Luận văn thạc sĩ Luật học: Bảo vệ quyền làm mẹ của lao động nữ tại doanh nghiệp theo pháp luật lao động Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (10.93 MB, 111 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TAO BỘ TƯ PHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

DANG THỊ THUY DUONG

BAO VE QUYEN LAM ME CỦA LAO BONG NU TẠI DOANH

NGHIEP THEO PHAP LUAT LAO BONG VIET NAM

LUẬN VĂN THAC SY LUAT KINH TE

Tướng nghiên cứu)

HÀ NỘI, NĂM 2021

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TAO BỘ TƯ PHÁP TRUONG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI.

BAO VỆ QUYEN LAM MẸ CỦA LAO ĐỘNG NU TẠI DOANH

NGHIEP THEO PHÁP LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM.

Đặng Thi Thùy Dương

LUẬN VĂN THAC SỸ LUẬT HOC

Chuyên ngành: Luật kinh tế Mã số. 8380107

Người hướng dẫn khoa hoc: TS Đăng Thị Thơm.

HÀ NỘI, NĂM 202L

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

LỜI CẢM ON

Dé tải “Báo vệ quyền lim me của lao động nit tại đoanh nghiệp

heo pháp luật lao động Việt Nam” là nội dung tôi chon dé nghiên cứu và lâm luận văn tốt nghiệp sau hai năm theo học chương trình cao học chuyên ngành Luật kinh tế tại Trường Đại học Luật Hà Nội

Để có thể hồn thành để tai luận văn thạc si một cách hoàn chỉnh. nhất, ngoài sự nỗ lực cố gắng của ban thân, tôi zin chân thành bay tỏ lòng biết ơn đến TS. Đăng Thi Thơm - người đã trực tiép chỉ bảo va hướng dẫn

tôi trong suốt quả trình nghiên cứu để tơi hồn thiện luận văn nay,

Xin chân thảnh bay tõ lòng biết ơn đến tốn thể q thay cơ trong khoa Pháp Luật Kinh tế và khoa sau đại học Trường Đại học Luật Hà Nội

để tận tinh truyền đạt những kiến thức quý báu cũng như tạo mọi điêu kiện thuận lợi nhất cho tơi trong suốt qua trình học tập nghiên cứu va cho đến

khi thực hiện để tài luân văn.

Cuối cùng, tơi xin chân thành cảm ơn đến gia đính, các anh chỉ va các bạn học viên lớp 27A Luật kinh tế Trường Đại học Luật Ha Nội cũng như

các bạn déng nghiệp đã hỗ trợ cho tôi rất nhiều trong suốt quá trình hoc

têp, nghiên cứu va thực hiện để ti luận văn thạc sĩ một cách hoàn chỉnh. ‘Tran trọng cẽm ơn!

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

LỜI CAM DOAN

Tơi cam đoan huận văn là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi, các Rết ud nêu trong luận văn chuea được cơng bổ trong bắt Rỳ cơng trình nào khác

Các số liệu, vi du, trích dẫn trong Luận văn đâm bảo tính chính xác, tin cập

Và trìng the

Tơi viết 181 cam doan này đề nghĩ Trường Đại học Luật Hà Nội xem Xét để tơi có thé bảo vệ luận văn.

Tôi xin chân thành cảm on!

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

DANH MUC TU VIET TAT

Bộ luật lao động sive đổi, bỗ sung năm 2019

TS chức lao động quốc tẾ

<small>"Tuyên ngôn thé giới về qun con người</small>

Cơng woe về xóa bé moi hình thức phân biệt đốt xử chồng.

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

PHÀN MỞ ĐẦU.

1. Tinh cdp thếtcđa đềt

<small>Tình hình nghiên cứu & tài.3. Mục dich va nhiệm vụ nghiên cứu.</small>

<small>4. - Đối trợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu .5. Phuong pháp hậnvàphương pháp nghiền cứu.</small>

CHVONG 1: NHỮNG VAN ĐÈ LÝ LUẬN CHUNG VÀ PHÁP LUAT VE BẢO VE QUYỀN LAM ME CUA LAO ĐỌNG NỮ TẠI DOANE,

NGHIEP... 9

<small>1À Laeng nữ và bão vệ quyền lầm mẹ của lao động nữ..1LL1.Nhái niệm và vai tr cần lao động</small>

1.L2.Khái wigm quyễn làm me cũa lao động wit và bảo vệ quyẫn làm me

<small>cân lo động nữ: „131LL3.Sự cầu thiễt báo vệ quyều làm me cia lao động nữ ti đomnh nghigp.14</small>

<small>nữ tại doanh nghiệp 19..19</small>

<small>1.3.3 Quy định về ký lật lao động, thank tra và xi lý vỉ phạm.</small>

13. Cácb#mpháp pháp lý bão vệ quyền Him mẹ cũa le

13.3 Biện pháp lên kết và thông qua

"Tiểu kết chương 1 : CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT LAO ĐỌNG VIET NAM VỀ BẢO VE QUYỀN LAM MẸ CUA LAO ĐỌNG Ni VÀ THỰC TIEN THỰC HIỆN TẠI DOANH NGHIEP... 38

BB

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

2.1.2 Ony dink vé giao kết và chấm đứt hợp đồng lao động. 2.13 Ông định v an tồn lao động và vệ sinh lao động.

<small>2.15 Ony định vé kỹ luật lao động, thanh tra và xứ lý vi phạm</small>

22 Thục dễ: én tại doanh nghiệp

<small>2.2.1 Mộtsố nhậu xét chang và kết quả dat de.2.2.2 Những vỉ phạm và nướng mắc</small>

<small>no động niet đomh nghiệp. 56</small>

Tiểu kết chương 2 n

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ KIEN NGHỊ NHAM HOÀN THIEN PHÁP LUAT LAO ĐỌNG VIET NAM VÀ NÂNG CAO HIEU QUA BẢO VE QUYỀN LÀM MẸ CỦA LAO ĐỌNG Ni TẠI DOANH NGHIẸP...73

<small>4⁄11... Yêu cầu cũa việc hoàn thiện pháp luật lao động Việt Nam và nângyuyén lâm mẹ của lao động nữ tại doanh nghiệp...7332 . Mat số kiến nghị hoàn thiện pháp hật lao động Việt Nam về bảo</small>

3.3.1, Thyên mẫu, vâng cao ÿ thức tun thủ pháp gt.

<small>gu quả bảo vệ quyền lâm mẹ của ho..T8</small>

4.3.2, Ning cao hiện quả hoạt động faroug lượng tập thể cũng whw chất Tượng cũa các thôn nức lao động tập thể vé quyễn lợi của lao động vữ:..®

<small>4.3.4, Tăng cường cơ chế thanh tra, giảm sit, x lý các trường hep vỉ</small>

phạm pháp lật vŠ bảo vệ quyền làm me của lao động wit trì doauh

4.34, Ting cường thúc diy sự hài hòa, ẫu định trong mỗi quan lệ giữa

Tiểu kết chương 3KÉT LUẬN

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

PHAN MỞ BAU 1. Tính cấp thiết của đề tai.

Trong qua trình phát triển của nhân loại, phụ nữ ln chiếm một vị trí vơ cùng quan trọng, l lực lượng lao đồng góp phân phát triển kinh té - zã hội

biển vững, Sinh thời, Chủ tịch Hỗ Chi Minh luôn đặc biết quan tâm đến sự nghiệp giải phóng phụ nữ và đầu tranh bao về quyển cho họ. Cũng như Mac -Lé.Nin, từ lịch sử dân tộc ta và lịch sử thể giới nhân loại, Bác Hỗ thay rõ vai trị cia phụ nữ thé giới nói chung, phụ nữ Việt Nam nói riêng, Bac đã từng nhận xét: “Non sơng gam vóc Việt Nam do phụ nữ ta, trẻ cũng như giả, ra sức dệt thêu ma thêm tốt dep, rực rổ”. Người cũng đúc kết ring: "Xem trong lich sử cách mệnh chẳng có lẫn nao la khơng có đán ba tham gia”, réi Người

khẳng định: “An Nam cách mệnh cũng phải có nữ giới tham gia mới thành

cơng". Bac Hồ từng nhắn mạnh rằng “Nói đến phụ nữ lả nói đến một nữa xã hội” va “Muôn xây dựng chủ nghĩa xã hội nhất định phải sẵn xuất thất nhiều ‘Mun sản xuất nhiễu thi phải có nhiễu sức lao đơng Muốn nhiễu sức lao

động thì phải giải phóng lao động của phụ nữ”. Dé thay rằng phụ nữ là một lực lương lao động rat quan trong Ì Dưới góc 46 quyền con người, Công ước quốc tế về quyển con người cia Liên hợp quốc năm 1948, Công ước vẻ các.

quyển dân sự và chính trị năm 1966, Cơng ước CEDAW năm 1979 ~ Cơng.

tước của Liên hợp quốc về xóa bư mọi hình thức phân biệt đổi xử với phụ nữ

cing với các Công ước của ILO đã ghi nhận quyền lao đồng và quyển bình đẳng của con người, trong đó có lao động nữ. Với tư cách là thành viên của

Tổ chức lao động quốc tế ILO, Việt Nam đã gia nhập và phê chuẩn hai công

tớc quan trong la Tuyên ngôn thể giới vẻ quyển con người (UDHR) năm. 1948 và Công ước CEDAW năm 1979. Đông thời Việt Nam đã tham gia ky

kết Công ước số 111 Công ước về phân biệt đổi xử trong việc lam va nghề nghiệp năm 1958, Công tước số 100 vẻ trả cơng bình đẳng giữa lao đơng nam và lao động nit cho một cơng việc có giá tri ngang nhau năm 1951... Để thay

<small>https /Arwrw balleng gov va/clu-tich-ho-chi-mini/aghien-cuw-hoc-tep-tu-tuong.‘ho. clu-minh/5049-tu-tuong. cus-bec-ho-ve-Vai-tro-phu- nu trong-xe-hoi html (ngâysập nhật 08/3/2017)</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

tổng, Việt Nam ta đang ngày cảng nỗ lực để bảo vệ quyển con người nói chung và quyển của lao đơng nữ nói riêng ngày mét tốt hon.

Phu nữ khơng chỉ là cơng dân, người lao đồng, ho cịn mang trong minh

sử mệnh cao cả đó chính là người vợ, người me của gia đình. Niém hạnh phúc

của phụ nữ lả được hết lịng chăm sóc cho những người thân yêu. Đồng thờ thiên chức lớn lao đó cũng là trách nhiệm và nghĩa vu của người phụ nữ:

Thiên chức cao cả ấy đòi hỏi một tri thức phong phú, một nhân cách cao cả và

sự hi sinh lớn lao của ho. Chu toàn thiên chức của người me từ bao đời nay là

‘ban năng thiên bẩm đã hẳn sâu vào tâm thức của người phụ nữ Việt Nam.

Người mẹ gắn liên với hình ảnh tất bật, chin chu trong từng công việc và giữ

gin mai âm hạnh phúc gia đình Cũng chính ho là người thay, người hướng, dẫn va day dỗ con từ những bước di chập chững dau tiên vì họ hiểu rằng ni.

day con giai đoạn đâu đời là xây dựng nên tăng vững chắc cho tương lai của

con về sau. Vi vậy, việc tạo điều kiện lao động, cơ sở vật chất, trình độ văn.

hóa, chun mơn nghiệp vụ cũng như địi sống vat chất của lao động nữ ảnh.

hưởng rất lớn đến sự phát triển của thé hệ trẻ tưởng lai. Hon nữa trong đời

sống hiện đại ngày nay, điều kiến, môi trường lao đông ảnh hưởng rất lớn đến. người lao đồng, đặc biệt là việc bao đảm quyền lam mẹ của lao động nữ.

