<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG

***

<small> </small>

ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP

HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG TNHH MTV WOORI VIỆT NAM

– CHI NHÁNH BẮC NINH

Ngành: Kinh doanh thương mại

VŨ THỊ HƯƠNG QUỲNH

Hà Nội, 2023

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG

***

<small> </small>

ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP

HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG TNHH MTV WOORI VIỆT NAM

– CHI NHÁNH BẮC NINH

Ngành: Kinh doanh thương mại Mã số: 821379

Họ và tên học viên: Vũ Thị Hương Quỳnh Người hướng dẫn: TS. Phạm Thị Cẩm Anh

Hà Nội, 2023

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

1. Tính cấp thiết của đề tài ... 1

2. Tình hình nghiên cứu của đề tài ... 2

3. Mục tiêu nghiên cứu ... 4

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ... 5

5. Phương pháp nghiên cứu ... 5

5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu ... 5

5.2. Phương pháp phân tích dữ liệu ... 5

6. Bố cục của đề án ... 6

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THANH TOÁN QUỐC TẾ ... 7

1.1. Khái niệm về thanh toán quốc tế và các vấn đề liên quan ... 7

1.1.1. Khái niệm về thanh toán quốc tế ... 7

1.1.2. Phân loại thanh toán quốc tế ... 8

1.1.3. Đặc điểm của hoạt động thanh tốn quốc tế ... 8

1.1.4. Vai trị của thanh toán quốc tế ... 9

1.2. Các phương thức thanh toán quốc tế ... 12

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

1.2.1. Phương thức chuyển tiền ... 12

1.2.2. Phương thức nhờ thu ... 14

1.2.3. Phương thức thanh tốn bằng thư tín dụng ... 15

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng thương mại ... 17

1.3.1. Yếu tố bên ngoài ... 17

1.3.2. Yếu tố bên trong ... 20

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ... 25

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG TNHH MTV WOORI VIỆT NAM – CHI NHÁNH BẮC NINH... 26

2.1. Giới thiệu chung về Ngân hàng TNHH Woori Bank Việt Nam ... 26

2.2. Giới thiệu chung về Ngân hàng TNHH Woori Việt Nam – Chi nhánh Bắc Ninh ... 27

2.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển ... 27

2.2.2. Cơ cấu tổ chức ... 27

2.2.3. Kết quả hoạt động kinh doanh tại Woori Bank Bắc Ninh ... 29

2.3. Thực trạng hoạt động thanh toán quốc tế tại Woori Bank Bắc Ninh 34 2.3.1. Một số phương thức thanh toán quốc tế tại Woori Bank Bắc Ninh 34 2.3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động thanh toán quốc tế tại Woori Bank Bắc Ninh trong giai đoạn từ 2020 – 6/2023 ... 35

2.3.3. Kết quả đạt được của hoạt động thanh toán quốc tế ... 49

2.3.3.1. Kết quả chung ... 49

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

2.3.3.2. Phương thức chuyển tiền ... 50

2.3.3.3. Phương thức tín dụng chứng từ ... 52

2.4. Đánh giá về hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng Woori Việt Nam – Chi nhánh Bắc Ninh ... 53

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HỒN THIỆN HOẠT ĐỘNG THANH TỐN QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG WOORI VIỆT NAM

3.2. Một số giải pháp, kiến nghị, đề xuất nhằm hoàn thiện hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng Woori Việt Nam – Chi nhánh Bắc Ninh .... 63

