xin cam đoan những nội dung được trình bày sau đây đều dựa trên sự tự nghiên cứu và thảo luận giữa các thành viên trong nhóm, khơng phải là bản sao chép từ bất kỳ đề tài nào có trước.

Nhóm xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về lời cam đoan của mình.

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

Nhóm chúng em xin cám ơn cơ Nguyễn Bích Ngân đã có những bài giảng rất dễ hiểu để nhóm có thể dễ dàng vận dụng vào nghiên cứu đề tài, cùng với đó là sự tận tâm hướng dẫn, giải đáp những vướng mắc của chúng em từ cơ trong q trình thực hiện giao dịch và hoàn thiện bài tập lớn.

MỤC LỤC

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

MỞ ĐẦU...1

NỘI DUNG...2

Phần I. Giới thiệu tổng quát về doanh nghiệp...2

1. Thơng tin doanh nghiệp...2

2. Lịch sử hình thành của doanh nghiệp...3

3. Tổng quan về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp...4

4. Tầm nhìn và sứ mệnh của doanh nghiệp...5

Phần II. Giả định hợp đồng gốc...5

1. Thông tin quan trọng trong hợp đồng gốc...5

2. Phân tích rủi ro hợp đồng gốc...7

2.1. Rủi ro về giá heo nạc...7

2.2. Các yếu tố rủi ro khách quan khác...9

Phần III. Đề xuất phương án sử dụng hợp đồng tương lai để phòng ngừa rủi rocho doanh nghiệp...10

1. Sử dụng hợp đồng tương lai để phòng ngừa rủi ro...10

2. Tổng quan về thị trường phái sinh mà doanh nghiệp lựa chọn để giao dịch ...12

2.1. Khái niệm...12

2.2. Quy định về thị trường giao dịch tập trung...12

2.3. Đặc điểm của thị trường tập trung...13

3. Giới thiệu sản phẩm phái sinh doanh nghiệp dự định sử dụng...13

4. Giới thiệu về phần mềm giao dịch phái sinh giả lập mà doanh nghiệp lựachọn sử dụng để thực hiện giao dịch...15

5. Quy trình giao dịch phái sinh trên phần mềm giả lập của CME Group...16

5.1. Mở tài khoản trên CME Group...16

5.2. Giao dịch trên phần mềm giả lập...17

6. Lãi/lỗ của giao dịch phái sinh...22

Phần IV. Nhận xét, đánh giá về cách thức sử dụng, các đặc tính và ưu nhượcđiểm của hợp đồng và đưa ra kết luận...23

1. Nhận xét cách thức sử dụng và các đặc tính của hợp đồng...23

2. Ưu điểm...24

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

4. Đánh giá và kết luận...26

KẾT LUẬN...28

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...29

PHỤ LỤC...31

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

MỞ ĐẦU

Hiện tại, trong bối cảnh kinh tế và thương mại toàn cầu trầm lắng, dư âm từ cuộc khủng hoảng kinh tế sau đại dịch Covid-19 khiến nhu cầu tồn cầu trì trệ, hoạt động thương mại suy giảm, thị trường bị thu hẹp, nền kinh tế Việt Nam phục hồi chậm và mong manh, tỷ lệ doanh nghiệp phá sản và rút khỏi thị trường rất cao, do vậy, chưa bao giờ mà tầm quan trọng của việc kiểm soát rủi ro để ngăn chặn khả năng thua lỗ trong kinh doanh của doanh nghiệp lại được đề cao như hiện nay. Việc chủ động kiểm sốt rủi ro tài chính sẽ giúp các doanh nghiệp hạn chế được tối đa những tổn thất do biến động thị trường gây ra, duy trì sự phát triển bền vững của doanh nghiệp để bước qua khoảng thời gian khủng hoảng kinh tế này.

Những năm trở lại đây, xu hướng phòng ngừa rủi ro bằng công cụ phái sinh đang dần phổ biến hơn với những doanh nghiệp trong nước. Sử dụng công cụ phái sinh để kiểm soát rủi ro giúp doanh nghiệp giảm bớt áp lực từ các tổn thất liên quan đến biến động giá cả, lãi suất, ngoại tệ và hàng hóa.

Với cương vị là nhà quản lý của Cơng ty Cổ phần Nơng nghiệp BaF Việt Nam, nhóm nhận thấy cần phải quan tâm phòng ngừa rủi ro cho doanh nghiệp để tránh những tổn thất khơng đáng có. Thơng qua những kiến thức đã được học và những phân tích thực tế của nhóm khi xem xét về các cơng cụ phái sinh, nhóm quyết định sử dụng hợp đồng tương lai để phòng ngừa rủi ro cho doanh nghiệp.

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

NỘI DUNGPhần I. Giới thiệu tổng quát về doanh nghiệp

Công ty Cổ phần Nông nghiệp BaF Việt Nam được thành lập năm 2017, hoạt động chính trong lĩnh vực chăn nuôi heo giống, kinh doanh nông sản, nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, và heo thịt thương phẩm, xây dựng hồn chỉnh quy trình khép kín 3F (Feed – Farm – Food) từ Con giống – Thức ăn – Hệ thống trang trại đến Nhà máy chế biến thịt thành phẩm.

