Luận văn thạc sĩ Luật học: Pháp luật về tuổi nghỉ hưu của người lao động ở Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.39 MB, 102 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯPHÁP. TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

'VŨ THỊ PHƯƠNG THUY

PHAP LUẬT VE TUÔI NGHĨ HƯU CUA NGƯỜI LAO ĐỘNG Ở

VIET NAM

LUẬN VĂN THẠC SỈ LUẬT HỌC (Định hướng nghiên cứu)

HÀ NỘI - 2022

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯPHÁP. TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

'VŨ THỊ PHƯƠNG THUY

PHAP LUẬT VE TUÔI NGHĨ HƯU CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG Ở

VIET NAM

LUẬN VĂN THẠC SỈ LUẬT HỌC

'Chuyên ngành: Luật Kinh tế Mã số: 8380107

Người hướng dẫn khoa học: Tiến sĩ Phan Thị Thanh Huyền.

HANOI, 2022

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAM DOAN

Tôi xin cam đoan đây 1é công trình nghiền cứu của riêng tơi

Các số liêu, trích dẫn trong luận văn dim bảo đơ tin cậy, chính sắc, trung thực va được trích dẫn đây đủ theo quy định.

TÁC GIÁ.

Va Thị Phương Thúy

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

MỤC LỤC

1. Lý do hựa chọn dé tài.

2. Tình hình nghiên cứu dé tài

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của dé tài 4. Đối trong nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu đề tài 5. Các phương pháp nghiên cứu dé tài.

. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tai 7. Bố cục của luận văn.

CHUONG 1: MỘT SỐ VAN DE LÝ LUẬN VE TUÔI NGHĨ HƯU VA PHAP LUẬT VE TUÔI NGHĨ HƯU.

11 Một số vấn đề lý luận về tuổi nghỉ hưu. 1111 Khai niệm tuổi nghỉ hưu.

112 Lich si hình thành tuổi nghỉ hưu. 1113 Các yếu tố quyết định ti nghỉ hưu. 1114 Vai trị của tuổi nghỉ hưu

1.2 Pháp luật về tuôi nghĩ hưu.

1.2.1 Khái niệm và nội dung của pháp luật về tuổi nghỉ hưu

1.2.2 Các yếu tố tác động đến quy định pháp luật về tuôi nghỉ hưu. 1.243 Pháp luật về tuôi nghỉ hưu tại một số nước trên thé giới.

1.2.3.1 Pháp luật về tuổi nghi hưu tại Đức 1.2.3.2 Pháp luật về tuổi nghỉ hưu tại Hoa Kỷ. 1.2.3.3 Pháp luật về tuổi nghĩ hưu tại Nhật Bản 1.2.3.4 Pháp luật về tuổi nghi hưu tại Anh. 1.2.3.5 Pháp luật về tuổi nghỉ hưu tai Singapore. 1.2.3.6 Pháp luật về tuổi nghỉ hưu tại Trung Quốc KET LUẬN CHƯƠNG 1.

CHUONG 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

2.1 Quy định pháp luật Việt Nam về tuổi nghỉ hưu. 40 2.1.1 Tudi nghĩ hưu trong trường hợp thông thường. 40

2.1.2 Tuổi nghỉ hưu trong một số trường hợp đặc biệt. 46

3.1.3 Chế độ của người lao động khi nghĩ hưu đúng tuổi và sớm so với

trôi 4

2.14 Mối quan hệ giữa tuổi nghỉ hưu và sự tên tại chấm đứt quan hệ

lao động 482.2 Banh giá quy định pháp luật Việt Nam về tuổi nghĩ hưu trong mong

quan so sánh với pháp luật một số nước trên thé giới. 49

2.2.1 Mặt tích cực 4Ð

KET LUAN CHUONG 2 64 CHUONG 3: ĐỊNH HUONG VE TUÔI NGHĨ HƯU VÀ GIẢI PHÁP. HỒN THIỆN PHÁP LUẬT VIỆT NAM VE TI NGHĨ HƯU... 66 3.1 Yêu cầu của việc hoàn thiện pháp luật về tuổi nghỉ hưu. 66 3.1.1 Đảm bão sự bình đẳng giữa lao động nam và lao động nit... đổ 3.1.2 Đảm bão sự phù hợp với pháp luật các nước trong bối cảnh hội

nhập với kinh tế quốc tế. n

3.2 Hoàn thiện pháp luật Việt Nam về tôi nghĩ hưu. B3.2.1 Binh đẳng tndi nghĩ hưu nam và nik B3.2.2 Xóa bỏ ti nghỉ hưu bắt buộc 80KET LUẬN CHƯƠNG 3. 83KET LUẬN 84DANH MỤC TAI LIEU THAM KHẢO. 86

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

MỞĐÀU 1. Lý do lựa chọn dé tài

Quy định tuổi nghĩ hưu là van để rất lớn liên quan đến quyển va lợi ich

của hang triều người lao đông, cũng như liên quan dén các doanh nghiệp, các

tổ chức xã hội, và luôn thu hút sự quan tâm và tranh luận của toàn xã hội. Dân.

số hiên tại của Việt Nam là 98.958.433 người vảo ngày 03/07/2022 theo số

iu mới nhất từ Liên Hop Quốc. Dân số Việt Nam hiện chiếm 1,24% dân số

thể giới. Việt Nam đang đứng thứ 15 trên thể giới trong bảng xép hang dân số

các nước va vùng lãnh thổ. Vì vậy, các quy định về tuổi nghỉ hưu, tác động

trực tiếp đến 100 triệu dân, nên ảnh hướng rất lớn đến kinh tế, x8 hội.

‘Xu hướng tăng tuổi nghỉ hưu là zu hướng chung của thể giới. Theo quy định tại Bộ Luật Lao động năm 2019, kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của. người lao đông trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng đổi với lao động nam và đủ 55 tuổi 4 thang đổi với lao động nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 thing đối với lao động nam va 4 tháng đổi với lao đông nữ. Như vậy, tuổi nghỉ hưu năm 2022 đối với lao động trong điều kiện lao động. ‘binh thường là đủ 55 tuổi 8 tháng đối với nữ và đủ 60 tuổi 6 tháng đổi với nam Nhìn chung, tuổi nghỉ hưu ở nữ giới thap hơn nam giới. So với các nước. trên thể giới, Việt nam có hệ thơng luật pháp, chính sách về bình đẳng giới tương đối đấy đủ và tiền bô. Việt nam đã phê chuẩn hẳu hết các Công ước quốc tế liên quan đến bình đẳng giới va quyền của phụ nữ, trong đó quan

trọng nhất là Cơng ước CEDAW vẻ xóa bé mọi hình thức phân biệt đối xửđổi với phụ nữ,.... Trong hệ thông luật pháp, từ Hiển pháp tới Luật, déu để

cập trực tiếp hoặc gián tiếp đến van dé bình đẳng giới, tạo điều kiện cho cả. phụ nữ và nam giới cùng phát triển tiên bộ va bình đẳng, Tuy nhiên, bình. đẳng giới trong tudi nghỉ hưu 1a một trong các van dé đang gây ra tranh luận ở.

Việt Nam.

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

Bên cạnh đó, việc xây dumg cơ sở pháp lý, tạo điều kiến cho người lao

động làm việc sau tuổi nghĩ hưu còn đang bỏ ngõ. Việt Nam đang đối mặt với tinh trang giả hóa dân số ngày cing nghiêm trong, ảnh hưởng khơng nhỏ đến. q trình tăng trưởng va phát triển kinh tế. Khuyến khích người cao tuổi tiếp. tục tham gia vào thị trường lao động sau tuổi nghĩ hưu la một giải pháp hữu. hiệu ma các quốc gia đều đang triển khai. Hiện nay, mặc dù Dang va Nha nước rất quan tâm đến người cao tuổi vẻ thé chất va tinh than,... song những. quy định pháp lý liên quan đến việc lam của người cao tuổi sau khi hết tuổi

lao động hiện vẫn còn nhiễu khoảng trồng Từ đó đặt ra u cầu là hồn thiên

pháp luật về tuổi nghỉ hưu để đạt được hiệu qua cao nhất, đồng thời phủ hợp

với hoàn cảnh dat nước

Tir những sư phân tích trên, tac giả quyết định chon để tai "Pháp Initnghĩ hưu cửa người lao động ở Việt Nam” làm để tải luân văn thạc

2. Tình hình nghiên cứu dé tài

"Tuổi nghỉ hưu là một trong những chế độ của an sinh zã hội, được quan tâm bậc nhất ở bắt kỳ quốc gia nào. Nó zuất hiện từ giai đoan đâu hình than các chỉnh sich’an sinh sẽ: Hội cũ eke ude’ pias Ở Việt Nghĩ:tghien chư về tuổi nghỉ hưu đã được quan tâm từ rất lâu. Vấn đề này được nghiên cứu dưới nhiều khía cạnh khác nhau. Có thể kể đến một số cơng trình sau:

- Tác giả PGS.TS Nguyễn Hữu Chi với bai viết: “Điêu chỉnh tuổi nghỉ

hưu đưới góc nhìn lợi ich”, Tap chí Dân chủ và Pháp luật ,số 5/2017, nộidung vé nghiên cứu, bình luận việc điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu đưới góc

hin khác nhau vé lợi ich như la một gơi ý để đánh giá tác đồng chính sich

của việc điều chỉnh tuổi nghĩ hưu trong BLLĐ nước ta hiện nay.

- Tác giã TS Bui Sỹ Lợi với bài viết: “Điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu để

ứng phó với quả trình giả hố dân sổ trong tương lai", Tạp chí Cơng sản.

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

Trung wong Đăng Công sản Việt Nam,2020. ~ Số 2 (936), nội dung vẻ chia sẽ

vẻ lí do vi sao phải điểu chỉnh tăng tuổi nghĩ hưu, lộ trình điểu chỉnh tuổi nghĩ "hưu và việc định hướng, khuyến nghị diéu chỉnh tăng tuổi nghĩ hưu.

- Tác giả PGS.TS Nguyễn Hữu Chi với bai viết: “Bình luận quy định. vẻ tăng tuổi nghĩ hưu trong Bộ luật Lao đông năm 2019”, Tạp chi Nghé luật, 2020, số 3, nội dung về binh luận, phân tích qua trinh diéu chỉnh tuổi nghĩ

"ưu ở Việt Nam, đánh giá khả năng thực thi trong thực tế.

- Tác giả TS Bùi Sỹ Lợi với bài viết: "Tăng tuổi nghĩ hưu theo lộ trình.

nhằm tránh giảm sốc thi trường lao đơng và ứng phó q trình giả hóa dân số

ở Việt Nam”, Tap chi Tổ chức nha nước, 2020 — số 1, nối dung vẻ én để ting tuổi nghĩ hưu theo 16 trình nhằm tránh giảm sốc thi trường lao động và ứng

phó q trình già húa dân số ở Việt Nam nhằm tao sự thống nhất trong quá

trình tổ chức triển khai thực hiện Bộ luật Lao động (sửa đổi).

- Tác giả TS Nguyễn Xuân Thu với bai viết: Quy định về tuổi nghỉ hưu.

của người lao động - Thực trang va kiến nghị, Tạp chi Nghề luật, 2018, nộidung v phân tích thực trang qui định về tuéi nghĩ hưu va đưa ra một số kiến

nghị sửa đổi qui định của Bộ luật Lao động năm 2012 trong thời gian tới - Tác gia Tran Linh Huân với bai viết. Một số bình luân, góp ý về van để làm thêm gid, tuổi nghỉ hưu, thời hạn cho thuê lại lao đông và giấy phép Jao động trong Dự thảo Bộ luật Lao đông (sửa đổi), Tap chi Khoa học pháp lý

Viet Nam, 2019, số 09, nôi dung về đênh giá các qui định trong Dự thảo sữa

đổi Bộ luật Lao động năm 2012 về van dé lam thêm giờ, tuổi nghỉ hưu, thời

hạn cho thuê lại lao đông và giấy phép lao động Để uất ý kin hoàn thiệnpháp luật.

- Tác giả Bui Kim Ngân với bai viết Một số ý kiến về quyển đơn.phương chấm dút hợp đồng lao đồng cia người lao động khi bi quấy rồi tình.