Ngoài việc cùng nam giới tạo ra của cai vật chất thi lao đồng nữ còn phải thực

hiên chức năng sinh dé của minh, bởi khả năng sinh đẻ chỉ có thé thực hiển.

trong một giai đoan, thời điểm nhất định cia đời người chứ không phải la khả năng vĩnh viễn. Việc bao vệ quyền lam me của lao động nữ ở Việt Nam luôn

nhận được sư quan tâm cia Đăng vả nha nước, được thể hiện thông qua việc hi nhân trong tất cả các bản Hiển pháp từ trước dén nay qua các thời kỉ, Trên

cơ sở đó cùng với chủ trương chính sách của Đăng, việc bảo dim quyền lammẹ của lao động nữ được cụ thể hóa trong hệ thống văn ban pháp luật điềuchỉnh các lĩnh vực trong đó có lĩnh vực lao động ma cụ thể là BLLĐ 2019cũng nhiễu văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành. Theo đó LĐN được xếpvào nhóm lao đồng đặc thủ va có những chính sách riêng để bão vệ tuy nhiênvẫn con một số tơn tại vả thiếu sót. Do đó tir những thực trang nêu trên tắc giảnhận thay việc tim hiểu sâu, luận giải các van để lý luận và thực tiễn về “Bao.

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

vệ quyên làm me của lao động nit tại doanh: nghiệp theo pháp luật lao động Viet Nam” cũng như tìm ra các biện pháp tăng cường, thúc dy việc bao đăm

quyền làm mẹ của lao động nữ tại doanh là rất cân thiết. Để từ đó để xuất việc

hồn thiện pháp luật vả đưa ra những kiến nghị nhằm nâng cao hiện quả thực hiện pháp luật ngày cảng tốt hơn. Trong khuôn khổ dé tai luận văn nghiên

cửu, tác giã cũng đồng thời có những phân tích, so sánh với BLLĐ 2012

2. Tình hình nghiên cứu dé tài.

Bao vệ quyển lâm mẹ của lao động nữ tai doanh nghiệp là vẫn để nóng,

‘bdng, được sự quan tâm của tất cả các nước trên thé giới và đắc biệt là những,

nước dang phát triển như Việt Nam Liên quan đến nội dung nay đã có nhiều cơng trình nghiên cứ, bai viết dé cập dưới các góc độ và khía cạnh khác nhau. Nhiễn để tải khoa hoc, luân văn, bài viết tạp chí, báo đài đã dé cập một

cách trực tiép hay lồng ghép xâu chuỗi những nội dung liên quan như:

Luận án tiên sf của Đăng Thị Thơm năm 2016 về “Quyển của lao động. nit theo pháp luật lao động Việt Nam”. Nhằm luận giãi quyết các vẫn dé về

quyền của LĐN như: quyền nhân thân, quyển làm mẹ, quyển bình đẳng vẻ việc lâm, thu nhập, ... luân án đã nghiên cứu các quan điểm, quy định của

pháp luật Việt Nam cũng như của các nước trên thé giới về quyển của LDN,

quyển nay được thể hiện rõ nhất thông qua chế độ thai sản Tác giả đã phân tích và xác lập các tiêu chí đánh giá thực tiễn viée bao dam, bao vệ và thúc đẩy quyên của LDN ở Việt Nam, từ đó đưa ra các yêu cầu vả dé xuất giải

pháp hoàn thiên pháp luật Việt Nam về quyền của LEN.

Luận văn thạc sf của Nguyễn Thị Giang năm 2015 với để tải. “Báo vé

quyễn lợi lao động nit trong pháp luật lao động Việt Nam" đã chỉ ra được

thực trang pháp luật và thực tiễn thi hành việc bão dim quyển vé việc lam,

tiên lương, qun nhân thân, tính mạng, sức khưe, danh dự thơng qua đó đẻ ra phương hướng hoản thiện pháp luật cu thể như. tăng cường hiệu qua thực

hiện, tuyên truyén pháp luật, đẩy manh hoạt động thương lượng, zây dựng thỏa ước lao động tập thể, đông thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

vva xử lý vi phạm pháp luật

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

‘Va các cơng tình nghiên cứu khoa học khác từ trước đến nay như. Luận. văn thạc sĩ cũa Bùi Quang Hiệp vẻ "Báo vệ quyén lợi cũa lao đồng nữ trong "pháp luật lao đông Việt Noon’ năm 2007; Luân văn thạc si của Lý Thị Thúy

Hoa về “Pháp iuật về lao động nit, một số vẫn đề if luận và thực tiễn” năm

*Quyằn của lao động nữt làm Việc tat các kim cơng nghiệp 6 việt nam phân tích từ thuec tiễn một số ki công nghiệp trên địa bàn TP. Ha Nội" năm 2015, Luận văn thạc st của Nguyễn Thi Mỹ Nương về Báo đâm qnyn làm me của lao động nit theo pháp

iật lao động Việt Nam" năm 2017, Luận văn thạc si cia Nguyễn Quỳnh Anh.

in của người me trong pháp luật lao đông Việt Nam” năm.

Trên tạp chi luật học có các bai viết như: “Phỏng chống bao iực đối với

lao động nữ tại nơi làm vide" (TS. Trần Thúy Lam, 2009, bài viết trên tap chi tực trạng và phương hướng,

Tồn thiện" (TS Ngyễn Hữu Chí, 2009, bai viết trên tạp chí luật học số

9/2009); “Phong chẳng vi phạm pháp huật đất với LON”, (TS. Hoàng Thi

Minh, 2012, bai viết trên tap chí luật học số 2/2012), "Báo vé quyén làm me rong pháp luật lao động và bảo hiễm xã lôi” (TS. Nguyễn Hiền Phương ,

2014, bãi viết trên tạp chỉ luật học số 6/2014)

"Ngoài ra trên trang web của Tổ chức lao đông Quốc tế (ILO) cịn có các. ti viết: “Đập liv phân biệt giới trong hyễn dung và môt trường làm việc

giúp doanh nghiệp thành công”, năm 2015, “Phu nit vẫn cỏ it cơ hội tham

gia thị trường lao động hơn nam giới ở hầu khắp thé giới”, năm 2018; “Pin:nit Việt Nam ngày càng được chuẩn bi tốt hơn đề đâm nhận niững vị trí raquyết định trong doanh nghiệp “. năm 2020; “Trao quyển cho nữ công nhânnhà may 6 Việt Nam thông qua kiến thức về quyên lợi bảo vệ sức Kiưa ”, năm.2020; “Bat binh đẳng giới khơng phải là điền ding đắn và không tốt cho Viet‘Nan’ năm 2021... đã chi ra được tầm quan trọng của phụ nữ trung côngviệc, tuy nhiên định kiến về giới nay vẫn cịn tốn tại khiển lao đơng nữ bịphân biết đổi xử vẻ cơ hội việc lam, về nghề nghiệp, tiễn lương,... và những

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

vấn dé anh hưởng đến việc bao dim quyển lam me của lao động nữ tại doanh:

Nhin chung, bảo vệ quyền lâm me của lao đông nữ tại doanh nghiệp theo pháp luật lao đồng Việt Nam là nội dung đã được đưa ra nghiên cứu, ban théo trước đây, Tuy được nghiên cứu, thảo luận dưới nhiễu khia cạnh khác nhau.

nhưng chúng đều có giá trị lớn cả vé lý luận lẫn thực tiễn. Với mục đích làm. đa dạng, phong phú hơn nội dung nghiên cửu về bảo vệ quyền lam me của lao.

đông nữ cũng như dé cập nhật một cách đẩy đủ, toan diện hơn vẻ tính mới của pháp luật lao động Việt Nam hiện bảnh qua đó lam rõ hơn những thành cơng cũng như mặt hạn chế trong van để bảo vệ quyển lam me của lao đồng nữ tại doanh nghiệp hiện nay, tac giả lựa chon để tài. “Báo vệ quyển lion mẹ của

lao động nit tại doanh nghiệp theo pháp luật lao động Việt Nam” để làm đề

tải luận văn Các công trình nghiên cứu trước đó sẽ là nguồn tư liệu quan

trọng để tham khảo, nhìn nhận và boi đắp thêm cã về lý luận va thực tiễn để. luận văn thêm phan hồn thiện hơn.

vụ nghiên cứu.

3.1 Mục đích nghiên cứu: 3. Mục đích và.

Trên cơ sỡ nghiên cứu lý luân về quyền làm mẹ của lao đông nữ, bảo vệ

quyền làm me của lao động nữ tại doanh nghiệp thông qua việc xác lập các

tiêu chi nhằm đánh giá thực tiễn việc bảo về, bão dm va thúc đẩy quyền kam

me của lao đơng ni, từ đó xác định các yêu cầu hoàn thiên pháp luật, dé xuất những kiến nghĩ va giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật lao

động Việt Nam về bao vệ quyên làm mẹ của lao động nữ tại doanh nghiệp.

3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu:

Đổ đạt được mục đích đã nêu trên, để tải có nhiệm vụ nghiên cửu giải quyết những van dé sau:

"Một là, nghiên cứu, hệ thống va làm rõ hon những vẫn dé lý luận chung,

về việc bão vé quyên lam me của lao động nữ tại doanh nghiệp. Phân tích các khái niệm và sự cần thiết bao vệ quyền lam me của lao động nữ, từ đó tim ra những yếu tổ tác đơng đến việc bao vệ quyển Jam me của lao đông nữ tại

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

doanh nghiệp, đảnh giá tổng quan về nội dung bao vệ quyển lam mẹ của lao.

đông nữ trong pháp luật lao động của ILO và các nước trên thể giới

Hai 1a, nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng pháp luật lao đông,

'Việt Nam và thực tiễn thực thi các quy định nhằm bảo vệ quyền lam me của

lao động nữ tại doanh nghiệp trong pháp luật lao động Việt Nam

Ba la, từ thực trang nêu trên, dé xuất một số kiến nghĩ hoàn thiện pháp luật và các giải pháp nhằm nâng cao hiệu qua thi hành pháp luật về việc bão vệ quyên lam me của lao đông nữ tại doanh nghiệp theo pháp luật lao đông Việt Nam

4. Đối trong nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu.

4.1 Đỗi tượng nghiên cứu:

Đồi tượng nghiên cứu của luân văn là các lý luân chung về bao vệ quyền. lâm me của lao động nữ tai doanh nghiệp, các quy định của pháp luật lao đông Việt Nam hiện hảnh vẻ bao vệ quyền làm me của lao động nữ tai doanh nghiệp, các kiến nghị hoản thiện pháp luật vả các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật trong van để bao vé quyền lâm me của lao đông nữ tại doanh nghiệp.

Trong khuôn khổ phạm vi nghiên cứu của luận văn thạc si, tác giã tập

trung các nội dung về việc bao vệ quyển làm me của lao đông nữ tại doanh: nghiệp, theo đỏ đi sâu vào làm rõ các nổi dung sau: viếc lam, giao kết va chấm đứt hop đồng lao đông, thời gid làm việc, thời giờ nghĩ ngơi, an toan lao đông, vé sinh lao đông, ché độ BHXH, BHYT, xử lý kỹ luất, thanh tra xử lý vi phạm... Những nội dung này được quy định cụ thé tại Chương X Bộ

luật lao động sửa đổi, bd sung năm 2019, Luật bảo hiểm xã hội 2014,... va

cũng được pháp luật một số nước trên thé giới dé cập đến, theo đó dé tai cũng, đưa ra những so sánh đổi với việc bao về quyển lam mẹ của lao động nữ tại doanh nghiệp theo pháp luật lao động Viết Nam.

