Tải bản đầy đủ (.pdf) (47 trang)

Chuyên đề thực tập: Đánh giá công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án xây dựng Trụ sở Bảo hiểm xã hội huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (10.41 MB, 47 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TE QUOC DÂN

KHOA MOI TRƯỜNG, BIEN DOI KHÍ HẬU VÀ ĐƠ THỊ

CHUYỂN DE THUC TẬP

Chun ngành: Kinh tế và Quản lý Đơ thị

<small>Dé tài:</small>

ĐÁNH GIA CƠNG TÁC BOI THƯỜNG GIẢI PHONG MAT BANG

<small>Họ và tên sinh viên: Vũ Thị Ngọc</small>

<small>Mã sinh viên: 11183711</small>

Kinh tế và Quản lý Đơ thị

<small>Chính quy</small>

<small>Giảng viên hướng dẫn: TS. Bùi Thị Hồng Lan</small>

<small>Hà Nội, thang 11 năm 2021</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<small>MỤC LỤC</small>

DANH MỤC TU VIET TẮTT...-- 2s s£s£s2£Ss£Es£EssESs£sseEseEssessessersess 1 DANH MỤC CÁC BANG, HÌNH VỄ ...5-s- scsssssesecseesersessessese 2 0901908710575 —... 3 1. Lý do lựa chọn để tài ...- - ¿- 2-52 £+SckeEEEEEEExEE121121121E11 11111111 1e re. 3

<small>2. Mucc tiGu NGhien CUU 017... 4</small>

3. Đối tượng và phạm vi nghiên COU ...---¿- ¿+¿+++x++zx++xx+zx+srxesree 4

<small>4. Phương pháp nghiÊn ctu ... .-- --- 5 55 +11 nh ng tr 4</small>

5. Ngudn số liệu...----2- 2-5222 EEEEEEE21121112171121121111211 211111111 xe 4 6. Ket cau Chuy@n 8n. .aa1434...,. 4

<small>7. LOL CAM OD... ...(A4Œœ."-AA5›ỎOOÔÔÔÔÔ 5</small>

0909969000777. ...).)... 6 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VE BOI THƯỜNG, GIẢI

<small>:i001607v0:791c275... 7</small>

1.1. Khái quát về công tác bồi thường, GPMB... 2-2 25s+2Ez+Ezresred 7 1.1.1. Các khái niệm liên quan đến bồi thường và GPMB...--.- 7 1.1.2. Đặc điểm của quá trình bồi thường GPMB...--2- 5 5552 11 1.1.3. Những yếu tố ảnh hưởng tới GPMB oo. eeeeeeceeeceseseseseesessessessesseaee 12 1.1.4. Quy trình bồi thường GPMB...-- ¿25c ©2+2xczxezxerrrerresred 13 1.1.5. Căn cứ pháp lý của công tác bồi thường, GPMB... 17 1.2. Kinh nghiệm bồi thường GPMB ở một số nước trên thế giới... 19 5819 21“ ...,ÔỎ. 19

<small>1.2.2. SITADOT...-- -Q HH Họ tre 20</small>

1.3. Tiêu kết chương ÌT...-- + 2 ¿+ 2+EE+EE£EE£EEE2EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEcrkerkee 20 CHUONG II: ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC BOI THƯỜNG, GIẢI PHONG

MAT BANG DỰ ÁN XÂY DUNG TRỤ SỞ BẢO HIẾM XÃ HỘI HUYỆN

YEN THUY, TINH HÒA BINH ...---° 5< 5< ssevssevssessersserseersee 22

<small>2.1. Điều kiện tự nhiên, KT-XH thi tran Hang Trạm, huyện Yên Thủy ... 22</small> 2.1.1. Điều kiện tự nhiên ... ¿2-2 St 2S£+E£EE£EECEEEEEEEEEEErrkrrrkerrervee 22 2.1.2. Điều kiện KT-XH...- ¿22-522 2E 2E 2222212122121 2EExcrrrrree 24 2.2. Tình hình quản lý sử dụng đất trên địa bàn TT Hàng Trạm, huyện Yên

<small>Thuy, tinh Hoa Binh, 1 ... 25</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

2.3. Đánh giá phương án bồi thường GPMB dự án xây dựng Trụ sở Bảo hiểm

<small>xã hội huyện Yên 'TÍhỦyy... - 11v 1 ng HH HH ng nưệp 28</small>

2.3.1. Tổng quan về dự án...----¿ ¿22 E£+E£+E££EE£EEtEEEEEEEEEEEEEEErrrrrkervee 28 2.3.2. Công tác bồi thường, hỗ trợ của dự án xây dựng Trụ sở Bao hiểm xã

<small>1080105184-000) 01777. ... 29</small>

2.3.3. Đánh giá kết quả thực hiện bồi thường, GPMB của dự án xây dựng

<small>Tru sở Bảo hiém xã hội huyện Yên Thủy ...- - 5 5-5555 ++<++e+serssss 34</small>

2.4. Tiêu kết chương II ...--- 2-2 £+S2+EE£EE£EEE2EEEEEEEEEEE2EEEE17121221xEErxe 35

CHUONG III: MỘT SO GIẢI PHÁP NÂNG CAO CƠNG TÁC BOI

THƯỜNG GIẢI PHĨNG MẶT BẰNG DỰ ÁN XÂY DỰNG TRỤ SỞ BẢO HIẾM XÃ HOI HUYỆN YEN THUY, TINH HOA BÌNH ... 36

3.1. Một số thuận lợi và khó khăn trong cơng tác bồi thường GPMB dự án xây dựng Trụ sở Bảo hiểm xã hội huyện Yên Thủy ...---2- 55525522 36 3.2. Đề xuất một số giải pháp tăng cường công tác bồi thường, GPMB dự án

xây dựng Trụ sở Bảo hiểm xã hội huyện Yên Thủy...---:---z-: 37

TÀI LIEU THAM KHẢO ... 2-2 s<s°ssss£Sss£vseEssevseesserseerseersee 41

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

DANH MỤC TU VIET TAT

AN-QP An ninh - Quốc phịng BHYT Bảo hiểmy tế

<small>CNH-HDH Cơng nghiệp hóa — hiện đại hoa</small>

<small>TN&MT Tài ngun và mơi trường</small>

TNBQDN Thu nhập bình quân đầu người UBND Ủy ban nhân dân

SDD Su dung dat

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

DANH MỤC CÁC BANG, HÌNH VE DANH MỤC BANG

Bảng 2.1: Kế hoạch sử dụng dat thị tran Hang Tram nam 2015 Bảng 2.2: Tổng diện tích đất thu hồi dự án

