Luận văn thạc sĩ Luật học: Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng trong Bộ luật Hình sự năm 2015
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.98 MB, 76 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUAT HÀ NỘI
GIANG THỊ THU TRANG
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
(Định hướng ứng dụng)HÀ NỘI - 2019
</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUAT HÀ NỘI
GIANG THỊ THU TRANG
LUẬN VAN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Chuyên ngành : Luật hình sự và Tố tụng hình sự
‘Maso 8380104
Người hướng dẫn khoa hoc: PGS. TS. LÊ THỊ SON
HÀ NỘI - 2019
</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">Tôi xin cam đoan luân văn với để tài: "Tội vi phạm chế độ một vợ, một chẳng trong Bộ luật Hình sự năm 2015” là cơng trình nghiên cứu của
riêng tơi dưới sự hướng dẫn của GS.TS. Lê Thi Sơn. Các kết quả nêu trong
luên văn chưa được công bổ trong bat kỹ cơng trình nao khác. Các sé liệu, ví
du và trích dẫn trong luận văn dm bão tinh chính xác, tin cây va trung thực
Nguời cam đoan.
Giàng Thị Thu Trang
</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">Trong quá trình thực hiện luận văn này, tuy có những khỏ khăn trong q trình nghiên cứu bởi vi tôi là học viên theo học hệ cao học theo định hướng ứng dung của Trường Đại học Luật Ha Nội, nhưng tơi đã hồn thành
luận văn với sự hỗ trợ, hướng dẫn, giúp đỡ của nhiều thay cơ giao, gia đính va bạn bè. Tơi xin chân thành cảm ơn các thay cô giáo thuộc khoa pháp luật hình
sự của Trường Đại học Luật Ha Nội. Đặc biệt, tôi xin trân trọng cảm ơn sự
chi dạy vả hướng dẫn nhiệt tinh của giảng viên hướng dẫn 1a GS.TS. Lê Thi
Son đã đồng hành cùng tô trong suốt quá trình thực hiện dé tai luận vẫn thạc s này,
Hoe viên
Giàng Thị Thu Trang
</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">CHUONG 1: QUY ĐỊNH CUA BỘ LUAT HÌNH SỰ NAM 2015 VE TOI 'VIPHẠM CHE ĐỘ MOT VG, MOT CHONG. 6 1.1. Các dấu hiệu pháp lý của tội vi phạm chế độ một vợ, một chẳng... 7
LLL
"hiệu khách thé của.
ội vi phạm chế độ một vợ, một chông.... 1 112.kiệu clut thể của tội vi phạm chế độ một vợ, một chéng...8 11.3. Dâu hiệu mặt khách quan của tội vỉ phạm chế độ
11-4. Dẫu hiệu mặt clu quan của tội viphạm chế 0
1.2. Các dấu hiệu định khung hình phat tăng nặng của tội vi phạm chế độmột vợ, một chông. 1213. Quy định về hình phạt đối với tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng... 14KET LUẬN CHƯƠNG 1: 16CHƯƠNG 2: THỰC TIEN ÁP DỤNG VÀ CÁC BIEN PHAP NÂNGCAO HIỆU QUA ÁP DỤNG QUY ĐỊNH VE TOI VI PHAM CHE BO.MOT VO, MOT CHONG.. „172.1. Thực tiễn áp dụng quy định của Bộ luật hình sự về tội vi phạm chế.
</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">SIT Viết tắt Viết đây da
T BLHS Bo luật hình sự 7 HNEGD Hon nhân va ga đình,
3 TNHS Trach nhiệm hình sự4 CTIP Câu thanh tơi phạm.5 VESND Viện kiểm sat nhân dân.H TAND. Tea án nhân dân.
</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">PHAN MỞ BAU 1. Lý do chon dé tài
Gia dinh là tế bảo của zã hội, lả cái nôi nuôi dưỡng con người, là môi trường quan trọng hình thành vả giáo đục nhân cách, gop phan vào sự nghiệp xây dựng vả bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Gia đình tốt, thi xã hội mới tốt, xã hội tốt thi gia định lại cảng tốt.
'Nhận thức được tắm quan trong của gia đính trong cơng cuộc xây dung
chủ nghĩa 24 hội, ngay sau khi Cách mang tháng Tám thảnh công, Nhà nước ta để thiết lập chế độ hơn nhân gia đính mới tiến bộ, thay thé cho chế độ hôn nhân
a định phong kiến, lạc hậu. Quyết tâm xây dưng chế độ HN&GD mới của
‘ang va Nhà nước ta được thể hiện rất rổ trong các bản Hiển pháp năm 1946, 1950, 1980, 1002. Hiển pháp năm 2013 một lẫn nữa khẳng định gia đính là tế ‘bao của xã hội, Luật HN&GĐ đã khẳng định la gia định kiểu mới; Hôn nhân theo nguyên tắc tư nguyện, tiến bộ mốt vo, một chẳng, vợ chẳng bình đẳng,
Cha me có trách nhiệm nuôi day con cái thành những công dân tốt, Con cháu.
co bổn phận kính trọng va chăm sóc ơng ba, cha mẹ.
Để dim bão thực hiện đúng dan, day đủ ché độ HN&GD mới tiên bộ và tuân thủ triệt để Hiển pháp, BLHS đã quy đính cụ thé tội vi pham chế độ một
vo, một chẳng, gép phan ngăn chăn, han chế và từng bước xóa bỏ những tản tích. của chế độ HN&GĐ phong kiến, lạc hậu.
"Trong những năm gan đây, khi zã hội ngày cảng phát triển, đời sống
văn hóa tinh thin đã được nâng cao, thi tội pham có chiểu hưởng gia tăng,
diễn biến phức tạp, Trong đó, tội vi pham chế độ một vợ, một chồng tuy
khơng có zu hướng gia tăng, nhưng tính chất vả mite độ ngày cảng nghiêm. trong, gây dư luân xu trong zã hội
"Thực tiến đâu tranh chồng các tội zâm pham chế độ HN&GD cho thấy,mặc dù đây là các tội phạm mã tính chất nguy hiểm cho xã hôi đến mức
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">nghiêm trọng, nhưng có anh hưởng rat lớn đến đời song gia đình, Các hành vi
xâm pham chế đô HN&GĐ xây ra nhiễu, song viếc xử lý bing các chế tai
hình sự cịn rat hạn chế. Thực tiễn áp dụng quy định vẻ tôi vi phạm chế độ một vợ, mét chồng cũng có nhiều van dé vướng mắc, địi hỏi phai có sự nghiên cứu, giải quyết vẻ lý luận va thực tiễn.
Vi vây, tiệc nghiên cửa dưới góc đồ Lot hình sự đề tả "Tội viphm chế độ một vợ, một chơng trong Bộ luật Hink sự năm 2015” mang tính cấp thiết khơng chỉ vé lý ln, ma cịn cả về thực tiễn
2. Tình hình nghiên cứu
Tội vi phạm chế độ một vơ, một chồng đã được một số nhà luật học trong nước quan tâm nghiên cứu thường là trong mỗi liên hệ với nhóm các tội
xâm phạm chế độ HN&GD, cụ thể như sau:
sư (Đã được sửa sung), NXB Hồng Đức, Đình Văn Qué (2004), Binh. luận khoa học Bộ luật hình sự (Phin các tơi pham), Tập I - Các tôi xâm. phạm quyển từ do, dân của của 6 công dân, xm phạm ché độ hôn nhân va gia định, NXB Thành phố Hồ Chi Minh.
GS.TS. Nguyễn Ngọc Hịa (Chủ biên), Bình ln khoa học Bộ luật hình sự năm 2015, được sửa đỗi, bố sung năm 2017, Nxb Tư Pháp, Hà nội 2018.
Nguyễn Ngọc Điệp (2000), Tim hiểu các tôi xâm phạm chế độ hôn
nhân và gia đính va các tơi phạm đối với người chưa thành niên (Biển soạn. theo Bộ luật hình sự 1999 vả những tai liêu mới nhất), NXB Phụ ni,
Nguyễn Vũ Tiên, Đỗ Đức Hồng Ha, Nguyễn Thi Ngoc Hoa (201 1), Hai
đáp về các tôi xêm pham ché độ hơn nhân va gia đình, NXB Chính trị quốc gịa-Sư thất.
