Luận án tiến sĩ Luật học: Hoàn thiện pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư của ngân hàng thương mại tại Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (26.6 MB, 271 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯPHÁP. TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

NGUYEN THỊ THANH TÚ

HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT

DIEU CHINH HOẠT ĐỘNG ĐÀU TƯ

CUA NGAN HANG THƯƠNG MẠI TẠI VIỆT NAM

Hà Nội —2019

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯPHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT

DIEU CHINH HOAT DONG ĐẦU TƯ

CUA NGAN HANG THƯƠNG MẠI TẠI VIET NAM

LUAN AN TIEN SY LUAT HOC

Chuyên ngành: Luật Kinh tế

Mãsố: 9380107

Người hướng dẫn khoa học:

1.PŒS.TS. Pham Thị Giang Thu.

2. TS. Đồng Ngọc Ba

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

Cơng trình được lồn thành tại

Trường Đại học Luật Hà Nội

Người hướng dẫn khoa hoc

1. PGS,TS. Phạm Thị Giang Tim

2. TS. Đông Ngọc Ba

Phan biên 1: PGS, TS. Binh Dũng Sỹ

Phan bién 2: PGS, TS. Nguyễn Thị Anh Vân

Phan Biện 3: PGS, TS. Nguyễn Như Phat

Luận án được bao vệ trước Hội đồng châm Luận án tiến Dai học Luật Ha "Nội tại phòng A402, Nha A, Đại học Luật Hà Nội

'Vào hồi 15 giờ ngây 17 thang 12 năm 2019

Có thé tim hiểu Luận án tại: Thue viện Quốc gia Việt Nam

Trang tâm thông tin — Thư viện, Đại học Luật Hà Nội

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu khoa học độc lập cia

tiếng tôi

Các kết quả nên trong Luân án chua được cơng bé trong bất kỳ cơng

trình nao khác. Các số liệu trong luận an là trung thực, có nguồn gốc ré rang, được trích dan đúng theo quy định.

"Tơi săn chiu trách nhiệm về tính chính sắc và trung thực của Luận án nảy, Tác giả huận án

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

LỜI CẢM ON

Đầu tiên, tôi xin gửi lâm cảm ơn chân thành nhất đến các giảng viên, cán bộ, các đồng nghiệp của tôi tai trường Đại học Luat Ha Nội đã tạo diéu kiện tốt nhất để tơi học tập va hốn thành chương trình đảo tao.

Cam ơn gia đính đã ln động viên tinh thin cho tôi trong suốt thời gian

‘hoc tập va nghiên cứu để hồn thảnh Luận án nay.

Cuối cùng, tơi xin bay tố lòng biết ơn chân thành sâu sắc nhất đền giang viên hướng dẫn của tôi, PGS,TS. Pham Thị Giang Thu va TS Đồng Ngoc Ba, người đã giúp đỡ, hướng dẫn tôi từ khi lựa chọn để tải đến khi hồn thảnh.

Thay, cơ đã ln đồng hành cing tơi trong suốt quả trình nghiên cứu bằng tính thén khoa học nhiết thành nhất

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

DANH MỤC TỪ VIET TAT

ABBank Ngân hàng thương mai cô phân An Binh

ACB Ngân hàng thương mai cô phân A Chau

Agribank Ngân hang Nông nghiệp va Phat triển Nông thon Việt Nam.

CKDT Chứng khoản đầu tư

CRED. Ching khoan linh đoanh.

BacABank | Ngin hing throng mai ob phan Bac A ‘Bao Viet Bank |- Ngân hàng thương mai cb phan Bao Việt BIDV Ngân hàng Đâu tư và Phát triển Viet Nam.

DaiABank Ngân hàng thương mai cô phân Đại A

DongABank | Ngan hang thiong mai od phan DéngA

EximBank Ngân hang thương mai cổ phan Xuất Nhập Khẩu VietNam

HDBank Ngân hàng thương mại cô phân Phat triển thành phô Hồ Chi Mink

TienLongBank | - Ngăn hàng Thương mai cô phân Kiến Long ‘Maritime Bank |: Ngân hàng thương mại cỗ phan Hàng Hai

NAIM Ngân hàng thương mat NANN Ngân hàng Nhà nước

NamABank | Ngan hang thiong mai od phan Nam A

MB Ngân hàng thương mai cô phân Quân đội

MAB ‘Ngan hàng phat tn én Nha Đồng băng sống Cau Long,

Oceanbank |: Ngân hang thytong mai cô phan Dai Duong

Sacombank |-Ngãnhàngthương mai cé phan Dai Ching VietNam

SeBank Ngân hàng thương mai cô phần Đông Nam A SHB Ngân hàng thương mại cô phân Sài Gon — Ha Nội

Techcombank |- Ngân hàng thương mại cổ phan Kỹ Thương TCTD Tô chức tin đụng

VB Ngân hàng thương mai cô phân Quốc tê

Vieinbank | Nein hing thirong mai côphân Cong Thương VietNam: VPBank Ngân hàng thương mai cô phân Viet Nam Thịnh Vượng, Vietcombank |: Ngân hàng hương mai cô phan Ngoại Thương Viet Nam UBCK Uy ban ching khoản

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

Tình 1: Méi quan hệ giữa ACB với Đại A, Kien Long và Vieiank.

Tình 8: Cơ cầu Sở hữu giãa ACB, Eximbank, Sacembankva một số NHTM.

Co phần nhà 138

<small>Hình 4: Mơ hình giám sit tài chính củaệt Nam hiện may... 135</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

LOI CAM DOAN LOI CẢM ON

DANH MỤC TỪ VIET TAT DANH MỤC BẰNG, HÌNH PHÀN MỞ DAU

PHANI. TONG QUAN TINH HÌNH NGHIÊN CỨU.

<small>1. Các cơng trình nghiên cứu đã m quan đến luận án,</small>

11. Các nghiên cứu tên khía cạnh pháp luật điều chỉnh host động đều tr của

<small>NHTM 712. Các nghiên cửa trên khía canh kinh B2. Đánh giánhững kết qui ngiên cứu đã công bổ liên quan đến luận án 18</small>

2.1. Những kết quả nghiên cửu vi í luận hoạt động đầu tư cũa ngân hàng thương,

<small>“mai và hoàn hiện pháp luật điều chỉnh hoat động đầu tơ của ngân hàng thương mai1833. Những kết quả nghiên cứu về thụ trang pháp luật điều chỉnh hoạt động dia tơcủa ngân hing thương mai 6 Vist Nem 223. Đã xuất và giã pháp trong các cơng tình nghiên cửu nhằm hồn thiện và ningcao iu quả thực thi pháp luật về host động đầu tr của ngân hing thương mai...29</small>

3. Cơ sở lí thuyết, cầu hỏi nghiên cứu và giã thuyết nghiên cau 34 31 TẺ cơ sở li tuyết. 34

<small>4.2 TẺ cân hối nghần cứu và giá tuyẫt nghiên cin 35</small>

CHVONG I. TONG QUAN VE HOẠT ĐỌNG ĐẦU TƯ CUA NGÂN HANG THƯƠNG MẠI VÀ VAN DE HOÀN THIỆN PHAP LUAT DIEU CHINE HOAT ĐỌNG DAU TU CUA NGÂN HANG THƯƠNG MAT. 38

<small>11. Khai quit vé hoạt đồng đầu tư ce ngân hàng thương mai 3</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

<small>1.2. Quan niệm và câu trúc pháp luật điều chỉnh host động đầu tr của ngân hing</small>

thương mei 62

13. Kha quất về hoàn thận pháp luật iu chỉnh hoạt động đầu ty của ngân hing

thương mei 70

KET LUẬN CHƯƠNG L ` 'CHƯƠNG II.THỰC TRẠNG PHAP LUẬT DIEU CHINH HOẠT ĐỌNG

AU TƯ CUA NGÂN HANG THƯƠNG MẠI TẠI VIỆT NAM

<small>B832.1, Thực treng pháp luật về phương thúc thực hiện hoạt động đầu ty của ngân hàng,</small>

thương mai 83

32. Thực trang pháp luật về đều kiện và tình tự thực hiện host động đầu tự cũa

"ngần hing thương mai 99

23, Thục trang pháp luật vỀ dim bio an toàn cho host động đầu hr của ngân hàng

thương mai Hà

<small>2.4, Thực trang pháp luật về quản lí nhà nước đối với host động đều tư của ngân.</small>

hàng thương mai 126

KET LUẬN CHƯƠNG IL. 140 CHVONG IIT. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIEN PHÁP LUT ĐIỀU CHỈNH HOẠT ĐỌNG DAU TU CUA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

TAI VIET NAM 12

<small>311. Dinh hướng hoàn thiện pháp luật điều chỉnh host động đều tr của ngân hàng</small>

thương mi tử Việt Nam 1

<small>32. Giải pháp hoàn thiện và nâng cao hiệu quả thục thi pháp luật đu chỉnh hoạt</small>

đồng đầu te cũa ngân hàng thương mai ti Việt Nam 147

KET LUẬN CHƯƠNG IL 176 KET LUẬN CỦA LUẬN AN. 178 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

PHAN MO BAU 1. Lí do lựa chọn dé tài.

"Việc lựa chon dé tải nghiên cứu của nghiên cửu sinh xuất phát từ những, 1í do cơ bản như sau

'Về mat thực tiến, lịch sử đã cho thay sự tham gia của ngân hang thương. mại vào hoạt động đầu tư có vai trị va tác đơng rất lớn đến nên kinh tế toan

cấu. Cuộc Đại khủng hong năm 1920 ~ 1932 gây ra biển động rất lớn cả vẻ kinh tế, 3 hội toan cẩu được sác đính một trong những nguyên nhân từ sự thiếu kiểm sốt của hoạt đơng đầu tư của ngân hàng thương mai. Sau khủng

khoảng, nhiều quốc gia đã thực hiện những thay đổi trong chính sách pháp. luật theo hướng siết chặt sự quản lí đối với hoạt động dau tư của các ngân

hàng Trong khi đó, tại Việt Nam hiện nay, qua khảo sát sé liệu báo cáo tải chính cho thấy, vi tri hoạt động đâu tư trong cơ cầu hoạt động cia các ngân hàng thương mai ngày cảng chiếm vi tri quan trong, Các hoạt động đâu tư

như góp vốn, mua cé phản, đầu tư chứng khốn được đẩy mạnh, trở thành hoạt động chiếm tỉ trọng tương đối lớn trong cơ cầu hoạt động của ngân hang

thương mai béi lợi ích kính tế va ý nghĩa phân tán rồi ro nhất định đổi với các

ngân hang Tuy nhiên, xuất phát từ đặc thù của hoạt động ngân hang nói chung va rũi ro tiểm dn liên quan đến vân để xung đột lợi ích hàm chứa trong

các hoạt đơng đầu tư, u câu cân kắm soat chất chế nhóm hoạt động nảy đối với ngân hang thương mai lả rất cân thiết. Thực tế giai đoạn vừa qua cho thay,

những bat én của thi trường tải chỉnh toản câu tác động manh mé đến hoạt động của hệ thống ngân hang tai Việt Nam, dan đến những yêu kém nội tại được thể hiện rõ rang. Yêu cầu tăng cường sự can thiệp và quản lí của Nha nước đôi với hệ thống ngân hang cảng được đất ra cấp thiết

'Về mặt pháp luật, việc ban hành mới va sửa đổi Luật các tổ chức tin dụng (nfm 1997, 2004 va 2010, 2017) cùng văn bản hướng dẫn thi hành đã thiết lập một cơ sở pháp li tương đổi đây di, chỉ tiết hơn trong điều chỉnh hoạt

đông ngân hàng va dm bao an toan hệ thống, Tuy nhiên, một số bat cập, hạn chế vẫn cịn tốn tai xét trong từng nhóm néi dung, đặc biết trong nhóm quy phạm điều chỉnh hoạt động đâu tư của ngân hang thương mại. Những hạn chế nay gây ra những hệ quả và rũi ro nhất định trên thực tế thị trường va đất ra

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

‘yéu cầu cần thiết phải hoản thiện nhằm đăm bảo an toản hệ thống ngân hãng và nền tải chính

'Vê mặt nghiên cửu, mặc dù la một nội dung quan trong trong cơ câu hoạt

đông của ngân hing va thi trường tai chính, nhưng hiên nay nơi dung pháp luật

điều chỉnh hoạt động đầu tư của ngân hang thương mai chưa thực sự được quan

tam nghiên cứu. Các cơng trình đã được cơng bỏ thường tập trung vào hoạt đơng huy động vin hoặc cấp tín dụng cia ngân hảng thương mại. Pháp luật vẻ hoạt động đầu t của ngân hàng thương mai chỉ được để cấp ở từng nội dung hoạt động và chủ yêu trên giác đô kinh tế, những phân tich chuyên sâu hoặc

chuyên ngành, đặc biệt về pháp luật rất hạn chế (điểm qua nơi dung các cơng

trình nây được mơ tả tại mục 2 Phan thứ nhất của Luận án)

Từ những lí do trên, việc nghiên cứu thấu đáo những vấn để lí luận vả

thực tiễn đối với pháp luật về hoạt động đầu tư của ngân hàng thương mại từ đó.

xây dựng và hoán thiện hệ thống các quy pham pháp luật diéu chỉnh hoạt đồng này là cấp thiết và có tính thời su. Chính vi vay, tác giã đã lựa chon để tai

“Hoanthiện pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tr của Ngân hàng thương.

mại tại Việt Nam” làm dé tai nghiên cửu luận án tiễn đ luật học của mình. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

Mục đích nghiên cứu của luận án là xy dựng cơ sở lí ln vẻ hoạt đơng, đầu tư và pháp luật đối với hoạt đông đầu tư của NHTM, đánh giá thực trang các quy định pháp luật hiện hành, từ đó đưa ra giải pháp hồn thiện pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư của NHTM. Nghiên cứu, đánh giá của luận án nhằm đến mục tiêu quản li hiểu quả, đỏng thời có tính định hướng đối với hoạt đông đâu tư của các NHTM hiên nay trước yêu cầu hội nhập cia nên kinh tế

"Với mục đích nghiên cứu trên, nhiệm vụ nghiên cứu của luận ăn được. xác định gồm:

Tint nhất, tac giả tập trung nghiên cửu va đưa ra khai niệm về hoạt động,

đầu tu của NHTM, chỉ ra đặc điểm đặc thù hoạt đông đâu tư của NHTM với các hoạt đông ngân hang truyền thống và các hoạt đông đâu tư khác cũng như ` ngiĩa hoạt động đâu tư đối với mơ hình NHTM.