Bang 2.3: Điều kiện bồi thường của các hộ bị ảnh hưởng về đất Bang 2.4: Kết quả bồi thường về đất

Bảng 2.5: Kết quả bồi thường về tài sản trên đất Bảng 2.6: Kết quả hỗ trợ của dự án

DANH MỤC HÌNH, BIEU DO

Hình 2.1: Biểu đồ cơ cau sử dụng đất huyện Yên Thủy

Hình 2.2: Biểu đồ tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ GPMB

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

LỜI NÓI ĐẦU

1. Lý do lựa chọn đề tài

Những năm gan đây ở Việt Nam, quá trình CNH - HĐH diễn ra khá mạnh mẽ, nền kinh tế chuyên dan từ nông nghiệp sang công nghiệp, dich vụ. Di kèm với

quá trình CNH - HĐH là DTH, hay cịn gọi là sự phát triển của đơ thị. DTH giúp đây nhanh tốc độ phát triển về kinh tế. Bên cạnh đó, phục vụ cho q trình ĐTH thì nhu cầu về dat dai dé chuyên đổi mục đích sử dụng, xây dựng các cơng trình

<small>cơng cộng, ANQP, KCN, quy hoạch khu đô thi,... ngày càng tăng cao, tạo sức ép</small>

không nhỏ đến đời sống KT-XH của nhà nước và nhân dân. Dé dap ứng được nhu cầu ngày càng tăng về đất đai thì cơng tác GPMB phục vụ cho phát triển đô thị là

<small>việc cap thiệt.</small>

GPMB là việc di dời dân cu, cơng trình trên một mảnh đất dé quy hoạch,

xây dựng các dự án. Điều này tác động đến thu nhập, việc làm của các hộ có đất

bị thu hồi. Mặc dù nhà nước đã có những chính sách về bồi thường GPMB và hỗ trợ cho hộ dân nhưng tình trạng thiếu việc làm, khó khăn trong chun đơi việc làm, tái định cư vẫn còn diễn ra trên nhiều địa phương. Bên cạnh đó, sự thay đơi liên tục của thị trường BĐS cũng gây nên nhiều bất đồng giữa người dân và chính sách đền bù được đưa ra. Một số địa bản, người dân cịn thiếu chủ động tìm hiểu và chấp hành quy định, chính sách của nhà nước làm tốn của cải, thời gian, công sức của nhà nước. Những van dé trong bồi thường, GPMB còn tồn tại rất nhiều dẫn đến quá trình thực hiện các dự án diễn ra chậm trễ ảnh hưởng đến sự phát triển

<small>của đât nước.</small>

<small>Huyện n Thủy, tỉnh Hịa Bình cũng là một huyện cịn đang vướng phải</small>

một số khó khăn trong công tác bồi thường GPMB. Xét về mặt vị trí, n Thủy là vị trí cửa ngõ kiểm sốt tuyến giao thông huyết mạch - Quốc lộ 12B nối vùng Tây Bắc với quốc lộ 1A, tiếp giáp với 2 vùng kinh tế lớn có dân số lớn. Trong những năm qua, tuy đã có nhiều cố gắng, những huyện Yên Thủy vẫn chậm phát triển so với mặt bằng chung của tỉnh. Nhằm đưa huyện Yên Thủy ngày càng đi lên và phát triển bền vững thì việc xây dựng đô thị là một trong những vấn đề trọng tâm. Tuy nhiên việc bồi thường GPMB ở huyện còn nhiều vướng mắc, chưa đúng với tiến độ, gây bức xúc, tác động không nhỏ đến đời sống KT-XH của người dân.

Với sự cấp thiết của vấn đề nêu trên, tôi đã thực hiện nghiên cứu đề tài: “Đánh giá cơng tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án xây dựng Trụ sở Bảo hiểm xã hội huyện n Thủy, tỉnh Hịa Bình”.

<small>3</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

<small>2. Mục tiêu nghiên cứu</small>

- Nghiên cứu, làm rõ các khái niệm về bồi thường, GPMB

- Nghiên cứu và đánh giá công tác bồi thường, GPMB dự án “Xây dựng Trụ sở bảo hiểm xã hội huyện n Thủy, tỉnh Hịa Bình”

- Tìm ra những khó khăn trong q trình thực hiện bồi thường GPMB - Đưa ra một số giải pháp tăng cường công tác GPMB

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu: công tác bồi thường, GPMB dự án “Xây dựng Trụ sở bảo hiểm xã hội huyện n Thủy, tỉnh Hịa Bình”

<small>- Pham vi nghiên cứu:</small>

+ Khơng gian: diện tích đất nằm trong phạm vi thu hồi phục vụ cho xây

<small>dựng dự án thuộc địa bàn TT Hàng Trạm, huyện n Thủy, tỉnh Hịa Bình</small>

<small>+ Thời gian: năm 2015</small>

<small>4. Phương pháp nghiên cứu</small>

<small>- Phương pháp tơng hợp: tìm hiéu các bản báo cáo, sơ liệu cán bộ</small>

<small>hướng dẫn cung cấp và các bài báo về dự án nghiên cứu dé tổng hợp thành các</small>

<small>sô liệu cân thiệt phục vụ cho bai viết.</small>

- Phuong pháp phân tích - đánh giá: nghiên cứu các số liệu dé kết quả và những đánh giá về tình hình bồi thường, GPMB của dự án. Từ đó đưa ra

<small>những khó khăn và nêu ra một sô giải pháp.</small>

<small>5. Nguồn sô liệu</small>

Các quyết định, báo cáo, số liệu được cung cấp từ địa điểm thực tập và trên

<small>trang thông tin điện tử huyện yên Thủy.</small>

6. Kết cấu chuyên đề

Nội dung chính của chuyên đề tốt nghiệp gồm 3 chương:

Chương 1: Cơ sở lý luận chung về bồi thường, giải phóng mặt bằng

Chương 2: Đánh giá cơng tác bồi thường, giải phóng mặt bang dự án xây dựng Trụ sở bảo hiểm xã hội huyện n Thủy, tỉnh Hịa Bình

Chương 3: Một số giải pháp nâng cao công tác bồi thường, giải phóng mặt băng dự án xây dựng Trụ sở bảo hiểm xã hội huyện n Thủy, tỉnh Hịa Bình

<small>4</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

<small>7. Lời cảm ơn</small>

Qua thời gian thực tập và nghiên cứu tại phòng Kinh tế - Hạ tang UBND huyện n Thủy tơi đã hồn thành Chun đề tốt nghiệp, chuyên ngành Kinh tế và Quản lý Đô thị với dé tài: “Đánh giá công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án xây dựng Trụ sở Bảo hiểm xã hội huyện n Thủy, tỉnh Hịa Bình” với sự hướng dẫn và giúp đỡ của các thầy cơ trong Khoa Mơi trường, Biến đổi khí hậu và Đô thị tại trường Đại học Kinh tế Quốc dân, các anh chị tại phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Yên Thủy.