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu.

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

5.1 Phươngpháp tiếp cận

Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở phân tích, danh giá và kế thửa có

chon lọc các tai liệu, cơng trình nghiên cứu liên quan đã được cơng bó để đưa ra những khái niêm, đặc điểm, vai trị, kết luận và giải pháp hồn thiện pháp

Tuật vé bão vé quyền lâm me cia lao đông nữ tai doanh nghiệp, hay còn gọi la phương pháp tiếp cân hệ thông,

Tiếp cân đối tương nghiên cứu qua từng giai đoạn lich sử, những yếu tổ chỉ phối đền pháp uất lao động vẻ bao vệ quyên lam me của lao đông nữ tai doanh nghiệp cũng như Đường Idi, chủ trương, chính sách của Đăng về sử dụng lao động nữ trong việc phát triển kinh tế - xã hội cia đất nước qua các. thời kỳ cũng là phướng pháp ma tác giả lựa chọn - Phương pháp tiếp cân lịch <small>sử:</small>

Luận văn sẽ tiếp cận, khai thác thơng tin trên các phương diện, khía canh khác nhau như 22 hội học, chính trì học, tâm lý học, kinh tế học, luật hoc so

sánh, lịch sử để qua đó làm rõ muc đích và nội dung nghiền cứu của để tai

theo phương pháp tiếp cận da ngành và liên ngành. 5.2 Phươngpháp nghiên cứu

Luận văn lựa chon thực hiện trên cơ sở vận dụng phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác ~ Lénin, tư tưởng Hé Chi Minh, phương pháp duy vất biến. chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử để nghiên cứu các vấn dé của luận văn. Đông thời, luận văn áp dụng một số phương pháp nghiên cứu chủ yếu như <small>sau</small>

Phương pháp phân tích, tổng hợp: Đây là phương pháp được áp dụng.

trong quá trình làm r6 các quy định của pháp luật lao động Việt Nam hiện

‘hanh về bảo vệ quyền lam mẹ của lao động nữ tại doanh nghiệp.

Phương pháp so sánh, phương pháp đánh giá. Tác giả vận dụng những,

phương pháp nay để đưa ra những ý kiến nhân xét, đánh giá vẻ những thành.

công cũng như tôn tại của quy đính pháp luật lao đơng hiện hành, dng thời nhìn nhận trong méi tương quan so với quy định cia các quốc gia trên thé <small>giới</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

Phương pháp quy nap, phương pháp diễn dịch: Những phương pháp nay được van dụng để triển khai các van để trong luận văn một cách có hiệu quả. Cu thể như luận văn sử dung phương pháp dién dich để cụ thé hóa các kiến

nghỉ trên cơ si những giải pháp mang tính khái quất, tồn diện.

Ngồi những phương pháp trên, luận văn còn sử dụng phương pháp liệt

kê, đối chiều,

6. Kết cấu của luận văn.

Ngoài phén mỡ đâu, kết luận, danh mục tải liệu tham khảo, luận văn gầm có 03 chương như sau:

Chương 1: Những van để lý luận chung và pháp luật về bảo vệ quyển lâm me của lao đồng nữ tại doanh nghiệp

Chương 2: Thực trang pháp luật lao đông Việt Nam về bao vệ quyền lam

me của lao động nữ và thực tién thực hiên tại doanh nghiệp,

Chương 3: Một số kiến nghị nhằm hoán thiện pháp luật lao đồng Viết Nam và nâng cao hiệu quả bao vệ quyển lam me của lao đông nữ tại doanh:

nghiệp

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

CHUONG 1: NHỮNG VAN DE LÝ LUẬN CHUNG VÀ PHÁP LUAT VE BẢO VỆ QUYEN LAM MẸ CỦA LAO ĐỘNG NU TẠI DOANH

11... Lao động nữ và bảo vệ quyền làm mẹ của lao động nik.

LLL. Rhái niệm và vai trd của lao động nit.

Giới” và “GiGi tính" là bai khái niệm hồn tồn khác nhau. Tại Điểu 5

Luật bình đẳng giới 2006 có quy định cụ thể, theo đó “Giới” được hiểu lả chỉ đặc điểm, vi trí, vai trị của nam và nữ trong tắt cả các mối quan hé xã hồi,

con "Giới tính” được hi , khó thay đổi do chúng là sản phẩm của quá trình di truyền, tiến hóa sinh học lâu đài. Giới khơng mang tính bam sinh, khác với giới tính, giới được hình thảnh từ qua trình sinh sống, ti nghiệm, học hỗi của con người từ lúc còn nhé đến khi trưởng thành.

Lao đông là yếu tố vô cũng quan trong trong cuộc sống con người, là hoạt đông từ nhiên, tắt yếu, tác đơng có mục dich của con người nhấm tao ra

của cải vật chất ni sống ban thân, gia đính va gop phan vao su phát triển.

kinh tế - xã hội của đất nước. Người lao động tham gia quan hệ lao đơng phải có năng lực pháp lut lao đông vả năng lực hảnh vi lao động BLLĐ 2019 định ngiĩa người lao đồng chủ yéu theo nghĩa hep, quy định tại khoăn 1 điều 3 nhữ sau: TNgười lao động là người làm việc cho người sử dug lao động

theo thöa thuận, được trả lương và chịu sự quản If, điễn hành, giám sắt của người sử dung lao động. Độ niỗi tối thiễu cũa người lao động là aii 15 Tối.

Từ trước đến nay, LDN luôn bị đối xử bất bình đẳng so với lao động nam trong quan hệ lao động, Để khắc phục tình trạng bat bình đẳng giữa lao

đơng nam với LDN trong quan hệ lao động va bảo vê quyển của LDN nói

chung cũng như bao vê quyển lam me của LEN nói riêng một cách hiệu qua thì phải xem xét đến các đặc điểm đặc thù chi phối, tác động đến điều kiện lao

động, vi thé của LDN so với lao động nam trong tương quan xã hội, mồi quan. hệ lao đông hay hảnh vi, xử sự của giới chủ, qua những đặc điểm vai trị đó góp phần hình thành khái niệm “Lao động nữ” một cách rổ rằng hơn.

18 chỉ các đặc điểm sinh học của nam và ni

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

Thứ nhất, đặc diém về tâm sinh by, giới tinh.

LBN thường yêu hơn lao động nam về mặt thé lực nên ho thích nghỉ phù. hợp với những cơng việc nhẹ nhảng, Bên canh đó nhu cầu giãi tri, ăn uống, nghỉ ngơi và việc phát triển thể chat, tinh than cũng như thời kả lão hóa của

LDN khác với lao động nam. Phu nữ với đặc thù thực hiện chức năng sinh sản

của mình đêu phải trai qua những giai đoạn sinh lý đặc biết như: thời kỉ kinh

nguyệt, mang thai, sinh con, cho con bú,... Những giai đoạn sinh lý đặc biệt đó an hưởng rất lớn đến sức khöe của LĐN. Va trong chỉnh khoảng thời gian LDN mang thai, sinh con, nuôi con va dim nhiém thiên chức làm me, ho cũng, để bị tụt hậu về năng lực, trình đơ chun mơn, nghiệp vu của mình

Phu nữ sinh ra đã có cầu trúc sinh học khiển họ có khả năng có thé mang, thai, sinh con và nuôi con bằng sữa me. Đây là chức năng chỉ có phụ nữ mới

thực hiên được ma nam giới khơng thé lam thay, nó gắn liên một cách tự. nhiên với sự tải sẵn xuất con người. Phụ nữ thường được nhắc đến với thiên chức lam vợ, lam me, là người sắp xếp, tổ chức cuộc sống, đảm nhiệm công

việc nội tro, chăm sóc chẳng con va diéu hịa các mỗi quan hệ trong gia đỉnh

"Nhờ vào đó mé nam giới có thêm thời gian lao động va điều kiện làm việc tốt hơn Để thay rằng giá trị công lao động của nam giới cũng có phản đóng gop

gián tiếp của phụ nữ. Tuy nhiên, do thánh kiến xã hội, tập tục, văn hóa va quan niệm sơng cùng với thiên chức của minh ma trong một thời gian dai LDN không được ghi nhận vai trò tạo ra của cãi vật chất cũng như nguồn lực phát triển kinh té 2 hội trong quan hệ lao đông. Hiện nay, xã hôi ngày cảng

phat triển văn minh, nhân thức con người cũng cởi mở, khoáng đạt hơn trước,

lâm việc tai nba) nhiêu hơn lao động nam, điều nảy khiến cơ hội thăng ti phat triển ỡ vị trí cao hon trong cơng việc của LDN cũng bị anh hưởng nhiều.

‘Vay nên việc tạo điều kiện sống và điều kiện lam việc cho LDN là rất cần.

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

thiết thông qua các chính sách xã hội, bao gồm các biện pháp được cụ thé

hóa, thực thi bai các cơ quan cơng quyển.

Thứ hai, đặc diém về kinh tế, xã hội.

Nguyên thủy ban đầu đán ông và đản bả cùng lao động, săn bắt và hái

lượm nhưng dan dân phụ nữ chuyển sang cơng việc hái lượm là chính vi sẵn.

‘ban với kỹ thuật ngun thủy thơ sơ, năng nhọc khơng thích hợp với cầu trúc

sinh học của nữ giới trong khi đó việc hái lượm nhẹ nhêng, én định phù hợp với thể chất LDN hơn. Ở thời kì nảy hình thành nên chế độ mẫu hệ bởi các.

nhả khoa học phân tích va cho rằng trên cơ sỡ phân cơng lao động một cách

tự nhiên nảy cũng với công cụ lao đơng ngun thủy vả đặc điểm khí hấu. khiển qua trình săn bat cia lao đơng nam bắp bênh, phụ thuộc vảo may rủi khi ma LDN ổn định hơn với việc hái lượm giúp sin xuất, tái tạo và cung cấp

nguôn thức ăn cho cộng đồng, vi vậy thời bay gid vai tro LN được dé cao Sau này, cùng với sư phát triển của sã hội, từ duy lao động đã có sự thay đỗi,

cơng cụ lao đơng được cãi tiến, con người đã chuyển hình thai lao đồng từ hai lượm sang săn bắn và trồng trọt, dong nghĩa với việc nam giới trở thành lao đơng chỉnh và nắm giữ quyển lực, từ đó hình thảnh nên chế độ phụ quyển trong một thời gian dải. Trong thời kỉ phong liền, tư tưởng trọng nam khinh. nữ biểu hiên rổ rệt, nam giới có quyển tham gia những viée ngoài xã hồi, thực

hiện chức năng lao động sản xuất, đăm nhiệm vai trò quản lý xã hội, cịn nữ: giới làm việc nha, chim sóc con cái. Mọi việc lớn trong gia đính nam giới toán quyền chỉ huy định đoạt, nữ giới chỉ thừa hành toàn tâm phục vụ, phụ

thuộc vảo nam giới mà khống có bat kì một sự đính đoạt nao kể c& đổi với

ân thân - Nó như một chế định, một trao lưu văn hóa ăn sâu vào tư tưởng, nhận thức của moi ting lớp thời bay giờ đặc biệt la giai cấp thống trì

"Những định kiến xã hội hay những quan niệm bat binh đẳng giới đang lả những cân trở đổi với sw phát triển va cân bằng về giới mặc di có khơng ít những phong trào dau tranh vi sự tiền bộ của phụ nữ đã nỗ ra nhằm dé cao vai trị, vi trí của phụ nữ. Không thể phi nhận ring phụ nữ la một lực lượng lao

đông rat quan trong trong xẽ hội, ho cùng với nam giới tao ra của cãi vật chất

thúc day sự phát triển kinh tế - zã hội của dat nước ngày một tốt hơn. Họ tham.

