Luận văn thạc sĩ Luật học: Tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm trong tố tụng hình sự Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (10.37 MB, 117 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯPHÁP. TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUAT HÀ NỘI

HOÀNG CHILINH

TIẾP NHAN, GIẢI QUYẾT NGUỎN TIN VE TỘI PHAM TRONG T6 TUNG HÌNH SỰ VIỆT NAM

LUẬN VAN THAC SY LUẬT HỌC (Định hướng Nghiên cứu)

Hà Nội, 2022

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯ PHÁP. TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

CHI LINH

TIẾP NHẠN, GIẢI QUYET NGUON TIN VE TOI PHAM TRONG TO TUNG HÌNH SỰ VIỆT NAM

LUAN VAN THAC SY LUAT HOC Chuyên ngành: Luật Hình sự và Tố tụng Hình sự Ma số: 8380104

Người hướng dẫn khoa học: TS Vũ Gia Lâm

Hà Nội, 2022

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAM DOAN

Tôi xin cam đoan Luân vin nay là cơng trình nghiền cửu khoa hoc độc.lâp của riêng tơi. Các số liêu, ví du trong Luân văn chưa được cơng bổ trongthất kỳ cơng trình nao khác. Các théng tin trong Ln văn dim bảo tính trung,

thực, có nguẫn gốc rổ rang, được trích đẫn theo đúng quy định.

"Tơi xin chịu trách nhiệm vẻ tinh chính xác và trung thực của Luân văn này.

Tac giả Luận văn

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

DANH MỤC TU VIET TAT BLHS Bộ luật Hình sự

BLTTHS Bộ luật Tổ tụng Hình sự

CQĐT Co quan điều tra

VKSND ‘Vien kiểm sát nhân dân.

VAHS "Vụ án hình sự

VKSNDTC‘Vién kiểm sát nhân dân tối cao

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

DANH MỤC BANG

Tên bảng biểu Trang

Bang 21. Công tác tiếp niên, gãi quyết nguồn tin về toi]

phạm giai đoạn 2018 đến 2021

Bang 2.2: Số nguồn tin tôi phạm được giải quyết giai đoan. a

2018 -2021 _

Bang 2 3 Công tac kiểm sat hoạt động têp nhện gãi quyết|

nguồn tin về tôi phạm giai đoạn 2018-2021

DANH MỤC BIEU ĐỎ

Biểu độ 2 1 Công tác tép nhần, ga quyết nguồn tin về tei]phạm giai đoạn 2018 đến 2021

Biểu đồ 2 2: Tỷ lệ tăng trưởng và phát triển số nguồn tin vẻ tôi et

phạm được tiép nhân giai đoạn 2018-2021

Biểu dé 2.3: Công tác kiểm sát hoạt động tiếp nhận giải quyết| 65

nguồn tin vẻ tôi pham giai đoạn 2018-2021

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

MỞ ĐÀU... 1 CHUONG L MỘT SỐ VẤN DE LÝ LUẬN VE TIẾP NHAN, GIẢI QUYẾT NGUỎN TIN VE TOI PHAM TRONG TO TUNG HÌNH SỰ.11

1.1.Khái niêm tiếp nhận, giải quyết nguồn tin vẻ tội pham trong Tổ tung

CHUONG 2. QUY ĐỊNH CUA PHÁP LUẬT TĨ TUNG HÌNH SỰ VIỆT NAM VE TIẾP NHAN, GIẢI QUYẾT NGUON TIN TOI PHAM VA THUC TIEN THI HANH .. 27

3.1. Quy định của pháp luật Tổ tụng hình sự Việt Nam vẻ tiếp nhân nguồn tin

CHƯƠNG 3. GIẢI PHAP YÊU CAU NÂNG CAO CHAT LƯỢNG TIẾP. NHAN, GIẢI QUYẾT NGUON TIN VE TOI PHAM 4

3.1. Yêu cấu của các giãi pháp nâng cao chất lượng tiếp nhân, giãi quyếtnguồn tin vẻ tội pham. ”

3.2. Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lương tiếp nhân, giải quyết nguồn.

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

MỞĐÀU 1. Tính cấp thiết của đề tài

Cơng tac giác, tin báo về tội pham và kiến nghĩ khởi tổ là hoạt động mỡ đầu của quả trinh tổ tụng hình sự. Trên cơ sở nhân tin báo, tổ giác vẻ tôi phạm và kiến nghị khởi tổ, cơ quan có thẩm quy tiên hành. tra, xác minh va xác định có dau hiệu tội phạm hay không để

quyết định việc khởi tổ hoặc khơng khởi tổ vụ án hình sự Vì vay, công tắcnhận, giải quyết

tiếp nhận, giải quyết tô giác, tin bao về tội phạm vả kiến nghị khởi tổ (nguồn tin vẻ tội pham) có ý nghĩa đặc biệt quan trong trong đầu tranh phịng, chống, tơi pham, là căn cử để kịp thời phát hiến hành vi pham tơi xảy ra, xác định có hay khơng có dau hiệu tội phạm để xem xét, quyết định việc khởi td hay khơng khỏi tơ vu én hình sự Lam tốt cơng tác này sẽ giúp sử lý nhanh chóng, chính xác các thơng tin tơi phạm, tạo cơ sở để các giai đoạn tổ tung tiếp theo xử lý nghiêm minh người phạm tội va giải quyết đúng din đối với những

hành vi khơng có đầu hiệu tội pham.

Những năm qua, Đăng va Nha nước ta rat quan tâm đến công tác tiếp

nhân, giải quyết tô giác, tin báo vẻ tội pham và kiến nghị khởi tố. Trong đó,

, Bộ Chỉnh trị có Nghị quyết số 16-NQ/TW ngày 18/3/2002, Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương (khố IX) về nhiệm vụ chủ u của cơng tác tu tưởng, lý luận trong tinh hình mới cụ thé vé một số nhiệm vụ.

năm 200:

trong tâm của công tac tư pháp, yêu cầu các cơ quan tư pháp trước hết cin

“thực hiện tốt công tác tiếp nhân, giảt quyết tổ giác, tin báo tôi phạm”. Đằng

thời, Quốc hội cũng ban hành nhiều Nghị quyết như Nghỉ quyết số 37 ngày.23/11/2012 vẻ cơng tác phịng, chống vi phạm pháp luật vả tôi pham, công taccia Viên Kiểm sát nhân dân, của Tịa án nhân dân vả cơng tac thi hảnh ánnăm 2013; Nghị quyết 111 ngiy 27/11/2015 vẻ công tác phịng, chống vipham pháp luật va tơi pham, cơng tác của viên kiểm sắt nhân dân, của toa annhân dân và công tác thi hành án năm 2018 và các năm tiép theo và gần đây làNghị quyết 96 ngày 27/11/2019 vẻ cơng tác phịng, chồng tơi phạm và vi

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

pian pháp luật, căng fac củi Vida kiến sất nhãn Hân, cin Tưa áu nhân dan vã

cơng tác thi hành án, yêu cầu Chính phủ chỉ đạo cơ quan điều tra các cấp phải

thụ lý 100% tổ giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tổ và giải quyết phai

đạt trên 90%.

Bên cạnh đó, Bộ luật Tổ tụng Hình sự nim 2015 cũng dành nhiềuluật quy định đây đủ, cụ th

quyết các nguồn tin về tôi phạm nhằm xác định rõ trách nhiệm của các cơ quan nhả nước và tạo diéu kiện thuận lợi nhất để khun khích người dân

tham gia vào cơng tác đầu tranh phịng, chống tơi phạm Ngày 29/12/2017,

thấm quyền, trình tự, thủ tục tiếp nhân va giải

Liên ngành Trung ương gém Bộ Cơng an, Bơ Quốc phịng, Bơ Nơng nghiệp & Phát triển nông thôn và VKSNDTC ban hành Thông tư liên tịch 01/2017 hướng dẫn thi hành quy định của Bộ luật Tổ tung Hình sư năm 2015 vẻ việc tiếp nhân, giải quyết tổ giác, tin báo vẻ tôi phạm và kién nghỉ khởi

Tuy nhiên, qua nghiền cứu các quy định pháp luật và thực tiễn áp dung

các quy định của pháp luật vẻ công tác nay cho thay công tác tiếp nhân và giảiquyết nguén tin vé tội phạm vẫn còn một số hạn chế, vướng mắc. Thực tiễn

cho thay van còn nhiều dia phương trên cA nước, cơ quan có thẩm quyền đã

tiếp nhận nhiều thơng tin vẻ tơi phạm, hành vi có dấu hiệu tội pham qua hoạt

đông nghiệp vụ nhưng không tiễn hành thu lý, phân cơng người có thẳm. quyền tiên hanh Tơ tụng giải quyết và không chuyển nguồn tin đến VKS để. VKS thu lý, phân công KSV kiểm sát việc tiếp nhận và giải quyết theo quy định dẫn đến tình trang b6 lọt tơi pham Có mét số vụ viée kéo dai, không giải

quyết triét để, một số vụ đã vi pham nghiêm trọng trình tự, thủ tục tố tung

trong quá trình kiểm tra, sác minh, ảnh hưởng đến quyển lợi của người tham gia tổ tụng

'Việc nghiên cứu, phân tích những van để lý luận và quy định pháp luật cũng như thực tiễn tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tơi pham trong Tổ tung hình sự Việt Nam là một van để mang tính cấp thiết hiện nay nhằm lam rõ. hơn, chỉ ra những thuận lợi và khó khăn trong thực tiễn gặp phải, khơng

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

ngừng tiếp tục hoàn thiện pháp luật vẻ tiếp nhân, giải quyết tổ giác, tin báo vé

tôi pham Do đó, tác giã đã lựa chon đề tai “Tiếp nhân, giải quyết nguẫn tin về 16% phạm trong Tổ hưng hình sự Việt Nam’ làm luận văn Thạc si của mình.

2. Tình hình nghiên cứu dé tài

Việc nghiên cứu dé tải này đã được thể hiện trong nhiều công trình. khoa học được cơng bổ trên các sách, báo, tap chí chun ngành. Có thể nêu

Ta nhữ sau:

- Ln văn, luận án.

Nam 2019, Học viên Ngô Ngọc Dưỡng đã bảo vệ thánh công Luận văn

Thạc sĩ “Tiếp nhận và giải quyết nguôn tin về tôi phạm và thực tiễn thi hành của Cơ quan Cảnh sát điều tra tinh Bắc Kan” (TS Vũ Gia Lâm hướng dẫn),

Luận văn đã trình bảy những vẫn để lý luận va pháp luật tổ tụng hình sự về

tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm. Phân tích thực tiễn thi hảnh quy định của Bộ luật Tổ tụng hình sự vẻ tiếp nhận va giải quyết nguồn tin vé tội

pham của Cơ quan Cảnh sát điều tra công an tỉnh Bắc Kan; từ đỏ đưa ra giãipháp nhằm hoàn thiên pháp luật va nâng cao hiệu quả cửa hoạt đông này

Luên văn “Nhiệm vụ, quyshawn của Viên Kim sát kit thưec hành quy

công tố trong việc tiếp nhận, giải quyết ngudn tin về tội phạm và thực tiễn thi hành tại tinh Bắc Ninh” của tác gia Nguyễn Thị Phương Hoa năm 2020 đã

trình bay những vẫn dé lý luận và pháp luật về nhiệm vụ, quyền ban của Viên

Kiểm sát khi thực hành quyền công tổ trong việc tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tôi pham và thực tiến thực hiện tai tỉnh Bắc Ninh, từ đó đưa ra gidi pháp

nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động này trong thời gian tới.

