ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP TRƯỜNG

NGHIÊN CỨU TỰ ĐỘNG ĐIỀU CHỈNH GÓC ĐÁNH LỬA SỚM
ĐỘNG CƠ SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO HYBRID:
SINH KHỐI-NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI

Mã số: T2022-06-18

Chủ nhiệm đề tài: ThS. Bùi Văn Hùng

Đà Nẵng, 2023

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP TRƯỜNG

NGHIÊN CỨU TỰ ĐỘNG ĐIỀU CHỈNH GÓC ĐÁNH LỬA SỚM
ĐỘNG CƠ SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO HYBRID:
SINH KHỐI-NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI

Mã số: T2022-06-18

Xác nhận của cơ quan chủ trì đề tài Chủ nhiệm đề tài

KT. HIỆU TRƯỞNG
PHÓ HIỆU TRƯỞNG (ký, họ tên)

PGS. TS. Võ Trung Hùng Bùi Văn Hùng

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU..........................................................................................................................1

1.1. HỆ THỐNG NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO HYBRID..................................................3
1.2. HỆ THỐNG NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO HYBRID ĐIỆN MẶT TRỜI-SINH
KHỐI................................................................................................................................ 6

2.1. LÝ THUYẾT CHÁY CỦA HỖN HỢP KHƠNG HỊA TRỘN TRƯỚC.........11
2.2. LÝ THUYẾT Q TRÌNH CHÁY HỖN HỢP HỊA TRỘN TRƯỚC...........22
2.3. LÝ THUYẾT QUÁ TRÌNH CHÁY HÒA TRỘN TRƯỚC CỤC BỘ..............29
2.4. TỐC ĐỘ MÀNG LỬA CHẢY TẦNG..............................................................30

3.1. ĐỘNG CƠ HONDA GX160...................................................................................32
3.2. BỘ ĐIỀU KHIỂN...................................................................................................33

3.2.1. Lựa chọn linh kiện bộ điều khiển....................................................................34
3.2.2. Lắp đặt hệ thống điều khiển điện tử cho động cơ...........................................43
3.3. TÍN HIỆU ĐẦU VÀO (CẢM BIẾN HALL ĐO TỐC ĐỘ ĐỘNG CƠ)................44
3.4. CƠ CẤU CHẤP HÀNH..........................................................................................45

4.1. ĐIỀU CHỈNH GÓC ĐÁNH LỬA SỚM ĐỘNG CƠ CHẠY BẰNG HỖN HỢP
BIOGAS-HYDROGEN................................................................................................. 51

4.1.1. Ảnh hưởng của góc đánh lửa sớm đến tính năng động cơ..............................51
4.1.2. Mơ hình vật lý điều chỉnh góc đánh lửa sớm..................................................54

4.2. TÍCH HỢP MƠ HÌNH VẬT LÝ PHUN-ĐÁNH LỬA..........................................59
4.3. CẢI TẠO ĐỘNG CƠ..............................................................................................62
4.3.1. Sơ đồ hệ thống cải tạo động cơ.......................................................................62
4.3.2. Lắp đặt các bộ phận lên động cơ cải tạo.........................................................64
4.4. NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM...........................................................................67
4.4.1. Chuẩn bị nhiên liệu.........................................................................................67

i

4.4.2. Bố trí hệ thống thí nghiệm..............................................................................69
4.4.3. Trình tự thí nghiệm.........................................................................................70
4.4.4. Kết quả thí nghiệm..........................................................................................71
4.5. KẾT LUẬN.............................................................................................................74
TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................................75
THUYẾT MINH ĐỀ TÀI
HỢP ĐỒNG TRIỂN KHAI THỰC HIỆN
PHỤ LỤC HỢP ĐỒNG
BẢNG DANH MỤC MINH CHỨNG CỦA CÁC SẢN PHẨM CỦA ĐỀ TÀI
CÁC MINH CHỨNG SẢN PHẨM CỦA ĐỀ TÀI

ii

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Hình 1.1. Các dạng hệ thống năng lượng tái tạo................................................................4
Hình 1.2. Sơ đồ hệ thống năng lượng tái tạo hybrid năng lượng mặt trời-năng lượng sinh
khối...................................................................................................................................... 8
Hình 2.1. Quan hệ giữa ffuel, fsec và fox........................................................................................................................12
Hình 2.2: Quan hệ giữa ffuel, fsec và psec.....................................................................................................................13
Hình 2.3. Biểu diễn đồ thị hàm mật độ xác suất p(f).........................................................17