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

gia vảo quá trình tạo ra sản phẩm hang hoa hay dich vụ để trao đổi thương, mại, dich vu để tiêu dùng qua đó tạo ra thu nhập, được trả công. Do những

định kiến, nhận thức đã ăn sâu trong sã hội nền cho dù cả nam giới và nữ giới

đều có thể tham gia vào các quan hệ lao động sẵn xuất nhưng mức độ tham

ia của họ không giống nhau va giá tri công lao động ho tao ra cũng khơng được nhìn nhân nhự nhau.

LIÊN ngày cảng thể hiện tốt vai trò chủ động cia mình trong tất cã các Tĩnh vực kinh tế, chính trị, sã hội,... ho tham gia cả những ngành nghề như

khoa học vũ tru, công nghệ thông tin, chế tạo máy, điện từ điện lạnh,... ma trước giờ được xem là những ngành nghề chỉ có nam giới mới làm được. Qua

đó tự khẳng định mình trong xã hội, dẫn dẫn cân bằng được thiên chức làm. me và chức năng lao động tuy nhiên đây cũng chi la những bước đầu tạo điều kiện để LDN phát huy khả năng của ban thân Bình đẳng giới khơng chỉ lá

quyền con người, nó cịn là điều kiên tiên quyết để đạt tới sự phát triển bên vững về kinh tế va sã hội lay con người làm trung tâm. Chi khi đảm bảo về quyền, cơ hội, trách nhiệm, sự đảnh giá và đổi xử công bằng giữa LDN va lao

nói chung va bao vệ được quyên làm me của LEN tại doanh nghiệp nối riêng

"Dựa trên những nghiên cứu, phân tích về đặc điểm vai trị của LDN, tác giã đồng nhất với quan điểm của Tiến i Đăng Thi Thom trong Luận án Tién

si năm 2016 về Quyển của lao đông nữ theo pháp luật lao đông Việt Nam đã đưa ra nhên định ring: Lao động nữ được hiểu là người lao động có đặc

rung riéng vỗ giới và cô những đặc điễm khác biệt về tâm sinh I và thể lực

3o với nam giới kit tham gia quan lê lao động.

động nam trong các mối quan h xã hồi thì mới dim bao được sự bình

1.12. Khái niệm quyên làm mẹ của lao động nit và bảo vệ quyên làm

ng của lao động nit

én nay khái niệm quyển lam mẹ của LDN chưa được để cập trong bắt kỳ văn bản pháp luật nao dưới phương điện 1a một khái niệm pháp lý hoản. chỉnh mã chỉ quy định chung chung như tại Công ước về xóa bé moi hình

thức phân biết đối xử với phụ nữ - công ước CEDAW, chỉ quy định tai điểm fkhoăn 1 điều 11 như sau: ”.. Các nước tham gia Công tước phải áp dụng mọi

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

biện pháp thích hop đỗ xóa bỗ phân biệt đối xi với phụ nit trong Tinh vực việc

làm nhằm đâm bảo những quyền như nhau trên cơ số bình đẳng nam nit đặc

biệt là...ƒ Quyền được bảo về sức kh và bảo đâm an tồn lao đơng lễ cả bảo vệ chức năng sinh sẵn

Trước hết để hiểu khái niệm "Quyền lam mẹ của lao động nữ” ta phải hiểu khái niệm "quyển" nói chung Luật La Mã xây dựng khải niệm quyển và

coi dé như một trong những khái niệm chủ yêu của luật cơ bản. Tổng quát

chung, “quyển” được hiểu 1a một lợi ich cụ thể vả tat cả những người khác có. nghĩa vụ phải tơn trong sự thụ hưởng đó. Ở Việt Nam, theo Từ điển luật hoc

của Viện khoa học pháp lí Bộ tư pháp nêu rổ. “Qurén la những việc mà một

quyén sinh con chăm sóc con cái và quyền được nhận nuôi con nuôi không piu thuộc vào tinh trạng hôn nhân của ho”? Về cơ ban, quyền làm mẹ của LDN có thể hiểu là quyền của LDN trong quan hệ lao động xã hội được bao vệ bằng công cụ pháp luật để có thé có diéu kiện thực hiện: quyền sinh con,

chăm sóc con, thừa nhân việc có con (cho và nhận con ni) mã khơng ai có quyền x4m pham hay ngăn cân.

Khái quát một cách chung nhất thi bảo vệ quyền là tổng thể các chính.

sách, pháp luật kết hợp với các điều kiến khác nhau như văn hóa, chỉnh tri,

kinh tế và cơ chế nhằm đâm bão thực thi quyền trên thực tế. Cùng với khái

niêm quyển lâm me đã được phân tích ở trên ta cú thể hiểu khái niệm bão về

quyền làm me của LDN la việc nha nước thông qua tổng thé các chính sách, pháp luật kết hợp với những điều kiện văn hóa, chính trị, kinh tế khác nhau.

liên quan dén khả năng của phu nữ trong việc thực hiên hoặc thừa nhận việc

<small>Nguyễn Thi Hồng Yến, Mac Thị Hoài Thương (2014, Quần làm mẹ trong pháp Iudtquất lễ và tre 8én nat luật hóa các cam Kết trong pháp hắt Hat Nm, tạp chi lat học,</small>

(663), 748-53)

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

có con dé hoặc con ni ma khơng phụ thuộc vào tinh trạng hôn nhân cing với các cơ chế dim bảo thực thi trên thực tế. Hay nói cách khác bao về quyền. lâm me của LDN tai doanh nghiệp là việc dé phòng và chống lai moi sự sâm. pham đến khả năng cỏ con, sinh con va chăm sóc, ni day con của LDN từ phía người sử dụng lao đơng trong toản bộ qua trình lao đông,

Nỗi dung bảo về quyền lam me của LDN được thể hiện dựa trên cơ sở ‘bdo về quyển được làm viếc, quyền được mang thai và sinh con, bảo về sức khưe sinh sin và khả năng ni day, chăm sóc con của LỒN trong quả trình. lâm việc,... Và nó chủ yếu được điều chỉnh va bảo vệ bởi các quy định của pháp luật lao động và pháp luật bảo hiểm xã hồi. Theo đó, pháp luật lao đông, bão về quyển làm me của LDN tai doanh nghiệp trong quan hệ với người sử

dung lao đông để điều chỉnh va nhằm tránh trường hợp người sử dụng lao đông gây anh hưởng đến quyên làm me của LDN. Con pháp luật bao hiểm xã

hội bảo về quyên lam me của LDN tại doanh nghiệp thông qua cơ chế an sinh xã hồi, tao điều kiên vẻ mặt thu nhập, thời gian để LDN thực hiện quyển làm.

me của mình như chế độ thai sản, chế độ chăm sóc con ơm,... Đặt ra vấn để

‘bdo vệ quyên làm me của LDN tai doanh nghiệp là vô cùng quan trong và cấp bách

11.3. Sự cần thiết bão vệ quyên làm mẹ của lao động nit tại doanh

Mot là, phu nit với thiên chức làm me và chức năng duy trì nồi giống

Vơ cũng quan trong.

Phu nữ đã được tao hóa ban cho mét cơ thể đặc biệt với những đặc điểm sinh học va giới tính riêng để có thé mang thai, sinh con và thực hiến vai trị lâm me của mình. Tuy nhiên cũng nhén thay rằng, độ tuổi thực hiện chức

năng sinh sản của LDN cũng chính là độ tuổi lao đơng cia họ. Và khi vừa phải tham gia lao đồng vả vừa phải thực hiện thiên chức lam me sẽ khiến sức khöe của LDN ảnh hưởng rất nhiều va sẽ dẫn dén nhiễu hệ luy khác nhau. Do

đó việc có những chính sách khuyến khích, những quy định pháp luật tích cực

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

nhằm bão vệ quyền lim me của LEN tại doanh nghiệp lê điều vô cing quan

trọng va cân thiết, gop phan tăng cường sự tổn tại va phát triển của xã hội. O một số nước trên thé giới như Nhật Bản, Thái Lan, Hàn Quốc,.. đang

đang phải đổi mặt với một số hệ luy từ vẫn để khơng chú trong đến giáo duc giới tính và chức năng sinh sản, đặc biệt là dẫn đến tinh trang giả hóa dân số

và thiểu hụt nguồn lực lao déng Ở Việt Nam, thống kê

2017, cả nước có 11 triệu người cao tuổi, chiếm khoảng 11,05% dân số, trong

đó có khoảng gần 2 triệu người từ 80 tuổi trở lên. Dự báo, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ dân số gia vào năm 2035, khi tỉ lệ nay tăng lên tới 20% với

khoảng 21 triệu người cao tuổi, dén năm 2038 nhóm cao tuổi ở Việt Nam sé

chiếm đến 20% tổng dân số, Đền năm 2049, ti lê người cao tuổi sẽ chiếm. khoảng 25% dân sổ, tức là cử 4 người dn có một người cao tuổi”. Và van dé nay ảnh hưởng rat nghiêm trong đền sự phát triển linh tế xã hội của đất nước,

cu thé như.

+ Thứ nhất, giả hóa dân số sẽ lam thay đổi cau trúc gia đình, con người

sống lâu hơn, sinh con ít hơn đẳng thời có it sự lựa chọn chăm sóc hơn Hơn

nữa, các địch vụ chăm sóc người cao tuổi ở nước ta hiện nay cũng chưa phát triển, hấu hết những người cao tuổi vẫn đang sống da vào sự chăm sóc chủ yêu của con cháu. Và các chuyên gia lo lắng rằng trường hợp giả hoa dân số vấn tăng như hiện nay thi trong tương lai người cao tuổi sẽ gặp khó khăn về

inh đến hết năm

van để

+ Thử hai, giả hóa dân sé sé phat sinh những thách thức kinh tế mới. Cơ

cấu dan số ở độ tuổi lao động giảm đi, cơ cầu nghề nghiệp của lao động sẽ thay đỗi va gánh năng kinh tế cho lao động tré là khơng tránh khối

+ Thứ ba, giả hóa dân số đồng nghia với việc thời gian sống sau nghỉ

"hưu tăng lên gây áp lực lên hệ thông trợ cấp lương hưu và hệ thống y tế. Theo đó cần cải thiện hệ thơng bao tro xã hội tuy nhiên đó là diéu khá khó khăn khi

mà hệ thống khám chữa bệnh cho người cao tuổi ở nước ta còn chưa phát triển, ngân quỹ quốc gia còn hạn hẹp chưa thể đáp ứng đủ nhu cầu.

