Luận văn thạc sĩ Luật học: Giải quyết nguồn tin về tội phạm trong tố tụng hình sự Việt Nam và thực tiễn thi hành ở Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.05 MB, 96 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

NGUYÊN NGỌC ANH

GIẢI QUYÉT NGUỎNTIN VE TOIPHAM

TRONG TO TUNG HÌNH SỰ VIỆT NAM VÀ THỰC TIEN THI HANH Ở CO QUAN ĐIỂU TRA VIỆN KIEM SÁT

NHÂN DÂN TÓI CAO

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

(Định hướng ứng dụng)

HÀ NỘI, NĂM 2020

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯ PHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUAT HÀ NỘI

NGUYÉN NGỌC ANH

GIẢI QUYÉT NGUỎN TIN VE TỘI PHẠM

TRONG TĨ TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM VÀ THỰC TIỀN THI HANH Ở CƠ QUANDIEU TRA VIỆN KIEM SÁT

NHÂN DÂN TOI CAO

LUAN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự

Mã số: 8380104

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Đức Hanh

HANOI, NĂM 2020

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

Tơi xi cam đoan đập là cơng trình nghiên cin khoa học độc lập cũa riêng

Tôi. Cúc ket quả nêu trong luân văn chưa được công bố trong bắt kb công trừnit nào khác. Cúc số liệu trong luận văn là tring thực, có nguén gốc rõ rằng và được trích dẫn đây đi theo quy dink

Tơi xin chịu trách nhiệm vỗ tinh chính xác và trung thực của huển văn này,

TÁC GIÁ LUẬN VĂN

Nguyễn Ngọc Anh

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

DANH MỤC CÁC CHU VIET TAT

Viện kiến sat nhân dân.

Viện kiểm sắt nhân dân tôi cao

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

Bang 1: Tổng số thông tin vi phạm, tôi phạm và tô giác, tin báo do 45 'CQĐT VKSNDTC tiếp nhận, giải quyết từ năm 2017 đến năm 2019 45 Bang 2: Kết quả công tác kiém tra xác minh gidt quyết nguồn tin thuộc thẩm “uyên do CQĐT VKSNDTC thực hiện từ năm 2017 đắn năm 2019 46 Bang 3: Nguôn tin về tôi phạm xây ra tại các ngành thude thẩm quyền của. CODT VKSNDTC giải quyét từ năm 2017 đến năm 2019 48 Bang 4: Nguôn tin về tội pham xây ra tại các lĩnh vực thuộc thẩm quyền của. CODT VKSNDTC giải quyét từ năm 2017 đến năm 2019 4p Bang 5: Ty lệ Nguôn tin và tội phạm thuộc thẩm quyền của CQĐT VKSNDTC' cit mới, dang phục hôi từ năm 2017 đến năm 2019. 50

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

MỞ DAU... A CHUONG 1 NHỮNG VAN BE CHUNG VA QUY ĐỊNH CUA PHÁP. LUAT T6 TUNG HÌNH SU VE GIẢI QUYẾT NGUON TIN VE TOI

111. Định nghĩa nguồn tin về tội phạm.. a

1.1.1 Khai niêm, đặc điểm của nguồn tin về tội phạm. 81.1.2. Khai niêm giãi quyết nguén tin vé tội phạm.

1.1.3. Đặc điểm giai quyết ng1.2. Vai trị, ý nghĩa của

hinh sự Việt Nan

121. Vai tro của gai quyết ngn tin vé tối phạm trong tơ tụng hình sựViệt Nam. 17

1.22. Ý nghĩa của giải quyết nguồn tin về tội phạm trong tơ tung hình sựViệt Nam. 18

1.3. Quy định của pháp luật tố tụng hiện hành liên quan đến giải quyết

1.3.2. Thời han giãi quyết nguôn tin vé tội phạm. 21.3.3. Thủ tục giãi quyết nguén tin vẻ tôi phạm. 331.3.4. Phương pháp giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm. ”1.3.5. Phục hồi giải quyết nguôn tin ve tôi phạm. 381.3 6. Giải quyết tranh chap về thẩm quyên giải quyết nguôn tin về tôi

pham. 28

KET LUẬN CHƯƠNG 1. ....30 CHƯƠNG 2 KHÁI QUÁT HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT NGUỎN TIN VE TOI PHAM TẠI CƠ QUAN DIEU TRA VIEN KIEM SÁT NHÂN DAN TÓI CAO 31

21. Tham quy het động gi quyết nguồn tn về tội phạm

cia Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dần tối cao 31

2.1.1, Tham quyển giải quyết nguôn tin về tôi phạm của Cơ quan điều tra

‘Vien kiểm sát nhân dân tôi cao. 31

2.1.2. Đặc điểm giai quyết nguôn tin vẻ tơi pham của Cơ quan điều tra

2.2. Quy trình giải quyết nguôn tin về tội phạm của Cơ quan điều tra'Viện kiêm sát nhân dân tối cao.. 37

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

CHUONG 3 THUC TRANG GIAI QUYET NGUON TIN VE Tội

PHAM TẠI CƠ QUAN DIEU TRA VIỆN KIEM SÁT NHÂN DAN TOI CAO VAKIEN NGHI, GIAI PHAP NANG CAO CHAT LUONG, HIEU

Qua... 44

3.1. Thực trạng giải quyết nguồn tin về tội phạm tại Cơ quan điều tra

'Viện kiểm sát nhân dân tôi cao. Ad

3.1.1. Két quả đạt được trong công tác giải quyết nguôn tin về tội pham.

tại Cơ quan điều tra Viên kiểm sát nhân dân tôi cao 44

3.1.2. Hạn chế trong công tác thực hiện việc giải quyết nguén tin về tôiphạm tại Cơ quan điêu tra Viện kiểm sét nhân dân tôi cao 513.1.3, Nguyên nhân của han chế trong công tác thực hiện việc giải quyếtnguôn tin về tội pham tại Cơ quan điêu tra Vien kiểm sát nhân dân tôi cao55

3.2. Kiến nghị và giải pháp nâng cao chất hrợng, hiệu quả công tác giải

quyết nguôn tin về tội phạm tại Co quan điều tra Viện kiếm sát nhândân tối cao 8

3.21. Sự cân lượng giải quyết nguôn tin vềtôi pham tại Cơ quan diéu tra Viện kiểm sát nhân dn tôi cao 58

3.2.2. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật nhằm tăng chất lượng giải quyết nguồn tin về tội pham thuộc thẩm quyền Cơ quan điều tra Viện sát

nhân dân tôi cao 603.2.3, Giải pháp nâng cao chat lượng giải quyết nguôn tin về tội phạm taiCơ quan điệu tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao 61

KET LUAN CHUONG 3... we TZKET LUẬN.. 4DANH MUC TAILIEU THAM KHAO

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

1. Tính cấp

Nguồn tin về tội phạm có vị trí quan trong, là “dau vảo” cho toản bộ quá trình tổ tụng hình sự. Giải quyết nguồn tin về tơi phạm lả cơ sở quan trong để khởi tô, diéu tra vu an hình sự Sau khi giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm, các cơ quan có thẩm quyền có đủ căn cứ để quyết định khởi tô vụ án. hoặc khơng khởi tơ vụ án hình sự. Quyết định khối tổ vụ án hình sự chính lả tiên dé, căn cứ để thực hiên quả trình điều tra, tiến hành các hoạt đồng như

thu thập chứng cứ, sác định người có hành vi phạm tơi. Hoạt đồng giải quyếtnguận tin về tội phạm có được thực hiện kip thời, tồn điện, chính ác thì việctim ra sự thất của vụ án mới hiệu quả, đúng người đúng tội, xử lý nghiêm.‘minh tôi pham, không bổ lọt tội pham cũng như làm oan người vơ tối

"Nếu như tình hình vi phạm pháp luật và tội pham trong 3 hội nói chung

để phức tạp thi tôi pham trong hoạt động tư pháp nói riêng cơn tinh vi, khó phathiện hơn rất nhiễu lẫn. Tôi pham xy ra trong hoạt động tw pháp sâm phạm.hoạt đông đúng đắn cia cơ quan tư pháp, sâm phạm quyển vả lợi ích hợp pháp

của cả nhân, tổ chức được pháp luật bao vệ, gây bức zúc trong sã hội, lâm

giảm uy tín, mất lịng tin cia nhân dân đổi với cơ quan bảo vê pháp luật. Cơ

quan điều tra Viên kiểm sát nhân dân tôi cao là cơ quan điều tra chuyên trách có thẩm quyên điều tra tội phạm xâm pham hoạt động tư pháp, tôi phạm tham

những, chức vụ xảy ra trong hoạt đồng tư pháp. Vi vậy, việc phát hiện, xử lý

kịp thời vi phạm, tội phạm xây ra trong lĩnh vực nay có ý nghĩa rất quan trọng,

góp phân làm trong sach bộ máy tư pháp, zây dựng nén tư pháp vững manh,phục vụ nhên dân, tạo niém tin vào công lý.

Bên cạnh đó, thực tế nghiên cửu va van dụng các quy định của pháp luật

trong hoat động giải quyết nguén tin về tội pham tại Cơ quan điều tra Viện kiểm. sát nhân dân tối cao cịn tơn tại một số hạn ché nhất định như công tac thụ lý, phân

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

trưởng hợp để xây ra tình trạng kéo dai thời gian kiểm tra, xác minh nguồn tin về. tội phạm. Điều nay khiến cho tinh trạng xac minh nguồn tin nhiều nhưng án khởi tô chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ do đó chưa đáp ứng được nhu cau thực tiến.

Do vay, việc nghiên cứu hoạt động giải quyết nguồn tin về tôi phạm của

cơ quan điều tra nói chung va giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm tại Cơ quan

điều tra Viện kiểm sát nhân dân tơi cao nói néng lả một vân dé cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn. Với nhận thức như vậy, tác giả đã chọn để tải: “Giới quyét ngn tin về tội phạm trong tơ tung hình sự Việt Nam và thưực tiễn thi hành: ở Cơ quan điều tra Viện kiêm sát nhân đâu tôi cao” làm đề tai luận văn thac

sỹ của minh với mong muốn nghiên cứu lam rõ hoạt động giải quyết nguôn tin

vẻ tội phạm của Cơ quan điêu tra Viện kiểm sắt nhân dân tối cao, cũng như kết quả việc thực hiên hoạt đơng nảy trên thực tiễn, để từ đó đưa ra những giải

pháp, phương hướng nâng cao hiệu qua công tác giải quyết nguồn tin vé tôi

hen bú Cơ quấn điều tra Viện kiện si nhận dâu tax cán nd tiếng va Cơng ác: đầu tranh phịng chong tội phạm xm phạm hoạt động tư pháp, bảo vệ công lý,

quyển con người và pháp chế sẽ hội chi nghĩa nói chung

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến dé tài

"Từ trước đến nay, để tả giải quyết nguôn tin vé tôi pham với chủ thể thực

hiến là Cơ quan điều tra không được để cập nhiễu trong các công trình nghiêncứu, đặc biệt đối với hoạt động giãi quyết nguồn tin vẻ tôi pham do Cơ quan điều

tra Viện kiểm sắt nhân đân tôi cao thực hiện thi nguôn tư liệu cịn ít hơn.

