<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>MÔN: LỊCH SỬ MỸ THUẬT VIỆT NAM</b> 5. Nguyễn Thuỳ Trang _ 2172104040283 6. Nguyễn Huỳnh Thuý Vy _ 2175801080128 7. Trương Trần Phúc Nam _ 2175801080141 8. Quách Mạnh Huy _ 2172104040282 9. Nguyễn Tuyết Nhi _ 2172104030251 10. Nguyễn Thị Thanh Thảo _ 2172104030673 11. Tô Thị Ngọc Lan _ 2175801080144

<b>GVHD: Phan Thị Hồng Hà</b>

TP. Hồ Chí Minh, tháng 6/2023

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>LỜI CẢM ƠN</b>

Nhóm chúng tơi xin chân thành cảm ơn Thầy Cô trong trường Đại học Văn Lang, Thầy Cô bộ môn Lịch sử mỹ thuật Việt Nam của nhà trường đã tạo điều kiện cho chúng tơi có được cơ hội học tập và thực hiện đề tài này.Từ đó có thể hiểu rõ hơn những kiến thức cơ bản cần thiết trong quá trình làm việc sau này và trước mắt là giúp ích cho việc học tập của mỗi cá nhân. Khi thực hiện đề tài này cũng giúp mỗi thành viên trong nhóm có thêm hiểu biết về một lĩnh vực không thể thiếu trong quá trình phát triển nghệ thuật nước nhà.

Bên cạnh đó nhóm chúng tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sự tri ân sâu sắc đến Cô Phan Thị Hồng Hà đã hỗ trợ chúng tơi hết mình trong quá trình thực hiện đề tài “Điêu khắc gia miền Nam Việt Nam”.Trong thời gian thực hiện đề tài, nhờ vào sự hướng dẫn tận tình, những lời nhận xét, góp ý và cả lời khuyên của Cơ đã giúp cho chúng tơi hồn thành đề tài một cách tốt nhất.

Nhóm bốn một lần nữa gửi lời cảm ơn đến Cô Phan Thị Hồng Hà đã hỗ trợ và giảng dạy tận tình trong khoảng thời gian vừa qua.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 14 tháng 06 năm 2023

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

<b>PHẦN I. Các nhà điêu khắc miền Nam tiêu biểu giaiđoạn Mỹ thuật hiện đại Việt Nam (từ thời kỳ nghệ</b>

<b>thuật Đông Dương cho đến cuối thế kỷ 20)</b>

1. Họa sĩ/NĐK Diệp Minh Châu (1919-2002) 1.1. Tác giả

Ông sinh năm 1919 và mất năm 2002, sinh ra và lớn lên tạị làng chiếu xã Nhơn Thạnh, huyện Giồng Trơm, tỉnh Bến Tre trong một gia đình nơng dân.Từ nhỏ, thì ơng đã ham mê vẽ, nổi tiếng vẽ giỏi và thường hay được các bạn gọi là Châu "vẽ".Ông ra Hà Nội và theo học lớp dự bị trường Mỹ thuật Đông Dương, làm thuê để kiếm sống.Năm 1940, ơng đã đỗ thủ khoa tại kì thi tuyển của Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Để có thể kiếm tiền đóng học phíchính ơng đã tiếp tục làm thêm nghề vẽ phơng màn cho các gánh hát ở Hà Nội.kVà cũng tại thời điểm đó ơng tham gia phong trào sinh viên yêu nước và kháng chiến chống Pháp. Năm 1996, ông đã được nhà nước trao tặng ông nhận được giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

1.2. Tác phẩm tiêu biểu và đánh giá tác phẩm

Tác phẩm Bác Hồ với thiếu nhi (Bác Hồ ở chiến khu Việt Bắc)

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

Diệp Minh Châu có diễm phúc khi ở gần Cụ Hồ một thời gian dài ở trên núi rừng Việt Bắc, ông đã phải nghiên cứu rất kỹ diện mạo và tâm hồn của Người lãnh đạo cách mạng và kháng chiến Việt Nam và chính“Bác Hồ ở chiến khu Việt Bắc-1951” được nhà điêu khắc Diệp Minh Châu thực hiện bằng chất liệu đồng đỏ nặng gần 9 tấn, cao 3,3 m, hiện đặt trước trụ sở HĐND-UBND TPHCM Tượng được mọi người gọi với cái tên thân thuộc khác là “Bác Hồ với thiếu nhi”