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

Thứ hat, nghiên cứu, xây dựng khái niệm va sắc định cầu trúc pháp luật điều chỉnh hoạt động đâu tư của NHTM từ đó xác định các yêu tổ ảnh hưởng

đến pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư của các NHTM

Thứ ba, nghiên cửu li luận va thực tiễn một số nội dung pháp luật điều chỉnh hoạt đông đầu tư của NHTM tại Việt Nam gém quy định về phương thức thực hiện hoạt đông đầu tư, quy định vẻ các biện pháp bao đảm an toàn

khi NHTM thực hiện các hoạt động đầu tư vả quy định về quản lí nha nước đổi với hoạt động đâu tư của NHTM.

Thứ he, từ những van để nghiền cứu và giải quyết, luận án đưa ra giải

pháp hoàn thiên pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư của NHTM tại Việt

‘Nam, va tăng cường hiệu quả thực thi, Giải pháp vừa có tính tổng thé vừa chi tiết để dam bao tính khả thi

3. Đối trong và phạm vi nghiên cứu.

Đối tượng nghiên cứu của luận án được xác định như sau:

- Các quan điểm khoa học, học thuyết pháp lí của các tác giả cả nhân và td chức đã công bổ trong các cơng trình trong nước va nước ngồi.

- Hệ thông céc quy định pháp luật điều chỉnh hoạt động đâu tư của

NHTM bao gồm: Luật các Tổ chức tín dung và các văn bản hướng dẫn thi

hanh, Luật Doanh nghiệp, Luét Dau tư, Luật Thương mai và các quy định quốc tế như Hiệp ước Basel

- Thực tiễn hoạt động dau tư của một số NHTM tại Việt Nam va thi trường thơng qua phân tích số liệu báo cáo, tổng hợp.

'V phạm vi nghiên cứu: Nội hàm hoạt động đâu tư của NHTM có pham vi rơng va hẹp theo quan điểm tiếp cận. Tuy nhiên, trong khuôn khổ hạn định của

luận án, tác giả têp trung nghiên cứu các quy định pháp luật điển chỉnh hoạt

động đâu tư của NHTM tir khi ban hành Luật các TCTD số 47/2010/QH12 năm

2010 đến nay. Bên canh đó, tác giả xic định phạm vi nghiên cứu giới han trong

một số hoạt động bao gồm các hoạt động gop van, mua cổ phan, hoạt động kinh.

doanh chứng khoán và hoạt đông uj thác đâu tw. Ludn án không nghiên cứu các

hoạt đồng tin dung đâu tư, đầu tư vào tai sản có định, va một số hoạt đơng đầu tư

khác như kinh doanh ngoại hôi, kinh doanh vàng, đây được xác đình là những, vvan dé đã được nghiên cứu tại nhiên cơng trình

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

4. Phương pháp nghiên cứu.

-Luận án sắc định đối tượng nghiên cứu lả pháp luật điều chỉnh đền hoạt

động của chủ thé dic thù của nén kinh tế - NHTM, do đó các u tổ thi trường, chính tr và yếu tơ khác có tác đơng khơng nhỗ dén zây dựng và hoàn thiên pháp luật. Để giải quyết hiệu quả để tai, bên canh phương pháp luận của chủ nghĩa đuy vat biến chứng, duy vat lich sử, các quan điểm, chủ trương

chính sách của Đăng va Nhà nước vé hoạt đơng tai chính ngân hàng, ... các

phương pháp phân tích, so sénh, tổng hop, phơng đốn khoa học sé được tác

giã vận dụng một cách linh hoạt nhằm đạt được mục đích nghiên cửu trong từng nội dung

Tai phan I, phương pháp tổng hợp được sử dung chủ yêu nhằm tao lập

nguôn tài liệu đây đủ cho nghiên cứu và hồn thiện Luận án Bên cạnh đó, phương pháp phỏng đoán được kết hợp nhằm đưa ra đảnh giá và kết luận vé tình hình nghiên cứu cũa để ti

Tại phân II, các phương pháp nghiên cứu được sử dung phù hợp với mục tiêu nghiên cứu của từng phân:

Chương I, xác định nghiên cứu một số vẫn dé cơ bản vẻ hoạt đồng đầu tư của NHTM va pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư của NHTM, tác gia sử

dụng chủ yêu phương pháp phân tích, phương pháp tổng hợp, phương pháp so

sảnh pháp luật, đồng thời có vận dụng phưng đốn khoa học. Các phương pháp trên giúp cho việc xem xét hoạt động đâu tw cia các NHTM, pháp luật

điểu chỉnh hoạt động đầu tư của NHTM một cách đây đủ, từ đó đánh giá.

khách quan, toàn điện và xác định rổ rang phạm vi van để nghiền cứu cũng như đánh gia bước đầu về u cầu, tiêu chí và mức đơ điều chỉnh của pháp uất đổi với hoạt động đầu tư của NHTM

Chương Il, với mục tiêu nghiên cửu vẻ thực trạng pháp luật điểu chỉnh

hoạt động đầu tr của NHTM tại Việt Nam, các phương pháp phân tích, sơ

sảnh, phơng đốn khoa hoc sẽ được tác gia tiếp tục sử dung là phương pháp nghiên cứu chủ đạo. Sử dụng các phương pháp nghiên cửu trên zuất phát từ việc sác định r6 nội dung va mục tiêu nghiên cứu với đặc thù nhất định. Pháp

luật về hoạt động đầu tư của NHTM được xem zét như một bộ phận của pháp

Tut ngân hang, trong đó mục tiêu điều chỉnh hướng đến han chế rồi ro, đảm.

ấn rấn tạo được môi trường để NHTM thực hiện

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

quyển tự do kinh doanh Từ việc nhận diện đặc trưng trên, trong triển khai

nghiên cửa, áp dụng tư duy logic khoa học thơng qua việc phân tích, đánh giá các quy định pháp luật hiện hành, đồng thời so sánh pháp luật một số quốc gia

trên thé giới để phán đoán, xác định các xu hướng, hệ quả có thé xảy ra sẽ có.

hiệu quả cao, từ đó đưa ra các kién nghị, giải pháp phủ hop nhằm hoàn thiện

quy định của pháp luật. Ngoài ra, nhằm đưa ra các đánh giá xác đáng, thể hiện được thực tiễn thi trường, phương pháp ting hop phân tích được sử dung khá nhiêu nhằm tạo lập nguồn số liệu phù hop, làm cơ sở đảnh giá thực tiễn va

hiệu quả áp dụng pháp luất trên thị trường

Chương IIT, dựa trên cơ sở các luận gidi tại chương II va van để lí luận.

tại chương I, tác giả sử dung phương pháp phân tích, tổng hop, đặc biết van dung phơng đốn khoa học nhằm đưa ra các luân điểm, luận cứ và các giải

pháp có tính thực tiễn. Các kiến nghĩ được đưa ra la kết quả của đánh giá nội dung pháp luật đất trong yêu cầu hoan thiện, có xem xét đến mục tiêu phát triển nên kinh tế, phát triển thi trường tai chính.

5. Đóng góp mới của Luận án

~ La luận án tiền sĩ luật học đâu tiên nghiên cứu hé thơng và chuyến sâu các van để lí luận và thực tiễn về pháp luật điều chỉnh hoạt động dau tư của.

NHTM tại Việt Nam.

~ Nghiên cứu pháp luật điều chỉnh hoạt đông đầu tư của NHTM một số quốc gia trên thể giới như Hoa Ki, Nhất Ban, Đức,..., làm cơ sở vận dung

chon loc từ đó dé xuất hoản thiện bộ phận pháp luật nay tại Việt Nam.

~ Đánh giá khách quan các quy định pháp luật hiện hành điều chỉnh hoạt đông đầu tư của NHTM trong bối cảnh các yêu cầu đặt ra cia tỉnh hình mới và xu hướng hội nhập. Trên cơ sở đó, Luân án chỉ ra những bat cập can tốn tại trong quy định hiện hảnh đặt trong yêu câu va chức năng của bô phân pháp

luật nảy, khẳng định tính tất yếu khách quan của việc hồn thiện pháp luật

điều chỉnh hoạt đồng đâu tư của NHTM.

~ Nghiên cứu, dé xuất các kiến nghĩ, giải pháp phủ hợp va khả thi, khơng, chi trên phương diện hồn thiện pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư cia

NHTM mã còn nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng, phủ hợp với đồi hôi của

thực tiễn trong bồi cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

6. Ý nghĩa khoa học và tính thực tiễn cửa đễ tài nghiên cứu

Thứ nhất. hệ thơng hóa vào lam rõ các van dé li luận về hoạt đông đầu tur

của NHTM va pháp luật điều chỉnh hoạt động đâu tư của NHTM làm cơ sỡ xác định yêu câu trong xây dựng và hoàn thiên pháp luật điều chỉnh.

Thứ hai: đánh gia tương déi toàn diện pháp luật điêu chỉnh hoạt đồng đầu tư của NHTM tại Việt Nam trong béi cảnh tỉnh hình mới, trên cơ sỡ

nghiên cứu thực tiễn thi trường, khảo sát sd liệu vả trong su so sánh với pháp luật một số quốc gia trên thé giới. Trên cơ sở đó, Luận án chỉ ra những bat cập còn tốn tại trong nội dung pháp luật, khẳng định yêu cầu cia việc hoàn thiện pháp luật điều chỉnh hoạt đông đâu tu cia NHTM.

Thứ ba: kiên nghị sửa đổi quy đính pháp luật, giải pháp phù hop và khả

thi, khơng chỉ trên phương dién hồn thiên pháp luật vẻ hoạt động đâu tư của NHTM mã còn nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng, phủ hợp với đồi hôi của

thực tién trong bồi cảnh hội nhập kinh tế quốc.

Bên cạnh ý ngiễa khoa học, kết quả nghiên cứu có tính ứng dung thực

tiến lớn, thể hiện: () đóng góp căn cử cho việc tiếp tục hồn thiện pháp luật

điều chỉnh hoạt động ngân hàng nói chung và đặc biệt pháp luật vẻ hoạt động đâu tư của các NHTM, (ii) đóng góp vào hệ thống pháp lí dé các cơ quan

quản lí nha nước quan lí va giám sát hoạt động đầu tư của NHTM hiệu quả, đâm bao hoạt động đầu tư của các NHTM lành mạnh, từ đó bao về quyển va

ợi ích hợp pháp, chính đáng của khách hàng

7. Kết cầu của luận án.

Ngồi phân mở đâu, phân kết luận, phụ lục và danh mục tai liệu tham. khảo, Luận án triển khai theo kết cầu gồm hai phan như sau:

Phan I. Tổng quan tinh hình nghiên cứu. Phan II: Nội dung luân án, gốm ba chương

Chương 1: Tổng quan về hoạt động đâu tư của ngân hang thương mại vả

vấn để hoan thiện pháp luật diéu chỉnh hoạt động du từ của ngân hàng thương mại

Chương 2: Thực trạng pháp luật điểu chỉnh hoạt động đầu tư của ngân hàng thương mại tai Việt Nam

Chương 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật điều chỉnh hoạt đông đầu tư của ngân hàng thương mai tại Việt Nam

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

PHAN I. TONG QUAN TINH HÌNH NGHIÊN CỨU

‘Voi lịch sử phat triển lâu đời, cùng với tinh chất rủi ro va biển động của.

hoạt động ngân hàng, pháp luật điều chỉnh lĩnh vực nay luôn được chủ trong Cũng bai vậy, các cơng trình nghiên cứu trong va ngồi nước vẻ lĩnh vực tat

chính ngân hang trên c& phương diện kinh tế va pháp luật tương đổi phong

phú. Tuy nhiên, qua nghiên cửu cho thay, có sự hạn chế nhất định các cơng

trình để cập trực tiếp đến hoạt động đầu tư vả pháp luật điều chỉnh hoạt động

đầu tư của ngân hang thương mai, đặc biết ở Việt Nam.