Luận văn “Tiếp nhận và giải quyết ngudn tin về tơi pham trong tỗ tung

hình sự và thực tiễn tại Cơ quan cảnh sát điều tra tinh Điện Biên” do Thạc 4Luật học Thảo A Di bao vệ năm 2021 (TS. Mai Thanh Hiểu hướng dẫn) đãtrình bay một số vẫn để lý luân và phép luật vé tiếp nhân và giải quyết nguồntin về tôi phạm trong tổ tụng hình sự tại Cơ quan cảnh sắt điều tra. Phân tích,

đánh giá thực trạng tiếp nhận vả giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm trong tổ

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

tung hình sv tại Cơ quan cảnh sát điều tra Cơng an tinh Điện Biến từ đó đểxuất một sé giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động này.

Cơng trình nghiên cứu của các cơ quan, đoản thé:

'Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã có bai nghiên cứu: “Bàn về một sé vướng mắc trong việc tiếp nhân. giải quyết ngudn tin tội phạm theo

gy dink của Bộ luật TẾ tung hình sự và Thơng te liên tịch 01/2017". Bài

nghiên cửu đã chỉ ra các vướng mắc trong việc tiếp nhận, giải quyết nguồn tin

tôi phạm theo quy định của Bộ luật Tổ tung hình sự và Thông tư liên tịch

01/2017 đồng thời đã đưa ra các giải pháp giúp công tac tiếp nhân, giãi quyết tổ giác, tin báo vẻ tội phạm vả kién nghị khởi tổ đạt hiệu qua cao, đồng thời tăng cường công tác kiểm sat việc tiếp nhận, giải quyết tô giác, tin báo về tội pham và kiến nghị khởi tố, han chế thấp nhất tình trang bỏ lọt tội pham và

làm oan người vơ tơi Ì

'Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Tuyên Quang đã có bài viết. “Mới số khó. khăn, vướng mắc và kiến nghị, đề xuất trong công tác kiểm sát việc tiếp nhân, giải quyết t6 giác, tin báo về tội pham và kiến nght khối tơ” đưa ra một số khó. khăn, vướng mắc và kiến nghĩ, dé xuất trong công tác kiểm sát việc tiép nhân,

giải quyết tổ giác, tin báo vẻ tôi pham và kiến nghỉ khởi t `

'Viện kiểm sát nhân dân tinh Thai Binh đã đưa ra một số quan điểm trong tài viết: “Vướng mắc trong công tác tin If, giải quyết nguồn tin về tôi phạm: nhằm dé nghị Liên ngành tu pháp Trung ương xem xét trước hết sớm sửa đổi, bổ sung Thông tư liên tịch số 01/2017 nhằm tháo gỡ vướng mắc để công tác tiếp nhận, giải quyết nguôn tin vé tội pham đảm bảo toàn diện, hạn chế

ˆ Vi tiềm sẽ nhân din tần Qhăng Nat, Bạn một sổ vướngoắc rong vie tip nhận, gi gyễtngoẫn

t ti pum theo quy ốnh của Bộ hit Tơ omg hah sự vì Thống tr bản trì 012017

Inp JÂmfnrkoguanggúnh gov vurto doi nghi ule d-- Sea pup ọ-1255-1ao-døknghưp 2722.

Dave mt so Vương mac -trng vil ep cồn, ga qyetnigonth-toghameheo-quy-da-cue-bo-hatong hhivee vì thơng aria ich 01-2017

‘VEGSND Thin Quang, Một sơ khó Viên, sướng rắc vì kiến nơ, at ait rang cảng tic kiểm sit vie tấp

hận, gi quyet tô gác, báo vì tơi Huờn và Kiện nghị hổi tổ hap Jin ssqungesh gov ovvao-dok

"agtp virkc do XcLtgiượ-sx1255 the đenvkp-0u2723.02vve So so ong AC ương EDshen gal iyLnguetirtot han theo cu dù rut vo St tơ ng hat gyvn tưng then th 0.

2017

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

thấp nhất tình trạng bỏ lọt tội phạm, bảo vệ quyển vả lợi ích hợp pháp của.

cơng dan?

- Bai viết trên các tap chí chuyên ngành:

Tác gi Lê Minh Long đã có bai viết "Co chế dim bảo thuee hiện có hiệu qué việc tiếp nhận, giải quyết nguồn tin tôi phạm thuộc thẩm quyền giải quyết

của cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao” trên tạp chỉ Ki

số 16/2018. Bài viết đã tìm hiểu các hành vi và chủ thể tội phạm xâm phạm.

hoạt động tư pháp, tôi phạm tham những, chức vụ xảy ra trong hoạt động tư

pháp thuộc thẩm quyên giải quyết của cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Phân tích cơ chế đảm bảo thực hiện có hiệu quả cơng tác tiếp nhân, giải quyết nguồn tin tội pham thuộc thẩm quyền của cơ quan diéu tra Viện Kiểm sat nhân dân tơi cao.

Tác giả Nguyễn Ngọc Phong đã có bài viết: “Mới số ý kiến về kiểm sát

việc wie i "nguồn tin về tôi phạm" do công an cấp xã tiếp nhân, phân loại vaxử ly” trên tạp chí Kiểm sát số 11 năm 2017. Bai viết đã nêu và phân tích

quy định pháp luật và thực tế việc tiếp nhân, phân loại, xử lý tổ giác, tin bao về tôi phạm của Công an cấp xã, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác kiểm sắt vé sử lý " nguồn tin vé tôi phạm" do Công an cắp xã tiếp nhận,

phan loại va zử lý

Bai viết “Mông cao hiệu gud công tác tiếp nhân, giải qn

tôi phạm thuộc thâm quyền cơ quan điều tra Viên kiểm sát nhân dân tối cao đáp từng yêu cầu nhiệm vụ” của hai tác gia Nguyễn Toàn Thắng và Nguyễn Tuan Anh trên tạp chí Kiểm sát số 08 năm 2017 đã nêu trong những năm qua, tình hình vi phạm và tội pham xảy ra trong hoạt động tư pháp diễn ra phức tạp.

Cơ quan diéu tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao là cơ quan điều tra chuyên.

ˆ VESND Tải Bik, Vuong mắc wg cảng túc tụ Ý, git guấ: nghền th vì tải pm

"hgpsJNkandha ohh gov nl Arte VI2908/Vuơng nạ “ương cong acs ga gape NAD

ghenbeml

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

trách gop phan lam trong sạch bộ máy tư pháp, xây dung nén tư pháp vững,

mạnh. Từ thực trạng và nguyên nhân, tác giả đưa ra các giải pháp cho côngtác trên

Tac giả Lê Huỳnh Tan Duy, Lê Quốc Nghĩa đã co bai viết: “Han chế trong quy đmh của pháp luật tổ tung hình sự Việt Nam về tiếp nhận, gidt quyét ngiỗn tín vỗ tội pham” trên tạp chí Khoa học pháp lý số 2 năm 2020. Bài viết đã phân tích và đánh giá những điểm thiếu sót, hạn chế trong quy

định của pháp luật tổ tung hình sự Việt Nam về tiếp nhận, giải quyết nguồn

tin vẻ tội pham. Trên cơ sở đó, nhóm tác giả đưa ra những dé xuất sửa đổi, bo sung nhằm hoàn thiện quy định pháp luật về tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về.

tơi pham, thao gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực t ap dụng

Qua nghiên cứu tỉnh hình trên cho thấy chưa có cơng tình khơa học nảonghiền cứu một cách có hệ thống tồn điện dưới góc độ nối dung quy định của

pháp luật về tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm va thực tiễn thi hank Với tình hình nghiên cứu trên, lại một lân nữa cho phép khẳng định việc nghiên cứu để tài "Tiếp nhận, giải quyết nguén tin về tội phạm trong Tổ hong hình sue Việt Naơn "là đời hoi khách quan, cấp thiết, vừa có tính lý luân, vừa có tinh thực tiến.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.

Luận văn có đối tương va phạm vi nghiên cứu như sau:

- ĐI tương nghiên cứu: Luân văn nghiên cứu một sé vẫn dé lý luận và quy định của pháp luật vẻ tiếp nhân, giải quyết nguồn tin về tội pham va thực. tiễn tiếp nhân, giải quyết nguôn tin về tội pham.

~ Phạm vi nghiên cửa:

‘Vé nội dung, luận văn nghiên cứu quy đính của pháp luật Tổ tụng Hình

sự Việt Nam hiện hảnh về tiếp nhận, giải quyết nguôn tin về tôi pham Bên.

cạnh vẫn dé lý luận vả quy định của pháp luật, luận van củn nghiên cứu, đánh

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

giá thực tiễn thi hành va giải pháp yêu cầu nâng cao chất lượng tiếp nhận, giải

quyết nguồn tin vẻ tội phạm.

'Vẻ không gian: Luân văn nghiên cứu việc tiếp nhân, giải quyết nguồn tinvẻ tội pham trên pham vi cả nước.

‘Vé thời gian: Luận văn nghiên cứu việc tiếp nhận, giải quyết nguồn tin

vẻ tôi pham trong giai đoạn từ nim 2018 đến săm 20214. Mục đích và

41. Mục đích nghiên cứu

Mục đích của luận văn là nghiên cửu, làm rõ những van dé lý luân cũng

quyết nguồn tin vé tôi pham va thực tiến thi hành Trên có sỡ đánh giá quy

định của pháp luật Tổ tụng hình sự Việt Nam vả thực tiễn thi hanh các quy. định nay, tác giả đưa ra những dé xuất nhằm hoàn thiện pháp luật va để xuất nông cao hiệu quả hoạt đông tiếp nhân va giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm. trong Tổ tụng hình sự.

4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

đạt được mục đích đã nêu, nhiệm vụ nghiên cửu của để tải là

- Phân tích, lam rõ những van dé lý luận về tiếp nhận và giải quyết

nguồn tin vẻ tơi pham.

- Phân tích các quy phạm pháp luật Tổ tụng hình sự hiện hành ví nhân vả giải quyết nguồn tin về tôi phạm.

- Đánh giá thực trạng quy định va áp dung các quy đính của luật Tổ tunghình sự hiện hành vẻ tiếp nhận và giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm.

- Để xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và dé xuất nâng cao. hiệu quả hoạt động tiếp nhân va giãi quyết nguén tin vẻ tội phạm trong Tổ tung

hình sự

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu.

Trong cơng tình nghiên cứu khoa học của minh, tác giã đã van dụng

phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin (bao gồm chủ nghĩa duy vật

biện chứng và chủ nghĩa duy vat lịch sử) kết hợp với tư tưỡng Hỗ Chi Minhva các chính sách của Đăng, Nhà nước vẻ nha nước và pháp luật. Bên cạnhđó, các thành tựu vẻ triết học, lich sử, các học thuyết chính trị - pháp lý củacác nhà nghiên cứu đi trước cũng là những cơ sở lý luận quan trọng giúp tácgiã có cơ sử di sấu vào nghiên cứu,

Trong quả trình nghiên cửu khoa học, tác giả sử dụng sử dung các

phương pháp cụ thể như:

- Phương pháp phân tích — tổng hợp: Việc phân tích các quy định của

pháp luật vẻ tiếp nhận và nguồn tin tôi phạm giúp tác giả hiểu được sâu

sắc vấn dé nghiên cửu từ đó có những đánh giá để xuất các nội dung liên quan đền van dé nay.

