Bài thu hoạch QLNN về kinh tế

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (205.35 KB, 20 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

VIỆN KINH TẾ

BÀI THU HOẠCH

MÔN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ

Họ và tên học viên: Nguyễn Huyền MyMã số học viên: CD2021_QLKTLS_10

Lớp: Bổ sung kiến thức đầu vào cao học QLKT khóa 2021

HÀ NỘI - 2021

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

MỞ ĐẦU...1

NỘI DUNG...2

I. Khái niệm chức năng quản lý nhà nước về kinh tế...2

1. Quan niệm về chức năng của nhà nước...2

2. Khái niệm chức năng quản lý kinh tế của Nhà nước...3

II. Chức năng của Nhà nước trong quản lý nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở

III. Hoàn thiện quản lý Nhà nước về kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam...6

1. Những thành cơng chính...6

2. Những hạn chế, yếu kém...8

3. Định hướng hoàn thiện quản lý nhà nước về kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam...9

IV. Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa giai đoạn 2017 - 2020 tỉnh

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

MỞ ĐẦU

Lịch sử xã hội loài người đã trải qua nhiều mơ hình phát triển kinh tế, trong đó kinh tế thị trường là mơ hình chứa đựng nhiều điểm mà các mơ hình kinh tế khác khơng có được, nhất là về tính năng động, hiệu quả trong huy động và phát huy nguồn lực trong xã hội cho phát triển kinh tế, thúc đẩy sự tiến bộ khoa học, công nghệ, thúc đẩy sự sáng tạo của các chủ thể kinh tế và người dân...Nhà nước đóng vai trị định hướng, xây dựng và hồn thiện thể chế kinh tế, tạo mơi trường cạnh tranh bình đẳng, minh bạch và lành mạnh; sử dụng các công cụ, chính sách và các nguồn lực của Nhà nước để định hướng và điều tiết nền kinh tế, thúc đẩy sản xuất kinh doanh và bảo vệ môi trường; thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội trong từng bước, từng chính sách phát triển bảo đảm an sinh xã hội, từng bước nâng cao phúc lợi xã hội, chăm lo cải thiện đời sống mọi mặt của nhân dân, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo. Sự kết hợp hiệu quả giữa tính kinh tế thị trường và tính định hướng XHCN cũng chính là đáp ứng xu hướng mới mang tầm vóc thời đại, địi hỏi có sự kết hợp tất yếu của bàn tay thị trường với bàn tay nhà nước trong một mơ hình quản lý xã hội mới đang dần định hình trên thế giới, nhất là từ sau những cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội liên tiếp xảy ra trong những thập niên cuối thế kỷ XX, đầu thế kỷ XXI trên quy mơ tồn thế giới và trong bối cảnh tồn cầu hóa, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng hơn.

Nhà nước tất yếu phải quản lý nền kinh tế thị trường, một mặt vừa phát huy những ưu điểm của thị trường, hạn chế, khắc phục những khuyết điểm, những thất bại của thị trường, mặt khác nhà nước quản lý nền kinh tế thị trường còn nhằm thực hiện các mục tiêu kinh tế -xã hội - chính trị trong mỗi giai đoạn cụ thể. Vì vậy, vai trị, chức năng nhà nước trong cơng tác quản lý nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay là rất cần

thiết, do đó em lựa chọn chuyên đề:" Nhà nước trong quản lý nền kinh tế thị trường định

hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam giai đoạn hiện nay" làm bài thu hoạch của mình.