1. Thông tin doanh nghiệp

Tên doanh nghiệp:

CÔNG TY CỔ PHẦN NÔNG NGHIỆP BAF VIỆT NAM Tên doanh nghiệp viết bằng tiếng Anh:

BAF VIETNAM AGRICULTURE JOINT STOCK COMPANY Tên doanh nghiệp viết tắt: BAF.,JSC

Trụ sở chính: Tầng 9, Tòa nhà Vista, Số 628C Xa Lộ Hà Nội, Phường An Phú, Thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

2. Lịch sử hình thành của doanh nghiệp

Tuy là doanh nghiệp trẻ mới hoạt động được gần 6 năm nhưng so với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi, nông nghiệp đang niêm yết trên sàn giao dịch chứng khốn thì BAF có quy mơ về tài sản và doanh thu thuộc top đầu ngành.

BAF bắt đầu với ngành nghề kinh doanh chính là kinh doanh thương mại nơng sản và chăn ni heo trang trại, nhanh chóng tiếp cận thị trường nước ngồi khi rót vốn đầu tư vào Công ty liên doanh BAF Myanmar vào năm 2018.

Năm 2019, BAF bắt đầu thay đổi chiến lược phát triển, xây dựng mơ hình hoạt động chuẩn 3F (Feed – Farm – Food), cải tiến toàn bộ hệ thống trang trại chuẩn 4.0 hiện đại theo công nghệ tiêu chuẩn Châu Âu, tiến hành nhập khẩu thành công lô lợn chất lượng cao đầu tiên từ Canada của Tập đoàn Genesus với số lượng trên 1.200 con heo giống cụ kỵ về Việt Nam.

Tháng 7/2020, BAF ký kết hợp đồng đối tác chiến lược đối với Genesus để độc quyền nguồn giống heo chất lượng cao tại thị trường Việt Nam và Myanmar và đến tháng 11/2020, doanh nghiệp hoàn thành tăng vốn điều lệ từ 100 tỷ đồng lên 500 tỷ đồng, cùng với đó là chính thức ký kết hợp đồng cung cấp 150.000 heo thịt trong năm 2021 với cơng ty Masan.

Năm 2021, BAF chính thức niêm yết cổ phiếu trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE), đồng thời đưa vào hoạt động Nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi BaF Tây Ninh.

Năm 2022, doanh nghiệp ra mắt BAF MEAT Heo ăn chay, xây dựng hồn thiện quy trình khép kín từ trang trại đến bàn ăn, nhà máy BAF Tây Ninh đạt chứng nhận Global G.A.P và FSSC 22000, cùng năm đó khánh thành trại nuôi heo công nghệ cao đầu tiên tại Phú Yên.

Năm 2023, BAF ký kết các hợp đồng đầu tư với tổ chức tài chính IFC và đưa vào hoạt động nhà máy thức ăn BAF Nghệ An.

Có thể thấy, trong những năm gần đây, BAF Việt Nam tập trung phát triển mơ hình kinh doanh chiến lược theo chuỗi 3F (Feed – Farm – Food), xây dựng hoàn chỉnh quy trình khép kín từ nơng trại đến bàn ăn, phục vụ cho thị trường sản phẩm thịt lợn với các tiêu chí: An tồn – Tươi ngon – Ngọt thịt – Lành cơm, nâng cao trải nghiệm

tiêu dùng cho mọi khách hàng.

Hiện nay, trải qua gần 6 năm hoạt động và phát triển, BAF đã sở hữu nhà máy

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

22000 V5.1 – những tiêu chuẩn cao nhất trong hệ thống quản lý sản xuất thức ăn chăn ni được cơng nhận trên tồn cầu. Bên cạnh đó, BaF cịn hợp tác chiến lược với Tập đồn cung cấp con giống uy tín trên thế giới để chọn lọc Heo giống khỏe mạnh, sạch bệnh, đẻ sai, đặc biệt thích nghi với thời tiết Việt Nam, đồng thời sở hữu hệ thống nhà máy sản xuất thịt khép kín, cơng nghệ chế biến hiện đại.

3. Tổng quan về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp

Hiện nay, hoạt động kinh doanh của BaF Việt Nam được chia thành bốn mảng chính: mảng chăn ni, mảng thức ăn chăn nuôi, mảng kinh doanh nông sản và mảng thịt heo thương phẩm.

Về mảng chăn nuôi, BaF Việt Nam hiện đang chăn nuôi chủ yếu về heo giống, heo thịt và heo cai sữa. Doanh nghiệp hiện đang sở hữu hơn 20 trang trại áp dụng công nghệ 4.0 hiện đại với trang thiết bị chuyển giao từ châu Âu – Mỹ, mơ hình chuồng trại khép kín 100% để đảm bảo an toàn sinh học, tổng đàn hơn 200.000 con với sự đảm bảo về chất lượng con giống khi toàn bộ đều là giống heo thuần chủng Genesus của Canada. Sự đầu tư về quy mô và chất lượng như vậy đã đem lại nguồn doanh thu lớn cho BaF khi mà mảng chăn nuôi chiếm đa số tỷ trọng doanh thu năm 2022 của doanh nghiệp. Dự kiến đến cuối năm 2023 và đầu năm 2024, lợi nhuận sau thuế mảng chăn nuôi sẽ đạt 64% tổng lợi nhuận sau thuế của BaF.

Về mảng thức ăn chăn nuôi, BaF tự hào độc quyền công thức cám chay được nghiên cứu bởi đội ngũ chun gia tài năng, có nhiều chun mơn và kinh nghiệm về lĩnh vực dinh dưỡng động vật. Xây dựng hướng đi kinh doanh khác biệt với tiêu chí “Phát triển trang trại đến đâu, phát triển nhà máy đến đó”, hiện nay, BaF đang sở hữu 3 nhà máy sản xuất cám với công suất 460.000 tấn/năm nhằm mục đích phục vụ hồn thiện mơ hình hệ sinh thái 3F, cung cấp nguồn thức ăn đảm bảo chất lượng cho trang trại của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, với sự mở rộng của nhà máy cám BaF Tây Ninh trong năm 2022, dự kiến doanh nghiệp sẽ bắt đầu có thêm doanh thu từ mảng thức ăn chăn nuôi khi cám do BaF sản xuất được bán ra ngoài thị trường ở một mức giá ưu đãi theo chính sách bán cám kèm con giống.