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

duc và tuổi nghĩ hưu của người lao động theo Bộ luật lao đông, Tap chi Téa

án số 16/2013.

- Tác giã Vũ Thu Trang với khóa luận tốt nghiệp: “Tuổi nghỉ hưu của. người lao đồng - Những van dé lý luận va thực tiễn trong quy đính của pháp

2010, Trường Đại hoc Luật Hà Nội.

Tắt cả những cơng trình trên đây déu nghiên cứu về việc tăng tuổi nghĩ ‘huu, đơn phương cham dứt hợp dong khi đến tuổi nghỉ hưu, hoặc tuổi nghĩ hưu trong chế độ bao hiểm hưu trí. Tuy nhiên, ở góc đơ nào đó chưa có cơng Tuật bão hiểm xã hội Việt Nam’

trình nào nghiên cửu một cách day đủ, toàn diên và sâu sắc vẻ van để tuổi nghỉ hưu trong luật Lao đồng 2019. Như vây, việc nghiền cứu để tai "Pháp Tuất về tui nghỉ hưu của người lao động ở Việt Nam” à cân thế cả về vẫn để lý luân và thực tiễn.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của để tài

- Mục dich nghiên cứu của dé tải. Trên cơ sỡ làm rõ những vẫn để lý

luận về nội dung, vai trò của tuổi nghỉ hưu, đảnh giá thực trạng của các quy. định pháp luật về tuổi nghỉ hưu, mục đích của để tải là kiến nghĩ/để xuất ‘hoan thiện pháp luật về tuổi nghỉ hưu.

- Nhiệm vụ nghiên cứu của dé tài: Từ mục đích trên để tai đất ra những

nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể sau:

Nghiên cứu chỉ ra lich sử hình thành, vai trỏ của tuổi nghĩ hưu trong

chính sách an sinh sã hôi ở một quốc gia.

Nghiên cứu so sánh một số chính sách vẻ tuổi nghỉ hưu trong an sinh

xã hội một số quốc gia trên thể giới va Việt Nem

Nghiên cứu các quy đính của pháp luất hiến hành vé tuổi nghỉ hưu.

Nghiên cứu sự hạn chế, từ đó rút ra những vướng mắc, bắt cập trong quy đính.

của pháp luật về tudi nghĩ hưu. Để xuất các giải pháp hoãn thiên pháp luật va nâng cao hiệu quả hoạt động các quy định về tuổi nghỉ hưu.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

.4. Đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu đề tai

- Đối tương nghiên cửu dé tải. ĐỂ tài nghiên cửu những vấn để lý luân. về tuổi nghỉ hưu, về thực trạng các quy định của pháp luật vé tuổi nghỉ hưu va thực trạng thực hiện tuổi nghỉ hưu ở Việt Nam.

- Pham vi nghiên cứu để ta:

+ Phạm vi nội dang, Pham vi nghiền cứu của đề tả chủ yu là các quy

định về tuổi nghĩ hưu trong Bộ luật lao đồng 2019. Các Công ước qué

pháp luật một sé quốc gia khác vẻ tuổi nghỉ hưu cũng được để tai nghiên cứuđưi góc độ so sánh làm bai học cho việc xây dựng giải pháp hoàn thiện pháp.luật về tuổi nghĩ hưu,

+ Phạm vi thời gian. Để tải nghiên cửu quá trình hình thảnh các quy

định về tuổi nghỉ hưu trên thé giới bắt đâu từ thé kỷ 19 đến nay, nhưng tập trung chủ yếu tại các quy định pháp luật hiện nay về tuổi nghỉ hưu tại Việt ‘Nam (cụ thể bộ Luật Lao động Việt Nam 2019).

5. Các phương pháp nghiên cứu dé tai

Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp luân.của chủ nghĩa Mác - Lénin về duy vat lich sử và duy vat biện chứng, từ tưởngHồ Chí Minh về nhà nước và pháp luật đặc biệt là về chính sách an sinh xã

nội trong đó có tuổi nghỉ hưu.

Ngồi ra, để tài cịn sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thé của

ngành luật học như. Các phương pháp tổng hợp, phân tích thơng kê, điều traxã hội hoc va phương pháp so sánh... trong chương Il luận văn.

6. Ý nghia khoa học và thực tit i

- Về khoa hoc: Góp phan hệ thơng, làm rõ vả hoàn thiện thêm nhữngn của đề

‘van dé lý luận về tuổi nghỉ hưu vả pháp luật về tuổi nghỉ hưu.

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

- Về thực tiễn: Để tai có thé lam tài liệu tham khão trong nghiên cứu va học tập của sinh viên, hoc viền chun nganhludt. Ngồi ra để tai cịn có thể tham khảo trong q trình xây dựng chính sách về tuổi nghỉ hưu tại Việt Nam.

7. Bố cục của luận văn

Ngoài Mé đâu, Kết luân, vả Danh mục tải liêu tham khảo, luận văn.gém 3 chương:

Chương 1: Một số van dé lý luận về tuổi nghỉ hưu và pháp luật về tuổi

nghĩ hưu.

Chương 2: Thực trạng pháp luật Việt Nam về tudi nghỉ hưu

Chương 3: Định hướng vẻ tuổi nghĩ hưu và giải pháp hoàn thiện hoàn.

thiện pháp luật Việt Nam về tuổi nghĩ hưu,

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

nghĩ hưu có đặc điểm sau:

~ Thứ nhất, tuổi nghỉ hưu là tuổi khi đến thời điểm đó người lao động

sẽ được hưởng chế độ an sinh sã hội, người lao động có quyền nghĩ hưu, vaNha nước có nghĩa vụ chỉ trả lương để dim bảo các nhu cầu thiết yêu hàng

ngày. Khi tới tuổi này, người lao đông sẽ nhân được day đủ các khoản trợ cấp

- Thứ hai, tuổi nghĩ hưu gắn liên với tinh hình kinh tế ~ zã hội của một quốc gia. Các quốc gia khác nhau có tuổi nghỉ hưu khác nhau. Các quốc gia phat triển, có dân số giả cao thi tuổi nghỉ hưu đến 65 tuổi, thậm chí đến 67 tuổi. Cac quốc gia dang phát triển, bat đâu vào thời kỷ giả hóa dân số thi tuổi nghi hưu từ 63 đến 65 tuổi. Các quốc gia kém phát triển, tăng trưởng kinh tế

chưa đảm bảo đủ việc làm cho người lao động, va đang dư thừa lao động thì

để tuổi nghĩ hưu là 60 tuổi với nam, 55 tuổi với nữ.

- Thứ ba, tuổi nghỉ hưu liên quan mật thiết đến chế độ hưu trí. Tuổi

nghĩ hưu ban chất là quyển con người. Tuy nhiên, quyển đó chi dim bao khi

gắn với một quốc gia, được quốc gia đó chỉ trả các trợ cấp hưu trí. Hơn nữa, khơng phải hic nao cũng có thé nhận chế đơ hưu trí, người lao động chỉ có thể nhân tro cấp khi đến độ tuổi nhất định vì liên quan đến việc đóng và hưởng,

đầm bão quyên lợi cho các công dân khác.

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

111.2 Lịch sử hình thành tuổi nghỉ hưu.

Nghĩ hưu, hay cịn gọi là nghỉ việc hoặc ngừng lam việc sau khi đến một độ tuổi nhất định, đã xuất hiện tử khộng thé kỹ 18. Trước thé kỹ 18, con. người cĩ tuổi thọ trung bình từ 26 đến 40 tuổi. Bên cạnh đĩ, an sinh xã hội khơng phát triển vả khơng cĩ quy định về lương hưu nên da số người dân làm. việc đến khi qua đi. Do vậy, chi cĩ sé it người lao đơng giả yéu mới trở thảnh trở ngại trong việc làm việc. Các quốc gia bắt đầu áp dụng các chính.

sách của chỉnh phi về hưu trí vào cuối thé kỹ 19 va thể kỹ 20, bất đâu ở Đứcdưới thời Thủ tướng Otto von Bismarck

Đức trở thành quốc gia đâu tiên trên thể giới áp dụng chương trình bảo

hiểm xế hội cho người giả vào năm 1889, do Thủ tướng Đức Otto von

Bismarck thiết kê, Ý tưởng lân đâu tiên được đưa ra, theo lệnh của Bismarck,vào năm 1881 bởi Hoang dé của Đức, William Đệ nhất, trong một bức thư

mang tinh đột pha gửi tới Quốc hội Đức William đã viết: “those who are

disabled from work by age and invalidity have a well-grounded claim to care

from the state” (Những người già yéu do mỗi tác và tàn tật cĩ một yêu câu: chăm soc từ nhà nước là cĩ cơ sở) ` Luật bao hiểm hưu trí và tàn tật của Đức. thơng qua năm 1889, đặt nên mĩng cho những quy định đâu tiên vẻ tuổi nghĩ hưu. Tuy nhiên, thời điểm đĩ, Luật bao hiểm hưu trí và tan tật quy đính về việc trả lương hưu cho người trên 70 tuổi trong khi tuổi thọ trung bình của người dân nước Đức 1a 45 tuổi. Phải dén 27 năm sau (năm 1916), độ tuổi nay mới được hạ xuống 65. Do vậy, thật khĩ để người giả cĩ thể hưởng lương. hưu. Mặc di vay, đây cũng là những bước tiến quan trong vẻ tuổi nghĩ hưu,

Lân đầu tiên, tudi nghĩ hưu được luật hỏa và được quan tâm. Bismarck đã đặt

ME ///20678 0/betor/øfob ht, tuy cập ngày 63/05/2032

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

ra tiêu chuẩn thé giới về năm chính xác mà tuổi già bắt đầu và thiết lập tiền

lệ rằng chính phù nên trả tiền cho người dân khi già đi 7

Nam 1905, bác si nỗi tiếng thé giới William Osler lả người đã đất ra những cơ sở khoa học mà khi kết hợp với cơ sở kinh tế làm cho việc nghỉ hưu. trở nên thuyết phục. Trong bai phat biểu thủ khoa năm 1905 tại Bệnh viện Jobns Hopkins, nơi ông từng la bác si trưỡng, Osler nói rằng thực tế là những

năm từ 25 đến 40 trong sự nghiệp của một cơng nhân la "15 năm vàng son”.

Ơng gọi khoảng thời gian đó la ‘thoi kỷ đẳng hóa hoặc mang tinh xây dưng" Người lao động trong độ tuổi từ 40 dén 60 chi đơn thuận là không sáng tạo và do đó có thé chấp nhận được, nhưng sau 60 tuổi, một người lao động bình. thường là. “useless" (v6 dụng) và nên dừng lâm việc `

Tại Anh, 6 thé kỹ 20, nghèo đói được coi là một trang thải gần như tôipham và điểu này được phan ánh trong Đạo luật Vagabonds and Beggars1494 giam cấm những người ăn sản. Vào thời Elizabeth, Luật Người nghèo ở

‘Anh đại diện cho một sự thay di, theo đó người nghèo chỉ đơn thuần bi coi là

suy thoái về mat dao đức, và được cho 1a phải lao đông cưỡng bức trong các

nha may‘ Sau cuộc Tổng tuyển cử năm 1906, Lloyd George trở thanh Chủ.

tịch Hội đồng Thương mại. Năm 1908, tên Thủ tưởng của đăng Tự do, HenryAsquith, đã thăng chức cho Lloyd George chức vụ Thủ tướng Chính phủ. Từ

thời điểm nay, Lloyd George đã có nền tảng ma từ đó ơng có thể khởi đơng.

những cải cách xẽ hội trệt dé của mình. Với quyết tâm “Tif the shadow of theworkhouse ƒiom the homes of the poor” (ada bé cải bồng cia nhà làm việc

khỏi nhà của người nghéo), ông đã tim cách đạt được điều này bằng cách dim

ˆ Ndg/unnxydinescorv2999/03/2/Bbs/te-hiton:-oEretiettei-rom ear na to arp htm try

cập tài 7/202

"ie un mtn conv/3909/03/2/bs/thehiton-of rte mnt fomearh-manto-sap html uy

cập gay 08/05/2022.

ntgs://en wikipedia or/ii/Pensions_in_the_United_ Kingdoms text-Theaobeginning’sz00f 20th

zomodern fCZSa33150, tay cập gầy 04/05/2022

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

bảo thu nhập cho những người giả. Đạo luật Huu trí Tuổi giả của Lloyd

George, cung cấp từ 1 đến 5 shilling mỗi tuần cho những người trên 70 tuổi

'Ở Mỹ, đầu thé kỹ 20 là thời điểm có nhiễu thay

cải cách lan đâu tiên trở thành đặc điểm chính của xã hội kể tử sau Nội chiến.