Tôi xin cảm ơn cô giáo Bùi Thị Hồng Lan đã trực tiếp hướng dẫn tận tình và đưa ra những định hướng cần thiết trong suốt quá trình thực hiện chun đề này.

Tơi xin cảm ơn các thầy cô Trường Đại học Kinh tế Quốc dân và khoa Mơi trường, Biến đổi khí hậu và Đơ thị đã tạo điều kiện cho tơi hồn thành chun dé.

Tơi xin gửi lời cảm ơn đến Phòng Kinh tế va Hạ tang UBND huyện Yên <small>Thủy, cán bộ hướng dẫn — anh Nguyễn Anh Sơn cùng các anh chị trong phòng ban</small>

đã hướng dẫn, cung cấp những số liệu, tài liệu cần thiết giúp tơi nghiên cứu và hồn thành chuyên đề này.

<small>Sinh viên thực hiện</small>

<small>Vũ Thị Ngọc</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

LỜI CAM ĐOAN

"Tôi xin cam đoan nội dung báo cáo đã viết là đo bản thân thực hiện, không sao chép, cắt ghép các báo cáo hoặc chuyên đề của người khác; nếu sai phạm tôi

<small>xin chịu kỷ luật với Nhà trường”</small>

<small>Hà Nội, ngày tháng nămSinh viên thực hiện</small>

<small>Vũ Thị Ngọc</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

CHUONG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VE BOI THƯỜNG, GIẢI PHONG MẶT BẰNG

1.1. Khái quát về công tác bồi thường, GPMB

1.1.1. Các khái niệm liên quan đến bồi thường và GPMB * Giải phóng mặt bằng

<small>“GPMB là q trình thực hiện các cơng việc liên quan đến di chuyền nhà</small>

cửa và cây cối của người dân trên phần đất nằm trong dự án. Mục đích nhằm phục vụ cho việc cải tạo, quy hoạch đô thị, cải tạo vốn đất hoặc xây dựng các cơng trình mới. Việc GPMB được thực hiện sau khi chủ đầu tư tiến hành đền bù cho các công trình tồn tại trước đó cần di đời dé lay mặt bằng thực hiện, triển khai dự án.”

Trong mỗi dự án THD nhằm phục vụ cho các mục đích AN — QP của Nha nước thì việc vận động người dân GPMB luôn là điều quan trọng nhất. Việc này phải dam bảo day đủ lợi ích cho các hộ dân khi di dời cũng như có chỗ dé họ tái

<small>định cư.</small>

“GPMB là quá trình phức tạp và cần phải cân bằng lợi ích giữa người dân và chủ đầu tư. Nếu van dé nay không được giải quyết khéo léo và triệt dé sẽ dẫn đến việc tranh chấp kéo dài.”

* Thu hồi đất

Căn cứ theo quy định của pháp luật hiện hành, tại “khoản 11 Điều 3 Luật dat đai năm 2013”, THD được hiểu như sau:

“Nhà nước ra quyết định thu lại quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân, tổ chức được Nhà nước trao quyền sử dụng đất hoặc thu lại đất đang thuộc quyền sử dụng đất của người khác nếu người này có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai trong q trình sử dụng đất.”

Tuy nhiên, chỉ có những trường hợp cụ thé Nhà nước mới có thé THD. Căn cứ theo “Khoản 1, Điều 16, Luật Dat dai 2013”:

“1. Nhà nước quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:

a) Thu hồi đất vì mục đích quốc phịng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, cơng cộng.

b) Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai.

c) Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

lại dat, có nguy cơ de doa tính mạng con người.

2. Nhà nước quyết định trưng dung đất trong trường hợp thật cần thiết dé thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh hoặc trong tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai”

* Bồi thường

“Bồi thường là trả lại công lao, giá trị tương xứng của một chủ thé nào đó bị thiệt hai, ton that boi hành vi của chủ thé khác. Bồi thường khi Nhà nước THD là việc Nhà nước trả lại giá trị QSDĐ đối với diện tích đất bị thu hồi. Trong đó, giá trị QSDĐ của một diện tích đất do quy định của pháp luật hoặc do thỏa thuận giữa các chủ thể bao gồm: giá trị thể hiện bằng tiền hoặc bằng những vật chất

Theo Luật đất đai 2013:

“Người bị thu hồi đất đang sử dụng vào mục đích nào thì được bồi thường bằng việc giao đất mới có cùng mục đích sử dụng, nếu khơng có dat đề bồi thường thì được bơi thường bang giá trị quyền sử dụng đất tại thời điểm có quyết định thu hồi; trường hợp bồi thường băng việc giao đất mới hoặc băng nhà có chênh lệch về giá trị thì phần chênh lệch đó được thực hiện thanh tốn bằng tiền.

Trường hợp người sử dụng đất được bôi thường khi Nhà nước thu hồi dat mà chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với Nhà nước thì phải trừ đi khoản tiền phải thực hiện nghĩa vụ tài chính vào số tiền được bồi thường, hỗ trợ dé hoàn trả Ngân sách nhà nước.

Giá đất dé tính bồi thường là giá đất theo mục dich sử dụng tại thời điểm có quyết định thu hồi đất do UBND cấp tỉnh công bồ theo quy định của Chính phủ; khơng bồi thường theo giá đất sẽ được chuyên mục đích sử dụng.”

* Quy định bồi thường về tài sản:

“Chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất khi Nhà nước thu hồi đất mà bị thiệt hại thì được bồi thường.

Chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất khi Nhà nước thu hồi đất mà đất đó thuộc đối tượng khơng được bồi thường thì tùy từng trường hợp cụ thé được bồi <small>thường hoặc hé trợ tài sản.</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

Nhà, cơng trình khác gắn liền với đất được xây dựng sau khi quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã công bố mà khơng được cơ quan Nhà nước có thâm quyền

cho phép xây dựng thì khơng được bồi thường.