1. Các cơng trình nghiên cứu đã cơng bố liên quan đến luận án.

1.1. Các nghiên cứu trên khứa cạnh pháp luật điều chỉnh hoạt động, đầu tư của NHTM

Tinh đến hiện nay, các nghiên cửu chuyên sâu vẻ pháp luật điều chỉnh hoạt động đâu tư của NHTM khá han chế. Trong mét số nghiên cứu, nội dung pháp luật diéu chỉnh hoạt động ngân hang nói chung hoặc nội dung có liên

quan đến hoạt đồng đầu tư được dé cập ở khía canh hoặc phạm vi như, chưa thể hiện toản diện các van dé pháp luật.

Đối với các nghiên cứu trong nước, có thể kể đền.

~ Nguyễn Kiên Bích Tuyên (2019), “Pháp iuật về sứ đụng vẫn của ngâm

Tăng thương mại Việt Nam”, Luân án Tigo si Luật hoc. Luận án nghiên cửu vấn để thuộc phạm vi rông, sử dụng vốn của NHTM, do đó nhiễu nội dung

pháp luật về hoạt động dau tư của NHTM được giải quyết trong luận án. Cụ thể, tai Chương 3, tac giả đã đánh giá, bình luận va đưa ra một số để xuất liên quan đến việc sử dụng vốn của NHTM thông qua hoạt động đầu tư Các nội dung về nguồn vốn đâu tư, quy định vẻ hạn chế rũi ro trong hoạt động sit dụng von đầu tư, lĩnh vực dau tư, sử dung von để góp vén, mua cỏ phân, xử lí

vĩ pham trong dau tư đã được đẻ cập và đánh giá, đặc biệt có sự liên hệ nhất định với pháp luật Trung Quốc, Hoa Ki. Trong luận án, tác giả đã chỉ ra được vu điểm của quy đính hiền hành liên quan đến sử dụng vốn của NHTM hiện

nay, tuy nhiên, các hạn chế của pháp luật chưa được khai thác thâu đáo.

- Ngõ Quốc Ky (2003), "Hoàn thiện pháp luật điền chữnh loạt động ciia ngân hằng thương mat trong nén kinh tễ thị trường dinh hướng xã hôi chủ nghia

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

6 Viét Nem", Luân án Tiên si luật học, Trường Đại học Luật Ha Nội. Luân án.

để cp chi tiết các vẫn để lí luận vẻ NHTM, hoạt đồng cia NHTM, trong đó bao

gồm hoạt đơng kính doanh chứng khoán. Tuy nhiên, nội dung pháp luật vé hoạt đông đâu tư của NHTM ở mức khải quát cao, các nội dung cụ thể vẻ pháp luật

liên quan đến hoạt động đâu tư của NHTM không được dé cập

- Bài viết “Xie định giới han can thigp của Nhà nước đối với giao dich thương mại của ngân hàng trong điều kiện kinh t tị trường 6 Việt Nam"?

của tác giả Nguyễn Văn Tuyến. Mặc dù bai viết để cập đến nội dung tương đổi khát quất — giao dich thương mại của ngân hang, song các đánh giá và kiến nghị của tác giả đã đất ra cơ sỡ cho việc đánh giá phạm vi và mức độ

điều chỉnh cia pháp luật đối với hoạt đông đầu tư của NHTM. Cu thé trong

bài viết, tac giả làm rõ nội dung về nguyên tắc cơ bản cân tuân thủ khi xác

định giới hạn hợp lí của sự can thiệp từ phía nhà nước đối với giao dich thuong mai của ngân hàng, phương thức và mức độ can thiép của nhà nước đổi với hoạt động giao dịch do ngân hàng thực hiện.

- Bai viết “Co-sd pháp lí cũa viết ngân hàng tham gia vào thị trường tài chính hiển nay”, tác giã Pham Thị Giang Thu. Trong nghiên cứu, tác gia cho

sang pháp luật chưa thực sw tạo điều kiện để ngân hang tham gia với tư cách noha đầu tư chứng khốn. Đơng thời trên cơ sở đánh giá vị trí, vai trị của 'NHTM, bai viết khẳng định cân thiết phai tạo điều kiện pháp lí cho ngân hang

tham gia và đa dạng hóa nội dung kinh doanh trên thị trường chứng khoán, thị

trường bảo hiểm Tác giả cũng đưa ra để xuất thành lập tập đoàn kinh tế đa ngành, tập đoàn ngân hang Nhìn chung, các lập luận, đánh giá va để xuất tại ‘vai viết có tính tham khão va có điểm tương đơng với quan điểm của nghiên

cứu sinh, tuy nhiên các nội dung cẩn tiếp tục được đánh giá trên cơ sé pháp uất hiện hành.

igh tốc HY G009, bộc a a at bọc. svn dh php hổ đâu chin Poe đã cũa ngời ưng

<small>‘tenga tong nhu ah 0š oan đhớng ek chỉ nến ở Piet Ne, tưởng Đạ tạc Tuệ BÀ</small>

Néingisining ấn DGS T9 Nggẫn Ta Mơ, TẾ Đương Đăng hệ,

‘Ngan Vi Nyễn C00). in Ge gt an can tp cian mơc dw go dich tương mi cin

aging wong Sfutaénienhe twang 3 Vit en ep Mane pl hd 110008

ang Tp en bthoe sồ 120007, 5.66

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

- Bai viết “Một vài ý Mến về pháp Indt điều chink hoạt đồng góp von,

mma cỗ phần cia các ngân hàng thương mại", của tác giã Pham Thị Giang

"Thu (2013), Tạp chi Dân chủ và pháp luật, số 1/2013. Bai viết đã đưa ra bình luận đánh giá về nội dung pháp luật liên quan đền hoạt đơng góp vốn, mua cổ.

phan của NHTM như quyền thực hiện, điểu kiện va giới han tham gia góp

‘von, mua cỗ phan, lĩnh vực được phép, trình tự thủ tục góp von, mua cổ phân

qua đó để xuất một số giải pháp hoàn thiện. Các để xuất tại bai viết có sự

tương đồng nhất định với quan điểm nghiên cứu của nghiên cứu sinh, do đó

được nghiên cứu sinh kế thừa va nghiên cứu sâu hơn, đất trong u câu cũa hồn thiên quy đính điều chỉnh hoạt động đâu tw cia ngôn hing thương mai, có sự so sinh với pháp luật nước ngồi.

- Bài vit “Những han chế của pháp iuát điều chỉnh hoạt động đầu tw trái phiểu doanh nghiệp và hoạt động chỗ! ¡ gidy tờ có giá của ngân hang tìmong mai” của hai tác giã là Pham Thi Giang Thu vả Nguyễn Ngọc Lương, tạp chí Nghiên cứu lập pháp số 14(270) (2014). Liên quan đến dé tai nghiên cứu, bai viết đã phân tích một số hạn chế, vưởng mắc trong quy định

pháp luật hiện hành diéu chỉnh hoạt đồng đâu tư trải phiêu của doanh nghiệp

do NHTM thực hiện Một số han chế được phân tích va chỉ ra như thời gian vva cách thức mua bán trái phiếu, sự chưa 16 ring trong giới hạn về tổng mức

đầu tư quy định & thi trường sơ cấp hay thứ cp, Tuy nhiên các đánh giá của nhóm tác giả dựa trên nhiều văn bản hiện nay đã được sửa đổi, do đó cần

tiếp tục đánh giá các quy định trên cơ sở pháp luật hiện hảnh.

- Bài viết "Mới vài đặc điểm của pháp luật ngân hàng Hoa Ki và liên Tê với pháp luật ngân hẻng Việt Nam” của tac giã Nguyễn Đức Ngọc, tap

chi Luật học số 12/2010. Bai viết bén canh việc để cập đến hệ thông giảm

sát hoạt động ngân hang tại Hoa Kì cịn đưa ra đánh giá vé sự thay đổi

trong pháp luật Hoa ki qua việc ban hành hai dao luật ngân hàng năm 1933

(Glass- Steagall) và năm 1999 (Gramm-Leach-Bliley) trong quy định vé

Việc thất chất và néi lông sự tham gia của NHTM vao hoạt động ngân hang

đầu tư. Sự liên hệ của bài viết đối với pháp luật Việt Nam về hai van để @)

nội dung quản lí nha nước của NHNN, đi) phạm vi hoạt đông của NHTM

theo luật các TCTD năm 2010 có giá trị tham khảo và kể thừa đối với

nghiên cứu trong luận án.

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

Đổi với nghiền cứu nước ngoài, do những biển đơng của nên tải chính, đặc biết tại Hoa Kì với sự ra đời và dẫn bi thay thé của Đạo luật

Glass-Steagal, rét nhiễu nghiên cứu chi ra xu hướng điểu chỉnh pháp luật đối với sự tham gia của NHTM vào hoạt động chứng khoản nói chung, cũng như sự cin thiết hoặc những nguyên tắc ban hành. Điển hình cho các nghiền cửu này có

thể kế đến Ammold W.Sametx, Michael Keenan (1979), “Securities Activities of Commercial Banks: An Evaluation of Curent Developments and Regulatory Issues”, Joumal of Intemational Law, Bài viết của Sarah ‘A Wagman (1994), Michigan Journal of Intemational Law, Volume 15, Issue 3, “Laws Separating Commercial Banking and Securities Activities as an Inpediment to Free Trade im Financial Services: A Comparative Study of Competitiveness in the International Market for Financial Services” (tr.

999-1035); Nghiên cửu cia Simon HKwan (1997), “Securities Activities by Commercial Banking Firms’s Section 20 Subsidiaries: Rish Return and Diversification Benefits”, (Economic Research, Federal Reserve Bank of San Fransico); Báo cáo “Permussibal Securities Actwities of Commercial Banks Under the Giass — Steagall Act (GSA) and the Gramwn-Leach-Bitley Act

(GLBA) (2010); .. Điểm chung của các nghiên cứu đều dé cập dén việc ngân

"ràng thương mai tham gia vảo hoạt đông đâu tw chứng khoán, đưa ra đảnh giá nén ting và cơ sở sư ra đời đạo luật Giass- Steagall1933 tại Hoa kì. Ví dụ nghiên cứu cia Armold \W.Sametz, Michael Keenan (1979) đã đánh giá, bình.

Tn vẻ tac đơng giữa pháp luật và thực tiễn thi trường hoạt đông trong việc

mỡ réng hoạt động chứng khoán cia NHTM, đặc biệt tai phẫn 6, các tác giả

đã đánh gia và nhận định vẻ sự cin thiết và những van dé dat ra đối với pháp

luật vả cơ quan quản li khi ngân hang tham gia vào hoat động chứng khốn.

"Những nơi dung nay có giá trĩ tham khảo lớn đối với nghiên cứu sinh Một số

nội dung của đạo luật Glass-Steagall cũng được phân tích nhằm lam rõ mục tiêu của đạo luật khi ban hành tại nghiền cửu của Simon H Kwan (1997), Sarah A Wagman (1994)... Các nghiên cứu tập trung vào van dé thi trường

và quan điểm trong ban hành luật tai Hoa Ki, do d6 có giá trị khi đánh gia tâm. quan trong, mục tiêu va mức đô cén thiết trong điều chỉnh pháp luật đổi với

hoạt động đầu tư do NHTM thực hiền.

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

Ngoài các nghiên cứu về pháp luật tại Hoa Ki, một số nghiên cửu khác có giá tri tham khảo nhất định đổi với tác giã khi nghiền cứu, có thể ké

đền-- Masaki Yagyu (1994), Securities Activities of Japanese Barks uncer the 1993 Japanese Fraancial System Reform Northwestem Joumal Of Intemational Law and Business (15). Nghiên cứu tập trung lam rổ các hoạt đơng chứng khốn của ngân hang Nhật Bản sau cãi cách tài chính 1933. Mặc

đủ khơng để cập đền các van để li luận hay liên hệ với luật Việt Nam, song. các đánh giá về pháp luật Nhật Bản dua trên thực trang kinh tế và nên tải

chính đã đưa ra bai học va tương quan so sảnh nhất định trong đánh giá và "hoàn thiên phép luật Việt Nam.

