Tải bản đầy đủ (.pdf) (100 trang)

Luận văn thạc sĩ Luật học: Pháp luật về giám sát giao dịch chứng khoán trên thị trường chứng khoán

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (9.89 MB, 100 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI.

'VƯƠNG QUỐC HIẾU

PHAP LUẬT VE GIÁM SAT GIAO DỊCH CHUNG KHOÁN. TREN THỊ TRƯỜNG CHUNG KHOAN

LUẬN VAN THẠC SĨ LUẬT HỌC (Định hướng ứng dung)

HÀ NỘI, NĂM 202L

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI.

'VƯƠNG QUỐC HIẾU

PHAP LUẬT VE GIÁM SÁT GIAO DỊCH CHUNG KHOÁN. TREN THỊ TRƯỜNG CHUNG KHOAN

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Ngành Luật Kinh tế Mã số: 8380107

Người hướng dan khoa học. TS. Nguyễn Văn Tuyển.

HÀ NỘI, NĂM 202L

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

Tả xin eam đoạn đây là cơng tình nghiên cửu khoa học độc lập của sing tối

Các kắt quả nfu trong luận vin chưa được cơng bé rong bắt kỳ cơng tình nào

Khác. ác số liệu trong luận văn là trùng th, có nguồn gốc rõ ing, đợc trích dẫn theo đúng quy dink

Tơi xin chịu trách nhiệm vi tính chính xác và trung thục của Luận văn này

NGƯỜI CAM DOAN

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

PHAN MG DAU 1

Chương 5

NHUNG VAN ĐỀ LY LUẬN VE GIÁM SÁT GIAO DICH CHUNG KHOAN TREN THI TRUONG CHUNG KHOẢN VA PHAP LUẬT VỀ GIÁM SAT GIAO DICH CHUNG KHOAN TREN THI TRUONG CHUNG KHOAN $ 1 1. Những vẫn đổ lý luận vé gián sắt giao dich chúng khốn rên thị trường chứng

1.1.3, Các mê hình giảm sát giao dich ching khoán rên H trường chứng khoán... 8

114 Ngin tắc, nội cing hoạt động giản sắt giao cich ching khoản trên tí

trường chứng khốn 13

1 2 Những vận đổ lý luận pháp luật về giám set giao dich chứng khoán trên thi

trường chứng khoán. 3

1.2.1, Quan đẫm về đầu chỉnh pháp luật đối với hoạt đồng giảm sát giao dich chững

hoán trên thị trường chứng lhoán 3

1.2.2, Cắu trúc va ngudn của pháp luật ỗ giảm sắt giao dich chimg khoản trên tị

THUC TRANG PHÁP LUẬT VỀ GIÁM SÁT GIAO DICH CHUNG KHOAN TREN THI TRUONG CHUNG KHOAN VA THỰC TIEN THUC HIEN Ở VIET NAM 35 21. Thục trang php luật Việt Nam về gám st giao dich chúng khốn rên thí

trường chứng khốn. 35

2.1.1 Tite rang quy inh về chủ thé vad tương giảm sát giao dich chimg Khon

tran tha rường ching kod 35

2.1.2 Thực rang quả nh về nguyên tắc vàphương thức giám sat giao dich chứng,

3.13 The rang qny đựh về thanh ha, km ta và vữ vì pham trong quá trình

giám cất giao dich chứng khoán trên tn trường ching khoán “

2.2. Thực tin thực hiện phép luật vé giám sát giao dich chúng khoán trên thi trường

chúng khoán ở Việt Nam, 4

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

2.2.2, Các hết quả dat được trong thực hỗn thực hiện pháp luật v giám et giao dich chứng khoán trên th trường ching khoán ở Tiệt Nam 34

2.23. Những kis khần vướng mắn tn tại và han chỗ trong thực nthe hiện pháp

ined giảm sát giao dịch chững khốn ở Tiệt Nan và ngtn nhơn 56

Ki luận Chương2 ái

Chương3 4

GIẢI PHÁP NANG CAO HIEU QUA GIAM SAT GIAO DICH CHUNG KHOẢN. TREN THỊ TRUONG CHUNG KHOẢN 6 VIỆT NAM. 6 3.1. Các giải pháp hoàn thiện pháp luật về giám sắt giao dich chứng khoán rên thi

trường ching khoán. @ 3.2. Các giải pháp ổ chúc thục hiện pháp luật vi giám set giao dich chúng khoán,

trên thi trường chúng khoán ở Việt Nam 6

Kit fun Chương3 n

KET LUẬN 7DANH MỤC TÀI LIEU THAM KHAO

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

Tavita Neidung

CTQLODTCK Công ty Quin lý Quỹ đầu từ chứng khốn

CTĐTCK Cơng ty đầu tư chứng khoán.

HAKDCK Hiệp hội Kinh doanh Chứng khoán

Nxb Nhà xuất bản pT Quy đầu te

BICK (Quy đầu te chúng khoán. SGDCE 38 Giao dich chứng khoản

SGDCK Việt Nam. Sở Giao dich chứng khoán Việt Nam SGDCK HANG (NX) |SéGieo dich ching khom HaNa

SGDCK TPHCM GHOSE) |SéGiso dich ching khoin Thanh phé Hé Chi Minh

TIGDCK Trang im Giao dich Ching khoán

TILKCK Trang tâm Lưu ký Ching khoản TICK Thị trường ching khoản

TTCKVN Thị trường ching khoản Việt Nam

UBCK Ty ben Chúng khoán

UBCENN Uy ben Chúng khoán Nhà nước

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

1. DANH MỤC SƠ ĐỊ

Sơ đã 1.1. Mé hình gem sit thi trường chúng khoán Nhật Bản 9

Sơ đồ 1.2. Mé hình giám sit thi trudng chứng khốn Han Quốc. "

So đồ 1 3. Quy trình giảm sát giao dich chúng khoán. 19 So 46 1 4. FSA, SESC và TSE đẳng thời giám sát giao dich trên TSE. 20

Il, DANH MỤC BANG BIEU

Băng 2.1. Số vụ vi phạm và xử phạt qua các năm 2013-2021 4

IIL. DANH MỤC BIEU DO

Biểu đổ 21. Tỹ lệ vin hóa cơn TTCK tập trung HOSE và HNO) (GDP) ...46Biểu đổ 2 2. Số côngty niêm yÊU đăng ký giao dich từ năm 2015 đến tháng 6/2031 47Biểu đổ 2 3. Số lượng ti khoản geo dich chúng khoản 4Biểu đô 24. Gia ti giao dịch cổ phiêu niêm yit/ding ký giao dich. 4Biểu đô 2 5. Giao dịch HDTL chỉ sổ trên TTCK Phái sinh 48Biểu 462.6 Sự thợ đỗi chi số chúng khoán từ thing 7/2016 đắn tháng 06/2021... 49

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

1.Tính cấp thất cia đề tài uận văn

Thị trường chứng khốn (TTCK) có vá trị quan trọng đốt với sự phát triển

của thi tường ti chính ni riêng và đối với nên kinh tế nó chúng Tuy nhiên vai tro

đó chỉ thé được thục hiện khi các giao dich rên thị trường được đến ra mốt cách hop pháp tạo đều kiện ting tink hiệu quả và giảm rồi ro cũ thi troờng Kinh nghiễm

của các nước trên thé giới cho thấy, để đạt đợc mục iêu đó, hoạt động giám sát của

Ủy ben Chứng khoán Nhà nước (UBCENN) và các Sở Gieo dich ching khoản

(SGDCK), Trang tâm Giao dich Chứng khoán (TTGDCK) đối với TICK là một yêu

cầu rất quan tong

Qua hơn 20 năm vin hành của thí trường chứng khốn Việt Nam (TTCKVN), những kắt quả đt được bước đẫ là không thể phủ nhân Bén cạnh đó, con nhiều vận

để bit cập như thị hưởng thiêu tỉnh hiệu qua, bị chỉ phối bồi tân lý và rảo hư, mự

trân thi pháp luật của các chủ thể khi tham gia giao dich chúng khoán trên thi trường chưa tốt Hiện hương giao dich nội gián, gio dich thao túng thông tin si sự thất con phd tiến và chưa được xở Lý tiệt 4. Nguyên nhân cơ bản của hiện tượng trên là do hot động giám st côn nhà made và các t8 chúc tr quản đối vớ các giao địch ching Xho&n còn chưa trơng xứng với tốc độ phát tiễn hanh của thị trường, hệ thống gj én sát chơa được thiết lip đồng bô. Trong bối cảnh hội nhập quốc tỉ và uy mô TTCK

ngiy cảng tổng sthan ga cũa các trung gian tà hinh Hong và ngoi nước in TICK ngày cùng lớn, trong đu kiện lạnh tổ thể gii và trong nước có nhiễu bắt én,

với những vẫn dé bit cập của TTCIKVN như phân tich ð rên việc nghiên cửa để suit giã pháp tăng cường gián sắt giao dich chứng khoán trên TTCKVN thực ala shu cầu cấp hit cả về lý luân và thục tấn,

Từ thục tiến nêu rên, học viên quyét định tun chọn vấn dé “Pháp hật về giám sắt giao dich chúng khoán trên thị trường chứng khoán” để làm đồ tả luận

‘vin thạc sĩ của minh, với hy vong đóng góp một phân nhỏ bé vào việc đánh giá thực

trang và hoàn thiện khung pháp lý về giám sat geo dịch chứng khoán trên thi trường

chúng khoán ð Việt Nam trong bối cảnh hiện ney.

“Tổng quan về tink hành nghiền cứu đề tài

Trong nhiêu năn qua, đã có nhiễu đ tải nghiên cửu và TICK và những vấn

đã pháp Lý kinh té có tiên quan din TICK. Tuy nhiên, cho đốn nay, các nghiên cứu

chuyên sâu vé giám sit giao dich chúng khoán trên TTCKVN la không nhiều Ở mức

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

<small>- Luân án tiên côa tác giả Lê Trung Thành với tên đổ ti “Giám sút giao địch</small>

chúng khoán trên TTCK Việt Nam”, bảo vệ năm 2010 tại Đại học Kinh tế Quốc dân, - Luận vin thạc cis tác giả Nghiêm Hồng Hai vớ tên để tả "Thanh tra, giim set TTCK Vist Nam’, bio về năm 2017 tei Hoc viện Hành chính Quốc gia,

<small>- ĐỂ tải nghiên cũu khoa học cit tác giã Hoàng Đúc Long với tên dé tái</small>

“Nhõng giả pháp nhắm nâng cao hiệu quả host động gián sit TTCK Việt Nam" bio về năm 2001 tại Bộ Tai chính,

<small>- ĐỂ tài nghién cứu khoa học của tác gã Dương Thi Phương với tin đổ tải</small>

“Năng cao hiệu qua giám sát giao dich chứng khoán trên TTCK Việt Nam gia đoạn 2010 - 2015 bão về năm 2010 tại Bộ Tải chính,

ai nghiên cứu khoa hoc ofa tác giã Pham Thị Thanh Huong với tên để tải “Thim quyển đu te của cơ quan quản lý thi trường về chúng khoản - Kinh

"nghiệm quốc ỉ và mơ hình cho Việt Nam" bio vé năm 2014 tei UBCENN,

<small>- Bai viết “Kinh nghiệm quốc té về phốt hop đu tra xuyên biên giới rong</small>

Tĩnh vực chúng khoán” (năm 2013) của tac giá Nguyễn Bích Ngà ding trin Tạp chỉ chúng khốn cơa UBCENN sổ 203 năm 2015;

<small>- Bai viễt*Pháp luật vé mơ hình gián sát TICK một sổ nước trên thể gói”</small>

(săn 2018) ca tác giãGVC TS. Đố Thị Kim Tiên đăng rên Tap chi Dig tổ Thanh,

tra~ Thanh tra chính phố năm 2018;

- Bài vit “Téch hay khơng tích Ủy ban Ching khoản Nhà nước ra khối Bộ

Tải chính?” (nim 2019) của tác giả Thanh Long đăng trên website của Ủy ban Giám

sát Tai chính Quốc gia năm 2019,

- Bài vất “Dinh hướng phát tiễn thị trudng ti chính Việt Nam giả doen 2021

2030" (năm 2021) của tác giá TS. Vũ Nhỡ Thăng Phó Chủ tịch Ủy ban Gián sat

tài chính Quốc gia đăng trên Tạp chí Tải chính điện tử nêm 2021,

<small>- Sách tham khảchun khio với tiêu dé: “Giáo trinh Nhõng vin để cơ bản</small>

vi ching khoản và TTCK" của tác gã Dao Lê Minh, xuất bản năm 2009 tei NXB

Vanda -Thông tin,

<small>- Bánh tham khảoíchuyên khảo với tiêu để: "Giáo trinh Pháp luật về chứng</small>

khoán và TICK" của tác giả Nguyễn Thể Tho, cut bản năm 2009 tei NXB Thống

Trong quá tình thực hiện luận văn, tác giá đã cổ ging tim hidu việc nghiên

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

tạo trong nước những cho đến nay, chi di "Pháp luật về giám sit giao dich ching

khoán trên TTCIC” chưa được nghiền cứu chuyên su ở cấp độ luận văn thạc đ luật học

Từ kết quả khio cứu và đánh giá inh hành nghiên cứu rên đây, có thể thấy

ring pháp uật về giám sit giao dich chứng khoántrên TTCK lá mốt rong séitahing

Xhoảng rồng trong nghiên cửu ly luận và thục ấn ghép ý ð Viét Nam, Điều này cho thấy vie nghiên cứu đ ti "Pháp uit về giám sắt giao địch chúng khoán rên TTCTC"

la phù họp và đóng hướng khơng tring lập với những cơng tình nghiên cứu khoa học đã được công bổ trade diy

3. Mục dich va nhiệm vụ nghiên cứu của đề t

“Mặc dich nghiên cúm cia để tà 1à đảnh giá thực rang pháp luật vỀ gián sit gto dich chúng khoán trên TTCK & Việt Nam dé tim ra hướng hoàn thiện các quy

cảnh này trong gai đoạn hiện ney.

