<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>BÔ GI䄃ĀO D唃⌀C VO ĐO T䄃⌀O</b>

<b>TRƯƠꀀNG Đ䄃⌀I H伃⌀C SƯ PH䄃⌀M K THUÂT TP.HCM</b>

<b>ĐỀ TI:</b>

<b>Nguyễn Ngọc Thanh Nhi - 21159096Nguyễn Công Văn - 20161394Hà Vũ Minh Luân - 20161338Nguyễn Tấn Lâm - 21110895</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<i><b>TP. Hồ Chí Minh, ngày 26 tháng 07 năm 2022</b></i>

<b>DANH S䄃ĀCH THNH VIÊN THAM GIA TIỂU LUẬN</b> 2 Nguyễn Ngọc Thanh Nhi 21159096 100% 3 Nguyễn Công Văn 20161394 100%

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài...4</b>

<b>3. Phương pháp nghiên cứu...4</b>

<b>PHẦN II. NỘI DUNG...4</b>

<b>1. Khái niệm về văn hóa học đường...4</b>

<i>1.1. Văn hóa là gì?...4</i>

<i>1.2. Văn hóa học đường là gì?...5</i>

<b>2. Biểu hiện của văn hóa học đường...6</b>

<i>2.1. Văn hóa ứng xử trong văn hóa học đường...6</i>

<i>2.2. Văn hóa mơi trường trong văn hóa học đường...7</i>

<i>2.3. Văn hóa tổ chức trong văn hóa học đường...8</i>

<b>3. Nội dung và liên hệ thực tiễn:...9</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

<b>PHẦN I. MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài</b>

Trong quá khứ và cho tới hiện tại, giáo dục là thứ không thể tách rời. Đối với nhân loại, giáo dục là cách thức giữ gìn và bảo vệ kho tàng tri thức văn hoá xã hội. Dân tộc Việt Nam từ xưa có truyền thống hiếu học với nền giáo dục lâu đời, qua các thời kỳ lịch sử, cộng đồng người Việt đã đồng thời tiếp thu và chọn lọc để hình thành nên đạo đức, tư tưởng văn hoá Việt Nam. Nền văn hoá ấy đã tạo nên vẻ đẹp nhân cách của con người Việt Nam. Cũng giống như sự tồn tại của giáo dục, ở đâu có con người thì ở đó có văn hóa, có xã hội. Văn hố tồn tại một cách khách quan và tác động đến con người sống trong đó. Đối với học đường, xây dựng mơi trường văn hố là một trong những vấn đề thiết yếu cần được quan tâm hơn hết. Hơn chục năm nay, ngành giáo dục đã triển khai cuộc vận động “Nói khơng với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục” (2006-2007) và phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” (2008). Những năm gần đây, ngành giáo dục đang thực hiện Bộ quy tắc ứng xử văn hóa trong trường học. Nhờ vậy đã có tác động tích cực đến việc xây dựng mơi trường học tập lành mạnh, giáo dục ý thức, kĩ năng sống, thúc đẩy nâng cao chất lượng dạy và học. Tuy nhiên hiện nay chúng ta cũng phải đối mặt với nhiều biểu hiện lệch chuẩn về đạo đức trong môi trường học đường. Tiêu biểu xuất hiện nhiều hành vi và lối ứng xử thiếu văn hoá của cả học sinh - sinh viên và giáo viên. Đối với học sinh, biểu hiện nói xấu người khác, dối trá, nói tục, chửi thề, đánh nhau giữa học sinh với học sinh diễn ra ở nhiều trường học trong cả nước nói chung và các tỉnh khác nói riêng. Thực tế cho thấy, những năm gần đây, trên cả nước diễn ra khơng ít vụ học sinh đánh nhau ở cả trong và ngoài trường học. Ngoài ra cịn có hiện tượng học trị khơng tơn trọng thầy cô như việc xưng hô với thầy cô bằng những từ ngữ vơ văn hóa, cãi lại thầy khi bị la mắng... diễn ra khá phổ biến, gây ra nhiều tiêu cực trong môi trường học đường. Giáo viên thì bạo lực với học sinh, gạ tình sinh viên, gây nên sự xuống cấp nghiêm trọng của văn hóa học đường. Những sự việc trên đã gây bức xúc trong dư luận xã hội và làm tổn hại đến văn hóa học đường, đến hình ảnh người giáo viên. Trong khi đó xuất hiện khơng ít phụ huynh lại “cậy quyền”, “cậy tiền” có những hành động thiếu nhân văn, xem thường thầy, cô giáo. ảnh hưởng tới ngành giáo dục và truyền thống “tơn sư trọng đạo”. Có nhiều yếu tố và mối quan hệ xây dựng nền văn hóa học đường. Trong đó, có hai mối quan hệ chính là quan hệ giữa giáo viên với học trị và quan hệ giữa học sinh, sinh viên. Thực tế cho thấy, nhà trường nhất quán xây dựng văn hóa học đường năm này qua năm khác, từ thế hệ này sang thế hệ khác và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