- Leonador Gambacorta and Adrian van Riztel, Monetery and Ecomomic Deparment (BIS Working Papers No 412 ) (2013), “Structural bank regulation initiatives: approaches and implication”. Nghiên cứu so sánh trúc pháp luật liên quan sự tham gia của NHTM vào hoạt động ngân hang đầu tư tại Hoa Ki (The Volker rule), Anh (Vickers Commission) va Liên minh

châu Au (The Liikanen Report), Mặc dù không dé cập đến pháp luật Việt

Nam, song trên cơ sỡ đảnh giá quy định trong nên tài chính hiện đại, nghiên cứu có giá tri lớn đổi với nghiên cứu của tác giả khi xác định nguyên tắc, nmc

tiêu điều chỉnh pháp luật đôi với hoạt động đâu tư của NHTM.

- Henry Laurence (2001), “Money Rules: The new politics of Finance in Britain and Japan”, phát hành lần đầu bối Comell University Press. Cuén sách để cập đến cãi cách tải chính tại Anh và Nhật Bản. Tại nghiên cứu, các quy đính pháp luật trong lĩnh vực tải chính được dé câp tương đối toản diện,

trong đó nhiễu nơi dung liên quan đến van để quản lí nha nước và thay đổi trong diéu chỉnh hoạt động của ngân hang ( phan 2, phan 4, phin 6) có giá ti

nhất định trong nghiên cứu và đánh giá pháp luật tại Việt Nam.

- Mamiko Tokoi ~ Arai (2002), “Financial Stability Issue: The Case of East Asia”. phát hành bởi Kluwer Law Intemational. Cuốn sách để cập đến nội dung liên quan đến dam bao an tồn hệ thơng tai chính trước biến đơng và

khủng hỗng, các lập luận, đánh gia và quy định cụ thé tai mơ hình Anh, Hoa

Ki được phân tích va so sánh. Điểm đảng chủ ý trong cuồn sách liên quan đền để tải nghiên cứu của tác giả lả tại phân II và II dé cập đến cơ sỡ thiết lập va

‘ban hành pháp luật điều chỉnh nhằm đảm bảo an toản hệ thông,

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

- Thomas G Fischer, William H Gram, George GKauânan and Lamy RMote (1984), “The securities activities of commercial bank. A legal and economic analysis”, SM-85-2. Nghiên cứu tập trung đánh giá quy định tai đạo luật Glass-Steagall tại Hoa Kì trong quy định, hướng đến phân tích hoạt đơng chứng khốn của NHTM. Nghiên cứu phân tích sw điều chỉnh pháp luật

theo các nhóm hoat đơng chứng khoản, theo đỏ tại mỗi phan đều dé cập

nguyên nhân, mục tiêu điều tiết, các rũi ro tiêm ẩn va mức độ tác đơng pháp

luật trong mỗi nhóm hoạt động. Mac dit tập trung vào hoạt đơng chứng

khốn, song nghiên cứu cung cấp những phân tích và lập luận sắc đáng lí giải

sự cẩn thiết và mức đô diéu chỉnh pháp luật đối với hoạt đơng chứng khốn của ngân hang, những rồi ro tiém ẩn. Kết quả nghiên cửu này có gia trị lớn

đổi với nghiên cứu sinh khi lâm rổ các vẫn để lí luận về hoạt đơng đầu tư cia NHTM, đánh giá băn chat, liên hệ voi yêu cầu điều chỉnh phap huật

Ngoài các nghiên cứu kể trên, một số cơng trình khác có dé cập đến nội

dung của dé tai có thể kể đến: “Cơng ty nắm vốn — hình thức để ngân hàng đầm tư vào lĩnh vực bảo hiểm theo Luật Hoa Ki", của tác giả Nguyễn Thị Lan

Hương, tạp chí Khoa học, Đại học Quốc gia Ha Nội, Kinh tế - Lut; Bai viết

“Các giải pháp hoàm thiện pháp luật ngân hàng ở Việt Nama trong điều kiện ini Gide TẾ" của lúc gà Ngiyễt:Văd “Tuyên, op eae Luật học: số

13/2007, "Một số guy đinh pháp li điều chữnh giao dich giữa các bên có liên

“gian trong nhơm cơng ty 6 lĩnh vực tài chính ~ ngân hàng”, Nguyễn Kiên Bích Tuyển, Tạp chi Khoa học pháp li, trường Đại học Luật Thanh phổ Hỗ

Chi Minh, số 1/2016, “Thue trang số hit chóo trong hệ thống ngân hàng

Viet Nam hiện nay và một số kiến ngiị", Ths. Nguyễn Đức Trung, Ths. Phạm.

‘Manh Hủng (2013), Tap chi Ngân hàng số 12/2013, “Lua chọn mơ hình giám sát ngân hàng — Kinh nghiệm các nước và bài học cho Việt Nam’, PGS.TS

Doan Thanh Hà, Phan Thi Thúy Diễm, tạp chí Phat triển va Hội nhập, số 10

(05-06/2013), Lê Ngoc Hân, Bui Thị Thanh Tình (2013) “Đánh giá hoạt động, Thanh tra, giảm sát của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hiện nay”, Tạp chỉ

Khoa học và đào tao ngân hàng, số 110 (8/2013),... Các nghiên cứu kế trên nhìn chung déu để cập đến một số nội dung liên quan dén để tai luận án như.

nội dung quản li Nhà nước, phương thức dau tư hoặc vấn dé lí luận chung pháp luật ngân hang ..., có gia trì tham khảo nhất định Khi nghiên cứu chỉ tiết từng nội dung

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

1.2. Các nghiên cứu trên khía cạnh kinh.

- Cudn sich "Cẩm nang ngân hàng đầu ne” của tác giả Mạc Quang Huy

(2009), Nha xuất bản Thống kê. Cuồn sách dé cập tương đổi toan diện về ngân hàng đâu tư gồm mô hình, tổ chức, hoạt đơng với các phân tích và chứng cu thể tại thi trường tài chính Hoa Ki và liên hệ nhất định với Việt

Nam. Qua phân tích của tác giã, một số vẫn dé vé hoạt động đâu tư cũng như

khung pháp lí đối với hoạt động dau tư của NHTM tai Việt Nam được dé cập

(chương I, 1D. Các nội dung này có giá tri nhất định cho nghiên cửu luận án khi đánh giá vẻ vai trỏ, ý nghĩa cia hoat đông đầu tư đối với ngân hang Tuy nhiên, tai cuỗn sách, các các van để vé mặt pháp lí chỉ được xem xét như một yếu tơ tác động, do đó chưa được phân tích thầu dao.

- Lê Thi Hương (2003), “Néing cao liệu qué hoạt đông đầu tie cũa các

ngân hàng thương mat Việt Nom”, Luận ân Tiên si Kinh tế, Trường Bai hoc Kinh tế quốc dan, Hà Nội. Đây được coi là một trong những nghiên cứu để cập trực tiếp về hoạt đông đâu tư của NHTM. Công trinh có tru điểm là đã

lâm rõ được những van dé lí luận vẻ hoạt động đầu tư của NHTM, hiệu quả

hoạt động đầu tư va đưa ra nhiễu giãi pháp có giá thị tham khảo. Tuy nhiên, quan niêm về hoạt động đâu tu của tác giã Lê Thi Hương xem xét trên phạm

vĩ rông, tức bao gém cả hoạt đông đâu tư tin dụng, đâu từ phát triển. Cách tiếp cén này không déng nhất với phạm vi tiếp cân của ln án. Bên cạnh đó, ‘di đây là luận án tiền di kinh tế nến nội dung pháp lí được để cập với dung lương nhỏ, vẫn để chính sách được dé cập như một yếu tơ tac động đến hiệu quả dau tư, chưa kế đến tính đến thời điểm hiện nay, các văn bản điều chỉnh. hoạt động nay đã được thay thé, do đó gia trị tham khảo bị giới hạn nhất định.

- Ta Hoang Hà (2015), “Phat triễn hoat động ngân hàng đầu tư tại Việt

Nam’ Luân án Tiên Kinh tế, Trường đại học Kinh tế quốc dân. Mặc dù nghiên cửu trên khía cạnh kinh tế và về mé hình ngân hing dau tư, tuy nhiền

khi dé cập đến mơ hình ngân hang tổng hop (NHTM thực hiện đẳng thời các

hoạt đông huy đơng vốn và tín dụng truyền thống cũng như các hoạt động

ngân hang dau tư)', một số nội dung lí luận liên quan đến hoạt động đầu tư. được đề cập và phân tích. Trên quan điểm tiếp cân khi cho rằng NHTM có thể

“ne ning Hi G01), Pie roc ng ngột ing nett Pie Noe, an nin si, Đường

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

được coi là mơ hình “ngdn hàng thương mại da năng hạn chế", các NHTM.

được thực hiện nghiệp vụ ngôn hing đâu tr một cách trực tiếp hoặc gián tiên, Luận án đã chỉ ra một sô van để vé pháp luật, thực tế tinh hình hoạt đơng đâu

từ và giải pháp vẻ mặt pháp luật liên quan đến NHTM tại Việt Nam. Một phân của nghiên cứu có giá trì tham khảo khi xem xét, đánh giá mơ hình hoạt đơng ngân hang tại Việt Nam.

- Nguyễn Anh Tuần (2012), "Quấn tri ri ro trong kinh doanh cũa ngân

Hàng thương mại Việt Nam theo Hiệp óc Basel”, Luận an Tiên si Kinh tễ, Trường Đại học Ngoại thương, Ha Nội. Ludn an tập trung nghiên cứu va tim

hiểu các nội dung trong Hiệp ước Basel với tư cách 1a chuẩn mực về quản trí

rủi ro va giám sắt an tồn trong hoạt đơng của NHTM, đồng thời phân tích khả năng và chứng minh sự cân thiết phải áp dụng các chuẩn mực quản trị rủ:

ro theo Basel, đồng thời để xuất giải pháp ting cường công tác quản trị rữi rũ cho các NHTM Việt Nam. Mặc du không dé cập trực tiếp đến nội dung pháp

Tuật va hoạt động đầu tư của NHTM, tuy nhiên thông qua những phân tích và

lập luận sâu sắc của cơng trình vé quản trị rồi ro và giám sát ngân hang đất trong u cẩu và tiêu chuẩn quốc tế, cơng tình đã để cập đến một trong

những van để trong tâm của luận án nghiên cửu, đó 1a các biện pháp bão đảm.

an tồn khi NHTM thực hiện hoạt đơng, trong đó có hoạt động đầu tu. Cụ thé,

ngoai các vấn để chung về NHTM, Chương II đã phân tích thực trạng quản trì vốn của các NHTM, đặc biệt dành một phan riêng phân tích thực trang thanh tra, giám sat hoạt đông tuên thi các quy định pháp luật của hề thống ngân hàng Việt Nam theo Hiệp ước Basel (mục 2.2.2)

- Nghiên cứu của tác giã Trên Dục Thức (chủ nhiệm để tài), Trường Đại học Ngân hang thành phố Hồ Chi Minh, dé tải nghiên cứu khoa học cấp ngành, “Quan hệ sở Hiểu giữa 18 chúc tin mg và các công ty con. công ty

liên lết ~ Thực trang và giải pháp” (2014) Cơng trình khơng tiép cân trực tiếp vân để pháp lí, tuy nhiên khi dé cập về quan hệ sỡ hữu giữa TCTD và các

công ty con, công ty liên kết, các vẫn dé vé mặt li luôn cũng như thực trang vẻ

hoạt động gop vốn, mua cỗ phan - một trong những phương thức thực hiện đầu tư quan trọng của NHTM được phân tích chỉ tiết. Cơng trình đã đưa ra

một số nội dung li luận về hoạt động góp vốn mua cỗ phan của NHTM đồng

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

thời đánh giả được thực trạng hoạt động gop von, mua cổ phan của TCTD, trong đó chủ yéu là các NHTM tại thời điểm nghiên cứu. Từ góc độ tham. khảo, điểm hạn chế trong nghiên cứu của nhóm tác gia là các vẫn dé vẻ mặt

pháp luật chỉ được xem xét như một yêu tổ tác động va chỉ giới han trong hoạt đông gop vốn, mua cỗ phản, hơn nữa, đến hiện nay nhiều văn bản đã hét

hiệu lực, sửa đổi.

~ Nghiên cứu của Vũ Thanh Tự Anh, Tran Thị Q Giang, Nguyễn Đức ‘Mau, Đình Cơng Khải, Nguyễn Xuân Thành, Đỗ Thiên Anh Tuần (2013), Sở Tim chẳng chéo giữa các 16 chúc tin dung và tập đoàn kinh tế tại Việt Nam Đánh giá và các kimyén nghị thể chế”. Tap trung nghiên cứu thực trang sở

hữu chéo gita các TCTD. Phải nói thêm ring, sỡ hữu chéo là một trong những hệ quả khi NHTM thực hiện hoạt động đâu tư. Cơng tình đưa ra nhiều

đánh giá có giá trị tham khảo liên quan đến cơ chế giám sát va đặc biệt khuyến nghị chính sách nhắm quản lí tinh trạng sở hữu chéo, một trong những

hệ quả của hoạt động đâu tư của các TCTD.