‘Theo Tổng cục thống kê, tại Két quả toan bộ tổng diéu tra dân sé va nhaở năm 2019 có nêu vé chỉ số Tổng ff suất sinh - TER (TER là số con đã sinh

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

<small>ras</small> g bình quân của một người phụ nữ trong suốt thời kỳ sinh dé từ 15-49 tuổi), ở giai đoạn 2001 - 2019 kết qua số liệu vé TFR ola Việt Nam thể hiện có au hướng giảm déu qua các năm, từ 2,25 con/phu nữ năm 2001 xuống 1,99

con/phu nữ năm 2011, giai đoạn 2012 — 2019 chỉ số đó đạt bằng hoặc dưới

mức sinh thay thé (dao đồng tir 2,04 đến 2,10 con/phu nữ). Tỷ lệ sinh ngày cảng gidm khiển tinh trang giả hóa dân số vả thiểu hụt nguén lực lao động trong tương lai hiên lên cảng rõ rệt, trở thảnh van để đáng quan tâm và lo

ngại. Thực tế van dé nay cũng xuất phat từ nhiều nguyên nhân khác nhau vả

một trong những nguyên nhân chính hiện nay là zu hướng kết hôn muộn và vấn dé e ngại trong việc sinh con do sợ ảnh hưỡng đến công việc, cơ hội nghề

nghiệp và kha năng thăng tiến. Vì vậy cần thiết có những chính sách cụ thể, quy định phủ hợp nhằm bảo vệ quyên lam mẹ của LDN tại doanh nghiệp, tránh trường hợp LPN luôn có tâm lý e sợ, lo lắng trong việc kết hôn, sinh

.... đẳng thời đầm bao tốt nhất thiên chức làm me của họ,

‘Va cũng chính những đặc điểm về giới, trong quá trình lam việc nhiều.

LDN phải đổi mặt với những mỗi nguy cơ khác nhau có tác động không nhỏ đến chức năng sinh đẻ của họ. Theo Bộ y tế, Việt Nam hiện nay có khoảng 7.7% cặp vo chẳng vô sinh hiểm muôn, tương đương một triệu đối, trong đó

số cặp vơ chẳng ở độ tuổi đưới 30 ước tính khoảng 50% cặp vợ chồng vơ

sinh Đặc biệt, tỷ lệ vơ sinh thứ phát dang có xu hướng gia tăng khoảng

15-20% sau mỗi năm Trong đó tỷ lệ vơ sinh ở người vợ cao hơn người chẳng do hiểu nguyên nhân khác nhau nửtư: viêm nhiém nặng dẫn đến vơ sinh, rối loan.

phóng nỗn, tắc vịi tử cung, . Ngồi ra, mơi trường lam việc và môi trường, sống cũng đang là những yêu tố gây nên sự gia tăng tinh trang vô sinh hiện

nay trong xã hội, hơn nữa đô tuổi hiểm muôn, vô sinh ngày cảng tré hóa vả

đưa lại những lo ngại cho nhiễu cặp vợ chẳng trẻ. Đây là một thực tế cấp bach, đáng báo động ỡ nước ta biện nay.

Hai là, lao động nit can được quan tim, chăm sóc và bão vệ trong suốt

quá trành mang thai, sinh con, chăm sóc và ni dicéng con.

Các nba khoa học đã chỉ ra ring, người phụ nữ trong thời ky mang thai

có rất nhiều chuyển biến, thay đổi về ngoại hình cũng như tâm sinh lý. Ho

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

thường phải đối mặt với hiện tượng mắt kiểm sốt về cảm xúc va mất tập

trung trong quá trình lam việc hang ngày. Bên cạnh đĩ, khoa học cũng khẳng

định rằng, với những tác động xdu từ mơi trường ma người mẹ tiếp xúc cĩ thể gây ra những khĩ khăn cho sự phát triển của thai nhỉ theo đĩ người me cần được chăm sĩc, bao vệ với mức đồ cao hơn nhằm bao đêm cho sự phát triển

một cách tồn diện cho đứa trẻ. Va theo khuyến nghỉ đã được đưa ra, phụ nữ thời Id cĩ thai nên lam việc ít hơn 25 giở một tuẫn, nêu lam việc vượt ngưỡng,

thời gian đĩ, khả năng thai nhỉ phải đối mất với những bat ơn là rất cao, ví dụ như về cân năng, thai nhi sẽ nhé hơn so với mức phat triển tình thưởng và

kéo theo vn để về các bệnh lý khác,

Trãi qua qua trình sinh con, người phụ nữ bi suy giảm vẻ sức khưe cùng

với những thay đỗi vẻ mặt thé chất và tinh thân. Tuy nhiên, vẫn phải đảm bao sự phát triển tốt nhất cho con trẻ do đĩ chính giai đoạn nảy người me cần. được chăm sĩc một cảch đặc biệt nhất. Mang thai, sinh con rồi đến giai đoan chăm con là một bước chuyển lớn đối với người phụ nữ, ho rất đễ bi rơi vào

trang thai khủng hộng vé các vẫn để tâm lý như căng thẳng, bén chỗn, lo Tắng,... dẫn đền căn bệnh trim cảm sau sinh va kéo theo đĩ là rat nhiễu hệ lụy to lớn, ảnh hưởng đến sức khưe va thâm chỉ là cả tính mang của mẹ va con.

Khơng chỉ đừng lại ở tram cảm sau sinh, người me cĩ thể đổi mặt với những,

chứng rồi loạn tâm thân. Theo thơng kê, trên thé giới tỷ lệ trầm căm sau sinh đổi với các bà mẹ chiêm khoảng 10-20%. Tuy nhiên, tỷ lệ những người me cĩ

néu khơng được hỗ trợ đúng cách nhĩm nảy rất cĩ t đến tram cảm sau

sinh Va tại Viết Nam, tf lệ tram cảm sau sinh theo một số nghiên cửu sing

lọc cĩ thể lên tới 33%? Thực trang nảy cũng xuất phát từ nhiều nguyên nhân.

khác nhau, do sự hiểu biết về van dé trim cảm sau sinh trong cơng đồng cịn."han chế, truyền thơng tục lê kiếng khem của người A Đơng hay như hệ thống,

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

địch vụ chăm sóc sức khưe sinh sẵn, têm thẫn cho phụ nữ sau sinh chưa thật sự phát triển,... Và cũng chính từ những khó khăn, căng thẳng trong q trình

‘mang thai, sinh con va chăm sóc con dẫn đền chất lượng cơng viéc, qua trình

tuyển dung của LDN cũng bị ảnh hưởng bởi người sử dụng lao động nhận

thấy những wu điểm ở mặt này của lao đông nam lợi thé hơn nhiễu so với

LDN, Từ đó cho thấy những bat cập, trở ngại ma LĐN phải đi mặt trong khi

đồ là chính là vẫn để đăng được bảo vệ hơn hết Ba là, lao động nữ có vai trị vơ cùng to lớn

'ế, xã hội.

Bat nguồn từ đặc điểm tâm sinh lý, các yêu tô về giới khiến người phụ

nữ trong 24 hội phong kiến luôn bị cho la thấp kém hơn so với nam giới, phải

lệ thuộc vào nam giới và không được xem trọng giá trị bản thân, họ chỉ có thể

giữ vai trị nội tro trong gia đính, khơng cỏ cơ hội tham gia vào các hoạt động xã hội. Tư tưỡng “trong nam khinh nữ” thời bấy giờ khiển vai trị của LDN

khơng hé suất hiện, và hiển nhiên vẫn để bao vệ quyển lam me của LDN tai doanh nghiệp không được đất ra. Theo thời gian, xã hôi cảng phát triển, nhân

thức về nữ giới cũng ngày mét tiền bô hơn, điều đó đã tạo cho phụ nữ có cơ hội chứng minh vai tro cia bản thân là trụ cột thử hai cia gia đính, cing với

nam giới chăm lo đời sống vat chất, chia sẽ trách nhiệm kinh tế dé cuộc sống

gia dinh trở nên tốt đẹp va đã đẩy hon Đồng thời đó nam giới cũng ngày cảng cảm thơng va chia sẽ cơng việc gia đình với phụ nữ. Tuy nhiên, nhin nhân một cách khách quan thi vai trị là người sắp xếp, tổ chức cuộc sơng gia

đỉnh của phu nữ ở thời đại nào di chăng nữa van không thé thay đổi. Hơn nữa, với thiên chức làm mẹ ma chỉ có người phụ nữ mới có thé có thi việc da. người đên ơng sẵn sảng chia sẽ thé nao đi nữa cũng không san sẽ được vai trò Jam me của người phụ nữ trong việc mang thai va sinh con,... Do đó, dé bi đắp lại phan trọng trách mang trên vai đỏi hỏi LDN phải được hưởng nhiều

đắc quyển hơn so với lao động nam

Tir những phân tích trên nhân thấy pháp luật cén cỏ những quy định về

bảo về quyển lam me của LDN nhằm cân bằng lợi ích giữa các bến, bão đảm.

sự phát triển bên vững kinh tế xã hội cia đất nước. Tuy nhiền, cũng cân phải

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

đặt trong méi tương quan với lợi ich của người sử dụng lao động khi ghi nhận các quyển của LDN, tránh trường hop vì để cao việc bảo vệ quyển làm me của LDN tai doanh nghiệp ma bỏ qua lợi ich chính đảng của người sử dung lao động, võ hình trung tao rảo căn ảnh hưởng trực tiếp đến cơ hội tiếp cân. Việc làm của chính lao đơng nữ, biển những quy định pháp luất trỡ thành những quy đính phi thực tế, chỉ mang tính chính sách. Và ngược lai nếu chú. trong q vào lợi ích của người sử đụng lao đơng cũng sẽ gây ra những bắt lợi cho người lao đông,

1.2... Pháp luật bảo vệ quyền làm mẹ của lao động nữ tại doanh nghiệp.

1.2.1 Quy định vévi lầm

Kha năng sinh sản của phụ nữ có thé bi tác động bởi nhiễu yêu tố khác.

nhau như: điều kiến, môi trường làm việc, lao đông, các chất độc hai, các yêu. tổ vật lý, sinh học,... Những mỗi nguy hai đó ảnh hưởng trực tiếp đến khả

năng có thể mang thai của phụ nữ, quá trình hình thảnh và phát triển của thai nhỉ, nó gây ra những hệ quả rất nghiêm trọng cụ thể như. khỏ mang thai, vô

sinh 6 phụ nữ, sdy thai, lưu thai, di tật bam sinh, thiêu hụt các chức năng va kéo theo sự ảnh hưởng đến da thé hệ. Từ đó đất ra vẫn để bảo vệ quyền làm.

me của LEN thông qua các quy định của pháp luật về việc lêmnhằm đăm bão cho LDN có diéu kiện thực hiện thiên chức lam mẹ, 6n định việc làm, có thu

nhập để ni sống bản thân vả gia đính, khơng bị người sử dụng lao động

xâm hai dẫn đền tinh trang mat việc hoặc bi thay đổi một cách vô co, được. đâm bảo các quyển vả lợi ích chính đáng. Pháp luật quốc tế cũng đều xác định

những cơng việc có khả năng gây ảnh hưởng hoặc ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng mang thai và nuôi con của LDN. Cu thé như. Năm 1935, Tả chức

lao đồng quốc tế ILO đã ban hảnh Công wae số 45 liên quan đến vẫn dé nay vẻ việc cảm sit dung LDN lam việc dui lòng đất nhằm bao vệ tốt hơn quyền.