Trinh Tiền Việt (2003), "Một số van đẻ cân lưu ý khi áp dụng các quy định tại Chương Các tôi xêm phạm chế dé hôn nhân va gia định trong Bộ luật
</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">hình sư năm 1999", Tạp chi Khoa hoc pháp ly Trường Đại hoc Luật Thanh phổ Hỏ Chi Minh, số 1/2003,
"Một số luận văn luân án:
Bui Anh Dũng (2003), "Tim hiểu các tội xâm phan quyền te do dân chủ của công dân, các tội xâm phạm chỗ độ HN&GD", Nab Lao động, Hà
<small>2 vá</small>
Tĩnh Tiến Việt (2003),!Một. đề cân ium ý khi áp đụng các quy đmh tại chương các tôi xâm phạm chỗ độ HN&GD trong BLHS 1999", Tap chi khoa học Pháp lý, Trường Đại học Luật Thanh phô Hồ Chi Minh, số
Nguyễn Quốc Việt (2001), BLHS mới của nước Cộng hòa xã hội chủ. ngiữa Việt Nan, Ngb Thành phố Hỗ Chi Minh, trong đó có để cập chương XV - Các tơi xâm phạm chỗ độ HN&GD.
Các cơng trình nói trên chủ u dé cập đền các khía cạnh khác nhau của nhóm các tội xêm phạm chế độ HN&GĐ, nhưng chưa có cơng trình nào
nghiên cứu một cách toan điện va có hệ thong vé tội vi phạm chế độ một vợ,
một chéng theo quy định của B 6 luật Hình sự năm 2015
3. Đối trợng và phạm vi nghiên cứu.
Déi tượng nghiên cứm:
Luận văn nghiên cứu quy định vẻ tôi vi phạm chế độ một vợ, mốt
chẳng trong BLHS năm 2015 va thực tiễn áp dung quy định nay.
</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">Luận văn nghiên cứu quy đính cia BLHS năm 2015 vẻ tội vi phạm chế độ một vợ, một chẳng, ở phạm vi nhất định có so sánh với quy định tương ứng của
BLHS năm 1999 và nghiên cửa thực tiễn áp dụng quy định của BLHS năm 1900 về tôi pham nay trong thời gian 5 năm từ 2012 ~ 2017 cũng như thực tiễn ap đụng quy định của BLHS năm 2015 vẻ tội phạm nảy tử thời điểm Bộ luật nảy có. hiệu lực (ngây D1 tháng 01 năm 2018) đến (hết năm 2018)
.4..Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Muc đích nghiên cứn:
Mục đích của luận văn là để suất những giải pháp mang tinh hệ thống
nâng cao hiệu quả quy định của BLHS năm 2015 vẻ tội vi phạm chế độ một vợ, một chẳng
"Nhiệm vụ nghiên citu:
Đổ đạt được mục đích trên, tác giã luân văn cẩn phải thực hién các
5. Các phương pháp nghiên cứu
"Trong khi thực hiện dé tải, tác giả sử dụng các phương pháp nghiên cửu
cụ thể, điển hình là các phương pháp: Phân tích, tổng hợp va so sánh.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn.
- Đây là cơng trình ở cấp dé luên văn thac sĩ luật học, nghiền cửu một
cách tồn diên, có hé thống vẻ tơi vi pham chế đô một vợ, một chồng trong
</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">BLHS năm 2015. Những nội dung sau đây có thé là những đóng gop mới về
khoa học của ln van:
~ Phân tích về lý luên va đánh giá thực trang quy định vẻ tội vi phạm chế độ một vợ, một chẳng của BLHS năm 2015.
~ Đánh giá thực tiễn áp dụng quy đính vé tơi vi phạm chế độ một vo,
một chẳng và dé xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quy định của BLHS năm. 2015 về tội pham này.
1. Kết cầu của luận văn.
Ngoài phan mỡ đâu, kết luân và danh mục tải liệu tham khảo, nội dung
của luận văn gém 2 chương như sau.
Chương 1: Quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 vẻ tơi vi pham ché đô một vợ, một chẳng.
Chương 2: Thực tiễn áp dụng và các biện pháp nâng cao hiệu quả quy
định về tội vi phạm chế đô một vợ, một chẳng.
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">QUY ĐỊNH CUA BỘ LUẬT HÌNH SỰ NĂM 2015 VE TOI VI PHẠM. CHE ĐỘ MOT VG, MỘT CHONG
Toi vi pham chế độ một vợ, một chẳng được quy định tại Điều 182 Bộ
Tuật hình sự năm 2015, cụ thể như sau:
1. Người nào dang có vợ, có chéng mà kết hơn hoặc chưng sống như vợ chẳng với người khác hoặc người chưa cô vo, chuea có ching mà két hơn hoặc chủng sẵng nh vợ chỗng với người mà mình biắt rố là đang có chỗng, có vo
Thuộc một trong các trường hop sau đây, thi bị phat cảnh cáo, phat cải tao
hông giam giữ din 01 năm hoặc phat tì từ 03 tháng din 01 năm
a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đắn ly hôn; b) Đã bị xử phạt viphạm hành chính về hành vi nay mà còn vi phạm
2. Phạm tội thuge một trong các trường hợp sau đập, thi bi phat tù the
06 tháng đến 03 năm:
a) Làm cho vợ, chẳng hoặc con của một trong hai bên tự sái;
b) Đã có quyết định của Tịa án hủy việc kết hơn hoặc buộc phải chẩm “đt việc chung sống nine vợ chẳng trái với ché độ một vợ, một chơng mà vẫn
dây trì quan hệ a6"
Điều luật quy định hành vi vi phạm chế độ một vợ và hành vi vi phạm chế đơ một chẳng, nhưng khơng vì thé mã cho ring nếu người phạm tơi có hành vi vi phạm chế đơ một vợ thì định tội là. “vi phạm chế đô một vo” hoặc vĩ phạm chế đô một chẳng thì định tơi 1a: “vi phạm chế độ một chồng”, vì di chi hành vi vi pham chế độ một vợ (đang có vợ ma kết hơn với người khác) thì cũng là hành vi vi pham chế độ một vợ, mét chồng. Chế độ một vợ, một
chồng là một nguyên tắc của hôn nhân tiền bộ.
Tôi vi phạm chế độ một vợ, một chéng xâm phạm một trong những,
nguyên tắc cơ bản của Luật hôn nhân gia đỉnh là nguyên tắc một vơ, một chẳng
</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">111. Các dấu hiệu pháp lý của tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng.
1.1.1. Dâu liệu khách thé của tội vi phạm chế độ một vợ, một chéng Khách thé, là một yêu tổ không thé tach rời của tội phạm Khách thé
của tôi phạm trong khoa học pháp lý hình sự được đính nghĩa “la những quan hệ sã hội được luật hình sự bao vệ bị tội pham xâm hại”. Những quan hệ sã hội nay được Luật hình sự bảo về nhưng đã bị hành vi xâm hai bằng việc gây, thiết hai hoặc đe doa gây thiết hai
Khách thé cia tôi vi pham chế đồ mét vơ, một chẳng chính là chế đồ
một vợ, một chẳng, chế đô hôn nhân theo nguyên tắc tư nguyên, tiến bộ quy. định tại Điển 36 Hiển pháp năm 2013: “Man nữ có quyền kắt hơn ty
Hon nhân theo nguyên tắc tự nguyện. tiễn bộ, một vợ một chẳng, vợ chơng bình đẳng tơn trong lẫn nh. Nhà nước báo hộ hơn nhân và gia đình bảo
Tơ qun lợi của người me và trễ em”
‘Theo nguyên tắc này, người đang có vo, có chẳng bi cắm kết hơn hoặc.
chung sng như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng bi cầm kết hơn hoặc chung sống như vợ chẳng với người ma mình biết
1a đang có chẳng, có vợ.
Người có hành vi vi pham chế độ mốt vo, mét chẳng không những vi pham nguyên tắc một vợ, một chồng mã còn vi phạm nghĩa vụ chung thủy.
giữa chồng va vợ trong hôn nhân, đông thời tác động x4u đến chat lượng cuộc.
sống của các thảnh viên trong gia đình.
Nhu vay, hành vi của người đang có vơ, có chồng mã kết hơn hoặc
chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chẳng mã kết hơn hoặc chung sống như vợ chẳng với người ma mình biết rổ là đang có chẳng, cỏ vợ, thi hành vi đó xâm hại trực tiếp đền quan hệ zã hội là
chế độ một vợ, một chẳng được pháp luật bảo về.