, khi các phong trảo

Dân dan, nhiều người bat đầu yêu câu chính phủ tham gia nhiều hơn vao nên. kinh tế va cuộc sông của họ. Để ngăn chăn sự phản nan cia người lao động thành đính cơng, nhiễu cơng ty bat đầu cung cấp lương hưu, hoặc trợ cấp hưu. trí để cung cấp thêm sự đâm bảo về tai chính cho những người không thể làm. việc. Tuy nhiên, day vẫn là một ý tưởng tương đổi mới va dén năm 1919, chỉ

có 15% cơng nhân Mỹ có lương hưu Nghỉ hưu rất hữu ích ở Hoa Kỷ, nơi

một số lượng lớn cơng nhân nha máy giả di lang thang trong cuộc Cách mangCông nghiệp, bé dỡ moi thử vào công viée, làm chém dây chuyển lắp ráp,nghỉ quả nhiéu ngày và chiếm lây vị tí của những người đàn ơng trẻ hơn,

năng suất hơn” Bén năm 1935, rổ rang là cách duy nhất để khiến người giả

ngừng làm việc vi lương là trả đủ cho họ để họ ngừng lâm việc Chính phủ thông qua Đạo luật An sinh Xã hội, thiết lập phúc lợi của chính phủ cho những người v hưu va đất tuổi nghĩ hưu chính thức là 65.

Tóm lại, với Luật bảo hiểm hưu trí và tản tật năm 1889, Đức là quốc gia đầu tiên công nhận tuổi nghỉ hưu, sau đó tuổi nghỉ hưu như một xu hướng ở các quốc gia khác (6 Anh năm 1908, ở Mỹ năm 1935). Các quốc gia trên thể giới dẫn dẫn công nhận con người cần nghỉ hưu và Chính phủ cân chỉ trả một khoản tiên nhất đính để đăm bảo cuộc sống về giả của người dân.

ˆ utp sun het lecom/Hetor UN HetorofBrisin/ Uowd-Georme/, tray cập ngày 04/05/2022“ hupr/stuy conv academy lesson retina age

het, hentna019 E°säc320g2:emment+20prs43:30hefoÉ42080555%20922010e5530be

ti, tray cập nga 08/05/2072

Dg: /eentimes con1999/03/zLj bs the history of retire ment-romeary-manto aarp ht, trey

cập ngay 08/05/2022

0

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

1113 Các yếu tố quyết định tuôi nghỉ hưu.

Chuyển tử trạng thái làm việc sang nghỉ hưu lả quyết định quan trong của mỗi con người. Lam thé nao để các cá nhân, khi bước qua độ tuổi 50 vả. 60, đưa ra lua chon về việc nghỉ hưu hay không nghỉ hưu? Những yếu tổ nao tác động dén việc quyết đính tiếp tục làm việc hay nghĩ hưu của một cá nhân? Hoan cảnh gia đỉnh và trách nhiệm chấm sóc, năng suất, nguyên vọng nghề nghiệp hay thu nhập ảnh hưởng như thể nảo đến quyết định nghỉ hưu. Việc nghiên cứu các yếu tổ quyết định việc nghỉ hưu, cũng như độ tuổi nghỉ hưu 1a vân dé quan trọng cân lam rõ. Sáng té được các u tơ nay, nha lam luật có thể khuyến khích hoặc tác đơng thêm để một người tiép tục làm việc hoặc

nghĩ hưu sớm hơn.

Khi đối mất với những thách thức về giả hỏa dân số, Chính phũ ở nhiều nước phát triển đang xem xét cách thức tăng cường sự tham gia vào lực lượng. Jao động của những người lao động lớn tuổi va khơng khuyến khích việc nghĩ hưu sớm Môi quan tâm của các nha chính sách được thể hiện trong các tải

liệu chính sách như Chiến lược Quốc gia cho một nước Uc về giả năm 2005,trong đó lập luân réng sự tham gia của lực lượng lao đông trong cuộc sing

sau nay lả cẩn thiết để duy trì tăng trưởng kinh tế Tại Vương quốc Anh, Chính phủ cũng nhắn manh những lợi ích kinh tế của việc tham gia của lực

lượng lao động trong cuộc sống thé ky 21. Trên thê giới, việc nghiên cứu các

yêu tô quyết định việc nghỉ hưu, cũng như độ tuổi nghỉ hưu lả van dé cân thiết lâm sóng tỏ. Khi xác định được các yếu tổ nay, nh lâm luật có thể khuyến. khích hoặc tác đông thêm để một người tip tục lam việc hoặc nghỉ hưu sớm.

hơn. Năm 1998, Hiệp hối Người vé hưu Hoa Kỳ có bài viết "Các yêu tổ ảnh.

hưởng đến việc nghĩ hưu: Ý nghĩa của chúng đôi với việc nâng cao tuổi nghĩ hưu” nghiên cứu các yếu tổ ảnh hưởng đến tuổi nghĩ hưu. Bai viết phân tích: tình trang sức khỏe, đặc điểm việc làm, thu nhập, tuổi tác va các đặc điểm.

nu

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

nhân khẩu học khác quan trọng như thé nao trong quyết định nghỉ hưu Ÿ Năm.

2006, Viện Nghiên cứu Chính sách của New Zealand đã có cuộc khảo sát các

đổi tượng đang lam việc, sắp nghỉ hưu, va đang nghỉ hưu về các lý do để họ. nghi hưu ° Năm 2010, Viện Nghiên cứu Truyền thông 3⁄ã hội - Viện Han lâm. ‘Khoa hoc Slovakia thiết lập các nghiên cửu nhằm xác định những yếu tổ nao ảnh hưởng đến việc người dân ở các quốc gia Đông / Trung Âu quyết định

tiếp tục kam việc được trả lương hay nghĩ hưu. Bai nghiên cứu phân tích tình.hình ở Lithuania, Estonia, Ba Lan, Bulgaria, Cơng hịa Séc, Slovenia va

Slovakia và sir dung nguồn dữ liệu Điều tra Xã hội Châu Au (2010) va hệ

thông thông tin tương hỗ của EU vẻ bao trợ xa hội 19

Qua các cuộc nghiên cứu, khảo sát, các nha nghiên cứu chỉ ra ring, các

yêu tô cơ bản ảnh hưởng đến việc nghỉ hưu của một người, bao gồm:

- Tink trạng sức khöe- Hoan cảnh tải chính- Điều kiện lam việc- Bỗi cảnh chính sách- Cân bằng cuộc sing

Tinh trang sức khỏe: Nghiên cứu cho thấy yêu tổ ảnh hưỡng nhiều

nhất đến quyết đính có tiếp tục lâm việc khi đến tuổi nghỉ hưu hợp pháp ở tất

cả các quốc gia là tinh trang sức khöe. Đánh giá chủ quan của một người vẻsức khoé của ho bị ảnh hưởng bởi trang thái khách quan của sức khoẻ Khí

xem xét tình trang sức khỏe của một người ở độ tuổi nghĩ hưu, một số giả định được đưa ra, chẳng hạn như quan điểm cho rang sức khỏe của người cao.

"The American Assocation of Betied Fe ofe, 3688), Factors influencing Retirement: Their implications for

pena pele eee ener ae

‘magatines soit poem p/9/33 what idluerxe:-tti nentdecbre-p13-1 hem tru cập

ay 0775/2022

"psttte for Research in socalCommunication, Sovak academy ofstinces, 2016, “Factors influencing

‘the decéion of whether to rete orertend one's employment”, Human afar, (26) 208-1161

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

tuổi tự đơng được coi là kém hơn. Những người có sức khỏe tốt thường ít

thích nghĩ hưu hơn, trong khi sức khỏe không tốt là một trong những nguyên.

nhân quan trọng nhất của việc nghỉ hưu sớm.

Hoan cảnh tài chính: Một yêu tổ ảnh hưởng đến quyết định có tiếp tụclâm việc hay nghĩ hưu là mức độ tai chính của một người. Việc một cả nhân.

có nhu cầu làm việc hay không phụ thuộc vào các nguồn thu nhập thay thé, chẳng hạn như lương hưu hoặc trợ cấp hưu tri và ca các yêu cau về thu nhập. của ho, Những người có tinh hình tải chính thuận lợi hơn rõ rằng có nhiễu lựa

chon hơn về việc cỏ nên làm việc và khi nao nghĩ hưu. Đôi với những người

khác, các quyết định về sự tham gia của lực lương lao động được thúc đẩy

mạnh mé bởi nhu câu thu nhập. Tai chính eo hep là một hạn chế vẻ việc mọi

người có đủ kha năng rời khỏi thi trường lao đông vào thời điểm ma họ muốn.

lâm như vậy, Nhiễu người rét muồn rời khi thi trường lao động nhưng không

thể nghỉ hưu vi vẫn phải cân bằng tai chính cho gia đình.

Điều kiện làm việc: Các nghiên cứu xac định rằng, ở giai đoạn từ

50-74 tuổi, các khía cạnh sau ảnh hưởng tiêu cực đến quyết định có nghĩ hưu của

họ hay khơng. mức độ hai lịng trong cơng việc thấp, mệt mỗi vẻ thé chất va

căng thẳng tâm lý, làm việc kém / diéu kiến khơng an tồn, vượt qua tiêu. chuẩn va có vị trí thấp trong cơng việc. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cảm.

giác được người sử dung lao động vả đồng nghiệp quý trong, quyên tự quyếtvà quyển tự chủ, va mơi trường xã hội tích cực tai nơi làm việc la những yêu

tổ tích cực”. Quyên tự chủ tại noi lam việc có nghĩa la nhân viên có thể quyết

định khi não và làm thé nao để thực hiến các nhiệm vụ của mình Những

người lam cơng việc đời hõi ý thức vẻ mục đích cá nhân hoặc mỗi quan tâm.vẻ danh tiếng nghề nghiệp có thể ở lại lâu hơn trong công việc được trả

° p/w med got about edand- our vorl/publeatonsresouresjourrak-and

magazines soci poke ouralsp/33/33 what influences-retiement-decGions 1-125 Mim ty cập

gay 07/05/2022

Fey

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

lương Đây lé những người có trình độ tốt trong các cơng việc chun mén va

quan lý, những người có kha năng kiểm sốt dang kẻ các tinh huồng cơng, việc của họ va mô tả các lựa chon lực lương lao đồng của họ vẻ thách thức và cơ hội. Nếu công việc thú vi, ho co khả năng ở lại (đơi khi ở độ tuổi 70), nhưng họ có quyển lua chọn và các nguồn lực để nghĩ hưu (hoặc thưởng lả

tiếp tục một cách link hoạt)

Bối cảnh chính sách: Các chính sách an sinh zã hội và ché độ hưu trí

ảnh hưỡng đến độ tuổi thực sự nghĩ hưu của moi người. Hệ thông phúc lợi zã hội ảnh hưởng đặc biệt là chế độ phúc lợi và tuổi nghỉ hưu được pháp luật quy

định tác động trực tiếp đến các quyết định về việc tiếp tục làm việc hay

không, Chế đô hưu tr ka một chế độ của bảo hiểm x hội. Đây là chế độ đăm. ‘bao dai hạn cho người lao động khi giả yêu, hết tuổi lao động, nhằm cung cấp một khoản tiễn thay thé cho phân thu nhập không được nhên từ nghề nghiệp do phải nghĩ hưu. Pháp luật quy định độ tuổi nhất định để nghỉ hưu. Nếu nghỉ. ưu sớm điều đó sẽ dẫn đến việc chế độ phúc lợi khi nghỉ hưu sẽ không bằng. như nghĩ hưu đúng tuổi pháp luật quy định. Do vậy, việc nghỉ hưu sớm sẽ trở

thành vấn để dang cân nhắc. Ngoài ra các quy định pháp luật khuyến khíchhoặc khơng khuyến khích việc nghĩ hưu Có những giai đoan, các doanh.

nghiệp muốn loại bư người lao đơng giả u ra khõi bơ máy làm việc, nến tại thời điểm đó, các ché độ chính sách khuyến khích cho việc nghỉ hưu sớm. hoặc buộc người lao đông nghỉ hưu khi đền tuổi nghỉ hưu. Nhưng trong bối.

cảnh hiện tại, tốc đô giả hóa dân số cao, cùng với áp lực của việc cân bằng

quỹ bảo hiểm hưu trí, hau hết các quốc gia dang nâng tuổi nghỉ hưu, Khuyến. khích người lao động cao tuổi làm việc. Có thé nói, các chính sách pháp luật ảnh hưỡng rat lớn đến quyết định nghĩ hưu của một cá nhân.