4

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

Tuy nhiên, hiện nay tình trạng xuống cấp của văn hóa học đường đang là vấn đề được xã hội quan tâm. Vì vậy chúng ta sẽ đi vào phân tích, nhận định, xem xét và đưa ra một số giải pháp nhằm giải quyết vấn đề trên và cũng vì thế “Văn hóa học đường ở Việt Nam hiện nay” đã được nhóm lựa chọn làm chủ đề chính của đề tài.

<b>2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài</b>

Mục tiêu chính của đề tài này là giúp người đọc có thể nhận thức rõ về mơi trường văn hố học đường và sự tác động của nó tới nền giáo dục của Việt Nam. Phân tích được những mặt trái của văn hố học đường trong mối quan hệ giữa giáo viên và học trò, giữa học sinh, sinh viên với nhau. Qua đó chúng ta có được cái nhìn trực quan để đánh giá đúng thực trạng văn hoá học đường hiện nay, từ đó có thể tìm ra được nguyên nhân và biện pháp thiết thực nhất để hạn chế được những ảnh hưởng tiêu cực của nền văn hố học đường. Đồng thời khơng ngừng củng cố, phát triển và giữ gìn nét đẹp truyền thống trong văn hoá học đường Việt Nam.

<b>3. Phương pháp nghiên cứu</b>

Trong đề tài này, nhóm chúng em sử dụng kết hợp nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau như chủ yếu dùng phương pháp nghiên cứu tài liệu, phương pháp quan sát thực tiễn và phương pháp tổng hợp, logic. Cụ thể là khi có được cái nhìn trực quan và khách quan nhất về thực trạng của đề tài bằng việc quan sát bên ngồi và thu nhập thơng tin qua các bài báo, mạng xã hội, Internet,... chúng em sẽ tổng hợp thơng tin lại với nhau, từ đó có cơ sở để phân tích, đưa ra kết luận khách quan và hướng giải quyết tốt nhất để khắc phục những mặt tiêu cực còn tồn tại trong nền văn hoá học đường hiện nay.

<b>PHẦN II. NỘI DUNG</b>

<b>1. Khái niệm về văn hóa học đường</b>

<i>1.1. Văn hóa là gì?</i>

<small>1</small><i>Theo Wikipedia thì khái niệm về văn hóa là một “khái niệm mang nội hàm rộng với rất nhiều cách hiểu nhau, liên quan đến mọi mặt đời sống vật chất và tinh thần của con người.”. Vậy làm sao để hiểu về văn hóa? Có thể hiểu văn hóa chính là những giá trị, </i>

vật chất tinh thần mang nét đặc trưng riêng, làm nổi bật lên giá trị của của sự vật, sự việc và được tôn vinh, lưu truyền và gìn giữ lưu truyền qua nhiều đời do con người sáng tạo

<small>1 Theo Wikipedia, Văn hóa, truy cập ngày 13/07/2022 từ class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

nên và luôn hướng đến những điều tốt đẹp. Chúng ta có thể dễ dàng nghe thấy nhiều loại văn hóa khác nhau như: “văn hóa chính trị”, “văn hóa ẩm thực”, “văn hóa học đường”...