3.2.1. Xây dựng kế hoạch khai thác thị trường, tệp khách hàng đáp ứng và thoả mãn tối ưu nhu cầu của khách hàng ... 63

3.2.2. Thực hiện các chính sách thu hút khách hàng ... 64

3.2.3. Xây dựng đội ngũ nhân sự có trình độ chun mơn cao ... 66

3.2.4. Đa dạng hóa sản phẩm và đẩy mạnh các dịch vụ hỗ trợ ... 69

3.2.5. Một số kiến nghị đối với NH Nhà nước và cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan ... 70

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ 1. Bảng biểu

Bảng 2.1: Tình hình huy động vốn của Woori Bank Bắc Ninh giai đoạn 2020 – 6/2023

Bảng 2.2: Tình hình dư nợ của Woori Bank Bắc Ninh giai đoạn 2020 – 6/2023 Bảng 2.3: Doanh thu từ hoạt động dịch vụ của Woori Bank Bắc Ninh giai đoạn 2020 – 6/2023

Bảng 2.4: Danh sách KH doanh nghiệp sử dụng dịch vụ TTQT của Woori Bank Bắc Ninh

Bảng 2.5: Độ nhận diện thương hiệu Woori Bank Bắc Ninh

Bảng 2.6: Đánh giá về sự tiện lợi của dịch vụ hỗ trợ tại Woori Bank Bắc Ninh

Bảng 2.7: So sánh biểu phí dịch vụ TTQT tại Woori Bank Bắc Ninh và Vietcombank

Bảng 2.8: Số lượng nhân sự được đào tạo trung bình hàng năm và nội dung đào tạo Bảng 2.9: Giá trị TTQT theo các phương thức tại Woori Bank Bắc Ninh giai đoạn 2020 – 6/2023

Bảng 2.10: Giá trị thanh toán theo phương thức chuyển tiền Bảng 2.11: Giá trị thanh tốn theo phương thức tín dụng chứng từ

2. Sơ đồ

Sơ đồ 1.1: Quy trình thanh toán bằng phương thức chuyển tiền Sơ đồ 1.2: Quy trình thanh tốn bằng phương thức nhờ thu trơn Sơ đồ 1.3: Quy trình thanh tốn bằng phương thức tín dụng chứng từ Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức

Sơ đồ 2.2: Mơ hình xử lý giao dịch quốc tế

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của riêng tôi, được thực hiện trên cơ sở lý thuyết, nghiên cứu khảo sát tình hình thực tế tại Woori Bank Bắc Ninh dưới sự hướng dẫn của TS. Phạm Thị Cẩm Anh. Những kết quả và các số liệu nghiên cứu nêu trong luận văn được đảm bảo là những kết quả trung thực, chính xác đảm bảo tính khách quan, khoa học. Các tài liệu được sử dụng để tham khảo có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

1

LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài

Xu hướng tất yếu của xã hội hiện nay là hội nhập kinh tế và tồn cầu hóa, xu hướng ấy đang diễn ra với tốc độ mạnh mẽ khiến cho các quốc gia trong khu vực và trên thế giới luôn phải hoạt động giao lưu khơng ngừng với nhau. Từ đó, tạo ra nhiều cơ hội để hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa qua lại giữa các nước phát triển. Khơng nằm ngoài xu thế, Việt Nam cũng đã và đang nỗ lực hết sức trong việc hội nhập hóa, tham gia vào thị trường quốc tế tạo ra nhiều cơ hội và điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường, đẩy mạnh hoạt động XNK.

Kết quả tất yếu của quá trình thúc đẩy các quan hệ thương mại và đầu tư quốc tế là đặt ra các yêu cầu để phát triển không ngừng các quan hệ thanh toán, tiền tệ và các dịch vụ NH quốc tế. Đây được coi là cơ hội phát triển không chỉ đối với các NH thương mại trong nước mà còn đối với các NH có vốn đầu tư từ nước ngồi tham gia vào thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, khi các NH “ngoại” gia nhập vào thị trường nước ta, họ cũng gặp khơng ít khó khăn do các NH của Việt Nam đều đã giữ cho mình những thị phần nhất định. Bên cạnh các mục tiêu cơ bản là thâm nhập và chiếm lĩnh một phần thị trường, các NH nước ngoài hoạt động tại Việt Nam cịn có tham vọng nâng cao vị thế và sức mạnh kinh tế của mình, đặc biệt là thúc đẩy phát triển dịch vụ TTQT và hoàn thành tốt sứ mệnh là cầu nối quốc tế.