“Nhận vụ nghiên cin của để tà đỀ đạt được mục đích nêu rên là

- Hệ thống hóa những vin dé ly luận và thụ in pháp lý về giám sit giao dich

chứng khoán trên TICK;

- Phân tích, đánh giá thực trang pháp luật và thực

dich chúng khoán trên TTCK Việt Nam,

<small>- ĐỀ xuất các giả pháp nhầm tăng cường giám sát giao dịch ching khoán trên</small>

TICK Việt Nam

n thực biện giám sắt giao

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của dé tài

Đi tượng nghiên cứu của đồ tài bao gầm các quan đm, lý thuyết về giao

dich chứng khoán, giên sit giao dich chứng khoán va pháp luật và gám sit giao dich

chứng khoán trên TTCK; các quy dinh pháp luật vé giám sit giao dich chứng khoán

trên TICK; các số liêu, bio cáo liên quan đốn hoạt đơng giám sát gieo dich ching Xhốn trên TICK

Pham vi nghién cứu của đề tai tp trung vào các vẫn đồ sau đây: nổi đụng nghiên cứu: Một số

chứng khoán, các quy định pháp luật về giám sát giao dich chứng khoán trên TICK, để Lý luận cơ bản về giám sét giao dich

<small>- VỀ không gian và thời gian: Luận văn tập trung nghiên cứu các giao dich</small>

chứng khoán và giám sát giao dich chứng khoán trên TTCK thứ cấp tại Việt Nam từ năm 2016 đến năm 2020

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

Trong quá trình thực hiện luận vin tác giả đã vận dụng phương pháp luận duy

vit biên ching và duy vật lich sử phương pháp phông vin thụ thập thông tin, tổng

hop, s0 sánh, phân tích tin hoồng, thống kê

6 Ý nghin khoa học và thục dễ

TICK thường đoợc coi là một kênh huy động vồn rất hiệu quả cho nền kin tế Tuy nhiên, no cũng có dn chứa những mất iêu cục như hoạt động đầu cơ, thao

fhingthi tường mua bán nội gián... Nhữnghànhv tiêu exe này được sinha từ tính) ‘bin thân TTCK trong q tình hoạt động và biến đơng, Thục té này doi hỏi cần xây

ng một hệ thông giám sắt thanh tra và xử lý vi pham đã manh để quân ý TICK,

Đỏ không chi là tit yêu khách quan mã còn là mốt trong những mục tiê trước hit của các cơ quan quân lý ngành chúng khốn, có ý nghĩa to ln trong việc dim bảo

của đề tài.

cho thị trường tổ ti và phat tiến,

ĐỂ tà nghiên cứa "Pháp luật vé gián sit giao dich chúng khoán trên TTCTK" shim đánh giá lý luân, pháp tuật hiện tạ liên quan ti hoạt đồng này tử kinh nghiệm các nước, cho tới thục tiến iễn khu tử Việt Nam, Từ đã có những đúc kết, đánh giá ching về mất pháp ý thực Ế và đơa ra những giấ pháp shim hồn hiện và ting

cường cơng tác gián sit gio dich ching khốn Qua đó, hướng tới mục dich ca hoạt

đồng giám sắt gino dich 1a dim bảo cho một thi troờng công bing, hiệu quả, đồng

thời, dim bão tồn cho cơng chúng đầu từ chứng khốn; gm thiểu rõ ro và ngắn

chin những rõ ro hệ thống có thi dn din phá vỡ thi trường trên tng thể hoặc lâm, suy yêu hệ thống ti chính bằng việc làm mất ng tin của nhá đầu te tri thi trường,

7..Bồ cục của hận vẫn

`Ngoài phinm é đầu, kết luận, đanh mục tai iệu them khéo, luận văn được bình

by theo kết sầu 3 Chương:

<small>= Chương 1: Những vin dé lý luên vé giám sét giao dich chứng khoán trên</small>

‘TICK và pháp luật về giám sát giao dich chứng khoán trên TICK.

<small>= Chương: Thục treng pháp luật v giảm sắt giao dich chúng khoản trên TTCK</small>

‘va thục tiến thục hiện ở Việt Nam

<small>= Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả giám sét giao dich chứng khoán trên</small>

TICK ö Việt Nam,

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

'NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ GIÁM SÁT GIÁO DỊCH CHUNG KHOANTREN THỊ TRƯỜNG CHUNG KHOAN VÀ PHÁP LUAT VỀ GIÁM SÁT GIAO DỊCH

CHUNG KHOAN TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOAN

11. Những vin đỀ lý hận về giám sit giao dich chứng khoán trên thị

trường chúng khoán 111. Khái wi trường ching khoán

u, đặc trưng và phân loại giao địch chứng khoán trâu thị

‘Thi trường chúng khoán là noi đến ra các giao dich mua bán, trao đối các loi chứng khoán Chúng khoán được hiéw là các oxi gầy từ bay bút toán ghi sổ, n0 cho

php chỗ sở hiểu có quyén yêu cầu về thụ nhập và từ sin cia t8 chúc phát hành Các qun u cầu này có ng khíc nhau gin các Losi chứng khốn, tu theo tính chất sở Hữu của chúng Vi các đặc tính do, chúng khốn được xem la các tài sin t chính, sa gti cơn nó phụ huộc vào giá t kinh t cơ bản của các quyển cũa chủ sở hữu,

đối vớ tổ chúc phát hành Các giao dich mus bán trao đổi chúng khốn (cỗ phiêu,

trái phiêu, chứng khoản phải sinh) có thể diễn ra ở thị trường sơ cập hay thi trường. thứ cấp, tạ SGDCK hay thị trường OTC (Over the Counter Merkel, thị trường to ngay hey thí rường kỹ hạn

Giao dich ching khoán là việc mua, bán, chuyển nhương quyén sở đụng hoặc

quyền sở hữu chúng khoán Theo phạm vi nghiện cửu để được xác dinh, đổi ương "nghiên cit là giao dich chứng khoán thử cấp trên SGDCK, đo vậy, hoạt động chảo "bán ching chosn ra công ching không thuốc pham vi nghién cứu ofa luận văn

Trên SGDCK, phương thức giao dich chủ yếu và phổ biến hiện nay là giao

dich rực tayén qua may tinh điện tử giữa nhà đầu từ, CTCK, SGDCK, TTLKCK.

Tuỷ theo a phát tiễn của ting thi trường, giao dich qua máy tính điện từ có thé áp

dang hình thốc bán tơ động hay te đồng hoàn toàn.

- Giao dịch bản tự đồng: Là hình thúc kết hợp gta giao dich thủ công với

ao dịch qua méy tinh điên từ. Theo phương thúc này, một số khâu trong cổng doen no dich nh nhận, ghép lệnh, thanh toán, bù trừ lưu ký được thục hiện qua máy tính, các khâu con ai vẽ được trục hiện theo phương thúc thủ cổng Hiên may, các tị

trường truyén thẳng như Nhật Ban, Mỹ vẫn sử dụng hệ thống giao dich bản tự đồng

ch các giao dich cỗ phiêu bên cạnh hé thing giao dich te động hoàn toàn

- Giao dich din tc te đồng hố hồn tồn: Là hệ thơng giao dich trong đổ tất

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

Các SGDCK không con khá niim Sản glo địch tại đó chỉ có hộ thống các máy tind,

C6 nhiều loi giao dich ching khoán nh giao dich giao ngược giao dich kỳ

hạn, giao dichrepo, giao dịch ký quỹ, bán không. Tuy nhiên, các loại geo dich trên đều đười hình thúc là lãnh mug, bén chúng khoán va được đặc trừng bit giá và khối lương Vi vậy, sự khác biétla ở tính kỹ thuật của quy bình giao dịch Việc giám sat

các giao dich chứng khốn về ngun tắc la như nhu, có nghĩa là giám sắt chủ yêu đơn vio sự they đỗi giá và khối lượng khớp lệnh, giá và khối Luong đặt mua, đặt bán.

"Nhờ vậy, gio dich ching khoán liên quan đến nhiễu chỗ thổ, nhiễu bee, nên Xhã năng xay ra rồi ro là không nd. Nhẫn gop pl

hạn chế rit ro, ning cao hiệu aqui giao dich chứng khoán, giám sát giao địch chứng khoán trên TICK là một trong hing vấn đỀ được quan âm hàng đầu

1.1.2. Khái niệm, đặc trưng cña hoạt động giảm sit giao dich ching khoán trên thi tnrờng chứng khoán

Giản sắt được hiễu là vide "tt lập hệ thống đam sos!) báo đồng sớm, phát

Tiện lặp hôi ning khỏ khẩn trước khi q mn" để phối hợp với thính tra, adm tra trực iếp và các nguôn thông tin khác nhau, tử đó đánh giá, nhận xé, ngân chặn và xử lý những hành w tri với quy dinh

Trong lính vục chủng khốn, giám sát cơn được hiểu la phân tính tổng hợp chúc liên quan, các thơng tin được công bổ

xe công chúng theo quy dinh của ghép hot, thơng ta, tin đến có thể ảnh ining đến gi va khối lượng oi các chúng khoán được giao dich trén thị trường tập trung Qua

đó, chủ thể giám sit phá hiện lớp thời những hành vi vi pham cũa tổ chức, cá nhân

them gia hoạt động đầu tự inh doanh rên TTƠIC các đữ liệu, số liệu từ báo cáo cite các

Giản sát TTCK bao gin các hoạt động theo đồi, xem xét và nhân dinh các vẫn đổ liên quan din inh vực chúng khoán và TTCK, dim bão giám sit việc thục thi

«py dish của pháp luật hiện hành Giem sét không chỉ là cổng cụ để các cơ quan quản

ý nhà nước thực hiện chức năng quan ly của mình ma các tổ chức tham gia TICK

hư cơng ty chúng khốn, cơng ty quản lý quỹ: quỹ đầ tư chứng khoán, tổ chức lưu

fn, thanh toán bù trừ chứng khốn. cũng sở đụng nó nhơ mát cơng cụ hữu hiệu trong "hot động cia mình nhằm bảo dim sơtuân thủ pháp luật cũng nur các quy định khác

của chỉnh tỔ chúc đố Host dng giám sắt được thuc hiện đơa tiên các hoạt động cụthể, s liêu tài liệu báo cáo để phân tích, đối chiếu với các quy định trong văn bảnphép luật về chứng khoán và TTCK, sớm phát hiện các đầu hiéu thiết

sót hoặc vi

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

Gaim sát giao dich chứng khoán là một nối hog của giám sát TICK Việc

luân giã rõ nhõng khá niệm này sẽ tạo tiền đ cho những nghiên ci ấp theo.

Gin sát thị tường chứng khoản là một trong hai thức ning cin UBCK hoặc ede cơ quan gm sit ti chính có chúc năng tương đương ở các TICK rên thể gi, bên cạnh chức ning quản tị truờng Năm nhântổ chỗ yêu của th trường màUBCTC va SGDCK chú rong trong công tác quản ý là hệ thống pháp lý, công nghệ, thông tin, người tham gia và các cổng cụ tải chín ĐỂ đánh gia ức độ thank cơng của việc

hối họp trong quên ý các nhân tổ nay cần dựa tiên4 đặc điểm của thi trường lành.

thanh khoản tín rồ ro, chỉ phí giao dịch va tinh inh manh Suy rông hơn, thuật ngữ “ảnh hiệu qua” iên quan tới phân ứng mau le và chính xée rước thơng tin

Nội dung cia gián sat TTCK bao gồm (1) Giám sit giao dich chúng khốn

tên TICK. Đây la nơi ding chính của gián sát TTCK, vì trục chit, TTCE là tập hop của các giao dich mua bán, chuyén nhương chứng khoán, 2) Giớm sit ác chữ thể hoạt động rên TTCTK shim đầm bảo mr tuần thủ luật pháp cia những chủ thể nay về chứng khốn và TTCK, khơng bao gém sơ tham gia của các chỗ thể nay trong giao

dich chúng khoản trên TICK. Các nội dung giám sát đổi với hoạt động của các chủ

thể này có thể kd din như giém sát hoạt động phat hành ra công chúng của các cổng

ty dei ching, giảm sst hoạt đông của CTCK, CTOLQ, QĐT

Ninrviy, giảm sat gieo dich ching khoán rên TTCK thuộc nội dung thứ nhất

của giám set TICK. Trin cơ sở khá niệm chưng về giám sátTTCIK, khái niệm giảm

sát giao dich chứng khoán trên TTCK có thé được tiếp cân theo nhiều cách khác nhau. ‘Theo Investopedia, giám sét giao dich chúng khoản là hoạt động đều tra và

hòng ngừa các gao dich thao hing nội gián và các ví phạm pháp luật khác về giao dich chúng khoán.