Nhà, cơng trình khác gắn liền với đất được xây dựng sau ngày 01 tháng 7 năm 2004 mà tại thời điểm xây dựng đã trái với mục đích sử dụng đất đã được xác định trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã xét duyệt thì khơng được bồi

Hệ thống máy móc, dây chuyên sản xuất có thể tháo rời và di chuyển được thì chỉ được bơi thường các chi phí tháo đỡ, vận chuyên, lắp đặt và thiệt hại khi tháo đỡ, vận chuyền, lắp đặt; mức bồi thường do UBND cấp tỉnh quy định phù hợp với pháp luật hiện hành và thực tế ở địa phương.”

* Quy định về hỗ trợ khi Nhà nước THD:

“Hỗ trợ là việc Nha nước giúp đỡ người bị thu héi dat thông qua dao tao <small>nghề mới, hỗ trợ việc làm, cấp kinh phí để đi dời đến địa điểm mới.”</small>

Theo quy định tại “Điều 83 Luật Đất đai 2013”:

“Người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất thi ngoài được bồi thường <small>theo quy định thì cịn được xem xét hỗ trợ; Việc hỗ trợ đảm bảo khách quan, công</small>

bằng, kịp thời, công khai và đúng quy định của pháp luật. Các khoản hỗ trợ gồm: Hỗ trợ 6n định đời sống và sản xuất; Hỗ trợ đảo tạo, chuyền đơi nghề và tìm kiếm

<small>việc làm; Hỗ trợ tái định cư; Hỗ trợ khác.”</small>

“Tái định cư là việc sinh sống và làm ăn tại một nơi khác với nơi ở trước đây. Khi Nhà nước thu hồi hoặc trưng thu đất đai dé thực hiện các dự án phát triển, việc tái định cư bắt buộc là sự di chuyên không thé tránh khỏi.”

Theo “Điều 22 Nghị định 47/2014/NĐ-CP” về việc hỗ trợ tái định cư được

<small>thực hiện như sau:</small>

“Nếu nhận đất ở, nhà ở tái định cư mà số tiền được bồi thường về đất nhỏ hơn giá trị một suất tái định cư tối thiêu thì được hỗ trợ khoản chênh lệch giữa giá

<small>trị suât tái định cư tôi thiêu và sô tiên được bôi thường về đât</small>

Nếu tự lo chỗ ở thì ngồi việc được bồi thường về đất còn được nhận khoản

tiền hỗ trợ tái định cư. UBND cấp tỉnh căn cứ quy mô diện tích đất ở thu hơi, số nhân khẩu của hộ gia đình và điều kiện cụ thể tại địa phương quy định mức hỗ trợ

<small>cho phù hợp.</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

Các hình thức sau gồm: Bồi thường bằng nhà ở; Bồi thường bằng giao đất ở mới; Bồi thường bằng tiền dé người dân tự lo chỗ ở.”

* Giá đất

Theo Điều 4 Luật đất đai 2013:

“Giá đất là số tiền tính trên một đơn vị diện tích đất do Nhà nước quy định hoặc được hình thành trong giao dịch về QSDĐ. Giá trị QSDĐ là giá trị bằng tiền của QSDĐ đối với một diện tích đất xác định trong thời hạn sử dung đất xác định. Nhà nước thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu của mình thông qua việc quyết định giá đất.

Nhăm đảm bảo nguyên tắc QSDĐ được pháp luật bảo hộ trong việc xác định giá đất bồi thường khi Nhà nước THD được quy định tại Khoản 2 Điều 54 Hiến pháp năm 2013. Việc xác định giá đất cụ thé dé tính tiền bồi thường về đất cũng hướng đến việc bảo đảm nguyên tắc việc thu hồi đất phải công khai, minh bach và được bôi thường theo quy định của pháp luật theo quy định tại khoản 3 Điều 54 Hiến pháp năm 2013.”

“Theo Điều 113 và 114 Luật Đất đai năm 2013, để xác định giá đất bồi thường khi Nhà nước THD, ta sé dựa vào những cơ sở trực tiếp và gián tiếp là: bảng giá đất, khung giá đất và giá đất cụ thể. Dưới sự tham mưu của cơ quan quản

ly đất đai cấp tinh, UBND cấp tinh sẽ quyết định giá dat cụ thé. Gia đất cụ thé sẽ làm căn cứ dé tính tiền bồi thường khi Nhà nước THD.”

Khung giá đất: “Là các quy định của Chính phủ xác định giá đất từ tối thiêu đến tối đa cho từng loại đất.”

“Theo Điều 113 Khung giá đất, Luật Đất đai 2013, Chính phủ ban hành khung giá đất định kỳ 05 năm một lần đối với từng loại đất, theo từng vùng. Trong thời gian thực hiện khung giá đất mà giá đất phổ biến trên thị trường tăng từ 20% trở lên so với giá tối đa hoặc giảm từ 20% trở lên so với giá tối thiểu trong khung giá đất thì Chính phủ điều chỉnh khung giá đất cho phù hợp.”

Bang giá dat: “Là tập hợp các mức giá đất cho mỗi loại đất do UBND cấp tỉnh ban hành trên cơ sở phương pháp xác định giá đất và khung giá các loại đất”

“Điều 114, Luật Đất đai 2013 quy định về bảng giá đất và giá đất cụ thể:

Căn cứ nguyên tắc, phương pháp định giá đất và khung giá đất, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng và trình Hội đồng nhân dân cùng cấp thông qua bảng giá đất trước khi ban hành. Bảng giá đất được xây dựng định kỳ 05 năm một lần

<small>10</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

và công bố công khai vào ngày 01 tháng 01 của năm đầu kỳ.

Trong thời gian thực hiện bảng giá đất, khi Chính phủ điều chỉnh khung giá đất hoặc giá đất phố biến trên thị trường có biến động thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh điều chỉnh bảng giá đất cho phù hợp.”

Giá đất cụ thể: “Là giá đất theo mục đích sử dụng đất và thời hạn sử dụng đất ghi trong quyết định giao đất, cho thuê đất, công nhận QSDĐ, quyết định THD và được UBND cấp tỉnh xây dựng”

“Theo Điều 114. Bảng giá đất và giá đất cụ thể, Luật Đất đai 2013:

UBND cap tỉnh quyết định giá đất cụ thé. Cơ quan quan ly đất đai cấp tinh có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức việc xác định giá đất cụ thể. Trong quá trình thực hiện, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh được thuê tổ chức có chức năng tư van xác định giá dat dé tư vấn xác định giá đất cụ thé.

Việc xác định giá đất cụ thê phải dựa trên cơ sở điều tra, thu thập thông tin về thửa đất, giá dat thị trường và thông tin về giá đất trong cơ sở dit liệu đất đai;

áp dụng phương pháp định giá đất phù hợp. Căn cứ kết quả tư vấn xác định giá đất, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh trình Hội đồng thâm định giá đất xem xét trước khi trình Ủy ban nhân dân cùng cấp quyết định.”