Thế nhưng, với đặc trưng là ngân hàng nước ngoài, việc tiếp cận thị trường, tiếp cận người tiêu dùng không phải là điều dễ dàng. Đặc biệt, trong lĩnh vực tài chính – đây là một mảng tương đối nhạy cảm và rất phức tạp trong thời buổi hiện nay. Chính vì vậy, các ngân hàng, đặc biệt là các ngân hàng nước ngoài cũng gặp rất nhiều khó khăn trong việc chinh phục thị trường, tạo dựng niềm tin đối với KH. Woori Bank Việt Nam là một trong hai ngân hàng nước ngoài đầu tiên bên cạnh Shinhan Bank được chính phủ Việt Nam ký quyết định cho phép thành lập pháp nhân vào năm 2017. Tuy nhiên, sau 6 năm xây dựng và phát triển trên thị

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

2

trường Việt Nam, pháp nhân Việt Nam nói chung và ngân hàng TNHH MTV Woori Việt Nam – chi nhánh Bắc Ninh (gọi tắt là “Woori Bank Bắc Ninh”) nói riêng vẫn gặp rất nhiều khó khăn. Đồng thời, trong 6 năm ấy có đến 3 năm bị ảnh hưởng nặng nề do đại dịch Covid bùng phát trên toàn cầu khiến cho nền kinh tế trở nên khó khăn, sức tiêu thụ giảm mạnh mẽ, hoạt động mua bán hàng hóa cũng gặp nhiều cản trở do lệnh phong tỏa của chính phủ các nước nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Kéo theo đó, hoạt động TTQT của các NH thương mại trong đó có Woori Bank Bắc Ninh phải chịu nhiều ảnh hưởng. Chưa dừng lại ở đó, tính đến thời điểm hiện nay vẫn chưa có nhiều cơng trình nghiên cứu nhằm giải quyết, tháo gỡ các vấn đề của các NH nước ngồi nói chung và hoạt động TTQT của các ngân hàng này nói riêng để Woori Bank Bắc Ninh có thể tham khảo, học hỏi để hồn thiện hơn nữa hoạt động TTQT của mình.

Bên cạnh những nguyên nhân khách quan, trong quá trình cơng tác tại đây, tác giả cũng nhận thấy hoạt động TTQT còn nhiều hạn chế do những nguyên nhân chủ quan xuất phát từ nội tại của NH như trình độ của đội ngũ nhân viên, các chính sách thu hút khách hàng... Chính vì vậy, việc nghiên cứu, tìm ra khó khăn, hạn chế, chỉ ra nguyên nhân của những khó khăn đó để đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện hơn nữa hoạt động TTQT, đáp ứng một cách tối đa nhu cầu của thị trường là một yêu cầu hết sức cấp bách đối với Woori Bank Bắc Ninh. Xuất phát từ những yêu cầu đó tác giả đã lựa chọn đề tài “Hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng TNHH MTV Woori Việt Nam – Chi nhánh Bắc Ninh” làm đề tài nghiên cứu của đề án tốt nghiệp này. Việc này không chỉ góp phần đáng kể vào cơng cuộc xây dựng thương hiệu, tạo ra sức cạnh tranh của Woori Bank Bắc Ninh mà cịn góp phần vào sự phát triển chung của ngân hàng TNHH MTV Woori Việt Nam (gọi tắt là “Woori Bank Việt Nam).

2. Tình hình nghiên cứu của đề tài

Hoạt động TTQT tại các NH thương mại là hoạt động rất quan trọng, góp phần khơng nhỏ vào sự phát triển chung của NH. Chính vì vậy, đề tài nghiên cứu về hoạt động TTQT ở các NH được nhiều tác giả lựa chọn làm đề tài nghiên cứu.