-Phương pháp so sảnh: Trong luận văn của minh, tác giã cling sit

dụng phương pháp so sánh để thay được sự phát triển, thay đổi của quy. định pháp luật vẻ tiếp nhân va nguồn tin tôi phạm, vé thực tiễn tiếp nhận. và nguồn tin tôi phạm tử số liệu các năm để làm nổi bật được các nội

dung muốn truyền tai của luận văn.

- Phương pháp liệt kê. Tác giả cũng sử dụng phương pháp liệt ké để dẫn

chiếu các tai liệu tham khảo, các quan điểm, nhân thức luận của các nhà nghiên cứu trước đó về tiếp nhân và giải quyết nguôn tin vé tội pham để tim kiểm những điểm giống, khác trong quá trình nghiên cứu.

- Phương pháp thu thập, thống kê sổ liệu. Phương pháp thu thập sé liệu la phương pháp tìm kiểm vả tổng hợp thông tin, kiến thức, lý thuyết từ các nguồn đã có sẵn tử đó xây đựng lý luận vả chứng minh vả tổng hợp tao thánh các luân điểm Trong luận văn của mình, tác giả đã thu thập số liệu từ Báo cáo tổng kết công tác ngành Kiểm sát các năm để làm cơ sở đánh gia thực trang tiếp nhận và giải quyết nguồn tin tội phạm trong một giai đoạn nhất định.

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Việc vận dung các phương pháp nghiên cứu kết hợp với việc tham khảo,lay ý kiến của các vi chuyên ga, các nhà nghiên cứu khác về lĩnh vực liênquan cũng đồng góp khơng nhỗ vào thành cơng của bài luận văn.

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn.

Để tai nghiên cứu có những đóng góp quan trong sau

Những đóng góp về mặt lý luân của đề tài:

Dé tải đã góp phân lam rổ khái niệm nguon tin vẻ tôi phạm, tiếp nhận. nguôn tin về tôi phạm, giải quyết nguồn tin vẻ tôi phạm, ý nghĩa va những nguyên tắc áp dung trong tiếp nhân, giải quyết nguén tin vẻ tội phạm. Qua

việc phân tích quy định của pháp luật Tổ tụng Hình sự hiện hành về van để

nay, luận văn sẽ la để tai tham khảo thiết thực va bé ich cho các bạn sinh viên,

học viên tại các cơ sỡ dio tao luật không chỉ trong lĩnh vực tiép nbn, gidiquyết nguôn tin vẻ tôi pham nà còn hướng tới trỡ thảnh một tai liệu thiết thựcvà toàn dién cho các nhà nghiên cứu, các nhà lập pháp vẻ van dé nay.

Những đóng góp thực tiễn của đề tài:

- Đây là một cơng trình nghiên cứu có hệ thống, kết quả nghiên cứu sẽ là

nguồn tham khảo cho các hoạt động xây dựng chính sách pháp luật vẻ tiếp

nhân, giải quyết nguồn tin vẻ tội pham.

- Luận văn đã tìm hiểu được thực tiễn việc tiếp nhận, giải quyết nguồn. tin về tội pham trong những năm gin đây, từ đó có những cơ sở để đánh giá được những kết quả đạt được cũng như những bắt cập, hạn chế trong quy định của pháp luật về iép nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm.

- Luận văn cũng để suất một số gidi pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong

việc tiép nhận, giãi quyết nguồn tin vẻ tôi phạm phù hợp với yêu cầu của công cuộc cải cách từ pháp và xây dựng nha nước pháp quyển 6 nước ta hiện nay.

- Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phan giúp các cơ quan có thẩm. quyển giải quyết các tình huồng liên quan đến tiếp nhận, giải quyết nguồn. tin vé tội phạm góp phan nâng cao hiệu quả việc ap dụng pháp luật trong thực tiến.

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

Kết quả nghiên cứu của luận văn có ý nghĩa quan trọng vẻ phương diện ty luận và thực tiễn liên quan dén chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp trong việc giải quyết tin báo, tô giác về tội phạm vả kiên nghỉ Khởi tô của Viện

kiếm sắt nhân dân.

7. Kết cấu luận văn.

Ngoài phan mỡ đầu, kết luận, danh mục tải liều them khảo, luân văn cókửt cầu 3 chương như sau:

Chương 1: Một sé vẫn dé lý luận vẻ tiếp nhân, giải quyết nguồn tin vềtôi pham trong Tổ tung hình sự

Chương 2: Quy định của pháp luật Tổ tụng hình sự Việt Nam về tiép

nhân, giải quyết nguồn tin về tội phạm va thực tiến thi hành.

Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tiếp nhận, giải quyết

nguôn tin vẻ tội pham trong Tổ tung hình sự.

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

MOT SỐ VAN DE LÝ LUẬN VE TIẾP NHAN, GIẢI QUYẾT NGUON TIN VE TOI PHAM TRONG TO TUNG HÌNH SỰ

1.1 Khai niệm tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm trong Tố

tụng hình sự

1.1.1. Khái niệm ngn tin về tội phạm

Theo từ điển Tiếng Viet: “Nguồn là nơi bắt đầu, nơi phát sinh, có thể cung cấp“ Theo do, ngn tin về tội phạm có thể hiểu là nơi cung cấp, nơi

phát hiện ra những thông tin về tội phạm.

Điểm d, khoản 1 Điều 4 BLTTHS năm 2015 quy định: “nguồn tin về tôi phạm gồm tổ giác, tin bảo về tội pham, kiến ngìủ khởi tổ của cơ quan, tổ

chức, cá nhân, lồi khai cha người tự tú hoặc các thơng tin vé tơi phạm do cơ

quan có thẩm qun tổ tung trực tiếp phát hiện

Tai thơng tr liên tích số 06/2013/TTLTBCABQPBTC BNN&PTNT -VESNDTC ngày 02/8/2013 cia Liên ngành Trung ương đã giãi thích khái

é tơi phạm như sau:

niêm tổ giác, tin báo

Tổ giác vẻ tội phạm là những thông tin hành vi có déu hiệu tội pham do cá nhân cụ thể cùng cấp cho cơ quan, cá nhân có trách nhiệm tiép nhận, giãi

quyết. Tin báo về tội phạm 1a những thơng tin vẻ bảnh vi có dẫu hiệu tôi

pham trên các phương tiện thông tin đại chúng hoặc do cơ quan, tổ chức cung cấp cho cơ quan, cá nhân có trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết. Đến nay, BLTTHS năm 2015 đã nêu cụ thé, chỉ tiết vé khái niệm tin bảo, tổ giác tội pham Cụ thể, khoản 1 Điều 144 BLTTHS năm 2015, quy định:

“1. Tổ giác về tội phạm là việc cả nhân phát liện và tố cáo hành vi có dấu hiệu tội phạm với cơ quan có thẩm quyễn.

"Boing Phê 2019) Từ đến Thing Việt, NXB Hing Đức, Ha Nội, r576

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

1. Tin báo về tội phạm là thơng tin về vụ việc có đẫu hiệu tơi phạm do co quan, 16 chức, cá nhân thông báo với cơ quan có thẩm quyển hoặc hơng tin

vé tội phạm trên phương tiên thơng tin dai chúng:

Qua đính ngiĩa trên va các quy định khác liên quan, có thể phân biệt tổ giác và tin báo qua các đặc điểm sau:

'Về chủ thể thực hiện: Tổ giác tôi phạm 1a hành vi thực hiện bởi cá nhân để tổ cáo về những hành vi ma họ cho rằng đó là hành vi có dầu hiệu của tội pham hoặc là hành vi phạm tội. Cơng dan có quyền và nghia vụ tô cáo về hành vi vi pham pháp luật hình sự ma ho biết với các cơ quan, tổ chức. Cơng dân có thé tơ cáo vé tơi pham với bat cứ cơ quan, tO chức nao ma họ thay

thuận tiện nhất. Trong tắt cả các trường hợp đó, sự tổ cáo cla công dân về tội

pham déu được coi lé tổ giác. Tuy nhiên, đổi với tin báo vẻ tội phạm, thông tin cung cấp cho cơ quan có thẩm quyển điều tra lại có nguồn gốc đa dang hơn, có thể là cá nhân, cơ quan, tổ chức hoặc các phương tiên thông tin đại

chúng đưa tới.

'V ban chất: Tổ giác tôi pham là sự tổ cáo hành vi pham tội của cá nhân

với một cơ quan, tổ chức bat kỹ nào do. Trong khi đó, tin bao tơi phạm có thé là sự chuyển tiếp những thông tin ma cơ quan, tổ chức đã nhận được tir tố.

giác tội phạm của công dân hoặc những thông tin thu được từ hoạt động

nghiệp vụ của ngay chính tổ chức đó (ví dụ, qua thanh tra, kiểm tra) hoặc

được phát hiện do hoạt đông truyền thông theo chức năng nghề nghiệp (của

các cơ quan thông tin đại chúng) đến với cơ quan điều tra có thẩm quyển giải

quyết theo quy định của Bộ luật Tổ tung hình sự.

Kiến nghị khỏi tổ là việc cơ quan nha nước có thẩm quyển kiến nghĩ

bằng văn ban và gũi kèm theo chứng cứ, tai liêu có liên quan cho Cơ quancó thẩm quyển xem xét xử ly vụ việc có dấu hiểu tội phạm Vi đu: Eiểm

toán Nhà nước kiến nghị Viên kiếm sát tỉnh A khởi tổ hành vi trên thuế của

công ty B

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Người pham tôi tự thú là việc người pham tôi tư nguyện khai báo với

cơ quan, tổ chức vẻ hành vi phạm tôi của mình trước khi tội phạm hoặc người phạm tơi bi phát hiện. Vĩ đụ: một người trộm cắp tài sản, chưa có ai phat hiện ra, nhưng người a6 tự đến cơ quan công an dé nhận tôi và khai

ra hành vi của mình

Thơng tin vé tội phạm do cơ quan có thâm quyển trực tiếp phát hiện" là những vụ việc Cơ quan có thẩm quyển đã bất, áp dung các biển pháp ngăn chăn và vụ việc đã rõ “đấu hiệu của tội phạm” đủ căn cử để khởi tổ vụ án. hình sự và cả những vụ việc sau khi Cơ quan có thẩm quyên phát hiện phải tiến hành xác minh một số tai liệu mới đủ căn cứ kết luận hảnh vi có chu thành tội phạm hay khơng và có thé được khởi tổ vụ án hình sự hoặc giải quyết bằng việc xử lý hành chính hoặc khơng có hành wi vi pham, những vụ việc này phải được thu lý giãi quyết theo trình tự quy định tại BLTTHS và

Thơng từ liên tịch số 01/2017/TTLT ngày 29/12/2017

Nhu vậy, có thé hiểu: “Ngư tít vé tơi pham là những thơng ti vỗ sự

việc hay hành vi có dẫu hiệu của tơt phạm đo cá nhiên, cơ quan tổ chức cưng

cấp hoặc các thơng tin về tơi pham do cơ quan có thẩm quyển tiến hành tổhing trực tiếp phát hiện mà dua vào đỗ các cơ quan này vác Äinh có haykhơng có dẫu hiệu của tội pham

1.12. Khái niệm tiếp nhận nguôn tin về tội phạm:

Căn cứ vao nguồn tin về tội phạm, các cơ quan có thẩm quyển áp dung

các biện pháp luật định về xác đính có hay khơng có dẫu hiệu cia tơi phạm

Dâu hiệu của tơi phạm la các đặc điểm thể hiện tính chất xã hội của hảnh vi

nguy hiểm cho sã hội được coi là tội pham, được sử dụng lam căn cứ phân biệtvới các hành vi vi pham pháp luật khác. Các dẫu hiệu nảy được quy đính tạiĐiệu 8, Điều 9 BLHS năm 2015 sửa đỗi bỗ sung năm 2017. Trong đó, hành vi

có dấu hiệu tội pham là hảnh vi hơi tụ đẩy đủ các yêu tố: (1) Tính nguy hiểm cho xế hội, (2) Tính trái pháp luật hinh sự, (3) Tinh có lỗi, (4) Tinh phải chiu

hình phat.