- Vũ Hoang Nam (2015) “Hoat dong đâu tu“kinit doanh trái phiêu của ngân hàng thuong mai Viết Nem, Luân án tiền sĩ kinh tế”, Luân an đã nghiên cứu chuyên sâu về hoạt động đầu từ kinh doanh trải phiếu của NHTM Việt Nam, có so sánh với mơ hình hoạt đông đầu tư kinh doanh trái phiếu của NHTM trên thể giới, từ do rút ra bai học và có giá trị thực tiễn cho hệ thong NHTM Việt Nam. Tại Luận án, tác gia đã phân tích các mơ hình dau tư kinh

doanh trai phiếu, lựa chon học hỗi kinh nghiệm cia Hoa Kì và Trung Quốc vẻ hoạt động đầu từ kinh doanh trái phiéu. Công trình có giá tri tham khảo khí

đánh giá hoạt động đầu tư chứng khoán của NHTM, song giống như các nghiên cứu kinh tế khác, khía cạnh pháp luật chi được dé cập như một yếu tổ. tác động do đó thiểu chi tiết, cụ thé.

Củng với các tai liêu trong nước, nhiễu nghiên cứu nước ngoài cũng để

cập đến hoạt đơng đầu tư của NHTM. Có thể ké đến một số cơng trình điển.

hình như sau,

` V§ Hoing Nem C019), bận in tin sft far đầy đẳt minh doh mi phu của NET Diệt

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

- Thomas MHoenig và Charless 8. Momis (2012): “Restructuring the banking system to improve safety and soundness”. Thông qua việc nghiên cứu

thay đổi trong phạm vi hoạt động ngân hang tai Hoa Ki tir dau thể kỷ 19, tir sự thất chất hoạt đông ngân hàng đâu tư và NHTM khí Luật Ngân hàng 1933

(cịn được biết đến Đạo luật Glass- Steagall) được ban hành cho đến những

nói lõng di đến bãi bé các quy định đạo luật nay cho pháp "sự đái hợp chứng

hod, ngân hing và bảo hiễn!". Nghiên cứu đưa ra đề xuất cụ thé về việc

giới han trong hoạt đồng tải chính của ngân hàng nhằm đầm bảo sự an toản

của hé thống tai chính và nên kinh tế. Hai để nghi được tác gid đưa ra, thứ nhất la giới hạn hoạt động của t chức ngân hang vào các hoạt động cơ bản, thứ hai, thay đổi hệ thing SBS (shadow banking systems) thơng qua dé xuất một cải cách thí trường tiên tê. Các kết quả của nghiên cứu có giá trị đối với

nghiên cứu sinh khi đánh giá tinh đặc thù hoạt động đâu tư của NHTM, đặc

tiệt rủi ro tiém ẩn, đồng thời đánh giá phản ứng của chủ thé quản lí đối với những biển động của thi trường trong quản lí hoạt đơng nay. Tuy nhiên, việc đánh giá cần được cân nhắc trong điều kiện và trình độ phát triển thị trường.

tải chính Việt Nam

- Borio, C and R. Filosa (1994): “The changing borders of baniang:

‘Trends and implications” ,B1S Economic Papers, no 43. Báo cáo gém ba phan lớn để cập điên 2 hướng va tác đông của sự thay đổi trong ranh giới hoạt

đông của ngân hang Trong nghiên cứu, những giới han trong hoạt đồng của

ngân hang với kinh doanh bao hiểm và hoạt đông phi tai chính được để cập chi tiết tại phân I, tiếp đó, phân II đưa ra những phân tích vẻ lợi ích vả hạn.

chế trong xu hướng Kết hợp giữa hoạt đồng ngân hang vả hoạt đồng khác. Các nội đụng nghiên cứu có giá tr tham khảo đổi với nghiên cứu sinh khi đưa ra đánh giá vẻ mơ hình hoạt động ngân hàng tại Việt Nam va sắc định một số vấn dé quan trọng trong quan lí va giám sát nhằm đầm bao an toan hệ thống

- Joao A.C Santos (Bank for Intemational Settlements, Basle, Switzeland) (1908), ‘Commercial Banks in the Securities Business: A Review”. Tai liệu dé cập đến sự mỡ rộng hoạt động của NHTM sang hoạt đơng kinh doanh chứng khốn theo su hướng của các ngân hang đa năng, Đông thời đánh giá trên cả hai phương dién lợi ích va rồi ro tiêm ấn từ sự kết hợp hoạt động ngân hang

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

truyền thong và các hoạt động dau tư chứng khốn, từ đó đánh giá va xây dựng

cấu trúc ngân hang phù hợp. Tai liêu nhân mạnh sự kết hợp giữa ngân hàng va

chứng khoán đặt ra hai mơi quan tâm đó là sư an tồn vả lảnh mạnh của ngân.

hàng và sự xung đột lợi ích, đồng thời dẫn chiều quy định và mơ hình tại nhiều

quốc gia. Đây lả nội dung co giá tn tham khảo trong nghiên cứu va so sánh quy. định và mơ hình phát triển tại Việt Nam.

- Các nghiên cửu của Tabarrok, A. (1998), “The Separation of Commercial and Iavestment beming: the Morgans v. The Rockefellers, The Quarterly Jounmal of Austraian Economics vol.1; Mike Adu-Gyamafi (2016), Commercial and Investment Banking. Analysis, Joumal of Insurance and Financial Management; Amoud W.A Boot, A and Lev Ratnovsie (10/2012): “Banking and trading”, IMF Working Paper, 12/238. Ba nghiên cứu thực hiện

ở thời điểm khác nhau song déu đánh giá va bình ln vẻ nội dung liên quan dén sự tách bach dich vụ của ngân hang đầu từ và ngân hàng thương mại. Dưa trên vị trí va chức năng của ngân hang va tính năng riêng của mỗi loại hình

ngân hang (ngân hang đâu tu, thương mai và ngân hang da năng). Các quan

điểm khác nhau được dẫn chiêu va đưa ra về khác biệt giữa ngân hàng thương.

mại va đâu từ cũng như tách bạch hoạt động đảu tư của ngân hàng thương mại, từ đó đưa đến đánh giá đa chiéu vé hoạt đơng của ngân hang Các quan

điểm này có ý nghĩa trong việc đánh giá tam quan trọng vả xác định hướng.

phát triển mơ hình ngân hang phù hop tại Việt Nam.

Ngồi các cơng trình kể trên, một số nghiên cứu khác cũng khai thác nội dung liên quan đến dé tai như “He thdng giám sát tài chính Việt Nam”, Nb Tài chính, 2011; "Tát cơ cầu hộ thông ngân hằng thương mai Việt Nam trong bồi cảnh tdi cơ cấu nên kinh té” , Ts. Đặng Ngọc Đức, Ts. Nguyễn Đức Hiển

và nhóm nghiên cứu Trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân, (2014); một số nghiên cứu khác liên quan đến hoạt động mua bán sáp nhập ngân hang, tập

đoản tai chinh,... Tai liệu nước ngoải có thé kể đến “Diversification and the

cost of debt of bani holäing compantes”, Joumal of Banking and Finance, 31, pp 2453-73, Manju Puri (Graduate School of Business, Stanford University, Stanford, CA 04305, USD) (1996), “Commercial banks in tavesment banking ~ Confic of interest or certification role?” Joumal of Financial Economics 40

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

373-401, Demsetz, R and P Strahan (1007). “Diversification size and risk at bank holdig compantes”, Joumal of Money, Credit and Banking, 29, pp 300-13; Wonsik Sul & Joon Seok Oh (1999), “Are Germmen-ype of aniversal banks superior in performance to other per of universal banks? Joumal of Financial Management Analysis, vol.12 no 1 18; .. Nhìn chung, các nghiên cứu liệt kế đề cập đến khía cạnh khác nhau về hoạt động ngân hàng, trong đó dé cập đền hoạt đơng đầu tư hoặc mơ hình ngân hang đầu tự, phân tích sự zung đột lợi ich trong hai nhóm hoạt đơng nảy. Do là các nghiên cửu trên lĩnh vực kinh tế, nên nội dung pháp luật chưa thực sự được nghiên

cửu sâu, rổ nét trong bat ii cơng trình nao. Tuy nhiên, các đánh giá và luận điểm của các tác giả có giá trị trong xác định rõ vai trò, tâm quan trọng vả xu hướng phát triển của hoạt động dau tư đối với sự phát triển của ngành ngân

hàng Điều nay có ý nghĩa trong đánh giá đa chiéu pháp luật Việt Nam va đưa

za định hướng hoàn thiện pháp luật phù hợp với thực tế thị trường và zu hướng phát triển thể giới.

2. Đánh giá những kết quả nghiên cứu đã công bố liên quan đến luận án. 2.1. Những kết quả nghiên cứu về lí luận hoạt động đầu tư cửa ngân. hàng thương mại và hoàn thiện pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tr

của ngân hàng thương mại.

~ Thú nhất, lí luận về hoat động đầu te của ngân hàng thương mai

"Về khái niệm hoạt động đâu tu của NHTM. Khái niệm vẻ hoạt động đâu.

tự của NHTM được dé cập đến khá nhiễu trong cả tài liệu trong nước va nước

ngỗi, tuy nhién do khía cạnh tiếp cận, mục tiêu va phạm vi nghiên cứu khác nhau, nội hàm hoạt động đâu tư được sác định không đồng nhất.

Tác giã Lê Thị Hương (2003) định nghĩa hoạt đông đầu tư của NHTM theo phương pháp liệt kê với pham vì tương đối rộng: “hoat động đấu tie của

NHTM bao gồm: đầu ne phát triển nine đầu tư trang thiết bị, cơ sở hạ le... và din te tài chính nine cho vay, đâu ti chứng khoán Chinh pi

Tại Luận án, tác giả chỉ r6 hướng tiếp cận theo tính chất của hoạt động đầu tư,

đồng thời xác định “hoạt đồng đầu tư cla NHTM hẳn hết là đầu tư tài chính”,

và liệt kế các hoạt động gồm bai hoạt đơng chính là hoạt động đầu tư tín dụng ˆ13 Tụ Bhơng (000), Ncw ad hag động tí ca eng ng hong mi TC Em, Dần

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

và hoạt động đầu tư chứng khoản. Điểm đáng lưu ý trong luân án là sư phân

loại hoạt động đâu tw của NHTM được tác giã trình bay khá chỉ tiết trên giác

độ kinh tế từ đó 1am rõ hơn hoạt động dau tư của các NHTM.

Tác giả Pham Thi Giang Thu (2013) trong nghiền cứu cia mình vẻ pháp luật điều chỉnh hoạt đơng đâu tư tai chính của NHTM chủ yêu xác định các

van để liên quan đến hoat động góp vén, mua cỗ phan của NHTM’.

Tác giả Trương Quốc Cường (2000) xác định hoạt động đâu từ do ngân hàng thực hiện gém hoạt động kinh doanh chứng khoản, dau tu vào các công ty con, cơng ty liên kết, hoạt động tín dụng th mua và thực hiện tai trợ các

dự án đầu tư của doanh nghiệp”.