Tác phẩm Võ Thị Sáu

Tác phẩm Hình tượng người chiến sĩ dưới sự cảm nhận của tác giả Diệp Minh Châu – hình ảnh là người nữ chiến sĩ cũng chính người con gái vùng đất đỏ “Võ Thị Sáu” với chiều cao 130cm – sáng tác năm 1958. Với thể loại tượng trịn tồn thân, tác phẩm được ông Diệp Minh Châu thể hiện rõ ràng bằng chất liệu đồng, một chất liệu được tác giả khai thác phù hợp với dáng đứng hiên ngang và bất khuất của chị Võ Thị Sáu, với một gương măt khắc họa sự ngạo nghễ, hiên ngang, mạnh mẽ trước thách thức quân thù. Và mốt số hình ảnh về tác phẩm điêu khắc khác của ông. Trong đó có tác phẩm về tượng đài Trương Định với Chất liệu đá hoa cương, cao 8m, nặng 80 tấn

Ông vừa là một nhà họa sĩ và kiêm người điêu khắc,qua các tác phẩm trên đã thể hiện rất rõ tấm lòng yêu nước của Diệp Minh Châu đồng thời mang lại giá trị thẩm mĩ mà ông đã đưa cái đẹp vào trong mỗi tác phẩm, với trách nhiệm với xã hội, góp phần

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc mà ông đã đem lại trong thời kì đó

2. NĐK Lê Văn Mậu (1917 – 2003) 2.1. Tác giả

Nhà điêu khắc Lê văn Mậu trong ảnh đầu tiên bên trái, ông là một nhà giáo và là một nhà điêu khắc gia tài hoa. Ông sinh năm 1917 tại Vĩnh Long. Sự nghiệp của ông băt đầu từ năm 1930,Lê Văn Mậu lên Sài Gòn để học trung học. Đến năm 1934, ơng lên Biên Hịa học điêu khắc ông Balick, hiệu trưởng trường Mỹ nghệ, vào cuối năm 1937 ông đã vào trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương mà không phải qua thi tuyển. Năm 1944, Lê Văn Mậu đã trở thành giáo viên dạy môn điêu khắc và mơn vẽ cho trường Mỹ nghệ Biên Hịa. Năm 1963, ông là người được cử làm hiệu trưởng trường Mỹ nghệ Biên Hịa. Năm 1973, xin thơi chức hiệu trưởng và làm giảng viên điêu khắc tại Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn (ĐH Mỹ Thuât TPHCM hiện nay).

2.2. Tác phẩm và đánh giá tác phẩm

Những tác phẩm tiêu biểu nhất của ông hiện nay mà chúng ta thấy, đã được lưu giữ trân trọng tại Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, Bảo tàng Đồng Nai, sưu tập tư nhân trong và ngoài nước như Đại thần Phan Thanh Giản (1964, Vĩnh Long), Anh hùng Nguyễn Trung Trực (1968, đặt trước chợ Rạch Giá), Hùng Vương dựng nước (1989) và Khách sạn Continental, Thành phố Hồ Chí Minh)…

Tác phẩm Phù điêu chợ Bến Thành

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

7

Nhìn sơ qua về tác phẩm Phù điêu chợ Bến Thành vào năm 1952, Thầy Lê Văn Mậu – nhà điêu khắc, đã được giao sáng tác phù điêu chất liệu gốm nung với các hình ảnh tượng trưng cho sản vật với những hình ảnh nổi bât mà ai cũng nhìn vào thấy được, chính ơng đã đem nét đẹp đó là mang nét đặc trưng tại chính vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long

3. NDK Phạm Mười 3.1. Tác giả

Nhà điêu khắc Phạm Mười, ông sinh ra tại tỉnh Đồng Tháp. Là 1 người chiến sĩ tham gia kháng chiến. Vào năm 1957 - 1959, ông theo học tại trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Sau đó tới Mát-xcơ-va (Nga) để theo học tại Học viện Mỹ thuật Surikov. Năm1965-1974, giảng dạy tại trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Đến năm1975-1990, Phạm Mười được bổ nhiệm làm Trưởng khoa Điêu khắc của trường Đại học Mỹ thuật Hồ Chí Minh. Năm 1985, ông nhận được giải vàng tại triển lãm Mỹ thuật Quốc tế (National Fine Art Exhibition 1985). Những người tiên phong cho q trình hiện đại hóa của điêu khắc Việt vào cuối thập niên 60 đầu thập niên 70 chính là ơng cùng với Nguyễn Hải và Lê Công Thành. 3.2. Tác phẩm và đánh giá tác phẩm

Nhà điêu khắc Phạm Mười có nhiều tác phẩm trong đó tiêu biểu nhất là Cơ gái vót chơng

Tác phẩm Cơ gái vót chơng - Chất liệu đồng, được nhà điêu khắc Phạm Mười lấy khởi cảm từ những hình ảnh của những nữ chiến sĩ thơng tin giao liên trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Ông đã thể hiện được nét tả hiện thực thông qua tác phẩm trên mang vẻ đẹp của người Nam Bộ ngày xưa.