Cân bằng cuộc sống: Người lao đông muốn dành thời gian cho

“những việc khác" là một trong những yêu tổ ảnh hưỡng đến tuổi nghĩ hưu.

Fay

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Một số người muốn dành thời gian cho gia đỉnh, chăm sóc gia đính, chăm sóc.

chau để cho bổ mẹ chúng đi làm. Ở cùng với con cháu trở thành niém vui của. ‘ho khi về giả. Một số người muốn di du lịch, hoặc theo đuổi sở thích Những. yếu tổ nảy có thé áp dụng đặc biệt cho những nhân viên có thu nhập cao, những người có thé đủ kha năng để nghỉ hưu.

Các yéu tổ ảnh hưởng đến quyết định của lực lương lao động vả việc

nghĩ hưu hiểm khi được tác đồng do các yêu tổ riêng lẽ va có sự tương tác

phức tap, cùng lúc của các yêu tô. Sức khỏe yếu có thé dẫn đến việc nghỉ hưu. sớm, điều nay cũng được mong muốn vì khơng hai lịng với cơng việc Điều thứ hai có thể tạo ra sự thúc day, liên quan dén mong nmôn dành thời gian. cho gia dinh, đặc biết là các cháu, dẫn dén việc nghỉ hưu. Nhiễu người đã mô tả cảm xúc xung quanh và sự đánh đổi trong cuộc sống của ho. Mặc dù họ hoan nghênh cơ hội được giải tri nhiéu hơn, nhưng một số người có thể cân.

nhắc việc lam thêm sau khi ho rời bô cơng việc của minh, Có thêm một chút

để cãi thiện mức sông được cân nhắc so với sự ty do ma việc nghỉ hưu mang lại. Rõ rang, yêu tố sức khưe và u tổ tải chính 1a hai u tổ tiên quyết để

người lao động quyết đính có nghỉ hưu hay khơng

1114 Vai trị của ti nghỉ hưu

Nghĩ hưu là giai đoạn trong cuộc đời khi một người chon rồi khỏi lựclượng lao động và sống bằng các nguồn thu nhập hoặc tiết kiệm không doi hồi

phải lam việc tích cực. Độ tuổi ma một người nghỉ hưu, lối sống của họ trong. thời gian nghĩ hưu va cách họ tai trợ cho lối sống đó, sẽ khác nhau ở mỗi

người, tủy thuộc vào sỡ thích cá nhân va kế hoạch tai chính.

Thứ nhất, trong mỗi tương quan với van dé pháp lý về quyển con

người, quyền công dân:

1s

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

~ Nghỉ hưu lả quyển con người. Con người có quyền nghỉ ngơi khi làm. việc đến độ tuổi nhất định Tuy nhiên, các chế độ an sinh xã hội phải gắn với một quốc gia nhất định để dam bảo các quyển lợi cho công dan khi về giả.

Đối với người lao động. Tuổi nghĩ hưu ma pháp luật quy định lả đô tuổi ma người lao động có thể yêu cầu quyển lợi An sinh Xã hội tiêu chuẩn, hoặc sé tiên bảo hiểm chính của ho từ các chế độ An sinh Xã hội. Khí đạt đến. tuổi nghĩ hưu ma pháp luật quy định, người lao đơng có quyển nghỉ hưu, vả

Nha nước có nghĩa vụ chỉ trả lương để dim bảo các nhu cầu thiết yéu hang

ngày. Khi tới tuổi nay, người lao đông sẽ nhận được day đủ các khoản trợ cấp. Tuy nhiên, trong quan hệ lao đông, không phải đạt tuổi nảy lả quan hé

lao đông chấm đứt. Người lao động

nhu cẩu. Nghĩ hưu vẻ bản chất là quyên cia con người, nhưng khơng phải

có thể tiếp tục làm việc nếu họ có

thực thi quyển này bat cứ lúc nào mà cân phải hướng sự dm bảo an sinh cho

người lao động khi hết tuổi lao đơng, khơng cịn nguồn thu nhập nảo khác.

Các quốc gia thưởng han ché việc nghĩ hưu sớm Do vậy, Luật pháp quy địnhcác điều luật về việc giảm các chế độ phúc lợi khi nghĩ hưu sớm.

Đối với nhà nước: Khi người lao đông đạt đến tuổi nghĩ hưu mã luật pháp quy định, Nha nước có trách nhiệm đảm bảo an sinh khi hết tuổi lao động, Do vậy, tuổi nghỉ hưu theo pháp luật đánh dầu móc thời điểm cho nghia

vụ của Nhà nước va xã hội

Thứ hai, tác đông của tuổi nghỉ hưu đôi với tâm lý xã hội, van dé giới. ~ Tuổi nghỉ hưu tác động đến tắt cả người dân của một quốc gia. Việc. nâng tuổi nghỉ hưu sé ảnh hưởng trực tiếp đến từng cá nhân va có những tác động trai chiều nhau. Với người lao động trí thức, lâm trong nha nước, có định hướng phan dau trong sự nghiệp, việc tăng tuổi nghỉ hưu sẽ không gây

‘rd ngại qua nhiễu, vi ho có thời gian dai hơn cơng tác. Với cơng nhân, những

người lao động chân tay, viếc lao đông năng nhọc ảnh hưỡng đến sức khöe

36

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

của họ. Với phu nữ, những người phải cân băng giữa sự nghiệp va chăm sóc

gia định, mong muốn nghỉ hưu để hưởng thụ tuổi giả. Do vậy, việc nâng tuổi

nghĩ hưu sẽ trở thành tác đông tiêu cựu. Đối với các cơng ty, các doanhnghiệp mong muốn lao đồng tré vì lao đồng tré ít kinh nghiệm nên lương thấp

hơn các lao động cao tuổi, có thâm niền, đời hỏi lương cao. Nên việc điều chỉnh tuổi nghĩ hưu tác động đến tâm ly xã hội vả phải cân nhắc để tránh cú.

sốc tâm lý.

~ Tuổi nghỉ hưu tác động đến van dé giới Trước đây, tuổi nghỉ hưu của.

nữ giới luôn thập hon nam giới vi cho rằng phụ nữ yếu hơn nam giới. Nén đó

Ja sự tru tiên với nữ giới. Tuy nhiên, hiện nay có xu hướng mới — bình đẳng. tuổi nghỉ hưu nam, nữ. Khi nâng tuổi nghỉ hưu nữ ngang bằng nam, nữ giới có thời gian phát triển sự nghiệp dai hơn, nên sẽ đạt được những vị trí cao.

Thứ ba, tuổi nghĩ hưu với việc zac lập thi trường lao đông. đổi với các nước phát triển, việc tăng tuổi hưu kéo theo sự gia tăng áp lực thất nghiệp của

lao động trẻ, do số việc làm mới tao ra không tương ứng với số lao đông trẻ

‘bd sung hang năm ` Do vậy, tuổi nghĩ hưu ảnh hưởng rat lớn đến thị trường.

lao động, và việc điều chỉnh tuổi nghĩ hưu cân cân nhắc đền yêu tổ việc lam

1.2 Pháp luật về tuôi nghỉ hưu.

1.2.1 Khái niệm và nội dung của pháp luật về tuổi nghỉ hưu.

Pháp luật về tuổi nghĩ hưu gôm các quy pham pháp luật điều chỉnh các quan hệ xã hội liên quan đền tuổi nghỉ hưu.

Đổi tượng của pháp luật về tuổi nghĩ hưu là tuổi nghỉ hưu và các chế độ của người lao động khi nghỉ hưu đúng tuổi vả nghỉ hưu trước tuổi.

° ip /dukegtw des va/tan-ve twokngh hu cus bo dorE tự no trang iat doar hie ra

4a asp, try cập ngày 28/12/2022

”

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Do vậy, nội dung của pháp luật vé tuổi nghỉ hưu gầm hai van dé cơ bản.

‘Thi nhất, pháp luật vé tudi nghỉ hưu quy định tuổi nghỉ hưu trong điều.

kiện bình thường và trong các trường hợp đặc biệt (mắt sức lao động, suygidm sức khöe,...)

Thứ hai, pháp luật quy định chế độ của người lao đông khi nghĩ hưu. đúng tuổi, sớm hơn tuổi vả trách nhiệm chi trả quyền lợi cho người lao động,

của Nhà nước.

1.2.2 Các yếu tố tác động đến quy định pháp luật về tuổi nghỉ hưu.

'Việc quy định tăng, giảm tuổi nghỉ hưu liên quan đến nhiều yếu tổ kinh.

tế - zã hội. Trong đó đặc biệt là các yêu tổ tăng trưởng kinh tế với bai toán vềviệc làm va that nghiệp, sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực, trinh đô kỹ thuậtvà công nghệ áp dụng vào sản xuất, số lương, chất lương và cơ cầu dân sổ,

tỉnh đẳng giới, cân đổi quỹ bảo hiểm xã hội trong dai hạn... Việc quy định. tuổi nghỉ hưu ỡ độ tuổi nào, tăng giảm tuổi nghỉ hưu ra sao can phủ hợp với từng giai đoạn phát triển của đắt nước va các nhà hoạch định chính sách, xây

dựng pháp luật phải có sự phân tích, lập luận thuyết phục, đánh giá tác đông.

của tất cả các yếu tố này đến tuổi nghĩ hưu (cã thuận chiêu và không thuận chiêu) để lựa chọn phương án tốt wu nhất. Về ngun lý, có thé phân tích tác động của các yêu tô đến quy định tuổi nghỉ hưu như sau:

-Yén tổ tăng trưởng kinh tế với bai toán về việc lam và thất nghiệp: 'Yêu tô nảy tác động đến tuổi nghĩ hưu trên cả hai góc đơ: giả định các yêu tô khác liên quan đến tăng trưởng kinh té la không đồi, thi tăng tuổi nghỉ hưu sé góp phan tăng trường kinh tế nhờ tăng khối lượng hay thời gian lao động, Tuy

lWtgz./%enn vu neus/ÄeBiU37551/Nhung van de len quan, den tuoi nghị huu va gop ý boạn thienĐụ, lo su? doi B9, let 1ão donga]Litml2icl-1v2535:3nfE0A171621506)5tEl0DMToursbtvh,

'5HQpsy2/Đd32-1Ec7.M, tuy cập ngày 39/13/2022

38

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

nhiên, néu tăng trưởng kinh tế ma chưa tao ra tốc đồ tăng trưởng việc lam cao

hon tóc đơ tăng luc lượng lao đơng hang năm, thì viéc tăng tuổi nghĩ hưu sẽ dẫn dén tinh trang một bộ phân lao động sẽ mắt cơ hội việc làm hoặc rơi vào

tình trang thất nghiép, nhất là nhóm lao đơng tré.

-u sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực: Tăng tuổi nghỉ hưu sẽ gop

phân sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực trình độ cao, nhất là trong một số

ngành nghệ, lĩnh vực cần sử dung loại lao đơng trinh độ cao. Ngn nhân lực có trình độ cao thi ké cả ở độ tuổi 60 ~ 70 họ van có thé phát huy năng lực của. minh, Song yếu tơ này chỉ có ý nghĩa đăng ké đổi với khu vực hành chính nh

nước và sự nghiệp công lập khi không bị thiểu hụt nguén nhân lực trình độcao, cịn ở khu vực kinh tế thi trường, sự tac đông sé không nhiễu do sau khi

nghi hưu, họ vẫn có thể tiếp tục lam việc theo hợp đông.