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

3

Trong đó, có một số cơng trình nghiên cứu nổi bật như:

Phạm Thị Thu Hương, (2014), “Giải pháp phát triển hoạt động thanh toán quốc tế tại hệ thống Ngân hàng Công Thương Việt Nam”, Luận văn Thạc sĩ, Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh. Trong cơng trình nghiên cứu này, tác giả đã đưa ra những vấn đề lý luận của nghiệp vụ TTQT tại hệ thống NH Công Thương Việt Nam. Từ những vấn đề đó, tác giả có những đánh giá về hoạt động phát triển TTQT tại đây trong giai đoạn từ 2010 – 2014 và rút ra ưu điểm cũng như khó khăn và hạn chế của hoạt động này. Đồng thời đưa ra các nhóm giải pháp để thúc đẩy hoạt động TTQT tại đây phát triển trong thời gian sắp tới.

Lê Thị Phương Liên, (2014). “Nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế của các ngân hàng thương mại Việt Nam”, Luận án Tiến sĩ, Trường ĐH Kinh tế quốc dân. Trong luận án này, tác giả đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận về hiệu quả hoạt động TTQT với phạm vi nghiên cứu là trên hệ thống NHTM Việt Nam. Tại đây, tác giả đánh giá hiệu quả của hoạt động TTQT của các NHTM Việt Nam trong đó trọng tâm là tập trung vào một số NH lớn như Vietcombank, Agribank, Vietinbank… Từ đó, đưa ra các biện pháp để nâng cao hơn nữa hiệu quả của hoạt động TTQT của các NHTM của Việt Nam trong thời gian sắp tới.

Nguyễn Vân Anh, (2018), “Thanh toán quốc tế theo phương thức tín dụng chứng từ tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long” - Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Thương mại. Tại đây, tác giả đã đưa những lý luận cơ bản về TTQT và từ đó đánh giá các vấn đề của TTQT tại NHTM Cổ phần Công thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long để rút ra những ưu điểm cũng như nhược điểm của hoạt động này và đề xuất ra các biện pháp để đẩy mạnh hoạt động này phát triển hơn nữa.

Nguyễn Thị Ngọc Hà, (2021), “Phát triển dịch vụ thanh toán quốc tế tại Ngân hàng Thương mại cổ phần xuất nhập khẩu Việt Nam – Chi nhánh Ba Đình – Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Cơng đồn đã đưa ra những lý luận về việc phát triển dịch vụ TTQT, chỉ ra các thuận lợi và khó khăn của NH Thương mại cổ phần xuất nhập khẩu Việt Nam – Chi nhánh Ba Đình trong việc phát triển dịch vụ TTQT và đề

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

4

xuất ra các giải pháp để phát triển loại hình dịch vụ này hơn nữa.

Chưa dừng lại ở đó, cũng có một số cơng trình nghiên cứu về đề tài này được đăng tải lên các bài báo, tạp chí như:

Tác giả Vũ Hồng Thanh có bài nghiên cứu “Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động của các NH thương mại theo mơ hình Pestel và một số đề xuất” được đăng tải trên tạp chí Ngân hàng – Cơ quan của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ngày 24/04/2021. Bài viết đã đưa ra những nhân tố ảnh hưởng chính đến hoạt động của NH từ đó đưa ra các đề xuất, khuyến nghị nhằm phát triển hơn nữa hoạt động này trong thời gian tới.

Trên Tạp chí Khoa học Trường Đại học Bà Rịa – Vũng Tàu, tác giả Nguyễn Thị Hồng Hạnh và cộng sự đã có bài đăng vào tháng 7/2022 với tiêu đề “Phát triển chất lượng dịch vụ thanh toán quốc tế của các ngân hàng thương mại Việt Nam”. Cơng trình nghiên cứu này đã đưa ra những thách thức cũng như các thiếu sót của NH trong q trình cung cấp dịch vụ TTQT từ đó đưa ra các kiến nghị góp phần vào việc đẩy mạnh phát triển dịch vụ TTQT và nhanh chóng đạt được mục tiêu của đề án Thanh tốn khơng dùng tiền mặt của Chính phủ đề ra.