'Ở một hướng tiếp cân khác, hoạt động đâu tư được xem xét theo hướng

1ä nghiệp vụ cia một mơ hình kinh doanh ngân hang độc lập — ngân hàng đâu tự: Với cách tiếp cân này, hoạt đông đầu tư thường hướng đến các hoạt động đâu tư chứng khoán. Tại Việt Nam, tác giả Mac Quang Huy (2009) trong

“Cẩm nang ngân hing đầu tie” khi nghiên cửu mơ hình ngân bang đâu tư trong đó có mơ hình ngân hang dau tư tổng hop có để cập đến khái niêm. “nghiệp vụ dé ne trong đó xác đình gồm “ơi giới và đầu te”, mơi giới chủ yêu áp dung cho sản phẩm chứng khoán niêm yét, đầu tư bao gồm nghiệp vu đầu tu cho khách hàng va hoạt động đâu tư tự doanh”. Tác giả Đăng Minh Châu (1995) có để cập đến “nghiệp vu đẩu te” tên cạnh các nghiệp vụ cho vay, huy đông vốn của NHTM xác định “Nghiệp vụ alin te (hay còn got là

nghiệp vụ ching khoản) là nghiệp vụ sinh lời của NHTM. Trong nghiệp va

này, ngân hàng tham gia vén vào hai loại chứng khoản, thứ nhất là đầu te vào các chứng khoản nhà nước, thi hat là đầu te vào các chứng khoản xí nghiép"®. Thomas M.Hoenig và Charless S, Monis xc định nhóm hoạt đồng đâu tư ngân hàng gồm bao lãnh phát hành chứng khoán (cỗ phiêu và trải phiếu) và cung cấp dịch vu tư vấn”

"Hạn Thị Gang Ti C01),'Mớtv ý in về phip bật đền chow động góp vốn mm cổ hân la

<small>eign ng tong mi, Tap ol Dân chinà ph de (D,g 28-31</small>

<small>"roo Quïc Cùng C00)),"ơnã php ni cáo Hội gu đầnniigo dn. Ng lừng Công</small>

đương TitcNion" WED PGE. Poa Quang ToT. Bị Th Bì tr 4047

<small>“Mục Quang hy (2008), Cannot hg đất họ, mồng v 35</small>

<small>Ding Minh Chân 4889), Ba ning hát oat đng nn hing hương mat theo cơ ch ing 6 Pte‘Now tn anon stent Xông 9)</small>

<small>"amas Mrhg, Charss 5. Manis CUI2), Erơtenontg the bahợ item ở tuproe see aut</small>

<small>sonia, 33</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">

Vé đặc điểm và vai trò hoạt động đầu tu của NHTM. Các nghiên cứu.

trong va ngoài nước cũng với việc dé cập đến các khía canh khác nhau cũa

hoạt động dau tư, một số đặc điểm và vai trò của hoat động nay cũng được xác định Đặc điểm điển hình mã nhiều tai liệu để cập khi nhắc đến hoạt động

đầu tư của NHTM, đặc biết là hoạt động chứng khoán là tính chất rũi ro. Bên canh đó, vai trị hoạt động đâu tu cũng được chỉ ra như đa dạng hố hoat đơng

của ngân hang, gop phan cân bằng rủi ro tin dụng,

"Tóm lại, từ những quan điểm trên đây vé hoạt đồng đầu tư, có thể nhận thấy một số van để như sau: (i) khai niệm về hoạt động dau tư của NHTM đã

được dé cập dén trong một số cơng tình nghiên cứu song cịn chưa tồn diện.

Các hoạt đông được nghiên cứu nhiéu gồm hoạt đông gớp vốn, mua cỗ phan và hoạt đông đâu từ chứng khoán, (ji) Đặc điểm hoạt động đâu tư được chỉ ra

trong nhiều nghiên cứu trong đó nhân mạnh đến tính chất rủi ro. Đặc trưng

nay đặt ra yêu câu cin sự điều chỉnh chất chế bằng pháp luật đổi với nhóm.

hoạt động nay.

Trên cơ sở đánh giá kết quả nghiên cứu của các tác giả, luân án sẽ tiếp tục làm sáng t6 phạm vi bên chất, đặc điểm của hoạt động đâu tư của NHTM, chi ra mỗi quan hệ biện chứng giữa tính chất rủi ro và vai trò cũng như xu

hướng phát triển hoạt động đâu tư tại các NHTM. ~ Tint hai, nội dung lí luận về pháp luật

của ngân hing thương mại

Tinh đến hiện nay, chưa có cơng trình nghiên cứu chun séu nao về pháp luật diéu chỉnh hoạt đông đầu tư của NHTM, do đó các nội dung lí luận pháp luật về hoạt đông nảy cũng được ác định han chế ở các nghiên cứu. Tác

giả Ngô Quốc Kỳ (2003) chỉ ra cách xác định pháp luật điều chỉnh đối với hoạt đơng của NHTMÌ, đồng thời chỉ ra các yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến

pháp luật diéu chỉnh hoạt động của NHTM “tinh đặc thù vẻ hoạt động của

ngân hang, cơ chế quản lí kinh tế vả trình độ phát tnén kinh tế - xã hoi" chinh hoạt động đầu te

‘Neb, Qube Ky Q003), Hom sn áp lute chi loạt ng ca ngờ lịng hưng mek mong nơn

<small>hid te deg do Hướng vã hột chi ng ở ideNan, Doin Tis ĩ Lait Hoe, Đạthọc Lait Ha Nội,</small>

"Ned Quc Ký 43,

</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">

"Vẻ nguồn của pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu từ cia NHTM, cing

với tac giả Ngô Quốc Ky (2003), tác giả Phạm Thị Giang Thu (2013), Trin

Dục Thức (2014) cũng chỉ ra nguồn cơ bản của pháp luật điều chỉnh hoạt đông đâu tư tải chính của NHTM, tuy nhiên tại đây tác giã chủ n dn chiếu quy đính liên quan đến hoạt đơng góp vén, mua cỗ phản của NHTM. Cac

phương thức đâu tư khác trong pham vi nội dung nghiên cứu gồm kinh doanh

chứng khoán chưa được xem sét và hoạt động ủy thác đâu tw được để cập rất

hạn chế

Tran Dục Thức va nhóm tắc giã (2014) khi tiền hành nghiên cứu vé quan hệ sở hữu giữa TCTD va các công ty con, công ty liên kết cũng sác định hánh

lang pháp lí vẻ hoạt đơng góp vốn, mua cỗ phân đổi với các TCTD, chi ra một số bat cập trung pháp luật diéu chỉnh hoạt đông gop vén, mua cỗ phản" Tiếp đó, trong nghiên cửu về "Sở hitu chẳng chéo giữa các TCTD và tập đoàn kinh 18 tại Việt Nam’, nhóm tac giã chương trình giăng dạy kính tế Fullbright chỉ ra nguồn luật diéu chỉnh và một số bắt cập của khn khổ pháp lí giám sat sở hữu chồng chéo. Phải nói thêm rằng, sở hữu chồng chéo giữa các TCTD

(trong đó chủ yêu là các NHTM), giữa TCTD với doanh nghiệp là một trong

những hệ quả của hoạt đông đâu tư do các TCTD thực hiện. Cả hai nghiên

cứu nay đều chú trọng khía cạnh kinh té, do đó, nội dung pháp luật được để

câp ở mức hạn chế, các van dé về mất lí luận pháp luật như đặc điểm, cầu. trúc, các yéu tô ảnh hưởng phép luật không được dé cập

Các cơng trình nước ngồi, theo nghiên cứu cũng khơng đưa ra định nghĩa hay cầu trúc pháp luật về hoạt động đâu tư, tuy nhiên nhiễu tai liệu có giá trì tham khảo, đặc biệt sắc định các yếu tổ tác động đến pháp luật điều chỉnh thống qua các nội dung liên quan dén đánh giá hệ thống quy đính pháp luật của các nước hay mơ hình trên thé giới. Điển hình, có thể kế đến “The Changing Borders of Banking: trends and implications” của Claudito E.V Bono va Renato Filosa (1004), “Restructuring the banking system to

Ion Ade The mong và giã pháp, Truong Đại học Mgừn lửng tình phơ Hồ Phí Mi, de tng ct

` VN Thành Tự An, Trin Thi Qué Gừng, Ngyễn Đức Miu, Dh Công Khải, Nguấn in Thùh, ĐỂ

<small>“Tên Anh Trân (2013), lớn chứng co giữa cá tổ cat in Ang Và ập dod koh t tat it New</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">

‘improve safety and sotmdaess” của Thomas M.Hoenig and Charless S. Momis (2012), ... Claudito E.V.Borio va Renato Filosa (1994) và Thomas M Hoenig (2012) trong nghiên cứu của mình chỉ ra, thực trang nên tai chính tác động rất lớn đến xu hướng diéu chỉnh của pháp luật déi với hoạt động ngăn hing, việc nói lơng, thất chặt ranh giới giữa hoạt đồng ngân hàng truyền thống với hoạt

động chứng khoán, bao hiểm, hay giữa NHTM với các hoạt đông ngân hàng đầu tu và ngược lại, ban hành các giới han,... đều có sự thay đổi qua các giai đoạn ở các quốc gia”.

Nour vay có thể kết luận, những vẫn để lí luận vé pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư của NHTM cho đến thời điểm hiến nay chưa được nghiên cứu đây di, Một số nghiên cứu chỉ ra nguồn luật va các yêu tô tác động đến pháp luật điều chỉnh nhưng còn hạn chế hoặc chỉ ở phạm vi nghiên cửu của cơng trình. Các nội dung liên quan dén đặc điểm, cầu trúc pháp luật về hoạt động đầu tư gắn như chưa được làm rõ. Tuy nhiên, các van dé lí luận chung vẻ pháp luật ngân hang la cơ sở để nghiên cứu sinh van dung và tién hảnh nghiên cửu chuyên sâu và đẩy đủ hơn các nội dung pháp luật điều chỉnh hoạt

đông đâu tw của NHTM bao gồm khái niệm, cầu trúc pháp luật, các yêu tổ ảnh hưởng và tiêu chi hoán thiện pháp luật hoạt động đâu tư của NHTM

2.2. Những kết quả nghiên cứu về thực trạng pháp luật điều chỉnh. 'hoạt động đầu or cửa ngân hàng thương mại ở Việt Nam.

~ Thit nhất, kết quả nghiên cứu về thực trạng pháp luật về phương.

tiưức thực hiện hoat động đầu te của NHTM.

Cac nghiên cứu nước ngoài thường tập trung vào mơ hình tổ chức quan lí

của ngân bang, qua đó dé cập va phân tích đến việc mỡ rơng hoạt động kinh

doanh của ngân hang sang các hoạt động chứng khốn, bao hiểm. Do đó, định. nghĩa cụ thể về phương thức thực hiện hoạt động đâu tư của NHTM không được dé câp trực tiếp. Tuy nhiên, quan điểm chung déu cho rằng, bên cạnh các hoạt động truyền thống, các NHTM phat triển sang đầu tư chứng khoản, bảo hiểm va các hoạt động thương mại khác. Điểm đáng chủ ý là hoạt động chứng khoản của NHTM được tiếp cân tương đốt rông gồm bao lãnh, môi

<small>° Cina £:V Boro, Beat Flos (1994), Te Chenging Borders of Banking: res mi plication</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">

giới, phát hành va hoạt động kinh doanh chứng khoán (Armold W.Sametx,

‘Michael Keenan,1070””, Joao A.C Santos, 1008)18

"Trong khi đó, nghiền cứu trong nước thường dé cập đến nội dung pháp lí

của từng phương thức thực hiện hoat đông đâu tư của NHTM, cụ thé

'Vẻ hoạt động góp von, mua cổ phan. Góp von, mua cỏ phan là hoạt động được ghi nhân trong pháp luật va các NHTM trién khai tit kha sớm, đồng thời

thực tế cũng phát sinh nhiễu van để liên quan đến quản trí. Cũng bởi vậy, các nghiên cứu dé cập dén vẫn dé nay da dạng hơn sơ với các phương thức đầu tư

khác. Có thể kể dén một số cơng trình iêu biển như sau.

Tran Dục Thức và nhóm tác giả (2014) chỉ ra hành lang pháp lí về hoạt

động đâu tư góp von, mua cổ phân đối với các TCTD nói chung gồm: Một 1a, các quy định trực tiếp về đầu tư gop vốn, mua cỗ phan, với sáu nội dung: (i) quyền được gop vốn, mua cỗ phần, (ii) trường hợp bị cảm thực hiện, (ii) các giới hạn vẻ góp vin, mua cổ phan, (iv) quy định vẻ các giới hạn đối với TCTD có yếu tổ nước ngồi; (v) điểu kiện cẩn phải dam bảo để được thực. ‘hién hoạt động góp von, mua cỗ phan; (vi) quy định liên quan đền hoạt động,

Hai lả các quy định pháp lí liên quan khác gồm quy đính vé vin, quy định vé

han chế va giới han cấp tín dung. Một số nội dung chính các quy định pháp lí được nhóm tác giả tổng hợp va lập bang so sánh khá chỉ tiết”, Những nghiên

cửu và đánh giá của nhóm tác giã có gia trĩ tham khảo cao, tuy nhiên do chủ yêu tập trung khía cạnh kinh tế, nên các đánh giá v mặt pháp lí kể trên chưa được phân tích sâu.

Tác giả Pham Thi Giang Thu (2013) khẳng định, quy định pháp luất hiện

"hành đã đưa ra hành lang pháp lí tương đối tồn diện, tạo diéu kiện cho ngân hàng phát huy sở trường của nha đầu tư có tổ chức, của chủ thể có năng lực tải chính và định hướng đâu tư tải chính Tác giả cho rằng các quy định về điều kiên, nội dung hoạt đơng góp von, mua cỗ phản, trình tự, thủ tục góp vốn

mua cỗ phân déu được quy định trong các văn bản luật vả văn bản dưới luật nhằm mục tiêu kiểm sốt chat chế, đảm bảo tính an toàn đồng thời tao điều

<small>‘Amold W Senstc, Michael Keun (1979), Sciuies Acie of Commercial Banks: £n Bvauation ofpx Developments aud Regulatory Ives, Jounal of Intenutional Last 9 ~22</small>

<small>Xa AC Sattos (1098), Comercad Banks he Scio heo A Review (ak for eemutional`</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">

kiện thuên lợi cho các TCTD thực hiện hoạt động đầu tư tải chính B én cạnh đó tác giã cũng chỉ ra nhiều quy định trong Luật các Tổ chức tin dung năm 2010 và văn bản hướng dẫn chưa rổ rang cần được hưởng dẫn chi tiết như: thi tục sin phép NHNN, điều kiện thực hiện, gép vốn, mua cỗ phản,...”.