lâm me của LPN trên tồn thé giới. Theo đó các quốc gia thành viên tuân thủ vả tham gia công ước cũng có những quy định cu thé vẻ vẫn dé nảy. Ví dụ như & Singapor Luật lao động năm 1905 có quy định: “Han chế hyễn dưng

pina nit và lao động vi thành niên làm việc duct lòng đất” (Điều 76)”. Tai

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

Philippins, pháp luật lao động cũng có những quy đính về việc cấm sử dung LDN trong một số ngành nghệ, lĩnh vực nhất định, như điều 130 quy định về việc cắm sử dụng LĐN làm việc vào ban đêm. Hay như Bao luật bao hô lao đông năm 1998 của Vương quốc Thái Lan, tai chương 3 phân 38 quy định cụ

thể vẻ các trường hop người sử dung lao động bi nghiêm câm sử dụng LDN, trong đó bao gồm: Công việc dưới hẳm mé hoặc công việc say dựng phải làm.

dưới mặt đốt, dưới nước, trong hang, trong hẳm hoặc trên núi, trừ các trường,

hợp đặc thù công việc khơng gây hai tới sức khưe hoặc cơ thể của LĐN, công

việc phải lâm trên giản giáo cao hơn 10m, sản xuất hoặc van chuyển các chất

chảy, nỗ, các công việc khác do bổ quy định ' Công ước (CEDAW) năm 1979

vẻ xố bỏ moi hình thức phân biệt đối xử đối với phụ nữ được mô tả như một

Tuyên ngôn nhân quyển quốc tế cho phụ nữ theo đó yêu câu các quốc gia thành viên cân thông qua những biện pháp dic biệt nhằm bao vệ thiên chức lâm mẹ của phụ nữ như quyển được bão vệ sức khưe và an tồn lao động, kể

cả bảo về chức năng sinh đề,

Thực trạng chung hiện nay cho thấy với nhiều cặp vợ chẳng để mang

thai là việc khá khó khăn. Và đối với LDN giai đoạn mang thai lại cảng khó khăn hơn nữa. Tuy nhiên, họ vấn phải dim bao hồn thành cơng việc đổi với

người sử dụng lao động, Va nhằm bão vệ cho sức khỏe của người me va thai nhỉ, hau hết các quốc gia đều quy định người sử dụng lao động không được sit

dung LDN mang thai làm công việc năng, Tại Điểu 3, Công ước 183 Công

ước về sửa đổi Công ước Bảo vệ thai sản (đã sửa đổi) năm 2000 quy.

định: "Dé đấm bảo nit công nhân đang trong giai đoạn mang thai và cho con

bú không phải thue hiện cơng việc mà các cơ quan có thẩm quyền xác định i

cô hai cho sức RhoŠ cũa bà mẹ và trễ sơ sinh, hoặc tại những nơi được coi là Tố rằng nguy hat đối với sức Khoé của bà me hoặc trẻ sơ sinh”. Theo đó LDN

trong trường hợp nay sé được chuyển lâm công việc nhẹ hơn hoặc được giảm. bớt D1 giờ lam việc hing ngày má vẫn hung di lương Đối với LDN làm cơng việc nặng nhọc thi đến thời điểm nay địi hỗi phải được quan tâm để có.

<small>Bộ lao động thương binh và xã hội, vụ pháp chế (2012), Pháp luật lao động các nướcAsean, NXB lao động xã hội, Hà Nội, T461.</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">

thé lam công việc nhẹ nhang hơn hoặc giảm bớt thời gian lam việc. Ở

Philippines quy đính: nếu người sử dung lao động đưa ra yêu cầu cắm nữ lao

đông kết hôn như là điều kiện của việc làm hoặc để tiếp tục làm việc đó thì

được coi là trai phép và tại khoản 3 Điển 137 Bộ luật lao đông Philippines cũng quy định không được phép sa thai hay ngăn căn LN quay trở lại làm

việc vì lo sợ cơ ấy lai một lan nữa có mang Š

Q trình sinh con và sau khí sinh con là một bước ngoat của người phụ

nữ. Đặc biệt đổi với LĐN, những đau đớn, trách nhiệm, nỗi lo cơm áo gao tiên,.. để năng trên vai ho. Chỉnh vì vây, pháp tuật các quốc gia đều có những

quy đính bảo đảm việc lam cho LEN khí ho trở lại làm việc sau nghĩ sinh va

các trường hợp không được sử dụng hoặc chuyển việc làm của LĐN. Cụ thể

tại khoăn 2 Điều 8 Công ước 183 quy định “Người LDN được bảo đâm quyền Tổ lái vị trí c hoặc một vi trí cơng việc tương tự với mức lương tương đương, ‘iu mãn thời giam nghĩ pháp ”. Theo đỏ, LDN sau khi hết thời gian nghỉ sinh con theo chế đô được bão đảm việc làm cũ khi trở lại lâm việc. Va LĐN được ‘bd trí việc lam khác với mức lương khơng thấp hơn mức lương trước khi nghĩ thai sản trong trường hợp việc lam cũ khơng cịn. Khuyến nghị số 191 của ILO cũng quy định: Người phụ nữ có quyền trở lai cương vị hoặc vi trí cũ với mức thù lao tương đương mà người đó nhận được khi nghĩ thai sản, Người phụ nữ trong thời gian mang thai hoặc chăm sóc tré sơ sinh khơng được làm. @ đêm nêu trong chứng nhân sức khöe nêu ring cơng việc đó khơng phủ hop với việc mang thai hoặc théi gian chăm sóc trẻ sơ sinh... Bên cạnh đó, pháp

uất quốc tế cịn quy định cụ thé về ché đô thai sản đối với LDN. Công ước số

3 của ILO (1919) vé bao vệ thai sản quy đính: Khơng được phép làm việc

trong thời kỹ 6 tuần đâu sau khi sinh dé; Có quyên nghĩ việc nêu có giấy của

y tế chứng nhân sẽ sinh để trong thời han 6 tuần, Người phụ nữ tự cho con bú.

được phép nghỉ 2 lần trong thi giờ lam việc, mỗi lan nửa giờ để cho con

bú... Công ước 183 (2000) của ILO vẻ bão vệ bả mẹ quy định: 14 tuần nghĩ thai sản, bao gồm 6 twin nghĩ bắt buộc trước khi sinh; Trợ cấp tiên trong thời

<small>`V8 Ngọc Dương (2010), yin bình đẳng cia LEN theo pháp luật Phippines, Tap chiat hos, 2), tr11-13</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">

gian nghĩ thai sản ít nhất bằng 2/3 mức lương hoặc thu nhập được bảo hiểm.

Điều 10 Công ước về quyển kinh tế, xã hơi, văn hóa (ICESCR) quy định:

“cần có sự báo vệ đặc biệt đối với bà mẹ trong một khoảng thời gian thích hop trước và san sinh. Trong sudt thời giam này, những bà me đang làm việc được nghỉ vẫn được trả lương hoặc nhân khoản trợ cấp an sinh xã hội tương.

"Như vậy qua đó cho thấy rằng, việc pháp luật lao động bảo vệ quyền lam

me của LDN tại doanh nghiệp thông qua các quy định liên quan đến việc làm. đã tao điểu kiến cho LDN đầm bao khả năng sinh sản, sức khée của minh tránh những mỗi đe doa đến thé trạng cũng như sự phát triển của me và bé Ngoài ra, những quy định của pháp luật về việc bao đâm việc lam cho LDN

sau sinh tạo ra tâm lý ổn định để họ có thể yên tâm thực hiện thiên chức lam

mẹ của mình thay vì việc phải cén nhắc kỹ lưỡng giữa sinh con va tinh trang

thất nghiệp.

12.2 Quy định về giao kết và châm ditt hợp đơng lao động.

Nam giới và nữ giới khí sinh ra đã có đặc điểm cầu trúc sinh học hồn. tốn khác nhau. Theo đó đặc điểm sinh học vé giới tính va vai trị lâm me của

LDN cũng la yêu tổ liên quan đến việc lựa chon những loại công việc phù hop

với thé trang của minh. Người sử dụng lao đơng có qun trực tiếp tuyển. chon hoặc thông qua các tổ chức giới thiệu việc làm để tuyển chon lao động. lâm việc cho mình. Song song với đó, LEN cũng có quyển thực hiện giao két

hợp đồng với bất ki người sử dụng lao động nào, ở bat ki đâu mà khơng có sự can thiệp của pháp luật. Thể nhưng trong quá tình tuyển dụng lao đơng, do

chính đặc điểm giới tính của LDN khiển ho gắp nhiều bat lợi, người sử dung

Jao động đất lên bản cân lợi ích của doanh nghiệp mà trỡ niên e ngại trong việc tuyển chọn LDN vào lam việc. Vậy nên pháp luật quốc tế đã cỏ những quy

định nhằm đảm bảo bình đẳng giữa lao động nam và LĐN khí tham gia quan hệ lao động, cu thé như quy định về tuyển dung lao động, giao kết hợp đồng.

hoặc quá trình thực hiên hop đồng lao động Vi du ở Philippines, bộ luật lao đông nước này quy định 16: “Nad nước đâm bảo công bằng các cơ lôi việc làm không phân biệt giới tỉnh..." (Điều 3) và sẽ bi coi là tréi pháp luật khi

</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">

người sử dụng lao động “Uk đãi một nara lao động hơn một người nữt lao

đồng.... chỉ vi giới tinh của ho” (Khoăn b Điêu 135). Đặc biệt hon người sit

dung lao động có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu những hanh vi như

trên xây ra ở mức độ nặng hơn. Va trong quá tình thực hiện thiên chức làm. ‘me cao quý của minh, pháp luật các quốc gia cũng đã có những quy định mỡ rong quyền của LDN khi mang thai đối với quyết định công việc của minh nhằm tạo điều kiên cho thai phụ có quyên lựa chon phương án tối wu nhất như quyển tam hoãn, quyển đơn phương chấm dứt hop đồng lao đông cia LDN

néu có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền cấp giấy chứng. nhận tiếp tục lam việc sẽ ảnh hưởng xâu đến thai nhỉ,... Đồng thời, pháp luật quốc tế còn quy định các trường hợp câm người sử dụng lao động châm dứt

hop đồng với LDN khi ho thực hiện chức năng và vai trò lâm me của minh,

Khoản 1 Điền 8 Công ước 183 ghi nhân cụ thé ring "SZ là pha pháp trong trường hop người sử dng lao đông chắm đứt công việc cũa nứt công nhân

trong thời gian ho mang thai... Người sử dung lao động sẽ chin trách nhiệm

atea ra các If do chứng minh việc sa thải ab không liên quan gi din việc mang

Thai hay sinh sẵn và các hậu quả sau đồ hoặc việc nuôi dưỡng rẽ". Nhận thay

quy định nay là vô cùng can thiết va rất hợp lý, tránh trường hợp người sử dụng lao đông hạn chế quyển làm mẹ của LN khi đưa ra các lý do nhằm

tước bô việc lâm của ho khi thực hiện các quyền liên quan đến thiên chức làm. me cia mình như: kết hơn, mang thai, sinh con, nghỉ thai sẵn và nuôi con nhỏ

12.3. Quy dink vé an toàn lao động và vệ sinh lao động.

LBN là lực lượng lao động chiếm tỷ lê tương đối lớn trong nguồn lao đông sã hi, da dang trong tất cả mọi lĩnh vực, đặc biệt lé các lĩnh vực nghành

nghề như giay da, thực phẩm, may mặc, thủ công mỹ nghé,... Trên thé giới,

pháp luật lao động các nước hau hết déu ghỉ nhận việc LDN được hưởng các

chế đô an toản lao đông, vệ sinh lao động chung, gồm có. Được lam việc trong méi trường đạt tiêu chuẩn vé không gian, đô sing, đô thong, đạt tiêu chuẩn về sinh cho phép vẻ hơi, bụi, khi độc, đơ én, đơ rung, phóng xa điện

trường va các u tơ có hại khác, Được trang bi đẩy đủ phương tiện bảo hô lao động, được khảm sức khỏe định kỳ, được huẫn luyện, thông báo vẻ những

</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">

quy định, biện pháp làm việc an toàn, được béi dưỡng vẻ hiện vật, hưởng chế độ wu dai vé thời giờ lâm việc, thời giờ nghĩ ngơi khi lam việc trong điều kiến.

có yêu tổ nguy hiểm, độc hai. Bởi vì nếu phải làm việc ở mơi trường thiểu

than thiện với sức khỏe như môi trường độc hai, nguy hiểm hay công viéc quá năng nhọc sẽ anh hưởng vô cùng lớn đến sức khe th

sản của LĐN. Và cũng vi mục đích bảo vệ an tồn lao động, sức khỏe sinh

sản cho LDN từ các yếu tô mơi trường do đó Cơng ước số 45 của ILO đã quy

định những công việc không được lam đôi với LEN.