Liên quan dén hoạt động giải quyết ngn tin về tơi pham gắn với vai

trị, chức năng của Viện kiểm sat có thé kể đến một số cơng trình nghiên cửu. như. Tác giã Trần Thi Hậu (2018) "Chức năng của Viện Kiểm sét trong việc

giải quyết tổ giác, tin báo vẻ tôi phạm và kiến nghị khỏi tổ”, Luân văn Thạc

luật học, Trường Đại hoc Luật Ha Nội, Tác giả Đố Thu Thao (2018) “Nhiém

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

‘vy, quyền hạn của Viện Kiểm sát trong kiểm sát việc giải quyết nguồn tin vé

tôi phạm và khối tổ vu án hình sự”, Ludn văn Thạc si luật học, Trường đại hoc

Lut Ha Nội, Tác giã Tô Thi Tâm (2019) “Kiểm sit việc tiép nhân, giãi quyết tổ giác, tin bao về tội phạm va thực tiễn thi hanh tại tinh Bắc Kạn”, Luân văn.

Thac sf luật hoc, Trường đại học Luật Ha Nội. Các công trình nghiền cửu trên.

để trình bay được một số van đề lí luận và quy định của pháp luật tố tung hình sự hiện hành về kiểm sat việc tip nhân, giải quyết ngn tin vẻ tơi phạm, phân tích áp dung thực tiễn va đã đưa ra được một số giải pháp. Tuy nhiên, các cơng

trình nay mới chỉ nghiên cứu hoạt động giải quyết nguồn tin vé tôi pham dưới

góc đơ chủ thể thi hành la Việnkiểm sát, nội dung đều thể hiện chức năng kiểm sát chứ khơng có để cập đến các quy định pháp luật và thực tẫn áp dung trong việc giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm với chủ thể thực hiện la Cơ quan diéu tra.

Dưới góc độ nghiên cứu về hoạt động giải quyết nguồn tin vé tội phạm. của chủ thé la Cơ quan điều tra, có cơng trình nghiền cứu cia tác giả Ngõ Ngọc Dưỡng (2019) “Tiếp nhận va giải quyết nguồn tin về tội phạm va thực tiễn thi

hành cũa Cơ quan Cảnh sắt điều tra tỉnh Bắc Kan’, Luận văn Thạc sĩ luật học,Trường Đại hoc Luật Hà Nội. Nội dung của cơng trình nghiên cứu đã nêu đâyđũ các vân để lí ln về tiếp nhân, giải quyết ngn tin vé tơi pham, phân tích

thực tiễn thi hành tại địa phương (cụ thé tại một tinh). Tuy nhiên, phạm vi dé

tải của cơng trình nghiên cứu nảy là Cơ quan cảnh sát điều tra, đồng thời chưa

để cập cụ thể quy trình giải quyết nguồn tin vé ti phạm ra sao.

Một sé cơng trình nghiên cứu có nội dung phân tích vẻ Cơ quan diéu

tra Viện kiểm sát nhân dân tôi cao như. Tác giả Tơ Thi Hồi Thu (2014) “Thdm quyền điêu tra của Cơ quan điều tra Viện kiểm sắt nhân dân tối cao”,

Luận văn Thạc sĩ luất học, Trường Đại hoc Luật Hà Nội. Nội dung của cơng,

trình nghiên cứu đã khải quát sự thay đổi vé thấm quyền điều tra của Cơ quan. điều tra Viện kiểm sát nhân dân tôi cao qua các thời kỳ vả đưa ra những phân.

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

quan điều tra Viện kiém sát nhân dân tối cao, từ đó để xuất các giải pháp va nâng cao hiệu quả thực hiện thẩm quyền điều tra của Cơ quan điều tra Viện. kiểm sat nhân dân tối cao. Ngoai ra cịn có một số cơng trình nghiền cứu được.

thực hiện liên quan đến Cơ quan điều tra Viện kiểm sắt nhân dân tối cao như

ti viết: "Những yêu câu đặt ra khi Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân. tối cao thực hiện các luật mới về tư pháp hình sự" của tác gia Tiền si Nguyễn. Tiên Sơn - Thủ trưởng Cơ quan điền tra Viện kiểm sit nhân dân tối cao, Tap chi Kiểm sát, số 23/2017, bai viết: "Đổi mới tổ chức, hoạt động của Cơ quan

điều tra Viện kiểm sét nhân dan tôi cao đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình.

tình mới" của tác giả Tiến si Nguyễn Hai Phong - Phó Viện trưởng Thường. trực Viện kiểm sát nhân dân tơi cao, Tạp chí Kiểm sat, số 08/2017, bai viết

“Nang cao hiệu quả công tác tiếp nhân, giải quyết nguồn tin vé tội pham.

thuc tận duyên Cũ quả đệ bề Viết kiên eit niệu den tA Gan ap ứng yêu câu nhiệm vụ” của tác giả Nguyễn Toàn Thắng, Nguyễn Tuan Anh, Tap chi Kiếm sát, số 08/2017. Các nghiên cứu trên đã có để cập đến hoạt động giải quyết nguồn tin về tội pham thuộc thẩm quyển của Cơ quan điều tra Viện. kiểm sắt nhân dân tôi cao. Mat khác, trong công cuộc cãi cách từ pháp hiện nay, Đăng va Nhà nước đã có những chỉ đạo, đồng thời nhắn mạnh tắm quan

trong của Co quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao nhưng đến naychưa có một cơng trình nghiên cứu néo nghiền cứu tổng thể, toàn điện vé hoạt

động giải quyết nguồn tin về tội phạm của Cơ quan điều tra Viện kiểm sát

nhân dan tôi ca. Vi vay, với việc khái quát tinh hình nghiên cứu trên đây,

một lần nữa người viết khẳng định việc nghiên cứu để tải nay là hết sức cần. thiết, vita có tính lý luận vả vừa có tinh thực tiến.

3. Mục đích và nhiệm vụ của việc nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu.

Luận văn làm rổ một số vẫn dé lý luên vẻ hoạt động giải quyết nguồn tin vé tội phạm, nghiên cứu các quy định pháp luật về giải quyết nguồn tin về

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

tôi pham, khái quát thẩm quyền, đặc điểm hoạt đông giải quyết nguồn tin về. tôi phạm và việc thực th tại Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Trên cơ sở đó để xuất các giãi pháp, đưa ra các kién nghỉ hoàn thiện pháp luật để dim bão va nâng cao chất lượng công tác giải quyết nguồn tin vẻ tôi phạm tai Cơ quan điều tra Viên kiếm sắt nhân dân tối cao.

3.2. Nhiệm vụ cửa việc nghiên cứu

Dé đạt được mục dich trên, luận văn sẽ giãt quyết các nhiệm vụ cụ thể sau:

- Nghiên ci làm rổ một số vin để lý luân vé giãi quyét nguồn tin vẻ tối phạm

‘va đánh giá quy định của pháp luật về gai quyết nguồn tin vẻ tội phạm,

- Khái quát, phân tích hoạt động giãi quyết nguồn tín vé tối pham thuộc thẩm quyển của Cơ quan diéutra Viện kiễn sit nhân dân tdi can,

- Phân ích, đánh giá thực trang hoạt động thực hiện giải quyết nguôn tin về

tôi phạm tại Cơ quan điêu tra Viên kiểm sit nhân dân tối cao và zác định nguyên

nhân của những hạn chế,

- Xác định, để xuất các quan điểm, các giải pháp, kiến nghĩ hoàn thiện

pháp luật nhằm bao đăm thực hiện có hiệu qua việc giải quyết nguồn tin về tội

phạm tại Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tôi cao thời gian tới, nhằm.

nang cao chất lượng của giai đoạn tổ tung này.

4. Đối trợng và phạm vi nghiên cứu

Đồi tượng nghiên cửu của luận văn là những vẫn dé lý luận, pháp luật

‘va thực tiễn về giải quyết nguồn tin về tôi phạm tại Cơ quan điều tra Viện. kiểm sat nhân dân tối cao.

Pham vi nghiên cứu của luận văn là nghiên cứu lý luên vẻ hoạt động giãiquyết nguồn tin về tội phạm, được zác định theo phạm vi vẻ thời gian, pham vivề khơng gian va pham vi vẻ loại hình nguồn tin vẻ tội pham. Về thời gian,

luận văn nghiên cửu pháp luật liên quan đền giãi quyết nguồn tin vẻ tơi pham.

trong Bộ luất tơ tung hình sự năm 2015, có so sánh với Bộ luật tổ tung hình sự

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

giải quyết nguồn tin về tột phạm trong phạm vi một cơ quan có thẩm quyển tiến "hành tổ tụng la Cơ quan điêu tra Viên kiếm sit nhân dân tối cao trong thời gian 3 nam (từ năm 2017 đến năm 2019). Vẻ loại hinh nguồn tin, luận văn tập trung. nghiên cứu việc giải quyết 3 loại nguồn tin về tôi phạm phổ biển nhất hiện nay được quy định tại Điều 144 Bộ luật tổ tụng hình sự năm 2015 gồm: Tổ giác vé tôi pham, tin báo về tội pham, kiến nghĩ khối tổ của Cơ quan nh nước.

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu áp dụng để thực

Phuong pháp luận: luận văn được hoàn thành trên cơ sở phương phápluận của Chủ nghĩa Mác - Lénin va tư tưởng Hỗ Chí Minh vẻ nhà nước pháp

luật, Các giải pháp luân văn đưa ra nghiên cứu dua trên những quan điểm định

hướng chỉ dao, những nguyên tắc pháp ly đã được Đăng va Nha nước ta thựchiện cải cách từ pháp va hoàn thiên hệ thống pháp luật trong giai đoạn hiện nay.

Phương pháp nghiên cứu: luận văn sử dụng các phương pháp nghiên

cứu như phương pháp phân tích, tổng hop, vừa dim bảo tính khái quát của van để được nghiên cứu vừa đảm bao tính chuyên sâu ở mỗi nội dung liên

quan đến hoạt động gidi quyết nguôn tin vẻ tội phạm theo quy định của pháp

luật va theo thực tiễn tại Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao, phương pháp thông kê (được sử dụng để nêu rõ sé liệu thực tiễn về thực hiện quy định pháp luật về giải quyết nguồn tin về tội phạm theo thẩm quyền tại Co quan điều tra Viện kiểm sát nhân dan tôi cao).

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn.

- Ý ngiấa khoa hoc: Luân văn góp phân bỗ sung va lêm rõ, chính sắc thêm quan điểm khoa học về giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm cũng như quy. định pháp luật và thực tiến hoạt động giải quyết nguồn tin tại Cơ quan diéu tra Viện kiểm sat nhân dân tôi cao.