</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">1.12. Dâu hiệu cui thé của tội vi phạm chế độ một vợ, một chong Chủ thé của tội phạm là chủ thể trực tiếp thực hiện hanh vi đã bi quy
định là tội phạm
Chủ thé của tôi pham là con người cu thể đã thực hiện hành vi nguy hiểm cho zã hội được luật hình sư quy định là tôi phạm, cỏ năng lực trảch nhiệm hình sự và đạt độ tuổi theo quy định của luật hình sự. Trong đó, năng lực trách nhiệm hình sự là “năng iực nhận tite và năng lực điều khiển hành vi theo địi hơi của xã hội. ”. Tuỗi chịu trách nhiệm hình sự được quy định tại Điều 12 Bộ luật Hinh sự năm 2015 sta đổi, bổ sung năm 2017. Theo đó, người từ đũ 16 tuổi trỡ lên chu trách nhiệm hình sự với mọi loại tội phạm trữ những tôi phạm Bộ luật Hình sự có quy đính khác, người từ đủ 14 tuổi đến đưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rat nghiêm trong, tôi
phạm đặc biết nghiêm trọng quy định tại một trong các điểu 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật Hình sự.
La chủ thé của tơi vi pham chế đơ một vợ, một chẳng, địi hõi trước tiên
phải thỏa mãn hai dâu hiệu chung của chủ thể nêu trên. Cụ thé đó phaila người có năng lực trách nhiệm hình sư vả có độ tuổi từ đã 16 tuổi trở lên vi tội nay không thuộc các tội phạm mà tuổi chịu trách nhiệm hình sự có thé từ
14 tuổi trở lên được quy định tại khoản 2 Điều 12 BLHS năm 2015.
Ngoài ra, chủ thể của tội vi pham chế độ một vợ, một chồng còn được
quy định tại khoản 1 Điều 182 BLHS năm 2015 hoặc là người đang có vợ, có chẳng (trong trường hợp thực hiện hành vi kết hôn hoặc chung sống như vợ chẳng với người khác) hoặc la người chưa có vo, chưa có chẳng (trong trường
“Rường học bắt Hà Nội G018), Giáo rn Lute tự Fide Net Phen chug, Nob CAND, Hi Nội
<small>mà</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">hợp thực hiện hinh vi kết hôn hoặc chung sống như vợ chẳng với người ma
minh biết là đang có chẳng, có vo)?
Theo quy định cia Luật hơn nhân và gia đính, người dang có vơ hoặc.
có chẳng lả người có đủ hai điều kiện:
Trước tiên, họ phải là người đã kết hôn với người khác theo đúng quy định của Luật hôn nhân và gia đỉnh hoặc lả người (có hơn nhân thực té) xác lập quan hệ vợ chẳng với người khác trước ngảy 03-01-1987 ma chưa đăng ký kết hôn hoặc là người đã kết hôn với người khác vi pham điều kiện kết hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình nhưng đã được Tịa án cơng
nhận quan hệ hơn nhân bằng bản án, quyết định của Tịa án đã có hiệu lực
pháp lut,
Thứ hai, họ phải 1a người chưa ly hơn hoặc khơng có sự kiện vợ
(chẳng) của họ chết hoặc vợ (chẳng) của họ không bị tuyên bổ lả đã chết.8! Theo đó, người chưa có vợ hoặc chưa có chẳng được hiểu lả người chưa kết
hôn lần nào hoặc đã két hôn nhưng đã ly hôn hoặc một trong hai người (vo
hoặc chẳng) đã chết hoặc được Toa án tuyên bổ là đã chết. Khi kết hôn hoặc
chung sống như vợ chẳng với người đã có ching hoặc cỏ ve, người chưa có
vợ hoặc chưa có chẳng phải biết rõ người mà minh kết hơn hoặc chung sống như vo chồng là người đang có chồng hoặc có vợ. Nêu khơng biết rõ thi khơng phải là chủ thể của tôi vi phạm chế đô một vợ, một chẳng Biết rõ là
2Xem: GS TS. Nguyễn Ngoc Hịa (Chủ biên), Bình luận khoa học Bộ luật hình sự năm:
2015, được sửa db, bỏ sung nấm 2017, Nab Tự Pháp, Ha nội 2018, tr 337
2 Nem: Điệu 3 Thông tr én ch số 0IID016/TTLT-TANDTC-VESNDTC-BTP của Toa án nhân dân tôi cao, Viện km sát nhên din ôi cao và Bộ Thr pháp hướng dẫn thi nh.
<small>rt số quy ảnh của Luật hin nhân va gin ảnh; GS TS. Nguyễn Ngọc Hòa (Chi biện),Binh luận Khon học Bộ Int hình nự năm 2015, được sim đổ, bỏ sung nin 2017, Nab ThrPháp, Ha nội 2018, tr 337</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">biết một cach chắc chắn, khơng có nghỉ ngờ gi vẻ người mả minh kết hôn
hoặc chung sơng như vợ chéng đang có chẳng hoặc đang có vợ.
113. Dẫu hiện mặt khác quan của tội vi phạm chế độ một vợ, một chong ‘Mat khách quan của tội phạm 1a những biểu hiện của tội phạm diễn ra hoặc tổn tại bên ngoài thé giới khách quan. Những dâu hiệu thuộc mặt khách
quan của tôi phạm gồm hành vi khách quan; hầu quả gây thiệt hại cho 2 hội, mỗi quan hệ nhân quả giữa hảnh vi và hậu quả của tội pham, ngoai ra cịn có các dâu hiệu khác nhau như phương tiện, công cu, phương pháp thủ đoạn,
thời gian, địa điểm thực hiện tôi phạm.
Hanh vi khách quan của tội vi pham chế đô mét vợ, một ching được quy định là 2 dạng sau:
~ Hành vi kết hôn hoặc chung sống như vợ chẳng (của người đang có vợ hoặc đang có chẳng) với người khác
~ Hành vi kết hôn hoặc chung sống như vợ chẳng (của người chưa có vợ, chưa có chẳng) với người đang có chồng, có vo.
‘Theo khoản 5 và 7 Điều 3 Luật HN&GĐ năm 2014, kết hôn là hành vi ắc lập quan hệ vợ chồng theo quy định của pháp luật vẻ điều kiện. <small>hôn va</small>
đăng ký kết hôn, Chung sống như vợ chẳng là hanh vi tổ chức cuộc sống.
chung với người khác như vợ chẳng,
Hanh vi kết hôn hoặc chung sống như vợ chéng chỉ bi coi là hành vi khách quan của tôi phạm nảy khi thỏa mấn một trong hai dâu hiệu sau
~ Lâm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đền ly hôn.
Ly hôn của một hoặc hai bên được coi như là hậu quả của hảnh vi
khách quan nêu trên Để chứng minh vì do thực hiện hảnh vi kết hôn hoặc.chung sống như vợ như chẳng với người khác dẫn tới ly hôn... thi phải chứng‘minh có mối quan hệ nhân — quả giữa hành vi nêu trên va hậu quả ly hôn
</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">Ly hơn có thé vi ly do một bên chung sống như vợ như chẳng với
người khác hay là lý do trong suốt q trình chung sơng vợ chồng thưởng
xuyên xây ra mâu thuẫn tram trọng; đời sông chung giữa hai người khơng thé
kéo đài, tinh căm khơng cịn, mục đích hơn nhân khơng đạt được. Ly hơn có
thể xuất phát từ nhiều ly do, trong do hành vi “ngoại tinh” có thé lá một lý do nhưng khơng phải là lý do chính dẫn đến ly hơn. Việc cơ quan điều tra phải chứng minh việc chung sống như vợ chẳng với người khác là nguyên nhân. Gn đến vơ chồng ly hôn là điều that không phải
Dâu hiệu “Lam cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hơn” được quy đính tại điểm a khoản 1 Biéu 182 BLHS năm 2015 thay thé cho dầu hiệu "gây hậu quả nghiêm trong” được quy định tại khoản 1 Điều 147 BLHS năm 1999. Hậu quả nghiêm trong đã từng được gidi thích: "có thé la làm cho gia đình của một hoặc cả hat bên tan vỡ dẫn đắn hôn, vợ hoặc chẳng, con vì thé mà tự sát. v.v... ”' Theo do, dâu hiệu “gây hậu quả nghiêm.
trong" được quy định tại khoản 1 Điều 147 BLHS năm 1900 không chỉ tương vứng với dẫu hiệu định tội “Lam cho quan hệ hôn nhân của mét hoặc hai bên
Gn đến ly hôn” được quy định tại điểm a khoản 1 Điều 182 BLHS năm 2015
ma cả với dấu hiệu định khung hình phat tăng năng “Lâm cho vợ, chẳng hoặc.
con của một trong hai bên tự sét” được quy định tại điểm a khoản 2 Điều 182
BLHS năm 2015. Như vây, phạm vi các trường hop phạm tôi thuộc quy định của khoản 1 Điều 147 BLHS năm 1999 lả rộng hơn sơ với quy định tương ting của khoăn 1 Điều 182 BLHS năm 2015
- Đã bi xi phạt vi phạm hành chính vẻ hành vi vi phạm chế đồ một vợ, một chẳng ma côn vi phạm Đây là trường hợp mét người đã bi xử phạt hành
ˆ thông or in tah 6 012001/TTL.BTP-BCA- TAND TC-VESND TP cin Bộ pháp — Bộ cổng m.— Tân
<small>các guy Gna đương XSs33</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">chính về hành vi được quy định tại khoản 1 Điển 182 BLHS năm 2015 nhưng chưa hết thời han để được coi là chưa bị xử phạt hành chính theo quy định cia
pháp luật vẻ xử lý vi phạm hảnh chính ma lại thực hiện bảnh vi đó Š
11-4. Dẫu hiệu mặt chui quan của tội vi phạm chế độ một vợ, một chẳng. "Mặt chủ quan của tôi phạm là những diễn biển tâm lý bên trong của tội phạm bao gồm: Lỗi, mục đích vả động cơ phạm tội. Bat cứ tội pham cụ thé nao cũng được quy định la hành wi có lỗi.