- Trinh đồ kỹ thuật va công nghề áp dụng vào sản xuất. Theo nguyên.

tắc, khi một đất nước có nên kinh tế phát triển, nhất là đựa trên cơ sở nên kinh.

tế tri thức - ở đó việc áp dung vào sin zuất kỹ thuật và công nghệ đạt trình độ

cao, thì điều kiên lao động được cải thiện tốt hơn, việc làm năng nhọc, độc. hai, nguy hiểm đã được máy móc, thiết bi cơng nghệ, tự đơng hố cao thay thể con người nên có khả năng kéo dai tuổi nghĩ hưu cho moi người lao đông

lâm việc trong các finh vực, ngành nghề va cho cả lao động nam cũng như lao

động nữ. Song, nêu nên kinh tế phát triển đang ở trình độ thấp thi không thể kéo dai tudi nghĩ hưu đồng loạt cho moi người lao động làm việc ở tat cả các

lĩnh vực và theo sw phân công lao động khác nhau về ngành nghề, nam vanữ... Lao động làm việc trong những lĩnh vực, ngành nghề năng nhọc, độc

‘hai, nguy hiểm sẽ khó kéo dai tuổi nghỉ hưu, thậm chí còn cần phải rút ngắn. tuổi nghỉ hưu.

- Yếu tổ số lượng, chất lượng va cơ cầu dân số: Trong trường hợp dân.

số có xu hướng giả hố, nhất là gia hố nhanh, cộng với tuổi thọ trung bình.

18

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

của người dân được nâng lên, tinh trang thiêu hụt lực lượng lao đồng sé ngày.

cảng tăng va do đó, tăng tuổi nghỉ hưu la xu hướng can thiết, khách quan để ‘bi dip lực lương lao đồng thiếu hụt, đẳng thời tránh lãng phi lao động, nhất la lao động trình độ cao. Tuy nhiên, cũng cẩn phải phân tích vẻ chất lương dân. số, nhất là vẻ độ khoẻ manh của dân số, vì néu khơng đảm bao chất lương dân. số thì cũng khó có thể tăng tuổi nghỉ hưu.

- Yêu tổ bình đẳng giới: Binh đẳng về tuổi nghỉ hưu giữa lao động nam và lao động nữ là một trong những chỉ tiêu quan trọng của binh đẳng giới. 'Việc rút ngắn khoảng chênh lệch và tiền tới sự ngang bằng nhau v tuổi nghỉ "hưu giữa lao động nam va lao đông nữ sẽ là một bước tién quan trong để thực hiện bình đẳng giới trong lĩnh vực lao động va việc lam. Tuy nhiên, vấn để đặt ra không chỉ là bình đẳng về tuổi nghỉ hưu ma cịn phải tính đến việc gam

nhẹ gảnh năng cho phụ nữ trong chức phận sinh nỡ, chăm sóc con cái, giảiphóng phụ nữ khỏi công việc nội tro.

- Yêu tô cân đối quỹ Bảo hiểm xã hội trong dai hạn: Yếu tổ nảy con phu thuộc vào mơ hình Bảo hiểm xã hội. Với mơ hình Bảo hiểm xã hội tọa thu - tọa chi, tức là thu Bão hiểm x hội của người dang di làm để chỉ cho người đã nghỉ hưu (pay as you go) thi vẫn dé cén đổi quỹ Bao hiểm sã hồi trong dai han, nhất lả bảo hiểm hưu trí, phụ thuộc vào các tham số đóng xác

định (defined contribution - DC) và tham số hưởng sác định (defined benefit

~ DB) thông qua công thức tính lương hưu. Trong đó, tuổi nghĩ hưu chỉ lả một tham số. Tăng tuổi nghỉ hưu cũng góp phân cên đổi quỹ hưu tri nhưng

chưa di, mà còn phải tính đến các tham sé quan trong khác nữa.

Theo kinh nghiêm quốc tế, trên cơ sở đánh giá tác đông của các yêu tổ trên đối với tuổi nghỉ hưu, mỗi nước déu có sự lựa chọn khác nhau để quy. định tuổi nghỉ hưu, tựu trung có thé chia ra ba nhóm nước:

2p

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Các nước phat triển cĩ din số gia, tốc độ tăng trưởng việc lam hang năm cao hơn tốc độ tăng lực lượng lao đơng, dẫn đến thiếu lao động, nên. thường quy định tuổi nghỉ hưu nam nữ như nhau vả kéo dai tuổi nghỉ hưu đến. 65 tuổi thậm chi là đến 67 tuổi.

Các nước đang phát triển ở trình độ cao, đang bước vao thời Ixy giả hố dân số, tĩc độ tăng trường việc lam dim bảo thu hút lao đơng tăng thêm hang năm thì cĩ xu hướng kéo dai tuổi nghỉ hưu lên từ 63 - 65 tuổi, nam nữ như.

nhau hoặc chỉ chênh lệch nhau 1 - 2 tuổi.

Các nước đang phát triển ở trình độ thâp hoặc kém phát triển, tăng. trường kinh tế chưa đảm bao tao di việc làm để thu hút hết lực lượng lao đơng vào lam việc, cơ ban vẫn la nước dư thừa lao đơng nên thường quy định. tuổi nghĩ hưu nam là 60 tuổi, nữ 55 tuổi và cũng đang cĩ xu hướng kéo dai lên 62 - 63 tuổi, nhưng phải cĩ lộ trinh hợp lý.

1.2.3 Pháp luật về tuơi nghỉ hưu tại một số nước trên thé giới 4.2.3.1 Pháp luật về tuơi nghỉ hưu tại Đức

Đức cĩ hệ théng an sinh xã hội chính thức lâu đời nhất, được giới thiêu

vào năm 1889 của Thủ tướng Bismarck. Từ một chương trình bao hiểm tản.

tật được tai trợ hồn tồn, hé thống này đã trở thanh mốt chương trình bảo

‘hiém hưu trí bat buộc. Ban đâu, tuổi nghỉ hưu quy định ở Đức la 70 tuổi. Đền. năm 1916, tuổi nghỉ hưu được hạ xuống 65 tuổi. Năm 2012, Quốc hội Đức đã

thơng qua cải cách về luật lao động, theo đĩ tăng dẫn tuổi nghĩ hưu từ 65 lên.

67 tuổi, bắt đâu từ năm 2020 đền 2030. Tuổi nghỉ hưu theo luật định dang tăng dân va đối với những người sinh năm 1964 trở vẻ sau thi tuổi nghĩ hưu.

sẽ là 67

Nên kinh tế của Đức, von đã phát triển nhanh chĩng sau Chiến tranh thể giới thứ hai, phải đối mat với những vấn dé nghiêm trong đâu tiên vào

những năm 1070, khí cuộc khủng hộng dầu ma va sự canh tranh quốc tế

a

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

ngày cảng gia tăng khiển lĩnh vực sản xuất quan trọng chiu nhiễu áp lực ĐỂ đổi phó với diéu nảy, các cơng ty cắt giảm chi phí bằng cách loại bỏ cing nhân của họ rơi vào tình trang thất nghiệp. Lo sơ tỷ lệ thất nghiệp cao phổ biển, các nha hoạch định chính sách Đức đã cổ gắng giảm bớt áp lực của thị

trường lao động va giảm tỷ lệ thất nghiệp. Trong lĩnh vực chính sách hưu trí,ý tưởng nghĩ hưu sớm đã trở thành nguyên tắc chủ đạo. Người lao động lớn.

tuổi được cung cấp các cơ hôi nghỉ hưu sớm hap dẫn vẻ mặt tai chính mà ho lịng tân dụng, Các nhà hoạch định chính sách, các cơng ty va tổ chức cơng đồn đều hy vọng rằng những người công nhân tré sé ứng tuyển các vị trí tuyển dụng và tỷ lệ that nghiệp do đó sẽ gam Người lao động lớn tuổi có thể nghỉ hưu sớm thơng qua các lộ trình khác nhau va được chỉ trả một khoản. tiên lớn cho việc nghĩ hưu sớm hơn tuổi nghĩ hưu luật định. Những người đản. ơng đã đóng gúp vào bao hiểm hưu trí công trong 35 năm được phép nghĩ hưu ở tuổi 63, phụ nữ thậm chí sớm hơn, nghĩ hưu ở tuổi 60. Thất nghiệp và bảo hiểm tản tật cung cấp thêm con đường để nghỉ hưu sớm. Những người đàn. ông lớn tuổi bi khuyết tật và những người đã góp phan vào hệ thơng lương hưu cơng cơng trong 35 năm được phép nghỉ hưu ở tuổi 60. Một lưa chọn.

nghĩ hưu sớm thứ tư lả mơ hình khối của kể hoạch lâm việc bán thời gian cho

người giả, cho phép người lao động nghĩ hưu trước tudi 65 với các khoản.

khẩu trừ lương hưu tương đổi nhỏ. Sau khi thống nhất nước Đức vào năm.

1990, Thời đại cũ Ké hoạch chuyển đổi giúp nhân viên ở Đông Đức có thé nghỉ hưu ở tuổi 55 nếu trở thảnh thất nghiệp. Những lựa chọn hưu trí hao phóng nay được tải trợ bởi các khoản trợ cap công, thường được bd sung bởi

các khoăn thanh toản từ các công ty. Đặc biệt là các công ty lớn trong sẵn

xuất khu vực đẩy công nhân cỗ xanh vả nhân viên cổ trắng giữ các vị trí thấp ‘hon trong hệ thống phân cấp nghỉ hưu để giảm chi phí lao động Những người lao động lớn tuổi sẵn sảng sử dụng cơ hội để nghỉ hưu sớm chỉ với các khoản.

2

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

phat tai chính nhỏ vả nghỉ hưu trước 65 tuổi được coi la tiêu chuẩn, trong khi nghĩ hưu ỡ tuổi 65, hoặc thâm chỉ muộn hơn, là ngoại lệ. Do đó, tỷ lệ việc Jam lao động lớn tuổi giảm mạnh, giảm từ 50% xuống 35% đổi với nhóm tuổi tử 50 đến 65 từ năm 1970 đến 1990. Tuy nhiên, mức giãm nay thay đổi tùy theo các nhóm lớn tuổi khác nhau người lao động. Mức giảm lớn hơn đổi với những người có học van tháp hơn là những người có học van cao, bởi vì nhân. viên trình độ thấp trong khu vực sản xuất bị đẩy ra khỏi việc kam và thường xuyên sử dụng các Iva chọn nghĩ hưu sớm thông qua bảo hiểm that nghiệp và tan tất. Năm 1990, tỷ lê việc lam của lao đông nam lớn tuổi có trình độ trung,

học cơ sỡ là 40%, trong khi tỷ lệ nay ở mite 60% đổi với các lao động có trình.