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

NỘI DUNG

I. Khái niệm chức năng quản lý nhà nước về kinh tế

1. Quan niệm về chức năng của nhà nước

Chức năng là mặt hoạt động chủ yếu của một cơ quan, tổ chức. Nếu không xác định rõ chức năng chủ yếu, cơ quan, tổ chức đó sẽ khơng cụ thể được các nhiệm vụ nội tại và do đó khó có thể bảo đảm được chất lượng, hiệu quả hoạt động của mình.Chức năng của nhà nước là đối tượng nghiên cứu của ngành khoa học xã hội như luật học, triết học, kinh tế học, chính trị học, xã hội học,... được hiểu chung là các mặt hoạt động của nhà nước. Tuy nhiên, tùy theo nội dung của chức năng đó, nhà nước có sự can thiệp, điều chỉnh bằng các phương thức khác nhau. Đặc biệt, tùy thuộc vào từng giai đoạn lịch sử, từng hình thức nhà nước mà nhà nước ở từng quốc gia khác nhau thực hiện chức năng của mình với mơ hình quản lý nhà nước khác nhau. Chức năng của nhà nước được coi là hoạt động của nhà nước, để thể hiện vai trò của nhà nước đối với xã hội.

Chức năng quản lý kinh tế của nhà nước có nhiều nét giống và khác với chức năng kinh tế của nhà nước, tới mức, có thể gây nhầm lẫn giữa hai khái niệm. Sự khác biệt nằm ở tính chất quản trị và quản lý mà mỗi chức năng vốn có. Trong đó, chức năng quản lý kinh tế thiên về tính quản lý cịn chức năng kinh tế lại mang cả tính quản lý và tính quản trị.Sự khác biệt còn thể hiện ở chỗ, chức năng kinh tế mang ý nghĩa nội hàm rộng lớn hơn chức năng quản lý kinh tế. Tức là, chức năng quản lý kinh tế là một “tập con” của chức năng kinh tế của nhà nước. Dù cả hai chức năng này đều thể hiện vai trò trên lĩnh vực kinh tế của Nhà nước đối với xã hội và đều là mặt hoạt động của nhà nước trong phát triển nền KTTT

Phân biệt được sự khác biệt giữa chức năng quản lý kinh tế và chức năng kinh tế có ý nghĩa quan trọng đối với cơng tác xác lập chủ thể của hoạt động quản lý kinh tế của Nhà nước ta cũng như nội dung và phương tiện để chủ thể đó thực hiện chức năng được giao. Kết quả của sự phân tách sẽ đem lại nhiều hàm ý đáng suy ngẫm một cách nghiêm túc để lựa chọn mơ hình tổ chức thể chế kinh tế trong mối tương quan với thể chế chính trị - xã hội và cũng là cơ sở xem xét, phân lập chức năng, quyền hạn của các cơ quan quản lý nhà nước trong bộ máy công quyền.

Theo một số nhà khoa học về quản lý kinh tế, nhà nước thông qua các chức năng kinh tế và chức năng quản lý kinh tế của mình để quản lý nhà nước về kinh tế và cho rằng chức năng quản lý kinh tế của nhà nước: là hình thức biểu thị sự tác động có chủ đích của nhà nước tới các mối quan hệ kinh tế, tới các hoạt động kinh tế của các cá nhân, pháp nhân, các cộng đồng, tổ chức kinh tế, các ngành, khu vực kinh tế trong một quốc gia nhất định, nhằm hoàn thành những nhiệm vụ quản lý kinh tế đặt ra; là tập hợp các nhiệm vụ mà nhà nước phải thực hiện theo phương hướng tác động để đạt được các mục tiêu quản lý kinh tế đề ra.