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

~ Ý nghĩa thực tiễn: Luận văn có gia trị như một tài liệu tham khảo. trong công tác nghiên cứu cũng như thực tiễn áp dụng pháp luật, góp phan nên lên một số giải pháp nông cao hiệu quả chất lượng giãi quyết nguồn tin về tội phạm trong hoạt động thực tiễn.

7. Kết cấu của luận văn.

Ngoài phan mỡ đầu, kết luận va danh mục tải liệu tham khảo, nội dungcủa luận văn gồm 3 chương,

Chương 1: Những vẫn đề chung và quy định của pháp luật tổ tụng hìnhsự về giãi quyết nguồn tin vé tôi pham.

Chương 2: Khái quát hoạt đông giải quyết nguồn tin vé tôi pham tại Cơ quan điền tra Viện kiểm sắt nhân dân tối cao.

Cñương 3: Thực trang giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm tại Cơ quan điều

tra Viện kiểm sát nhân dan tối cao va kiên nghị, giải pháp nâng cao chất lương,

hiệu quả

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

NHUNG VAN DE CHUNG VÀ QUY ĐỊNH CUA PHÁP LUAT 16 TUNG HÌNH SU VE GIẢI QUYET NGUON TIN

VE TOIPHAM

1.1. Định nghĩa giải quyết nguôn tin về tội phạm LLL Khải niệm, đặc điễm của nguỗn tin về tội phạm

Đối với việc giải quyết vu án hình sự, các cơ quan từ pháp hình sự phải

tuân thủ theo các hoạt động được diễn ra theo trình tự với sử tuên thủ nghiêm.

ngặt các thủ tục pháp lý được goi là tổ tụng hình sự. Trinh tự đó được chiathánh các giai đoan của TTHS. Giai đoạn khối tổ vụ án hình sự là giai đoạn.

đầu tiên, lá khởi nguồn của cả một quy trình giải quyết vụ an, trong đó co quan hoặc người có thẩm quyển căn cứ vảo các quy định của pháp luật hình. sự và TTHS có hay khơng dau hiệu tôi phạm để quyết định khởi tổ hoặc quyết

định không khởi tổ vụ án. Giai đoạn khối tổ bat đầu từ khi tiếp nhận thông tin

vẻ tôi phạm hoặc phát hiện tôi phạm vả kết thúc khi quyết định khỏi tố hoặc

quyết định khơng khỏi tơ vụ án hình sự được ban hank.

Trong giai đoạn KTVAHS, việc cơ quan hoặc người có thẩm quyên căn. cử vao các quy định của pháp luật hình sự và TTHS, tiến hành kiểm tra, xác

minh nhằm xác định có hay khơng đâu hiệu tội pham được gọi lả hoạt đông

giải quyết nguồn tin vé tội phạm Vậy để có thể hiểu rõ hơn về “giải quyết nguôn tin vé tội pham” cén phải zác định được nguồn tin vé tôi pham là gi?

‘Theo trung tâm từ điển học của Viên ngôn ngữ học thi “Nguồn” được

hiểu là nơi bat đầu, nơi phát sinh hoặc là nơi có thể cung cấp”, “Tin” được

hiểu là: Điều được truyền di, báo cho biết sư việc, tình hình sảy ra. Ghép

iam Thai GOTT) Khơ và wong nghi x VU Nam Thận Tin sf ojclọc, uông DashoeLae TP uM ag

Vănnghungtlec- họng tim Từ tổn, Bed tứng Wilt X00 BA Nỗng km 200% 0 692

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

nghĩa của hai từ nảy, có thể hiểu đơn thuần khái niệm “Nguồn tin” như sau: Nguồn tin la nơi có thể cung cấp sự việc, tình hình đã xảy raŸ. Theo đó, có thé hiểu khái miệm: “Nguồn tin về tội phạm” là nơi có thé phat sinh, cũng cấp thông tin về sự việc hoặc hành vi nguy hiểm cho zã hội có dấu hiệu của tơi

pham được BLHS quy định

Trên nghiên cứu luật học, có quan điểm cho rang: Nguồn tin về tôi

pham la “Phuong tiện chứa đựng, cung cấp thông tin vẻ tội phạm. Các thông

tin về tội phạm này được pháp luật quy định la những cơ sở để sác định có dầu ‘hiéu tơi phạm hay không '%

BLTTHS 2003 chưa đưa ra khải niêm"nguồn tin vẻ tội pham” mã thay vào đó có quy định về thuật ngữ “Tổ giác, tin bao vẻ tội phạm, kiền nghị khởi

tố", tuy nhiên lại khơng có giải thích cho các thuật ngữ này mã chỉ được quy.

định để xác định có hay khơng có dấu hiéu tơi pham theo Điều 100 của Bộ luật nay. Hệ quả dẫn đến việc không thông nhất trong việc áp dung, gây khó

khăn trong cơng tac phân loại, thơng kế các số liệu liên quan đến giai đoan.ắc minh tổ giác, tin báo vẻ tơi pham Kèm theo đó, Thơng tư liên tịch số06/2013/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC ngày 02/8/2013

của Bô Công an, Bô Quốc phịng, Bé tai chính, B ð Nong nghiệp và phát triển.

nông thôn, VKSNDTC vẻ tiép nhân, giải quyết té giác, tin báo vẻ tối pham vakiến nghỉ khởi tổ cũng giải thích một cách sơ sai và chưa thật chính sác cácthuật ngữ nảy như sau: Tô giác vẻ tội pham lả những thơng tin vẻ hành vi códấu hiêu tơi pham do cả nhân có danh tính, địa chỉ rõ rằng cung cấp cho cơquan, cá nhân có trách nhiệm tiếp nhân, giải quyết, Tin bao vẻ tối pham lảnhững thông tin đại chúng hoặc đo cơ quan, tổ chức cung cấp cho cơ quan, cánhân có trách nhiêm tiếp nhân, giải quyết, Kiến nghi khởi tổ là viếc các cơ

ˆ Viên Nghụngthọc— Tangtùn Tein 964,903

ˆ BỂ Trụ Tho G019), Nhậm vụ quinn cia VES wong stwc pi gu nhắn th titan

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

quan nhả nước khi thực hiện nhiệm vu của minh phát hiện sự việc có dẫu hiệu

tơi phạm và có văn bản kiến nghĩ CQĐT xem xét KTVAHS

Theo quy định của pháp luật hiện hành, cụ thé trong BLTTHS 2015 “Nguồn tin vé tội pham” khơng đưc quy đính chỉ tiết trong luật ma chỉ được phan hóa theo dang liệt kê để xác định hình thức hoặc phan ánh tại điểm d.

khoản 1 Diéu 4 Giải thích tir ngữ § nhưng đã bổ sung, quy định rõ các khái

niêm của tổ giác về tội pham, tin báo vẻ tội phạm và kiến nghị khỏi tổ của cơquan nhà nước. Trung đó:

- Tổ giác về t6t phạm là việc cá nhân phát luện và tổ cáo hành vi có ides babu tơi phạm vỗ cơ quan cễ thé ngôi, Vic dus A thục hiện Việc man ‘hang trên mạng các sản phẩm mỹ phẩm của B bang hình thức chuyển khoản. Những su khi chuyển tiên thành công, B không thực hiên việc giao hằng, cất

đút liên lạc với A. Do đó, A đã đến cơ quan cơng an trình báo nội dung sự

việc. Người tổ giác vẻ tội phạm có thể tơ giác trực tiếp (trinh bay bằng lời nói hoặc qua đơn tổ cio hành vi có dầu hiệu tơi phạm tại cơ quan có thẩm quyên) hoặc tổ giác bằng đơn, thư gũi qua đường bưu điện cơ quan có thẩm quyển

(người tô giác phải ghi rõ họ tên, dia chỉ của mình khi thực hiện việc tổ giácvẻ tơi phạm thơng qua hình thức này).

~ Tin báo về tội phạm là thơng tin và vụ việc có đẫm hiệu tơi phạm đo co quan, tổ chức, cá nhân thông báo với co quan cỏ thẩm quyền hoặc thông tin

vé tội phon trên phương tiện thông tin dat chúng, Day là trường hop cá nhân,

tổ chức phát hiện sư việc nghỉ ngờ có dâu hiệu tối phạm và sử dung các phương tiện thông tin đại chúng để cung cấp các thơng tin của sự việc nảy. Ví

ˆ Điều 3, Thơng te bên th số 06D013/TTLT.BCA-BQP.BTC.ENNSPTNT.VESNDTC nghy 0252015

của Bộ Căn th, Bộ Quốc phịng, Bộ tài chăn, Bộ Nơng nghận và hít rắn sơng thin, VESNDTC v sắnThầy, gãi g2 gúc, tr báo w ơiphươn và rơn nụ khó tệ

© Điền dMwin 1 Đệ £ BLTTHS 1005 quy định về Gas thí từng: Ngan tn v tơi gid gi, ‘bio wtp, kiên nghị khối ổ ca cơ gu ổ đc, adn, li Manica ngời như tội đt và‘ing tiv ộigbam do cơ gum có im quyin iin hành tổ tng tực tấp path,

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

du: Đài truyền hình địa phương tim hiểu, đưa tin bai về hoạt động xã thai bừa ‘bai xuống sông của doanh nghiệp X Đây cũng có thé lả cơ quan, tổ chức

thơng qua hoạt động chun mơn, nghiệp vụ phát hiện vu việc có dâu hiệu tôipham xây ra thông bao cho CQĐT yêu cầu xử lý. Ví dụ: Lực lượng Cảnh sát

giao thơng quân A thông báo cho CQĐT Công an quận A vé vu tai nạn giao

thơng có thiết hai vẻ tính mang, tài sẵn xảy ra vào hổi O1 gid 30 phút trêntuyển đường B

- Kiến nghị khỏi tổ là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền kiển nghĩ bằng văn bản và git Rèm theo chứng cức tài liêu liên quan cho Cơ quan điều tra Viên kiêm sát có thẩm quy Xem xét, xi If vụ việc cơ dấu hiệu tội phạm.

Đây lả trường hợp cơ quan nha nước có thẩm quyền thơng qua các hoạt động.

của minh mã thu thập được những tải liêu, chứng cứ xác định một vụ việc códấu hiệu của tơi phạm cần phải được xử lý theo quy định của BLHS va ban

‘hanh văn bản nêu rổ quan điểm của minh dé nghị cơ quan có thẩm quyển khởi tổ ra quyết định KTVAHS để xử lý hành vi có dau hiệu tơi phạm đó. Ví du: Viện kiểm sat khi tiến hành kiểm sát phát hiện sự việc có dầu hiệu tội phạm. nhưng CQĐT đã ra quyết định tam đình chi. Do đó, Viện kiểm sát đã ra kiến.

nghị yêu câu CQĐT khởi tổ vụ án hình sự với nguồn tin nay.