<i>1.2. Văn hóa học đường là gì?</i>

Thuật ngữ “Văn hóa học đường” xuất hiện vào cuối thế kỷ XX cụ thể là trong những năm 1990 ở một số nước phương Tây và sau đó phổ biến rộng rãi đến các nước khác và cho đến hiện nay. Với ý nghĩa tổng quát: <small>2</small><i>“Văn hóa học đường là những giá trị, những kinh nghiệm lịch sử của xã hội lồi người đã tích lũy trong quá trình xây dựng hệ thống giáo dục và quá trình hình thành nhân cách.” [ CITATION Hồn21 \l 1066 ].</i>

Có thể hiểu văn hóa học đường là nơi quan trọng trong việc hồn thiện nhân cách (có các cách thức suy nghĩ, tình cảm, hành động tốt đẹp, có đạo đức tốt, lý tưởng cao cả) trong q trình học tập ở mơi trường giáo dục.

Hiện nay nền giáo dục ở nước ta hướng tới việc lấy người học làm trung tâm. Văn hóa học đường bao gồm các mối quan hệ khăng khít, cụ thể nhất định, giữa cá nhân với cá nhân, giữa cá nhân với tập thể... Không gian văn hóa học đường bao gồm tất cả các nơi diễn ra hoạt động liên quan đến giảng dạy, học tập, trao đổi nhóm như trong lớp học, thư viện hay ở giờ học quân sự, thể dục, thậm chí là giờ giải lao. <small>3</small>

Trong thời đại phát triển và hội nhập quốc tế, ngành giáo dục và đào tạo ở nước ta rất được chú trọng và đã đầu tư rất nhiều tiền của cũng như trí tuệ để nâng tầm chất lượng đào tạo ở Việt Nam đạt trình độ ngang tầm khu vực và thế giới. Chính vì thế vấn đề xây dựng văn hóa học đường phải được coi trọng và quan tâm.

<b>2. Biểu hiện của văn hóa học đường</b>

Văn hóa học đường được biểu hiện qua nhiều mặt, nhưng từ bản chất đến vấn đề nội dung văn hóa học đường có thể nhìn nhận dưới ba góc độ sau:

<i>2.1. Văn hóa ứng xử trong văn hóa học đường</i>

<small>2 Hồng Hạnh, Bản chất của "Văn hóa học đường" là gì, sao thực hiện khó thế?, ngày truy cập: 24/07/2022 từ </small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

Trường học không chỉ là nơi truyền tải kiến thức cho con người mà còn là nơi xây dựng, dạy cho ta cách ứng xử một cách chuẩn mực, lễ phép, văn minh giữa con người với con người.

 <i>Ứng xử của học sinh, sinh viên với thầy, cô giảng viên được thể hiện qua sự kính </i>

trọng, lễ phép, u q có chừng mực nhất định của người học đối với thầy, cô giảng viên. Luôn phát huy tốt các giá trị “tôn sư trọng đạo”, “nhất tự vi sư, bán tự vi sư”. Ngồi ra nó cịn thể hiện qua ý thức học tập tự giác, có trách nhiệm trong việc học tập, chuẩn bị bài mới trước các buổi học, có thái độ nghiêm túc, tơn trọng đối với giảng viên trong các buổi học, làm bài tập theo yêu cầu của thầy, cô. <small>4</small>

 <i>Ứng xử của thầy, cô giáo đối với học sinh, sinh viên được thể hiện qua sự công </i>

bằng của thầy, cô; biết lắng nghe những chia sẻ của học sinh, sinh viên. Thầy, cô quan tâm đúng mực, tôn trọng ý kiến của học sinh, sinh viên. Thầy cô luôn là tấm gương cho học sinh, sinh viên noi theo.