Hình 2.4. Ví dụ hàm pdf delta kép.....................................................................................19

Hình 2.5. Sự phụ thuộc logic của các đại lượng trung i vào f , f '2 và mơ hình hóa
bình

học (hệ thống đoạn nhiệt, một thành phần hỗn hợp).........................................................20

Hình 2.6. Sự phụ thuộc logic của đại lượng trung bình i vào f , f '2 và H, và mơ hình hóa
học (hệ thống khơng đoạn nhiệt, một thành phần hỗn hợp)..............................................22
Hình 3.1. Động cơ Honda GX160.....................................................................................32
Hình 3.2. Sơ đồ mạch điện của hộp điều khiển.................................................................33
Hình 3.3. Arduino Mega 2560...........................................................................................35
Hình 3.4. Cấu tạo của Arduino Mega 2560.......................................................................36
Hình 3.5. Module cơng suất HW532B-LR7843................................................................38
Hình 3.6. Màn hình LCD...................................................................................................39
Hình 3.7. Module hạ áp 12V/5V/3,3V..............................................................................40
Hình 3.8. Module hạ áp DC-DC 3A LM2596 - B3H13....................................................40
Hình 3.9. Opto PC817.......................................................................................................41
Hình 3.10. Module cách ly nguồn B1212LS-1WR2.........................................................41
Hình 3.11. Động cơ Servo 9G SG90.................................................................................42
Hình 3.12. Hộp điều khiển thực tế.....................................................................................43
Hình 3.13. Sơ đồ bố trí hệ thống phun hỗn hợp khí trên đường ống nạp điều khiển điện tử
........................................................................................................................................... 44
Hình 3.14. Cảm biến Hall NJK-5002CNPN......................................................................44
Hình 3.15. Hiệu ứng Hall..................................................................................................45
Hình 3.16. Hệ thống đánh lửa động cơ HONDA GX 160.................................................46
Hình 3.17. Hệ thống đánh lửa điện tử................................................................................47

iii


Hình 3.18. (a) IC tích hợp bobbin, (b) đầu chụp bugi đánh lửa........................................47
Hình 3.19. Cấu tạo bugi.....................................................................................................48
Hình 3.20. Hệ thống đánh lửa thực tế................................................................................49
Hình 3.21. Kiểm tra vị trí ĐCT..........................................................................................50
Hình 3.22. Sơ đồ mạch điện hệ thống đánh lửa.................................................................50
Hình 4.1. Ảnh hưởng của góc đánh lửa sớm đến biến thiên áp suất (a), nhiệt độ cháy (b)
và nồng độ NOx (c) khi động cơ chạy bằng hỗn hợp nhiên liệu HH1 ở 100% tải, n=3000
vịng/phút, hệ số tương đương =1....................................................................................51
Hình 4.2. Ảnh hưởng của hàm lượng hydrogen pha vào biogas M7C3 đến biến thiên tốc
độ tỏa nhiệt và áp suất trong xi lanh khi động cơ chạy ở tốc độ 2100 v/ph (a) và 3600
v/ph (b)...............................................................................................................................53
Hình 4.3. Ảnh hưởng của thành phần hydrogen đến biến thiên công chỉ thị chu trình theo
góc đánh lửa sớm trong trường hợp động cơ chạy bằng Biogas M7C3 (a), Biogas M6C4
(b) ở tốc độ 3000 vịng/phút, =1, 100% tải......................................................................53
Hình 4.4. Sơ đồ bố trí hệ thống thí nghiệm thay đổi góc đánh lửa sớm của động cơ tĩnh
tại....................................................................................................................................... 55
Hình 4.5. Ảnh chụp mơ hình thí nghiệm điều chỉnh góc đánh lửa sớm (a) và hộp điều
khiển, hộp cơng suất (b).....................................................................................................55
Hình 4.6. Tín hiệu của cảm biến Hall và tín hiệu đánh lửa khi chưa xử lý nhiễu (a), tín
hiệu khi xử lý nhiễu các cổng kết nối bằng tụ điện (b) và tín hiệu sau khi xử lý bằng
nguồn cách ly quang học (c)..............................................................................................56
Hình 4.7. Lược đồ chương trình cài đặt vào vi điều khiển để điều chỉnh góc đánh lửa sớm
(a) và độ lệch giữa xung tín hiệu Hall và xung đánh lửa (b).............................................57
Hình 4.8. Mơ phỏng thay đổi góc đánh lửa sớm theo hàm lượng hydrogen pha vào hỗn
hợp biogas..........................................................................................................................58
Hình 4.9. Sơ đồ bố trí hệ thống thí nghiệm thay đổi góc đánh lửa sớm, thời gian phun
của động cơ tĩnh tại............................................................................................................60
Hình 4.10. Tín hiệu TDC, tín hiệu điều khiển vịi phun và đánh lửa................................61
Hình 4.11. Tín hiệu cảm biến Hall, tín hiệu đánh lửa và tín hiệu phun khi đã xử lý nhiễu
mô phỏng theo nhiên liệu biogas M7C3 (a), hỗn hợp 80% biogas M7C3+20% hydrogen