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

'Việc phát hiện, tố giác, bao tin vẻ tơi pham cho cơ quan có thẩm quyền. tiến hanh tổ tụng là quyền vả nghĩa vụ của mọi cơ quan, tổ chức, các nhân. Các cơ quan có trách nhiệm tiếp nhên có nghĩa vụ phải tiếp nhận đây đủ, không được tử chối tiếp nhận tổ giác, tin báo về tôi pham, kiến nghị khởi tổ. Co quan, tổ chức có trách nhiệm tiếp nhận tơ giác, tin báo vẻ tội phạm, kiến nghị khởi tố bao gồm: CQDT, VKS tiếp nhận tổ giác, tin báo vẻ tội pham,

kiến nghĩ khởi tổ, Cơ quan khác có trách nhiệm tiếp nhận tổ giác, tin báo về

tôi phạm. Vậy, như thé nào là tiếp nhận nguôn tin ve tôi phạm.

Trên phương dién ngôn ngit hoc: “Tiếp nhận" la một động từ, được hiểu. là “đón nhận cải từ người khác, nơi khác chuyễn giao cho ”Š Theo từ điển Tiếng Việt: “Tiếp nhận ia đón nhận cái từ người khác, nơi khác chayén giao cho °® Theo khái niệm nảy, tiếp nhận nguồn tin về tội phạm là đón nhận các thơng tin có dầu hiệu tơi phạm do các cơ quan, tổ chức, cá nhân chuyển đến. Các thông tin vé tội phạm được phản ánh qua nhiều nguồn khác nhau, muốn có được các thơng tin nảy, các cơ quan có thẩm quyên phải tiếp nhân từ các nguồn.

tin đó

Dưới góc đơ pháp lý, theo quan điểm cá nhân, tác giã cho rằng. “Tiếp

nhân nguẫn tín vé tơi pham là hoạt động của Cơ quan đu tra. Viên kiễm sátTồ án, Cơ quan tỗ chức kiđón nhận thơng tin vỗ sự việc, hành vi có dấu

1 hiệu tơi phạm do cá nhân, tổ chức,

th thủ túc deve pihiệu của tội phạm hoặc nght ngờ có

cơ quan nhà nước cung cấp, chuyén giao theo trì ip luật tổ tung hình sự quy anh

1.1.3. Khái niệm giải quyết ngn tin về tội phạm

Hiên nay chưa cỏ mốt khái niêm chính sác về cụm từ “Giát quyết nguồntim về tôi phạm”. Tuy nhiên, căn cứ vào quy định nguồn tin vé tội phạm có

thé ic dink: “Giải quyết nguồn tin về tội phạm chỉnh là hoat động kiểm tra xác minh, tổ giác, tin báo về tội phạm. kiến nghi khởi tổ của cơ quan, tổ chức,

ˆ Viên Nein ngỡhọc — Trmngtâm Từ Gn học, S84 985

bing Thể C016) Từ in ng Vit, XB Hing Đức, Hi NGip 1251

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

cá nhân, lời khai của người phan tôi tự that và thông tin về lội phạm do cơ quan có thẩm quyền tiên hành trực tiếp phát hiện nhằm xác dink có nay khơng có dẫu hiệu tội phạm

Co quan điểm cho rằng: “Giải quyết ngiễn tin v tôi phạm chính là hoạt

định Khơi tđồng tiếp nhân, kiểm tra, xác minh nguồn tin đỗ ra các uy"

Me *hỗi tổ vụ án hình sự hoặc tam đình chỉ việc xác minh, kiểm tra ngu

7 Tuy nhiên, theo tác giãi, ý kién này chưa thực sự chính ác vi hoạt động “tiếp nhận" không đông nhất với hoạt động "giải quyết nguồn tin” ©

Có quan điểm khác cho rằng. “Giái guyết nguôn tin về tội phạm là hoạt động của cơ quan có thẩm quyền mà pháp iuật có quy đình, tiến hành xem xét những nguôn tin về tội phạm đỗ ra quyết ãình khởi tơ hoặc khơng khơi tổ vụ da cũng nhue các guy đinh khác theo guy ainh cũa pháp Iuật”” Khải niệm này

mặc dit đã có những yêu tổ hợp lý như đã xác định được thẩm quyển giãiquyết, bình thức văn bản tổ tung áp dụng cho kết quả hoạt động giải quyếtôi pham nhưng chưa lâm rõ mục đích chính của hoạt động giảingn tin vé

quyết nguồn tin về tội phạm là nhằm xác định có hay khơng có đầu hiệu tơipham để ra một trong các văn bản tổ tụng của giai đoạn khối tô vụ án la quyết

định khối tổ hoặc quyết định khơng khởi tổ vụ án hình sự.

Theo tác gia: “Giải quyết nguồn tin vệ tôi phạm là hoạt động kiểm tra xác minh các nguẫn tin về tội phạm do cơ quan, người có thẩm quyền khơi tố thực hiện bằng các biện pháp cân thiét theo quy định của pháp iuật tổ tụng hình sự nhằm xác dimh vu việc, hành vi được phan ánh trong nguồn tin về tơi phạm cơ hay khơng có dẫu hiệu của tội phạm đề ra quyết dim Khơi tơ vụ ám

hình s hoặc quyết dinh khơng khổi tỔ vụ án hình su”

Hoạt đông giải quyết nguôn tin về tội pham sé bất đâu từ khi tiếp nhân hoặc phát hiện sư việc có dầu hiệu nghĩ ngữ pham tội và kết thúc bằng việc cơ

Truong Văn Cương (2015), “Tux tn vi xhững khó khăn, vướng mic trong việc gi quyết tổ gác th báo,vì tơ em vi rơnnguThổitÐ% Tp dali st Q0) p95,26

“um Anh Đức C01), Nim và, quyện hạn cia VEStang gi quyết tổ gúc tin báo vÌtộighươn vi kiếnghana, Lain văn Thạc sĩ tịt học, Rường nhọc Lui Hà Ns, 10

“Ba V Gen GOLD, “itt yin ep sự deh tong Gre Bộ tông Tàn (in)‘td gác th bow tdiphum vi rn nợ Xhốitổ, Tp chiladm sit 09),

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

quan có thẩm quyển ra quyết định khởi tố hoặc quyết định khơng khởi tổ VAHS, có thé khái quát thành ba bước:

Bước 1: Phân loại, xác định thim quyền giãi quyết ngôn tin vẻ tội phạm. Bước 2: Tiến hành các hoạt động kiểm tra, xác minh (giải quyết) theo

quy định của pháp luật TTHS nguồn tin đã tiép nhận

Bước 3: Để xuất việc ra quyết định khởi tố hoặc quyết định khơng khỏi

tổ vụ án hình sv.

12. Vi trí, vai trị của tiếp nhận, giải quyết ngudn tin về tội phạm. trong Tố tụng hình sự

Mục đích của việc tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tôi phạm lả thu thập các thông tin vẻ nội dung diễn biến sự việc, hành vi được phan ánh, kiểm tra,

xác mình các thơng tin đó nhằm xác định vụ việc đã xảy ra trên thực tế có hay

khơng có dầu hiệu của tội phạm để trên cơ sở đó ra quyết định khởi tố vụ án

hình sự hoặc quyết định khơng khỏi tổ vụ án hình sự.

Thực hiện tốt việc tiếp nhân và giải quyết nguồn tin vé tôi pham gop

phan tăng cường pháp ché, bão vệ quyển con người, quyên và lợi ích hợp.

pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức trước khi khởi tố vu án, khối tổ bi canvà áp dụng các biện pháp nghiệp vụ của giai đoạn điều tra cùng với các giaiđoạn TTHS khác, góp phân có hiệu quả vào cuộc đâu tranh phịng và chingtơi pham trong tồn thé sã hơi. Thực hiện tốt, kip thời, đẩy đủ chính xáccơng tác tiếp nhân, giải quyết ngn tin vẻ tơi phạm có ý nghĩa quan trong

in tôitrong việc thực hiện mục dich của TTHS là “bdo đấm chính xác va xicơng minh, kịp thời mot hành vi pham 16, phòng ngừa, ngăn cpham. khơng để lot tội phạm

12.1. Vị trí của tiếp nhận, giải quyết ngn tin vé tội phạm trong TƠ

tung hình sie

Hiện nay, có một số tranh ln vẻ vị trí của tiếp nhân, giải quyết nguồn

tin vẻ tội phạm trong Tổ tụng Hình sự Có ý kiến cho rằng tiếp nhận, giải

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

quyết nguồn tin về tội phạm lả hoạt động mở đâu của quá trình giải quyết vụ.

an hình su, Đồng tinh với ý kiến này, một quan điểm khác khẳng định tiếp

nhân va giải quyết tổ giác, tin báo vẻ tội phạm vả kiến nghị khởi tổ la bước di đầu tiên của cơ quan điều ta và Viện kiểm sắt trong quả trình phát hiện và xử lý tôi phạm! Rõ rang, thủ tục tiếp nhận, giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm, kiến nghị khỏi tố là những bước đầu tiên của tinh tự khởi tố vụ án hình sự

(gai đoạn khởi tổ vụ án) vì các lý do như sau:

Thứ nhất, khối tơ vụ án hình sự là giai đoạn tơ tung đâu tiền, tao tiên để

cho các giai đoạn tổ tụng tiếp theo như điều tra, truy tổ, xét xử vụ án hình sự.

Khối tơ vụ án hình sự cũng được chia thành các tiểu giai đoạn, trong đó tiếp nhân, giải quyết nguồn tin về tôi phạm vả kiến nghị khởi tổ là tiểu giai đoạn đâu tiên của giai đoạn khởi tổ vụ án hình sự. Bởi vì để ra quyết định khởi tổ vụ án hình sự, cơ quan có thẩm quyển phải chứng minh sự việc bị khởi tổ có dấu hiệu tơi phạm Các thơng tin sử dung để zác minh có déu hiệu tơi phạm có thể do cơ quan có thẩm quyển tự phát hiện, tim kiểm, thu thập. Thủ tục tiếp nhân, giải quyết tin báo, tổ giác về tội phạm vả kiến nghị khởi tổ có mục đích phát hiện, thu thập và cũng cổ các thông tin ban đâu la căn cứ để ra các quyết định tổ tụng tiếp theo. Các thơng tin nay cứng có thé sẽ được sử dụng. để làm chứng cứ xic đính hành vi phạm tơi và hình phat áp dụng cho người thực hiện hànVipbaurr6L VI dây: th Hi dp Hhấuu gi guýết nguân th Về tôi pham và kiến nghị khởi tố phải diễn ra trước các thủ tục tô tung tiếp theo của giai đoạn khởi tổ vụ an như ra quyết định khởi tố hoặc không khởi tổ

“Thất hai, liêu rằng có nên coi thủ tục tiếp nhân, gidi quyết tin báo, td giácvề tôi phạm và kiến nghị khỏi tổ là thủ tục tiên tổ tung khơng? Mặc di những

© Phạm Vin Gin 2015), Một số ý in gp các quy nh tạng ăythảo Bộ td mg Hàn cự Gia dS)itd gác thbievìtơiphem và tiên nghị thơn, Tp dư km st (09)

` Mãi bie Bên C2015), "Vind git quit và la sự vậc gi guy tổ đặcth bio vì tơ phạm vì kiến

anguilhditd trưng dio Bộ hits ng hàn sự đốn" Tp chỉ im sát (17),227

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

can được tiếp tục xác minh sự chính xác, trung thực. Tuy nhiên, nếu ngay từ. giai đoạn đầu, thông tin được kiểm chứng theo một quy trình chặt chế thi sé

giúp cho các giai đoạn tổ tụng sau được thuận lợi cũng như tránh được những

sai sot. Ví dụ ngay sau khi nhân được đơn td giác vẻ hảnh vi hiếp dâm, cơ quan có thẩm quyền ngay lập tức tiền hành trưng cầu giám định thi có thể xác.