Để LDN với những đặc thù riêng biệt thực hiện tốt hơn đồng thời hai

chức năng là chức năng làm me và chức năng lao động của minh đỏi hoi pháp

luật phải có những quy định riêng nhằm tạo điều kiện cho su phát triển của họ. Môi trường làm việc là yếu tổ ảnh hưỡng rất lớn đến sức khỏe, tâm lý và

khả năng sóng tao cia người me. Pháp luật lao động Philippines quy định

“Người LỒN được cng cắp những chỗ làm việc thích hop và cho pháp ho sit dung chỗ lầm việc đỏ đỗ nghỉ ngơi clũng nue thực hiện nhiệm vu mà Không “ảnh hưởng tới chất lượng công việc” (Khoan a Điều 132), "NSDLĐ phải tết

lập những nhà vệ sinh và những châu rửa mặt riêng biệt cho lao động nara và nit đông thot phát có it nhất một phịng thay đồ dành cho LON’ (Khoản b

Điều 132), đồng thời trong trường hợp tại nơi làm việc có nhiều LDN, người sử dụng lao động phải thiết lập những nhà trẻ để họ có điểu kiện thực hiện

chức năng lam mẹ của minh Peru đã ban hảnh những quy đính bất buộc đối với các cơ sử cơng lập va tư nhân có từ 20 lao động trở lên vẻ việc thực hiện

các phòng cho con bi, trữ sữa đã vắt tại các khu vực công va tư để thúc đẩy và hỗ trợ nuôi con bằng sữa me. Tai Brazil, vào dau năm 2010 Bộ y tế nước. nay đã thành lập các phỏng hỗ trợ cho con bú trên phạm vi toản quốc, đó la

những khơng gian tại nơi làm việc để vắt sữa va bão quan sữa đã vắt trước khi

được mang về nha vào cuối ngảy.

1.24. Quy định vé thời giờ làm

Nhằm bảo về tốt nhất quyền làm me của LDN tai doanh nghiệp thi theo

đó van dé vẻ thời giờ làm viêc, thời giờ nghĩ ngơi va đặc biết là đôi với LDN ‘mang thai va nuôi con nhỏ luôn được chú ý quan tâm, pháp luất lao động các hat và sức khỏe sinh

</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">

nước cũng có những quy định riêng vẻ vẫn dé này. Trong đó có những quy

định cu thé như người sử dung lao đông không được sử dung LĐN lam việc

vào ban đêm, làm thêm giờ và đi công tác xa khi họ ở giai đoạn mang thai nhiều tháng hoặc nuối con nhỏ.

‘Vé thời gian nghĩ ngơi, LDN đang trong thời ki nuôi con nhõ được pháp luật quan têm hơn so với lao động nam. Theo khuyến cáo của ILO, LDN có con nhỏ cần phai cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 06 tháng đầu va bú sữa mẹ đến 24 tháng, Do đó, pháp luật các quốc gia có quy định trong khoảng thời gian nghĩ nay LĐN vấn được hưởng di lương theo hợp đẳng lao đông và

cũng cần phải tạo diéu kiên để LDN có thé cho con bú hoặc kích thích sữa nhằm duy tri ngn sữa thơng qua việc có phỏng riêng để nghỉ ngơi, hút sữa

và bao quản sữa cho con. Cơng ước 183 có quy định như sau: “Ngưởi plu nit

sẽ có qun cơ một lẫn nghĩ hoặc hơn trong một ngày hoặc giãm giờ làm việc hang ngàp để cho con bit” (Khoan 1 Điều 10) và “...Các lẫn nghĩ hoặc giảm

giờ lầm việc hằng ngày sẽ được tính vào thời gian làm việc và theo đó được Tưởng lương" (Khoản 2 Điều 10) bay như Công ước về bảo về thai sản —

Công ước số 103 năm 1952 quy định: “Nấu một người pm nit udt cơn bú thi sẽ được pháp ngừng việc đỗ cho con bit trong một hoặc nhiễu quãng thot gian mà pháp luật hoặc pháp quy quốc gia quy dimh Thời gian ngừng việc dé cho con bú phải được tinh vào giờ làm việc và được trả công như nhiễu giờ làm

Va việc bao vệ quyển làm me của LĐN tại doanh nghiệp liên quan đến.

thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi thể hiện rõ thông qua quy định về thời

gian nghĩ thai sản Tại khoản 1 Điều 4 Công ước 183 quy định LDN “Được

Tưởng một thời gian nghĩ thai sẵn không dưới 14 tude” hoặc “thời gian nghĩ that sẵn bao gồm 6 tuần nghĩ bắt buộc sau khi sinh hoặc theo sự thod thuận

(hoàn 4 Điễu 4). Công ước 103 cũng quy định tại khoản 2 điều 3 như sau:

“Đơ dai thời gian nghĩ thai sản ít nhất là 12 tun, trong đó một phn thời gian thất buộc phải nghĩ sau khi sinh dé”. Tuy nhiên trên thực tế, ở các nước thơng,

thường có quy định thời gian nghĩ khi sinh con từ 4 đến 6 tháng Như đã phân.

tích trên, tùy vào điều kiện phát triển kinh tế xã hội của mỗi quốc gia ma quy.

</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">

định về thời gian nghỉ thai sản của LDN cũng co những điểm khác nhau, vi du

như ở Anh LỒN có 39 tuân nghĩ thai sản trong đó có 10 tuần hưỡng nguyên. lương, Estonia quy đính LN được phép nghỉ 29 tn có lương, Pháp luật

cũng mỡ rộng quyền cho LDN khi quy định LEN sau khi sinh có quyền đi

lâm sớm hơn so với thời hạn pháp luật quy định hoặc nêu hết thời hạn nghĩ

thai sản ma van có nhu cầu nghỉ tiếp va được người sử dụng đơng ý thi có thé

nghỉ thêm. Cơng ước 103 có quy định: "Trong trưởng hop giắp chứng nhân y

#8 vác nhận ơm dan vì ngun nhân sinh đề, thi người phụ nie đó được quyền

Sáo đài thời gian nghĩ sau khi đã, độ dầu 161 da có thé do nhà chức rách có

a (_Khoan 6 điều 3), Ngoài ra dé bao vệ sức khde sau sinh cho LDN về lâu dai, tránh những biển chứng có thể xảy ra, hau hết các quốc

ia trong khu vực déu hạn chế quyển của người sử dụng lao đơng đổi với qua

trình tuyển dụng LDN trong thời hạn 04 tuần sau sinh nhằm đảm bão quãng

thời gian nghĩ tối thiểu của LN cho một lin sinh con.

12.5. Quy dink vé kỹ luật lao động, thanh tra và xứ lý vi phạm:

Kj luật lao đông la những nội quy lao đông do người sử dụng lao động, quy định, anh hưởng trực tiệp đến quyên, lợi ích của người lao động, Nó có ý nghĩa vơ cùng to lớn trong việc bảo dim kỹ cương tại nơi lam việc. Vé nội

dung cu thé của nội quy lao đơng thì mỗi quốc gia sẽ có cách quy định khác

nhau. Tuy nhiên, hình thức kỹ luật đối với LN trong thời ki mang thai thì hau hết ở các quốc gia đều có những quy định giống nhau, việc áp dụng hình thức kỹ luật ở các nước đều bi hạn chế. Bởi phụ nữ mang thai ngoài việc thực

tiện thiên chức lâm mẹ của minh con góp phan tạo ra cho dat nước một thé hệ lao đông mới. Cu thể như ở Pháp, khi vợ sinh con, hai vợ chẳng có thé nghĩ tổng cơng 318 tn va người sử dụng lao động không được sa thai người lao

đông trong thời gian nghĩ thai sản này, Hay như tại Philippines, pháp luật lao đông nước nay quy định nghiêm cấm các hảnh vi sa thải hoặc không cho

LDN được hưởng các quyển loi trong khi họ mang thai. Điểu 137 quy định

“S8 là trải pháp cho hành vi sa thải LỒN Rhi ho mang thai hoặc nghĩ đã" (Điều 2), "Không được phép sa thấi hoặc ngăn căa LĐN sau kit sinh quay

trở lại lầm việc vi lo sợ cơ Ấy lại một lần nữa có mang” (Điều 3). Qua đó đễ

</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">

thấy rằng, pháp luật các nước đều đã có những quy định nhằm bảo vệ quyền của LDN nói chung cũng như quyển làm mẹ của LDN nói riêng, Tuy nhiên,

người sử dung lao đơng với mục đích chủ u 1a kinh doanh nhằm tìm kiếm

lợi nhuận do đỏ ngồi việc bảo về quyển lam mẹ của LĐN Bộ luật lao đông

cũng cân quan tâm đến cả quyền lợi của người sử dụng lao động, tránh trường hợp người lao động lợi dung sư wu ái của pháp luật ma gây khó khăn cho doanh nghiệp

'Vẻ thanh tra va xử lý vi pham, Công tước 81 của ILO về thanh tra lao đông trong công nghiệp, thương mại va yêu câu các nước thành viên phải dm

bảo những điều kiện cẩn thiết để bão dim các hoạt động thanh tra trong an

toán lao động và vệ sinh lao đồng trong khi làm việc. Tùy thuộc vào điều kiện

kinh tế xã hội của mỗi quốc gia ma có những nội dung quy định khác nhau.