Về mảng kinh doanh nông sản, BaF tận dụng thế mạnh về kinh nghiệm và đối tác có sẵn để tiếp tục hoạt động kinh doanh nông sản trên thị trường nội địa bằng hình thức mua vào, bán ra và hưởng lợi doanh thu thông qua việc chênh lệch giá ở các thời điểm, góp phần tạo ra dịng tiền phục vụ cho hoạt động kinh doanh và đầu tư xây dựng công ty. Tuy nhiên, BaF cũng đang dần có định hướng giảm tỷ trọng mảng kinh doanh

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

nông sản để tập trung phát triển hệ sinh thái 3F, cân bằng song song để có thể vẫn đáp ứng vai trò nguyên liệu đầu vào cho hệ thống chuỗi cung ứng, đồng thời góp phần tạo bộ đệm giúp doanh nghiệp giảm sức ép về nguồn vốn.

Về mảng thịt heo thương phẩm, tận dụng lợi thế về nguồn thịt heo sạch, chất lượng đảm bảo, năm 2022, thương hiệu BaF Heo ăn chay ra đời với mục tiêu cung cấp cho thị trường tiêu dùng sản phẩm thịt heo được ni bằng cám chay 100% với các tiêu chí tươi sạch và thơm ngon hơn, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm hơn. Đồng thời, đây cũng là mảnh ghép cuối cùng để khép kín mơ hình tiên phong 3F “từ trang trại đến bàn ăn”, giúp BaF nâng cao năng lực cạnh tranh với các doanh nghiệp cùng ngành.

4. Tầm nhìn và sứ mệnh của doanh nghiệp

Với sứ mệnh nâng tầm chất lượng cuộc sống, BaF sẽ là công ty Việt Nam tiên phong trao nguồn thực phẩm sạch, tươi ngon, bổ dưỡng đến tận tay người tiêu dùng bằng mơ hình khép kín hồn thiện nhất chuẩn 3F “từ trang trại đến bàn ăn”. BaF sẽ hỗ trợ người nông dân, đồng hành phát triển chăn nuôi gắn với chuỗi liên kết BaF song hành cùng trách nhiệm gìn giữ, bảo vệ mơi trường, hướng đến phát triển bền vững.

Qua đó, BaF Việt Nam đặt ra tầm nhìn năm 2030, BaF sẽ thuộc TOP 3 cơng ty chăn nuôi tại Việt Nam tiên phong về vận hành hồn thiện hệ sinh thái 3F, ứng dụng cơng nghệ chăn nuôi hiện đại và trở thành thương hiệu thịt heo sạch hàng đầu cả nước. BaF sẽ hoàn tồn kiểm sốt chuỗi giá trị trong ngành cơng nghiệp – thực phẩm thơng qua việc vận hành mơ hình chuỗi khép kín từ nguyên liệu, nhà máy cung cấp cám, trang trại chăn nuôi hiện đại, nhà máy giết mổ và chế biến thịt cho đến hệ thống phân phối đến tận tay người tiêu dùng.

Phần II. Giả định hợp đồng gốc

1. Thông tin quan trọng trong hợp đồng gốc

Bên Bán là Công ty Cổ phần Nông nghiệp BaF Việt Nam cam kết cung cấp thịt heo nạc cho Bên Mua là Công ty Tiệm ăn Hà Nội Xưa cụ thể như sau:

Ngày ký hợp đồng: 12/10/2023 Quy chuẩn, phẩm chất hàng hóa:

- Là những con heo được chọn lọc dựa trên tiêu chuẩn chất lượng gen, sức kháng bệnh và đã đủ thời gian ngưng thuốc. Heo con trước tuổi sinh sản hoặc heo con đực, có gen di truyền tốt, đạt tiêu chuẩn VietGap và được đeo

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

- Là những con heo đủ 6 tháng tuổi và có trọng lượng đạt 242,5 – 264,5 pounds, đã được khám sức khỏe bởi bác sĩ thú y có thẩm quyền và khơng mắc các bệnh truyền nhiễm, được nuôi ở trong môi trường và điều kiện sạch sẽ, an tồn, có đầy đủ các giấy tờ cần thiết.

Đơn giá và khối lượng giao dịch:

- Đơn giá: là mức giá giao ngay thực tế theo thị trường ngày giao hàng được hai bên xác nhận bằng báo giá hoặc đơn giao hàng.

- Khối lượng: 80.000 pounds thịt heo nạc. Thời hạn và địa điểm giao hàng:

- Thời hạn: giao hàng sẽ diễn ra vào ngày 3/11/2023.

- Địa điểm giao hàng: 1073 Đê La Thành, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội. Điều kiện vận chuyển:

- Phí vận chuyển: Chi phí vận chuyển đến địa điểm nhận hàng sẽ do Bên Mua chịu.

- Trách nhiệm vận chuyển: Bên Bán sẽ chịu trách nhiệm cho việc giao hàng an toàn và khơng bị thiệt hại gì.