1.1.2. Đặc điểm của quá trình bồi thường GPMB

GPMB là một nhiệm vụ khó khăn nhưng lại rất quan trọng, mang tính đa dạng, phức tạp. Mỗi dự án sẽ mang mục đích và tính chất khác nhau, tuy nhiên đều gây ảnh hưởng đến đời sống, thói quen, tinh thần của người dân và các bên liên quan. Khơng những thế cịn gây ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích chung của xã hội. Đối với Nhà nước, GPMB đáp ứng nhu cầu phát triển KT-XH, quản lý sử dụng dat đai. Đối với chủ đầu tư, GPMB liên quan đến nguồn vốn, tiễn độ và kết quả của dự án. Còn với các hộ dân bi ảnh hưởng, GPMB tác động trực tiếp đến giá trị vật chất, đời sống hàng ngày.

GPMB chịu sự tác động của các chính sách, quy định về đất đai chưa được hợp lý, phải sửa đôi bổ sung nhiều lần. Bên cạnh đó, bộ máy tơ chức thực hiện

<small>cũng tác động không nhỏ, lực lượng cán bộ chưa được đào tạo chuyên nghiệp vàđông bộ vê chuyên mơn.</small>

Mỗi dự án tại mỗi địa phương sẽ có điều kiện tự nhiên, điều kiện phát triển

<small>KT-XH, trình độ dân trí khác nhau, q trình GPMB cũng sẽ diễn ra theo những</small>

kế hoạch và giải pháp khác nhau.

<small>II</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

Mức bồi thường và hỗ trợ cũng khác nhau tùy theo đặc điểm riêng của từng khu vực. Đất đai là vấn đề hết sức nhạy cam và la tài sản có giá tri cao dẫn đến cơng tác GPMB càng thêm khó khăn và phức tạp. Đối với mục đích sử dụng từng loại đất, chuyên đổi mục đích sử dụng khơng đúng quy định ảnh hưởng đến quản lý đất đai trên địa bàn, không xác định được nguồn gốc SDD, tinh trạng mua ban, cho trên miệng khơng có giấy tờ, lan chiếm, xây dựng trai phép khó kiểm sốt.

1.1.3. Những yếu tố anh hướng tới GPMB

Các yếu tổ ảnh hưởng đến GPMB được chia làm 5 nhóm chính. - Nhóm yếu tố về chính sách, pháp luật dat đai

Đất đai là đối tượng quản lý phức tạp và nhạy cảm, luôn biến động theo sự đi lên của nền KT-XH. Dé xác định được hồ sơ về dat đai phải đo đếm, khảo sát thực tế và các giấy tờ liên quan như : GCNQSD đất, giấy phép xây dựng, hợp đồng mua bán, giấy chuyên nhượng QSDĐ,... Các văn bản pháp luật phải đảm bảo tính ồn định và phù hợp. Phải làm đúng và đủ các quy định, chính sách dé xác lập hồ sơ chính xác, nhanh gọn và tránh bất đồng ý kiến giữa các bên. Lợi ích về đất đai của các bên liên quan ảnh hưởng trực tiếp bởi các chính sách, pháp luật về đất đai. Đây cũng chính là cơ sở pháp lý đề xác định nội dung, mức đền bù cũng như những chỉ phí hỗ trợ trong quá trình GPMB. Tuy nhiên, quá trình này cịn gặp khá nhiều khó khăn do tính chưa 6n định, thống nhất của các chính sách, pháp luật về đất

Các chính sách, pháp luật về đất đai bao gồm: kế hoạch SDĐ; quy hoạch;

bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận QSDĐ; giải quyết khiếu nại, tổ cáo về đất đai.

Dé đáp ứng được yêu cầu thực tiễn và giải quyết khó khăn tồn tại trong

cơng tác bồi thường, GPMB, các chính sách, pháp luật ln được bồ sung và hồn

thiện trong những năm gần đây.

- Nhóm yếu tố về tài chính

Nhóm yếu tố này có vai trị quyết định hiệu quả, tiến trình của dự án. Vốn đầu tư, giá đền bù, hỗ trợ là các yếu tố chính trong nhóm này. Dự án có đủ vốn mới có thể thực hiện, nếu không sẽ bị chậm tiễn độ. Bên cạnh đó, giá đất cũng là yếu tơ lớn tác động đến cơng tác bồi thường.

- Nhóm yếu tố về thửa đất

<small>Vân đê vê dat đai hét sức phức tạp, phải có sự nghiên cứu, tìm hiéu sâu.</small>

<small>12</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

Các yếu tố như vị trí địa lý, đất đai tác động nhiều đến thu nhập, thói quen,... của người dân. Mà phần lớn người dân ln ngại phải thích ứng, đặc biệt là những gia

<small>đình kinh doanh bn bán. Khi thực hiện THD, người dân không những phải</small>

chuyền chỗ ở, thay đổi phương thức sản xuất mà còn phải thay đổi về tơn giáo, tin ngưỡng. Vì vậy, dé tránh tình trạng khiếu nại, tố cáo phải giúp người dân hiểu rõ về pháp luật đất đai, bồi thường.

- Nhóm yếu tố tổ chức thực hiện

Bồi thường GPMB ảnh hưởng rất nhiều đến sinh kế của người bị THD. Nếu thực hiện không tốt sẽ dẫn đến nhiều vấn đề kiện cáo về đất đai. Nên đề thực

hiện tốt cơng tác bồi thường, GPMB thì phương án đề ra và triển khai bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; tuyên truyền, phổ biến pháp luật về dat đai; khả năng xử lý công việc của cán bộ chuyên môn phải được thực hiện hiệu quả. Đây là những yếu tổ

có ảnh hưởng lớn đến tiến độ GPMB, làm giảm khiếu nại, khiếu kiện về đất dai. - Nhóm yếu tố liên quan đến người sử dụng đất

Hiểu biết các van đề về đất đai địi hỏi phải có sự tìm hiểu, nghiên cứu. Việc THĐ làm ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống, thu nhập cũng như thói quen của người dân. Người dân phải có những hiểu biết cơ bản nhất về pháp luật đất đai,

vừa dé đảm bảo lợi ích cho họ, vừa dé hạn chế được tình trạng khiếu nại, tổ cáo trong quá trình thu hơi, bồi thường dat.