Trong khi các nghiên cửu vẻ hoạt đông gép vốn, mua cỗ phan tương đổi da dang thì nghiên cứu pháp luật vẻ hoạt động đầu tư chứng khoán và ủy thác

đầu tu đến hiện nay còn khá hạn chế Doi với hoạt động dau tư chứng khoan,

mặc đủ nghiên cứu vé mé hình hoạt động của NHTM trên thi trường chứng

khốn được trình bay tại nhiều tai liệu như Mạc Quang Huy (2009), Ta Hoang Ha (2015), .., tuy nhiên những đảnh giá, phân tích cụ thể néi dung pháp luật nay không nhiều. Ta Hoang Hà (2015) khẳng định, pháp luật hiện hành về

ngân hàng, chứng khoán và pháp luật liên quan khác như dân sự, doanh nghiệp, đầu tư, canh tranh,... đã ghi nhận vả tao cơ sở cho hoạt động đầu tư

chứng khốn với hình thức đâu tư trực tiếp hoặc gián tiếp”, tuy nhiên tác giả.

không nhân định sâu hơn các quy định nay. Đối với pháp luật về hoạt động ủy

thác đầu tư, Trển Minh Hai (2012) đánh giá, quy định tại Thơng tr

04/2012/TT-NHNN cịn chung chung chưa day di, quy định mới tại Thông tư

30/2014/TT-NHNN đã có nhiễu điểm tích cực, siết chất hoạt động ủy thác như “khoanh ving đối tương tham gia ty thác”, quy định rõ yêu câu đối khi tiền hảnh hoạt động ủy thác dau tư, khắc phục được sự thiều rố rang trong quy.

định trước day.

Như vậy, tinh hình nghiên cửu van dé thực trạng pháp luật về phương thức thực hiên hoạt đơng đâu từ của NHTM có thé tóm lược như sau:

@ Tính đến nay, chưa có một đánh giá toàn điện về các phương thức thực hiện hoạt đông đầu tư của NHTM tại Việt Nam theo pháp luật Việt Nam hiện hành, các nghiên cứu chủ u để cập nơi dung pháp lí của từng phương thức đâu từ ở phạm vi hẹp

Gi) Trong từng phương thức dau tư, thiếu vắng đánh giá chuyên sâu, đặc

biệt đổi với nội dung pháp luật vé hoạt động đâu tư chứng khoán va ủy thác đầu tư của NHTM. Sự han chế nay do nhiều nguyên nhân như yếu tô lich sit "Pham Thị Ging im Q013), Add tải add pháp bớt đẳu chôn hot độn ep tốt mua cổ phần cũc

<small>ức ngơn hơng Oucong mi Tap chí Dia đủ va psp (1) 28-34</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">

(hoạt đông ủy thác đâu tư và cơ chế pháp li cho hoạt động nảy mới được pháp luật ghi nhận gan đây), vi trí, vai trị của phương thức dau tư nay trong hoạt

đông của ngân hang,

Trên cơ sỡ nhận định các kết quả nghiên cứu như trên, luận án sẽ tiếp tục lâm rõ, đồng théi đánh giá các quy định vẻ từng phương thức thực hiện hoạt

đơng đâu tư của NHTM, có liên hé thực tiễn nhằm ác định đây di vị trí va tâm quan trọng của tửng hoạt động dau tư đối với NHTM.

~ Tht hai, kết qua nghiên cứu thực trạng pháp luật về điều kiện và trình tự thực hiện hoạt động đầu tư của NHTM.

‘hin chung, các nghiên cứu trong nước va nước ngoai liên quan đến điều.

kiện và trình tự thực hiện hoạt đông đâu tư của NHTM khá hạn chế Một số đánh giá pháp luật đã được đưa ra, tuy nhiên khơng cịn tính thời sự hoặc pháp luật hiện nay đã hoàn thiện.

'V quy định liên quan đến trình tự thực hiện hoạt động đâu tw, Nhóm tac giả chương trình giảng dạy Kinh tế Fullbright (2013) chỉ ra mặc dù có quy

định phải được sự chấp thuận trước bằng văn bản của NHNN, tuy nhiên hiện vấn chưa có hướng dan chỉ tiết vẻ điều kiện, ho sơ, trình tự, thủ tục chấp thuận” Hạn chế nảy của pháp luật cũng được chỉ ra tại nghiên cứu của tác giả Pham Thi Giang Thu (2013). Trong trường hợp đã gop von, mua cổ phan

"vượt mức quy định phải có giãi pháp sử lí, khơng được tiép tục thực hiện hoạt đông nay. Giải pháp này phải được Hội đồng quan trị ngân hàng thông qua va

chỉ cân gửi báo cáo NHNN. Tuy nhiên, thực tế pháp luật chưa có quy định về 16 trình tn thủ va đấc biết là các hình thức xử lí vi pham. Tác gia Nguyễt Kiên Bich Tuyển (2019) cho ring quy định về “Tih vực khác” tại điều 103 Luật các TCTD chưa rõ rằng, mơ hé, gây khó khăn, tạo ra "chốt chặn" cho

ngân hàng khi thực hiện hoạt đồng góp vốn, mua cỗ pha

"Về quy định liên quan đến điều kiện thực hiện hoạt động đầu tư. Tác giã Tạ Hoang Hà (2015) chỉ ra rằng với điểu kiện thị trường hiện tại, các quy

định vé hoạt động góp vin, mua cỗ phân chưa cu thé, cén đất ra các diéu kiện

khác nhau theo quy mô từng ngân hang Một số tai liệu nước ngồi trong

nghiên cứu có đưa ra quy định vé diéu kiện thực hiện hoạt đông đâu tư theo

‘VG Think Te Aah, Trần Thị Qué Bảng, NggyỄn Đức Mẫu, Đại: Công Khải, Nguẫn Yin Thinh, BS

</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">

pháp luật của quốc gia minh như Masaki Yagyu (1994), Yuwa Wei (2005), các nội dung nay có giá trị so sánh khi đánh giá pháp luật Việt Nam

Tom lại, nội dung về diéu kiến trình tự thực hiện hoạt động dau tư của.

NHTM đã được đảnh giá song chưa day đã. Trên cơ sở kế thừa các kết quả

nghiên cửu trên, nghiên cứu sinh sẽ đánh giá toan diện điều kiện thực hiện

trong từng nhóm hoạt động đâu tư, làm rõ trình tự thực hiện hoạt đơng trong đồ làm sảng tỏ pham vi sự can thiệp của cơ quan quản lí đặt trong yêu cầu vẻ đâm bao quyền tự do kinh doanh của NHTM.

- Thit ba, kết quả nghiên cứu thee trạng pháp luật về các biện pháp \ đâm bảo an toàn khả NHTM thực hiện hoat động đầu te

Khi để cập đến hoạt động đâu tư của NHTM, đặc biết sự tham gia của NHTM vào hoạt động chứng khoán, vấn để quan ngại được đặt ra đó là an tốn hệ thống va xung đột lợi ích trong hoạt động, Bai vay, các biển pháp bão im an toán trong hoạt đồng của NHTM khi thực hiện các hoạt đông đầu tư

tất được quan tâm Tuy nhiên, thực tế nghiên cứu cho thấy, các quy định về tỉ

lệ an toàn vén tối thiểu, giới han về von dau tư, giới hạn về lĩnh vực đầu tư,

thâu hết có tính chất cơng bơ thơng tin, hoặc bình luận đánh giá trong pham vi

‘va mục đích của từng nghiên cứu, không đặt trong tổng thể vả yêu câu đâm.

bảo an tồn khí NHTM thực hiện hoạt động đầu tư ah

Tac giả Nguyễn Kiên Bich Tuyển (2019) lập luận cho thấy quy đính han

chế về nguồn vốn đâu tư, giới hạn tỉ lê góp vốn, mua cỗ phan dem lai ý nghĩa

trong quản lí nguồn vin. Đồng thời, tác giả cũng chi ra một sổ hạn chế trong quy định pháp luật. Ví du, tác giả cho ring quy đính nội dung nay tại khoản 3 Điều 9 Thông tư số 30/2014/TT-NHNN quy định vẻ uj thác và nhân uỷ thác

của TCTD la không cần thiết bởi đã có nguyên tắc chung liên quan về các

hoạt động TC TD khơng được phép thực hiện.

Nhóm tác giả Chương trình ging day Kinh tế Fullbright nhận định đổi

với quy định về tỉ lệ an toản vốn tối thiểu như sau: tăng tỉ lê an toan vốn tối

thiểu (hé số CAR) 9% quy định tại Thông tư sé 13/2012/TT-NHNN tiếp tục

được duy trì tại Thơng tư 36/2013/TT-NHNN, sửa đổi bổ sung tại Thông tư

06/2016/TT-NHNN là cẩn thiết, phù hợp với thông lệ quốc tế (thậm chi vượt

</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">

và nâng cao tiểm lực tải chính. Tuy nhiên, trong nhiễu nghiên cứu déu cho

ring, quy định về hệ số CAR của Việt Nam va quy dinh về tỉ lệ dam bảo an toản khác chưa tiếp cận day đủ so với Basel II vả III (Nguyễn Anh Tuan, 2013, Trên Dục Thức, 2014, ...). Vé vốn đầu tư, có quan điểm cho rằng chỉ

cho phép sử dụng vốn điều lệ và quỹ dự trữ như quy định hiện nay nên được xem xét lai theo hướng mỡ réng "vốn tie có” (Pham Thị Giang Thu, 2013) Đơng thời tác giả cũng chỉ ra các lĩnh vực được phép góp vốn, mua cỗ phân của NHTM được pháp luật ghỉ nhận là ĩnh vực liên quan đến hoạt đông ngân hàng, tuy nhiên khoản 4 Điểu 103 Luật các TCTD năm 2010 lại quy định

“Ngân hàng thương mại được góp vốn, mua cổ phần của doanh nghiệp hoat

đông trong lĩnh vực Rhác...", quy đính này chưa được làm rổ

Một sơ ÿ kiến khác, tác giã Trần Dục Thức và nhóm nghiên cứu (2014)

khi đánh giá hoạt động gop von mua cỗ phan của NHTM đưa ra quan điểm cu thể cẩn chỉ rõ khía cạnh pháp lí của một số khái niệm như. “cổ đông lớn” với quy định nấm giữ ti lệ 5% như hiện nay khá cao gây khó khẩn cho kiểm sốt

thơng tin, khái niêm “hdr liên quan” ỡ 3 khía cạnh quan hệ sở hữu, quan hệ

gia đình hay quan hệ chủ sở hữu vả người lao động, xác định “nguồn gốc tiền đầm tizgóp vốn” chưa rõ gây hệ qua sử dụng tiền vay/hoạt động tra hình của tiên vay để tăng vốn Ao, khó khăn cho quản lí.