‘Theo quan điểm cá nhân, tác giả cho ring: Nguôn tin về tôi phạm là nơi “phát sinh, củng cấp và phản ánh các thông tin về những hành vi nguy hiểm cho xã hội mà từ 46 các cơ quan có thẫm quyên bằng các nghiệp vụ cimyên môn tiếp nhận, kiểm tra, xác minh cô hay không có dẫu hiệu của tội phạm

Vi định ngiấa của nguồn tin vé tội phạm đã được trình bảy trên, có thể rút ra được các đặc điểm thể hiện rõ tinh chất của nguồn tin vẻ tội phạm như sau:

- Thứ nhất, vé phương diện phin ánh, nguồn tin vẻ tội pham được thé

hiện bằng những thông tin chứa đựng kết quả phin ánh hành vi của tôi phạm.đồ trong hiện thực khách quan, tôn tại ở dạng vat chất, đó la tín hiệu thơng

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

tin. Trong hoạt động giải quyết nguén tin vẻ tôi phạm, tin hiệu thơng tin có thể tên tại ở hai dạng. Vật chất và tư tưởng, ý nghĩa. Hai hình thức tổn tại của tín hiệu thơng tin này là sự đa dang của những dau vết do tội phạm để lại. Vì vây, đây là những thơng tin có ý nghĩa rất lớn cho các cơ quan tiền hành tổ

tụng xem xét tính chất quan trong, tính chính xc và độ tin cây của những

thơng tin này từ đó sác định được có hay khơng dầu hiệu của tội phạm.

- Thứ hai, đối tượng của nguôn tin vẻ tội phạm là hành vi vi pham pháp,luật “Co dầu hiệu tôi pham” va hành vi đó phai theo quy định của BLHS đổi

với tôi phạm tương ứng. Đặc điểm nảy được thể hiện nhằm phân biết với các

hành vi vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực khác

~ Thử ba, chủ thể cung cấp nguồn tin vẻ tơi pham có sự đa dang tuy theo mất hình thức: Chủ thể tơ giác tội phạm lả cá nhân có danh tính, địa chỉ rõ rang đổi với Tổ giác vẻ tôi pham; Chủ thể báo tin thi cá nhân còn cả cơ quan, tổ chức đôi với Tin báo về tội pham, Chủ thể cung cấp nguồn tin là cơ. quan nhà nước có thẩm quyên kiến nghị đổi với Kién nghị khối tổ

- Thứ tự, pham vi của nguồn tin vé tội pham phat sinh ngay sau khí cá

nhân, cơ quan, tổ chức biết vẻ hành vi phạm tội và kết thúc khí nguồn tin về tơi phạm đó được chuyển hố thành vu án hình sự hoặc ngn tin nảy khơng có dấu hiệu của tội phạm được Cơ quan có thẩm quyển ra quyết định

KTVAHS hoặc quyết định khơng KTVAHS.

- Thứ năm, hành vi của tội pham được coi là mét nguồn tin vẻ tôi pham.

khi các cơ quan có thẩm quyển khởi tổ thực hiện các hoạt động tổ tụng để xác.

định có hay khơng có dau hiệu của tôi pham Dâu hiệu của tội phạm là các

đặc điểm thể hiện tính chất xã hội của hành vi gây nguy hiểm cho xã hội được coi là tội phạm, đây là dấu hiệu để làm căn cứ phân biệt với các hành vi vi

pham pháp luật khác. Đó lả các dầu hiệu được quy định tại Điều 8, Điều 9BLHS 2015. Trong đó, hảnh vi có dẫu hiệu của tôi pham là hành vi hội đủ các

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

tính chất sau: Tính nguy hiểm cho 22 hồi, tinh trai pháp luật hình sự, tính có Tối va tính phải chịu hình phạt.

'Việc nghiên cứu khái niệm va đặc điểm của nguén tin về tội phạm coy

nghĩa vô cing quan trong vi đây là tién dé, cơ sở cho hoạt đông giải quyết

nguồn tin về tội phạm của cơ quan có thẩm quyền được thực hiện hiệu qua,

đâm bao đúng quy định của pháp luật

112. Khải niệm giải quyết nguôn tin về tôi pham

BLTTHS 2015 không đưa ra khái niềm cụ thể về thuật ngữ "Giãi quyết nguôn tin”. Quy định tại điểm d khoản 1 Điều 4 BLTTHS 2015 vẻ “Nguồn tin vẻ tội pham" sác định: Nguôn tin vé tội phạm gồm tổ giác, tin báo về tôi phạm, kiến nghị khởi tố của cơ quan, tổ chức, cá nhân, lời khai của người

phạm tội tự thú vả thông tin vẻ tôi pham do cơ quan có

tổ tụng trực tiếp phát hiện. Như vậy “Giải quyết nguồn tin về tội pham” chính.

m quyền tiến hành

Ja giải quyết các tổ giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tổ của cơ quan, tổ

chức, cả nhân, lời khai cia người pham tôi tự thú và thông tin vẻ tơi pham do

cơ quan có thẩm quyền tiền hanh tổ tung trực tiếp phát hiện.

Khi nghiên cứu vé giai đoạn KTVAHS, có quan điểm cho rằng: “iơc giải quyét tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khôi tế là hoạt động tiếp nhận kiểm tra xác minh nguồn tin để ra các quyết định khối tổ. Khơng

KTVAHS hoặc tạm đình chỉ việc xác minh, Kiểm tra ngudn tm”Š. Tuy nhiên,

khái niêm nay chưa được chính zác do nội dung của khái niệm lại gốp chung

hoạt động “Tiếp nhận” và hoạt động “Giải quyết” vào với nhau.

Điều 147 BLTTHS 2015 quy đính vẻ “Thời hạn, thủ tục giải quyết t6giác, tin bảo vẻ tôi phạm, kiến nghị khởi tổ” như sau: Trong thời han 20 ngày

kế từ ngày nhân được tổ giác, tin báo về tội phạm, kién nghị khởi tổ, CQĐT, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt đông điều tra phải kiểm

ˆ Bươn Anh Đặc G016), Nuậm vụ quyền lo cia VECS ong gi qyếttổ gác tăbáo vì tộtpham vi rên"ngột, bun vin Thạc sf hat lọc, moờng Đại học Luật #4 Nội ơ 10

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

tra, ac minh và ra một trong các quyết định: Quyết định khỏi tố vụ án hình

sự, Quyết định khơng khởi tổ vụ án hình sự, Quyết định tạm đính chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi to. Như vậy, việc giải quyết nguồn tin về tơi pham la việc ác minh nguồn tin đó có chính xác khơng, nêu có thì sự việc trong nguén tin đó có hảnh vi thỏa mãn các dâu hiệu của tội

pham được quy định tại BLHS hay không, Két qua của việc giãi quyết nguén

tin về tôi pham chính là để đưa ra quyết định khỏi tổ hay quyết định không khối tổ. Điều này phù hợp với nguyên tắc của pháp luật TTHS quy định chỉ

được KTVAHS khi đã xác định có dầu hiệu tội phạm.

Trên phương diện nghiên cứu luật định, có quan điểm cho rang: “Giải quyét tô giác, tin báo về tôi phạm và kién nght khởi tổ (giải quyết ngudn tím về tội phạm) là hoạt động của cơ quan, người có thẩm quyền mà pháp luật quy dinh, tiễn hành xem xét nhitng nguôn tin về tôi pham để ra quyết đmh khỏi tố hoặc kiông KTVAHS cũng như các quyết ãmh khác theo quy đinh cũa pháp

ñuật” °' Theo tác giả, khái niệm đã xác định được day đủ về thẩm quyền giải

quyết, kết quả giãi quyết bing hình thức van ban tổ tụng nào nhưng Khải niềm.

nay vẫn cịn có một số những thiéu sót nhất định Thứ nhất, khải niệm chưa néu rõ được mục dich chính của hoạt đông giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm là để sắc định có hay khơng có dầu hiệu của tơi phạm. Thứ hai, thực chất hoạt

đông giải quyết nguôn tin vẻ tội pham được thực hiện để ra kết quả cuối cing

a quyết đính KTVAHS hoặc quyết định khơng KTVAHS, quyết định tam đính chỉ việc giải quyết nguồn tin vẻ tôi pham chỉ nhằm mục dich tạm ngừng, việc giải quyết nguồn tin vẻ tơi phạm khi có những lý do chính đáng được quy.

định theo pháp luật, đến khi có căn cứ chấm đứt các lí do này, viếc tam ngừng,đó phải kết thúc,

: 2H19, Nhm we, quần bạn ca VES wong dt vậc gi nuấtnghằnth tipo,

‘SA EEVARS Lam ot Bn nìnủ dọc mương uc Eat Bí Nabe

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

Dựa trên các quy định của pháp luật cùng với việc phân tích các kháiniêm của các tác giả đã nghiên cửu trước đó, tác giả xin được đưa ra khải

niém như sau: Giải quyết nguồn tin về tôi phạm là hoạt động của cơ quan, người có thẩm quyên tie các hoạt động theo quy dinh của pháp luật TTH§ dé kễm tra, xác minh nhằm xác định có hay khơng có đâu luệu của tơi phạm trong nguôn tin về tôi phạm để ra quyét định KTVAHS hoặc quyết định

không KTVAHS"

Pham wi của hoạt động giải quyết nguôn tin vẻ tội phạm bắt đâu từ sau

hoạt đông tiếp nhận và kết thúc khi Cơ quan có thẩm quyển ra quyết định

KTVAHS hoặc quyết định khơng KTVAHS.

1.13. Đặc điễm gidt quyét nguôn tin về tôi phạm

Giải quyết nguồn tin về tội phạm lả một quá trình trong giai đoan tổ tụng, cu thể là giai đoạn KTVAHS, do đó giải quyết nguồn tin về tội phạm có những đặc điểm riêng biệt như sau:

- Thứ nhất, giải quyết ngn tin vé tơi phạm có nhiệm vụ là sác đính

có hay khơng có đầu hiệu tơi phạm thơng qua việc các cơ quan có thẩm quyền xc minh, lâm rõ thông tin phân ánh su việc, vụ việc, dé từ đó các cơ

quan này tiến hành ra quyết định KTVAHS hoặc quyết định không

KTVAHS Kết quả của giải quyết nguồn tin vẻ tôi phạm lá cơ sở pháp lý để

các cơ quan tiến hành tổ tụng thực hiện các giai đoạn tổ tung tiếp theo lađiều tra, truy tổ, xét xử vả thi hảnh án. Sự chính xc của giai đoạn giải quyết

nguôn tin về tội phạm sẽ là tiên dé để thực hiện các hoạt động trong các giai đoạn tổ tung sau”,

- Thứ hai, chủ thể thực hiện các hoạt động tổ tụng trong giải quyết

nguồn tin vé tơi phạm có sự đa dạng, Nếu như trước đây theo quy định của

ˆ Ngộ Ngực Dưống G919) Tp hin vi gi que nin tổ vì ỗighem vị tục tổn hàn cũ Co qua.