độ học van đại học !*

‘Vao cuối những năm 1980 va đâu những năm 1990, các nhà hoạch địnhchính sách của Đức đã nhận thức được những van dé gây ra béi chính sáchnghĩ hưu sớm, de doa sự bên vững tai chính của hệ thống lương hưu cơng vì ítngười đóng gop hơn nên số người thu hưỡng ngày cảng ting, Ngoài ra, sựthiếu hụt lao đơng có trình đơ trong các ngành cơng nghệ cao và lĩnh vựcchăm sóc sức khưe trở nên rổ răng vào đâu những năm 2000. Những tác động

nay đã được cũng có thêm bởi nhân khẩu học gia hóa dân số Đức. Đáp lại, các nba hoạch định chính sách đã đưa ra các bién pháp dé t hoãn việc nghĩ "hưu sớm va kéo dai tuổi thọ làm việc. Cải cách lương hưu đầu tiên được thiết kế vào năm 1989 va được thực hiện vào năm 1902. Sửa đổi chính liên quan đến mức hưởng lương hưu bi giảm trữ 0,3 phan tăm cho mỗi tháng người hưu tr nghĩ hưu trước tuổi nghĩ hưu theo luật định. Biéu nay làm cho việc nghĩ hưu sớm trở nên kém hap dẫn hơn vẻ mặt tải chính. Đạo luật Cải cách Huu trí năm 1992 đã kết hợp toản bộ luật về Chế độ Bão hiểm Hun trí theo

“pte of Gerontology, Technical Unizei8ƒBortmund, 2018), Retirement Expectation in Germany —

‘Tovands Rising Social inequality, MOP, Germany2

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

luật đính của Đức thành Quyển 6 của Bộ luật XA hội. Đạo luật Cai cách Huw trí 1991, cỏ hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 năm 1992, đã thay đổi công thức tỉnh. lương hưu theo cách theo cach ma gánh nặng dự kiến do thay đổi cơ cau tuổi của dân số sẽ được chia sẽ công bằng bởi những người đóng góp, những người hưu trí và Nha nước ma không can thêm bat kỷ sự tham gia nao của cơ

quan lập pháp. Vi muc đích nay, một công thức điểu chỉnh lương hưu liên

quan đến thu nhập ròng đã được đưa ra, và các điểu khoản được đưa ra để nâng dân đồng thời giới hạn nghỉ hưu sớm hiện có lả 60 tuổi và 63 tuổi lên. giới han tuổi bình thường là 65 tuổi kể tử năm 2001. Các sửa đổi để mở rộng

"Việc áp dụng Đạo luật cho các Bang gia nhập Công hỏa Liên bang vào ngày 3tháng 10 năm 1900 đã được thực hiện theo Đạo luật ngày 25 tháng 7 năm.

1991, do đó, bat chấp các điều khoăn chuyển tiếp cần thiết, Đạo luật Huu trí thơng nhất sẽ được áp đụng trên toản nước Đức thống nhất, bắt dau tử năm.

1992. Con đường nghĩ hưu sóm thơng qua lựa chọn nghỉ hưu sớm của người

được bão hiểm dai hạn như cũng như thông qua bảo hiểm tản tat vả vảo năm.

2009, trợ cấp cho công việc bán thời gian tuổi gia đã bi bai ba. '°

Bên canh việc đóng cửa sớm con đường nghỉ hưu và việc nâng tuổi nghi hưu, nha nước Đức cũng bắt đâu triển khai trợ cấp bảo hiểm hưu trí tư

nhân được gọi là Riesterrente và thực hiện các chính sách thị trường lao đơng

tích cực. Các hoạt đơng phụ, chẳng han như Eingliedermngszuschisse (trợ

cấp tích hợp) và Entgeitsicherung (“Chứng từ tích hop’), được giới thiệu cho

những người chủ thuê lao động lớn tuổi. Hơn nữa, tiếu bang trả tién cho các

chương trình — ví dụ, Weiterbildung Geringqualifizierter und beschaftigteraltere Arbeitnehmer im Untemehmen (WeGebAU) - ti trợ chỉ phí dio tạo

cho những người lao động lớn tuổi co kỹ năng thap. Các chương trình nay đãi

ˆ stitute of Gerontology, TechoEal University Dortmund, (2028), Retirement Expectations in 6ermery—

Towords Röing Socal nequoy?, MDP, GermanyEy

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

khá thành công trong việc cải thiện sự dn định công việc va sự tổn tại trong. việc lam của những người lao động lớn tuổi va hạn chế nguy cơ thất nghiệp ở các vị trí dé bị tổn thương trên thị trường lao động. Kết hợp lại, tat cã những, cải cách nảy đã thay đổi thé chế béi cảnh chuyển đổi chế độ hưu trí ở Đức từ việc cho phép nghỉ hưu sớm hấp dẫn vé mặt tải chính sang thúc day việc nghĩ

"hưu sau nảy. Hệ thông lương hưu và cdi cách thị trường lao động ở Đức được

coi là rat đặc biệt so với các quốc gia khác va đã thành công trong việc tang cung cấp lao đông giữa những người lao động lớn tuổi. Ngoài những thay đỗi vẻ thể chế nảy, người sử dụng lao đông cũng thay đổi quan điểm của họ về những người lao động lớn tuổi. Đối mất với sự thiểu hụt lao động có kỹ năng và trình đơ, ho bắt đâu xem những người lao động lớn tuổi là một tiêm năng.

nguôn lao động có kanh nghiệm và đã qua đảo tạo. Sự gia tăng nhu cầu vé laođông đã buộc người sử dụng lao đông thực hiện các biện pháp nguồn nhân lực

“thân thiện với lứa tuổi” để tạo ra những người lao động lớn tuổi hơn — vả

với kinh nghiệm của họ - vấn cịn trong các cơng ty. Năm 2012, chính phủ

cuỗi cùng đã đưa ra một cuộc cải cách để nâng cao tuổi nghỉ hưu chính thức

từ 65 đến 67, bắt đầu từ năm 2020 dén 2030

1.2.3.2 Pháp luật về tuổi nghỉ hưu tại Hoa Ky

Đạo luật An sinh Xã hội Hoa kỹ được ban hành đâu tiên năm 1935 quy

định độ tuổi nghỉ hưu tôi thiểu để nhận đây đủ trợ cấp hưu trí la 65. Tuổi tho năm 1935 1a khoảng 60 tuổi. Những cá nhân đạt được trung bình 65 tuổi có thể sơng thêm 12 năm nữa. Vào thời điểm ban hảnh, người ta tin rằng hấu hết

người lao đông sẽ không sống cho một thời gian kéo dải sau khi nghỉ hưu và

do do sẽ nhân được trợ cấp An sinh xã hội cho một lượng thời gian tối thiểu lế

* Georgetown Univesity av Center, 2020) 4 Timeline of the Evolution of Retirement inthe

nice seats, us

Fy

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

Nam 1935, tuỗi tho trung bình ở nữ giới va nam giới lần lượt là 63,9 vả 59,0. Năm 1983, tudi tho trung bình ở nữ giới và nam giới là 78,1 và 71, ting

gin 15 tuổi so với nữ va khoảng 10 tuổi so với nam”, Một khoảng trồng lớn.

vẻ tai chính trong An sinh xã hội đã trở lên đáng bảo động, Các nha lãnh dao

Quốc hội câm thay rằng việc điều chỉnh dan độ tuổi nghỉ hưu day đủ là cản. thiết để dim bảo rằng co đủ tiên để giữ cho Cơ quan An sinh xã hội không. phải đối mặt với tình trang mắt khả năng thanh tốn.

Quốc hội đã đưa ra các sửa đổi đạo luật An sinh Xã hội vào năm 1983

cho phép tuổi nghĩ hưu bình thường tăng lên theo thời gian, nâng dẫn tuổinghĩ hưu bình thưởng từ 65 lên 67. Đôi với mọi cá nhân sinh sau năm 1959,

tuổi nghỉ hưu bình thường là 67 tuổi, cu thé đưới bang sau".

Tuoi nghĩ hưu pháp Iuật quy định (Tuôi nghĩ hưu nhận day đủ trợ cap)

Năm sah Tuổi nghĩ hưu pháp luật quy định

Tuất An sinh sã hội Hoa Ky cũng quy định: đồ tuôi nghĩ hưu soma 62

tuổi. Tuy nhiên, trợ cấp An sinh Xã hội sé bị giảm cho mỗi tháng khi nhân. trợ cấp trước khi đủ tuổi nghĩ hưu. Điều chỉnh quyên lợi được thực hiện dựa trên số thang trước hoặc sau tuổi nghỉ hưu theo luật định. Yêu cầu nhận quyền.

hge.2u4etmos bereley ed w"andre/1028/gure? hen tra cập ngày 21/08/2032

* HS /moDettønevZ con mone/retirementSocaFseC uit/artls/ hat the ful ete ment age

Jossocsecury, tuý cp ngày 04/08/2022

+

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

lợi trước khi tuổi nghỉ hưu theo luật định dẫn đền việc giảm vĩnh viễn quyền.

lợi hang tháng

Co thể nghỉ hưu som từ 62 t hưu. Cho mỗi năm nghỉ hưu trước

, với diéu kiện cắt giảm chế độ lương.

tình thường, quyển loi bi giảm đi

6,67%. Tuy nhiên, sau ba năm, mức giãm còn 5%.” Cụ thể

- Trợ cấp An sinh Xã hội sẽ giảm 25% đối với mốt người nghĩ hưu ở tuổi 62 ma tuổi nghỉ hưu đây đủ là 66 (sinh năm 1943-1954).

- Trợ cấp An sinh Xã hội sẽ giảm 30% đối với mốt người nghĩ hưu &

tuổi 62 ma tuổi nghỉ hưu đây đủ là 67 (sinh năm 1960 trở lên).

1.2.3.3 Pháp luật về tuôi nghỉ hưu tại Nhật Ban

G Nhật, người sử dụng lao động rất khó sa thải hoặc sa thải nhân viên

thường xuyên ngoại trừ khi nhân viên đã thực hiện hành vi sai trái. Lương

công nhân được tăng lên mỗi năm bắt

thâm niên như vậy có thé dẫn đến việc những người lao động lớn tuổi được.

trả lương nhiễu hơn giá tri năng suất của ho, do đó khiến cho các cơng ty buộc

người lao động nghỉ hưu sớm. Néu người lao đông lớn tuổi được pháp tiếp tục

lâm việc vô thời hạn, chi phi lao đông sé tiếp tục tăng nhanh hơn nang suấtŠ hiệu suất. Hệ thống trả lương theo

"Với hệ thống trả lương tăng theo thêm niên nay, các công ty có đồng cơ tải

chính mạnh mẽ để kết thúc hợp đồng lao động với những lao động lớn tuổi.

khơng cịn đạt hiệu qua trong cơng việc

Hệ thống hưu tí bắt buộc lần đâu tiên được thiết lập vào cuối thé kỹ 19. Tuổi nghỉ hưu bắt buộc thường được đặt ở mức 55. Ở Nhật Bản, bão hiểm. xã hội đâu tiên là hệ thông bao hiểm y té được giới thiêu vào năm 1922. Hệ

thông lương hưu cho người lao đông được giới thiệu vào năm 1041. Bộ Y tếvà Phúc lợi được thanh lập vào năm 1938.

‘OECD, (2008), PENSIONS ATA GLANCE 2009-RETIREMENT:INCOME SYSTEMS IN OECD COUNTRIES: US”

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

Phat triển an sinh xã hội toản dân bắt dau sau khi Chiến tranh thé giới

thứ hai kết thúc. Luật Hiển pháp mới (năm 1947) quy định rằng mọi người

dén Nhật Ban đều có quyển được hưởng mức sống tối thiểu và cuộc sơng tit

tế Hội đồng Chính phủ về An sinh XA hội được thành lập và vao năm 1950,

Hồi đồng nay đã tư vần thanh lập hệ thông An sinh sã hội toản dân. Luất trợ

giúp công công mới được ban hảnh vào năm 1950, sau Luật phúc lợi tré em(1947) và Luật phúc lợi cho người tàn tật (1949), và ban hành trước Luật dichvụ zẽ hội (1951). Trong những năm 1960, hệ thông an sinh xã hội hưởng tớimục tiêu "từ chủ ngiĩa chọn lọc sang chủ ngiĩa phổ quát" và "từ cửu trợ sang

phòng ngừa " Hệ thống hưu tri và bao hiểm y tế đã được cãi cách va các hé thẳng mới đã được thực hiên vào năm 1961. Ké từ đó, hệ thống hưu trí quốc gia và bảo hiểm y tế quốc gia bao phủ tat cả người Nhat?