So với trước đây, quyền lợi của LN được pháp luật quan tâm và tạo điều kiện rõ rệt. Do đó van để thanh tra va xử lý vi pham cũng được quy đính chất

chế, cụ thể, đảm bảo tăng cường và nâng cao hiệu qua thực thi trên thực tế. Để đạt hiệu quả cao trong việc bảo vệ quyển làm me của LĐN tai doanh nghiệp thì việc đặt ra van dé đảm bảo chế tai va cách giải quyết ngoải việc quy định những nội dung cụ thể bão vệ quyền lả khá quan trọng,

14... Các bignphap pháp lý bảo vệ quyền làm mẹ của lao động nữ:

13.1 Biện pháp kinh tế.

La biện pháp tác đông đến tải sản, lợi ích của người sử dụng lao đồng,

nhằm mục dich bảo vệ người lao động bao gồm đỉnh công dé đạt được yêu sách về quyénva lợi ich (cũng đồng thời cũng là biên pháp liên kết), bồi

thường thiết hai chongười lao đông, xử phat vi pham hành chính đối với người sử dung khi vi pham cácquy định của pháp luật lao động, ngoải ra cịn.

có các chỉnh sach wu đấi về kinh tế đối với doanh nghiệp sử dụng nhiễu lao

đông nữ:

Điều 2 Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012 quy định vi phạm hảnh.

chính là hành vi có lỗi do cá nhân, tổ chức thực hiện, vi phạm quy định của.

pháp luật vé quản lý nha nước mả không phải là tôi phạm và theo quy định của pháp luất phải bị xử phạt vi phạm hành chính. Van để zử phạt vi phạm

</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">

ảnh chỉnh trong lĩnh vực lao động đã được quy định cụ thé trong Nghỉ định

số 28/2020/NĐ-CP Quy định xử phạt hành chính lính vực lao đồng, bao hiểm.

xã hội, đưa người lao đông Việt Nam di làm việc 6 nước ngoài theo hợp đẳng ngây 01/3/2020 va bat đâu có hiệu lực từ ngày 14/4/2020. Bên cạnh các quy định chung đối với người lao động như các vi pham quy định về địch vụ việc

lâm; tuyển, quản lý lao đồng, giao kết hợp đồng lao đông, vi phạm quy định

vẻ thử viếc, thực hiến hợp đổng lao động, sửa đỗi, bổ sung cham đứt hop đẳng lao động va một số vi phạm khác, Nghi định có quy đính riêng vé các vi pham quy định vé lao động nữ tại Điều 27. Theo đó so với Nghị định

95/2013/NĐ-CP được Chính phi ban hành ngày 22/8/2013 được sửa đổi, bé

sung béi Nghị định 88/2015/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 07/10/2015, quy định đã bé hình thức phạt cảnh cáo đổi với các hanh vi vi phạm quy định vẻ lao động nữ:

‘Theo đó, người sử dung lao đông sé bi phạt tiên khi không tham khảo ý

kiến của lao động nữ vé những van dé có liên quan đến quyền và lợi ích của lao động nữ, không cho lao đông nữ nghĩ 30 phút mỗi ngày trong thời gian.

hành kinh Mức phạt đối với các vi pham này còn thấp, từ 500 000 ding đến 1000.000 đổng. Khoản 2 quy định người sử dụng lao động bị phạt từ 10.000.000 đồng dén 20.000.000 đơng khi có các hành vi vi phạm các quyền. và lợi ích của lao động nữ trong thời gian thai sẵn vả nuối con nhỏ

Bên cạnh hình thức phạt tiên, đối tượng vi pham côn bị áp dụng các hình.

thức xử phat bé sung như tước quyén sử dụng giấy phép hoạt động, chứng chỉ hành nghệ, trục xuất. Nghị định 28/NĐ-CP/2020 cũng bỗ sung quy đính về

biện pháp khắc phục hâu qua tai Khoản 3 Biéu 27, theo đó người sử dụng lao

đơng bi buộc trả lương lâm thêm giờ cho lao động nữ đôi với hành vi không cho lao đông nữ nghĩ 30 phút mỗ ngày trong thời gian hành kinh hoặc không cho lao động nữ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi nghĩ 60 phút mỗi

ngày, buôc nhận lại lao động nữ trở lại làm viếc khi sa thải hoặc đơn phương,

cham đứt hợp đồng lao đông theo điểm e khoăn 2 Điễu 27 Nghị định

1.3.2 Biện pháp tr pháp.

</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">

Dưới góc đơ bảo vệ pháp luật nói chung thi biện pháp tư pháp chính lả

cách thức bão vệ pháp luật bằng việc td chức áp dụng va thi hảnh những luật

lệ (chủ yếu bằng việc xét xử của Tịa án). Theo nghĩa hep thì biên pháp tư pháp chính là việc xét xử của Téa án, tuân theo những thủ tục tổ tung nhất định đối với vụ viếc, những vi pham pháp luật, những tranh chấp kiên tung

của các chủ thể trong đời sông xã hội nhằm bảo vệ pháp luật, cũng như duy trì ‘bdo vệ, bảo dm công bang cho các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật

Điện pháp tư pháp cũng chính là cách thức áp dung pháp luật lao đơng,

để giãi quyết các tranh chấp lao động va đảm bảo thực thi những quy định

pháp luật thông qua hoạt động xét xử của Tòa án. Biện pháp nảy tạo điêu kiện cho người lao động thực hiện các quyển đã được pháp luật thừa nhân và ngăn chăn sự sâm phạm từ phía người sử dụng thơng qua cách thức áp dụng pháp uất theo trình tự thi tục tổ tung, dm bão tính thực thi của chính những quy pham pháp luật do Nha nước ban hảnh, mang lai lợi ích chỉnh đáng cho các

chủ thể tham gia quan hệ pháp luật đỏ. Tòa án với vai trd là cơ quan xét xử thực hiện quyên tư pháp có thể giải quyết các tranh chấp lao động và xét xử

các tôi pham trong lĩnh vực lao động. Do đặc thù của việc diéu chỉnh pháp

luật lao động va thực té giải quyết tranh chấp tai Tòa án thi biện pháp này chủ yêu nhằm bảo vệ quyên lợi của người lao động dang bi vi pham Vi vậy, có thể xem sét biên pháp nay trong hệ thống các biển pháp bao vệ người lao đơng nói chung va lao đơng nữ nói riêng. Theo đó, người lao động và tổ chức đại diện của họ nếu thay quyển lợi của họ bi vi pham thi có quyển yêu cầu

Toa án giải quyết tranh chấp, bão vệ quyên lợi cho ho.

1.3.3 Biện pháp liên kết và thông qua t6 chức đề tự bảo vệ.

"Trong quan hệ lao động thì người lao động nói chung va lao động nữ nói riêng ln ở thé u và phụ thuộc vao người sử dụng lao động nên tôn tại

tiểm tảng những nguy cơ tan vỡ do mâu thuẫn vẻ lợi ích. Người lao động ý

thức ring nếu đâu tranh đơn lẽ thi it có khả năng bao vệ được quyền lợi của chức thơng nhất, có đại điện cu

thể đứng ra thương lượng với người sử dụng lao động.. Tổ chức đại điện cho

minh nên cân liên kết với nhau trong một

</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">

người lao động như Cơng đồn, các Hiệp hội là chỗ dựa vững chắc cho người. lao động, là đại diện cho người lao động thương lượng tập thể với người str dụng lao động, Trong thương lương tập thé bao gồm các vẫn dé về dam bao việc làm, mức lương tối thiểu, điều kiên lao đông,... từ đỏ nâng cao quyên Loi cho lao đơng nữ so với việc chỉ thưa thuận đơn lẽ. Đại diện tổ chức lao động con tham gia bảo vé người lao động vé việc kiểm tra điều kiện lao động, hỏa giải các tranh chấp lao đồng như kỹ luật lao đồng, chấm đút hợp đồng lao

ILO cũng ghi nhận quyển đình cơng của người lao động như một biện. pháp thiết yêu bao vệ các quyển và lợi ích hợp pháp của họ trong quan hệ lao đơng Đình cơng hợp pháp khơng chỉ nhằm đạt tới những diéu kiện làm việc tốt hơn mã cịn tìm ra gidi pháp cho các vẫn để chính sảch kinh tế, xã hội va các vẫn dé khác ma người lao đông quan tim. Điều 8 Công tước quốc té vẻ

các quyển kinh té, xã hội và văn hóa (1966) ghi nhên đình cơng la một trong những quyển thuộc kinh tế, xã hội và văn hóa. Đình cơng hợp pháp tao áp lực với người sử dung lao đông để người lao động đạt được các yêu sách vé tăng,

lương, giim gid làm, đâm bảo thời giờ làm việc, thời giờ nghĩ ngơi, đảm bảo điều kiện lao động,... Tuy nhiên quyển đình cơng có #

pháp cuỗi cùng của người lao đơng khi họ khơng cịn có thé sử dụng phương, thức nảo khác để bảo đảm quyển lợi của mình.

được coi là biện

Bên cạnh các biện pháp bảo vê quyển của lao động nữ nêu trên, bồi thường thiệt hại cũng lá trách nhiệm dân sự giúp lao đông nữ không bi sâm. hai vẻ quyên và lợi ích Điều 13 BLDS 2015 quy định cá nhân, pháp nhân có

quyển đân sự bị xâm phạm được béi thường toản bơ thiết hai, trừ trường hop các bên có théa thuân khác hoặc luật có quy định khác. Như vậy khi người str dụng lao đơng có hảnh vi vi pham ảnh hưởng đến quyên lợi của lao đồng nit đến tổn thất vẻ mặt vật chất hay tinh thân thi phải bồi thường cho lao động nữ căn cứ theo hậu quả đã gây ra. Bồi thưởng thiết hại với lao đồng nit ‘bao gồm các nôi dung cơ bản sau:

</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">

Bồi thường thiết hai về tính mang, sức khỏe đối với lao động nữ khi xây

ra tai nạn lao đông, bệnh nghề nghiệp trong quá trình lao động, bồi thường

thiệt hại do người sử dụng lao động chim đút hợp đồng lao đông trái pháp uất nhất là trong thời gian lao đông nữ dang mang thai, sinh con vả nuôi con nhỗ theo diéu 41 BLLĐ 2019, theo đó người sử dung lao động phải nhân lao

đông trở lại lam việc, phải trả tiên lương, dong bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tẾ, bảo hiểm thất nghiệp trong những ngày lao động nữ không được làm việc và phải trả thêm cho lao động nữ một khoản tin ít nhất bằng 02 tháng tiên lương theo hop déng lao đông Trường hợp người sử dụng lao đông không muốn nhận lại lao đơng nữ thì ngồi khoản tiễn trên, người sử dụng lao đông

phải trả cho lao động nữ trợ cấp thôi việc, hai bên théa thuận khoản tiên bôi

thường thêm cho lao đồng nữ nhưng ít nhất bằng 02 thing tiên lương theo hợp đồng lao động để châm dứt hợp đồng lao động. Như vậy, pháp luật đã có

những quy định đánh trực tiếp vào tải chính của người sử dung lao động thông qua trách nhiệm bổi thưởng thiết hại, việc thực hiên pháp luật bồi thường thiệt hai phải dim bảo được sự hài hoa, hợp lý vẻ quyển và lợi ich chính dng của hai bên trong quan hé lao động

Công tác thanh tra, kiểm tra các cơ quan có thẩm quyền xử phạt các vi

pham pháp luật lao động cũng có tác dung phịng ngửa, chấm dứt và khắc phục hậu quả của các vi phạm đổi với lao đông nữ đồng thời đảm bao tuân. thủ pháp luật lao động, bao dim quyên quản lý Nha nước. Thanh tra lao đông

nhằm mục dich phát hiện ra những sai phạm để nâng cao việc tuân thũ pháp

luật. Hình thức phat chủ yêu là phạt tiễn, vì vậy biển pháp này vừa mang tính chất hành chính vừa mang tính chất kinh tế

</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">

Tiểu kết chương 1

Chương 1 của luận văn tác giã di sâu vao nghiên cứu pháp luật về bảo vệ quyền lam me của lao đông nữ tại doanh nghiệp. Qua đó đã lam rổ được các

khái niêm vẻ lao động nữ, quyển lam me cia LĐN, bao về quyển kam mẹ của

lao đông nữ. Đồng thời tác giã cũng khái quát cơ bin về việc bão vệ quyền. lâm me của lao động nữ tại doanh nghiệp thông qua việc nêu bật lên sự cân.

thiết trong việc bao vé quyền lâm mẹ của lao động nữ tại doanh nghiệp bởi

ngoãi việc tham gia vào quan hệ lao động với vai trò là nguồn lực quan trong trong lực lương lao đơng của 2 hội thi lao động nữ cịn phải thực hiện thiên