“Theo Secuities Market in Japan, giám rất gia dich chúng khốn l việc tổng

hop và phân tích thông tin thị trường nhẫn phát hiện nhông giao dịch không cổng ‘bing những hành vi vi phen pháp luật và quy din

“Theo Michel J Aitken và James H Bemy, mục tiêu gián sát thục chất là để

dy tì mét TICK cơng bing vi hiệu quả Mặc đà có rất nhiêu cách hiểu về sự công

‘bing và hiệu quả nhưng nhin chung có thể hiễu

~_ Thị truờng cơng bing là thi trường mà moi nhà đều tơ tham gia phi đối

uất với các điều kiện giao dịch như nhau. Vi dy lệnh được khóp dựa trên thời gian

nó được chuyển tới hệ thống khơng có người thưn gia giao dich hop pháp nto đạt

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

công fy), và vậy, khơng có nhà đầu te tham gia giao dich dựa rên những thông tin đặc quyền (giao dich nối giá)

<small>~_ Thị trường hiệu quả đoợc điều chỉnh túc thời bởi các thông in mới, là thi</small>

trường mã người tham gia không thể can thiệp vio sốc manh cũng và cầu côa thị

trường tr do nhờ giá côn chứng khoán niêm yết Nếu sw cen thiệp diễn ra thi nó được

ví như sự thao túng thi trường Nhờ vậy, nêu giám sét giao dich ching khoán được thục hiện thi TICK sẽ đạt được một mức hiệu quả nào đó

Những phân tích trên cho phép khá qt nhơ sau Gióm sát giao dich chứng

cán Lavi chủ thé giảm sát theo đổ, phân ích giao dich, kiễn tra đỗi hương giảm sátnhằm ngăn ngha phát hiện và xử ap tế các vi phe, dịp tì sự cổng bằng và

tinh hiệu quá của TICK, báo vệ quyễn và lợi ih hop pháp cia các nhà đầu he Host đông giảm sit giao dich chúng khoán thực hiện với ar tro giúp của hé

thống máy tính, phin mém chuyên ding, các tủ dy bảo cáo, cơ sở đỡ liệu, các chi sifu giám sat trong khuôn khổ các quy nh php luật về chứng khoán và TTCK

Tiên cơ sở khá niệm gián sét giao dich, những vin để cần dave nghiên cửu

tiép theo bao gồm mô hinh, chủ thể giám set, đối tuong gem st, phương pháp và chỉ

Tiêu giám rất giao dich chúng khốn trên TICK.

1.1.3. Các md hình giâm sút gino dich chứng khoán trên thi trrờng ching hoán

‘Tai iw hết các TTCK trên thể giới, hộ thẳng gián sét thị trường bao gốm hai

cấp hoặc ba cấp: (1) Mô hình giám sit 02 cập gầm cấp giám sit thứ nhất do các tổ chức tự quin thục hiên (SGDCIK, Hiệp héi Kinh doanh chứng khoá) và cấp giám sát

thứ ha do cơ quan quân Lý the hiện (UBCK hoặc Cơ quan giám sé ti chính); 2) Mê hình giém sit 03 cấp: ngồi 02 cấp nêu trên, có thêm sự tham gia của cơng ty chứng khốn tạo nên cấp giám sát thứ Da

Do các ổ chức hy quản có mục iêu diu tiên là bảo vệ lợi ich các thánh viên

Ga mình nên cơ quan quản ý là UBCK cần thục hiện việc gian sit ð cấp 46 cao hơn

shim thục hiện mục tiêu bio vé nhà đâu hy và duy tì tinh tồn ven của thi trường

Giám sit ca SGDCK và Hip hội Kinh doanh chúng khoán (HHKDCK) chỗ yêu tập

trùng phát hiện và xử lý (rong pham vi quyén han cin tổ chú những giao dich và

ảnh vi kinh doanh, đầu hy bất thường cia các thành viên và nhà đâu tr tham gia thi trường Trong ki đó, giám st của UBCK bao trim tồn bô ti trường, hoạt động cia

các tổ chức he quản, các trung gian tải chỉnh, thành viên th trường cổng như người

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

để to nên hiệu quả cũa cổng tác giám sắt và thực thi luật pháp, N goi ra ti một số "nước quy định công ty chúng khốn cũng đơng va rộ là chủ thi giám sát, hy nhiên

hot động giám sit ti đây chủ yêu là hd tro, phối hợp cũng cấp thông tin cho 2 cấp gm nất nêu trên

Sau đây là mô hình gem sit TTCK của mốt sổ quốc gia

11.31. M6 hình giản cette hường chứng khốn Nhật bản ‘Tei Nhật Bản, hoạt động giám sát giao dich theo mơ hình 02 cập.

(Nguồn: SESC Anal Report 2007/2008)

“Sơ đỗ 1.1. Mo lành giám sit thi tnrờng chiing khoán Nhật Bin

Securities and Exchange Surveillance Commission (SESC) thuộc quyén quản ly trục tếp của FSA Financial Supervisory Agency) la cơ quan gián sit toàn bộ thi trường từi chính SESC lá cơ quan trơng đương UBCK của các nước khác, thực hiện

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

chức năng giám sit bao trim TICK

Các đơn vị rung SESC trực tp tin hành các hoạt đồng giám sit đốt với giao dich hãng ngày trén thị trường, giám set công ty đụ chủng và các nh chỗ trung gen

thi trường bao gin cả quỹ đầu tư céng ty giám sát và các tổ chức hy quân Đối với mối đổi ương và nội đăng cụ thi, hoạt động giám sát được giao nhiễm vụ cho các

Phong chức năng Theo đó, nhiệm vụ gam sát gao dich hàng ngiy trần th trường được phân cơng cho Phịng Giém sát thi trường thục hiện Giám sit céngty đại chúng do Phịng Giám sứ cơng bổ thơng tn thực hiện Giám sắt các định chế rung gian thị trường và các tỔ chức hy quản do Phòng Giám sắt tuân thủ dém nhiệm

Chúc năng gián sắt trục tép giao dich hàng ngày và gián sắt công bổ thông tin

trên thi trường th cập cũa công ty dai chúng cũng được thực hiện bi các tổ chúc tơ

quân và có sơ phốt hợp chất chế với SESC

11132 Mơ hình gid set trường ching khoán Hàn Qude

Hân quốc là nước lẫn khai gián sát TTCK theo mơ hình ba cấp, bao gốm cơ quan quin lý nhà nước, các tổ chức tự quản và cơng ty chứng khốn

Giám sát cấp 3: Do cơ quan quân lý nhà nước là Ủy ban Dich vụ tải chính (Œinsacid Supervisory Commision - FSC) thục biện giám sát Ủy ban Dịch vụ tả chính (FSC) được thành lập theo Luật vé thành lập Tổ chức gián sát Tải chỉnh là cơ quan thuộc Chỉnh phủ, thực hiện quân Lý cấp cao nhất đái với TTCTK. Trong cơ cầu

của FSC có i cơ quan giám sát chuyên bit rực thuộc gồm: (1) Cơ quan Giám sit

tii chính (FSS) lá cơ quan thừa hành, kiểm tra và giám mất các ảnh ch tham ga thi

trường từ chính (cơng ty chúng khoản, quỹ đâu tr và các đính chế hoạt động tiên

TICK) va) Ủy bán Chứng khoán va op đồng toơng li (SFC) thục hiện việc giám

sét các hành và vi pham trên TTCK và hợp đẳng tương ei, gián sat việc thục hiện

các quy dinh về kiểm toán, kế toán

Giám sát cắp 2: SGDCK Hàn Quốc (Korea Exchange - KRX) và HEKDCK.

Trong đ, Ban Gián sát thi trường (Market Oversight Commission) thuộc KRX thục

iện chức ning giám sát Là tỔ chức tr quản KRX cổ cơ câu công ty cổ phần, the Tiện nhiệm vụ tổ chúc các thi trường giao dich và gián sit đối với giao dich cia các thánh viên và hoạt động giao dich dfn ra tạ Sở. Con HHKDCK thực hiện giám sat

host động của các CTCK thành viên

ám sát cáp 1: Công ty chứng khốn cơng có chúc năng giám sát Host động giển rất này được thục hiện đối với các giao dịch côn nhà đầu tơ đặt lệnh qua công

ty bằng hệ thống In-house Preventive System. HHEDCK phối hợp với SGDCK, yêu

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

âu các công ty chứng khốn thiết lập hệ thống giám sắt giao dich có thi

nhu Mỗi quý: ERX đều có yêu cầu CTCK phải báo cáo kết quả giám sit. Ngoài

những yêu cấu theo quý nh, trong tường hop phát hiện vi phạm, ông fy chứng Ähoản phãi báo cáo KRX đã kiển trẻ

MB in giên s TTCK be cp đề hỗ các nh chúng gen pi eh cục

than gi vio quá ình giần stgao dich trén thị trường Đồng thôi, các CTCK cũng hải thất lập hộ thống giám sit đặt lành niur mot bô lọc đỂ giám sit va phát hiện những hành vi bất thường của nhà đầu từ nghy từ khi đặt lénh Bén canh các hoạt đồng gián st giao dich, KRX cũng thục hiện vi tro giám sit đối với hệ thông giám,

sát của các CTCE: Theo quy din, cử ba tháng mốt lan, KRX sẽ thực hiện kiểm tre hệ thống giảm sát của các công ty ching khoán Bit cử khi nào phát hiện nghỉ vin,

ERX sẽ hông báo cho CTCK và để nghĩ phải áp đụng các biện pháp ngắn chấn vĩ

pham. Pháp luật công quy din, trong một số trường hợp, CTCK phil từ chối dit én cho khách hing đang ti tinh nghi, Truờng hợp không áp đụng các biện pháp cần thiết

theo u cầu của KRX, cơng ty chúng khốn rễ bị xử phat

<small>'KHUA- Hp hỗ Lãnh des</small>

——¬ i ao ãnh Hồn quế

Công ding ein,

<small>Gin st go dc cia đầu thông</small>

cgạnhộ thing pam st

1.1.3.3. M3 hinh giãn sát tị trường chứng khoán MF

Tei Mỹ, hoạt động giém sát TICK được triển khai theo mơ hình 02 cấp gồm

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

UBCKNN và SGDCK. UY ben Chứng khoán Nhà nước của Mỹ (Secwities and Exchange Commission - SEC) là cơ quan không trực tiép giám sát giao dich hing “ngày và việc công bổ thống tin của công ty đại chúng trên thị trường thử cấp. Các nhiệm vụ này được gieo cho SGDCK trục tiép thục hiện Theo quy định, SEC thực hin các hoạt đồng giám sát một cách gián tigp thơng qua xem xét, chấp thuận các

quy đính tự quân của SGDCK và chế đồ báo cáo, trao đổi thơng tín giữa SCDCK với UBCENN. Các đổi tương thuộc phạm vi giám sét trục tiệp của SEC gém: Công ty

nối giới, kính doanh chứng khốn, các quỹ đầu tư và các 18 chúc tự quản.

Hoạt đồng giám sát TICK cũa SEC được giao cho các đơn vi chức năng chit yên là Vu Quan lý Giao dich và Thị trường (Division of Trading end Markets), cùng

với Văn phòng Giám sát và Kiểm tre (Office of Compliance Inspection and

Exeminetion), Hoạt động giám sát của Văn phòng Giám sét và Kiém tra đóng vai trở

quan rong trong vie cũng cấp cho SEC các thơng tin về diễn biển inh hình các đối tương chứu nơ quin lý một cách kip thời thông qua tién hành kiểm tre din kỹ và

thường xuyên Tirkét quả giám sát nay, những thiểu sót rong các quy đính pháp luật được khắc phục kịp thời, dim bão sự vận hành khách quan của TICK.

1.1.3.4 M6 hình giảm sett rường chứng khoán tạ Ảnh:

vỡ hàng

loạt của hệ thống ngơn hing, Điễu này dẫn đến Chính phố Ảnh phải thay đi, đã lựa chon mơ hình khác. Tháng 4 năm 2013, Chính phủ Anh đã gai thể FSA, thay đổi mơ Hình từ quản iy, giám sit tip trung sang hình thie giám sit do nhiễu cơ quan quấn lý

cùng dim nhiệm. Thay thé cho Cơ quan Giám set Tai chính (FSA) là ba cơ quan mơi @ Cơ quan Thực thi Tạ chính Anh (FCA); (i) Cơ quan Luật lệ An tồn (PRA) và

a) Ủy ben Chính sich tải chính PC). Theo đó, mất cơ quan sổ thục hiện những

chức năng nhiệm vụ khác nhau.