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

Nhà nước quản lý kinh tế là một xu hướng tất yếu ở bất kỳ quốc gia nào trên thế giới. Vì đất nước muốn phát triển, tất yếu phải bắt đầu từ kinh tế; phát triển kinh tế là điều kiện, mục tiêu hàng đầu để phát triển đất nước. Kinh tế phát triển theo các quy luật của KTTT. Tuy nhận thức chung hiện nay là phải có sự quản lý kinh tế của nhà nước để nền kinh tế phát triển đúng hướng, nhưng vẫn còn những tranh luận về thị trường có vai trị tích cực đến đâu và giới hạn mức độ can thiệp, điều tiết của nhà nước chừng nào là đủ. Mọi nhà nước ra đời đều phải nắm giữ quyền lực chính trị cùng quyền lực và sức mạnh kinh tế của mình để định hướng và điều chỉnh mối quan hệ kinh tế - xã hội sao cho có hiệu quả, vì lợi ích chung của quốc gia, dân tộc. Trong thời đại hiện nay, “nhà nước nhiều hay nhà nước ít, nhà nước to hay nhà nước nhỏ” đã khơng cịn nhiều tranh luận khoa học dưới góc độ chính trị và pháp lý. Vấn đề đặt ra là, mỗi quốc gia cần có một nhà nước thực sự mạnh, nhà nước thông minh để tận dụng được nền kinh tế tri thức, để kiến tạo, phục vụ, hành động, bảo đảm lợi ích tốt nhất cho xã hội, doanh nghiệp và người dân. Để giải quyết vấn đề đó, nhà nước triển khai thực hiện quản lý nhà nước trong mọi lĩnh vực của xã hội, nhất là quản lý nền kinh tế quốc dân.

Theo nghĩa rộng, chức năng quản lý kinh tế của nhà nước được thực hiện thông qua hoạt động của cả ba cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp. Theo nghĩa hẹp, chức năng quản lý kinh tế của nhà nước chính là chức năng quản lý nhà nước về kinh tế, được hiểu là hoạt động điều hành nền kinh tế và được thực hiện bởi cơ quan hành pháp, cơ quan quản lý hành chính nhà nước cao nhất là chính phủ.

2. Khái niệm chức năng quản lý kinh tế của Nhà nước

Nhà nước quản lý nền kinh tế bằng Hiến pháp, các đạo luật và các quy định dưới luật. Để đưa ra khái niệm về chức năng quản lý kinh tế của Nhà nước, cần xuất phát từ các quy định của Hiến pháp năm 2013 về vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước, cũng như trong mối quan hệ giữa các cơ quan thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp trong bộ máy nhà nước, mà trực tiếp ở đây là Quốc hội, Chính phủ và Tồ án nhân dân tối cao.Nền kinh tế nước ta được xác định “là nền KTTT định hướng XHCN với nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế; kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo” (Điều 51 khoản 1). Trong đó, “Các thành phần kinh tế đều là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế quốc dân. Các chủ thể thuộc các thành phần kinh tế bình đẳng, hợp tác và cạnh tranh theo pháp luật” (Điều 51, khoản 2). Mặc dù không quy định cụ thể về các chức năng của Nhà nước về kinh tế, nhưng theo các quy định của Hiến pháp, Nhà nước có trách nhiệm trong việc “khuyến khích, tạo điều kiện để doanh nhân, doanh nghiệp và cá nhân, tổ chức khác đầu tư, sản xuất, kinh doanh; phát triển bền vững các ngành kinh tế, góp phần xây dựng đất nước” (Điều 51, Khoản 3). Việc “xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế, điều tiết nền kinh tế” của Nhà nước phải được dựa trên cơ sở “tôn trọng các quy luật thị trường; thực hiện phân công, phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước; thúc đẩy liên kết kinh tế vùng, bảo đảm tính thống nhất của

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

nền kinh tế quốc dân”.Cùng với đó, Hiến pháp cũng quy định “Nhà nước tạo bình đẳng về cơ hội để cơng dân thụ hưởng phúc lợi xã hội, phát triển hệ thống an sinh xã hội, có chính sách trợ giúp người cao tuổi, người khuyết tật, người nghèo và người có hồn cảnh khó khăn khác” (Điều 59, Khoản 2). Vấn đề về bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên và phịng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu cũng được đề cập trong các trách nhiệm của Nhà nước được quy định tại Điều 63. Trách nhiệm của Nhà nước trong các vấn đề nêu trên chính là trách nhiệm khắc phục những khuyết tật của cơ chế thị trường khi sản xuất, kinh doanh, nhà đầu tư có xu hướng chỉ quan tâm đến lợi nhuận.Hoàn thiện thể chế KTTT định hướng XHCN, Nhà nước cần chủ động tập trung cho kiến tạo phát triển, thông qua việc triển khai chức năng quản lý vĩ mơ của mình về kinh tế, chủ yếu là: i) tạo lập khung khổ pháp luật về kinh tế, bảo đảm môi trường và điều kiện thuận lợi, phục vụ người dân, doanh nghiệp trong hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh; ii) quản lý, điều hành nền kinh tế, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô và năng động giải quyết những vấn đề lớn, quan trọng về kinh tế - xã hội - môi trường, dẫn dắt và hỗ trợ những nỗ lực phát triển thông qua chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách, chương trình kinh tế - xã hội, bảo đảm cho đất nước phát triển nhanh, bền vững, bao trùm; iii) tăng cường thanh tra, giám sát, kiểm soát, bảo đảm các hoạt động kinh tế diễn ra trong trật tự theo quy định pháp luật.