‘Ten Thú CŨ) Kh vụ nhàn nợ tng tổ ng hh or Vt Men, Lain vin Tn «Lat học,

"rung Delos Lat TP Bồ Mnh mầi

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

BLTTHS 2003, cơ quan có thẩm quyền giải quyết nguồn tin về tội phạm chi là CQDT thi tại BLTTHS 2015, thẩm quyền đã được mở rộng Cu thé BLTTHS 2015 đã quy định không chỉ CQĐT có thẩm quyền giải quyết nguồn.

tin về tội phạm ma cơn có các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số

hoạt đông điều tra giải quyết tổ giác, tin báo vé tôi phạm theo thẩm quyền. điều tra của minh và Viện kiểm sắt (đỗi với trường hợp phát hiện CQĐT, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt đơng diéu tra có vì phạm 'pháp luật nghiêm trong trong hoạt động kiểm tra, xác minh tổ giác, tin báo về tội pham, kiến nghị khởi tổ hoặc có dau hiệu bé lọt tội pham mà Viện kiểm.

sát đã yêu cẩu bằng văn bản nhưng không được khắc phục). Việc mỡ rông

chủ thể giải quyết nguồn tin ví tội phạm 1a phù hợp với thực tiễn áp dụng quy định pháp luật. Trong quá trình giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm, các cơ quan này cin phải nghiêm chỉnh thực hiên đúng chức năng, thẩm quyển, nhiệm vụ

được giao theo quy định của pháp lt.

- Thứ ba, căn cử giải quyết nguồn tin về tôi phạm là su việc được cá

nhân, tổ chức, co quan tổ giác, tin báo có dâu hiêu tơi pham Theo đó, chỉ cân. xuất hiện việc “co dầu hiệu tơi pham”, cơ quan có thẩm quyển khi t6 đã phải thực hiện các hoạt động để giai quyết ngơn tin về tội pham. Căn cứ "có dâu. hiệu tội phai" là tiên để để các cơ quan này ra quyết định KTVAHS va tiếp tục tién hành các hoạt động điều tra khác để chứng minh toàn bộ nội dung của

hành vi phạm tôi

- Thử tự, giải quyết nguồn tin vé tội phạm là hoạt động tổ tung đặc thùtrong giai đoạn KTVAHS. Hoạt đồng giai quyết nguồn tin vẻ tôi pham nhằm.

xác định dầu hiệu tôi pham, tir đó tao cơ sở pháp lý cho việc digu tra vụ án. hình sự. Do đó, giải quyết nguồn tin vé tơi phạm mang đẩy đủ các tính chất của giai đoạn KTVAHS như phạm vi hoạt động, căn cứ phat sinh, kết qua pháp lý,

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

- Thứ năm, các quyết định kết thúc quả trình giải quyết nguồn tin vềtôi phạm La Quyết định khởi tổ vụ án hình sự hoặc Quyết định khơng khởi tổvụ án hình sự

Quyết định KTVAHS được cơ quan có thẩm quyển khởi tổ đưa ra khi xác định sựviệc có đầu hiệu của tối pham. Sau khi ra Quyết định KTVAHS,

quá trình tố tung hình sự sẽ bước sang giai đoạn tiếp theo là điều tra vụ án

hình sự. Quyết định nay là văn bản pháp lý làm cơ sé để tiến hành các hoạt động tổ tung tiếp theo nhằm lâm rõ vụ án hình sự đẳng thời là cơ sỡ pháp lý

phat sinh các quan hệ pháp luật TTHS liên quan đến giãi quyết vụ án hình sự:

Quyết dinh khơng KTVAHS được các cơ quan có thẩm quyền đưa ra khi xác định sự việc khơng có di căn cứ dé KTVAHS hoặc khí sác định được một

trong các căn cứ khơng được KTVAHS, gim Khơng có sự việc phạm tôi,

Hanh vi không cẩu thành tội phạm, Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa dén tudi chíu trách nhiêm hình sự, Người mà hảnh vi phạm tơi của ho

đố có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luất, Đã hết thờihiệu truy cứu trách nhiệm hình sơ, Tôi pham đã được đại xá, Người thực hiện.

‘hanh vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cẩn tái thẩm đối với

người khác, Tội pham quy định tại các trường hợp của BLHS mã bị hại hoặc.người đại diện của bi hại không yêu câu khối tổ. Trong trường hợp vu an đã bị

khởi t6 thi cơ quan có thẩm quyền phai ra quyết định hủy bé quyết định khởi tổ ‘va thông báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tổ giác hoặc báo tin vẻ tội phạm. triết rõ lý do.

12. Vai trò, ý nghia của giải quyết nguon tin về tội phạm trong tơ

‘tung hành sự Việt Nam

12.1 Vai trị của giải quyết nguỗn tin tội phạm trong tổ ting hinh

sự Việt Neon

‘Voi đặc điểm là một quá trình của giai đoan KTVAHS, hoạt động giải quyết

nguồn tin vẻ tôi pham cùng với hoạt động tiếp nhân nguồn tin vé t6i phạm là những

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

quy tình đầu tiên trong quá tỉnh TTHS. Hoat đông gi quyết nguồn tin vẻ tôi

phạm chính la bước đánh giá những thơng tin ban đầu của nội dung sự việc, từ đó xác định những căn cứ cần thiết để quyết định KTV AHS hoặc không KTVAHS.

Giải quyết nguồn tin về tội phạm dong vai trò quan trong trong việc cũng, cổ tinh pháp lý cho giai đoạn KTVAHS nhằm zác lập tién dé để cơ quan có thấm quyền thực hiện các hoạt đơng tổ tụng tiếp theo đó là điều tra theo quy. định của BLTTHS. Đôi với các tin báo, to giác tội phạm của cá nhân, tổ chức, cơ quan ma chưa thực hiện việc giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm, các cơ quan

giãi quyết ngudn tin

mới tao điều kiện thuận lợi cho giai đoạn KTVAHS cũng như cic giai đoạn tổquyển chưa được phép tiến hành các hoạt động diéu tra. Hoạt động,tôi phạm cỏ hiệu quả, đúng đắn, không b lọt tôi pham

tụng tiếp theo.

Không chỉ đồng vai trò trong việc xây dựng tién để pháp lý cho giaiđoạn KTVAHS đổi với các hành vi phạm tôi đã xy ra, hoạt động giải quyếtnguôn tin vẻ tôi phạm cịn góp phan ngăn chăn tội pham dang xãy ra hoặc cóthể tiếp tục xảy ra như bắt người pham tôi quả tang hoặc truy bat đối tương

thực hiện hanh vi phạm tội, ngăn chan việc tiêu hủy tải liệu, chứng cứ, tau tán. tang vat va những hậu quả khác có thể sảy ra, khắc phục hâu quả do hảnh vi phạm tội đồng thời loại trừ nguy cơ hình thanh tội pham mới.

1.22. Ý nghĩa của giải quyết nguồn tin về tội phạm trong tổ tung hình

sự Việt Neon

Hoat đơng gidi quyết ngn tin vé tội pham có ý nghĩa quan trong về mặt

pháp lý và về nất chính tị - sã hội đối với q tình TTHS, cụ thể như su:

'Vẻ mất pháp lý: Ngay sau khi tiếp nhận nguồn tin vẻ tơi phạm, các cơ

quan có thẩm quyên phai thực hiến các hoạt động tổ tung để giải quyết nguồn. tin vé tơi phạm đó. Két quả của việc giãi quyết nguồn tin về tôi phạm chính là

việc đưa ra quyết dinh KTVAHS hoặc quyết định không KTVAHS. Hoạtđồng giải quyết nguôn tin vẻ tội phạm sé lâm phát sinh quyển va nghĩa vu của

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

các cơ quan có thẩm quyền như. CQĐT, Viện kiểm sat, Tòa an... khi thực hiện các hành vi tơ tụng để giãi quyết nhanh chóng, chính xac và xử lý

nghiêm minh mọi hành vi pham tội. Giêi quyết nguồn tin vẻ tội phạm gópphân vào việc thực hiện nhiệm vu chung của quá trình TTHSy, tao cơ sở vững

chắc, đúng hướng cho các giai đoạn tổ tụng tiếp theo trong việc giải quyết vu án hình su”

Về mặt chính trị - xã hội: Với vị trí là hoạt động kiểm tra, xác minh các tin báo, tổ giác về tôi phạm của cá nhân, cơ quan, tổ chức, giải quyết nguồn. tin về tôi phạm là hoạt động tiên phong vả quan trọng nhằm phỏng ngửa va

chống tôi pham, bao vệ lợi ich của nh nước, xã hội, bao vệ quyền va lợi ichhợp pháp của người bi tác đông tiêu cực bai những hành vi phạm tội

Giải quyết nguồn tin về tơi pham nhanh chóng, kịp thời, đúng quy định

1ä một trong biên pháp nâng cao việc bao vệ quyển và lợi ích của cơng dân khôi

những hành vi phạm tội, tạo điêu kiện thuận lợi cho cơng tác điều tra hình sự. Ngược lại, giải quyết nguồn tin về tội phạm thiếu căn cứ, chậm trễ, vi phạm.

quy định phép luật sẽ để lại những hệ quả vô cùng tiêu cực dn đến những saiphạm nghiêm trọng, bỏ lọt người phạm tội, vi phạm tổ tụng din đến kết tội oancho người vô tội, xêm pham đến các quyển cơ bản của con người như xmphạm quyển tu do, quyền được đăm bảo sức khöe,... gây bức xúc cho cả nhân,

cơ quan, tổ chức đã tô giác, bao tin.

Hoat động giải quyết nguồn tin vẻ tối phạm được thực hiện hiệu quả,

đúng quy định của pháp luật sẽ gop phan quan trọng trong việc chứng minh

hành vi phạm tội của người phạm tội va làm sing tỏ sự thật của vụ án. Việc sắc

định đúng déu hiệu của tội pham sẽ dam bao việc khối tố cud

người đúng tôi, phát huy được nguyên tắc công bằng, dân chủ. Giải quyét

nguồn tin về tội phạm nhanh chóng sẽ tạo đựng sư tin tưởng của người dân vào

sư nghiêm minh cia pháp luật

xác, đúng

um Thi 017), Khổ vụ nhàn svuøngtổ ng hàn ne Vt ơn, Lavin Tin salt boe,

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

'Việc giãi quyết nguồn tin về tơi phạm có căn cử và kip thời sẽ gop phn‘bdo về lợi ích chung của tồn xã hội, bảo đảm cơng bằng của từng cơng dân.đẳng thời có ý nghĩa vô cing to lớn trong việc giáo dục cơng dân có ¥ thứcnghiêm chỉnh tn thủ pháp luật, răn đe những người có ý đính thực hiệnhành vi pham tơi, qua đó góp phan xây dựng mét xã hội trong sạch, côngbằng, dân chủ, văn minh.