= Cơ quan Thục thi Tải chính Financial Conduct Authority. FCA) là tổ chúc

phi Chính phổ, host động nữ: mốt los hình doanh nghiệp, hức năng chính của FCA.

li phát hiện và xởhý các hành v thao tông nội gián, lem dung thi trường Trong phem

vã quyền hạn, FCA co thể yêu cầu các 19 chức tham gia thị trường, đặc iệt là các

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

khả nghỉ" cho FCA ngny khi phát hiện Các giao dich khả nga này phải được cũng

cấp du trên các phân tích, đánh giá thơng tn tin cây từ tổ chức tham gia thi trường,

<small>~_ Cơ quan Luậtlê Án toàn (Prudential Reguletion Authority: PRA) la đơn vĩ</small>

trục thuộc Ngân hing Anh PRA có chúc năng ben hành các quy dink, dim bảo và

gm sst các tỔ chức tả chính như ngân hàng ngân hàng đều t cổng ty bão hiễm và

xã hội

-_ Ủy ban Chính sich Tai chính (FPC) cơng là cơ quan thuốc cơ câu ổ chức

của Ngân hàng Ảnh thục hiện quản 1ý ECA và PRA, Thông qua ha đơn vị te thuộc

IaFCA vaPRA, hoet động gián sit giao dich và giảm sét rồi ro TICK chủ yêu được

thục hiện bởi Ngân hing

Có thể thấy, có nhiễu mổ hình gián sit TTCK đã được xây đụng và sử dụng

trên thé giới, với mục têu nhâm kiểm soat th trường bảo về các nhà đầu từ và duy trì nự phết trim Gn định của nẫn kin tố, Tuy nhiên, lánh thị trường và q trình hồi nhập làm phẳng hóa thé giới đã và dang đặt ra những yêu cầu mới đời hội các

quốc ga khéngnging tim kiém nhõng mơ hình mới, đập ứng được yêu cầu, mục tiêu quân Lý của nhà nước

Xinh nghiêm cho thiy để dim bảo hiện quả gián sét giao dịch chúng khoán, quan hệ giữa các chủ thể glam sst cần được xác lập một cách khos học, phủ hợp với sx phittién oie TICK

1.1.4, Nguyên tắc ội dang hoạt động giảm sit giao dich ching khoán trên

tị trường chứng khoáu

11.41. Nghyên tắc giảm sit giao dich ching khốn trên thí trưởng chứng

"Mục dich của hoạt đơng gm sit TTCK nói chung và host đồng giám sát giao

dich ching khoán ni tiêng là giám sát việc tuân thủ pháp luật của các đốt hượng tham

tổn thi trường theo đi, phá hiên, ngăn ngừa và xử các hành v giao dịch nổi gián, thao hing thi trường, dim bão cung cập thông tin diy đã cho công chúng đầu hs, bảo vi các công ty khôi bị thâu tém, dim bio cho các CTCK host động vi lợi ích cia nhà đầu tr Nói cách khác, ngun tắc oie hoạt đơng giám sit giao dich chứng khốn là dim bio cho một thi ruờng công bằng, hiệu qua, đồng thời, dim bio an toàn cho

cổng chúng đều h chúng khoản; dng thời, giảm thiỄu rũ ro và ngân chấn những riđắn rũ ro hệ thống có thi phá vỡ th trường rên tổng thd hoặc lam suy u hệthống tải chính bing việc làm mắt lịng in của công ching đầu t rên ti trường

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

11.42, Nội mg hoạt đồng giảm sát giao dich chứng khoán

Nei dén hoat động giảm sé thục chit là nói din chủ thể giám sát đối tượng

gm sat; phương thúc thực biện giám sit giao dịch chúng khoán rên TTCK, a) Chủ thd giảm sát giao dich chứng khoón

Chủ thể giám sit giao dich chứng khoán tổ chức thực hiện chúc năng giám.

sát gần nhiễu bộ phin, có chúc ning giám sắt các giao dich chúng khoán và sơ ham, ga cia các đối tương giám sit trong giao dich chúng khốn trên TICK. Từ đó, có singin ghép rly hoặc Kin ng ác cơ quan chức năng xỡý vì pham theo guy cảnh của php luật Tay vao mồ hình giám sát của tùng nước, chủ thể glam sắt có thể

có nhơng đặc thi riêng nhơng tại hw hit các TTCK phát tiễn, chủ thể giám sứ là UBCK hoặc các cơ quan giám sát tai chính có chức năng tương đương va các tổ chúc tự quần: ngồi ra, mốt số nước chỗ thé giám sét cịn có thé là CTCK (Trong Quốc,

Hin Quốc, Việt Nan)

UBCK hoặc các cơ quan gián sit tả chính ở các TTCK rên thể giới thường li các cơ quan thuộc chính phổ có chúc năng quản lý nhà nước và gián sắt hoạt đồng

cia TICK. 6 Việt Nam, theo quy định cia Luật Chúng khốn,UBCKNN là cơ quan

thuộc Bộ Ta chính.

Các tổ chức tự quân trên TTCK có hai đặc điểm cơ bản: (1) VỀ cơ chế tải chính, tổ chức tự quản phải tự cân đôi thu - chi dua vào nguồn thu từ các hoạt động,

trên thi trường: ) Host động phi nhằm phục vụ lợi ích chung của thi trường Nir

vy, các tổ chúc tự quin la các ổ chức quản lý TTCK trong phạm vĩ khuân khổ quy cảnh của pháp luật Thơng thường trên TTCK có hai tổ chúc ty quản a SGDCK và HEKDCK Tay thuộc câu trúc TICK 3 mỗi nước, chúc năng của các tổ chức tự quần có th khác nhu

Chủthể giám sắt cũng với các quy đính của pháp luật quy chế cũa các tổ chúc từ quân tham gia giám sit, các chỉ tiêu glam sấ và các cổng cu hd tro tạo thành hệ

thống giém sát Nghiên cửu mỗi quan hộ trong giám sát giao dịch chúng khoán cia

UBCK và các tổ chức tơ quản dé hiễu rổ hơn các nguyên tắc cia mổ hình gián sat

Xi quan hệ này cần được xem xét dưới ha góc đổ

(0) Các t chức ne quần đồng vi tỏ là đối tương giảm sát cũa UBCK

Các tổ chức tr quan là đối tương giám sát của UBCK. ĐỂ duy tì tính dn ảnh của thi trường các UBCK thường được trao thần quyền để tiến hành thanh ta, giám sét các tổ chức hr quản UBCK giám sát TTCK mốt cách gián tấp thông qua giám,

sit các t8 chức he quân với ha nguyên tắc

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

- UBCK xem xét và chấp thuân các quy định, quy chế vé tổ chúc, hoạt động, các quy đãnh quản ý thị trường và quản lý thành viên của các tổ chức hy quân Kinh

"nghiệm quốc té cho thấy, mặc đò những quy định của tổ chúc tự quân la do các tổ chức này tơ son thio, những cằn cổ meen xét và chấp thuận cia dom vị thục hiện

chúc năng quân lý ti các UBCK xem xát, thông qua trước khi ban hành,

~_.UBCK gi sắt tuân thủ và kiểm tra các tổ chúc bự quản xem ho có thục hiện

ing những nhiệm vụ quân ý hành viên và giám st th trường của mình hay khơng

va tin kai các biện pháp đều tra, xử phat các tổ chức hy quản theo luật ảnh Các

hot động này do các don vũ có chúc năng giảm sat tne hiện, (8) Các tổ hức ne quân đồng vai trỏ là chỉ

ii xét từ góc đồ UBCK và các tổ chức tự quản đồng th là chỗ thể thục hiện các hoạt động giám sắt rên th trường thi mốt quan hệ giữa UBCK và tổ chúc tự quản

(GRO-Self Regutory Organisation) Tà quan hệ phải hop thục hiện cổng tác giám sat Vide giám sắt này được thục hiện với nguyên tic: UBCK giám set thi trường và iim sát các thánh viên thi hưởng (công ty niêm yét, CTCK, QĐT, các tổ chúc he

qué) song song với vide cáctỔ chức tr quân ruc tip giám sit gio dich và giám sát

các thành vin thị trường Sự liên kết giée ba cấp glam sắt được thực hiện thông qua

co chế rao đổi thông tin và báo cáo giữa ổ chúc tự quản vàUBCK.

Mic dis các nguyễn tắc trên được hẳu hét các TTCK tuân thủ nhưng có một sổ

Xhác iệt vi pham vỉ giám sst của UBCK trong mỗi quan hệ với eae 18 chúc tự quản

Tại mô hành TTCK Nhật Bản UBCK rực tiếp thục hiện chúc năng giám set,

các don và trong SESC truc tép tiến hành các hoạt đông giám sit đối vú tt cã các

đối tương giảm sát trên TICK, kỄ cả hoat động giám st giao dich hing ngày rên thị trường (Phong Giám sát thị trường). Có thé thây ring trong mơ hình gián sát TTC

của Nhật, có ha Tỉnh vue ma UBCK vã tổ chức tự quản cùng thực hiện việc giám sát

trục tp lê giao dich và công bổ thông tin rên thị trường thứ cấp cũa công ty dai giám sát

chúng Đây là một quy tình kháp kín, giữa UBCK và tổ chức tự quản có my trao đổ: thơng tin để phối hợp giám sát

Mắt cách tiếp căn khảo, theo mé hình của Mỹ, pham vi gián rất trực tấp cite UBCK Mỹ (SEC) bao gồm ba đố toơng: Cơng ty chứng khốn, các QĐT và các tổ

chức ty quan. Trong mồ hình này, UBCK không trục tiép giảm rất giao dich và việc

công bổ thông tin cia công ty dai chúng trên thị trường thứ cấp, Hai nhiệm vụ nàyđược giao hoàn toàn cho Sở GDCK trục bếp thục hiện UBCK chỉ giảm sat mất cáchgián tp thông qua vệc xem xét chip thuân các quy Ảnh tự quin cũa Sở và chế đô

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

'báo cáo, trao đổi thông tin giữa Sở và UBCK. Như vậy, mơ hình của Mỹ cho thấy sư

hân quyển đáng kỂ cho các tổ chúc tr quấn trong việc gián sét th trường và gém sát công ty đi chúng

“Theo quy định cia Luật ching khoán Mỹ, các CTCK buộc phải them gia it nhất uớt tổ chức te quản Thông thường các công ty này là thành viên ca nhiêu tổ chúc tự quần và cùng một lúc chiu nr giám sát cũa các tổ chức này. Chính vi thé, giữn các

thúc hy quản cổ sự phân Ảnh chức năng giám sit đi với các CTCK để hạn chế iim rất ching cháo, ting cường bio vé nhà đầu tơ và hop tác giữa các SRO. Các tổ

chức tự quản ở Mỹ bao gồm: SGDCE Mỹ (AMEX), Sở Giao dịch Quyền chon

Chicago (CBOE), HHKDCK (NASD), SGDCK New York (NYSE) và Hiệp hội Quin lý Chúng khoản Bắc Mỹ (NASAA) (go: chung la cơ quan quản lý về chứng Xho&) đều tham gia vio công tác giám sit các công ty môi giới và tơ doanh:

b) Đổi tượng giám sát giao dich chimg khoán.

Đi tương giém sit la các ổ chức và cá nhân tham ga giao dich chúng khốn

hoặc cung cấp dich vụ có liên quan đến giao dich chúng khoán, bao gdm: các tổ chúc tự guên công ty niêm yit, CTCK, các công ty quân lý quỹ đầu tử chứng khoản

(CTQLQDTCK), QĐT ở các mơ hình khác nhau, các nhà đầu tư, các tổ chức và cá shin có liên quan khác

(0) Dés tương giảm sát là các tỔchức ne quên

hur đã để cập trong phần MG hinh gid edt các tổ chúc ty quân Tà đối tương

iim sứ giao dich chúng khốn gầm SGDCK và HHKDCK. SGDCK vận hành thơng

qua bộ máy tổ chức và hộ thing các quy định, vin bản phép luật về SGDCK, trin cơ sở Luật chúng khoán và các luật iên quan HHKDCK 1a tổ chức tr quin của các CTCK và một số thành viên khác hoạt đơng trong ngành chúng khốn, đoợc thành,

lập nhằm mục dich bão vệ lợi ich cho các hành viên và các nhà đâu tư rên th trong Các tổ chức tơ quân chịu mr giản sét hoạt động từ UECK, đẳng thời, cơng giám sat 0 dich chứng khốn cia các thành viên, nhà diu tơ tham gia TTCK

(i) ĐÁ tượng giản st là Công ty mm

Công ty niêm yét (CTNY) là một rong những đối tượng chính cia hoạt động

tiền sát Các thông in vỗ tinh hành ti chính và hoạt động của các CTNY Ln là u tổ quan trong tác động tre Hp tới giá chúng khốn. Người có khả năng nắn gir

thơng tin quan trong là những đối tương cần tập trung giám sát vi dễ liên quan đến.