Có thể nhận diện, chức năng vĩ mô nêu trên là chức năng quản lý kinh tế, mặt hoạt động chủ yếu của Nhà nước, để Nhà nước chủ động thực hiện vai trò quản lý nhà nước về kinh tế của mình trong mối quan hệ với thị trường và xã hội, mà cụ thể và trực tiếp là phục vụ có hiệu quả người dân, doanh nghiệp khi tiến hành hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh. Từ những phân tích nêu trên có thể hiểu, chức năng quản lý kinh tế của Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam là những phương diện hoạt động chủ yếu của Nhà nước trong vai trò kiến tạo phát triển, chủ động tác động tới các ngành, lĩnh vực, khu vực khác nhau của nền KTTT định hướng XHCN, nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế - xã hội đã đề ra trong từng giai đoạn phát triển đất nước.

Với khái niệm được nêu ra một cách khái quát như trên, nội hàm của chức năng quản lý kinh tế của Nhà nước ta chủ yếu bao gồm các nội dung: xây dựng và ban hành hệ thống pháp luật về kinh tế; triển khai thực thi pháp luật về kinh tế; xử lý các vi phạm pháp luật về kinh tế và giải quyết các xung đột, tranh chấp kinh tế; giải quyết các khuyết tật của KTTT; bảo đảm hội nhập kinh tế quốc tế, thúc đẩy kinh tế đối ngoại.

II. CHỨC NĂNG QUẢN LÝ KINH TẾ CỦA NHÀ NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng cũng khẳng định: “Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, giữa Nhà nước, thị trường và xã hội có quan hệ chặt chẽ. Nhà nước xây dựng vả hoàn thiện thể chế, bảo vệ quyền tài sản, quyền kinh doanh, giữ ổn định kinh tế

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

vĩ mô, các cân đối lớn của nền kinh tế; tạo môi trường thuận lợi, công khai, minh bạch cho các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và thị trường hoạt động; điều tiết, định hướng, thúc đẩy kinh tế phát triển, gắn phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, đời sống nhân dân, bảo vệ mơi trưởng, bảo đảm quốc phịng, an ninh”.

Có 5 chức năng quản lý nhà nước về kinh tế ở nước ta hiện nay. Tùy theo yêu cầu phục vụ nhiệm vụ chính trị và kinh tế - xã hội của từng giai đoạn mà việc sắp xếp thứ tự ưu tiên và nội dung cụ thể của các chức năng có thể thay đổi.

(1) Tạo lập mơi trường

Các doanh nghiệp và tồn bộ nền kinh tế chỉ có thể hoạt động tốt khi có mơi trường thuận lợi. Bằng quyền lực và sức mạnh kinh tế của mình, Nhà nước có trách nhiệm chính trong việc xây dụng và bảo đảm mơi trường thuận lợi, bình đẳng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, đồng thời còn bảo đảm mơi trường phù hợp cho chính cơ chế mới đang hình thành, phát triển và phát huy tác dụng. Có nhiều loại mơi trường, trong đó bao gồm các mơi trường chính như:

Một là, xây dựng mơi trường chính trị ổn định, thật sự phát huy các nguồn lực và sức

sáng tạo của nhân dân, của các doanh nghiệp.