13. Qny định của pháp luật tô tung hiện lành liên quan dén giải quyét nguôn tin về tội phạm:

BLTTHS năm 2003 khi xuất hiện đã t

quy định chi tiết cụ thể nhiệm vụ giãi quyết tổ giác, tin báo vé tôi phạm và kiển hiện những wu điểm trong việc.

nghị khỏi tổ, mỡ rộng chủ thể thực hiện việc giải quyết nguôn tin vẻ tôi phạm.

gop phan nâng cao chất lượng hoạt động giải quyết nguồn tin vé tôi pham. Tuy

nhiên, sau nhiễu năm hiệu lực, áp dụng vào thực tién cing với đó là những thay đổi về kinh tế, chính tri, xã hội va các hảnh vi phạm tội cảng ngày cảng tink vi

của tôi phạm, BLTTHS 2003 đã bộc lơ những han chế, gây khó khăn, vướng,

mắc cho cơ quan có thẩm quyên thực hiện giải quyết nguồn tin về tôi phạm và. ảnh hưỡng đến quyển tổ giác tôi phạm của cả nhân, cơ quan va tổ chức. Sự ra đời của BLTTHS 2015 như một lẽ tắt yéu trong việc kế thửa những điểm ‘manh, hạn chế, loại ba những bắt hợp lý, khuyét điểm của BLTTHS 2003 trong

hoạt đồng giải quyết nguôn tin vẻ tội phạm. Với pham vi nghiên cửu của để tai,

tác giả xin phân tích những điểm mới, tiến bơ cia BLTTHS 2015 sơ với

BLTTHS 2003, bao gồm:

1.3.1 Chủ thé thực hiện việc gidt quyết nguôn tin về tôi phạm

Chủ thể thực hiện giai quyết tổ giác, tin báo vẻ tôi pham, kiến nghỉ khối tổ được quy định tại Điều 145 BLTTHS 2015, cu thé: CQĐT giải quyết tổ giác, tin báo về tội phạm, kién nghị khởi tổ theo thẩm quyển điều tra của minh, Cơ quan được giao nhiêm vụ tiền hành một sé hoạt động điều tra giải

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

quyết tô giác, tin báo vẻ tội phạm theo thẩm quyên diéu tra của minh, Viện. kiểm sắt giải quyết tổ giác, tin báo vẻ tội phạm, kiến nghĩ khối tổ trong trường,

hợp phat hiện CQĐT, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành mét số hoạt

động diéu tra có vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong hoạt đông kiểm tra, xác minh tô giác, tin báo về tội pham, kiến nghị khởi tố hoặc có dau hiệu bỏ lọt tội phạm ma Viện kiểm sát đã yêu cẩu bằng văn bản nhưng không được khắc phục.

Cơ quan có thẩm quyển giải quyết tổ giác, tin báo về tội phạm, kiến

nghị khỏi tổ cỏ trách nhiệm thông báo kết quả giải quyết cho cá nhân, tổ chứcđã tổ giác, tin bao vẻ tội phạm, kién nghị khởi tổ

Quy đính trên đã khắc phục được những tơn tại trong BLTTHS 2003. Cụ

thể, Điêu 103 BLTTHS 2003 đã quy định chủ thể có nhiệm vụ giải quyết tổ

giác, tin báo vẻ tôi phạm, kiến nghị khởi tô thuộc vẻ CQĐT. Tuy nhiên, the

quy đính tại Điều 104 Bộ luật nảy thi thẩm quyển ra quyét định KTVAHS

không chỉ thuộc về Thủ trưởng CQĐT mã còn thuộc về các cơ quan khác như

"Thủ trường don vi Bộ đội biên phòng, Cơ quan Hai quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sắt biển và Thủ trường các cơ quan khác của Công an nhân dân, Quân đội

nhân dân được giao nhiệm vụ tiền hành một số hoạt động diéu tra ra quyết định

khởi tổ vụ an Quy định như vậy đã tao ra sự khúc mắc như sau: Để có thé ra quyết dinh KTVAHS, các chủ thể đã nhắc đến ở trên buộc phãi có thẩm quyển

thực hiện giai quyết nguồn tin về tội phạm, tuy nhiên, BLTTHS 2003 lại khơng

có quy định cụ thể về việc trao thẩm quyền đó cho chính những chủ thể đó. Từ

đó, gây khó khẩn cho công tác tiếp nhận, giải quyết cho các cơ quan được giao

tiên hành một số hoạt động kiểm tra, xtc minh.

1.3.2. Thời hạn giải quyết nguẫn tin về tôi phạm

Với đặc thù là quá tình được thực hiện trước khi ra quyết định

KTVAHS, viếc giải quyết nguôn tin vé tôi phạm phai được tiền anh gấp rút

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

cũng phải bao dam sự chính 2c, tuân thủ chặt chế các quy định của pháp luật,tránh tinh trạng lam quyển lam oan sai, bd lọt người có tơi. Do đó, tại Điều

147 BLTTHS 2015 đã quy định vé thời hạn giải quyết nguồn tin vẻ tôi pham. hop lý, cụ thể

Trong thời hạn 20 ngày kể tử ngày nhân được tố giác, tin báo về tôi phạm, kiến nghị khởi tố, CQĐT, Cơ quan được giao nhiệm vụ tiền hảnh một số hoạt đồng điều tra phải kiểm tra, xác minh và ra một trong các quyết định: Quyết định KTVAHS, Quyết định khơng KTVAHS; Quyết định tam đính chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo vẻ tội pham, kién nghĩ khối tổ

Trường hop vụ việc bi tổ giác, tin báo về tội phạm hoặc kién nghĩ khởi

tổ có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, zác minh tại nhiều địa điểm. thì thời han giải quyết tổ giác, tin bao, kién nghĩ khối tổ có thể kéo dai nhưng không quá 02 tháng. Trường hợp chưa thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh trong thời ban quy định nêu trên thì Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyển có thé gia han một lần nhưng.

khơng quả 02 tháng

Theo quy định nay thời hạn tối đa để giải quyết nguồn tin về tội phạm. không quá 04 tháng kể từ khi tiếp nhận nguồn tin về tội phạm So với quy định. của BLTTHS 2003, thời han tối đa dé giải quyết nguồn tin vé tội phạm đã được.

quy đính tăng lên gấp hai lan Quy định như vay bảo dim cho quá tình giãi

quyết nguồn tin về tội phạm được thực hiện kỹ cảng, thận trong, day đủ hơn,

hạn chế việc bô lot tôi phạm và làm oan người khơng phạm tơi hoặc tình trang

vĩ phạm thời hạn do tính chất phức tạp của sự việc được phân ảnh qua nguồn.

tin về tôi pham nên phải kéo dai quá thời hạn luật định (02 tháng) theo quyđịnh trước đây của BLTTHS 2003.

Châm nhất lả 05 ngảy trước khi hết thời hạn kiểm tra, xác minh, CQBT, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

cả vấn bên đề nghi Vigil đãi cũng cấu bode Vien kiểu ait cổ ẩm quyết

ia han thời hạn kiểm tra, xác minh.

1.3.3. Thai tục giải quyết nguỗn tin về tôi phạm

Dé việc giải quyết nguôn tin về tội phạm được tiền hành kịp thời, đúng. thấm quyền, ngay sau khi tiếp nhận các nguồn tin về tội phạm, cơ quan đã

tiếp nhận phải thực hiện phân loại tổ giác, tin báo vẻ tôi pham, kiển nghỉ khởitổ. Việc phân loại được quy đính cu thé tại Điểu 8 Thơng tư liên tịch số

01/2017/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VESNDTC quy đính về việc phối hợp giữa các cơ quan có thẩm quyển trong việc thực hiện một số quy. định của BLTTHS 2015 vẻ tiếp nhân, giải quyết tổ giác, tin bảo vẻ tội phạm, kiến nghị khởi tô, cụ thé

- Trong thời hạn không quá 24 gid kể từ khi tiép nhân. Trường hợp tô giác, tin báo vẻ tôi phạm, kiến nghị khối tô thuộc thẩm quyên thi giải quyết

theo quy định tại Điều 9 Thơng tư liên tịch nay. Nếu có căn cứ xác định 18

giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tổ không thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan minh thi chuyển ngay tổ giác, tin báo vé tơi phạm, kiến nghị khối tơ đến CQĐT có thẩm quyển giải quyết trong thời hạn không quá 2⁄4 giờ kể từ khi có căn cứ zác định. Trong trường hợp khơng thể chuyển ngay. thì phải thơng bao bằng các hình thức liên lạc nhanh nhất cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền biết

Nếu như trước đây Thơng tư số

06/2013TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VESNDTC không quy định thời hạn phân loại nguồn tin sau

khi tiếp nhân dn đến tỉnh trang Kéo dai thời gian giải quyết nguồn tin về tôi

pham, gây khó khăn cho người tiền hành tổ tung đồng thời tao nên sự bức xúc

cho công dân đã tổ giác thì với việc Thơng tư liên tích số

01/2017/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VESNDTC đã quy đính rat chỉ tiết thời han

phan loại nguồn tin vé tội phạm là 24 gid kể từ khi tiếp nhận đã khiển cho

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

những vướng mắc, hạn chế trong công tác phân loai nguồn tin vẻ tôi pham.

được giảm thiểu. Đây là một điểm rất mới và phù hợp với thực tiễn, góp phan nâng cao chất lượng giải quyết nguồn tin vé tội phạm.

Ngoài ra, Thông tư số 01/2017/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-'VKSNDTC cũng bổ sung thêm thẩm quyền xử lý ban đầu của Đội an ninh ở

Công an cấp huyền, Công an phường, thị trin, xã, Đồn Công an đối với

những nguén tin về tôi pham đã được tiếp nhận cu thé như. lập biên ban tiếp nhận, lấy lời khai ban đầu và chuyển tổ giác, tin báo vẻ tội phạm kèm theo tải liệu, đồ vật có liên quan cho cơ quan có thẩm quyên trong thời hạn không quá 34 giờ kế từ khi tiếp nhận. Việc bổ sung thẩm quyển xử lý ban đâu với các chủ thé tiếp nhận nguôn tin về tội phạm trên lả phù hợp với thực tiễn do lực

lương Đội an ninh ở Công an cập huyện, Công an phường, thị trấn, xã, Đôn.Công an l lực lương an ninh sâu sit, nắm vững tinh hình dia phương nhất,tạo sử thuận lợi cho quyển tổ giác hảnh vi phạm tội của cơng dân và đảm bảo

tính kip thời, chuẩn zác cho hoạt động giải quyết nguồn tin về tội phạm, 1.3.4. Phương pháp giải quyết nguôn tin về tôi phạm:

Tai BLTTHS 2003, phương pháp giải quyết nguồn tin về tội phạm khơng

hễ được quy định, gây khó khăn cho công tác tiền hành kiểm tra, sắc minh của cơ quan có thẩm quyền thi trong BLTTHS 2015 quá tinh giãi quyết nguồn tin về tội pham, cơ quan có thẩm quyển có quyền tiền hành các hoạt động tổ tụng. được liệt kế cu thé tại Khoản 3 Điều 147 như sau: Khi gidi quyết tô giác, tin báo vẻ tôi pham, kiến nghỉ khởi tổ, cơ quan có thẩm quyền có quyển tiễn hành các hoạt động. Thu thập thông tin, tai liều, đổ vat từ cơ quan, tổ chức, cá nhãn có liên quan để kiểm tra, xác minh nguồn tin, Khám nghiệm hiện trường, Khám. nghiệm tử thí, Trưng cầu giám định, yêu cầu định giá tải sản.