ảnh vi ga dich nối gián hay cơng tie cơng bổ thơng tin, ảnh hướng đn tính công bằng, công khai của thị trường,

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

(1) ĐÃ tương giảm sátlà Cơng ty chứng hốn

CTCK than gia giao dich trên SGDCEE với từ céch la người ảnh doanh chứng

Xhoán, đồng thời là người trung gian cũng cấp các dich vụ tối nhà đều tr CTCK

nắn giữ các thông tin cá nhấn và thông tin giao dịch của khách hàng, trực tiép thục

Tiện hoạt động giao dich cho nhà đầu hư nên dẾ phat sinh các mâu thuẫn về quyện lợi tiến nhà đầu từ và CTCK, nhân viên kinh doen chứng khốn, mơi giới lam việc tei

CTCK thành viên Việc giám sát các CTCK nhằm dim bảo việc tuân thủ pháp luật vi ching khoản và TICK đổi với đối tương này cũng như tuân thủ các quy dnb,

nguyên tắc ofa SGDCK nhẫn ngăn ngừa nhông hành vĩ có thể gây tổn hei đến lợi ch cđa nhà đầu tư và tinh cơng bing ofa thi trường

(ov) Đối tương giảm sắt là Quỹ đầu hr chứng khn

Quy đầu tr (QĐT) chứng khốn là một tổ chúc đều tư chúng khốn chun

"nghiệp, được hình thành bỗi những người Ht kiém và những người đều tr cùng góp

vốn để trục hiện đầu h chúng khoán, nhằm đa dang hoi Tĩnh vực đều tr, phân tín ủi 10, QDT có thể hoạt động theo mồ hình cơng ty (hay côn gợi là công ty đầu ching hos) hoặc theo mô hinh hợp đồng, cỡ sự quân lý của cổng ty quân lý quy đầu tự

chứng khoản Với quy mô vốn lớn, host đồng giao dich chúng khoản cia ĐT có thể tác động din giao dich chung của th rường Vi vậy, OĐT phấ hoạt động theo nguyên. tắc nghiêm ngật nhằm dim bảo quyện lợi cia nha đều hơ vào quổ và phii được gm sát chất chế trong giao dich chúng khốn nhằm dim bảo tinh cơng bằng minh bạch.

(0) Các chức và cá nhân c liên quan đồn hoạt đồng giao dich chững khốn Ngồi các đổi tương giám sit trên, các tổ chúc, cá nhân có liên quan đến hoạt động giao dich ching khốn là ngân hing giảm st ngân hùng thương mei cũng cập

dich vụ mỡ tà khoản tiền đầu tư chứng khoán, các nhà đầu tr ổ chú, cá nhân them

tổ gieo dich và nhiing đơi trong có thé có tác động din ti trường la những người

có liên quan cin được giám sit chất chế

©) Phương thức giảm sát giao dich chững lhoán trên trường chứng lhođn

“Thực té cho thấy, mỗi chỗ thể giám sắt có những phương thức giám sát đặc thì

trong đó, quan trong nhất là phương thức giám rất của các cơ quan quân ý nhá nước Phin tiếp theo cin luận văn sẽ phân tích rổ hơn các phương thức giám sắt này

(0) Các phương thúc giám sát giao dich chứng khoán cia Uy ban chứng lhoứn hà nước

[Nine đã phân ch ở những phần rước, cơ quan quản lý TTCK có hai chức năng

chính: chức năng quản lý và chức năng giám sit. Mục tiêu trên hốt cũa việc giám sit

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

1à đổ bão vệ nhà đầu he Tại những quốc gia hit lập cơ quan giám sit ti chính đơn, shit cho tồn bộ thi trường tải chính (bao gim cả ba mắng ngân hàng, bảo hiém,

chứng khoán) thi chức ning gm sét cũa cơ quan quan ly chứng khoán le cảng được shin manh hơn nữa

‘Tuy theo mơ hình giám sát của các TTCK, phương thức giám sát của mỗi cấp. gm sit cổ sự khác nhu (mục L1 3). Tại Nhật bản, hoạt đồng giám sit giao dich

chứng khoán tei UBCK mang tính chất toin điện, Dao gốm,

= Giám sắt các tễ chức h quản trong các hoat động lễ quam đồn giao dich

chứng khoán Trong nối dụng này, UBCK xem xét và chấp thuận các quy định, quy. nc, hoạt đông, các quy định quan ly th trường và quân ý thành viên côn

các ổ chúc he quân Đồng thờ, UBCK git sát my tuân thủ và kidm tre các tổ chức

thr quân tong hoạt đồng quin lý thành viên và giám sét thi trường của mình, thục

thiện các biện pháp điều tra, xử phạt các tổ chức tự quân theo luật định.

<small>= Giám sắt giao dich hàng ngày trên tự trường, Giản cất geo dich chứng</small>

Xhoán nhằm ngân ngừa, phát hin các giao dich và hành vi vi pham pháp luật bao gm: hành vi gian lân hoặc ir dio trong giao dich chứng khoán, giao dich nội gián, gto dịch thao tông thi trường các hành vị vỉ pham khác theo quy định cia pháp luật

<small>~_ Giám sát công ty mam yắt công t đi ching và các đốt tương như cỗ đồng</small>

ni bộ và người có liên quan, cỗ đơng lớn... in quan din giao dịch chứng khoán, ‘bao git host đồng báo cáo va công bổ thông tin theo luật din

<small>~_ Giảm st cde mg gian tn chinh trên TICK, bao gém cả ODT. CTCE rong</small>

ede hoạt động liên quan dén giao dich ching khoán Trong nỗi đăng này, tay vào

host động cia các rung gian từ chính, UBCK gián nất theo những nổi dung khác nhu Với CTCK, UBCK gián sit việc ben hành các quy din, thực hiện quy tinh at lệnh, chuyên lệnh giao địch chứng khoán cho khách hàng của CTCK, việc thực hiện chế độ kiểm sốt nội bơ và các quy đính khác liên quan đến host động giao dich chứng khoán V 6i các QĐT chứng khoán, UBCK giám sát hoat đơng giao dich chứng. Xhốn và công bổ thông tn iin quan din giao dich theo quy đính của pháp luật Với các trung gian tải chính khác, nội đang giám át tập trung vào hoạt đồng cùng cấp

các dich vụ liên quan din giao dich chứng khoán cin các tổ chức này:

UBCEK thục hién giám sit giao dich qua phương thúc chủ đồng theo dõi, phân tich các hoạt đồng liền quan din giao dich hoặc dus trin ngudn báo cáo định kỷ, bit

thường của các dai tương giám sit; thu thập, xác minh thông tin, tia đổn trên thị

trường Các phương thức này đoợc thực hiên tạ hấu hết các TICK trên thé giới

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

Thứ nhất v phương thúc theo di, phân ích các host động liên quan đến giao

dich chứng khoản trên TTCI

“Theo phương thức này, hoạt đồng giám sát được thục hiện gẫm be bước “Bước 1: Theo đối thị trường gao dịch

Các host động ở bước này nhằm phát hiện giao địch nộ gián và giao dich thao tông bao gém: Sự thay đổi giá và khổi lương chúng khoản giao dịch, bảo cáo bắt

thường từ SGDCK, CTCI, thông in cổng bổ và báo cáo của các thành viên thi trường thơng tin từ phía các nhà đầu tr tinh trang giao dich cit các ài khoản cia

CTCK và nhà đầu tơ, nh đổi tỷ lệ nắm gữ của những nhà đu tr thuộc điện phải công bổ thơng tin

Phân tich it

Se đề 14. Quy trình giám sit giao địch chúng khốn ‘Bue 2: Phân tích sơ bộ, im hiểu tri sao giá chúng khoán thay đổ

Nội dung bước này bao gim các host đồng shim chỉ rổ vẫn dé they đổi ga

chứng khoán trên TICK. Các vin đồ được quan tâm bao gm: giá chúng khoán they

đỗi là do khuyên nghỉ từ người phân tích hay từ vấn đâu tu? Bị ảnh hưởng từ thông tin của doanh nghiệp, báo chí; các thơng in nhận được và phần ánh của nhà đầu tơ

đăng tin cây din múc nào?

“Bước 3: Phin tích sâu về giao dich chúng khốn.

Nội dung của bước này bao gầm việc kiểm ra các báo cáo giao dich và tả liệu

từ SGDCK, CTCK, tái hiện bảng đỡ liệu giao dich: Ai là người mua, bán tại thời

iim nào và với những mức giá nào; xem xát mốt quan hộ giữa các nhà đều tư kết luận và khả năng vi pham pháp luật

Thứ ha, và phương thức th thập, xắc minh thông tin, tin đốn.

Phương thúc này rit cén tiết cho việc theo dõi, phân tich kiểm tra Trong

hương thie này, cơ quan giám sé thục hiện những biện pháp sau ( Thu thập các thông tin công bổ tiên quan tới doanh nghiệp, nhà đầu hy rên th trường có liên quan, tố tùng vụ việc cụ thể từ các phương tiện thông n di chúng, (i) Tao ra những kênh,

cung cấp thông tin mốt cách để ding qua internet: Co website riêng, có đường Hi hừshia trang eb khác nhau, (ii) Gấp g các nhà đều tơ đ hd thông tin

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

(it) Phương thức giảm sát giao dich chứng khoản của các tổ chức tự quản

“rong các mồ bình giám sát khác nhau nội dang và phương thức giám sắt giao

dich chúng khoản được thực hiện khác nhau ở các cấp giám sit Phin ấp theo sẽ

"nghiên cửu hoạt ding giám sắt cia Sở Giao dich Chứng khoán và HEKDCK.

Trước hết về các hương thúc giám sit gao dich chúng khốn của Sở Giao

dich Chứng khốn.

“Theo mơ hình của Mỹ, phạm vi giám set trực tấp của UBCK Mỹ chỉ bao gầm

vide giên sất ba đối tương là các tổ chúc ty quản CTCK và các QĐT. SGDCK sẽ thục hiện trục tấp toàn bộ hoạt đồng giảm sét giao dich và cổng bé thông tin của công ty im yét, các thành viên của SGDCK. Trong khi đó, theo mé hình của Nhật

Bản UBCK trục tip gián st giao dich chúng khoán trên TTCK, đồng thỏi,

Mbt 1a, giám sét giao dich chúng khoán dién ra tiên SG DCK nhằm ngăn ngừa, ghát hiện các giao địch và hành vi vi phạm pháp luật về giao dich chứng khoán, bao

gồm: Các hành vi gian lên hoặc lửa dio trong giao địch chứng khốn, các giao dich nội bơ, các giao dich thao ting thị trường, các hành vi vi phạm khác theo quy định. của pháp luật

<small>“Các cơ quan chỉnh phủ</small>

(Nguồn: SGDCK Tokyo — TSE)

A.FSA, SESC va TSE đồng thời giám sit gio dich trên TSE

Hai là, giám sát báo cáo và công bổ thông tin liên quan đến giao dich chứng. Xhoản được niêm yét ti SCDCK của các tổ chức niêm t chứng khốn CTCK, cơng

ty quản lý quỹ đầu hr chúng khoán, QĐT chúng khoán dxi chúng cơng ty đầu tơ

chúng khốn và nhà đầu tư. Se

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

Thông thường các SGDCKE gián sét giao dich chúng khoản trên thị trường

thông qua một hệ thẳng máy tính giám sit giao dịch tơ đồng

“Tại SGDCK Théi Lan (SET), he thing này được gi ắt1à ATOMS (Automated Tools for Market Surveillance - HỆ thông giám sát tơ đồng), cho phép gián sấ các

go dich ifn ra trên SGDCK, phân ích các giao dich bt thường, cho phép điệu tra

các giao dich có nghỉ ngờ và ghi chip lai ar việc vio hệ thing đỡ iệu

SGDCK New York sử đụng hệ thống tr động tim kiểm ASAM, SGDCK Tokyo sử dung hệ thống thông tin ching khoản GENESIS để hỗ tre hoạt động giảm st, thanh tra, Hoạt động giên st tei SGDCEK Han quốc được tro giúp bối hệ thông tự

đông hàng đầu, hệ thắng thông tin và giám sát toàn điện COSIS. Ngoài ra, SCDCK Tân quốc thời gian gin đây liên tục nghiên cửu, phá tiễn tr tuệ nhân tao (Al) trong

Tinh vực giám rất giao dịch chứng khoán nhầm tạo ra nợ đột phá trong công ta tim kiểm, phát hiện vi pham giao dich trên thi huờng

THỆ thẳng giám sát từ động thường gém 3 hệ thống con

- Hi thống cảnh bio tw đồng (Automated <sub>Alest System): Hã thing </sub><sub>này xuất phát</sub>

từ Chỉ iêuHiêu ch giám sat gieo dich chứng khoán, cho phép giám sát geo dịch trục tuyễn và nhiều ngày, HỆ thống này sơ ánh giá và khổ lượng Gao dich cơa tùng loại chứng khốn hoặc các hành vi giao dich nghỉ vin cia tùng tis khoăn giao dich với

các thơng sổ có được từ các giao dich q khir Néu có thay đối bất thường hệ thơng

cảnh báo sẽ đơa tn hiệu cảnh báo và cán bộ giám sét sẽ iên hành điều tra vụ việc

- Hệ thing điều tr từ đông (Automsted Detection System): cho pháp điều tra

‘bing cách th thập và phân ích các đỡ liệu, thơng giao dịch có liên quan HỆ thống

nay được ding trong? giá đoạn là phân tích sơ bộ và phân tích sâu

- Hệ thing cơ sỡ đỡ liêu Document System): Tà hệ thẳng quân Lý thông tin hố

trợ hệ thống cảnh báo va hộ thing phân tich No được kết nối rực tp với hệ thống cảnh báo, hệ thơng phân tích, hệ thống giao địch chứng khốn, hệ thông quản lý thông,

tin cd SGDCK và hệ thống công bổ thông tin cia các công ty niêm yiCTCT. Nhờ:

vy, các nhân viên điều ra có thể đỸ ding tip cân mọi thông tin cân thết một cách.

hanh chéng và chỉnh xác

(ii) Phương thức giảm sát giao dich chứng khoản của Hip hội Kinh doanh Chứng khoán

‘Tei hầu hột các nước, HHKDCK đồng vai trỏ là tổ chức giám sát độc lap, đưa

18 các quy đính và thực hiện giám sát việc tuân thủ các quy dia của các cổng ty môi @Gi và các CTCK thành viên, đưa ra và thục thi các quy định nhằn ngân chăn hiện

</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">

tương thông ding cầu kết lim giá giữa các CTCK có chúc năng tạ lập thi trong O Hos Kỷ, HHKDCK Mỹ (NASD - National Association of Secusities Dealers) 1à tổ chúc tự quấn lớn nhất rên thé giới trong inh ve tài chính: TỔ chức này them

8 vào moi lính vue oie ngành chúng khốn Theo quy nh của luật pháp, mot CTCK khi tên hành các nghiập vụ inh doanh ching khốn với cơng chúng Mỹ đầu thải đăng iy vớiNASD.