Bảo hành và đổi trả: Heo nạc được đảm bảo về chất lượng và số lượng trong vòng 7 ngày kể từ ngày nhận hàng. Trong trường hợp heo không đạt chất lượng như những gì Bên Bán mơ tả, Bên Mua có quyền địi lại tiền hoặc yêu cầu thay thế.

Phương thức, điều kiện thanh toán:

- Phương thức thanh toán: bằng chuyển khoản hoặc séc.

- Điều kiện thanh toán: Bên Mua thanh toán cho Bên Bán 100% giá trị tiền hàng trong vòng 15 ngày (làm việc) kể từ ngày nhận hàng. Trong trường hợp đến hạn thanh tốn Bên Mua khơng thanh tốn dứt điểm tiền hàng cho Bên Bán, Bên Bán có quyền ngừng cấp hàng cho Bên Mua đồng thời Bên Mua vẫn phải tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ của mình với Bên Bán.

2. Phân tích rủi ro hợp đồng gốc

2.1. Rủi ro về giá heo nạc

Trong các tháng gần đây, giá heo nạc liên tục giảm mạnh, thị trường ảm đạm khiến các doanh nghiệp và người chăn nuôi nhỏ lẻ đứng ngồi không yên. Bên cạnh yếu tố chính là cung - cầu trên thị trường thì giá heo nạc còn bị chịu ảnh hưởng bởi nhiều

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

yếu tố khác như dịch bệnh, giá thức ăn chăn nuôi, sức tiêu thụ của từng thời điểm trong năm,...

2.1.1. Rủi ro về giá heo nạc do yếu tố nhu cầu tiêu thụ trên thị trường nội địa

Xem xét thị trường giá thịt lợn ba năm trở lại đây có thể thấy, sau một năm đột biến giá heo nạc, đầu năm 2021, giá heo nạc đã tiếp tục tăng nhẹ và sau đó liên tục tụt dốc khơng phanh cho đến đầu q IV thì bắt đầu ổn định và đi ngang, có xu hướng tăng vào những ngày cuối tháng 12. Năm 2022 và năm 2023, giá heo nạc đều có một kịch bản chung là tăng mạnh vào giai đoạn tháng 7 - 8, sau đó giảm dần cho đến cuối năm. Điều này có thể giải thích rằng nhu cầu về thịt lợn thường sẽ tăng cao vào dịp Tết, ngày lễ đặc biệt trong năm do nhu cầu về nguyên liệu sản xuất các thực phẩm như giò, chả, bánh chưng,...

Biểu đồ 2.1. Giá thị trường heo nạc tại Việt Nam năm 2021

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Nguồn: Cơ sở dữ liệu AgroMonitor

Biểu đồ 2.2. Giá thị trường heo nạc tại Việt Nam năm 2022 – 2023

Tuy nhiên, đối với những tháng cuối năm 2023, giá heo nạc chưa thực sự dự đốn được liệu có bình ổn như năm 2022 hay sẽ là một mức biến động bất ngờ khi mà suy thoái kinh tế khiến mức chi tiêu của người dân bị cắt giảm, cùng với đó là sự sáng tạo trong ẩm thực khi các nhà sản xuất giảm nguồn nguyên liệu thịt lợn và thay vào đó là các nguyên liệu thịt khác để tạo nên sự độc đáo trong sản phẩm của mình nhằm kích thích sự tò mò của người tiêu dùng, tăng khả năng bán hàng trong tình trạng ế ẩm đáng báo động hiện nay.

2.1.2. Rủi ro về giá heo nạc do yếu tố dịch bệnh

Hiện nay, dự báo về xu hướng quay trở lại của dịch tả lợn châu Phi sắp tới đây làm cho các doanh nghiệp và các nhà chăn nuôi nhỏ tăng cường cung ứng một lượng lớn heo chạy dịch ra ngoài thị trường nhằm giảm bớt sự ảnh hưởng của dịch bệnh, cộng thêm áp lực tồn kho heo khi mà sản lượng heo ra đàn của năm 2023 đã có sự tăng nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi nhu cầu tiêu thụ thịt lợn các tháng cuối năm thường không nhiều và người dân có xu hướng e ngại sử dụng thịt bệnh, dẫn đến giá heo nạc bị sụt giảm.

Nhìn lại thị trường những năm đỉnh điểm xảy ra đại dịch Covid-19, giãn cách xã hội cùng với sự kiểm soát chặt chẽ việc xuất/nhập khẩu tạo nên sự khan hiếm nguồn cung khiến giá lợn giống, giá thức ăn chăn nuôi tăng vọt, nhưng nhu cầu về thịt lợn lại giảm sút nghiêm trọng vì bị ảnh hưởng bởi việc đóng cửa du lịch cũng như việc người dân hạn chế ra ngồi, bên cạnh đó cịn là sự thay đổi thói quen tiêu dùng thịt lợn sang những loại thịt khác hậu biến động giá đột biến năm 2020 làm giảm giá heo nạc một cách đáng kể. Chi phí liên tục tăng cao trong khi doanh thu liên tục giảm sút, nhiều nhà

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

chăn nuôi nhỏ lẻ thua lỗ phá sản và các doanh nghiệp chăn ni đều lao đao, gồng mình chống lỗ.

2.1.3. Rủi ro về giá heo nạc do tình trạng nhập lậu thịt lợn

Bên cạnh đó, tình trạng nhập lậu thịt lợn qua đường biên giới và bán ra với mức giá cực rẻ, phá giá thị trường cũng là một nguyên nhân khiến giá heo nạc bị ảnh hưởng và giảm sút.