........................................................................................................................................... 62

iv

Hình 4.12. Sơ đồ cải tạo động cơ tĩnh tại đánh lửa cưỡng bức truyền thống thành động cơ
tĩnh tại phun nhiên liệu khí điều khiển điện tử..................................................................63
Hình 4.13. Tín hiệu phun nhiên liệu (a) và tín hiệu đánh lửa (b) tương đối so với tín hiệu
cảm biến Hall.....................................................................................................................64
Hình 4.14. Lắp đặt các bộ phận cải tạo động cơ................................................................65
Hình 4.15. Sơ đồ đấu dây hộp điều khiển động cơ............................................................66
Hình 4.16. Ảnh chụp mặt trước (a), mặt sau (b) hộp điều khiển động cơ.........................67
Hình 4.17. Sơ đồ pha trộn hỗn hợp nhiên liệu biogas-hydrogen.......................................68
Hình 4.18. Sơ đồ bố trí hệ thống thí nghiệm.....................................................................69
Hình 4.19. Ảnh chụp hệ thống thí nghiệm.........................................................................70
Hình 4.20. Điều chỉnh các mức tải động cơ......................................................................71
Hình 4.21. Sơ đồ điều chỉnh góc đánh lửa sớm.................................................................71
Hình 4.22. Biến thiên tdl và góc đánh lửa sớm theo tốc độ động cơ..................................72
Hình 4.23. Biến thiên góc đánh lửa sớm tối ưu φs theo tỉ số H2/CH4................................................73

v

DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1: Thông số kỹ thuật của động cơ máy phát điện GX160.....................................32
Bảng 3.2: Thông số kỹ thuật của Arduino Mega 2560......................................................35
Bảng 3.3: Thông số kỹ thuật của màn hình LCD..............................................................39
Bảng 3.4: Thơng số kỹ thuật của module hạ áp 12/5/3,3V và LM2596-B3H13...............40
Bảng 3.5: Thông số kỹ thuật của Opto PC817..................................................................41
Bảng 3.6: Thông số kỹ thuật của module B1212LS-1WR2..............................................42
Bảng 3.7: Thông số kỹ thuật của động cơ Servo...............................................................42
Bảng 4.1: Thành phần mol của nhiên liệu.........................................................................67

Bảng 4.2: Áp suất riêng phần của các chất trong nhiên liệu..............................................68

vi

CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CO Carbon monoxide

ĐCT Điểm chết trên

ECU Bộ điều khiển điện tử (Electronic Control Unit)

H2 Hydrogen

HC Hydrocarbon

HRES Hệ thống năng lượng tái tạo hybrid (Hybrid Renewable Energy
Systems)

PV Mô-đun quang điện trên mặt đất

RES Hệ thống năng lượng tái tạo (Renewable Energy Systems)