6 Trang Quốc, hiu hết các CTCK đồn là thành viên của HHKDCK Gecusities

Industry Assocition), cũng the ga xây ding đu lệ host động cia Hiệp hôi và đều Tê này sẽ được nộp lên UBCK.

‘Tai Han Quốc, HHKDCK (KSDA), thực hiện chức năng cuống chế thực thi các py định của tổ chúc mình, da ra các quy đính, bao gồm quy tắc ứng xử công bằng,

và các quy chế hoạt động, đưa ra các tiêu cin và xét cấp chứng chỉ cho các nhà tr

vẫn đầu ty chuyên gia tự vấn tải chính, chuyên gia quản ý rõ ro tà chính chuyên,

a phân tích đu tr Ngồi chúc năng trên, SDA cịn thục hiện chức năng tư vấn

chính sách cho Chính phi, bão vệ nhà đầu tạ quản ý th rường trú phiêu OTC, quản

lý TICK không niém yết, đăng ký nguội hành nghề kinh doen chứng khoán, ting

cường nhận thức và hiễu biết của công chủng về TTCK, đảo tạo người hành nghề

chứng khốn thục hiên các nghiên cửu.

Thờ vậy, theo tính nghiện một sổ nước, HHKDCK giám sit giao dich chứng Xhoán trên SGDCK với các nội đụng và phương thie nhờ sm:

Thứ nhất về nội dung giám sát HHKDCK giản sứ việc tin th các quy Ảnh,

any tắc, chuẩn mục hành nghề cũa các thành viên la CTCK và người hành nghề kánh doanh chúng khoán tong geo dich ching khốn, kể cä cơng bổ thơng tinliên quan

din giao dich chứng khoán; đồng thời tham gia giám sát hiện tượng geo dich nội gin, giao dich thao tổng trên SGDCK.

Thứ hơi, về phương thức giám sát ĐỂ thực hiện các nổi dung giảm nên đây,

HEKDCK thường sử dụng các phương thúc giám sit alae () Duara các quy định vé "người hành nghề va thành viên Hiép hôi. Thành viên cde Hiệp hội (các CTCTO và "ngời hành nghề chứng khốn (he vấn, mơi gic) phải twin thổ các quy định do Hiệp

hồi đơn ra Những quy định nay thường bao gém hai nhỏ; nhóm các quy dinh vé "người hành nghệ, iêu chuỗn lâm thành viên và nhóm các quy din về thông] và quy tắc giao dịch: (i) Duy ti các chuẫn mục đạo đức nghề nghiệp đối với CTCK và ngi kính doanh chứng khốn ĐỂ giám sắt các thành viên, HHKDCK sẽ ấn hành kiểm tra đầu vào, đăng lý và huỷ bỗ tơ cách người hành nghề kinh đoanh,

tiêu chu

</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">

chứng khoán cũng như công nhận hay huỷ bô tơ cách Hội viên cũa các CTCK khi các cổng ty này vi pham quy định pháp luật có liên quan hoặc khơng côn dip ứng đã

sue do Hiệp hội đơn ra, Thông thường các HHEDCK ben

hành các bộ iêu chuễn về dao dic nghề nghiệp để quản ý các thành viên của mình, va giám sét vide thục hiện những quy tắc đó Ngối ra việc phốt hop với các SGDCTC

trong hoạt động gián set gieo địch chứng khoán cũng được xem là phương thúc gn sátkhá hiệu quả Trong phương thúc này, HEKDCK chủ yêu giấm sắt các thánh viên của Hiệp hộ trong việc thục hiện các quy dinh liên quan đến giao dich chứng khoán.

giám sit giao dich chứng kheán trên

Đánh giá mức đồ gián set giao dich tên TTCK cin tấp cân tiên cả hd khía canh là me độ phát iển host đồng giám sắt giao dich chúng khoán va múc độ hiệu

aqui của hoạt đồng này. Có thé khi: quất mức độ giám sát giao dich ching khoán là mức gia ting hoạt động giám sắt của chủ thé giám sắt đối với các đổi tương giám sat gto dich chứng khoán, với những nội dang phương phip, cổng cungly cảng chuễn

sue hon, nhằm đạt được những mục tiêu của giám sét gao dich chúng khoán

Thờ vậy, có thể đánh giá mức độ giám sit giao dich chúng khoán tân TICK

qua một sổ tiêu thức sau:

“Mộtlà, sử ga tăng các hoạt động gián sit cũa chủ thi gián sat đối với các đối tương giên sắt giao ch chúng khoán trén TTCK. Sự gia ting này phii được thi hiện cauthể thơng qua: việc hồn thiện cơ chế gián si, bao gém việc xác lập mô hình, má

quan hệ give các bộ phận trong mơ hinh giám sit, hộ thống các vin bên quy phạm, php luật vé giám sit giao dich chứng khoán được ban hành; nôi đụng phương pháp

giển st, các chỉ liêu giấm sấ và cơ sở đ thục hiện giảm sat nghy căng hoàn thiện; sxx quyết tâm cin chỗ thể giám sắt phải được cụ thé hóa bằng hành đơng Chỗ thể

agin rất phi có sơ mình bạch, khách quan va quyét lit rong phát hiện và xirly vĩ em, Mặt khác, cân đầu tr ánh ph thôa ding cho công tác giám sắt

Ea là, khš năng phát hiện som và chính xác các giao dich nghỉ vấn, trên cơ sở

đổ, tin hành phân tích, kiểm tv, để xuất và thực thi các biện pháp x ý vi ph Xem xét gia tầng các hoạt đồng giềm sát cia chủ thỄ giám st đi vớ các đi tương gm rất giao dich chúng khoán trên TTCK la cách tiếp cận về lương, xem xét khả

ning phát hiện sớm và chính xác các giao dich nghĩ vẫn a cách tiép cân vé chất Khả

</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">

ning này đạt được ð múc đơ ngày cảng cao khí ar gia ting các hoạt đồng giám sit của chỗ thé giám sit ngày cảng manh hon. Trong đó, cần đặc bit chủ trong việc xây đang và ứng đụng các chỉ tiêu giám sát giao dich chứng khoán, diy là cơ sở để ara xanhững cảnh báo sim, giỏp người lam công tắc giám sit phân ứng kip thoi và chính,

xác với những giao địch nghĩ vẫn.

Bala, mức độ đạt được mục tiêu gián sit gieo dich ngày cing cao hơn Cuthé

li (9 Móc độ cơng bing của th trường ngày cảng cao hon. Thi trường công bnglà ‘not moi chủ thể tham gia quá tỉnh gjao dich phi tuân thủ các định của phép Tut,

Với các điều kiên giao dich như nhau Điều dd có ngĩa là các vi phu về tuân thể

cgay tình giao dich và cơ hội dé nhà đầu he thục hiện giao dich nội gián ngày cảng ít đã. Cơ sở đổ mức độ công bằng của ti trường tăng lân là việc tuân thủ pháp luật của

hạn ga q trình gao dich múc đồ cơng ri và thông tin cia thị trường

gay công tốt hơn, 4) Mức hiệu quả của th trường ngày cảng ceo hơn Tha trường iệu quả, nơi mà nguờ tham gia không thé cen thiệp vào sốc manh củng và câu cia thi trường tơ de vi vậy không thao hing được giá của chúng khoán trên thi trường,

Giản sat gio dich chúng khoán trên TTCK chịu tác đồng cia hãng lost nhân

tổ Do vậy, phân tích các nhân tổ là cầ thiết nhằm han chế tác đồng iêu cục cũa các

nhân tổ tới giầm sắt giao dich ching khốn rên TICK,

Host đơng chúng khoán và TICK 1a một dạng ci host động kình tổ. Đây là tlĩnh we host đơng đặc biét, có iên quan trục Hép đơn oi ich kính t cơa các nhà đâu tr các domnh nghiÊp và có những tác động tre

qguốc ga. Trong inh vực này, không thể khơng có những hành vi nguy hiễm, xâm hai

đến sự phát tin bin thường của TTCK, din tot ích hợp phép của các bên tham gia thi trường ma truge hết là các nhà đâu tư Chính vi vậy, đ bảo vệ sự phát tiển bin thường cia các quan hệ xã hột phá nh trong lính vục ching khoán, ngắn nga và

xửlý những hành vi gây nguy hiển cho xã hồi, bio vệ quyền và lợi ích hợp pháp côn các nhà đều tạ phép luật về chúng khoán va TTCK của các quốc gia đều quy định về host động thanh tr và gián sat TTCK. Những quy dinh này đều chỉnh các mỗi quan

hệ pháp luật phát sinh trong qué tình các chủ thể them gia vio TTCK và nhằm bảo vv quyên li hợp pháp của các bên liên quan, nhầm bảo vệ và hy tì aren todn, tin

ẩn đính cũng như sự phát tiễn cia toàn hộ thống giao dịch, của bộ máy quân ý nhà

nước về chingihosnva TICK cũng nữncũa toàn bộ TTCK và nỗn lánh nói chúng, "với nin kin tế của một

Nổi nhờ vấy, pháp luật vé giám sắt giao dịch chúng khoán rong tổng thể pháp

Init vé chứng khoán và TTCK, được ình thành là do nhũ cầu ea xã hồi, côn nên

</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">

kinh t một quốc gia đối với việc hình thành và phát trién một loại thi trường- TTCK, Voi tự cách 1à một Tính vục pháp luật, pháp tuật vé giám sắt giao dich chúng khoán

‘bao gồm tap hợp các văn bản pháp luật, các quy dinh pháp luật về hoạt động giảm sat no dich chứng khoán trên TTCK

Đẳng các quy định cia pháp luật về host động giám sắt giao dich chúng khốn,

cơ quan qn lý nhà nước khơng những phát hiện, xử lý những hành v và chủ th vĩ

ham php luật chúng khốn, ma con có bién pháp phịng ngừa, ngăn chin các hành) vã vả phạm pháp luật tương tự góp phần tạo ra méi trường kinh doanh cổng bing

cơng khai, có hiệu qua, bio vệ lợ ich của Nhà nước, quyển và lợi ich hợp pháp ota những người đầu tr Déng hỏi, qua hoạt đồng áp dụng và thục thí pháp luật, cơ quan

qn Lý có thi phát hiện nhiing sơ hỗ, bất cập trong cơ chế quản lý, chính sách, pháp lit và kiên nghĩ với cơ quan nhà nước có thém quyền các biên phép khắc phục, ning

cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước về chúng khoản và TICK,

41.2.2, Cin trie và ngu cña pháp hột v giám sát gino địch ching Khodn

trên thi trồng chứng khoán

1) Cấu trúc pháp luật v giám set giao dich chúng khoán

Cu trúc pháp luật về giám sit giao địch chúng khốn thơng thường gầm 03 nhóm quy dink:

(1) Các quy định liên quan tơi gao dich chứng khốn nlur ngiễa vụ báo cáo, cơng bổ thơng tin vé gieo dịch chứng khốn của một số đối tương nhà đầu hơ(cổ đông lớn, cổ đơng nổi bộ và người có liên quan, chảo mua công khai, giao dịch cổ phiêu aga) và các hành vi bị cầm (giao dich thao hing, nổi gián .) hoặc han chế trong giao

dich ching khoán Đây là các quy ảnh meng tính chất én đ và nhà đầu hư phãi tain

thủ theo quy định khi them gia giao địch trên TICK;

© Các quy nh về tổ chức hoạt đồng giám sit ao dich cũa cơ quan quản lý nhà nước và các đổi tượng có liên quan, cụ thể về mơ hình giám sát, chủ thể, đổi

tương và phương thức giảm st, cơ chế phốt hợp thục thi Nhóm vấn bản này có tính

chất pháp lý quy nh trụ tấp về công tác tổ chức hoạt đông giám sit giao dich trên

© Cit quy dink vi ch tà xử phat đt với các vi pham liền guan tới giao dich chứng khoán gằn: xử phat vi pham hành chính và xử lý nh ax. Pháp luật vé xử lý ‘vi pham trên TICK đóng vai trị quan trong trong việc ngăn chăn, hạn chỗ các hành, ‘vi vi pham, đêm bảo thị trường công khai, công bằng, bảo vệ quyền và lợi ich hop pháp của người đầu tư.