Chín tháng đầu năm 2023, nhà chức trách đã phát hiện 131 vụ nhập lậu gia súc gia cầm sống vào Việt Nam, tăng 14,5 lần so với năm 2022. Đây là một sự việc rất đáng báo động vì bên cạnh việc gia tăng nguy cơ lây lan các dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho động vật chăn nuôi thì nhập lậu gia súc cịn gây sức ép rất lớn lên giá thị trường thịt chăn ni nói chung và giá thị trường thịt heo nạc nói riêng. Do giá heo bình quân ở các nước như Thái Lan, Campuchia,… chênh lệch khá nhiều so với Việt Nam, nên khi heo nhập lậu đem về tiêu thụ trong nước sẽ được bán với mức giá thấp hơn mức giá thị trường nội địa hiện nay, cùng với đó là tăng thêm một lượng lớn nguồn cung thịt heo, cạnh tranh tạo áp lực khiến cho giá heo trong nước bắt buộc phải giảm xuống.

Ngoài ra, giá heo nạc cịn có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác như điều kiện thời tiết, thiên tai, chi phí thức ăn chăn ni,… Qua những phân tích trên, có thể

thấy chính vì bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau như vậy nên heo nạc là một mặt

hàng có giá biến động phức tạp và khó dự đốn chính xác, đồng thời có thể đem lại rủi ro lớn cho doanh nghiệp chăn ni. Việc khơng có bảo hiểm rủi ro dẫn đến doanh nghiệp trong nước sẽ dễ bị rơi vào tình trạng chênh vênh lãi/lỗ khi mà thị trường biến động hàng ngày, dễ dẫn đến thiệt hại nặng nề.

2.2. Các yếu tố rủi ro khách quan khác

Bên cạnh rủi ro về giá, công ty BAF còn phải còn phải đối mặt với nhiều yếu tố khách quan khác như rủi ro về cung ứng, rủi ro về pháp luật, rủi ro về khả năng thanh tốn của khách hàng, rủi ro trong q trình vận chuyển, rủi ro từ đối thủ cạnh tranh…

Rủi ro về thiếu hụt, đứt gãy chuỗi cung ứng: có thể xuất hiện bởi nhiều nguyên nhân: hiện tượng thời tiết cực đoan, thiên tai, đại dịch; thiếu hụt nguồn cung cấp nguyên liệu, nhiên liệu hoặc lao động; thiếu phương tiện vận tải, logistics…Các nhân tố này xuất hiện có thể gây ra sự khó khăn trong chăn ni, chi phí sản xuất tăng làm giảm cung ứng thịt lợn và tác động đến giá cả trên thị trường.

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Rủi ro vi phạm quy định pháp luật: hiện nay, nhà nước ta đã có những quy định chặt chẽ về việc sử dụng chất cấm trong chăn nuôi và đặc biệt là thịt heo. Nếu sử dụng thức ăn chăn ni có chứa chất cấm, cơng ty sẽ bị tạm dừng hoạt động sản xuất kinh doanh và có thể đối diện với nguy cơ bị xử lý hình sự. Ngồi ra, việc này cũng làm doanh nghiệp mất uy tín, mất lịng tin của khách hàng, ảnh hưởng đến kỳ vọng của người mua với sản phẩm heo nạc của công ty.

Rủi ro về khả năng thanh tốn của khách hàng: vì nhiều ngun nhân chủ quan cũng như khách quan mà trong một số trường hợp khách hàng khơng thực hiện nghĩa vụ thanh tốn đúng hạn với doanh nghiệp. Khi đó, doanh nghiệp sẽ bị khách hàng chiếm dụng vốn, tác động tiêu cực đến nguồn vốn, hoạt động sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể đối diện với rủi ro về tài chính do chi phí lãi vay.

Rủi ro mất mát hoặc hỏng hóc trong q trình vận chuyển: việc vận chuyển hàng hóa đến trực tiếp cho khách hàng đã trở nên khơng cịn xa lạ với xã hội hiện đại. Khơng nằm ngồi xu thế đó, cơng ty BAF cũng cung cấp đến khách hàng dịch vụ vận chuyển thịt heo nạc. Bên cạnh những mặt tích cực như có thể mở rộng thị trường, tiếp xúc thêm được nhiều khách hàng thì doanh nghiệp cũng phải đối mặt với nguy cơ thịt heo bị mất mát hoặc hỏng hóc trong q trình vận chuyển, đặc biệt là nếu có quãng đường vận chuyển dài.

Rủi ro từ đối thủ cạnh tranh: trong thị trường cung ứng thịt heo nạc, cơng ty BAF có cả đối thủ cạnh tranh ngoài nước (Trung Quốc, Philippines..) và đối thủ cạnh tranh trong nước (CPFoods House, Vietgap…). Việc nhiều đối thủ cạnh tranh cũng đồng nghĩa với làm tăng lượng cung thịt heo nạc trên thị trường và tác động đến giá cả trên thị trường.

Phần III. Đề xuất phương án sử dụng hợp đồng tương lai để phòng ngừa rủi rocho doanh nghiệp

1. Sử dụng hợp đồng tương lai để phòng ngừa rủi ro

Là một doanh nghiệp cung cấp heo nạc cho thị trường, BAF phải đối mặt với rất nhiều nguy cơ rủi ro về giá cả, không thể xác định được thu nhập sẽ nhận được trong tương lai đặc biệt trong thời kỳ tình hình kinh tế, chính trị, xã hội có sự biến động như hiện nay.