1.1.4. Quy trình bồi thường GPMB

Các thủ tục cần thiết dé THD sẽ được UBND cấp tỉnh hoặc huyện chuan bị. Các thủ tục sẽ dựa trên co sở về trường hop THD, kế hoạch SDD hang năm và tình hình SDD của các dự án thuộc các trường hop THD. Quy trình bồi thường GPMB diễn ra gồm 9 bước:

<small>Bước 1: Thông báo thu hồi đất</small>

“Cham nhất là 90 ngày trước khi có quyết định THD đối với đất nông nghiệp và 180 ngày đối với đất phi nơng nghiệp, cơ quan Nhà nước có thâm quyền phải thơng báo cho người có đất thu hồi biết. Nội dung thơng bao THD phải có kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm. Thông báo THD phải được gửi đến từng người có đất thu hdi, họp phố biến đến người dân trong khu vực có đất thu hồi và thơng báo trên phương tiện thông tin đại chúng, niêm yết tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu

<small>13</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

Bước 2: Thu hồi đất

“UBND cấp tỉnh có thâm qun thu hồi đất nơng nghiệp thuộc quỹ đất cơng ích của xã, phường, thị tran; đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngồi, tổ chức nước ngồi có chức năng ngoại giao, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi. UBND cấp huyện có thâm quyền THD đối với đất của hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư; đất ở của người Việt Nam định cư ở nước

<small>ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam.</small>

Trường hợp khu dat thu hồi có cả tổ chức và hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất thi UBND cấp tỉnh có thâm quyền quyết định THD hoặc ủy quyền cho UBND cấp huyện quyết định THD.”

<small>Bước 3: Kiêm đêm đât đai, tài sản có trên đât</small>

“UBND cấp xã có trách nhiệm phối hợp với ban bồi thường, GPMB sau khi có quyết định THĐ của cấp có thâm quyên. Triển khai thực hiện kế hoạch THD, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm. Người sử dụng đất có trách nhiệm phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện việc điều tra, khảo sát, đo đạc xác định diện tích đất, thống kê nhà ở, tài sản khác gắn liền với dat dé lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Bên cạnh đó phải có trách

nhiệm tô chức vận động, thuyết phục dé người sử dung đất thực hiện giao đất trong

trường hợp người sử dụng đất trong khu vực có đất thu hồi khơng phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB trong việc điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm

Chủ tịch UBND cấp huyện sẽ ban hành quyết định kiểm đếm bắt buộc nếu trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày được vận động, thuyết phục mà người sử dụng

đất vẫn không phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB. Người có đất thu hồi có trách nhiệm thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc. Trường hợp người có đất thu hồi khơng chấp hành thì Chủ tịch UBND cấp huyện ban hành quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiêm đếm bắt buộc và tô chức thực hiện cưỡng chế theo quy định tại Điều 70 của Luật đất đai 2013. Việc cưỡng chế được thực hiện khi: sau khi UBND cấp xã, Ủy ban MTTQVN cấp xã nơi có đất thu hồi và ban bồi thường, GPMB đã vận động, thuyết phục những người có đất thu hồi khơng chấp hành quyết định kiểm đếm bắt buộc; Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiếm đếm bắt buộc đã được niêm yết công khai tại trụ sở UBND cấp xã, tại địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi;

Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiêm đếm bắt buộc đã có hiệu lực thi

<small>14</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

hành; người bi cưỡng chế đã nhận được quyết định cưỡng chế có hiệu lực thi hành. UBND cấp xã sẽ lập biên bản trong trường hợp người bị cưỡng chế từ chối không nhận quyết định cưỡng chế hoặc vắng mặt khi giao quyết định cưỡng chế.

Trình tự, thủ tục thực hiện quyết định cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc: tổ chức được giao nhiệm vụ thực hiện cưỡng chế vận động, thuyết phục, người bị cưỡng chế; trường hợp người bị cưỡng chế chấp hành quyết định cưỡng chế thì tơ chức được giao thực hiện cưỡng chế lập biên bản ghi nhận sự chấp hành và thực hiện điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm. Trường hợp người bi cưỡng chế không chấp hành quyết định cưỡng chế thì t6 chức được giao thực hiện cưỡng chế thi hành quyết định cưỡng chế.”

Bước 4. Lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư:

“Việc lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là trách nhiệm của tô chức làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB đối với các tô chức, cá nhân, hộ gia định bi THD. Dựa vào số liệu kiểm kê tổng hợp, các thông tin liên quan của từng trường hợp, áp giá tính giá trị bồi thường về đất, tài sản trên đất. UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện có trách nhiệm tơ chức lập và thực hiện dự án tái định cư trước khi THD. Khu tái định cư tập trung phải xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của từng vùng, miền. Dự án tái định cư được lập và phê duyệt độc lập với phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư nhưng phải bảo đảm có đất ở, nhà ở tái định cư trước khi cơ

quan nhà nước có thâm quyền quyết định THD. Khu tái định cư được lập cho một hoặc nhiều dự án; nhà ở, đất ở trong khu tái định cư được bố trí theo nhiều cấp nhà, nhiều mức diện tích khác nhau phù hợp với các mức bôi thường và khả năng

<small>chi trả của người được tái định cu.”</small>

Bước 5. Niêm yết công khai lấy ý kiến của nhân dân

“UBND cấp xã nơi có đất thu hồi phối hợp cùng với ban bồi thường, GPMB tổ chức cuộc họp trực tiếp với người dân dé thông báo và lấy ý kiến sau khi phương án bồi thường chi tiết được lập. Đồng thời niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại trụ sở UBND cấp xã, nhà văn hóa hoặc các địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi. Cuộc họp lấy ý kiến phải được lập thành biên bản và có xác nhận của đại diện UBND cấp xã, đại diện Ủy ban MTTQVN cấp xã, đại diện những người có đất bị thu hồi. Ban bồi thường,

GPMB có trách nhiệm tơng hợp ý kiến đóng góp bằng văn bản, ghi rõ số lượng ý kiến đồng ý, số lượng ý kiến không đồng ý, số lượng ý kiến khác đối với phương

<small>15</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

án bôi thường, hỗ trợ, tái định cư; phối hợp với UBND cấp xã nơi có đất thu hồi tơ chức đối thoại đối với trường hợp cịn có ý kiến không đồng ý về phương án bồi

thường, hỗ trợ, tái định cư; hồn chỉnh phương án trình cơ quan có thâm quyền.”