+ Thu thập thông tin, tải liệu, do vật từ cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan để kiểm tra, sác minh nguồn tin. Tổ giác, tin báo vẻ tội pham của cá

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

nhân, cơ quan, tổ chức chứa đựng các thông tin bao ham nội dung hảnh vi va hậu quả của hành vi tác động tiêu cực đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ thể tị thiệt hại. Tuy nhiên, những thông tin do cá nhân, cơ quan, tổ chức tổ giác, tin báo bị phụ thuộc vào các yếu tổ chủ quan chưa thé phản ảnh hết toan bộ nội dung sự việc. Do đó, cơ quan có thẩm quyển khởi tổ không thé chỉ căn cứ vào mỗi thơng tin đó dé ra được quyết định KTVAHS hoặc quyết định khơng KTVAHS mà phải tự mình kiểm tra, xác thực sự chính sác của những thơng tin nay. Khi giải quyết nguồn tin vẻ tôi phạm, các cơ quan nảy phải thu thập thông tin, tai liêu, đô vật từ cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan bằng các. phương thức lây lời khai của người bi tổ giác, người bị kiến nghị về những tinh tiết có liên quan đến nội dung bi tổ giác, mời, triệu tập người tố giác, cơ quan, tổ chức tin báo vé tội phạm dé lấy lời khai về những tình tiết về sự việc

có dấu hiệu của tơi pham trong đó khai thác những tình tiết chưa được dé cập

trong nội dung ma ho đã tổ giác, tin báo. Ngồi ra, có thể u câu cá nhân cơ quan, tổ chức đã td giác, tin bao về tội phạm hoặc cơ quan nha nước đã kiến nghị khối tổ cung cấp thêm thông tin, chứng cứ, đỗ vật, tải liệu có liên quan đến hành vi, sự việc bi td giác, tin báo, kiến nghị khởi tó. Tat cả các phương,

thức trên được thực hiên nhằm mục đích cũng cổ sự chính sác của nguồn tin

vẻ tơi pham từ đó phục vụ cho việc ra quyết định tổ tung của cơ quan có thẩm.

quyền khối tổ

+ Kham nghiêm hiện trường nơi xảy ra hành vi có dẫu hiệu tôi phạm.

Hiện trường là khu vực hoặc địa điểm xảy ra sự kiên pham tội, nơi để lại dầu.

vết hoặc phát hiện thay hâu quả của hành vi có dâu hiệu pham tôi. Thông,

thường, hiện trường là nơi têp trung các dấu vét, thông tin phan ánh vẻ diễn.

biển của hành vi có dâu hiệu tơi pham, người pham tối hoặc của chỉnh người

bị hại. Có thể thấy, đây là nơi chứa đựng những chứng cứ quan trong nhất

chứng minh có hay khơng có dầu hiệu của hành vi

Kham nghiêm hiện trường lả một hoạt đông TTHS, đẳng thời la mộtbiên pháp nghiệp vu cấp bach được thực hiện không chỉ trong quả trình điều.

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

tra vu án hình sự mã cịn ngay trong chính giai đoạn giải quyết nguôn tin vềtôi pham, nhằm phát hiện, thu thập, nghiên cửu đánh giá các dẫu vét cũng nhưnhững thơng tin vat chất khác có trên hiện trưởng, phục vu cho công tác giải

quyết nguôn tin vé tôi phạm, vả phát hiện xử lý người thực hiện hành vi có

dấu hiệu phạm tơi Kết quả của khám nghiệm hiện trường trong giai đoạngiải quyết nguồn tin không chỉ nhằm phục vu cho việc xác định dẫu hiệu củatôi pham mã còn là tién dé để chứng minh hành vi phạm tội trong giai đoạn.điểu tra vụ án hình sự Kham nghiệm hiện trường lả mét hoạt động đặc biệtquan trong và có tính đặc thủ. Những sai sót trong cơng tác khám nghiệm hiện

trường rất khó khắc phục, vi sau khi đã khám nghiệm, do nhiêu yêu tổ khách.

quan tác động ma những dầu vét, vật chứng bi bỏ sút, không thu thập được sẽ

‘bi mắt mat hoặc biển dạng, phân huỷ khó có thể phục hồi. Vi vay, các cơ quan

có thẩm quyền khỏi tổ đều phải nhận thức đây đủ ý nghĩa va vai trị của cơng

tác khám nghiêm hiện trường để thực hiện nhanh chóng, kip thời, day đủ

nhằm đảm bảo cho hoạt động khám nghiệm hiện trường được thực hiện đúng

quy định của BLTTHS và đáp ứng các yêu cầu nghiệp vụ kiểm tra, xác minh nguồn tin về tôi phạm.

+ Khám nghiệm tit thi. Khám nghiệm tử thí là hoạt động tổ tung được

tiến hành trên thân thé người chết nhằm lảm rõ nguyên nhân chết, thu lượm dầu.

vết, chứng cứ phục vụ giải quyết vụ việc, vu án”. Hoạt động tổ tụng nay la

hoạt động đặc thù, xuất hiện trong việc giải quyết các nguồn tin có dấu hiệu.

của tơi phạm xâm phạm tinh mang con người. Hoạt động khám nghiệm tử thí

1a một trong những hoạt đông bắt buộc phải tiến hành, kết quả của hoạt động khám nghiệm tử thi là cơ sở quan trọng để kết luận bản chất của vụ việc có người chết đã xây ra. Từ hoạt đơng nay, cơ quan có thẩm quyền khởi tổ có thể

trả lời được các câu hôi liên quan đến thời gian chết, nguyên nhân chết, thể loại

` Rượu Leng Hi, Tend guy Gh ca Bột Tổ ung hàn sei 2019 vit dng khẩm nghiệm t

chủ Tap QUEEGD CSND 5810 em sav nde phe Soe Tsr ga cục

lo7020

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

chết, xác định phương thức gây án vả thủ đoạn che giấu han vi pham tội, góp

phân sắc định diễn biển vụ việc đã xây ra, giúp lam rõ thủ pham và động cơ gay án Ngoài ra, trong quá trình thực tiễn giải quyết nguồn tin về tội pham, ghi

nhận rét nhiều trường hợp chết người do những nguyên nhân khách quan,khơng có sự tác động từ ngoại cảnh, do đó hoạt động khám nghiệm tử thi là

ngn chứng cứ vơ cùng quan trọng, có yếu tổ quyết định để giải quyết nguồn.

tin vẻ tội phạm có dẫu hiệu của tội pham sâm phạm tính mang con người.

+ Trưng cầu giám định. Giám định la một hoạt động rat phổ biển trong. giai đoạn diéu tra của vụ án hình sự. Tuy nhiên, khơng chỉ trong giai đoạn điều tra, ma ngay cả trong quá trình giai quyết nguồn tin về tội pham, giám định cũng. được pháp luật tổ tung quy định để áp dung, tiền hảnh Cơ quan có thẩm quyền

khối tố tiến hành hoạt động trưng cầu giám định rồi từ đó ra được Kết luận giám.

định Đây chính là một trong những nguồn chứng cứ quan trọng làm căn cứ để

xác định có hay khơng có sự việc pham tơi, người thực hiện hành vi phạm tơi,

tính chất và mức độ nguy hiểm cho sã hội của hành vi pham tội, hau quả do

hành vi phạm tơi gây ra, những tình tt liên quan mã luật quy định lã dẫu hiệu

để định tội" và những tinh tiết khác có ý nghĩa trong việc giải quyết vu án Từ

đó, đưa ra quyết đnh KTVAHS hay quyết định không KTVAHS cũng phụ thuộc rất nhuều vào nội dung của Kết luận giám định. Ví du: A tổ giác B đã có

hành vi cổ ý gây thương tích cho A, CQĐT tiền hành ra quyết định tiến hành

trưng cầu giám định Kết luận của Hội đổng giám định pháp y về mức độ tổn.

thương cơ thể của A cho ra nội dung tỷ lệ thương tất la 10%. Do đó, chưa đũ tỷ

1ê thương tật để ra quyết định khối tổ VAHS đổi với bảnh vi vi pham của B

+ Yên cầu định giá. Yêu cầu định giá là hoạt đơng ma cơ quan có thẩm quyển cần sác định được giá tri của tài sin, thiệt hai của tài sẵn để giải quyết

vụ án hình sự. Tuy nhiên, trong q trình thực tiễn, hoạt đơng u cầu định.

` Etoing 1 Đều 134 BLHS 2015 quy di: Nghờ1nảo cổ gly among tế hoặc giy tin hạ cho sốc khốc

của ngời hác ma tỷ tn gương cơ th te 11% din 30 % hoặc dos 11% hạng onde một ong các

‘ning hợp sữa đậy,lu bịphụ tạ không gam gi đôn 3 nạn hoặc pat tú or 06 hăng Gin O3 năm,

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

giá gần như được tiên hành ngay trong quả trình giải quyết nguồn tin, đặc biết

đổi với các nguồn tin có dau hiệu của tội phạm xâm phạm sở hữu”. Cũng như

trưng câu giám định, u chu đính giá có vai trị quan trọng trong việc ácđịnh được các tình tiết liên quan đến déu hiệu định tội. Đó chính là việc xácđịnh của gia tr thiệt hai ải sản liệu có đến mức cầu thảnh tội phạm xêm phamsở hữu hay không?