 <i>Ứng xử giữa sinh viên với cán bộ, nhân viên và chuyên các phòng chức năng của nhà trường học sinh, sinh viên cần có thái độ lịch sự, lễ phép khi giao tiếp với các </i>

cán bộ, chuyên viên. Khi tình cờ gặp trên đường học sinh, sinh viên cũng phải chào hỏi lịch sự. Khi cần giúp đỡ, cần đến các phòng chức năng sinh viên phải chú ý về các chi tiết như giờ giấc làm việc, giữ gìn trật tự, gõ cửa trước khi vào, có ý thức xếp hàng khi gặp trường hợp đông người.

 <i>Ứng xử giữa họcsinh, sinh viên với nhau giữa </i>

Tất cả các ứng xử được liệt kê phía trên đều nhằm mục đích xây dựng văn hóa học đường tiến bộ, tạo nên sự tốt đẹp, văn minh, lịch sự trong môi trường nhà trường.

<small>4 Trang Indembassyhavana, Những Điều Bạn Cần Biết Về Văn Hóa Ứng Xử Học Đường Là Gì ? Bài Tiểu Luận: Văn Hóa Ứng Xử Học Đường, ngày truy cập: 23/07/2022 từ class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

<i>2.2. Văn hóa mơi trường trong văn hóa học đường</i>

Văn hóa mơi trường là một trong những yếu tố quan trọng góp phần đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục. Xây dựng một môi trường học tập lành mạnh sẽ hội tụ được cái tốt đẹp, thể hiện được sức mạnh trí tuệ và lịng nhân ái, từ đó lan tỏa những giá trị tốt đẹp tới cộng đồng.

Cảnh quan xung quanh trường là một trong những việc được chú trọng nhất ở mỗi nhà trường. Các nhà trường ln đặt ra tiêu chí xanh - sạch - đẹp. Ở Việt Nam, tất cả các trường đại học, cao đẳng sư phạm đều tổ chức cho học sinh, sinh viên tham gia các hoạt động tình nguyện trong dịp hè hay cịn gọi là chiến dịch mùa hè xanh cũng như tiếp sức mùa thi. Các hoạt động tình nguyện vì mơi trường, cơng tác xã hội được nhà trường lồng ghép để đánh giá kết quả rèn luyện thơng qua hình thức điểm rèn luyện, điểm công tác xã hội trong mỗi học kỳ của sinh viên. Nhiều trường đã đưa tiêu chí sinh viên tham gia cơng tác xã hội thành một trong những điều kiện để tốt nghiệp ra trường. <small>5</small>

<small>Tham gia các hoạt động tập thểÝ thức tham gia giao thơng</small>

Mơi trường học tập tốt cịn thể hiện qua cơ sở vật chất. Khi nhà trường trang bị các trang thiết bị hiện đại, các dụng cụ thí nghiệm đầy đủ, thì chất lượng học tập cũng được nâng cao đáng kể. Phòng học được bố trí quạt máy, máy lạnh, màn hình chiếu, máy chiếu, bảng… đầy đủ, cũng góp phần giúp chất lượng giảng dạy cũng như thái độ học tập, khả năng tiếp thu kiến thức được nâng cao một cách hiệu quả nhất. Bên cạnh đó cịn có thư viện là một nơi giúp sinh viên tự học, tìm hiểu thêm kiến thức sau những buổi học trên

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

<i>2.3. Văn hóa tổ chức trong văn hóa học đường</i>

Theo tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế và Kinh doanh 25 (2009) 230-238 cho

<i>biết: “Văn hóa tổ chức của một trường đại học là hệ thống niềm tin, giá trị, chuẩn mực, thói quen và truyền thống được tạo ra trong quá trình lịch sử, được các thành viên trong nhà trường thừa nhận, làm theo và in dấu ấn trong các hình thái vật chất và tinh thần, từ đó tạo nên bản sắc riêng cho mỗi thiết chế tổ chức sư phạm”. </i><small>6</small>