"Tội vi pham chế độ một vo, mét chẳng được thực hiện với lỗi cổ ÿ trực
tiếp: Người phạm tôi biết mình là người đang có vợ, cỏ chẳng hoặc biết người
mà mình kết hơn hoặc chung sống đang có chồng, có vợ nhưng vấn kết hơn
hoặc chung sống như vợ chẳng với người đó.
Trưởng hợp vi một lý do nào đó ma khơng biết hoặc lém tưởng là vợ
hoặc chẳng của minh đã chết, nên đã kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác, thi không pham tơi nay.
1.2. Các đấu hiệu định khung hình phạt tăng nặng của tội vi phạm. chế độ một vợ, một ching
Các dấu hiệu định khung hình phạt tăng nặng của tội vì phạm chế đơ một vợ, một chống bao gồm:
~ Lâm cho vợ, chống hoặc con của một trong hai bên tự sat,
~ Đã có quyết định của Téa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm
đứt việc chung sống như vợ chẳng trải với chế đô một vợ, một ching ma vẫn
duy tr quan hệ đó.
Dâu hiệu: Lam cho vo, chồng hoặc con của một trong hai bến tự sắt
được hiểu là trường hợp phạm tội mi nguyên nhân của việc tư sát là do hảnh
vi của người đang có vo, có chẳng mã kết hơn hoặc chung sống như vợ chồng
<small>‘Stam Hon 1 Đầu 7 Lait ý viphưm hin chính 2012</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">với người khác hoặc người chưa có vo, chưa có chẳng ma kết hôn hoặc chung
sống như vợ chẳng với người mà minh biết rổ lả đang có chồng, có vợ.
"Việc tự sắt chỉ đời hôi xảy ra ở một người và không đôi hỏi việc tự sắt
đã dẫn đến chết người ®
"Việc tự sát phải có căn cứ chứng minh như có người lâm chứng, thư
tuyệt mệnh... xác định việc tự sát la do hanh vi kết hôn hoặc chung sống với người khác của vợ, chông gây ra hoặc doi với con la do hanh vị kết hôn hoặc
chung sống với người khác của bổ, me gây ra.
Dâu hiệu: Đã có quyết định của Tịa án hủy viếc kết hơn hoặc buộc
phải chim đút việc chung sống như vợ chẳng trai với chế đô một vợ, một chồng ma vẫn duy tri quan hệ đó được hiểu là khi một người bi Tịa an ra bản.
án hủy việc kết hơn hoặc buộc phải chdm dứt việc chung sống như vợ chồng với một người khác trái với chế độ một vo, một chồng, tuy nhiên người có
hành vi trên khơng chấp hành ban án của Téa án ma vấn tiép tục duy trì mỗi
quan hệ vợ chồng đó với người khác
So với quy định của khoản 2 Điều 147 BLHS năm 1999, khoăn 2 Điều. 182 BLHS năm 2015 đã bỗ sung dầu hiệu: “Lam cho vo, chẳng hoặc con của một trong hai bên tự sát” là đầu hiệu định khung hình phạt tăng ống. Thực 1, day là việc BLHS năm 2015 đã quy định một trường hop "gây hâu quả nghiêm trong” - dầu hiệu định tôi theo quy định của khoản 1 Điều 147 BLHS năm 1000 thành dâu hiệu định khung hình phạt tăng năng của tội pham này tại khoăn 2 Điều 182 BLHS năm 2015.
‘Xét vẻ kỹ thuật lâp pháp, quy định các dẫu hiệu định khung hình phat
tăng năng này cịn thể hiện mâu thuẫn nhất định. Diéu nay có thé lý giải như.
<small>“Xem: GSTS, Nguyễn Ngọc Hỏa (Chủ biển), Bình hận khoa học Bộ uit nh sự năn</small>
2015, được sữa đội bộ sung xâm 2011, Nib Tự Pháp Ha nội 2018, tr 3⁄0
</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">Thông thường, khoản 2 Điều 182 phải la CTTP tăng nang trong mối
liên hệ với khoản 1 là CTTP cơ ban Tuy nhiên, có trường hợp vi pham chế
CTTP cơ bản thứ hai Điều nay lai phát sinh mâu. Ja vẻ lí thuyết, khơng. thể có 02 CTTP cơ ban cho 01 tội danh và nếu là CTTP cơ ban thứ hai thì CTTP nay phải độc lập với CTTP cơ bản thứ nhất, trong khi đỏ, khoản 2 thé hiện sự phụ thuộc vào khoăn 1 Nội dung của khoản 1 được thể hiện qua từ
“phạm tội” nói tại khoản 2.”
13. Quy định về hình phạt đối với tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng.
Hình phạt đơi với tơi nay được quy trong hai khung hình phạt như sau: ~ Khung cơ ban có mức phạt cảnh cáo, phat cải tao khơng giam giữ đến 01 năm hoặc phạt ti tir 03 tháng đến 01 năm được áp dụng đổi với trường hợp phạm tơi có đủ các dâu hiệu câu thanh tôi phạm cơ bản quy định tại khoản 1 Điều 182 BLHS năm 2015.
~ Khung hình phat tăng năng có mức phat tù từ 06 tháng đến 03 năm.
được quy đính áp dung cho các trường hợp pham tơi sau đây: Lâm cho vơ, chồng hoặc con của một trong hai bên tu sát,
‘DA co quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải cham dứt việc chung sông như vợ chồng trái với chế đô một vợ, một chồng ma vẫn duy
trì quan hệ đỏ.
‘So với BLHS năm 1999, BLHS năm 2015 khơng có sự thay đổi vẻ
khung bình phat quy định ở “Tơi vi phạm chế đô một vợ, một chẳng”.
“mông Dei học Lait Hà Nội 01S), Giáo tình Luật Hình sự Việt Nam Phin các tôipm Quên 1, NGOCAND, Ha Nội tr 246
</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">Về hình phạt, việc quy định như vay đã hợp lý, thể hiện đúng chính. sách hình sự của Nha nước đôi với loại tội pham nay. Điều cần làm là sự chủ
động của các cơ quan tiền hành tổ tung khi phát hiện các trường hợp vi phạm
để tiễn hành xử ly phủ hợp.
</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">KET LUẬN CHƯƠNG 1:
Bộ luật hình sự năm 2015 đã quy đính rổ rang, chỉ tiết hơn vé tội vi
phạm chế độ một vợ, một chồng so với quy định tương ứng của BLHS năm.
"Thực chất, khoản 1 Điều 182 BLHS năm 2015 giữ nguyên quy định cũ về hành vi vi pham chế độ mốt vợ, một ching ”agười nao dang có vo, có chẳng mà kết hơn hoặc clang sống nine vợ chẳng với người Rhác hoặc người chưa cơ vợ, chưa có chồng mà kết hơn hoặc chang sống nine vợ chẳng với người mà minh biết rỡ là đang có chỗng, có vợ” trong trường hợp lam cho
quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn hoặc đã bị xử phat hành chính mà cịn vi phạm đã được quy đính tại Điều 147 BLHS năm 1999 với mức hình phat la phạt cảnh cáo, cải tao khống giam giữ đền một năm hoặc phạt tù từ ba thắng dén một năm.
'Việc ghi nhận tội vi phạm chế đô một vơ, một chẳng trong BLHS năm
2015 có ý nghĩa quan trong, nhằm tao cơ sỡ pháp lý sắc bén để dau tranh.
phòng, chống có hiệu quả các hành vi vi phạm chế độ mốt vo, mốt chẳng, là
công cụ hữu hiệu bao vệ, thúc đây các quan hệ xã hội phát triển lành mạnh.