Chế đơ hưu trí bat buộc được sử dung rơng rai trong tắt cả các lĩnh vực

của nén kinh tế Nhật Bản. Năm 1988, 88% tất cả các cơng ty có từ 30 nhân

viên tré lên yêu cầu công nhân nghĩ hưu ở một số độ tuổi quy định Các tỷ lê các doanh nghiệp có chính sách như vậy dé tăng đều dn kể từ năm 1973. khí

chi có 2/3 số doanh nghiệp áp dụng chính sách nghĩ hưu bắt buộc cho công

nhân của họ. Nghĩ hưu bắt buộc phổ biển hơn ở các công ty lớn, với hẳu như

tất cả các công ty (hơn 00%)với 300 nhân viên trở lên áp dụng chính sách như

vậy. Ngay cả đối với các công ty nhỏ hơn, ê bao phũ là kha cao ~ 97% cáccông ty với 100 đến 209 nhên viên và 84% các cơng ty có từ 30 đền 99 nhân

viên có quy định tuổi nghĩ hưu bắt buộc 2

Nhu đã để cập ở trên, tuổi nghĩ hưu bất buộc theo truyền thông đã là55

` haps: ea s6 jp inf japan/soesec/maruo/maruo_s html try cập này 23/05/2022> p/w mo sơ li mfp /sceec/ maruo/maruo 5 Html tuy cập gầy 28/2022

3

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

Năm 1967, 63% tat cả các công ty áp dụng chế độ nghỉ hưu ở tuổi 55. Chính.

sách với hễu hết các cơng ty khác áp dung chế độ nghĩ hưu bắt buộc từ 5ố đến60

Luật đâu tiên tại Nhật Bản khuyên khích việc tiếp tục sử dụng lao động lớn tuổi được thông qua vào năm 1973. Luét này quy định khuyến khích các doanh nghiệp tự nguyện mỡ rông giới han độ tuổi. Trong tháng 4 năm 1986, đạo luật On định Việc lam cho Người cao tuổi đã được Quốc hôi Nhật Ban thông qua. Theo dao Luật này, các công ty phải khởi xướng các chính sách để nâng cao tinh bắt buộc tuổi nghỉ hưu đến 60. Đạo luật nay được thúc day như: một chính sách thiết lập tuổi tối thiểu để nghỉ hưu bắt buộc ở tuổi 60 vả được khuyến khích việc nâng mức tối thiểu nay tir 60 lên 65. Tuy nhiên, khơng có tình phat được áp đụng đối với các công ty không tăng tuổi nghỉ hưu để dap

ứng mục tiêu nay. Vi vay, nhiễu công ty tiếp tục áp đặt bắt buộc nghỉ hưu.

trước 60 tuổi

Đến năm 1987, tuổi nghỉ hưu ở Nhật Bản đã tăng lên 60, với 54% các công ty chap nhận độ tuổi nảy va chỉ 23% vẫn sử dung 55 là độ tuổi nghỉ hưu. bắt bude”

Vao tháng 12 năm 1993, Hội đồng việc làm (cơ quan tư vẫn cho Bộtrường Bộ Lao động) dé đệ trình một báo cáo kêu gọi có thêm luật khun.

khích người sử dung lao động nâng tuổi nghỉ hưu lên 65 tuổi va thiết lập một

tuổi nghỉ hưu bắt buộc hợp pháp khơng ít hơn 60 * Luật vé dn định việc lam

cho Người lớn tuổi cũng thiết lập các chương trình trợ cấp để thúc đấy việc lâm của những người lao động lớn tuổi. Trong số các chương trình nay, Trợ

` bepaimentofconomiz and 8uinesr Noth carolina State University, 1884), “Retirement

{ystems in pan", RobertL Chí, US

` The Ceromtobgial society of Amerea, 199), “Human Resource Polis and older Workers in pan,

ober L chrk, Pho1 and taohio Ogaue, PRO2, US23

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

cấp Khuyến khích Việc làm của Người lao động Lớn tuổi cấu thành thánh phan quan trọng nhất.

Nhật Ban cân nhiều lao đơng hơn để duy trì chi phí an sinh xã hội đang.

tăng vot. Theo số liệu của chính phi, cử 3 người ở Nhat thì có 1 người dự

kiến sẽ tir 65 tuổi trở lên vảo năm 2025. Theo tước tính của Đại học Chuo vả

Đersol Research and Consulting, Nhật Bản sẽ phải đối mặt với tinh trạng thiểu6,44 triệu lao động vào năm 2030. Chính phủ cho biết, trong số 66,64 triệu.

công nhân từ 15 tuổi trở lên vao năm ngoái, 8,62 triệu, tương đương 13%, từ

65 tuổi trỡ lên **

Nhật Ban la quốc gia có dân số giả nhất thể giới. Dân số giả va tỷ lệsinh ít đang đe dọa đến lực lương lao đông và các chính sách an sinh xã hội

Năm 2021, Quốc hội Nhật Bản đã thông qua các dự thảo luật nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp cho phép nhân viên làm việc cho đền tuổi 70, khi đất nước tìm cách mỡ rơng dân số lao động để trang tri chỉ phí an sinh sã hội đang gia tăng trong béi cảnh sã hội dang già hóa nhanh chóng, Tuổi nghĩ hưu sé tăng lên 65 tuổi đổi với nam vào năm 2025 và đến năm 2030 đổi với nữ: Mặc dit

các quy định của Nhật Ban không phải lé bắt buộc, nhưng các dự luật kêu goi

các công ty chọn một trong năm phương án, bao gồm tăng tuổi nghỉ hưu, loại bỏ hoặc cho phép nhân viên lâm việc vượt quá giới hạn tuổi. Hai lựa chọn. khác là các cơng ty th ngồi một số hoạt đơng cho những người đã nghĩ hưu.

bất đầu kinh doanh riêng hoặc trở thành người làm viée tu do, hoặc giao hocho các dự án từ thiện do các công ty điều hành

1.2.3.4 Pháp luật về tuổi nghi hưu tại Anh.

Trước khi có Đạo luật lương hưu năm 2011, độ tuổi nhân lương hưu. của tiểu bang lả 60 tuổi đổi với phụ nữ và 65 tuổi đổi với nam giới. Đạo luật 2011 đã thay đổi điêu này để tuổi hưởng lương hưu của phụ nữ bình đẳng với.

ten niobo<otnlSn/nesz/ti3031060405120/, tru cập ngày 22/5/2022

30

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

nam giới, nhưng quá trinh chuyển đổi được thực hiện theo từng giai đoan từ

năm 2010 đến năm 2020. Năm 2006, một báo cáo của Nghỉ viên giữa các

đàng phái lại khuyến nghị cân bằng độ tuổi trên cơ sở đổi xử binh đẳng giữa. cả hai giới. No cũng khuyến nghị tăng tuổi nghỉ hưu của cả nước cho cả nam vả nữ lên 68 tuổi tử năm 2024 đến năm 2046. Cơ sở lý luận của việc tăng tuổi Ja tuổi thọ sẽ cao hơn trong tương lai.

Khi đâu của lương hưu nhà nước hiện đại la Đạo luật lương hưu chongười già năm 1908, cung cấp 5 shilling (0,25 băng Anh) mét tuẫn cho những,

người trên 70 tuổi có thu nhập hing năm không vượt quá 31 1 bang Anh (31,50). No trùng hợp với Ủy ban Hoang gia vẻ Luật Người nghèo va Cứu. trợ Đau khổ 1905-1909 và là bước đâu tiên trong cải cách phúc lợi tự do hướng tới việc hoàn thiện hệ thống an sinh xã hội, với bảo hiểm thất nghiệp ‘va bao hiểm y tế thông qua Đạo luật Bảo hiểm Quốc gia năm 1011

Vao đầu thé kỹ 20, các chế độ hưu trí nghề nghiệp (tai nơi lâm việc) bắt

đầu trở nên phổ biến hơn, với một nguyên nhân là Đạo luật Tải chính năm.

1921 cùng cấp việc giảm thuế đổi với các khoản đóng góp từ chương trình.lương hưu.

Cho đến thang 4 năm 2011, tuổi hưởng lương hưu của nha nước déng nghĩa với tubi nghĩ hưu. Điều nay có ngiĩa lả mọi người được yêu câu nghĩ ‘huu khi ho đủ 65 tuổi và đủ tiêu chuẩn nhận lương hưu của nha nước, Tuổi

nghĩ hưu bắt buộc này của Vương quốc Anh khơng cịn được quy định vào

năm 2011, tức là người lao đông vẫn được lam việc dù đã đạt tuổi nghỉ hou.

apron vilipeda om/wili/Pensions inthe United Lúm.dom, tray cập ngềy 26/05/2022

` hps:/blog moneyfarmcom/en/pensions/etirement.age-inthe- uk when-an you retir-and-ge yourDeneion/t~txt-nderzothe0 20148 20° neone202ctandi20204 6 2C%irepctve ang

‘ender ty cập rgầy 26/05/2022

a

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

Theo Đạo luật lương hưu năm 2011, 46 tuổi nghĩ hưu tăng lên 65, sau.

đó là 66 cho cả nam và nữ. Bao luật lương hưu năm 2011, sửa đỗi bỗ sung

năm 2015 đã nâng tuổi nghỉ hưu lên 67 cho những người nghĩ hưu từ năm. 2026 đến năm 2028 và nâng tuổi nghỉ hưu lên 68 tuổi cho những người nghỉ

hưu từ năm 2044 đến năm 2046, khơng phân biệt giới tính Hiện nay, năm.

2022, độ tuổi nghỉ hưu ở Anh là 66 tuổi.

1.2.3.5 Pháp luật về ti nghỉ hưu tại Singapore

Trước năm 1903, khơng có luật quy đính tuổi nghĩ hưu chính thức ở Singapore. Tuổi nghỉ hưu không chỉnh thức là 55 tuổi, được gắn với tuổi rút tiên Quỹ Bảo trợ Trung ương tại thời điểm đó. Năm 1993, với sự tham vấn.

của Cơ quan sử dung lao động quốc gia Singapore, Chính phi đã ban hảnh

Dao luật về Tuổi nghỉ hưu. Tuổi nghỉ hưu khi đó là 60 tuổi. Đến năm 1999, chi 2 năm sau đó, tuổi nghỉ hưu được nâng lên là 62 tuổi. Với dân số giả đi

va tỷ lê hỗ tro người giả ngày cảng giảm, việc tối tuyển dụng (re —

employment act) được giới thiệu vào năm 2012 để cung cấp cho người lao đông cao tuổi sự linh hoạt trong cơng việc ngồi độ tuổi nghỉ hưu (62 tuổi), lên đến 65 tuổi. Chính phủ đã phát hành Nguyên tắc ba bên v việc tai sử dung nhân viên lớn tuổi, để chuẩn bi cho người sử dụng lao động để tăng độ. tuổi tai làm việc từ 65 lên 67 vào ngày 1 tháng 7, 2017.

Ngày 18/8/2019, trong bai phát biểu nhân ngày Quốc khánh Singapore,

Long cho ring

‘vai phát biểu quan trọng nhất trong năm, Thủ tướng Ly Hi

hiện nay tuổi tho của người dân Singapore đã được cải thiên, vi vậy cân được hỗ trợ để có thé cống hiển lâu hơn trong cơng việc. Để làm điều nay, Chính. phủ Singapore sẽ hoản tat kế hoạch nâng tuổi nghỉ hưu va tuổi được ky hợp đẳng lao đông sau nghĩ hưu lên lần lượt 1a 65 và 70 tuổi trước năm 2030. Ké hoạch sẽ được thực hiện từng bước, ban đầu sẽ là nâng mức tuổi nghỉ hưu từ 62 tuổi hiện nay lên 63 tuổi vào năm 2022. Độ tuổi tái tuyển dung lao động

3

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

cũng sẽ được nâng lên tương ứng tử 67 hiên tại tới 68 tuổi vào năm 2022 va

cuỗi cùng sẽ 1a 70 vào năm 2030. Hiện nay, tudi nghĩ hưu 6 Singapore là 63

tuổi, tuổi tái tuyển dụng là 68 tuổi.

'Việc nâng tudi nghĩ hưu và ban hành mơ hình tái tuyển dung sau tuổi nghi hưu zuất phát đầu tiên là việc tuổi tho ngày cảng cao ở Singapore Năm.

1999, tuổi tho @ Singapore là 77,6 tuổi, tuổi nghỉ hưu là 62 tuổi, tức lả mọi

người dinh trung bình 15 năm để nghĩ hưu. Năm 201, ước tính là khoảng 6

cơng dân đang lam việc hỗ trợ 1 công dân từ 65 tuổi trở lên. Dự tính đến năm. 2030, chỉ 2 cơng dân đang lam việc sẽ hỗ trợ 1 người từ 65 tuổi trở lên Tuổi tho trung bình của người dân Singapore đã tăng từ 66 lên đến 82 tuổi trong lỗi tho trung bình.

của người dân Singapore la gin 85, mức cao nhất thể giới, tức người lao động

sẽ dành thời gian trung bình hơn 20 năm để nghỉ hưu?”