Hai là, xây dựng và hoàn thiện kết cấu hạ tầng cho nền kinh tế vận động và phát triển

thuận lợi.

Ba là, xây dựng mơi trường văn hóa xã hội phù hợp với nền kinh tế thị trường, xã hội

ngày càng tôn trọng và tôn vinh nghề kinh doanh, người kinh doanh.

Bốn là, bảo đảm môi trường an ninh trật tự, kỷ luật, kỷ cương, mọi cá nhân và tổ chức

đều phải tuân thủ pháp luật.

Năm là, xây dựng và hồn thiện mơi trường thơng tin.

Tất cả những mơi trường, điều kiện cần thiết không thể thiếu được không chỉ cho hoạt động kinh tế mà còn cho sự phát triển toàn diện của một quốc gia cả về kinh tế, văn hóa, xã hội. Khi có các điều kiện, mơi trường thuận lợi thì các nhà kinh doanh mới có thể yên tâm bỏ vốn đầu tư và phát triển kinh doanh thuận lợi, ổn định, đồng thời q trình đó tiếp tục bồi đắp, phát triển mơi trường ngày càng cao hơn, phát triển xã hội ngày càng toàn diện và văn minh hơn.

(2) Định hướng, hướng dẫn

Trong nền kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước định hướng xã hội chủ nghĩa, nhà kinh doanh và các tổ chức kinh tế được tự chủ kinh doanh nhưng khơng thể nắm được hết tình hình và xu hướng vận động của thị trường, do đó thường chạy theo thị trường một cách bị động, dễ gây ra thua lỗ, thất bại và đổ vỡ, gây thiệt hại chung cho nền kinh tế. Do vậy, việc Nhà nước thực hiện chức năng định hướng, hướng dẫn sẽ góp phần quan trọng hướng nền kinh tế phát triển theo quỹ đạo và mục tiêu kinh tế - xã hội đã được Đảng và Nhà nước định ra

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

cho mỗi giai đoạn; hướng dẫn các doanh nghiệp, doanh nhân, các tổ chức kinh tế hoạt động hướng đích theo các mục tiêu chung của đất nước và chủ động được kế hoạch hoạt động của riêng mình; giúp đề ra được những giải pháp để giải quyết tốt các vấn đề khiếm khuyết của kinh tế thị trường.

(3) Tổ chức

Chức năng tổ chức nền kinh tế quốc dân của Nhà nước được thực hiện qua các hoạt động cụ thể nhằm sắp xếp, tổ chức lại các ngành, các lĩnh vực, các vùng kinh tế quan trọng, trong đó có sắp xếp, củng cố lại các tập đồn, tổng cơng ty nhà nước, các doanh nghiệp nhà nước, tổ chức các khu công nghiệp, khu chế xuất, các đặc khu hành chính - kinh tế... Đây là những công việc nhằm tạo cơ cấu kinh tế hợp lý, đảm bảo phát triển ổn định kinh tế vĩ mô.

Để thực hiện tốt chức năng này, Nhà nước phải bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế thị trường như cân đối tổng cung tổng cầu, cân đối xuất khẩu nhập khẩu, cân đối thu -chi ngân sách... bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô của nền kinh tế thị trường; Nhà nước phải bảo hộ và bảo vệ cho các chủ thể kinh doanh đúng pháp luật, can thiệp vào nền kinh tế thị trường khi có những biến động lán như khủng hoảng, suy thoái kinh tế, những cú sốc như đại dịch Covid-19... Để thực hiện chức năng này, Nhà nước cần tổ chức, sắp xếp lại các cơ quan quản lý của nhà nước về kinh tế từ Trung ương đến địa phương.