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

4. PGS- Nhà giáo nhân dân, nhà điêu khắc Nguyễn Phước Sanh

4.1. Tác giả

Ông từng là Trưởng khoa Điêu khắc Trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội. ông đã được cử làm hiệu trưởng đầu tiên của trường Cao đẳng Mỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh, sau đó tiếp là trường Đại học Mỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh. Ơng là một nhà điêu khắc đã xây dựng nhiều tượng đài ở khu vưc đồng bằng sông Cửu Long và một số tượng đài khác ở tỉnh miền Bắc.

4.2. Tác phẩm và đánh giá tác phẩm

Trong đó có một số tác phẩm như Tượng Bác tồn thân

Tượng Bác toàn thân khánh thành vào năm 1976, đã thay thế cho tượng bán thân vào năm 1968. Với Chất liệu bê tông, cao 4m (không kể bệ), được đặt tại huyện đảo Cô Tô, tại tỉnh Quảng Ninh

Và Tượng đài truyền thống huyện Hiệp Hòa

Tượng được đặt tại Hiệp Hịa, Bắc Giang. Do chính ông nhà điêu khắc Nguyễn Phước Sanh thực hiên vào năm 1969, mang hình tượng nghệ thuật, thể hiện được hình ảnh anh hùng, bất khuất của con người Hiệp Hòa trong các cuộc đấu tranh dựng nước và giữ nước

5. Nhà điêu khắc Nguyễn Hải 5.1. Tác giả

Nhà điêu khắc Nguyễn Hãi sinh năm 1933 tại xã Hậu Thành, huyện Cái Bè, tỉnh Mỹ Tho (nay là tỉnh Tiền Giang). Năm ông 14 tuổi, ông đã gia nhập Tiểu đoàn 307 - một trong những đơn vị lừng danh của đất Nam bộ thời ấy. Tại đơn vị này, sau khoảng một thời gian ngắn làm giao liên, ông được lãnh đạo cho đi học vẽ. Sau khi kết thúc khóa học, ơng về lại đơn vị bắt tay vào cơng việc trình bày cho tờ báo của Tiểu đoàn 307.

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

9

Ơng đã có nhiều tác phẩm được đánh giá cao, như: <i>Tượng Cơng nhân </i>(năm 1957),

<i>Đài hịa bình </i>(năm 1962), <i>Cuộc chiến đấu tự vệ, Những người chị, người mẹ, Cơngnhân mỏ..., là những tác phẩm gắn bó với cơng cuộc xây dựng miền Bắc và ước vọng</i>

hịa bình, thống nhất của nhân dân cả nước. Được mệnh danh là “ông vua” tượng đài chiến thắng ở nước ta.

5.2. Tác phẩm và đánh giá tác phẩm

Sau những ngày thống nhất đất nước, nhà điêu khắc Nguyễn Hải trở về miền Nam. Trong giai đoạn này, Nguyễn Hãi đã dành toàn tâm toàn lực của bản thân vào việc xây dựng tượng đài. Hàng loạt tượng đài có kích thước lớn, chất liệu đá hoa cương ra đời, như: Tượng đài <i>Bà mẹ Tổ quốc</i> cao hơn 10 m cùng với dãy phù điêu 300 năm TP. Hồ Chí Minh có kích thước hàng trăm m đặt tại Nghĩa trang<small>2</small>

Liệt sĩ TP. Hồ Chí Minh; Tượng đài <i>Ba chiến sĩ Gang thép Ấp Bắc </i>(TX. Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang), tượng đài <i>Nguyễn Huệ </i>(Rạch Gầm - Xoài Mút, tỉnh Tiền Giang), tượng đài <i>Chiến thắng Điện Biên Phủ </i>(Đồi D1-tỉnh Lai Châu)..

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

Chiến thắng Điện Biên Phủ (Đồi D1-tỉnh Lai Châu). Qua tác phẩm chúng ta có thể thấy được đây là một cơng trình văn hóa nghệ thuật mang tính nhân văn về chiến thắng điện biên năm đó“lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” một kiệt tác được thông qua bàn tay của nhà điêu khắc Nguyễn Hãi.