Trong khi đó, ở Việt Nam chỉ mới xuất hiện hình thức bảo hiểm rủi ro bằng cơng cụ phái sinh vài năm trở lại đây, còn nhiều doanh nghiệp Việt Nam chưa thực sự

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

nhận thức rõ tầm quan trọng của việc phòng ngừa rủi ro giá heo nạc. Theo hợp đồng gốc, doanh nghiệp BAF ký bán cho công ty Tiệm ăn Hà Nội xưa 80.000 pounds thịt heo nạc với mức giá được quy định theo giá thị trường ngày giao hàng. Do đó, nếu giá thị trường vẫn theo xu hướng tiếp tục giảm thì khả năng thua lỗ của doanh nghiệp là khá cao, và việc sử dụng hợp đồng tương lai để bảo hiểm rủi ro sẽ giúp doanh nghiệp có thể cố định thu nhập của mình, giảm tối đa mức rủi ro mà doanh nghiệp phải gánh chịu.

Đứng ở vị trí là bên sở hữu tài sản và muốn cố định thu nhập, việc BAF Việt Nam tham gia vào hợp đồng tương lai là giải pháp hiệu quả bởi:

Trước hết, hợp đồng tương lai mang đến sự đảm bảo cao khi đầu tư. Hợp đồng này đem lại cho những ai muốn quản lý rủi ro biến động giá có cơ hội chuyển đổi sự rủi ro này sang bất kỳ ai sẵn sàng chấp nhận rủi ro, với hy vọng sẽ không ngừng gia tăng lợi nhuận. Q trình chuyển đổi này được gọi là phịng ngừa rủi ro.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp muốn phịng ngừa rủi ro có thể cố định được mức thu nhập mà họ sẽ nhận được trong tương lai và thậm chí họ cũng có thể loại bỏ những thiệt hại mà biến động bất lợi giá gây ra.

Cuối cùng, có một số lý do được đưa ra để doanh nghiệp chọn sử dụng hợp đồng tương lai thay vì hợp đồng kỳ hạn hay các cơng cụ phái sinh khác.

Thứ nhất, hợp đồng tương lai thường xuyên được sử dụng trong không gian tiền điện tử và đã trở thành một công cụ trong kho vũ khí của nhiều nhà giao dịch. Hợp đồng tương lai là hợp đồng phái sinh, có nghĩa là giá trị của chúng bắt nguồn từ giá của tài sản cơ bản.

Thứ hai, khi tham gia giao dịch hợp đồng tương lai, doanh nghiệp có khả năng thu được những khoản lợi nhuận hấp dẫn chỉ với một khoản tiền ký quỹ có giá trị nhỏ hơn nhiều so với giá trị của hợp đồng mà doanh nghiệp muốn tham gia. Mức sinh lời này thường cao hơn nhiều so với mức sinh lời trên thị trường.

Thứ ba, hợp đồng này giúp doanh nghiệp quản lý rủi ro biến động giá một cách hiệu quả. Bằng cách bán hợp đồng tương lai, doanh nghiệp đang nắm giữ cổ phiếu trên thị trường cơ sở có thể hạn chế thua lỗ trong trường hợp thị trường giảm điểm.

Thứ tư, trong khi hợp đồng kỳ hạn giao dịch trên thị trường OTC, không niêm yết và giao dịch trên thị trường tập trung do tính thanh khoản của hợp đồng kỳ hạn thấp hơn hợp đồng tương lai thì hợp đồng tương lai được niêm yết trên thị trường tập trung.

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Thứ năm, hợp đồng tương lai có tính thanh khoản cao và rủi ro đầu tư thấp hơn hợp đồng kỳ hạn. Do đó nó được xem là một phương thức tốt hơn để rào chắn rủi ro trong đầu tư. Đây chính là lý do hợp đồng tương lai được lựa chọn là sản phẩm phái sinh đầu tiên được phát hành trên thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam.

2. Tổng quan về thị trường phái sinh mà doanh nghiệp lựa chọn để giao dịch

2.1. Khái niệm

Hợp đồng tương lai mà doanh nghiệp tham gia được giao dịch trên thị trường tập trung. Thị trường giao dịch tập trung là nơi để tiến hành hoạt động mua, bán chứng khoán hoặc nơi tham khảo để thực hiện việc mua, bán chứng khoán, được trang bị các phương tiện kỹ thuật cần thiết để thực hiện các giao dịch chứng khoán một cách thuận lợi, dễ dàng theo những quy tắc đã được ấn định trước có tính chất bắt buộc đối với những người tham gia.

Có thể hiểu ngắn gọn: Thị trường giao dịch tập trung là nơi mà việc giao dịch và mua bán chứng khoán được tiến hành một cách có tổ chức và tập trung tại một địa điểm xác định. Ví dụ các thị trường giao dịch tập trung như Sở giao dịch chứng khoán ở NewYork, Sở giao dịch chứng khoán Tokyo, Sở giao dịch chứng khoán Paris, Sở giao dịch chứng khoán London,….

2.2. Quy định về thị trường giao dịch tập trung

Các hoạt động mua, bán chứng khoán tại các Sở giao dịch trên thị trường giao dịch tập trung bắt buộc phải thơng qua khâu trung gian, đó là những người môi giới gọi là các nhà môi giới chứng khốn (brokers). Các nhà mơi giới này nếu muốn hoạt động tại Sở giao dịch phải làm thủ tục đăng ký để có chỗ trong Sở.