</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">

Đ) Nghễn của pháp luật vé giám sát ao dich ching khốn

HE thơng các vấn bản pháp quy liên quan tới hoạt động giám sắt giao dich tén TICK các nước trén thể giới thường được quy định t Lut, Dao luật và các vấn bin

hướng din, quy chỗ do cơ quan quản ly nhà made và ổ chúc tự quân ben hành Mất

que gia có một nin ting pháp lý, tổ chức, hình tự thủ tục, phan vĩ quy định khác shiny những ta chung lạ thi cầu trúc pháp luật cũa hoạt động giám sát giao dich đầu

gồm những nơi dung nêu trên. Ngồi ra, đối với các TICK phát triển có hoạt động,

niêm yết giao dich chúng khoán tei nhiều quốc gia khác nhe, các nước thông qua

Tả chức Quốc té các Ủy ban Chúng khoán (OSCO gém trên 90% các UBCK của

các nước trên thé gia) thục hiện ký két Biên bin ghỉ nhớ da phương nim 2002 (MoU) hoặc song phuơng (MOU) về việc phối hợp, chị sĩ thông tin trong fin vực chúng khốn, dic iệt trong cơng tắc giám sat, thanh tr, du tra các hành vi vĩ pham vỀ giao dịch chúng khoán.

Tei Việt Nam, php luật vé giám sấ ao dich chứng khoán trên TTCK xuất phat từ Luật chúng khốn và Nghị ảnh, Thơng te hướng din có liên quan Trên co

sở quy đính chung bao quit nhất về chứng khoán và TTCK được nêu tạ Luft chứng hod, các vin bin hướng dẫn các host ding chỉ tt vé các nghiệp vụ méng hoạt đồng trong đỏ có nổi dụng về giảm sét giao dich chúng khoản.

Ngoài ra tạ các đơn vũ là chủ thể giám nất giao dich có thim các vấn bin quy

dina về quy chỗ, quy tình, thủ tục thục hiãn hoạt động giám sit giao dich nhằm cụ

thể hỏa các bước, phương thú thục hiện công việc nhằn ning cao hiệu qua giám sat

0 dich rên thục t, phù hop với thục tifa nhân sự hệ thống giám sit giao dich

chứng khoán từng thời kỹ giai đoạn phát triển của thị trường

1.2.3, Cúc vẫn tổ ác động dén hiện qua giảm sát gino dich chứng khoán trên

tị trường chứng khoáu

12.31. Những nhân tổ chỉ quan

Trước hết đồ là sự phù hợp cia mơ hình giảm sat

Trong giảm sat gia dich chúng khốn, vấn để xá lập mơ hình giám sắt có mr Xhác iệt giữa các quốc gia. Didu này xuất phát nhiễu ngun nhân. có

Xhác nhau về tình độ ph tiễn, về cu trúc thị rường ti chính, về tổ chúc bộ máy”

lập pháp, hành pháp, tr pháp và rất nhiễu u tổ khác. Tuy nhiên, đồ với mơ hình,

no, các nhà tổ chúc thị trường đều hướng đến mục tiêu chung là công bing công

Xôi, hiệu qua và bảo vệ nhà đâu tr

Anh hướng của mơ hình gián sát din giản sét giao dich chúng khoản không

</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">

chữ ở việc mơ bình dé là hai cập hay ba cấp mà là mơ hình đó được đặt như thể nào trong tổng th th trường ti chính. Điều này xuất phet tờ thục t 1a các tập đồn ti

chính và cơng nghiệp khơng chỉ giới hen hoạt động ois họ trần một thi trường ho

văn tham gia TTCK, vùa nh doanh ngân hàng và bio hiểm. Vin đề quan trong tiép theo của mé hình gián sử là chức năng cia các chủ thể giám nát có được phân nt uột cách hop ly hey khơng, có đã manh để phát hién và xử ý ví phạm hay không

Xu hướng của thế giới hiện nay là xây dụng các mơ hình giám set với chúc năng chủ yêu của cơ quan quân lý nhà nước về Hinh vục TTCK là giám st thị trường và cuống chế thục thi pháp luật Việc nghiên củu lựa chon mô hình giám sé a vấn để phe tạp liên quan đến tổ chúc bô máy của các cơ quan hành pháp trong inh wee tải chính và ảnh hường lớn nhất din tính hiệu qua của giám sát ao dich trên TICK,

Thứ hai, năng lực của chỗ thể giám sát

Chủ thể giám sứ chỉnh là bộ mấy thục hiện chức năng giám st, trong đó, cốt

Ti cit bơ máy nay là con người Trong điều kiện TTC phát iển hệ thống pháp iy

há đẳng bộ, mơ hình gjém sit được xác lip và hoàn thiện, sự phát tiễn và hiệu quả giểm sét giao dich chúng khoán phụ thuộc vào năng ive cin chủ thé gián si, trong

đó, chủ yêu là ning lực cia nguờ thực hiện gián sắt

‘Tai các TICK phát triển, số người lam công việc gián sắt khá lớn, với yêu cầu cao về tinh đồ va kỹ năng Tại Nhật Ban, tổng số nhân viên lâm việc cho SESC - cơ

quan giám sát TTCK Nhật Bản 1a 640, trong đỏ 358 người lim việc tai trụ sỡ chính ‘vi sổ cơn lại lam vide ti các chỉ nhánh và vấn phông trợc thuốc

“rong gián sit geo dich chứng khốn, năng lục cơn chủ thể giám sát được đánh gi thông que: Sự gia ting các host đồng giảm rất cũa chỗ thể giám sit; Khả năng

phat hiện sớm và chính xác các giao dich nghỉ vẫn, Mite đô đạt được cia mục iêu

gm rất gino dich ngày căng cao hơn ĐỂ dxt được những điều này, các chỗ thể giám

sét gao dich phai có sơ phối hop chất chế với nhau ở các cấp giám set, phối hop với các cơ quan chúc năng có liên quan đến việc phát hiện vi pham, đầu tra xử lý vĩ

ghem, Đẳng thời, cả

"ngồi thơng qua các liên mình giám nát các diễn dan giám sit, nhằm chia sẽ thông

tin và phối hợp gám sắt các host động đầu tơ xuyên biên giới, hoạt động cin các tễ chúc tải chính xun quốc gia da quốc gia

Bên cạnh đó, để giảm sát giao dich chứng khoán được ting cường hơn theo

"nghĩa phát tiễn và nâng cao hiệu quả người hành nghề gián sát phii cập nhật nhõng

văng đụng của công nghệ, học ấp lánh nghiện trong công tác giám sát, nông cao dao mở tông hop tác với các cơ quan giám sát ở các TTCK nước

</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">

đặc ngh nghiép, khách quan và kiên quyết rong phát hiện va xử lý vi phạm,

Thứ ba, sự phát tiễn của he ting công nghệ thông tin.

@ Hi thống công bổ thông tin

TH thắng công bổ thông tn co ha vai trỏ chính đối với TTCK, đồ là: (1) nâng cao tính hiệu quả về mặt thơng tin, giúp thi trường công bằng, công khai hơn va (2) li công cụ để tầng cường giảm sit giao dich trần TICK.

Hi thing công bổ thông tin kết nối với hệ thống giám sát đã cung cp thông tin liên quan đến giao dich Đối chiếu vin các hông tin cổng bổ, chỗ thể giám sấ ao

dich phát hiện các giao dich vi phạm quy nh về công bổ thông tin Cần cử vào thôi

iim thông in công bổ, giao dịch của những người có khả năng có được thơng tn tốt hơn những nguờ khác cũng được kiễm tra đã phit hiện giao dich nội gián Các thông tin công bổ cịn được ding dé xem xét, giả thích về các hành vi giao dịch bắt thường

Dur vào thông tin cơng bé để nhận bit, dr đốn tình bình giao dich biển động tiên

thi trường cho pháp kiểm soát các thông tin — in đến thất thiệt

Các chủ thể giám sát con sử dụng hệ thống công bổ thông tin nh một phương

tién để công bổ ra ti trường các thông tin về kết qua theo đố, gián st và xử lý vi

pham trên thị hưởng Đồng thứ, hệ thông công bổ thông tin cũng là công cơ để hệ

thông gián sát đơn ra các hình thie ngắn ngừa như, cảnh báo, tam ngừng giao dịch,

din chứng khoán vào điện bi idm soát

(đồ HỆ thing giao dịch và hệ thống lưu lợi thanh toán bù trở chúng khoán

TH thẳng giao dich và hệ thơng lưu lợ thanh tốn bà trừ chứng khốn là những

hộ thơng khống thé tách rời hộ thẳng giém st, vi vậy, ảnh ining ct các hệ thống

này din giám sắt giao dichla it lon. Thực chất, các hệ thông này là mộttrong aking

công cụ dé giám sát giao dich chứng khốn

Hồ thing giao dich có mốt quan hệ mắt thiết đổi với hệ thống giám sit đo vai tị của nó trong việc cung cấp tồn bổ các đỡ liệu v giao dich phục vụ cho cổng tác

gm sit giao dich chúng khoản

~ Déi với theo dõi giao dich, các thơng tin có được từ hệ thống giao dich.

gm: sổ lệnh đặt hap lệnh, sổ lãnh thie thuận . số liệu gieo dich của nhà đâu he "nước ngoài và các sổ tiêu giao dich khác cin toàn bộ thi trường,

- Đổi với giản sát td chúc niêm yét, việc đưa ra các thông in vé giao dich cña

thành viên Hội đồng quản tị, Ban gián dc, Kế toán uống Ban dẫn soát... cũatổ chức niêm yất và những người có liên quan la rất cân thiết Thông tin nay bao gồm,

</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">

ngiy, gờ thục hin giao dich khối lượng giao dich, phương thúc giao dich.. gúp

agin sit việc duy tì điều kiện niêm yét của các t8 chúc niêm yất và glam sat vide

trân thủ quy định công bổ thông tin ofa các đối tượng có liên quan

- Déi vải cơng tác giám sắt thành viên, hệ thống giao dich là cơng cụ để điều

hành tồn bơ hoạt đồng giao dịch cia các CTCK nh so khóp các lành do thành viên,

chuyển đến, xác định giá giao dich trong từng phiên giao dich, theo dai và giám sát

các hoạt động nhập lệnh giao dich của thành viên Các đế liệu có được từ hệ thống

giao dich gồm: thời gen link, khối lượng đặt, khối lương khớp của các CTCE:.. gớp hân theo đối tình hình giao dịch tơ doen, mơi giới ofa các thành viên thị trường

Ngoài việc kết nối với hệ thống gieo dich kắt nối giữa hệ thống giám sát giao

dich ching khoán và hé thống hưu - thanh toán bi trừ chúng khoán cũng được xem

1à mốt trong hồng kết nối trong tâm, Điều này uất phát từ chức năng của Trung tâm Lưu ký Chúng khoán (TTLKCK) và vai trò phối hop, hỗ tro chủ thể giám sát trong tiêm rất giao dich chứng khốn Thơng in hé thống lưu ký - hanh toán bù trừ chứng

khoản

sợ cho chỗ thể giám sắt gồm.

- HỖ tra cho công tác giản sắt trực tuyén: cho iất thông tin chỉ it số chứng

Xhoán ưa ký ban đầu của mốt cỗ đông của tổ chúc niêm yất Căn cử vào thơng tin

chỉ tất số chứng khốn lưu lợ ban đầu nay, hệ thống giớn sit sẽ ding chương tình

Xết hợp đỡ liệu giao dich phát sinh đ tt được cha tất sổ dự chúng khoản tiên từng tii khodn cia nhà đầu tự

khốn cin cỗ đơng nơi bộ, cỗ đông lớn của các t8 chức niêm,

liên quan Khi sổ đơ chúng khoản trên các tài khoản côn đổi tượng tiên có sự thay

đi, hệ thơng máy tính rẽ tự động phát hiện và dia ra thông báo để nhin viên giám, sát biết và kiểm tra lại, nhim phát biện và buộc tuân th các trường hop thực hiện

gto dich nhưng không công bổ thông tn heo ch định, hoặc giao dich nổi gián t và những người có

- Hỗ trợ việc theo đối giao dich phân tích và điều ra cũng cấp thơng tin chứng

hốn ium iy của đối tương cân theo đối theo yêu cầu nh chúng khốn lưu lợ khi nio, sốlượng nắm giữ có đồ lớn để thâu tôm côngty hey không tỉ hành luân chuyển, chứng khoán tin tà khoăn

<small>- HỖ tra cho công tác đánh giá mite đô rồi ro và dự đoán xu hướng biến động</small>

của thi trường, cũng cấp số liệu thống kê những nhà đầu neni giữ nhiêu cỗ phiêu

để do lường mức đồ ảnh hưởng tính tốn li, 18 trên các tử khoăn này, từ đ đánhi tác động rồi ro cổ thé có đỗi với thị rường cũng như dh đoán xu hưởng biển động

</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">

của chúng khoán niêm yÊt

ĐỂ giêm sit giao dich chứng khốn. bên canh việc kết nỗ thơng tn tử hệ thống

ito dich và hệ thống lưu ký, thanh toán bồ trừ chúng khốn, ein có hệ thẳng tu chỉ gm nát và phần mém giém sát giao dich chúng khoán

(Gi Hã thống iêu chỉ gián sát và phần mém giảm sit

Tiêu chí giớm sit là hệ thống các quy nh nhằn lượng hóa các dầu hiệu, qua đó, có thé nhận biết mr bit thường trong hot ding giao dich chúng khoản Các tiêu chi này dua tên cơ sở để liệu trong quá khứ thể hiện khuynh hướng điển biển chúng

của thi trường trong một thời kỹ và phân ánh nhõng mức chun ma trong đó host đơng giao dich chúng khốn có iễu hiện bién động Các tiêu chí chính yêu bao gm Chỉ êu cảnh báo, chi bê tam nging giao địch, chi tu giám sttrong ngày, chỉ tiêu

giim rất nhiều ngày, Do các dẫu hiệu bit thường đã được đnh hướng tổ ring và theo

những chỉ tiêu chuỗn mục nên việc phát hién các giao dich bất thường nhanh cheng và chính xác hơn, hiệu quả giám sét gao dich det được cao hon.