Việc quy định đó nhằm bao vệ chế độ hôn nhân một vợ một chồng đã được quy định tại Hiển pháp Việt Nam và Luật hôn nhân va gia đình nim 2014
</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">CHƯƠNG 2:
THUC TIEN ÁP DỤNG VÀ CAC BIEN PHÁP NÂNG CAO HIEU QUA ÁP DỤNG QUY ĐỊNH VE TOI VI PHẠM CHE ĐỘ MỘT VỢ,
MỘT CHỎNG
2.1. Thực tiễn áp dụng quy định của Bộ luật hình sự về tội vi phạm. chế độ một vợ, một cl
3.1.1. Tình hình áp đựng quy định về
chông giai đoạn 2012 -2018
Tôi vi phạm chế độ một vợ, một chồng l hảnh vi vi pham nghiêm.
vi phạm chế độ một vợ, một.
trong các nguyên tắc cơ ban của chế đơ hơn nhân va gia đình Việt Nam Việc ghi nhên tội pham này trong BLHS có ý nghĩa quan trọng trong việc hình thành cơ sỡ pháp ly cho các cơ quan từ pháp, cán bô tư pháp va quân chúng nhân dân trong việc đầu tranh chẳng tội pham này.
Tuy nhiên, trước béi cảnh hội nhập của thời kỳ đổi mới, với zu hướng
tăng cường bão vệ quyên con người, với sự ra đời của luật HN&GĐ năm. 2014, các quy định của pháp Luật hình sự vẻ tội vi phạm chế độ một vợ, một
chồng phan nao thé hiện sự bắt cập va trở nên thiểu hiệu quả trong việc hỗ trợ
đầu tranh chống tôi phạm đó
Tình hình áp dụng quy đính của BLHS về tội vi pham chế độ một vo, một chẳng qua thống ké các vụ án và số bi cáo trong giai đoạn 2012 - 2018 như sau:
</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">các tội xâm phạm chế độ HN&GD và tội vi phạm chế
‘Ti bảng số liệu trên cho thấy, tdi vi pham chế độ một vợ, một chồng,
luôn chiếm tỷ lê cao trong nhóm các tội xâm phạm chế đơ hơn nhân va gia inh đã được phát hiện và xử lý trong giai đoạn 2012 - 2018
Cụ thể là năm 2012 tổng số vụ án vi phạm chế độ một vợ, một chồng,
đã xét xử lả 2 vu trên tổng sổ 05 vụ việc các tôi sâm pham chế độ hơn va nhân gia đình đã xét xử chiếm tỷ lệ 40%, Chiém tỷ lệ thấp nhất lả năm 2013 với tỷ lệ là 33% trên tổng số các vụ pham các tội zim phạm chế độ hôn nhân. và gia định, số vụ pham tôi vi pham chế đô một vo, mét chẳng chiếm tỷ lê
ao nhất là 50% (năm 2018) trên tổng số vụ pham các tôi xâm phạm ché đơ
hơn nhân và gia đình.
</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">Tuy nhiên, tội vi phạm ch
đưa ra sét xử chưa phan ảnh đúng với thực tế, tôi pham xảy ra trong 28 hội Giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2015: Số vụ án vẻ tội vi pham chế đô
id một vợ, mốt chéng được các cấp Toa án
một vợ, một chẳng đã được phát hiện vả xử lý gia tăng, nhất 18 trong giai
đoạn từ khi luật HN&GĐ năm 2014 có hiệu lực, cùng với sư phát triển nhanh chóng của dat nước, sự phát triển mạnh mé của thông tin, truyén thông nên
người dân được tiếp cân và nhân thức vẻ tâm quan trong cia gia đình, từng
'oước thay đổi nhận thức, thực hiện việc phát hiện vả tổ giác những hảnh vi vi phạm chế đô hôn nhân va gia đính cũng như hành vi vi pham chế độ một vợ,
một chẳng nhiêu hon.
Trong tổng số các vu án Tòa án đã thụ lý vả xét xử trong giai đoạn từ
năm 2012 đến năm 2018 là 11 vw 15 bị cáo, có O1 bi cáo bi xử phạt tà, 01 bị cáo bị xử phạt tủ nhưng cho hưởng án treo, còn lại 13 bi cáo bi xử phat cải tạo khơng giam giữ
Có 09 vụ/13 bị cáo áp dung quy đính tại Điều 147 BLHS năm 1999, 02 l2 bị cáo áp dung quy định tại Điều 182 BLHS năm 2015.
Qua số liệu thống kê trên, thấy được mức hình phat áp dung đổi với các
‘bi cáo có hành vi vi pham chế độ một vợ, một chẳng chưa đủ răn de, giáo duc
và phòng ngừa đối với loại tội phạm nảy. Nhất la trong giai đoạn hiện nay, khi mã đất nước ta đang trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế va khu vực, sự du nhập của các nên văn hóa bên ngoài, cùng với sự phát triển mạnh mé của
nến kinh tế trong nước lam nên tang của các giá ti đạo đức, nhận thức của con người bị ảnh hưởng nên có hảnh vi vi phạm ché độ một vợ, một chẳng.
Ví du: Một người chẳng khác cũng từng bi TAND TP Ha Nội đưa ra xét xử tôi "Vi pham chế độ một vợ một chẳng". Đó la anh Hoang Tiên Dũng (SN
1971, ở Hoang Mai, Ha Nội) Ê.
gain: Đang eb ca Tôi indica
</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">Theo bản án, vo chẳng anh Dũng đăng ký kết hôn năm 204. Cả hai sống với nhau được 45 ngày ở nha anh Dũng thi chi T. ba về nhà me dé. Đến cuối năm 2004, chi T và anh Dũng có chung cơ con gái. Sau đó anh Dũng và
chi T. đã sống ly thân do cuộc sing vợ chồng không hop.
Khoảng thang 9/2010, chi T di du học nước ngoài. Trong thời gian nay, anh Dũng quen biết lâm đám cưới va có con riêng với "người mới"
Việc anh Dũng va chị H. có tổ chức dam cưới va có quan hệ ăn ở với
nhau tir năm 2010, chỉ T. không hé hay biết Khi về nước, chi T. đến cơng an ó cáo anh Dũng vi pham chế độ một vo, một quân Hoàng Mai, Hà Nội
Theo lời chi T. tại phiên tòa sơ thẩm, việc chưa ly hôn mã anh Dũng đã
chung sống với người phụ nữ khác như vợ chẳng và có con chung đã gây hậu quả nghiêm trong cho hạnh phúc cia gia đình chi
Chị T. để nghị Hội đồng xét xử cấp sơ thẩm xét xử nghiêm minh đổi với
bi cáo Dũng
Theo lời khai của chỉ T, vợ chồng chi đã ly thân thời gian dai, chỉ T_ ra
nước ngoài du học cũng là "khoảng lãng" để thử thách tinh cảm Khi về nước,
chi muốn quay lại với chồng thì mới biết chẳng chi đã cưới người khác.
Tại ban án sơ thẩm bị cáo Dũng bị xử phat 09 tháng ci tao không giam giữ, khơng nhất trí với bản án sơ thẩm nên chi T đã kháng cáo.
Sau khi xem xét, Hội đồng xét zữ cấp phúc thẩm tuyên sửa một phân ‘ban án sơ thẩm, theo đó, bi cáo chi bị cảnh cáo.
Một vụ án khác: Sáng 19/10/2018, TAND TP Hà Nồi đưa bị cáo tên M.
(SN 1980, huyện Chương Mỹ, TP Hà Nôi) ra xét xử phúc thẩm tối "Vi phạm. chế đồ một vợ, một chẳng” theo Điều 182 BLHS năm 2015 .
<small>gonial</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">Đến với nhau bằng tinh yêu chân thanh, anh M. va chi Y. lâm đám cưới vào năm 2014. Thể nhưng, chỉ sau hơn một thing chung sống, chi Y. bé vẻ nha mẹ dé, mang theo giọt máu của anh M. dang lớn dẫn trong bung Ngày
6/9/2014, chi Y. sinh con gai đầu lịng trong nỗi xót za vì thiếu di tình yêu, ‘hoi ấm của người chẳng, người cha. Sau những ngày sóng gio, hai vợ chẳng
anh M, chi Y. lâm lành với nhau. Chi Y. quay vẻ nha chồng sông và sinh thêm đứa con trai thứ hai vào năm 2016.