Qua trích dẫn trên thấy được Văn hóa tổ chức là yếu tố cơ bản của văn hóa học đường, nó hiện diện trong khắp các hoạt động của nhà trường như: nội quy nhà trường gồm: quy định về đồng phục, nề nếp học tập, cách ứng xử chuẩn mực của học sinh sinh viên để bảo vệ danh dự uy tín chung của nhà trường vì học sinh, sinh viên chính là một phần của bộ mặt nhà trường.<small>7</small>

<b>3. Nội dung và liên hệ thực tiễn:</b>

Phần lớn thế hệ trẻ trong nhà trường hiện nay có kiến thức rất rộng, nhanh nhạy trong nắm bắt thơng tin có sức khỏe tốt, tinh thần cầu thị trong học tập, khả năng ứng dụng những kiến thức học vào thực tiễn cao, quý trọng thầy cơ, đồn kết với bạn bè sống có kỷ cương, không ngừng phấn đấu vươn lên trong học tập và trong cuộc sống. Với thế hệ gen Z, mạng xã hội phát triển kéo theo các nền tảng học tập, tạo nên một khơng gian văn hóa mới mang tính giáo dục để mọi người trau dồi kiến thức và kỹ năng; nơi cả thầy và trò cùng đến với các giá trị quan trọng, bao gồm sự hợp tác, chia sẻ, giao tiếp, sáng tạo. Điều đáng buồn thay là văn hoá ứng xử học đường Việt Nam đã ở vào cấp độ báo động đỏ bởi một bộ phận không nhỏ thế hệ trẻ đang ứng xử một cách vơ văn hố hay thậm chí có nhiều hành vi thiếu văn hố của cả giáo viên và phía nhà trường. Văn hoá học đường đang xuống cấp nghiêm trọng dẫn đến sự xuống cấp đáng sợ nhất của một nền giáo dục.

<i>3.1. Thực trạng và hậu quả:</i>

Về học sinh:  <b>Bạo lực học đường:</b>

Số liệu mới nhất của Bộ GD&ĐT cho thấy, trong một năm học, cả nước xảy ra gần 1.600 vụ việc học sinh đánh nhau ở trong và ngồi trường học. Trung bình, trên 5.200 học sinh thì có một vụ đánh nhau; cứ hơn 11.000 học sinh thì có một em bị buộc thơi học vì đánh <small>6 Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế và Kinh doanh 25 (2009) 230-238</small>

<small>7 Thanh Quang(2021), Văn hóa học đường ở Việt Nam hiện nay, ngày truy cập: 18/07/2022 từ </small>

9

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

nhau; cứ 9 trường thì có 1 trường có học sinh đánh nhau., trong đó có các vụ án hình sự ngày càng gia tăng. Không chỉ dừng lại ở dùng chân tay hay cặp sách nữa mà còn cầm dao, kéo, và cả súng tự chế hay súng mua chui trên thị trường để xơ xát, “va chạm” chỉ vì những lí do rất trẻ con như “nhìn đểu”, khơng cho chép bài, nói xấu (trên mạng xã hội), ghen tng, ghen tị hoặc chỉ đơn giản là đánh vì nhìn ghét.

Vào tháng 5 năm 2022, vụ bạo lực tại Trường Quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh - Học

Trần Hà Thủy (biệt danh Thủy Bi) lên Facebook cá nhân tố cáo việc con bà, người đang theo học tại trường bị một bạn nữ học cùng trường bạo hành. Hậu quả cô con gái của nữ ca sĩ bị sang chấn tâm lý và một số học sinh khác đến can ngăn cũng bị bạn học sinh nữ kia đánh trầy xước, bị thương chỉ vì lý do đơn giản khi tranh chấp nhỏ. Đáng trách hơn là thái độ cợt nhả của cô gái gây ra sự việc này. phải can thiệp sớm. Nếu khơng, nó sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý: sợ hãi, lo âu, bất an, uất ức và bị ám ảnh là những trạng thái phổ biến mà hầu hết các em học sinh bị bạo lực đã phải trải qua. Từ đó mất tự tin, lo sợ khi đến trường dẫn đến lầm lì, ít nói, ln ở trong trạng thái lo lắng, ngại tiếp xúc với mọi người… dẫn đến sức học giảm sút, ngại đến trường và thậm chí đã tìm đến cái chết để giải thốt chính mình.