Bên canh đó, đổi với người sử dụng lao động, các cơng ty khó có thể sit

qng thời gian từ năm 1970 đến năm 2010. Năm 2019,

dụng lao đông trẻ hơn ma họ có kỹ năng cẩn thiết va kiến thức chuyên môn.cao. Ty lê nhập car giảm, nên số lao đông tré dén Singapore tiếp tục thu hẹp

Do vậy, những người lao đông cao tuổi đang tr thành nguén nhân lực góp phan đáng kể vào tăng trưởng kinh tế va năng suất của Singapore.

Ở Singapore, có đồng thời tuổi nghỉ hưu và tuổi tái tuyển dung. Việc. nâng tuổi nghỉ hưu sẽ tac động rat lớn đến toan bộ cơng dan của một quốc gia, đo vậy chính phủ Singapore đã lựa chọn mơ hình tuổi tái tuyển đụng lao. động. Cơng dân có thể nghỉ hưu khi đến tuổi nghỉ hưu. Nếu người lao động.

muốn lao động, thi ho có thể tiếp tục làm việc lên tới 68 tuổi vào năm 2022.*

Tuổi tai tuyển dụng là có ý nghĩa là người sử dụng lao động phải cung cấp việc lâm lai cho những nhân viên đủ điều kiện bước sang tudi 62, cho đến

` national Tades Union Congress, (2019), Understanding e-employment, singapore

` hp: todayonline comSingapore/govtrae-retirement age-€5and-re‘employment.age-70

sos0.cptcontbution ates.oer, try cập 02/08/2022

Fy

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

độ tuổi tai làm việc là 67. Điều này giúp người lao động lớn tuổi có nhiễu cơ hội làm việc lâu hơn, néu họ muốn làm như vậy. Không bắt buộc người lao đông phải tiếp tục làm việc cho dén khi đũ tuổi lao đồng trở lại. Ngược lại, ho

có muỗn làm như vay hay không là Iva chon của họ. Độ tuổi tai lao đông sẽva dẫn dẫn lên 70 vào nămđược nâng lên 68 từ ngày 1 tháng 7 năm 2U

2030. Người sử dụng lao động sa thai bat kỳ nhân viên nao dưới 62 tuổi vi lý đo tuổi được coi là phạm tội và có thé bị kết án phạt tiên khơng qua 5.000.

SGS hoặc phat tù có thời hạn không quá sáu tháng hoặc cả hai.

* Điều kiện dành cho người lao đông để được tái tuyển dụng:

- La công dân Singapore hoặc thường trú nhân Singapore.

- Đã phục vu người sử dung lao động hiện tại cia bạn ít nhất 3 năm.

trước khi bước sang tuổi 62

- Có thành tích cơng việc đạt u cầu, theo đánh giá của người sử dunglao động của bạn

= Đủ sức khỏe dé tiếp tục lam việc

‘Voi những người lao đơng khơng đủ điều kiện tái tuyển dung, ho có thể

nghỉ hưu, hoặc lựa chon công việc khác.

* Trách nhiệm của người sử dụng lao động

~ Thương lượng về việc tái tuyển dung ít nhất 6 tháng trước thời điểm. đến tuổi nghỉ hưu.

- Dé nghị ký kết hợp đông lam việc lại ít nhất 3 tháng đến thời điểm.

nghĩ hưu.

- Hop đồng lam việc lai của ban phải có thời han it nhất 1 năm, được

gia hạn hang năm cho đền tuổi tái tuyển dụng tùy theo điều kiện đáp ứng đủ

điều kiện

ps: /v go sg/artick/ whats the diference-betweer retirement. age-and-reemployment age, ty

=

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

~ Nếu người sử dụng lao động không thể tuyển dung lai người lao động. đủ điễu kiến tiếp tục lam việc, nghĩa vụ tái tuyén dung của họ có thể được. chuyển sang chủ lao động khác với sự đẳng ý của người lao động, Nêu người sử dung lao động vẫn không thé tim thấy một công việc phù hợp, người lao. động đủ diéu kiện tai tuyển dụng sẽ được hưởng Khoản thanh toan Hỗ trợ. 'Việc lam một lân (EAP) để giúp người lao động vượt qua giai đoạn chuyển. tiếp trong khí ban tìm kiém các lựa chọn việc làmthay thế Nguyên tắc ba bên. khuyến nghị EAP tương đương với 3,5 tháng lương với mức tối thiểu la SGD

$ 5.500 va tối đa là SGD $ 13.000

Nhu vậy, pháp luật Singapore quy định rất rõ trách nhiệm của người sit

dụng lao động trong việc tiếp tục sử dụng người lao động đến tuổi nghĩ hưu. Nếu người lao đông đũ điều kiên tai tuyển dụng, người sử dung lao động có trách nhiệm tiép tục ký kết hợp đồng với họ. Nêu không thể tiếp tục sử dụng người lao động đủ điều kiện tái tuyển dụng, nghĩa vu ký hợp dong sẽ chuyển.

sang người sử dung lao động khác nếu người lao đông đồng ý, va cuối cùngkhi không thé tiếp tục ky hop đồng, và cũng khơng có người sử dung lao động

khác, người sử dung lao động hiện tại phải chỉ trả trợ cấp hỗ trợ việc lâm một

lân cho người lao đông,

1.2.3.6 Pháp luật về tuổi nghỉ hưu tại Trung Quốc

'Vào đâu những năm 1950, Trung Quốc đặt ra tuổi nghỉ hưu theo luật định là 60 tuổi đổi với nam giới, 55 tuổi đôi với cán bộ nữ và 50 tuổi đổi với.

các lao động nữ khác. Sự phân biết đối xử trên cơ sở giới trong chính sách đã

kết hợp với sw phân biệt đối xử dựa trên tuổi tác trong thực tiễn việc lâm ảnh. hưởng đáng ké dén triển vọng nghề nghiệp và kha năng kiếm tién của phụ nữ.

Tắt cả những điều nay kết hợp với kỳ vong của xã hội vẻ việc sinh con va

> Ngge/2uoev.Es6lbg¿corV1BfaD/đE:23£p.7201712826:3213-4934-9 593.46 I56b8l45, try cập

as

</div>

Luận văn thạc sĩ Luật học: Pháp luật về tuổi nghỉ hưu của người lao động ở Việt Nam

PHAP LUẬT VE TUÔI NGHĨ HƯU CUA NGƯỜI LAO ĐỘNG Ở

PHAP LUẬT VE TUÔI NGHĨ HƯU CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG Ở

'Chuyên ngành: Luật Kinh tế Mã số: 8380107

Người hướng dẫn khoa học: Tiến sĩ Phan Thị Thanh Huyền.

TÁC GIÁ.

1. Lý do hựa chọn dé tài.

2. Tình hình nghiên cứu dé tài

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của dé tài 4. Đối trong nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu đề tài 5. Các phương pháp nghiên cứu dé tài.

. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tai 7. Bố cục của luận văn.

CHUONG 1: MỘT SỐ VAN DE LÝ LUẬN VE TUÔI NGHĨ HƯU VA PHAP LUẬT VE TUÔI NGHĨ HƯU.

11 Một số vấn đề lý luận về tuổi nghỉ hưu. 1111 Khai niệm tuổi nghỉ hưu.

112 Lich si hình thành tuổi nghỉ hưu. 1113 Các yếu tố quyết định ti nghỉ hưu. 1114 Vai trị của tuổi nghỉ hưu

1.2 Pháp luật về tuôi nghĩ hưu.

1.2.1 Khái niệm và nội dung của pháp luật về tuổi nghỉ hưu

1.2.2 Các yếu tố tác động đến quy định pháp luật về tuôi nghỉ hưu. 1.243 Pháp luật về tuôi nghỉ hưu tại một số nước trên thé giới.

2.1 Quy định pháp luật Việt Nam về tuổi nghỉ hưu. 40 2.1.1 Tudi nghĩ hưu trong trường hợp thông thường. 40

2.1.2 Tuổi nghỉ hưu trong một số trường hợp đặc biệt. 46

trôi 4

2.14 Mối quan hệ giữa tuổi nghỉ hưu và sự tên tại chấm đứt quan hệ

quan so sánh với pháp luật một số nước trên thé giới. 49

3.2 Hoàn thiện pháp luật Việt Nam về tôi nghĩ hưu. B3.2.1 Binh đẳng tndi nghĩ hưu nam và nik B3.2.2 Xóa bỏ ti nghỉ hưu bắt buộc 80KET LUẬN CHƯƠNG 3. 83KET LUẬN 84DANH MỤC TAI LIEU THAM KHẢO. 86

MỞĐÀU 1. Lý do lựa chọn dé tài

2. Tình hình nghiên cứu dé tài

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của để tài

.4. Đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu đề tai

5. Các phương pháp nghiên cứu dé tai

7. Bố cục của luận văn

111.2 Lịch sử hình thành tuổi nghỉ hưu.

lệ rằng chính phù nên trả tiền cho người dân khi già đi 7

ˆ Ndg/unnxydinescorv2999/03/2/Bbs/te-hiton:-oEretiettei-rom ear na to arp htm try

George, cung cấp từ 1 đến 5 shilling mỗi tuần cho những người trên 70 tuổi

có 15% cơng nhân Mỹ có lương hưu Nghỉ hưu rất hữu ích ở Hoa Kỷ, nơi

năng suất hơn” Bén năm 1935, rổ rang là cách duy nhất để khiến người giả

1113 Các yếu tố quyết định tuôi nghỉ hưu.

nhân khẩu học khác quan trọng như thé nao trong quyết định nghỉ hưu Ÿ Năm.

thông thông tin tương hỗ của EU vẻ bao trợ xa hội 19

"The American Assocation of Betied Fe ofe, 3688), Factors influencing Retirement: Their implications for

pena pele eee ener ae

Điều kiện làm việc: Các nghiên cứu xac định rằng, ở giai đoạn từ

tổ tích cực”. Quyên tự chủ tại noi lam việc có nghĩa la nhân viên có thể quyết

Bối cảnh chính sách: Các chính sách an sinh zã hội và ché độ hưu trí

Cân bằng cuộc sống: Người lao đông muốn dành thời gian cho

1114 Vai trị của ti nghỉ hưu

1.2 Pháp luật về tuôi nghỉ hưu.

1.2.1 Khái niệm và nội dung của pháp luật về tuổi nghỉ hưu.

1.2.2 Các yếu tố tác động đến quy định pháp luật về tuổi nghỉ hưu.

1.2.3 Pháp luật về tuơi nghỉ hưu tại một số nước trên thé giới 4.2.3.1 Pháp luật về tuơi nghỉ hưu tại Đức

2009, trợ cấp cho công việc bán thời gian tuổi gia đã bi bai ba. '°

1.2.3.2 Pháp luật về tuổi nghỉ hưu tại Hoa Ky

gin 15 tuổi so với nữ va khoảng 10 tuổi so với nam”, Một khoảng trồng lớn.

1.2.3.3 Pháp luật về tuôi nghỉ hưu tại Nhật Ban

viên có quy định tuổi nghĩ hưu bắt buộc 2

tuổi nghỉ hưu bắt buộc hợp pháp khơng ít hơn 60 * Luật vé dn định việc lam

65 tuổi trỡ lên **

1.2.3.4 Pháp luật về tuổi nghi hưu tại Anh.

năm 2011, tức là người lao đông vẫn được lam việc dù đã đạt tuổi nghỉ hou.

1.2.3.5 Pháp luật về ti nghỉ hưu tại Singapore

muốn lao động, thi ho có thể tiếp tục làm việc lên tới 68 tuổi vào năm 2022.*

` national Tades Union Congress, (2019), Understanding e-employment, singapore

= Đủ sức khỏe dé tiếp tục lam việc

$ 5.500 va tối đa là SGD $ 13.000

1.2.3.6 Pháp luật về tuổi nghỉ hưu tại Trung Quốc

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về