Ngay khi chị Y. có bau đứa con thứ hai, vợ chồng họ lại lâm vảo cảnh
“com không lành, canh chẳng ngọt”. Lúc đó, anh M. đâm đơn ly dị vợ nhưng,
khơng được tịa chấp thuận vì người vợ đang có thai. Trong thởi gian này, anh
M có quan hệ với người phụ nữ khác. Ngày 2/12/2016, gia đình anh M. tổ
chức đám cưới rình rang cho anh với tình nhân. Họ sống với nhau như vợ chẳng mà không có đăng ký kết hơn, rồi sau đỏ có với nhau một con chung sinh ngày 22/7/2011.
Đau buổn, uất ức, chi Y. mang chuyện gia đính mảnh ra nhờ pháp luật
giải quyết. Ngày 4/6/2018,UBND xẽ Đông Phương Yên (huyện Chương Mỹ) đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với anh M. về hành vi "Vi pham chế đô hơn nhân gia đính"
Sau khí nộp phạt, anh M. vẫn tiép tục sống chung với “người mới”. Đền
ngày 28/4/2018, cơ quan CST, Công an huyện Chương Mỹ đã ra quyết định khởi tổ vụ án hình sự va khối tơ bị can đổi với anh M. về hành vi "Vi phạm
chế đồ một vợ, một chẳng” theo Điều 182 BLHS năm 2015
Ngày 19/8/2018, anh M. bi TAND huyện Chương Mỹ, Hà Nội xét xử tôi "Vi phạm chế đô một vợ, một chẳng" và phải nhân mức án 12 tháng cãi tạo không giam giữ
Không đồng tinh với bản án, chỉ Y.có đơn kháng cáo va để nghỉ áp dụng hình phạt tù đối với bi cáo. Chi Y. cho rằng, mức án 12 tháng cãi tạo
</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">không giam giữ áp dung đổi với bi cáo 1a không công bang đối với chi, bởi 1é Trong khi bi cao sống hạnh phúc thi cuộc đời chỉ lại dang dỡ. Hơn nữa viếc
bö tù chẳng chị la cần thiết để làm gương cho những người dan ông khác. Tai bản án phúc thẩm số 558/HS-PT của Toa án nhân dân thảnh phổ Ha Nội ngày 19/10/2011, Hội đẳng xét xử đã tuyên y án sơ thẩm đổi với bi cáo M Thực tế, việc tố giác tội pham, xử lý hành vi pham tôi vi pham chế độ mốt vợ, một chẳng là rat ít, hẳu hết moi người chỉ nhân thức đó là những vấn để liên quan đến mồi quan hệ, mâu thuẫn gia đính và chọn giải pháp ly hồn, chứ.
khơng nhân thức đó là hành vi phạm tôi vi pham chế độ một vợ, một chồng.
‘Vi vậy, dẫn đền việc điều tra, truy tổ, xét xử đối với tội vi pham chế độ một
vợ, một chẳng không phản ảnh đúng thực trang của xã hội trung giai đoạn. hiện nay.
Cùng với đó, các cơ quan chức năng, cơ quan tiến hảnh tổ tụng cũng chưa phát huy vai trỏ và chưa nhận thức đúng tâm quan trong việc xử lý đối với tội vi phạm chế đô một vơ, một chẳng, chưa kiên quyết xử lý từ cơ sỡ đổi với loại tội pham nay nên việc điểu tra, truy tổ, xét xử chưa kip thời, dam bảo, đúng người, đúng tôi va thể hiện sư nghiêm minh của pháp luật.
Trong năm 2018: Từ khi BLHS năm 2015 có hiệu lực thí hành, kết quả phat hiện va xử lý tôi vi pham chế đô một vo, một chẳng đã tăng hơn so với những năm trước, qua đó thay được hiệu quả thí hảnh Điều 182 BLHS năm.
2015. Nhất là trong thời kỳ đất nước ta đang có những bước phát triển vượt bac về kinh tế thi trường, việc mỡ cửa hội nhập, kêu gọi đầu tư nước ngoài, phat triển ngành du lịch, dịch vụ...ngồi những mặt tích cực thì cũng có
những ảnh hưởng tiêu cực lâm cho nên tăng gia đính bị lung lay.
Hau hết các vụ án đền được xét xử đúng quy định của pháp luật hình sw và tổ tung hình sự, mang tính rn de và phòng ngửa cao
</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">‘Vi dụ 1: Chi Trần Thị M, sinh năm 1985 và anh Pham Văn A, sinh năm.
1978, cùng trú tại thôn L, xã LC, huyện NG, tinh HD la vợ chẳng đã đăng ký. kết hôn và chung sống với nhau từ năm 2010. Chi M và anh A đã có 02 con
gái. Năm 2018 chi M bi bệnh không thể tiếp tục sinh con, anh A vì muốn có. con trai để nói dối tông đường nên đã sống chung với chi Tran Ngọc B, sinh năm 1987, hộ khẩu thưởng trủ tại x8 LC, huyện NG, tĩnh HD và sinh ra cháu.
Pham Trung T, sinh ngày 17/10/2018. Anh A đã nói với chi B la đã ly hôn chi M Anh A bị xử lý vi pham hành chính về hành vi này tháng 9 năm 2018. ‘Thang 9/2018 chị M đã làm đơn sản ly hơn anh A va được Tịa án thụ lý giải
quyết bằng quyết định công nhân thuận tình ly hơn va sự thỏa thuận của các.
đương sự Sau khí chỉ M và anh A ly hơn, me dé chi M đã làm đơn tô cáo đến cơ quan điều tra, anh H bị truy tô vé hành vi vi phạm chế độ một vợ, một
chồng theo quy định tai khoản 1 Điều 182 BLHS năm 201510
Tòa án nhân dân huyện NG đã áp dụng khoản 1 Điểu 182 BLHS năm 2015, xét xử anh A vé tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng, Xtt phạt anh A 09 tháng tù
(Qua vi du trên thấy rằng việc điều tra, truy tổ và xét xử đối với anh A là
đúng người, đúng tôi, hành vi của A đã dẫn đến hậu quả làm cho vo chẳng
M và A ly hơn, hình phat 09 tháng ti đổi với A tương xứng với hành vi phạm. tôi mà A đã thực hiện
3.12. Những hạn ché, vướng mắc trong áp dung quy định về tội phạm chế độ một vợ, một chẳng.
Điều 182 BLHS năm 2015 quy định cu thể hơn vẻ các trưởng hợp
pham tôi vi pham chế độ một vo, một chồng. Trên thực tê, loại ti phạm nay
</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">xây ra nhiêu, nhưng việc phát hiện va xử lý tơi pham vẫn gấp nhiều khó khăn, vướng mắc va còn nhiều hạn chế.
Thứt nhất là vướng mắc trong việc áp dung các dẫu hiệu định tội cia
tôi vi phạm chế độ một vợ, một chồng
Đây là loại tôi pham xảy ra trong quan hề nội bộ gia đính có liên quan đến mỗi quan hệ giữa vo chéng, con cái, bổ me... Thực tế cho thấy, ngay như
việc để xử phạt hành chính đối với hảnh vi vi phạm chế đô một vợ, một chong
theo quy định tại khoăn 7 Điều 3 Nghị định 67/2015/NĐ-CP là rat khó, Việc xử lý hình sự tơi vi phạm chế độ một vo, một chồng đã được quy định trong BLHS cịn q ít
Trên thực tế có nhiều gia đình sinh con một bẻ, người chẳng đã chung
sống và sinh con với người phụ nữ khác. Có người cùng chung sống với hai người phụ nữ, bản than những người có hành vi vi phạm cũng như người bi
xâm phạm coi đó là chuyện bình thường, mặc nhiên để hành vi đó được thực
hiện, thâm chi cịn che giầu hành vi của người vi pham. Việc xử lý về hình sự các hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chẳng đồi hdi phải zc định người thực hiên hành vi đó đã bị xử phạt vi pham hảnh chính hay chưa? Có gây hậu
quả làm cho quan hé hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn hay không? Điều nay dẫn đến không ít khó khăn trong việc điều tra, truy tổ, xét
xử đối với tội phạm nay.