(4) Điều tiết

Nhà nước điều tiết hoạt động của nền kinh tế theo định hướng của mình và thơng qua các cơng cụ quản lý nhà nước. Trong khi điều hành nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, Nhà nước vừa tuân thủ và vận dụng các quy luật khách quan của thị trường, phát huy mặt tích cực, hạn chế những tiêu cực, vừa điều tiết sự hoạt động của thị trường theo định hướng của Nhà nước, đảm bảo cho kinh tế phát triển ổn định, công bằng và có hiệu quả.

Để điều tiết, Nhà nước sử dụng hệ thống các công cụ, bao gồm cả các công cụ mang tính hành chính và kinh tế. Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã chỉ rõ: “Nhà nước quản lý nền kinh tế bằng pháp luật, cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, các tiêu chuẩn, định mức và lực lượng kinh tế nhà nước phù hợp với yêu cầu và quy luật của kinh tế thị trường”.

(5) Kiểm tra và xử lỷ vi phạm

Nhà nước thực hiện chức năng kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm nhằm thiết lập trật tự, kỷ cương trong hoạt động kinh tế, phát hiện và ngăn ngừa các hiện tượng vi phạm pháp luật, sai phạm chính sách, bảo vệ tài sản quốc gia và lợi ích của nhân dân, góp phần tăng trưởng kinh tế và từng bước thực hiện công bằng xã hội.

Kiểm tra, kiểm sốt ln là hoạt động quan trọng của Nhà nước, ở Việt Nam trong điều kiện nền kinh tế thị trường mới phát triển, thậm chí cịn sơ khai. Hiện nay, các chức năng của Nhà nước phải thể hiện và bảo đảm thật sự là Nhà nước kiến tạo, Nhà nước phục vụ

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

doanh nghiệp, phục vụ nhân dân, Nhà nước khích lệ, hỗ trợ, bảo hộ và bảo vệ cho các chủ thể kinh tế, cho nhân dân kinh doanh đúng pháp luật.

III. HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ TRONG NỀN KINHTẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM

1. Những thành cơng chính

Trong cơng cuộc đổi mới, Nhà nước ta đã phát huy vai trò, trách nhiệm trong quản lý kinh tế - xã hội, tiến hành đổi mới toàn diện và đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, đưa nước ta ra khỏi nước có thu nhập thấp, giữ vững ổn định chính trị - xã hội, hồn thiện cơ chế, chính sách quản lý kinh tế vĩ mơ và điều hành, xử lý các tình huống hết sức phức tạp có kết quả tốt. Nhà nước đã đổi mới hệ thống kinh tế nhà nước, đổi mới hệ thống tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế, đổi mới và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức quản lý nhà nước về kinh tế phù hợp với cơ chế mới...

Có thể khái quát những thành công của quản lý nhà nước về kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam trên các nội dung sau đây:

Thứ nhất, xây dựng hệ thống pháp luật, chính sách phù hợp, tạo điều kiện, môi trường

thuận lợi cho nền kinh tế thị trường phát triển. Trong những năm qua, nhiều văn bản pháp luật đã được ban hành, ngày càng phù hợp với cơ chế thị trường và chuẩn mực quốc tế, tạo ra môi trường kinh doanh mới, phù hợp. Đồng thời, chủ trương “binh đẳng giữa các thành phần kinh tế” từng bước được thực hiện trong thực tế...

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng cũng nhận định, nước ta “đã hình thành hệ thống pháp luật về kinh tế khá đầy đủ, tạo cơ sở pháp lý cho các doanh nghiệp thuộc mọi loại hình sở hữu đang hoạt động. Vai trị của Nhà nước đã được điều chỉnh phù hợp với cơ chế thị trường, về cơ bản đã thiết lập được khung pháp luật và bộ máy thực thi hiệu quả hơn”.

Thứ hai, đã phát huy vai trị tích cực của các chủ thể kinh tế.

Cùng với quá trình phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, các doanh nghiệp nhà nước đã được đổi mới mạnh mẽ theo hướng tách bạch rõ hơn quyền đại diện chủ sở hữu của Nhà nước với quyền quản trị kinh doanh của doanh nghiệp. Nhà nước không can thiệp bằng hành chính vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, từng bước xóa bỏ chế độ cơ quan chủ quản, đẩy mạnh cổ phần hóa và đa dạng hóa sở hữu các doanh nghiệp nhà nước.