Nhìn chung, qua đánh giá các nghiên cứu cho thấy, béi tinh chất rũi ro

của hoạt động đâu tư nói chung, các tác gid déu cho thay quan điểm thống

nhất cén thiết phải đặt ra các giới hạn vả biện pháp dim bảo an toàn khi

NHTM thực hiện hoạt động đầu tư Các nghiên cửu mặc dit còn thiếu hệ

thống và tính tồn diện song có thể thấy pháp luật đã thiết lập được các giới

hạn và biện pháp nhằm đầm bảo an toàn nguồn vốn cho hoạt động đâu tư Trước đảnh giá vẻ kết quả nghiên cứu như trên, luận án sẽ tiếp tục làm rõ va đánh giá diy đủ, toàn dién các quy định về bao dim an toàn trong hoạt động

đâu tu cia NHTM, đặc biệt đánh giá thực tiễn áp dung các quy định hiện "hành và liên hệ so sánh với pháp luật các quốc gia co tính tương đồng

~ Thứ tu; kết qua nghiên cứu thực trangpháp luật về quản lí nhà nướcđỗi với hoạt động đầu te của NHIM

</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">

Vẻ chủ thể, nhiễu tac giả như Lê Thi Thu Thủy (2013), Lê Ngoc Lân,

Bui Thi Thanh Tinh (2013), Trân Vũ Hai (2014)”, Nguyễn Đức Ngọc (2010) * déu chỉ rõ van dé bap cập của mô hình giám sát thị trường tải chính phân tin đang áp dụng tại Việt Nam. Mỗi ngành được giám sát bởi cơ quan

giám sắt riêng biết. Cụ thể, liên quan đền hoạt đông đầu từ của NHTM trên thị trường tải chính có. Cơ quan Thanh tra Giám sét ngân hang thuộc NHNN

Viet Nam, UBCK Nha nước trực thuộc Bộ Tài Chính, Ủy ban Giám sắt Tai

chính Quốc gia giám sát chung vả điểu phổi hoạt động giám sắt chuyên

ngành" Cũng để cập đến mơ hình giám sát nay, nhóm tác giả nghiên cửu của

chương trình giảng day kinh tế Fullbright (2013) chỉ rõ mặc dù hoạt động giám sát của NHNN thông qua Cơ quan Thanh tra Giám sit đã tăng cường hoạt đông trong thời gian qua, nhưng vẫn thiên vẻ giám sét hoạt đồng của NHTM, trong khi các lĩnh vực giám sét, đặc biết khi NHTM thực hiện đầu tư vẫn bi giới han. Nhóm tác giã cho rằng sự phân tan va thiểu kết hop

hiệu quả giám sát bị hạn chế”

Thực trạng hoạt đông giam sát cũng được tác giả Nguyễn Thị Minh Huệ (2010) chỉ ra. Tác giả khẳng định hoạt động giám sát đã đạt được một số kết quả nhất định như thực hiên theo dõi đối với hẩu hết các NHTM, có sự điều

chỉnh theo yêu câu của sự phát triển của hoạt động ngân hảng vả theo thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, trong hoạt động giám sát cũa NHNN đái với NHTM van

tôn tại hạn chế như phương pháp giám sát chưa rõ rang, phù hợp, nôi dung

giám sát chưa đây đũ và thiếu tồn diện, quy trình giám sắt chưa chất chế va

thiếu trong tâm, hoạt động giảm sát chưa chú trọng vào hoạt động cảnh báo. rủi ro cho các NHTM”,.., Tiếp đó, sự phân tan thẩm quyển giám sát anh

hưởng lớn đến hiệu quả giám sát

tản Wi Hồi C019), Ph tứ vẻ Ro đan So Ie th Z Vi Nam — Nững vấn ab và

<small>‘ue Lain Ea TiỀxsfTnậthọc tưởng Đạthọc Lait Hà Nội 150-155</small>

Nguyen Đức Ngọc (2010), “Một <sub>vài đặc điểm của phập luật Hoa Ki và liên he với pháp luật ngấn hàng</sub>

<small>Pith. Tap dã Tuậthec (12)</small>

Tả Th Ta tửy 2012), Pip bật Vt Nem về gist mvng i cin vi tổn ip ing, Tepe hoe hae đuhọc Qhắc ch Ha Nội 8) 0.1729,

VN Tash Ty Anh, Din Ts Que Gang, NgyỄn Đức Mẫu, Dh Công Khi, Nggấn sin Tish, ĐỂ ‘Tain Anh Tone, S9,

VN Tan Ty Aah, Trần Trị Gừng, New Đức Mẫu, Dish Công FO, Ngyễn Xuân Tinh, ĐỂ

"Nig Thị Minh Hi 2010), Hoa ie gián sứ của Ngâthàng Nà nước itt Nơ đối bi Ngơn lịng “Đương mai Tuận extn TaN Đụ học Khổ quo Sn, HN

</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">

Vi các biện pháp nhằm đâm bảo thuec thi pháp Iuật. Các nghiên cửu cho thấy tại Hoa Ki, Châu Âu, các biện pháp được áp dụng đối với chủ thể kinh

doanh ngân hàng (thường được nhắc đến với cum từ enforcement actions)

nhằm đảm bão tuân thủ qui tắc vả pháp luật khả da dạng, có tính rén đe cao,

Tuy nhiên tại Việt Nam, nghiên cứu vẻ nôi dung nay không nhiễu, thường được để cập như một bô phân của pháp luật điều chỉnh chung. Biện pháp được sử dụng và quy định rố rang tại Việt Nam là các nội dung liên quan đến xử lí vi phạm vả được thực hiện bởi NHNN. Các chế tài của NHNN đổi với các vị phạm của TCTD hiên nay áp dung theo ba hướng, (i) Phat tiên, (i) Han

chế mở rộng hoạt động va (iii) Chuyển hỗ sơ sang cơ quan điều tra

Tom lại, đánh giá kết quả nghiên cửu về nội dung quản lí nha nước đổi với hoạt động đâu tư của NHTM cho thấy, mặc dù có nhiễu tác gia để cập song chưa có cơng trình nghiên cứu nào di sâu phân tích tồn diện và chun

sâu về nội dung nảy. Các nghiên cứu đã chỉ ra vai trò và tâm quan trọng cũng. như một số hạn chế bat cập trong hoạt động quan lí đối với hoạt động đâu tư,

song chưa đánh giá sâu sắc, tồn diện, đặc biệt chưa khai thác được tính đặc thù trong quân lí giám sắt đổi với hoạt đồng đâu tư của NHTM. Bai vay, trên cơ sở các kết quả hiện nay, luân an sẽ lãm rõ tính chất và yêu cầu đặc thù đổi với quy định về quản lí nhả nước trong hoạt đồng đâu tư của NHTM, từ đó đánh giá hiệu quả các quy đính pháp luật hiện hành.

2.3. Đề xuất và giải pháp trong các cơng trình nghiên cứu nhằm. hồn thiện va nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về hoạt động đầu or

của ngân hang thương mai

Từ thực tế thiếu vắng các nghiên cứu trong nước va nước ngoài để cập

trực tiếp đến nội dung pháp luật điêu chỉnh hoạt động đâu tư của NHTM, các để xuất và giải pháp hồn hiện pháp luật khơng được ghỉ nhân nhiêu. Tuy

29 Xem Winston & Sen (2019), Recent Trends in Regulatory Enforcement Actions

(Qty Jaron winston com/images!content/ 52/1549 /Recent-Trends-in- Regulatory.

<small>‘Actions Impacting. Banks-and. Financia pf) Office of the Comptroller of the Cumency</small>

(GO18), Policies and Procedures Manual (tts JInww occ tees

<small>govinews-sssunncesfbuletins!2018/ppm-5310-3 pat), Bopen Peli, Hie Cut (seemal wha),</small>

<small>"Tai hệt giảng day Kink Fright, 2013, dd bang 90</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">

nhiên, từ kết quả nghiên cứu các cơng trinh liên quan, có một số điểm dang

ưu ý như sau

Thứ nhất, Khi xem xét và đưa ra kiến nghị hoàn thiện pháp luật về hoạt động dau tư của NHTM cần đánh giá xu hướng thé giới cũng như Việt Nam trong quy đính vé hoạt đông này. Nghiên cứu cho thay quy định về mỡ réng hoạt đông của NHTM sang các hoạt động dau tư van còn nhiêu quan điểm.

khác nhau,

Quan điểm cần tách bạch hoạt đông của NHTM với các hoạt đồng mang tính chất đầu tư hoặc hoạt động ngân hang đầu tư bắt đầu tư sau khủng hoảng

kinh tế 1929 — 1933, khi Quốc hội Hoa Kỷ thông qua Đao luật Glass

-Steagall. Các nghiên cửu của Tabarrok (1998)", Lia K Thomas (2005)7, Bierman Harold (2003), Sheng (2009)* ủng hộ sự tách biệt giữa hoạt động NHTM và hoạt động đầu tư bối rũi ro hệ thống và xung đột lợi ích khi ngân

hàng thực hiện đồng thời hai nhóm hoạt động nảy. Tại Việt Nam, nghiên cứu

của Tran Duc Thức vả nhom tác giả (2014)°” cũng cho rằng với diéu kiện thi

trường hiện này hoạt đông đâu tư, góp vốn nên hình thành nên định chế ngân

‘hang đâu tư để tách bạch quản li.

Bên canh đó, một số nghiên cứu cho thấy quan điểm ngược lại. Tabarrok (1998), Macey (1901)”” cho rằng rủi ro từ việc ngân hang thực hiện hoạt đông đầu tư là không dang kể, việc ngăn cấm thực hiện hoạt động ngân hing

đầu tư sẽ gia tăng rủi ro tại các NHTM. Trong nước, tác giã Mac Quang Huy

(2009), Ta Hoàng Hà (2015) cho rằng Việt Nam có thé phát triển đồng thời

hai mơ hình ngân hang tổng hợp va ngân hang đâu tư chuyên biệt

Thứ hai, một số đề xuất giãi pháp cụ thể trong một sô nội dung nghiên. cứu được đưa ra mang tính riêng lẻ nhưng vẫn có giá trị tham khảo trong

nghiên cửa.

<small>` Thhønk, A. (999), Tie Seperation of Coumercicl ed Buesouent bang: the Menges v. The</small>

<small>ockyjeller, The Quanity Jourzal of Axstaian Economics vol 1 (1989), 1-18.</small>

<small>` Ta Thenus 2005), “De Bases: of buestnent Bakng” Jom Wey Sơn Du</small>

<small>` Biman Hecld (2003), Iuestuent banking: Valuation Leveraged Bipot, aud Mergers xd</small>

<small>Aegasinons 725</small>

<small>` Sung 2009) Prom Asian to Global Criss, NT Cambridge University Press, 326</small>

<small>° nền Đạc Thức vt niente gã t4 75-76</small>

<small>3 Tbsmrk, A. td. 1-18</small>

<small>"Macsy,TE, MLW. Marr, tả SD. Young (1991), The Glas ~ Seagll et ae the Balo of hvneial</small>

<small>pecrmediates Research m Law end Ecenamis (19, 19.30</small>

<small>"ta Hoing Hi, ti g 118-123.</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">

Ve phương thức thực hiện hoat đông đầu te: Tác giã Pham Thị Giang Thu (2013) cho rằng pháp luật cần quy định cụ thể hơn về hình thức thực hiện hoạt động góp vốn, mua cỗ phan đặc biết hướng dẫn vẻ trình tự, thủ tục thực

hiện trong từng hình thức, trường hợp nào phai thông báo va chấp thuận hoặc thông bảo về thông tin phải thay đổi đên NHINN, trường hop nao không cần thực hiện thủ tục nay. Tác gia Nguyễn Thị Lan Hương (2007) đưa ra dé xuất cẩn luật hoá quyển tham gia các lĩnh vực tai chính đa dạng của NHTM trong luật các TCTD. Việc zác định rổ nh vực hoạt đông và những han chế trong

q trình tham gia vốn von thảnh lập cơng ty bao hiểm là cơ sở pháp lí để kiểm tra hoạt động góp vốn của ngân hang đồng thời tạo quyền chủ động lua chọn hoạt động kinh doanh của NHTM®. Trong khi đó đổi với hoạt động ủy

thác đầu tư, ý kiến chung trong các nghiên cứu đưa ra là cén hoản thiện cơ sở pháp lí theo hướng thất chặt quản lí đổi với hoạt động nảy trong giai đoạn

tiện nay, thậm chí theo Luật sư Tran Minh Hai thì “khơng tơn tại nữa thi số: tốt hơn cho hoạt động ngân hàng*0. Trên phương diện tổng thể, Đăng Ngoc

Đức và Nguyễn Đức Hiển (2014) cho rằng nên "tách bach ciuéc năng ngân

hàng đầu te và NHTM” bởi quy định về đầu tư của NHTM đã xóa di ranh

giới giữa chức năng ngân hang dau tư và NHTM tại Việt Nam, một trong những nguyên nhân tao ra “16 ñổng” tạo diéu kiện cho sở hữu chéo.

Đứng trên phương điện dim bảo an tồn cho hoạt đơng của toan hệ

thống, quan điểm về pham vi thực hiện hoạt động đâu tư của NHTM được

‘Thomas MHoenig và Charles S. Moris (2012) khuyến nghị cẩn phải giới

‘han hoạt đông của các tổ chức ngân hàng, Theo đó, các tổ chức ngân hang ‘bao gồm cả NHTM không nên thực hiện ba trong số sáu nhóm hoạt động tải

chính gém: Kinh doanh va kiến tao thi trường (chứng khoán, repos, hop đồng

phái sinh); địch vụ môi giới va tự doanh"! Lập luận được đưa ra lả, ba hoạt

đơng nảy có it mỗi tương quan với dich vụ ngân hang cơ bn và nó tạo rũi ro 1 — lị te ange lòng đầu vào Rv bảo Hu eo

<small>Ác gì 5o với Thing tr hận hành”, tuy cập ng15H02012, to Tạ thức a, ip ae! vas china hungl ag hong ua hod</small>

<small>‘Mee gso-vosthang helen nl 101910140804475 ca,</small>

‘Two RehorEen, th vì VAE các hot dang ti chà cia NTM, đầu ty vi các SBS có tổ được

hân loi trong 6 afm ho ng nasa: hoạt dng NH TM Gay động vi cho tổ chức cá thần vy) host gin hing dầu tr ~ bảo Hol hứng oan và cứng tấp dich vane vin, quin Iti sna dow và

<small>Xiếnho thị ường duh vụ môi giớiơi dai</small>

</div>