'Ngồi ra, thực tiễn cịn cho thay, để xử lý tội vi phạm chế độ một vợ,
một chẳng thì khó khăn lớn cũng lả việc chứng minh hành vi chung sống như vợ chồng với người khác Luật HN&GĐ năm 2014 quy định: “Chang sống
nine vợ chéng là việc nam, nit lỗ chúc cuộc sống chung và coi nam là vợ chẳng”. Như vậy, luật HN&GĐ quy định, ngoài dau hiệu tổ chức cuộc sống
chung, dầu hiệu coi nhau là vợ chồng cũng là dầu hiệu của hành vi chung
sống như vợ chồng Tuy nhiên, theo hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số
</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">01/2001/TTLT-BTP-BCA-TANDTCVKSNDTC ngày 25/0/2001 cia liên bô
Tw pháp, bộ Công an, Toa án nhân dân tôi cao, Viện kiểm sát nhân dân tôi cao về việc hưởng dẫn áp dụng các quy định tại Chương XV “Các tội xâm. pham chế độ HN&GĐ” của BLHS năm 1999 (sau đây gọi tất la Thông tư 01), việc chung sông như vợ chồng thường được chứng minh bằng việc có con chung, được hang xóm và xã hội xung quanh coi như vợ chồng, có tai sẵn. chung đã được gia đình, cơ quan, đoàn thể giáo duc ma vẫn tiếp tục duy trì quan hệ đó... Cách hướng dẫn này dẫn đến hai cách hiểu sau:
để chứng minh hai người nam va nữ sống chung như vo
chẳng thì cân chứng minh đồng thời cả ba dâu hiệu 1) Có con chung, 2) được hàng xóm và xã hội xung quanh coi như vợ chồng, 3) có tải sản chung đã
được gia định, cơ quan, đoản thé giáo duc ma van tiếp tục duy trì quan hệ đó.
Có nghĩa 1a, chi cần thiếu đi một trong ba dấu hiệu, hoặc là chưa có con chung, hoặc là hằng 26m khơng biét, hoặc 1a chưa từng bi gia đĩnh, cơ quan,
đoản thé giáo dục thi cũng không théa mén hảnh vi chung sống như vợ,
Tint hai, dé chứng minh hai người sống chung như vợ chồng thi chỉ cần
chứng minh một trong các dâu hiệu: 1) Có con chung, 2) được hang xóm va xã hội xung quanh coi như vợ chẳng, 3) có tai sản chung đã được gia đính cơ
quan, doan thé giáo dục ma van tiếp tục duy trì quan hệ đó.
Những lập ln cho cách biểu thứ hai này có vẽ thiếu thuyết phục Nhưng dẫu sao văn bản hướng dẫn áp dụng pháp luật ma vẫn dẫn đến hai
cách hiểu khác nhau thì sẽ gây lúng túng cho người áp dụng trong việc xử lý
đổi với các hành vi vi pham Ngoài ra, khi đổi chiêu các quy định của LuậtHN&GĐ năm 2014 với nội dung hướng dẫn của Thông tư D1 nêu trên, chúngta déu dễ dang nhận thay co sư không thông nhất, bởi lẽ cả hai cách hiểu trên.vẻ những hướng dẫn cia Thông tư 01 đều không phủ hợp với khoản 7 Điểu 3
</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">Luật HN&GĐ năm 2014, vì mới chỉ giải thích về nội dung thử nhất lã: Hai người nam, nữ tổ chức cuộc sống chung ma chưa dé cấp dén nội dung thứ hai
là: Hai người phải coi nhau la vợ chẳng. Điều nay làm phát sinh hai vấn để
một là Thơng từ 01 đã khơng cịn phủ hợp với Luật HN&GB năm 2014; hai là cách quy định như vậy của Luật HN&GĐ năm 2014 cũng chưa that sự rổ rang. Việc chứng minh ý thức chủ quan của hai người có coi nhau la vợ chẳng hay khơng la rất khó khăn.
'Về vướng mắc trong việc áp dung các dấu hiệu định tôi của tội phạm. nảy có thể viện dẫn vụ án sau:
Vi dụ 1: Anh A kết hôn với chị B năm 2014 tại Hà Nam. Năm 2015, anh A ra Ha Nội yêu và sống chung cùng với chi H làm công nhân tại Hà Nội.
Mắc dù gia đình nhà Anh A ngăn cẩm va khuyên ngăn nhưng 2 người vẫn
chung sống với nhau và có 1 người con chung, cùng nhau sống và tạo dưng tải sản tại nba tro. Sự việc của anh A và chi H là việc chung sông như vợ chồng, Sau khi gia định khuyên can anh A quay vẻ với chỉ B không thành, chi B và anh A quyết định ly hôn với lý do anh A ngoại tỉnh (chung sing với
người con gái khác va đã có con)"
Téa án nhân dén huyện L, tinh Ha Nam đã thu lý vả giải quyết xử cho chi B được ly hôn anh A. Hanh vi của anh A cấu thành tội vi pham chế đô một vợ, một chồng
‘Vi dụ 3: Nguyễn Thị N, sinh năm 1983 và Nguyễn Thành T, sinh năm 1981, cùng trú tại ấp MT, zã TT, huyén DP, tỉnh BP là vợ chủng đã đăng ký. kết hôn va chung sông với nhau từ năm 2008. Năm 2015, anh T sống chung
với chi Tran Thị Diễm H, sinh năm 1979, hộ khẩu thường tri tại xi NB,
huyện BB, tỉnh BP va sinh ra châu Trần Thành L, sinh ngày 15/9/2016. Vi
<small>` Nghễn lap /Btmenthuviaphaptat aban enben-n 472019</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">biết mồi quan hệ ngoại tình của anh T nên ngày 07/02/2017 chị N lam đơn ly
hơn gửi đến Tịa án nhân dân huyện BP yêu cầu được ly hôn với anh T.
‘Toa án nhân dân huyện BP đã tiền hành thu lý, lấy lời khai và xác minh.
đôi với vụ án trên. Qua lam việc, anh T thửa nhân có sống chung với chi H va
sinh được cháu L. Anh T chưa bi xử lý vi phạm bảnh chính vẻ hảnh vi này. Trong vụ án trên, hành vi của T đã thoả mén dâu hiệu hảnh vi khách quan của tội vi phạm chế đô một vợ, một chồng. Tuy đã chung sống như vợ
chẳng và có con chung với chỉ H, nhưng T chưa bi xử phat vi pham hanh
chính về hành vi vi pham chế đồ một vo, một chẳng. Có quan điểm cho ring hành vi của H di dẫu hiệu cầu thảnh tôi phạm quy định tại điểm a khoản 1
Điều 182 BLHS năm 2015: "Người nẻo dang có vo, có chỗng mà két hin hoặc chung sống nine vợ chẳng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chơng mà kết hơn hoặc chung sống nine vợ chồng với người mà minh biết Tổ là dang có ching có vo tộc một trong các trường hop sau đậy, thi bị phat cảnh cáo, phat cải tao không giam gi din 01 năm hoặc phat tì từ 03 tháng đến 01 năm: a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bền dẫn din iy hơn:
Tuy nhiên, cũng có quan điểm khác cho rằng hành vi của T chưa thỏa mãn đây đủ dầu hiệu cầu thành tơi phạm quy đính tại điểm a khoản 1 Điểu
182 BLHS năm 2015. Vì chưa có quyết đính hay bản án của Tịa án xử cho T
và chi N ly hôn nên không thé coi lả làm cho quan hệ hôn nhân của T va chi ÁN dấn đến ly hôn.
‘Tw những nhận định trên thầy ring, quan điểm thứ hai là có căn cứ bởi
1é Hành vi của T chưa thöa mấn day đủ dầu hiệu cầu than tội phạm quy định
tại điểm a khoản 1 Digu 182 BLHS năm 2015. Vi chưa có quyết định hay bảnán của Tịa án xử cho T va chí N ly hơn niên khơng thé coi là lâm cho quan hệ‘hn nhân của T vả chị N dẫn đến ly hôn. Hơn nữa hanh vi chung sống như vợ
</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">chẳng của T với chi N chưa bị xử phạt vi phạm hành chính, nên hảnh vi của T chưa đủ yêu tổ cầu thành tôi phạm. Tác gia đẳng ý với quan điểm thứ hai
Ong M va ba L kết hôn va chung sống với nhau được 25 năm, đến 6/2015 bả L thường xun có quan hệ vả chung song với ơng T.K, củng ơng, TK gop vốn mở rộng điện tích trong Hồ Tiêu. Ơng TK 1a một nơng dân.
trồng Hỗ Tiếu ở xã H, ông co quan hệ thân thiết với ông M và bả L từ năm. 1996 cho đến năm 2015, trong thời gian này, ông TK thường gin gũi, tiếp onic riêng với ba L va thường xun can dự vào chun nơi bơ gia đính, cơng, việc làm ăn của gia đình ơng M va ba L. Từ năm 2013 đến 2015, công việc lâm &m của gia đình ơng M va bả L gap khó khăn, ông TK công can thiệp sâu hơn và luôn zúi giục ông M và ba L từ bỏ công việc lâm &n hiện tại, nhưng
ông M cương quyết không nghe theo, ông TK quyết định chuyển qua zúi
giuc ba L, cho đến 6/2015 bả L lâm đơn ly hồn va gửi đến yêu cầu Toa án nhân dân huyện S, tỉnh Phú Yên xét xử, tòa án chap thuận cho ly hôn theo yêu cấu cia bả L mắc đủ ông M không đỏng ý. Đền khoảng đâu năm 2016, ba L. don dé đến nhà ông TK chung sông như vợ chẳng với ông TK cho đến hiện nay. Trong trường hợp nay, ông TK và và ba L có pham vi phạm chế đơ một
‘vo, một chồng khơng?