ĐỂ các tiêu chỉ giem sát có tinh ứng đụng cao, cn cổ mét phẫn mém giảm nát iện dei, trong đó, các iêu chí giên set được cải sấn và tự động đưa r các cảnh báo Xơi có giao dich vi pham các du chi này, ĐỂ lam được đầu đó, phân mém gián sắt hải kế nối được với hệ thống cơ sở đỡ liệu về giao dich đăng iy lưu ký - thanh,

toán bù trừ chứng khoán và công bổ thông tn.

“Thông thường, chỗ thể gián sat sử dung các tiêu chỉ giám sắt giao dich chứng

Ähoánlà các mite chuẩn về ga va khổ lượng đổ phat tiện ning gao dich bat thường 6 nhiều TTCK trên thé giới, các tiêu chi giám sit gieo dich chúng khoán được xây”

dong để đu din cho những they đổi cũ thịtroờng đều là các tính tốn vé giá và khối lương Điều này cho thiy các chủ thể giám sát uôn quan tâm kiểm nghiệm những

hân ứng khác thường vé giá và khối lượng:

Các chỉ tiêu phân ánh sự thay đổi giá và khối lượng khơng phãi n ln thích hop và duy nhất đỗ phát hiện giao dịch bất thường Trong khí mr they đổi giá và khối lương df ding được xác ảnh, tinh thanh khoăn lạ à một yêu tổ khỏ đo lường, Một sổ chỉ báo ngoài khất lượng như khoảng cách giá đặt mua - giá đặt bán và mức độ dây đặc liên tục của lệnh có thé phân ánh những bất thường trong giao dich ching

hốn hơng qua do lường tinh thanh khốn cath trường

Phuong pháp chung nhất dé hình thành các tiêu chí là chọn một ngưỡng có định,Tà mmức mà bên ngồi ngưỡng đó sẽ có thay đổi rong hành vi côn các thành viên themta hoặc phân ánh bién động bất thường, Tuy nhiên những cổ phiêu của các ngành

</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">

Xhác nhau có đặc đm khác nhaa(vi du bién động gid) va vi thé khơng thích hop nếu, áp dang cùng một tiêu chun về biển động giá cho những loại cổ phiêu khác nhau

TH thing tiêu ci gián sấtlà công cụ quan trong hi tro cho giảm rất giao dich chứng khoản Host động giám set giao dich ching khoán cảng phit iển và nâng cao

iệu quả kh thing bên chí giám sắt cing hồn thiện và được ứng đụng.

1.2.3.2, Những nhân tổ khách que

Trước hết đồ là ng phát iễn của thị trường chứng khoán

Giản sắt giao dich chứng khốn được hình thánh và phát triển da rên yêu cầu của su phát hiển TICK. Với quy mô thi trường nh, yêu cầu vé hoạt động giám sit là không thục nự cấp bách Khi TTCK phát triển manh hơn, biểu hiện cụ th là cầu trú thị trường hồn thiện với sự hình thành nhiều loại thị trường khối lượng và giá trì chứng khoản phát hành: niềm yét, giao dich lớn, sổ hương các tổ chức kinh doanh, dich vu ching khoán và các nhà đầu tơ chức, cá nhân, tong nước, nước ngồi ting Tên và hệ thẳng thơng tin thi trường da dạng phong phủ, yêu cầu giám sit giao dich

chứng khoán trở nên võ cũng quan trong nhim im bão sợ tuân thủ pháp lut, tính iệu quả cũ thị trường và bảo và nhà đầu tư

Cấu trú thị tưởng hồn thiên và ẫn ảnh

mơ hình giém sứt cũng nh các yêu tổ kỹ thuật cũa host động giám sat. Với những

thi trường khác nhan, hoạt động giám sắt cin chủ thé giám sắt s phấ phù hợp với đấc đm của mỗi loạ thị trường đó chẳng han, ny khác nho vé tiêu chan niêm yét và công bồ thông tn, về hé thẳng giao dich, lưu ký và thanh toán bù trừ đặc điểm, của các nhà đầu tơ và các tổ chức nh down, dịch vụtrên mỗi loại hị trường

tạo điều kiên cho việc xác lập

Quy mô TTCK ting lên, túc la khối lượng và giá bị chúng khoán phát hành, niêm yét, giao địch, số lượng các t8 chúc kin doanh, dich vụ chứng khoán và các

hà đều tơ tầng lên, đều đỏ tất yêu nhân lân các hoạt động giám sit giao dich Đây

thục nylà thách thức lớn với nhà quân ý các TICK, dit họ vio bi tốn huy đơng và

hân bỗ nguồn lục trong quân lý và giám sứ th trường Quy mô TTCK ting không

chi lâm cho khối lượng công việc giám sit ting lần mà con làm cho tinh chất phức

tạp cia hoat động giảm sát công ting én gấp bối do các hành vi vi pham pháp luật

"ngày cảng nhiễu hơn, tinh vi hơn Sự phí tiển cia cơng nghệ thông tin ứng dụng trong các host đông cia TTCK một mat h trợ cho cổng tác giám sit giao dich hiệu qui hon matic, lam cho nổi ding vã phương thức gjém sé cũng phải khơng ngừng

"hồn thiện đổ bắt kip với sw phát triển của thị trường

Swhéi nhập của TTCK trong bối cảnh hội nhập kinh mang din nhiều cơ hội

</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">

cho phát tiễn TTCK. 6 khía canh khác, hoạt động giám sắt đặt truớc rt nhiễu thách thúc, nhất là ong vie phốt hop với các TTCK trong kina wee và trin thé giới quản Ty, giên sắt hoạt động cũa các nhà đều t các tổ chúc Lành domnh và cũng cập dich vaxuyên quốc gia, đa quốc gia, phối hợp giữa chủ thể gián sứ giao dich trên TTCTC Với các cơ quan hành php và te pháp trong nước 48 quản lý phát hiền và xử lý vĩ

em của các đối tương giảm sit

Thứ hai, hệ thống pháp tý.

THỆ thắng pháp lý hồn thin ln là điều kiện dẫn để và là cơng cụ dé giám sit tổn dich chúng khốn đạt kết qui tốt Ở các TTCK phát tiễn tịch cử phát hiển hàng

trấn năm đã giúp các thị troờng này hoàn thiện vé moi mất nhất là hệ thống pháp lý

Vi các th trường mồi nỗi như Việt an, vide xây đọng và hoàn thiên hệ thống các vin bản qu pham pháp luật, tao ra khuôn khổ pháp ly chung cho thị trường luôn được dit ra cập bách và rong hành với nự phát hiển ci thị trường Một hệ thống

php lý hoàn thiên rẽ la cơ sở đỂ xác inh các hành vi vi pham, các nguyên tắc ứng

xửtrong gián sử giao dịch chúng khoán giữa các chủthỄ giám nát, giữn chủ thể giữ sét với đối tương giám sát rên cơ sở đó, x lý và cuống ché thuc thi. Bên cạnh da, Xôi hệ thống pháp ý hoàn thiện hơn, bin thân các đối tượng giảm rất sẽ phải có ý

thúc tuân th phép luật tốt Hơn và hạn chế các hành v vi phạm,

TH thẳng pháp lý tao khuôn khổ cho giám mát giao dich chimg khốn khơng chỉ giới hạn rong Luật Chứng khốn ma con được quy đính tại nhiễu đạo luật chuyên

ngành khác

Thirba, sựtuân th qh định côn đãi tương giám sat

Cán sat giao dich chủng khoản có phát iễn và đạt hiệu quả hay không phụ

thuộc rấtlớn vào sợ tuân thủ quy din cũa đối tương giám sát

Voi các TICK ma ở đổ, các đốt tượng giám sit không tuân thủ quy Ảnh côn php luật, tim moi cách trần tránh sự phát hiện và ở lý cin chủ thể giám sát thi hiệu qué gm nát khó có thể dat được nhơ mong muốn Chẳng han, một nha đầu tự có thơng tinndi gián nấu thục hiện nghy giao dich dua trần thông tn đỏ thi khả năng bị

phat hiện là rất cao. Néu nhà đầu te này đợi din khi thơng tin được cơng bổ chính, thúc và thục hiện giao đích tức thi, ức à phi ứng nhanh nhất so với các nhà đầu tơ

Xhác, khi đ, khả năng bị phát hiện là it thập va giao dịch nội gián vẫn thục hận trot lọt Vé mất hành ví tất yêu đổi tương gián st vũ pham khi ho thấy có cơ hội kiểm

Tời mã khả năng bị phát hiện là thập, Ngược la, nêu khá năng phát hiện vi phem cao thi giên sắt giao dich ching khoán rên TTC sẽ đạt được mục Nêu đặt ra

</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">

Thứ bự cơ chế tai chính cho giám sát giao dich chứng khốn.

Voi mục iêu của giám sit giao dich chúng khoán và yêu cầu về năng lực đổi

ới chủ thể giám sát kính phí để đáp ứng những mục iêu va yêu cầu rên cơng doi

hồi phải tương ứng Nêu khơng có nguẫn kánh phi lớn, tất cả nhông yêu tổ phân ch. 3 các phn trênkhông thể tr thành hiện thực, tú là sẽ khơng có cơn người thục hiện

giển sat tốt khơng có các hệ thống hỖ trợ va cơng cu để giám sát. Dé thực hiện điều

ny, cần có cơ ch tả chính phù hợp cho giám sát gia dich chúng khốn

‘Tai một s tha trường phát tiển, kính phí cho giám sit gao dich là rất lớn và thường được huy đồng từ nhiều nguẫn khác nhau, mốt phin tử ngân sách nhà nước,

một phin từ nguẫn đơng góp của các tổ chức kinh dosnt, dich vụ chứng khoán và nhà đầu hx Ly do các TICK này yêu cầu các tổ chức kinh doanh, dịch vụ chứng Xhoán và nhà đu từ đồng gop binh phí giám sắt là họ được hướng lợ tr hoạt đồng

giềm sát TTCE. Câu hỗi với một nhà đầu tơ là: điều gi sẽ xây ra nêu thị trường không,

công bing và không công khai? Câu tra lõi chắc chin là sé cổ thiều giao dich nội gián và giao dich thao túng, khi đó nhà đều tư sẽ bị thiệt hại va giá trị thiệt hại sẽ lớn. hơn nhiều lần so vái số tiền họ phất đồng góp cho host động giảm sắt Như vậy việc

đồng kinh phí để day tả giản sat giao dịch là một phần tt yêu gắn ién với giao dich chúng khoán Tai SGDCK Úc, hàng năm, các t8 chúc kinh doanh, dich vụ ching khoán và nhà đều hư phải đông phi giám sát Tạ Han Quốc, FSS Finacial Supervisory Services) host động với kinh phí được hình thành từ bai nguồn là nhà

"ước và các ngn đóng góp, SFC Securities and Future Commission) host động hoàn toàn do nhà nước cấp kinh phi

6 các TTCK mới nỗ, các tổ chúc kinh doanh, dich vụ ching khốn và nhà đều

từ khơng phải nộp phi gián sát giao dịch Thống thường kinh phí giám sấ ở cấp UBCK do ngân sich nhà nude ch trả và chỗ yêu chỉ cho con người Kinh phí gém

sát SGDCEE ty thuộc mô hành tổ chúc côn SGDCK. Nêu SGDCK thuộc sở hữu Nha mae, kinh phi vẫn từ nguôn ngân sách nhà nước và nguẫn thu từ tí giao dich

và phi thành viên cơn CTCK nhưng có tinh chất nh ngân sách nhà nước. Nêu

SGDCK host động với mơ hình cơng t cổ phân hoặc cơng t trích nhiệm hiếu bạn,

ảnh phí sẽ chỉ từ nguồn ths từ phí giao dich va phí thành viên ofa CTCK. Bén canh,

đó, TTLECEE cing I tổ chức có ngn thủ từ phí lưu ký của thành viên lưu lý, Tuy

hiên, do nhiễu ngoyễn nhân, host động giám sit giao dich chứng khoán chưa phát

triễn nên nguẫn thu từ các khoản phí khơng được chỉ the đáng cho hoạt động giám

sát và hệ

đu quả là gián sét giao dịch không phát triển và không det biệ quả cao

</div>

×