1.3.5. Phục hồi giải quyết nguôn tin về tôi phạm

Điều 149 BLTTHS 2015 quy đính khi lý do tam đỉnh chỉ việc giảiquyết nguồn tin về tội pham khơng cịn, CQĐT, cơ quan được giao nhiém vụtiến hành một số hoạt động diéu tra ra quyết định phục hồi giai quyết nguồn.

tin về tội pham. Thời hạn giải quyết tổ giác, tin bao vé tội phạm, kiến nghị khởi tổ không quá 01 tháng kể từ ngày ra quyết định phục hồi. Trong thời hạn. 03 ngày kể từ ngày ra quyết định phục hổi giãi quyết nguồn tin về tôi phạm,

CQBT, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điền tra phải

bi tê dù Hhb HÀ Gũ Viên Kiếm St GHĂ d Nee ee

thấm quyên, cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác, báo tin vẻ tôi phạm, kiến.

nghị khối tô

13.6. Giải quyét tranh chấp về thẩm quyền giải quyét nguôi tin vé

Tôi phạm

Điều 150 BLTTHS 2015 quy định tranh chấp về thẩm quyền giãi quyết

ố giác, tin báo về tôi phạm, kiến nghỉ khởi tổ do Viện kiểm sat cấp trên trực

Š tội phạm,

Siến nghi Khổitô củ cơ quan được giao nhiệm vụ tiến bánh một số hoạt độngquyển giải quyết

Tranh chấp về thẩm quyển giải quyết tô giác, tin báo về tội phạm, kiến

nghị khi tô giữa các CQĐT cấp tỉnh, giữa các CQĐT quan sự cap quân khu do tiếp giải quyết. Tranh chấp thẩm quyền giải quyết tổ giác, tin báo

điều tra do Viện kiểm sát có

(Che tip gy đạh tikhoẩn Ici đều: Đin 113 dn Điều 180 BLES 2015 quy dh gi trị nh.

rợng tiền là đâu uện đa tina một khích oan ca tộinhưmr

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

'Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Viện kiểm sát quân sự trung wong giải quyết. Tranh chấp vẻ thẩm quyên giải quyết tố giác, tin báo vẻ tội phạm, kiến nghị khối tổ giữa các CQĐT cấp huyện thuộc các tinh, thành phố trực thuộc trung

tương khác nhau, giữa các CQĐT quân sự khu vực thuộc các quân khu khác

nhau do Viện kiểm sát nhân dân cap tỉnh, Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu. nơi dau tiên tiếp nhận to giác, tin bao vẻ tôi pham, ki én nghị khởi tổ giải quyết.

Tranh chấp về thẩm quyên giải quyết tô giác, tin bao vẻ tội phạm, kiến

nghị khối tô giữa các CQĐT của Công an nhân dân, CQĐT trong Quân đôi

nhân dân và CQĐT VKSNDTC do Viện trưởng Viên kiếm sát nhân dân tối

cao giải quyết

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

KET LUẬN CHUONG 1

Qua nghiên cứu, phân tích một số van dé lý luận của hoạt đông gidi

quyết nguồn tin vẻ tôi pham, luận văn đã đưa ra được khái niệm của giãi quyết nguén tin về tội pham Từ đó, luận văn đã làm rõ được một số đặc điểm. của hoạt động giải quyết nguồn tin về tội phạm liên quan đến các van để về ‘uc đích, chủ thể thực hiện, căn cứ, thời hạn giải quyết của hoạt động này,

Hoat động giải quyết nguồn tin vé tôi phạm đóng vai trị quan trong

trong quả trình TTHS, là quy trình đâu tiên xác định những thơng tin ban đâu.

của nội dung sự việc nhằm cũng cổ tinh pháp lý từ đó xác lap căn cứ có hay

khơng có dau hiệu của tội phạm để cơ quan có thẩm quyển thực hiện các giai

đoạn tô tụng tiếp theo trong việc giải quyết vụ án hình su.

Đơng thời, giai quyết ngn tin về tơi pham quy đính trong BLTTHS2015 đã thừa kế những quy định phù hợp đẳng thời khắc phục những vướng

mic, bat cập trong BLTTHS 2003, cụ thé đã tăng cường trách nhiềm, mỡ rộng, chủ thể thực hiện việc giải quyết nguồn tin về tội phạm, cụ thể hóa các trình tự,

thủ tục tổ tụng BLTTHS 2015 đã tao diéu kiện thuận lợi cho các cơ quan có

thẩm quyên thực hiện giãi quyết nguồn tin về tội pham khi thực hiện nhiệm vụ,

quyển hạn cia minh, góp phan đảm bao mọi hảnh vi phạm tội, người phạm tộiphải được phát hiến, tiếp nhân và giải quyết kịp thời, đúng người, đúng tôi,đúng pháp luật, không lâm oan người vô tôi, không dé lọt tội pham và ngườiphạm tội.

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

CHƯƠNG 2

KHÁI QUÁT HOAT ĐỘNG GIẢI QUYẾT NGUON TIN VE TOI PHẠM TẠI CƠ QUAN DIEU TRA VIỆN KIEM SÁT

NHÂN DAN TÓI CAO

31. Thâm quyên, đặc điểm hoạt động giải quyét nguôn tin về tội

mà sắt nhân din

phạm của Cơ quan điều tra Viện: i cao

3.11. Thẫm quyền giải quyết nguồn tin v tôi phạm của Co quan điều ra Điện Riễm sát nhân dân tối cao

Ké từ khi thanh lập từ năm 1960 đến nay, trải qua 60 năm sảy dựng và phat triển, Viện kiểm sát nhân dan di có sự thay đổi vẻ tổ chức bộ máy va thẩm. quyền theo từng giai đoạn phát triển nhưng van luôn ghi nhận CQĐT của.

VESND như mét cơ quan trong hệ thing CQĐT của Viết Nam So với cácCQĐT khác (CQĐT của Công an nhân dân va CQĐT trong Quân đội nhândân), CQĐT của VKSND cũng có chức năng giãi qut ngn tin về tơi phạm

‘va có thẩm quyền riêng biệt

Theo quy đính tại Điều 30 Luật td chức cơ quan điều tra hình sự 2015

về Nhiệm vụ, quyền hạn của CQĐT VIKSNDTC như sau:

“Tả chức cơng tác trực ban hình sự, tiếp nhận to giác, tin bảo vẻ tội phạm, kiến nghị khởi tô, phân loại va giải quyết tổ giác, tin báo vẻ tôi pham, kiến nghị

khởi tổ thuộc thẩm quyên giải quyết của mình hoặc chuyển ngay đến cơ quan có thấm quyền để giải quyết”

Thẩm quyển giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm của CQĐT VKSNDTC

được quy định tại Điều 4 Quy chế vẻ công tác tiếp nhân, thu thập, quản lý, xử

lý va giải quyết nguôn tin vẻ tội phạm thuộc thẩm quyển giãi quyết của CQĐT

VESNDTC kèm theo Quyết định số 565/QD-VKSNDTC ngày 29/12/2017 củaViện trường VKSNDTC như sau:

“Tôi pham quy đính tại Chương XXIII (Chương các tội phạm vé chứcvụ), Chương XXIV (Chương các tội xâm phạm hoạt động tư pháp) của Bộ

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

luật Hình sự, sảy ra trong hoạt động tư pháp, thuộc thẩm quyén xét xử của

Tòa án nhân dân mã người thực hiện hảnh vi phạm tội là một trong nhữngngười sau đây:

a) Cán bộ, cơng chức thuộc Cơ quan điều tra, Tịa án nhân dan, Viện. kiểm sát nhân dân, Cơ quan thi hành án hình sự, Cơ quan thi hảnh an dân sự,

é hoạt động điều tra;

) Người được giao nhiệm vụ quản lý, thi hành tam giữ, tam giam, tiếp‘b) Người được giao nhiệm vụ tiền hành một

nhân, quản lý giam giữ, giáo duc cdi tao phạm nhân vả thực hiển các nhiệm.vu khác theo quy định của pháp luật vẻ thi hành án hình sự,

4) Người được giao nhiém vụ quân lý, bảo quản vật chứng, tải sản bịniêm phong, bi kế biển, tải khoản bị phong téa trong hoạt động tổ tụng, thihành án,

goi chung lá Công an cấp 2) khi thực hiền nhiêm vu, quyển han được quy định.Công an, Tram Công an (sau diy

trong Bộ luật Tổ tung hình sự và Luật Tổ chức Cơ quan điều tra hình sự ”

3.12. Đặc điễm giải quyết nguẫn tin về tội phạm của Cơ quan điều tra Viên kiểm sát nhân dân tỗi cao

Từ những quy định trên, tội phạm thuộc thẩm quyển giải quyết nguồn. tin của CQĐT VKSNDTC phải có những đặc điểm sau:

Thứ nhất: Tội pham đó được quy định tại Chương XXIII (Chương các tôi pham về chức vụ) và Chương XXIV (Chương các tôi pham xêm phạm.

hoạt động tư pháp) của BLHS hiện hành.

Chương XXIII BLHS 2015 quy định các tôi phạm về chức vụ gồm 15điều từ Điễu 352 đến Điều 366, trong đó có một điều quy định khái niệm tộipham vé chức vụ là Điều 352, theo đó: "Các tơi pham về chute vụ là những

Tành vi xâm phan hoạt động ding đắn của cơ quan tổ chức do người có

chức vụ thực hiện trong kin thực hiên công vụ, nhiệm vụ", Con lại 14 điều quy

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

định về các tội danh cụ thé được chia thành nhóm tơi phạm về tham những vả.

nhóm các tơi phạm khác vẻ chức vụ.

Các tội pham vẻ tham những la những hảnh vi nguy hiểm cho xã hội

được quy định trong BLHS do người có chức vu, quyển han thực hiến một

cách cổ ý, xâm phạm đến tải sản, uy tin của cơ quan, tổ chức, xâm phạm đến.

tải sin, quyển và lợi ich hop pháp của công dân. BLHS 2015 quy định 7 tôi

pham là tơi pham vẻ tham những, đó là: tơi tham 6 tai sin (Điễu 353); tôi nhân. hối lộ (Điều 354), tội lam dụng chức vụ, quyển hạn chiếm đoạt tai sẵn (Điển.

355), tôi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thí hành cơng vụ (Điển 356);tơi lam qun trong khi thi hành cổng vụ (Điễu 357), ti lợi dung chức vu,

quyên hạn gây ảnh hưởng đổi với người khác dé trục lợi (Điễu 358) và tội giã

‘mao trong công tác (Điều 350)

Côn lại 07 tội pham khác về chức vụ trong Chương XXII BLHS hiệnhành, đó là: tơi thiểu trách nhiệm gây hậu qua nghiêm trọng (Điều 360), tơi cổ` làm 16 bí mat cơng tác, tội chiêm đoạt, mua bán hoặc tai liệu bí mật cơng tác

(Điều 361), tôi vô ý lam lô bi mật công tác, tơi làm mắt tải liệu bí mật cơng tác (Điều 362), tôi đo nhiệm (Điền 363), tôi đưa hối 16 (Điều 364), tôi mỗi

giới hối 16 (Điễu 365) và tôi lợi dụng ảnh hưởng đổi với người có chức vu,

quyền hạn để trục lợi (Điều 366).

"Về tôi phạm sâm phạm hoạt đông tư pháp, theo BLHS 2015 các tôixâm phạm hoạt động tư pháp được quy định tại chương XXIV, gồm 25 điềutừ Diu 367 dén Điều 301. Trong đó, Điều 367 đưa ra khái niệm về tôi pham.

xâm pham hoạt động tư pháp, 24 điều luật còn lại là 24 tội danh cụ thể. Khái

niêm tôi pham zâm pham hoạt đông tư pháp được BLHS 2015 quy định taiĐiều 367 như sau: "Cúc tôi xâm pham hoạt đông te pheip là những

xâm phạm sw ding đắn của hoạt động tổ tung và tht hành én”

</div>