định được dẫu vất của thủ pham trên người nạn nhân như tỉnh tring và các

dich sinh học khác. Đây là những chứng cử quan trong để ác định người pham tôi. Từ thời điểm tiếp nhận tin báo, tổ giác vé tôi pham vả kién nghĩ khởi tố, CQĐT bắt đầu tiền hanh các hoạt đông điều tra, phân công điều tra viên tiến hành ác minh, thu thập chứng cứ, áp dung các biên pháp ngăn chăn. can thiết vả tổ chức các hoạt động điều tra khác theo quy định của pháp luật”.

Do vay, cần có những quy định pháp luật về quy trình, thủ tục tiếp nhận, gidiquyết tin báo, tô giác vẻ tôi phạm và kiến nghỉ khởi t. Néu như coi giai đoạnnay là giai đoạn tiên tổ tụng thi không thật sự phủ hợp về mặt lý luận khi sắc

định một giai đoạn tố tụng (với nhiệm vụ tổ tụng đặc trưng thể hiện vai trị

của nó trong quả trình giải quyết vụ án hình sự, chủ thé tiên hành tổ tung đặc

trưng, văn bản tổ tung đặc trưng va có sự rõ rang về thời điểm bắt đầu và thời điểm kết thúc để chuyển sang giai đoạn tô tụng tiếp theo). Vi vậy, giai đoạn. nay tiếp nhận, giải quyết tin báo, tổ giác vé tội phạm vả kiến nghị khởi to (tiếp

nhân và giải quyết các nguồn tin vé tột phạm) cân được coi là thủ tục tổ tụng

cần thiết va bắt buộc của giai đoạn khởi tổ vụ án hình sự và được điều chỉnh.

bối Bộ luật tổ tụng Hình sự

12.2. Vai trị của tiếp nhận, giải quyết ngn tin vê tội phạm trong Tơ

tung hình sie

Tổ giác, tin báo vẻ tội pham và kiến nghỉ khi tô là những nguồn thơngtin quan trọng góp phần rất lớn vao việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý hảnh vivi pham vả tôi pham, bio vệ loi ich của Nha nước, quyển va lợi ich hop pháp

` Nguễn Đàn Bong G013), Wing cạo chit hưng tạ bnh gain cổngt vi aim sithowt ing eitaqyftts gam bio tip a côn nu hit" Tap hi im st 7),21

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

cia công dân”, Vai trò của thủ tục tiếp nhận, giải quyết tin báo, tô giác vẻ tôi

pham và kiến nghị khởi tổ được thé hiện ở những điểm sau đây:

Mot là, việc thực hiện nghiêm chỉnh, day đủ thủ tuc tiếp nhân, giải quyết

nguồn tin về tội phạm va kiến nghị khởi tổ sẽ giúp cho cơ quan có thẩm. quyển phát hiến được các hành vi phạm tôi. Qua sinh hoat, cuộc sống hàng ngày, quan chúng năm bắt thông tin có liên quan.

trên địa ban mình cư trú như: Tình hình sinh hoạt, đời sơng, ÿ thức chấp hànhchính sách, pháp lt, thai đơ chính trị, tâm ty, ngun vong chính đáng hoặcan ninh, trết tự xảy ra

những vướng mắc, oan ức của người dân, những mẫu thuẫn trong nội bộ nhân

dân, những dư luân còn gây ra tranh cãi trong nhân dân, tinh hình hoạt động

của các loại tôi pham, các phan tử xâu, tê nan 28 hội, nguyên nhân, diéu kiện của tinh trạng phạm tội trên dia bản ..¥. Quan chúng nhân dân cung cấp những thông tin nảy thông qua tin bao, tổ giác vé tội phạm. Trên cơ sở những

thông tin này, lực lượng công an sé kịp thời áp dung các biên pháp nghiệp vụ.nhằm ngăn ngừa tội phạm xảy ra

Hai li, để ngăn chăn việc thực hiện tội pham va hau quả của tội phạm.

(Gc biệt là những tin báo vẻ tội pham trong giai đoạn chuẩn bí pham tơ), tộipham đang diễn ra, tôi pham đã hoản thành nhưng chưa kết thúc, bảo vệ antồn va bí mật cho danh tinh nan nhân cia tôi pham, người tô giác, báo tin vé

tơi pham ngay từthời điểm nảy đã cần có các biên pháp ngăn chăn, bảo về kip thời từ phía lực lượng cơng an nhân dân, chính quyền địa phương va quan

chúng nhân dân

Ba là, dé thực hiện kip thời các biến pháp điều tra ngay tại hiện trường như.

lấy lời khai người bi hai, người chứng kiến, người bị bắt quả tang, bắt người bị

giữ trong trường hop khẩn cấp, thực hiển các biển pháp truy nã, truy tìm theo dầu vết nóng và các biện pháp nghiệp vụ khác của lực lượng công an nhên dân.

ˆ Tượng Vin Cung G019, "Tag tấn vị hốngthó hỏa vướng ắc tơngvộc đẫ gyệttổ gác ch.

Yáavitô ghen vụ tin ng hổ”, Tp dưtiễm st GÓ)E21 ine

° Tang Vin Chang C019, “Tax tổ v nhống io bain tương nắc range giants gác ty

‘bio về tảighưm và ii ng thốitổ", Tp chili st (10),525,26

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

"Bồn là, tiên hành thủ tục tiếp nhận, giải quyết tin báo, tố giác về tội pham va kiến nghị khởi tổ giúp cho cơ quan có thẩm quyển thu thập đây đủ thông tin tin cây để sắc định dấu hiệu tơi phạm hoặc khơng có dầu hiệu tội pham dé ra các quyết định tổ tung đúng đẫn Nói mốt cách khác, việc thực hiên nghiêm túc va hiệu quả thủ tục tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội pham và kiến nghị khởi tổ giúp cho cơ quan có thẩm quyền “phát hién chính

xác, nhanh chóng và xử If kịp thời mọi hành vi phạm tôi °

143. Những nguyên tắc áp dung trong tiếp nhận, giải quyết nguồn tin tộiphạm.

Tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo vẻ tôi phạm là một hoạt động

TTHS cia cơ quan có thẩm quyền, theo đó, hoạt đông nay tuân thủ các nguyên tắc chung được quy định trong TTHS, trong đó, một số ngun tắc

mang tính đắc thù của hoat động nay gồm:

13.1. Tôn trọng và bảo vệ qun con người, qu ơn và lợi ích hop pháp

của cơ quan, tô chức, cá nhân

Những người dám đứng lên đầu tranh, tổ giác tôi pham là những người

dũng cảm. Tuy nhiên, trong nhiễu trường hợp, người bi tổ giác, tổ cáo đe doa hoặc dùng vũ lực, dùng quyển lực để xêm hại đến tính mang, sức khöe,

danh dự, nhân phẩm của người tổ giác, tổ cáo hoặc người thân của những

người nay. Người bị tổ giác, tổ cáo có thé sử dung các biên pháp đê hèn khác làm ảnh hưởng tiêu cực đến đời sông tinh than va vat chất của người to ;iá tổ ea

‘Vi vậy, pháp luật can quy định các cơ quan tiếp nhận, giải quyết tin bao,

tô giác vé tôi pham và các cơ quan thuộc lực lượng công an nhân dân có nghĩavụ bão dam (1) an tồn vẻ tinh mang, sức khée, danh dự, uy tin va tai sản củangười tổ giác, bao tin vẻ tôi pham, (2) an tồn vé tai sản, uy tín của cơ quan,

tổ chức báo tin về tơi pham, (3) an toản vẻ tính mang, sức khỏe, danh dự, uy

* Rm Qudc Hay (3009), Bin về Makin tổ gic tip”, “Ti bio w i ôm "và đun ngự hốt18" wang Bộ hật Tổ tong hi sự, Tp chi a si (17), 026

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

tin va tai sản người đứng dau, cán bộ trực tiếp tham gia của cơ quan, tổ chức

báo tin vé tôi pham.

'Về cơ bản các biện pháp bảo đầm an toản bao gồm:

Mot là, cần han chế đến mức tối thiểu việc sử đụng lời khai của người tố giác, người bảo tin làm chứng cứ. Lời khai của họ nên được sử dụng để Cơ

quan điều tra tiến hành các phương án thu thêp, sác minh tai liệu, vật chứng

lâm chứng cứ. Cơ quan điều tra cân chuyển hóa lời khai sang các ngn chứng. cử khác như kết luận giám định, biên ban Khám nghiêm hiện trường, biển bản

khám xét

Hai là, nêu vẫn buộc phải lây lời khai của người tổ giác, người bao tin tam chứng cứ để chứng minh tội phạm thì cẩn bảo mật thông tin về nhân

dang, vẻ nhân thân, nơi cư tri của những người này, cần áp dung các biện

pháp nghiệp vụ để đánh lạc hướng người bị tổ cáo có dấu hiệu tôi phạm và đông bon để bảo vệ an toản cho người td giác, báo tin vé tôi phạm.

Ba Ti, trong trường hop phải cơng khai hóa nhân dạng, nhân thân củangười tổ giác, người báo tin hoặc trường hợp mã người phạm tôi hoặc đồngbon đã biết được nhân dang vả nhân thân của người tổ giác, người báo tin thi

cơ quan tiếp nhân, giải quyết nguôn tin về tội phạm phải phổi hợp với lực lượng có thẩm quyển áp dụng các biện pháp nghiệp vụ nhằm bảo dam an toàn

cho người tố giác, người báo tin, thân nhân cũng như tải sản của họ. Trong

những trường hợp can thiết, phải thay đổi chỗ ở, nơi lam việc, nơi học tập. 13.2. Mọi tin tô giác, tin báo về tội phạm phải được tiếp nhận day đủ, giải quyết Kip thời theo quy định của Bộ luật tô tung hink swe

Một trong những nhiệm vụ quan trong của các cơ quan có thẩm quyền

tiến hành tổ tụng là phát hiện tôi pham Phát hiện tôi phạm là việc xác định

một hảnh vi nguy hiểm cho xã hội có dẫu hiệu của tơi phạm được quy định trong Bộ luật hình sự và chỉ ra người đã, đang thực hiện hanh vi pham tôi. Để phat hiện tội phạm thi thông tin lả yếu tổ quyết định. Cơ quan điều tra, Viện +iểm sát có thể tự mình phát hiện, tìm kiếm vả thu thập thơng tin. Nhưng néu

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

chỉ dựa vào bản thân các cơ quan chức năng nay thì hiệu quả phát hiện tôipham sé không cao. Vi vay, sự tham gia của quản chúng nhân dân trong côngtác phát hiển tôi pham la rất quan trong Nguồn thơng tin có được từ quầnchúng nhân dân la vô cùng quỷ giá. Do đó, nguyên tắc nay đồi hồi cơ quan có

thấm quyên không được phép từ chỗi tiếp nhận nguồn tin về tôi phạm.