Có thể thấy, các cơng trình nghiên cứu nói trên đã nghiên cứu về nghiệp vụ TTQT, các yếu tố tác động đến hoạt động TTQT tại hệ thống NH thương mại nói chung hoặc tại các chi nhánh cụ thể. Vậy nhưng, các nghiên cứu trên mới chỉ dừng lại việc nghiên cứu trên phạm vị là các NH thương mại Việt Nam, chưa có nghiên cứu nào nghiên cứu về hoạt động TTQT tại các NH ngoại. Đặc biệt, chưa có cơng trình nghiên cứu nào nghiên cứu về hoạt động TTQT tại Woori Bank Việt Nam, cụ thể là Chi nhánh Bắc Ninh. Do đó, đề án này được nghiên cứu với ý nghĩa thực tiễn, nhằm hoàn thiện hơn nữa hoạt động TTQT tại Woori Bank Bắc Ninh.

3. Mục tiêu nghiên cứu

Đề án được thực hiện với mục tiêu là phân tích hoạt động TTQT, các yếu tố tác động đến hoạt động TTQT tại Woori Bank Bắc Ninh. Để đạt được mục tiêu này, tác giả hệ thống hóa các cơ sở lý luận của hoạt động TTQT, các yếu tố ảnh hưởng

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

5

đến hoạt động này. Sau đó, phân tích thực trạng hoạt động TTQT tại Woori Bank Bắc Ninh, chỉ ra những thuận lợi, khó khăn của hoạt động này để đề xuất các phương án giải quyết những vấn đề đang gặp phải nhằm thúc đẩy hoạt động TTQT tại đây phát triển hơn nữa trong tương lai.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động TTQT tại Woori Bank Bắc Ninh Phạm vi nghiên cứu không gian: Tại Woori Bank Bắc Ninh

Phạm vi nghiên cứu thời gian: Trong giai đoạn từ 2020 ~ 6/2023 5. Phương pháp nghiên cứu

5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu

Dữ liệu sơ cấp được được tác giả thu thập được thông qua việc khảo sát 150 KH của Woori Bank Bắc Ninh. Khảo sát được thực hiện với kỹ thuật chọn mẫu thuận tiện, khảo sát những KH đến thực hiện giao dịch tại quầy thông qua việc sử dụng bảng câu hỏi với thang đo là năm mức độ Likert, trong đó bậc 1 thể hiện mức độ rất hài lòng và bậc 5 thể hiện mức độ rất khơng hài lịng. Kết quả của cuộc khảo sát đạt 141/150 phiếu phát ra, đạt tỷ lệ 94% đảm bảo yêu cầu về lượng mẫu nghiên cứu.

Dữ liệu thứ cấp trong đề án này được thu thập từ kho dữ liệu của Woori Bank Bắc Ninh bao gồm báo cáo tài chính, các báo cáo về hoạt động kinh doanh, tình hình huy động vốn, kết quả hoạt động cho vay và hoạt động dịch vụ khác của ngân hàng.

5.2. Phương pháp phân tích dữ liệu

Bằng việc áp dụng phương pháp thống kê, tổng hợp, đối chiếu, so sánh và phân tích các dữ liệu thực tế thu thập được từ kho dữ liệu của Woori Bank Bắc Ninh cũng như dữ liệu thu thập qua khảo sát, tác giả thực hiện việc đánh giá và phân tích chi tiết về tình hình hoạt động TTQT tại Woori Bank Bắc Ninh để hiểu rõ hơn về thực trạng của hoạt động này, từ đó đưa ra một số các giải phát nhằm thúc đẩy và

</div>