6. Phan Thị Gia Hương (1951-2022). 6.1. Tác giả

Nhà điêu khắc Phan Thị Gia Hương sinh năm 1951, tại Thái Nguyên. Quê bà ở xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, thành phố Hà Nội. Bà hưởng thọ năm 72 tuổi vì bệnh phổi. Sau khi tốt nghiệp, năm 1977, bà cùng gia đình chuyển vào sinh sống tại thành phố Hồ Chí Minh, làm công tác giảng dạy tại trường Đại học Mỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh cho đến năm 1997. Bà là hội viên ngành Điêu khắc, Hội

giới mỹ thuật đánh giá cao và cũng là nhà điêu khắc nữ đầu tiên của cả nước được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.

6.2. Tác phẩm và đánh giá tác phẩm

Về tác phẩm của bà chủ yếu là tượng tròn, phù điêu bằng chất liệu đồng, gỗ, đá. Nhiều tác phẩm đã có chất lượng nghệ thuật cao được giải thưởng tại các Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc, Triển lãm 10 năm Điêu khắc toàn quốc, Triển lãm Mỹ thuật TP.HCM và lưu giữ tại các Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM. Những tác phẩm điêu khắc của bà đa phần được thực hiện chủ yếu sau thời kỳ Đổi mới, với chất lượng nghệ thuật cao, ấn tượng trong phong cách, bút pháp thể hiện và đặc biệt là việc tìm tịi các khối rỗng trên tác phẩm đã góp phần khẳng định Phan Thị Gia Hương là một trong những nữ điêu khắc gia có nhiều sáng tạo thành cơng, được giới mỹ thuật đánh giá cao. Trong đó có một số tác phẩm như :

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

Tượng đài Mẹ Tổ Quốc, Đồng Tháp Tác phẩm Khu Bi Tráng

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

<b>PHẦN II</b>

<b>. Các nhà điêu khắc miền Nam tiêu biểu giaiđoạn từ đầu thế kỉ 21 cho đến đương đại</b>

7. NĐK Nguyễn Hoàng Ánh 7.1. Tác giả

Nhà thiết kế Nguyễn Hoàng Ánh sinh năm1960 tại Huế, ông từng là một cựu học sinh của hệ Trung cấp điêu khắc Trường Mỹ thuật Trang trí Đồng Nai vào khóa 1981-1985 và từng là cựu sinh viên hệ đại học chuyên ngành điêu khắc tại Trường Đại học Mỹ thuật TP.HCM khoá 1986-1991, bản than ông đã trải qua hơn 30 năm hoạt động điêu khắc chuyên nghiệp bao gồm cả hoạt động sáng tác lẫn giảng dạy 7.2. Tác phẩm và đánh giá tác phẩm

Sự nghiệp của NĐK Nguyễn Hồng Ánh khơng quá chói lọi với ánh hào quang mà nhiều NĐK hay những nghệ sĩ khác vẫn luôn coi là cái đích phải đạt tới, tuy nhiên khơng có nghĩa là con đường sáng tác của ông thiếu đi những điểm nhấn. Ơng đã có hơn 30 năm làm việc chăm chỉ, miệt mài, tâm huyết, bản than ông đã gặt hái được rất nhiều giải thưởng lớn nhỏ mang tầm quốc gia và khu vực được thể hiện qua những tác phẩm tiêu biểu ở mỗi giai đoạn sự nghiệp như: King, 2007, Đá hoa cương – Giải nhì Triển lãm Báo cáo các Trại sáng tác của Hội Mỹ Thuật TP.HCM năm 2007; Bán trà đá, đồng, 1988 – Giải ba Triển lãm Mỹ thuật của Hội Mỹ thuật Việt Nam năm 1997; Đất thở, 2006, Đồn – Giải C Triển lãm Hội Mỹ thuật Việt Nam Khu vực VI năm 2006)…

Tác phẩm Hai Chàng

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

Các tác phẩm nghệ thuật của ông cho mọi người thấy hầu như hội tụ đủ tất cả những yếu tố cần cho một tác phẩm đúng nghĩa, từ tư duy bố cục, biểu cảm của chất liệu cho đến ngơn ngữ của hình-khối đã góp phần thể hiện được tinh thần của chủ đề cũng như làm toát lên cái hồn của tác phẩm. Thành quả với các tác phẩm của nhà điêu khắc Nguyễn Hồng Ánh đã góp phần đặt nền móng cho một nền điêu khắc ở một giai đoạn khập khiễng với những định hướng không rõ ràng về ngôn ngữ lẫn tư tưởng trong sáng tạo.

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

<b>TÀI LIỆU THAM KHẢO</b>

</div>