Theo khảo sát mới đây của sinh viên trong khu vực Thành phố Hồ Chí Minh thì có hơn 60% đã từng là nạn nhân hoặc bạn bè, người thân xung quanh là nạn nhân của bạo lực học đường và trong số những người tham gia khảo sát thì có hơn 10% số sinh viên trực tiếp

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

Chúng tơi có đặt ra câu hỏi về việc có nên ủng hộ hành vi bạo lực học đường hay không? Thật bất ngờ vì tất cả mọi người đều có kết quả là không dù là khoảng thời gian trước kia một số sinh viên trong đó cũng đã từng là người gây ra các hành vi bạo lực. Thống kê dưới đây sẽ cho chúng ta thấy điều đó.

 Yêu sớm:

Lứa tuổi học sinh khơng ít xảy ra các vụ u sớm, từ những câu chuyện tình u gà bơng nhưng nó đã biến tướng gây nên hậu quả khôn lường về sức khỏe, tâm lý và thậm chí cả tính mạng.

Số liệu từ Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam cho biết, mỗi năm cả nước có gần 300 nghìn ca nạo phá thai mà chủ yếu rơi vào độ tuổi 15-19. Trong đó, có 20-30% là phụ nữ chưa kết hôn, 60-70% mới chỉ là học sinh, sinh viên.<small>8</small>

Vào năm 2017, một nam sinh 16 tuổi đã bị tuyên phạt 12 năm tù vì giết bạn gái bỏ thùng xốp, vụ nữ sinh lớp 10 ở Lý Nhân, Hà Nam bị bạn trai bóp cổ dẫn đến tử vong.<small>9</small>

 Thiếu tơn trọng giáo viên:

Nhiều học sinh có nhiều biểu hiện thiếu tôn trọng thầy cô như cãi lại khi bản thân có lỗi, bị phê bình; trả lời cộc lốc dùng những từ ngữ thiếu tơn trọng để nói về các thầy cô như “ông”, “bà”, gặp thầy cô khơng chào. Khơng ít sinh viên khi đi học muộn tự tiện vào lớp, không xin phép giáo viên, ra vào lớp nhiều khi không xin phép... Nếu khả năng quan sát của giáo viên khơng tốt thì tranh thủ nói chuyện riêng, chơi game, vào mạng xã hội,.. Ngoài ra, học sinh sinh viên cũng sử dụng triệt để sức mạnh của khoa học và công nghệ trên các trang mạng xã hội nói xấu, chê bai thầy cô trên Facebook, Instagram, Zalo… khi nhận được điểm kém, có học sinh khơng ngần ngại xé bài để “dằn mặt” cũng như viết những lời nhục mạ vô lễ và xem nó như một chiến tích.

 Gian lận trong thi cử:

Dưới áp lực điểm số đến từ nhà trường và phụ huynh, nên khơng ít các học sinh, sinh viên thực hiện quay cóp bài thi để đạt điểm số cao trong học tập. Ngày ngày, các thủ đoạn quay cóp ngày càng tinh vi nhờ các sản phẩm công nghệ như điện thoại, đồng hồ thông minh,.. hay dùng tiền thuê người thi hộ, mua điểm gây ảnh hưởng đến những học sinh chăm chỉ. 8<small>Ngọc Vy (2021), 60-70% các ca phá thai là sinh viên và học sinh, ngày truy cập: 24/07/2022 từ </small>

</div>