<small>Bước 6. Hồn chỉnh Phương an:</small>

“Đại diện chính quyền, đoàn thé ở cơ sở, tổ chức bồi thường tiếp thu, hoàn

chỉnh phương án chỉ tiết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên cơ sở ý kiến góp ý của các đối tượng có đất bị thu hồi, trình cơ quan chun mơn thâm định và trình cấp có thâm quyền phê duyệt.”

Bước 7. Phê duyệt phương án chỉ tiết và tô chức triển khai thực hiện:

“Việc quyết định THD, phê duyệt và tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được quy định như sau: UBND cấp có thẩm quyền quy định tại Điều 66 của Luật đất đai năm 2013 quyết định THĐ, quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong cùng một ngày. Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB có trách nhiệm phối hợp với UBND cấp xã phổ biến và niêm yết công khai quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định

cu; gui quyét định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đến từng người có đất thu hồi,

trong đó ghi rõ về mức bồi thường, hỗ trợ, bồ trí nhà hoặc đất tái định cư (nếu có), thời gian, địa điểm chỉ trả tiền bồi thường, hỗ trợ; thời gian bố trí nhà hoặc đất tái định cư (nếu có) và thời gian bàn giao đất đã thu hồi cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng. Trường hợp người có đất thu hồi khơng bàn giao đất thì UBND cap xã, Ủy ban MTTQVN cấp xã nơi có dat thu hồi ban bồi thường,

GPMB tơ chức vận động, thuyết phục người có đất thu hồi thực hiện, nếu họ vẫn không bàn giao đất thì bị cưỡng chế theo quy định tại Điều 71 của Luật đất đai

Bước 8. Tổ chức chỉ trả bồi thường:

“Theo quy định tại Điều 93 Luật đất đai 2013, trong thời hạn 30 ngày ké từ ngày quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thâm quyền có hiệu lực thi hành, cơ quan, tổ chức có trách nhiệm bồi thường phải chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất thu hồi. Trong trường hợp tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất thu hồi bị thanh tốn chậm thì khi nhận tiền, ngoài tiền bồi thường, hỗ trợ

theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được cấp có thấm quyền phê duyệt,

người có đất thu hồi cịn được chỉ trả thêm khoản tiền bằng mức tiền chậm nộp theo quy định của Luật quản lý thuế tính trên số tiền chậm trả và thời gian chậm trả. Trường hợp người có đất thu hồi khơng nhận tiền bồi thường, hỗ trợ theo

<small>16</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

phương án bơi thường, hỗ trợ, tái định cư thì tiền bồi thường, hỗ trợ được gửi vào tài khoản tạm giữ của Kho bạc nhà nước theo phê duyệt của cấp có thâm quyền.

Tiền bồi thường, hỗ trợ đối với phần diện tích đất đang tranh chấp về QSDĐ và chưa giải quyết xong thì số tiền đó được chun vào Kho bạc Nhà nước, chờ

sau khi giải quyết xong xong tranh chấp thì trả cho người có quyền sử dụng đất.” Bước 9. Ban giao mặt bằng, cưỡng chế thu hồi dat

“Sau khi nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; người bị thu hồi đất phải bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư. Trường hợp người có đất bị thu hồi khơng bàn giao mặt bằng thì bị cưỡng chế thu hồi đất theo quy định tại Điều 71 Luật Đất đai 2013. Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định THD được niêm yết công khai tại trụ sở UBND cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi. Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối không nhận quyết định cưỡng chế hoặc vắng mặt khi giao quyết định cưỡng chế thì UBND cấp xã lập biên bản.

Trước khi tiến hành cưỡng chế, Chủ tịch UBND cấp huyện quyết định thành

lập Ban thực hiện cưỡng chế; Ban thực hiện cưỡng chế vận động, thuyết phục, đối

thoại với người bị cưỡng chế; Ban thực hiện cưỡng chế lập biên bản ghi nhận khi người bị cưỡng chế chấp hành cưỡng chế. Việc bàn giao đất được thực hiện chậm nhất sau 30 ngày kể từ ngày lập biên bản. Trường hợp người bị cưỡng chế không chấp hành quyết định cưỡng chế thì phải bị cưỡng chế ra khỏi khu thì Ban thực hiện cưỡng chế có trách nhiệm di chuyên người bị cưỡng chế và người có liên quan, tài sản ra khỏi khu đất. Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối nhận tài sản thì Ban thực hiện cưỡng chế phải lập biên bản, tô chức thực hiện bảo quản tải sản

<small>theo quy định của pháp luật và thơng báo cho người có tài sản nhận lại tài sản.”</small>

1.1.5. Căn cứ pháp lý của công tác bồi thường, GPMB

1.1.5.1. Căn cứ pháp lý của Nhà nước về công tác bồi thường GPMB

Pháp luật đất đai đã được ban hành và sửa đôi nhiều lần từ Luật đất dai 1987 đến Luật đất đai 2013. Các văn bản này được áp dụng và điều chỉnh qua các thời điểm khác nhau dé phù hợp với thực tế, tuy nhiên vẫn có những ưu điểm và

<small>hạn chê.</small>

“Luật đất đai 2013 ngày 29/11/2013, quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Quyền của người sử dụng dat đã được mở rộng hơn như được quyền chuyền đổi, chuyên nhượng, cho

<small>17</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

thuê, thừa kế, thế chấp... Với đất bị thu hồi thì được bồi thường thiệt hại và tài sản trên đất dựa trên khung giá đất do Nhà nước quy định.”

“Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014, quy định chỉ tiết thi hành một số điều của Luật đất đai”

“Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính Phủ về thu tiền sử dụng đất”

“Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”

“Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 quy định về giá đất.”

“Nghị định số 61/2015/NĐ-CP quy định về chính sách hỗ trợ tạo việc làm và quỹ quốc gia về việc làm.”