Các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế ngoài nhà nước, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi đã và đang đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước. Đại hội lần thứ XIII của Đảng nhận định: “Kinh tế tư nhân đóng góp quan trọng trong phát triển, nhất là dịch vụ du lịch, sản xuất ô tô, nông nghiệp công nghệ cao, thương mại điện tử, dịch vụ y tế, giáo dục và các khu đô thị. Đã hình thành và phát

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

triển một số tập đồn kinh tế tư nhân lớn, có khả năng ứng dụng khoa học, cơng nghệ, có thương hiệu và năng lực cạnh tranh trong nước, khu vực và quốc tế”.

Thứ ba, cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước định hướng xã hội chủ nghĩa đã

hình thành, phát huy tác dụng.

Những năm qua, cơ chế vận hành nền kinh tế thị trường ở nước ta đã có những bước chuyển đổi rất căn bản, cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đã được xác lập, vận hành và phát huy tác dụng, đang từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển ngày càng cao của nền kinh tế. Việt Nam là một trong số các quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tể nhanh và liên tục nhiều năm, ngay trong thời kỳ khủng hoảng kỉnh tế thế giới rất nặng nề do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nền kinh tế của các cường quốc kinh tế thế giới tăng trưởng âm và chưa có dấu hiệu phục hồi thì nền kinh tế Việt Nam vẫn đạt tốc độ tăng trưởng dương 2,91%/năm trong năm 2020.

Thứ tư, hệ thống thị trường ngày càng phát triển, hội nhập quốc tế ngày càng sâu,

rộng. Hệ thống thị trường ở nước ta đã và đang phát triển ngày càng cao hơn so vói những năm trước đây cả về quy mơ cũng như tính đồng bộ của thị trường. Thị trường trong nước thống nhất, gắn với thị trường thế giới.

2. Những hạn chế, yếu kém

Thứ nhất, quản lý nhà nước chưa ngang tầm với đòi hỏi của thời kỳ mới, chưa phát

huy đầy đủ những mặt tích cực và hạn chế tính tự phát, tiêu cực của thị trường. Chưa giải quyết tốt mối quan hệ Nhà nước - thị trường. Quản lý nhà nước chưa trở thành nhân tố thúc dẩy sự phát triển kinh tế.

Thứ hai, hệ thống luật pháp, cơ chế chính sách chưa đồng bộ và thiếu nhất quán, thực

hiện chưa nghiêm.

Thứ ba, cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước định hướng xã hội chủ nghĩa đã

hình thành nhưng chưa đồng bộ, quản lý các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, giá cả, kế hoạch hóa, thương mại, phân phối thu nhập, đất đai, vốn và tài sản nhà nước chưa tốt và chậm đổi mới; tiêu cực, tham nhũng, lãng phí cịn lớn và ngày càng phức tạp.

Thứ tư, tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế cịn nặng nề và cịn nhiều vướng

mắc; tình trạng quan liêu, phân tán cục bộ, vô cảm với người dân cịn nghiêm trọng; đội ngũ cán bộ, cơng chức quản lý nhà nước về kinh tế đông nhưng không mạnh. Chất lượng nguồn nhân lực thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất nước.

Thứ năm, quản lý tài sản cơng nói chung, quản lý các tập đồn, tổng cơng ty nhà nước

và các doanh nghiệp nhà nước nói riêng cịn q nhiều bất cập, thậm chí yếu kém, gây lãng phí, thất thốt rất lớn, để lại những hậu quả rất nặng nề về kinh tế và xã hội.

Nguyên nhân của những hạn chế trên đây có nhiều, trong đó có cả những nguyên nhân khách quan, nhưng chủ yếu là do các nguyên nhân chủ quan. Có thể nêu khái quát các nguyên

</div>

Bài thu hoạch QLNN về kinh tế

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về