Các phương thức báo tin, tổ giác tôi phạm, kién nghỉ khối tổ cân đa dang vả không nên có quy định bắt buộc phải tuân thủ theo một chuẩn mực nảo vẻ mat hình thức. Bản thân tin báo, tổ giác tôi pham cũng co thể chứa đựng các

chứng cứ quan trong Dù thơng tin có được lưu giữ dưới hình thức mao thìcũng khơng tổn tại vĩnh cửu ma suy giảm và biển mắt theo thời gian hoặc bỡinguyên nhân khách quan hoặc nguyên nhân chủ quan. Vi vậy, ngun tắc này

cùng địi hỏi cơ quan có thẩm quyển phải nhanh chóng kip thời ghi lại các

thơng tin liên quan đến vụ việc, ghi lai lời khai của người bao tin, tổ giác tối

pham, tiép nhân, lưu giữ vả bão quản các nguồn lưu trữ thông tin và các đồ vật, chứng cứ quan trong Ngoai ra nguồn tin vé tôi phạm, kiến nghị, khởi tổ

chỉ là những thông tin ban đầu cén phat được tiếp tục làm rõ, xác minh cũng

như cẩn phải tìm kiếm, thu thập thêm chứng cứ. Do đó, cơ quan có thẩm. quyển phải nhanh chóng va kip thời tiến hành các hoạt động điều tra để ác.

minh sự thất khách quan như khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi,

thu thập thông tin, đỗ vat, tải liêu từ các cá nhân, tổ chức va cơ quan, ngăn chăn hành vi phạm tội tiếp diễn, bắt giữ người thực hiện hành vi phạm tội. Dé ‘bao dim các cơ quan có thẩm quyển giải quyết nguồn tin về tội phạm nhanh chóng, kip thời, pháp luật cén quy định một thời han hợp lý để cơ quan có thấm quyên giải quyết nguồn tin vé tôi phạm. Việc xác định thời hạn hợp lý cần căn cử vào các yếu tổ như sự phúc tap của vụ việc có đầu hiệu phạm tơi,

sự khó khăn trong việc xác minh thơng tin như khó khăn trong việc giảmđịnh, định giá tài sản, phải zắc minh thơng tin ở nhiễu nơi có khoảng cach dialy xa. Ngoài ra, cén xác định trách nhiệm pháp lý của thủ trưởng đơn vi vacán bộ được phân công tiếp nhân tin báo, tô giác tôi pham trong trong trường

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

hop vi pham nguyên tắc nay. Trách nhiệm pháp lý bao gồm trách nhiệm kỹ:uất và trách nhiệm hình sử (đổi với trường hop nghiêm trong).

13.3. Chỉ những cơ quan và người có thâm quyén mới được tiễu hành:

Mot là, nêu cơ quan tiếp nhận có thẩm quyền giải quyết nguồn tin về tơi pham thì phải tiến hành giải quyết theo quy định của pháp luật. Nêu cơ quan tiếp nhận khơng có thẩm quyển giải quyết nguồn tin về tội pham thì phải chuyển ngay cho cơ quan có thẩm quyên để giải quyết theo quy định của pháp luật. Trên thực tiễn, hau hết các hoạt động tổ giác của cả nhân, tin báo của cơ quan, tổ chức cá nhân về tội phạm được gửi đến Công an cấp phường, zã, thi tran tiếp nhân Nhưng các cơ quan nảy không có thẩm quyền giải quyết nguồn tin về tội phạm ma chỉ có thẩm quyên tiền hanh xác minh ban đầu. Vì vay, các cơ quan nảy phải chuyển tất cA nguồn tin vẻ tội phạm cho cơ quan có thẩm.

quyển giãi quyết. Pháp luật cân xác định trách nhiệm pháp lý của thủ trường,cán bộ liên quan của cơ quan tiếp nhân nguồn tin vé tôi pham không tuân thủquy định này.

Hai là, các cơ quan phải có sự phối hợp chất chế với nhau trong quá

trình tiếp nhân, giải quyết nguồn tin vẻ tơi pham Trong đó, đặc biệt chú trọng đến vai trò của Viện kiểm sát nhân dân trong thực hiện quyền công tổ. ‘va kiểm sát hoat đồng tiếp nhân, giải quyết nguồn tin vẻ tôi pham va kiến nghi khởi tô. Trong thực tiến, su thiểu phôi hợp giữa cơ quan điều tra và Vién kiểm sát có thé lam thất lạc nguồn tin về tội phạm, chứng cứ của vụ án dẫn đến không đủ cơ sở để ra quyết định Khởi tổ hoặc không khởi tố

VAHS hoặc bỏ lọt tội phạm.

Ba là, cần có cơ chế giải quyết xung đột thẩm quyển giữa các cơ quan.

trong việc giải quyết nguồn tin vẻ tơi phạm. Bởi vì, việc quy định có nhiễu cơquan có thẩm quyển giải quyết nguồn tin vẻ tội pham tắt yêu sẽ sảy ra xung đột

thẩm quyển. Về nguyên tắc, trước hết các cơ quan sẽ tự trao đổi để thơng nhất xác định cơ quan nào có thẩm quyển giải quyết nguồn tin về tội phạm. Tuy

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

nhiên, néu các cơ quan khơng thống nhất được thì cơ quan nảo cĩ thé xác định cơ quan cĩ thẩm quyển giải quyết nguồn tin vẻ tội pham trong trường hop cụ thể. 'Viện kiểm sát nhân dân là cơ quan thực hành quyền cơng tơ và kiểm sát việc giải

thuyết nada a SẼ la pian: Vi May ae tho ies Vie ea SE BVA quyết định la phù hợp. Theo đĩ, Viện kiểm sit cắp trên sẽ giải quyết các xung đột vẻ thẩm quyển giữa các cơ quan cĩ thẩm quyền ở cấp dưới trực tiếp, xung đột : tuyến ga tế co ans den Quái dị Hùng ứng ái va dd& dế nhân dan tối cao hộc Viện kiểm sát quân sự trung ương giải quyết

1.3.4. Nguyên tắc “Nghiêm chink thực hiệu quy định của pháp luật và chậu trách nhiệm về hành vi, quyết định của mink”.

Trong quá trình tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tột phạm, kiển nghị

khởi tố, người cĩ thẩm quyền phải nghiêm chỉnh thực hiện quy định cia

pháp luật va chiu trách nhiệm về hành vi, quyết đính của mình. Người làm.trếi pháp luật trong tiếp nhân, giải quyết tơ giác, tin bao về tối pham, kiếnnghỉ khởi tổ thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mã bị xử lý kỹ luậthoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Đây là nguyên tắc cụ thể hố nội dung và yêu câu của nguyên tắc: “4o đám pháp chế xã hơi chủ nghĩa trong tổ tụng hình sư ˆ và nguyên tắc “Trách ih tổ nhiệm chấp hàmh pháp luật của cơ quan, người cĩ thẩm quyền tiễn

tung”. Cu thể, Điều 7 BLTTHS quy định: “Mot hoạt đồng tơ tung hình sự phải được thực hiên theo quy đụh cũa Bồ luật nàn. Khơng được giải quyết

nguồn tin về tội phạm, khối tổ,

trình tee tit tue do Bộ luật này quy aah

lên tra truy t6, xét Xử ngồi những căn cử và

Điều 17 BLTTHS 2015 quy dink: “Trong quá trình tién hành tổ tng. cơ quan, người cĩ thẩm quyên tiễn hành tổ tung phải nghiêm chỉnh thực hiện quy

inh của minhinh của pháp luật và phải chịu trách nhiễm v hành vi, guy

Người vi phạm pháp luật trong việc giữt người trong trường hop khẩn cấp, bắt, giam, giữ: khỏi tổ. điều tra truy 16, xét xứ: tht hành án thi typ tinh

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

chit, mức đồ vi phạm mà bt ie Rỹ luật hoặc bị truy coin trách nhiệm hình swe

theo aug ãmh của luật

13.5. Ngun tắc “Giữ bí mật về ngn tin tội phạm nhằm bảo vệ

người tỗ giác, báo tin”.

Đầu tranh phòng ngừa và chồng tội pham là trách nhiệm của toàn xế

hôi. Tô giác tội phạm vừa là quyển vừa là nghĩa vụ của các cá nhân, cơ quan, tổ chức. Những người đám đứng lên dau tranh, phát giác tội phạm lả những người đũng cảm Tuy nhiên, trong thực tiễn cũng nảy sinh ra mẫu thuẫn giữa việc thực hiện nghĩa vụ phát hiện, tố giác vẻ tôi phạm và sư an

tồn của người tổ giác.

Khơng chỉ cá nhân ma bản thân các cơ quan, tổ chức (đấc biệt là những người đứng đầu các cơ quan, tổ chức và những cán bộ trực tiếp tham gia)

cũng quan tam đến sự an toan khi tham gia đầu tranh, phát hiện, tổ cáo cáchành vi có đâu hiểu tơi pham. Trong nhiễu trường hop, người bi tố giác, tố

cáo đe dọa hoặc ding vũ lực, ding quyên lưc để xâm pham đến tính mang, sức khỏe, danh dự nhâm phẩm của người tổ giác, tổ cáo người thân của những.

người này

Do đó, cơ quan tiếp nhân, giải quyết nguồn tin vẻ tội phạm, kiến nghĩ khởi tơ có trách nhiệm thực hiện yêu cau của cá nhân, cơ quan, tổ chức đã tố

giác, báo tin về tội pham, kiến nghị khỏi tô vẻ việc giữ bi mật việc tổ giác,bảo tin về tôi pham; kiến nghỉ khi tổ, bao vệ tinh mang, sức khöe, danh dự,nhân phẩm, uy tin, tài sản, các quyền, loi ích hợp pháp khác của ho, ngườithân thích của ho khí bi đe dọa bao gém: (1) đảm bao an tồn vẻ tinh mang,sức khưe, danh sự, uy tín vả tai sản của người tơ giác, tin bao vé tôi phạm, (2)

an toan vẻ tai san, uy tín của cơ quan, tổ chức bao tin về tội phạm, cơ quan

kiến nghị khi tổ, (3) an toàn vẻ tinh mang, sức khỏe, danh dự, uy tín va tài

sản của người đứng đâu, can bộ trực tiếp tham gia của cơ quan, tổ chức báo

tin về tôi pham, cơ quan kién nghĩ khởi tổ

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

KET LUẬN CHUONG 1

Trong chương 1 của luân vš _ tác giả đã đưa ra khái niệm, ý nghĩa va

nguyên tắc tiếp nhận va giải quyết nguồn tin tôi phạm.

Nguồn tin về tôi phạm lả các thông tin về sự việc hay hành vi có dầu hiệu của tơi pham do cá nhên, cơ quan, tổ chức cung cắp hoặc các thơng tin về tội pham do cơ quan có thẩm quyển tiền hảnh tổ tung trực tiếp phát hiện. Cơ quan điêu tra, Viện kiểm sát, Toa án, Cơ quan tổ chức khác tiếp nhận. thông tin về sự việc, hành vi có đầu hiệu của tội phạm hoặc nghỉ ngữ có dẫu hiệu tội phạm do cá nhân, tổ chức, cơ quan nha nước cung cấp, chuyển giao

theo trình tự, thủ tục được pháp luật tổ tụng hình sự quy định.