Khơng phải tất cả các loại chứng khoán đều được mua bán tại Sở giao dịch, mà chỉ những loại chứng khoán đã được đăng ký yết giá. Để chứng khốn của một cơng ty được phát hành thì chứng khốn của cơng ty phải được đăng ký yết giá, đồng thời cơng ty đó phải thỏa mãn các điều kiện cần thiết về quy mơ vốn, về số lượng chứng khốn đã phát hành, về hiệu quả kinh doanh trong thời gian gần đây, các khoản vay và nghĩa vụ tài chính nếu có,… để hạn chế khả năng rủi ro sau khi niệm yết giá trên thị trường chứng khoán.

2.3. Đặc điểm của thị trường tập trung

Giao dịch tập trung và có địa điểm cụ thể: Thị trường tập trung đề cập đến

một thị trường tài chính chuyên biệt được cấu trúc theo cách mà tất cả các lệnh (kể cả

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

lệnh mua hay lệnh bán) đều được chuyển qua một sàn giao dịch trung tâm mà khơng có thị trường cạnh tranh nào khác cho những tài chính cụ thể.

Được đảm bảo thanh toán và ký quỹ: Giá chứng khốn có sẵn thơng qua và

được niêm yết bởi sàn giao dịch (hoặc thị trường) đại diện cho mức giá duy nhất có sẵn cho các nhà đầu tư muốn mua hoặc bán các tài sản cụ thể được niêm yết trên sàn giao dịch.

Khối lượng và giá cả rõ ràng: Giá cả minh bạch và có sẵn cho mọi người xem.

Các nhà đầu tư tiềm năng có thể xem tất cả các báo giá và giao dịch, xem xét các giao dịch đó di chuyển như thế nào khi xây dựng chiến lược của họ.

Có nhà thanh tốn bù trừ: Có sự tồn tại của một cơ sở thanh toán bù trừ, nằm

giữa người mua và người bán, đảm bảo tính tồn vẹn của các giao dịch vì cả người mua và người bán, trên thực tế, giao dịch với sàn giao dịch chứ không phải với nhau. Mọi thị trường tài chính đều có một trung tâm thanh toán bù trừ được chỉ định hoặc một bộ phận thanh toán bù trừ nội bộ để đảm nhiệm chức năng này.

3. Giới thiệu sản phẩm phái sinh doanh nghiệp dự định sử dụng

Nhằm phòng ngừa rủi ro về sự giảm giá thịt heo nạc trong tương lai, cố định thu nhập của mình, doanh nghiệp dự định sẽ tham gia vào hợp đồng tương lai heo nạc. Hợp đồng tương lai là một thỏa thuận giữa hai bên để mua hoặc bán một khối lượng tài sản nhất định, tại một thời điểm xác định trong tương lai, với một mức giá được xác định trước. Bên mua (trạng thái trưởng) sẽ đồng ý mua tài sản vào một ngày nhất định với mức giá đã xác định trước. Bên bán (trạng thái đoản) đồng ý bán tài sản vào một ngày nhất định với mức giá đã xác định trước. Bởi vì Cơng ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam là bên sở hữu tài sản là thịt heo nạc và muốn cố định mức giá bán trong tương lai nên doanh nghiệp sẽ tham gia hợp đồng với vị thế bán hợp đồng tương lai. Theo như kế hoạch vào ngày 12/10/2023, doanh nghiệp sẽ tham gia vào 2 hợp đồng tương lai thịt heo nạc tháng 12 và thực hiện chiến lược short hedge (bán hợp đồng tương lai để phòng ngừa rủi ro).

Hợp đồng tương lai có bốn đặc điểm đó là: hợp đồng tương lai được giao dịch trên thị trường chính thức, hợp đồng tương lai được tiêu chuẩn hóa, giá trị hợp đồng được điều chỉnh hàng ngày theo giá thị trường, hợp đồng tương lai thường tất tốn trước khi đáo hạn. Theo đó, doanh nghiệp tham gia hợp đồng tương lai tại Sở giao dịch

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

lâu. CME khớp lệnh bằng cách so khớp các lệnh mua và bán của các nhà đầu tư trên sàn giao dịch điện tử trực tuyến. Có hai phương pháp khớp lệnh chính là khớp lệnh định kỳ và khớp lệnh liên tục. Khớp lệnh định kỳ là phương thức giao dịch được hệ thống thực hiện trên cơ sở so khớp các lệnh mua và lệnh bán tại thời điểm xác định, giá thực hiện là mức giá thực hiện tại khối lượng giao dịch lớn nhất, nếu có nhiều mức giá thỏa mãn điều kiện ở trên thì mức giá trùng hoặc gần nhất với mức giá thực hiện của lần khớp lệnh gần nhất sẽ được chọn. Khớp lệnh liên tục là phương thức giao dịch được hệ thống thực hiện trên cơ sở so khớp các lệnh mua và lệnh bán ngay khi lệnh được nhập vào hệ thống giao dịch, giá thực hiện là mức giá của các lệnh đối ứng đang nằm chờ trên số lệnh. Do đó, giá trị hợp đồng có thể được hàng ngày thậm chí là hàng phút. Việc hợp đồng tương lai được tiêu chuẩn hóa được thể hiện quá các nội dung tài sản, quy mô hợp đồng, thời gian đáo hạn và nơi giao hàng, yết giá hợp đồng tương lai, giới hạn giá và trạng thái nắm giữ. Trong đó, các thơng tin chính trong hợp đồng như sau:

 Tài sản: hàng hóa (thịt heo nạc)  Mã giao dịch: HEZ3

 Khối lượng hợp đồng: 40.000 pounds  Thời gian đáo hạn : tháng 12/2023  Vị thế: short hedge

 Yết giá:

+ Giá tương lai: yết giá theo USD

+ Đơn vị đo lường theo giá: US cents tương ứng cho 1 pound, tương đương với USD tương ứng cho 100 pounds thịt heo nạc

+ Bước giá: 0,025 USD

+ Giá trị giá nhỏ nhất: 10 USD + Giới hạn giá: 0,0375 USD

4. Giới thiệu về phần mềm giao dịch phái sinh giả lập mà doanh nghiệp lựa chọn sử dụng để thực hiện giao dịch

Sau một thời gian dài tìm hiểu cũng như tham khảo ý kiến, doanh nghiệp quyết định lựa chọn CME Group làm nơi thực hiện giao dịch hợp đồng tương lai của mình.