“Quyết định số 63/2015/QĐ-TTg về chính sách hỗ trợ đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất”

“Thông tư số 37/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ TN&MT quy định chỉ tiết về bồi thường thiệt hại, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”

“Thông tư số 76/2014/TT-BTC ngày 16/6/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định 45/2014/NĐ-CP, ngày 15/5/2014 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất”

“Thơng tư số 30/2014/TT-BTNMT ngày 02/6/2014 của Bộ TN&MT quy định về hồ sơ giao đất, cho thuê đất, chuyên mục đích sử dụng dat, thu hồi đất”

1.1.5.2. Các văn bản pháp quy của tỉnh Hịa Bình liên quan đến bơi thường, GPMB “Căn cứ Quyết định 802/QĐ-UBND ngày 09/04/2015 của UBND tinh Hịa Bình về việc phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất năm 2015 huyện Yên Thủy”

“Quyết định số 25/2014/QĐ-UBND về việc ban hành Bộ đơn giá bồi <small>thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước THD trên địa bàn tỉnh Hịa Bình”</small>

“Quyết định số 19/2015/QĐ-UBND ngày 16/7/2015 của UBND tỉnh Hịa Bình Quyết định quy định hệ số điều chỉnh giá đất năm 2015 trên địa bàn tỉnh Hịa

“Quyết định số 37/2014/QĐ-UBND 25/12/2014 của UBND tỉnh Hịa Bình điều chỉnh Bảng giá các loại đất giai đoạn 2015-1019 trên địa bàn tỉnh Hịa Bình”

<small>18</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

“Quyết định số 24/2014/QĐ-UBND ngày 25/9/2014 về ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Hòa

1.2. Kinh nghiệm bồi thường GPMB ở một số nước trên thế giới. 1.2.1. Trung Quốc

Ở Trung Quốc, đất đai là sở hữu toàn dân và sở hữu tập thể, hay cịn gọi là chế độ cơng hữu. Dat bi thu hồi gồm: đất khu vực nông thôn va đất nông nghiệp của tập thé nông dân lao động. Đất phục vụ cho quân sự quốc phòng: các cơ quan

<small>nhà nước và các cơ quan nghiên cứu sự nghiệp; cơng trình giao thông, năng lượng;</small>

kết cầu hạ tầng công cộng; công trình cơng ích và phúc lợi xã hội, cơng trình trọng điểm quốc gia, bảo vệ môi trường sinh thái và phục vụ cho các lợi ích cơng cộng

<small>khác theo quy định của pháp luật.</small>

Trong q trình THĐ, chính quyền địa phương phải thơng báo và giải thích các van dé liên quan sau khi dự án đã được phê duyệt bao gồm kế hoạch thu hồi và bồi thường cụ thé. Sau khi đưa ra thông báo, tài sản trên đất bị thu hồi sẽ không

<small>được nâng câp hay cải tạo.</small>

Quốc vụ viện - hay còn được hiểu là CP và hệ thống chính quyền cấp tinh, thành phố trực thuộc TƯ là các cơ quan có thâm quyền THD. Nhiệm vụ thực hiện công tác quản lý GPMB sẽ giao cho Cục quản lý tài nguyên đất đai tại các địa phương triển khai

Ở Trung Quốc, bên bồi thường là người SDĐ sau khi thu hồi. Tiền bồi thường bao gồm: lệ phi SDD và tiền bồi thường cho người bị THD. Trong đó, lệ phí SDĐ phải giữ 70% ở ngân sách cấp tỉnh, 30% còn lại nộp vào ngân sách cấp trung ương. Lệ phí SDD bao gồm lệ phí khai khan đất đai; lệ phí chống lũ lụt; lệ phí chuyển mục đích SDD. Ngồi ra cịn có quy định mức nộp lệ phí trợ cấp đời sông cho người bị THD là nông dân cao tuổi không thé chuyển đổi sang ngành nghề mới.

Các khoản bồi thường đất bao gồm: tiền bồi thường dat, tiền bồi thường hoa màu, tài sản, tiền trợ cấp về tái định cư. Cách tính tiền bồi thường căn cứ theo giá trị của đất đai nhân với hệ số do Nhà nước quy định. Tiền bồi thường hoa màu và tài sản thì xác định theo giá thị trường tại thời điểm THD.

Theo pháp luật Trung Quốc, lợi ích của người dân phải được dam bảo | khi bị THĐ, người dân phải có chỗ ở băng hoặc lớn hơn so với chỗ cũ. Vấn đề nhà ở

<small>19</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

được thực hiện bôi thường bằng tiền bao gồm: giá cả xây dựng lai nhà ở, chênh lệch giữa giá xây dựng nhà mới và nhà cũ, giá đất tiêu chuẩn và trợ cấp về giá cả.

<small>1.2.2. Singapore</small>

Ở Singapore, đất đai thuộc về sở hữu nhà nước và tư nhân. THD chi được thực hiện xây dựng hạ tầng, cơng trình phúc lợi xã hội, phát triển đô thị...

Về công tác THD sẽ được triển khai ngay khi có quy hoạch va dự án cụ thé. Quyền quyết định trong việc THD hoàn toàn thuộc về Nhà nước và người dan phải tuân theo. Công tac THD nhằm mục đích bắt buộc phục vụ cho việc phát triển cơ sở hạ tầng, phúc lợi xã hội và chỉnh trang đô thị. Chủ yếu THD Nhà nước, hạn chế thu hồi của tư nhân. Trách nhiệm THD là của Nhà nước, sau đó giao cho

các cơng ty hoặc nhà đầu tư thuê đất. Được sự cho phép của CP, các thành viên trong Nội các CP và ý kiến cộng đồng thì cơng tác THD mới được tiến hành. THD được thông báo đến người dân từ trước 2-3 năm. Việc thu hồi tiến hành tuân thủ theo đúng các bước. Nếu người dân nhất quyết không di chuyển, Nhà nước sẽ

cưỡng chế hoặc phạt theo Luật xâm chiếm đất công

Mức bồi thường THD căn cứ vào giá trị thực tế BĐS của chủ sở hữu. Trường hợp người bị THD không đồng với phương án bồi thường, họ có quyền th một tơ chức định giá tư nhân đề tiến hành định giá lại các chi phí thiệt hại. Chi phí định giá do Nhà nước trả. Nhà nước không bồi thường theo giá BĐS hiện tại mà bồi thường theo giá thấp hơn do trừ đi phần giá trị BĐS tăng thêm từ sự đầu tư cơ sở hạ tầng.

Tiền bồi thường THD ở Singapore đợt một là trả trước 20% giá trị bồi thường. Nhưng tiền trả nay chỉ thực hiện khi hộ dân thực hiện việc di dời nhà ở. Dot hai sẽ chỉ trả nốt khi người bi THD đã di chuyển hoàn toàn khỏi phan đất bị thu hồi.

1.3. Tiểu kết chương I

Trong thời ky CNH - HĐH như hiện nay, van đề về THD, GPMB 1a mối quan tâm hàng đầu. Vấn đề THD không chỉ tác động đến kinh tế, chính trị, xã hội mà cịn ảnh hưởng trực tiếp đến người có đất bị thu hồi, chính quyền địa phương,

chủ đầu tư.

Công tác bồi thường, GPMB, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước THD là van đề hết sức phức tạp. Chính sách, pháp luật về cơng tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đóng vai trò là phương án dé tháo gỡ những mâu thuẫn về lợi ích kinh tế

<small>20</small>

</div>

×