Giải quyết nguồn tin vé tội phạm là hoạt động của cơ quan, người có thẩm.

quyển thực hiện bằng các biên pháp cén thiết theo quy định của pháp luật tổ

tung hình sự để thu thập tai liệu, chứng cứ nhằm zác định vụ việc, hành vi được

phản ảnh trong ngn tin vé tội pham có hay khơng có đâu hiệu của tôi phạm.để ra quyết định khởi tô vụ án hình sự hoặc quyết định khơng khối tổ vụ anhình sự

Mục dich của việc tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm là thu thập các thông tin vẻ nội dung diễn biến sự việc, hành vi được phan ánh, kiểm tra,

xác minh các thơng tin đó nhằm ác định vụ việc đã xảy ra trên thực tế có hay

khơng có dầu hiệu của tơi pham dé trên cơ sỡ đó ra quyết định khối tổ vụ án hình su hoặc quyết định khơng khởi tổ vụ án hình sự. Việc tiếp nhận vả giải

quyết nguồn tin phải tuần theo các nguyên tắc Luật đính. Những vẫn để lýluận vé tiếp nbn va giải quyết nguồn tin tội pham sẽ là cơ sở xác định nộidung những vẫn để phải nghiên cứu ở chương 2 của luận văn

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

QUY ĐỊNH CUA PHÁP LUẬT TỐ TUNG HÌNH SỰ VIỆT NAM VE TIẾP NHẬN, GIẢI QUYẾT NGUON TIN TOI PHAM VÀ THUC

TIEN THI HANH

2.1. Quy định của pháp luật Tố tụng hình sự Việt Nam về tiếp nhận. nguồn tin về tội phạm.

2.1.1. Trách nhiệm tiếp nhận nguôn tin về tội phạm

'Về nguyên tắc, mọi nguồn tin về tội phạm, kiến nghị khởi tổ phải được tiếp nhận đẩy đủ, giải quyết kip thời. Khoản 1 Điều 145 BLTTHS 2015 quy định cụ thể cơ quan có trách nhiệm tiếp nhận “Khơng được từ chối tiếp nhận tin báo, tổ giác về tôi pham và khối tổ”. Co quan, tơ chức có trách nhiệm tiếp nhân, khơng được vì bat kỳ lý do gi mà từ chối việc tiếp nhân nguén tin vẻ tội pham Tuy nhiên, chỉ có những có quan có thẩm quyển mới được tiếp nhận nguén tin vẻ tội phạm Để thực hiện quy định này, các cơ quan có thẩm quyển phải tổ chức cử can bộ hoặc bô phận trực ban để tiếp nhận, lập hệ thống sd

sách, phân loại nguồn tin về tội phạm.

Khoản 2 Điều 145 BLTTHS 2015 quy định: “Cơ quan, tổ chức có trách

gém nhiệm tiếp nhân tổ giác, tin bdo về tôi phạm, kiến nghị khới

a) Co quan điều tra, Viên Mễm sát tiếp nhận tổ giác, tin báo về tội phạm. kiến nghĩ khỏi tổ,

Ð) Cơ quan, tổ chức khác tiếp nhận t6 giác, tin báo về tôi phạm:

Đảng thời, khoản 3 Điều 146 BLTTHS năm 2015 còn quy định vẻ trách nhiệm tiếp nhận tổ giác, tin báo về tôi phạm của Công an zã, phường, thi trần,

Đôn công an (gọi chung là Công an cấp sã) như sau:

“ Công am phường, thi trấn, Đền Cơng an có trách nhiệm tiếp nhân tố giác, tin báo về tội phạm, lập biên bản tiếp nhận, tiễn hành kiểm tra xác minh sơ bộ và cinuyễn ngay 18 giác, tin báo v tội phạm kèm theo tat liệu, đỗ vật có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

Cơng an xã có trách nhiệm tiếp nhận tổ giác, tin bảo về tôi phạm. lập biên bản tiếp nhân, lẫy lời khai ban đầu và ciuyễn ngay tổ giác, tin bdo về tội phạm kèm theo tài liêu, đồ vật có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm

a) Cơ quan điều tra;

4) Các cơ quan tỗ chức quy dinh tại điễm b khoản 2 Điều 145 Bộ iuật Tổ tụng hình sự năm 2015 gdm: Cơng an xã. phường thi trấn, Đơn Cơng am, Trạm Cơng an; Tịa án các cấp; Cơ quan báo chi và các co

quan, tổ chức khác

Nhu vậy, có 4 nhóm cơ quan có trách nhiệm tiếp nhân nguồn tin vẻ tôipham bao gém: (1) Cơ quan diéu tra; (2) Cơ quan được giao nhiệm vụ tiền

hành một số hoạt đông diéu tra;(3) Viện kiểm sát nhân dân các cấp; (4) nhóm.

các cơ quan Công an sã, phường, thi tran, Đổn Công an, Tram Cơng an, Tịa

án các cấp, Cơ quan báo chí va các cơ quan, tổ chức khác.

Bộ luật Tổ tung hình sự năm 2015 đã quy định mỡ rộng dién các cơ quan có trách nhiệm tiếp nhân nguồn tin về tôi phạm dén Công an x4, phường, thi

tran, Đền Công an”, Đây là quy định mới, xuất phát từ thực tiễn cơng tác đầu

tranh phịng chống tơi phạm, các tổ giác, tin báo vẻ tội pham, kiến nghỉ khởi

© pada bắt này Gi được sin đổ bối BLTTHS 2071. Khoẩn 1 Diba 1 Lait sin đỗ: bổ amg mất Dba của"Bộ tật Tủ ng hàn nụ co hiện M từng 0120021 quy đe: “1 Su đế hở nng khoổi 3 Dac 146

"x Công and phường de mắt Đẳn Công ai có tách itm tp nhật gi tất bdo vi rộ phưm lấp

Điển Bi nắp hit nn nh liên tạ ade wir so bổ và chpimngn tổ gi, tn báo về phạt êm theo

đt Bế đồ vec iên quancho Co quan đâu tdcó th quên”

' Thoần 3 Điều 6 BỊ TTHS năm 2015

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

tổ cẩn được tiếp nhận đẩy đủ kịp thời, khi sự kiên pham tôi zảy ra, hiên trường thường bi thay đổi, xáo trộn, đổi tương thực hiền hành vi pham tội có thể che gidu hành vi pham tội hoặc có nạn nhên dang trong tinh trạng nguy hiểm .. nên việc quy đính Cơng an cấp x8, phường, Đơn Cơng an có trách nhiệm tiếp nhân và kiểm tra, sác minh ban đầu là hết sức cẩn thiết BLTTHS năm 2003 không quy định nhưng Thông tư 28/2014/TT-BCA đã dé cấp đến vấn dé nảy va được pháp điển hoa tại BLTTHS 2015 là phủ hợp thực tiến.

35, 163, 164 BLTTHS năm 2015 thiTuy nhiên, căn cứ vảo các Điều

Công an cấp xã không phải là cơ quan tiến hành tổ tụng, không phải 1a

CQĐT, cơ quan được giao tiền hành một số hoạt động điều tra. Do vay, các hoạt động của Công an cấp x4 như. lập biên bản, tiếp nhận, lấy lời khai, thu giữ vat chứng... không phải là hoạt động điều tra, đây lä các hoạt động sác

minh sơ bộ ban đầu.

‘Vién kiểm sát có thẩm quyền tiến hanh việc tiếp nhận nguồn tin vé tội pham nhưng Công an cấp 24 lại không phải là cơ quan tiến hành tổ tụng, hoạt đông xác minh sơ bộ ban đầu không phải là hoạt động điều tra. VKS chỉ kiểm. sát việc tiếp nhận của CQĐT khi Công an cấp xã chuyển nguồn tin về tôi

pham đến CQĐT. Như vây, giai đoạn Công an cấp 24 tiếp nhận, zác minh sơ

bộ ban đầu đến trước khi chuyển tổ giác, tin báo về tôi phạm đến CQĐT, VKS Không thực hiện được quyền kiểm sat tư pháp).

Mất khác, khoản 3 Điều 146 BLTTHS năm 2015 quy định, Công an cấp

xã sau khi tiếp nhận, tiền hành xác minh sơ bộ ban đầu phải "cimyấn ngay” tố giác, tin báo đến CQĐT có thẩm quyền nhưng khơng quy định cụ thể lả bao

nhiêu ngày. Thực tế, có những vụ việc, sau hơn 30 ngày Công an cấp xế mới

chuyển đến CQĐT hoặc Công an cấp x4 không chuyển tin dẫn đến gây khó

khăn cho việc giải quyết án hoặc bé lọt tôi pham.

`) nh Ngọc Chih G018), ‘aim sit vic gũi quyết tổ gic, tn bio tộihavì kiến nghị hốitổ heo

BLTTES 201%" Ip vimcemsetlangsen gov nein set vie vat/L 338 ies set-vie hep IM ga

-805110-ghactiv tao tr-tepgivntrokkiế Bể lànitø the bo attø mg hà sơ

2015 emỹi WEhlvsByat Dry cập ng 30167032

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

2.1.2. Thủ tục tiếp nhận nguồn tin về tội phạm.

Điều 146 BLTTHS quy định vé thủ tục tiếp nhân tổ giác, tin báo về tộipham như sau:

Khi cơ quan, td chức, cá nhân trực tiếp tô giác, báo tin vẻ tôi pham, kiến nghị khỏi tổ thi Co quan điều tra, Viện kiểm sắt, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một s hoạt động điều tra có thẩm qun quy đính tại khoăn 2 Đi

145 của Bộ luật này phải lập biên bản tiếp nhận và ghi vảo số tiếp nhận, co thể ghi Am hoặc ghi hình có âm thanh việc tiếp nhận.

Trường hợp tổ giác, tin báo vẻ tôi pham, kiến nghị khởi tơ gửi qua dich vụ bưu chính, điện thoại hoặc qua phương tiện thơng tin khác thì ghi vao số

tiếp nhân. Trường hop phat hiện tổ giác, tin bảo về tôi pham, kiến nghỉ khởi

tổ không thuộc thẩm quyền giải quyết của minh thì Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hảnh một số hoạt động điều tra có trách nhiệm chuyển ngay nguồn tin về tội phạm, kiến nghị khởi tổ kèm theo tài liệu có liên quan đã tiếp nhận cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Viện kiểm sát có trách nhiệm chuyển ngay nguồn tin vẻ tội phạm, kiến nghị khỏi tổ kèm theo tài liệu có liên quan đã tiếp nhân cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền. Trường hợp quy định tai điểm c khoản 3 Điều 145 của Bộ luật

TTHS năm 2015” thi trong thời han 05 ngày kể từ ngày Viện kiểm sát có yêu.

cầu, cơ quan có thẩm quyên đang thu lý, giải quyế

pham, kiện nghi khổi tổ đo hải chuyển hồ su có ên quan cho Viện

tổ giác, tin bao về tội

cem sét, giải quyết

L khoản 3 Điều 146 BLTTHS 2015 đã được sửaĐổiĐồi với Công an cấp

, bổ sung năm 2021 quy định: “Cơng an xã phường. thì trấi

Cơng am cơ trách nhiệm tiếp nhận tổ giác, tin báo về tội phạm, lap biên bản tiếp nhân, tiễn hành kiểm tra, xác minh sơ bộ và chuyén ngay tổ

giác, tin bảo về tội phạm Rèm theo tài liệu, đỗ vật có liên quan cho Cơ

quan điều tra có thẩm quyên!

bid chain 3 Điều 145 của Bộ hật TTHS 2015 quy din: “Viện i st giã qọát git, tn bo về

1 phe, bn ng Mới tổ trong trường lợp ph liên Co gun đu ta. cơ gen đc góp nhiệm vụ tin,"hành tết số hae đăng đt ta có v ph php lute ng tong tong hoạt dg bấm tra xác minh tế

‘k,n bo về 101 phe, kiện ng Mới tổ hoặc có đât iu bột tá pam Mã Pdr kiêm sứ đÑ và cầt

Ding vănhãnniaeng ông đợc Hike pln

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

‘Theo quy định khoản 3 Điều 146 Bộ luật Tổ tụng hình sự năm 2015, lực. lượng cơng an xã chỉ có trách nhiệm tiếp nhân tổ giác, tin báo vẻ tôi phạm,

lập biên ban tiếp nhân, lấy lời khai ban đầu và chuyển ngay tin báo kèm theo

các tải liệu, đỏ vật có liên quan cho cơ quan diéu tra có thẩm quyền Việc luật sửa đổi, bổ sung, mở rộng quyển cho cơng an cấp xã có quyển “Tiến hémh kiểm tra xác minh sơ bơ” là hồn tồn phù hợp vi lực lượng công an x hiện

nay đã được chính quy hóa ở héu hết các địa phương. Quy đính của điều luậtmỡ rồng hơn hơn trách nhiệm của lực lượng Công an 24 không chỉ dừng lai ở

việc tiếp nhận thông tin về tội phạm vả chuyển cho cơ quan có thẩm quyển. giải quyết ma lực lượng nảy hồn toản có căn cứ pháp lý để tiến hành các. hoạt đồng kiểm tra, xác minh sơ bộ, giúp giảm tải bớt hoạt động kiém tra, xac

minh cho cơ quan điều tra cấp huyện, đồng thời dap ứng yêu cầu thực tiễn, xửly ip thời, nhanh chóng các vụ viếc ngay tại dia bản cơ sé.

Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày tiếp nhận nguồn tin về tội pham, kiến nghị khỏi tô, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số

hoạt động điều tra có trách nhiệm thơng báo bằng văn bản vé việc tiếp nhận

đó cho Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyên.

Để cụ thé cho việc thực hiện các quy đính tại Điều 146 BLTTHS 2015,

hiện nay đã có Thơng tư 01/2017/TTLT_BCA-BTC-BNN&PTNT-VLSNDTCquy định việc thực hiện một số quy định của BLTTHS năm 2015 vẻ tiếp nhên,giải quyết tổ giác, tin báo vé tôi phạm, kiến nghỉ khởi tổ và Thông tư28/2020/TT-BCA quy định trình tự, thủ tục tiếp nhân, phân loại, zử lý, gãiquyết tổ gác, tin bảo vẻ tôi pham, kiến nghỉ khởi tổ của lực lương công annhân dân.

‘Theo quy định tại Thơng tư nay thì việc tiếp nhận nguồn tin về tội phạm.

được thực hiện qua các bước sau:

Bước 1: Tổ chức tiếp nhân nguồn tin về tôi phạm.

Co quan điều tra phải tổ chức trực ban hình sự 24/24 giờ, Viện kiểm sắt các cấp phải tổ chức trực nghiệp vụ 24/24 giờ để tiếp nhận đây đủ moi tổ giác,

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tô (kể cả tin báo về tội phạm trên các phương tiên thông tin đại chúng), phân loại vả chuyển ngay cho các cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Địa điểm tiếp nhân phải đặt ở nơi thuận tiện, có biển ghi tên cơ quan và thông báo rộng rãi để mọi người biết. Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt đông diéu tra, Công an sã, phường, thi trấn, Bén Cơng an, Trạm Cơng an phải bé trí cán bộ trực dé tiếp nhân nguồn tin về tội phạm Các cơ quan, tổ chức khác khi có nguồn tin vẻ tội phạm thì phải phân cơng người tiếp nhận.

Co quan điều tra, Viên kiểm sát, Cơ quan được giao nhiệm vụ tiên hành. một số hoạt động điều tra khi nhận được nguồn tin vẻ tội phạm, kiến nghị

khởi tổ qua dịch vụ bưu chính, điên thoại hoặc qua phương tiện thơng tin

khác thì ghi vảo số tiếp nhận. Nếu cá nhân trực tiếp đến tô giác vẻ tội phạm. hoặc đại điện cơ quan, tổ chức trực tiếp đến báo tin vé tội pham thi lập biên bản tiếp nhân và ghi vào số tiếp nhận Co thể ghi âm hoặc ghi hình có âm.

thanh việc tiếp nhân. Trường hợp người pham tôi đến tự thú, đầu thú thithực hiện theo trinh tự, thủ tục theo quy định tai Diéu 152 Bộ luật Tổ tung

hình sự nấm 2015.7

Bước 2: Phân loại nguôn tin về tội phạm”!

Cơ quan điều tra sau khi tiép nhân nguồn tin vé tội pham, kiến nghỉ khối

tỏ phải tiến hành phân loại trong thời han không quá 24 giờ kể từ khi tiếp nhân. Trường hợp nguồn tin vé tội phạm, kiến nghị khởi tổ thuộc thẩm quyền

thi giãi quyết theo quy đính tại Điều 9 Thông tư 01/2017/TTLT_BCA-BTC-BNN&PTNT-VLSNDTC quy định việc thực hiện một sé quy đính củaBLTTHS năm 2015 vẻ tiếp nhận, gidi quyết tô giác, tin bảo vẻ tôi pham, kiến

nghị khởi tơ, Nêu có căn cứ xác định nguồn tin về tội pham, kién nghị khởi to không thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan minh thì chuyển ngay nguồn tin về tội phạm, kiến nghị khởi tô đến Cơ quan điều tra có thẩm quyển giải

"bila 7 ThữnghrD12017/TTLTBCA-BTC-BNNAPINT.-VLSNDTC guy Ged vệ ue hin một số gyGh của BLTTHS nim 2015 vì tấp nhân, gi cuyếttổ pic tứ báo về tpn ki nghị thốntế

° Đền 3 Thắng tr012017/T7LT, BCA BEC-BNNGPINT-VLSND TC guy dei vậc thự hin một sổ sự.ảnh cia BLTTHS nim 2015 v tp nhận, gũi quyết tổ gác t báo về ôihươa,kiếnnghịhờtổ

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

quyết trong thời hạn khơng q 24 giờ kể từ khi có căn cử xác định Trong trường hợp không thể chuyển ngay thì phải thơng báo bằng các hình thức liên lạc nhanh nhất cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền biết.

Cơ quan được giao nhiệm vụ tién hành một sô hoạt động điều tra (trừ

Đội An ninh ở Công an cấp huyện) sau khi tiếp nhên nguồn tin vẻ tội phạm.

phải tiến hành phân loại trong thời han không quá 24 giờ kể từ khi tiếp nhân. Trường hợp nguồn tin về tội phạm thuộc thẩm quyên thi giải quyết theo quy.

định tại Điều 9 Thông tư liên tịch nay. Nếu có căn cứ zác định nguồn tin về

tơi phạm không thuộc thẩm quyển giải quyết của cơ quan minh thi chuyển ngay nguồn tin về tội phạm đến Co quan điều tra có thẩm quyển giải quyết

trong thời han khơng q 24 giờ kể từ khi có căn cứ sác định. Trong trường

hợp khơng thể chuyển ngay thì phải thơng báo bằng các hình thức liên lạc nhanh nhất cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền biết.

"Viện kiểm sắt sau khi tiếp nhân nguôn tin vẻ tôi pham, kiến nghị khỏi tô

phải chuyển ngay cho Cơ quan diéu tra có thẩm quyển giãi quyết trong thời

hạn khơng q 24 giờ kể từ khi tiếp nhận Trong trường hợp khơng thể chuyển ngay thì phải thơng bảo bằng hình thức liên lạc nhanh nhất cho Cơ.

quan điều tra có thẩm quyền biết

Đội An ninh ở Công an cấp huyện khi tiếp nhân nguồn tin vé tôi phạm.

thuộc thẩm quyền điều tra của Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh, thành phổ trực thuộc Trung wong thi lập biến bản tiếp nhận, lấy lời khai ban đầu và chuyển nguồn tin về tôi pham kèm theo tài liệu, đỏ vật có liên quan cho cơ quan có thẩm quyên trong thời hạn không quá 24 giờ kể từ khi tiếp nhận. Trong trường hợp không thể chuyển ngay thi phải thơng bao bang hình thức. liên lạc nhanh nhất cho Cơ quan điêu tra có thẩm quyên biết.

Theo khoăn 1 Điểu 1 Luật sửa đổi bỗ sung một số điều của BLTTHS

2021 quy định sửa đỗi khoản 3 Điễu 146 BLTTHS 2015 thi Công an xãphường, thị trần, Đôn Công an c trách nhiệm tiếp nhân tổ giác, tin báo vẻ tôi

pham, lập biên bản tiếp nhân, tiền hảnh kiểm tra, xác minh sơ bộ va chuyển

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

ngay tổ giác, tin báo vẻ tội pham kèm theo tai liệu, đổ vật có liên quan cho Cơ

quan diéu tra có thẩm quyển. Theo đó, Cơng an phường, thi tran, Don Cơng

an khí tiếp nhân nguồn tin về tôi pham thi lập biên ban tiếp nhân, tiền hành

kiểm tra, xác minh sơ bộ và chuyển tô giác, tin báo về tội phạm kèm theo tai liệu, dé vật có liên quan cho Cơ quan diéu tra có thẩm quyển trong thời hạn không quá 24 giờ kể từ khi tiếp nhận Công an xã khi tiếp nhận nguồn tin về tôi phạm thi lập biên bản tiếp nhận, lấy lời khai ban đầu, thông báo va chuyển.

tô giác, tin bao vé tôi pham kèm theo tài liệu, đỗ vật có liền quan cho Cơ quan

điều tra có thẩm quyền trong thời han không quá 24 giữ kể từ khi tiếp nhận.

nguôn tin vé tội pham Đối với các zã ở vùng rừng núi xa xôi, néo lãnh, hãi

đão, điểu kiện đi lại khó khăn thì thời ban chuyển nguồn tin về tội phạm không quá 48 giờ kể từ khi tiếp nhận. Trạm Công an khi tiếp nhận nguồn tin về tội phạm thi lập biên bản tiếp nhận vả chuyển ngay nguồn tin về tội phạm.

kèm theo tải liệu, dé vật có liên quan cho Cơ quan diéu tra có thẩm quyển

trong thời hạn khơng quả 24 giờ kể từ khi tiếp nhân. Trường hợp khẩn cấp,

cấp bach, cẩn ngăn chăn ngay tôi pham, thu thập chứng cứ, bảo vệ hiện

trường thì Cơng an xã, phường, thi tran, Don Công an, Trạm Công an phai báo ngay đến Cơ quan điểu tra có thẩm quyền bằng hình thức liên lạc nhanh nhất va thực hiện các biện pháp giải quyết kip thời theo quy định của

pháp luật.

Tịa án, cơ quan báo chí vả các cơ quan, tổ chức khác sau khi nhận được nguồn tin về tội phạm có trách nhiệm chuyển vả thơng báo ngay tin. đã nhận được cho Cơ quan điều tra có thẩm quyển Trường hợp khẩn cấp có thé báo tin trực tiếp qua điện thoại va hình thức khác nhưng sau do phải thể hiện bằng văn ban.

Đối với tin báo về tội pham được phin ánh trên các phương tiện thông,

tin đại chúng đã xác định được dấu hiệu tội phạm thuộc thẳm quyển điều tra

của cơ quan, đơn vi nào thi cơ quan, don vi đó ghi nhận và giãi quyết. Trườnghop chưa xác định được nơi xây ra sự việc hoặc liên quan đến nhiều tinh,

</div>