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

CME Group (Chicago Mercantile Exchange Group) là một sàn giao dịch hàng hóa tại Chicago, Mỹ. Đây là một trong những sàn giao dịch hàng hóa lớn nhất và được thành lập từ lâu đời trên thế giới (năm 1898). CME Group bao gồm 4 sàn giao dịch chính là CME (Chicago Mercantile Exchange: là sàn giao dịch hàng hóa Chicago. Đây là sàn giao dịch lớn nhất và lâu đời nhất trên thế giới, nơi giao dịch các loại hàng hóa như ngũ cốc, kim loại, năng lượng và các chỉ số tài chính), CBOT (Chicago Board of Trade: đã được sáp nhập vào CME Group vào năm 2007. CBOT là một sàn giao dịch hàng hóa và chứng khốn ở Chicago, nơi giao dịch các loại hàng hóa như lúa mì, đậu tương, đậu phụ và chứng chỉ cổ phiếu), NYMEX (New York Mercantile Exchange là sàn giao dịch hàng hóa New York, nơi giao dịch các loại hàng hóa năng lượng như dầu thô, xăng dầu, đồng liên kết và một số sản phẩm khí đốt) và COMEX (Commodity Exchange là sàn giao dịch hàng hóa New York, nơi giao dịch các loại hàng hóa kim loại như vàng, bạc, đồng, nhôm và niken).

Các giao dịch trên sàn CME được thực hiện thông qua các hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn, giúp nhà đầu tư và các doanh nghiệp bảo vệ rủi ro và tạo điều kiện thuận lợi cho việc kinh doanh hàng hóa. CME Group có trụ sở tại Chicago, Mỹ và được cơng nhận là một trong những sàn giao dịch hàng hóa lớn và quyền uy nhất thế giới.

CME được coi là một trong những sàn giao dịch hàng hóa hàng đầu thế giới vì các yếu tố sau:

Quy mơ và đa dạng sản phẩm: CME là sàn giao dịch hàng hóa lớn nhất và có đa dạng một loạt các sản phẩm giao dịch. Họ cung cấp hơn 500 loại hợp đồng phái sinh trên các tài sản như nông sản, kim loại quý, năng lượng, tiền tệ và các chỉ số thị trường. Điều này cho phép các nhà đầu tư có nhiều lựa chọn để đầu tư và quản lý rủi ro.

Tính thanh khoản cao: Với lượng giao dịch hàng ngày trị giá hàng nghìn tỷ đơ la Mỹ, CME đảm bảo tính thanh khoản cao cho các sản phẩm giao dịch của mình. Điều này có ý nghĩa quan trọng vì nó cho phép nhà đầu tư dễ dàng mua bán và thoát khỏi vị thế của họ một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Uy tín lâu đời: CME Group có lịch sử dài và uy tín trong ngành hàng hóa. Sàn giao dịch này được thành lập từ năm 1898 và có trụ sở tại Chicago, Mỹ. Được coi là một trong những sàn giao dịch hàng hóa đáng tin cậy nhất trên thế giới, CME Group đã xây dựng được lòng tin từ các nhà đầu tư và doanh nghiệp hàng hóa trên tồn cầu.

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

5. Quy trình giao dịch phái sinh trên phần mềm giả lập của CME Group

5.1. Mở tài khoản trên CME Group

Bước 1: Truy cập và chọn “Login”

Bước 2: Chọn “Create Account” để tạo tài khoản giao dịch trên CME Group

Bước 3: Điền đầy đủ thông tin cơ bản và chọn “Submit” để tạo tài khoản

Bước 4: Truy cập vào gmail dùng để đăng ký tài khoản và tìm email được CME gửi đến, sau đó chọn “Click to activate” để kích hoạt tài khoản

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

5.2. Giao dịch trên phần mềm giả lập

Bước 1: Truy cập vào trang chủ của CME Group qua đường link chọn “Education” rồi chọn tiếp “Trading Simulator” để vào phần mềm giả lập giao dịch.

Bước 2: Chọn “Agriculture” sau đó tìm danh mục Lean Hogs (heo nạc) và chọn “Trade” để tiến hành giao dịch hợp đồng tương lai.

Bước 3: Lựa chọn các thông tin phù hợp với nhu cầu bảo hiểm rủi ro của doanh nghiệp:

 Mã giao dịch: HEZ3 - đáo hạn vào tháng 12/2023. Khi gần đến ngày đáo

hạn thì giá tương lai sẽ hội tụ với giá giao ngay dự tính của tài sản gốc, do đó khi doanh nghiệp chọn hợp đồng tương lai có ngày đáo hạn gần với ngày thực hiện hợp đồng nhất thì sẽ có thể kiểm sốt mức giá tốt hơn.

● Order Type: MKT - Market order. Lệnh thị trường hay Market order có

nghĩa là khi doanh nghiệp quyết định đặt lệnh này thì mức giá sẽ khơng được

</div>