Đơi với hành vi của ơng TK, có quan điểm cho rằng hành vi của ông TK đã di yếu tô cầu thành tội vi pham chế đô mốt vợ, mốt chồng Ơng TK
là người chưa có vợ nhưng có hành vi chung sống như vợ chồng với bả L, ông TK biết rõ bà L đang có chẳng, hành vi chung sống của ông TK với ba L đủ yêu tô cầu thành tôi vi phạm chế đô mét vơ, một chẳng, héu quả làm vo chẳng bà L và ơng My hơn.
Tuy nhiên cũng có quan điểm cho rằng bảnh vi của ông T.K chưa câuthành tội vi pham chế độ một vo, một chồng vi thời điểm bả L don về chung
</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">sống như vợ chẳng với ông TK thi bả L đã co quyết định của Tòa an xử cho bã L được ly hơn ơng M, nên ba M khi đó là người chưa có chẳng,
Đơi với ba L, có quan điểm cho rằng hành vi của ba M đã đủ yêu tổ câu. thành tội vi pham chế độ một vo, một chẳng, bả L. đã có hảnh vi chung sống với ông TK, cùng ông TK gop vốn để lam ăn, thời điểm đó giữa ơng M và bả L chưa ly hôn. Sau khi chung sống với ông TK thi bà L mới lâm đơn ly
hơn ơng M
Có quan điểm cho rằng, hành vi của bả L. chưa cầu thành tội vi phạm chế đô một vợ, mét chéng vì: Thời điểm bà L ly hơn ống M, ba L chưa chính
thức chung sống như vo chẳng với ơng TK, việc góp vén lam ăn với ơng TK cũng giống như việc góp vẫn làm ăn bình thường với người khác. Sau khí ba L và ơng M đã có bản án của Tịa án cho ba L ly hơn ơng M, thi bả L mới chính thức don dé vé chung sông như vợ chồng với ông TK
Quan điểm cia tác giả đối với ví dụ trên: Hành wi của ba L và ông TK đã phạm tôi vi phạm chế độ một vo, một chẳng. Thời điểm bả L chung sông.
với ông TK, bà L chưa ly hơn ơng M, mắc dù khi đó bả M chưa don dé đạc đến nhà ông TK nhưng bả và ông TK đã thường xuyên chung sông với nhau,
‘va L góp vấn để cùng ơng T K phát triển điện tích cây Hơ Tiêu, như vậy giữa.
bà L va ơng TK đã có tai sản chung, Sau sự việc bả L chung sống với ơng
‘TK thì bê mới lâm đơn ly hôn ông TK, như vay thời điểm bả L va ông TK
chung sống với nhau sy ra trước khi có sự việc ly hơn giữa bà L và ơng M Nhu vay hành vi của bà L và ông T.K đã phạm tội vi phạm chế độ một vợ,
một chẳng.
"Như vay, để chứng minh hau quả "ly hôn" phải là kết quả của hảnh vi
"chung sống như vợ chẳng" trước đó, nghĩa là phải chứng minh được mỗi quan hệ nhân qua giữa chúng sẽ rat khó khăn.
</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">Một lá, hành vi "chung sống như vo chẳng" phải xảy ra trước yêu
sin ly hôn,
‘Hai 1a, "chung sống như vợ chồng" phải ham chứa được mối quan hệ nội tại và tất yêu của hậu qua "ly hơn”, nghĩa la phải có khả năng dẫn đền xin ly hơn và chỉ có thé la hậu quả ly hơn. Vì thé, nếu họ đã có ý định xin ly hôn, tiểu hiện cho đổi phương biết bằng việc nói ra, viết sẵn đơn zan ly hơn hoặc đã gửi đơn xin ly hơn cho tịa án rồi mới diễn ra hành vì "chung sơng như vợ chồng" rồi sau đó "ly hơn" thi khơng thé coi chúng có môi quan hệ nhân quả.
với nhau
Môt trường hợp khác, "chung sống như vợ chẳng" dẫn đền việc ghen
tuông và từ dé có những hành vi khác như dùng vũ lực, ngược dai, xúc phạm.
danh dự, nhân phẩm... để từ những hành vi khác đó ho xin ly hơn thi cứng.
khơng thỏa mẫn được điển kiện vẻ mối quan hệ nhân quả giữa chúng vi
không thỏa mãn được tinh nội tại và tat yếu. Không phải bat kỷ ai khi gặp trường hợp bạn đời minh "chung sống như vợ ching" với người khác cũng
hành xử như vay sau đó. Hậu quả xin ly hơn khi đó có mỗi quan hệ nhân qua
với các “hanh vi khác" điễn ra sau đó. Như vậy, chỉ có thể tơn tại được mối. quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả khí trước đỏ họ sống hịa bình
nhưng tử khi có sự việc "chung sống như vợ chẳng" thi có hậu qua xin ly hôn mà không phải do một nguyên nhân nào khác kèm theo sau hảnh vi "chung sống", Điều nảy rất hiểm khi xảy ra vi không ai đang chung sơng hịa bình, hạnh phúc với bạn đời của minh mã lại di "chung sống như vợ chồng" với người khác. Trên thực tế, nhiều trường hop vo chẳng dù chưa ly hôn nhưng
do những bat đồng trong cuộc sống, kinh tế khó khăn, thiểu vắng sự quan tâm.nên sống ly thân va sau đó "chung sing như vợ chẳng" với người khác rồi sauđó tư nguyên dẫn đến ly hơn. Vay làm sao xử lý hình sự họ được.
</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">Cũng có trường hợp, khi hai vợ chẳng đã chan nhau, ai cũng có cuộc
sống riêng, dù chưa có quyết dinh ly hơn, nhưng mỗi người "chung sống như vợ chồng" với một người khác rồi đền lúc ho phải ly hơn để giải thốt cho cả
hai. Như vay, nêu xử lý hình sự thì phải xử lý cả hai vo chẳng (2)
Do là chưa kể về mặt từ ngữ của luật "dan đến ly hôn" ở đây la sự việc doi ly
hôn, xin ly hôn bằng đơn, đã gũi đơn đến Tòa án hay đã được Tịa án quyết
định cho ly hơn bằng quyết định hay ban an của Tịa án đã có hiệu lực pháp luật? dẫn đến người áp dung gặp nhiều khó khăn, vướng mắc và dé an toàn,
họ sé b6 qua khơng xử lý hình sự
Thit hai là vướng mắc trong việc áp dụng dẫu hiệu định khung hình phạt tăng năng của tôi vi phạm chế đô một vợ, một chẳng,
'Vướng mắc nay được phan ánh trong vụ án sau:
Đỗ Quốc Quý cưới Nguyễn Thu Dậu và đã có hai con gái chung Quy tuyển bổ với Dậu là sé đi cưới người khác để có con trai nổi dối tông đường.
Qua mai mồi, Quý đã quen được Pham Thi Minh Hà, người xã bên. Hai người
đã yêu nhau. Mặc cho vợ con can ngăn, dư luận phân đổi, Quý vấn sang nhà Hà sống chung với Ha như vợ chẳng Một năm sau, hai người đã có một đứa
<small>con trai</small>Trong thời gian chung sống, ÿ minh cn trẻ lại sinh con trai cho chẳng, Hà lười lao đông mà còn hay chữi béi chi Dậu và các con của chi Dâu. Quá bức xúc, chi Dâu đã nhờ đền Hội phụ nữ xã. Với sự giúp đỡ của Hội phụ nữ xã, chỉ Dâu kiện hành vi của chồng mảnh đến Toa án. Toa an đã quyết định uỷ hôn nhân trấi pháp luật nay.
Quý tức giân thường xuyên đánh chữi chị Dâu, nhiêu lân không cho chỉ ăn cơm, nhốt chi trong buồng khơng cho ra ngồi nhiều ngày làm ảnh hưởng nghiêm trong đến sức khoé của chỉ. Có lẫn, Quy cịn cối quan áo của chị Dậu