MxCy [%mol] Biogas chứa 10x (%) CH4 và 10y (%) CO2 theo

thể tích

MxCy-zH [%mol] Biogas chứa 10x (%) CH4 và 10y (%) CO2 và

z (%) H2 theo thể tích


TK [] Độ theo góc quay trục khuỷu

vii

Mẫu 3. Thông tin kết quả nghiên cứu đề tài KH&CN cấp Trường

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐH SƯ PHẠM KỸ THUẬT Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

1. Thông tin chung:

- Tên đề tài: Nghiên cứu tự động điều chỉnh góc đánh lửa sớm động cơ sử
dụng năng lượng tái tạo hybrid: sinh khối-năng lượng mặt trời.

- Mã số: T2022-06-18
- Chủ nhiệm: ThS. Bùi Văn Hùng
- Thành viên tham gia:
- Cơ quan chủ trì: Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật- Đại học Đà Nẵng
- Thời gian thực hiện: 3/2023 -11/2023

2. Mục tiêu:

Cải tạo động cơ tĩnh tại truyền thống cung cấp xăng bằng bộ chế hịa khí thành động
cơ tĩnh tại điều khiển điện tử góc đánh lửa sớm theo thành phần nhiên liệu và chế độ vận
hành trong hệ thống năng lượng tái tạo hybrid sinh khối-năng lượng mặt trời.


3. Tính mới và sáng tạo:

Cải tạo động cơ tĩnh tại truyền thống cung cấp xăng bằng bộ chế hịa khí thành
động cơ tĩnh tại điều khiển điện tử góc đánh lửa sớm.

4. Tóm tắt kết quả nghiên cứu:

- Cải tạo động cơ tĩnh tại đánh lửa cưỡng bức truyền thống thành động cơ tĩnh tại
điều khiển điện tử góc đánh lửa sớm nhờ bộ điều khiển điện tử ECU đặc thù gồm
một bộ vi điều khiển được cài đặt chương trình kiểm sốt hoạt động hệ thống đánh
lửa; một cảm biến từ Hall để kích hoạt chương trình trình tính tốn các thơng số chu
trình; một cảm biến xác định vị trí bướm ga; một vịi phun nhiên liệu khí; một cụm

viii

đánh lửa tổ
ix

hợp. Các cấu phần của hệ thống được kết nối vào vi điều khiển thông qua mạch
công suất-chống nhiễu.
- Mơ hình động cơ tĩnh tại điều khiển điện tử góc đánh lửa sớm theo thành phần
nhiên liệu và chế độ vận hành trong hệ thống năng lượng tái tạo hybrid sinh khối-
năng lượng mặt trời.
5. Tên sản phẩm:
+ Mơ hình động cơ sử dụng năng lượng tái tạo hybrid sinh khối-năng lượng mặt trời

phục vụ đào tạo.
+ Bài báo đăng trên tạp chí khoa học và cơng nghệ đại học Đà Nẵng có chỉ số ISSN,

thuộc danh mục Hội đồng Chức danh Giáo sư Nhà nước.

6. Hiệu quả, phương thức chuyển giao kết quả nghiên cứu và khả năng áp dụng:

+ Tài liệu và mơ hình phục vụ tốt cho giảng viên, sinh viên ngành Công nghệ ô tô
trong quá trình đào tạo và nghiên cứu các nội dung liên quan đến đề tài.

+ Đề tài cung cấp mơ hình, cơng cụ cho q trình giảng dạy thực hành đến sinh viên
theo học chuyên ngành cơ khí động lực.

7. Hình ảnh, sơ đồ minh họa chính

Sơ đồ bố trí thực nghiệm
x

Sơ đồ mạch điện của hộp điều khiển
xi

Mơ hình động cơ thực tế sau khi cải tạo

TM. Hội đồng Khoa Ngày tháng năm
Chủ tịch Chủ nhiệm đề tài
(ký, họ và tên)
(ký, họ và tên)

TS. Hồ Trần Anh Ngọc Bùi Văn Hùng

XÁC NHẬN CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ

THUẬT

KT. HIỆU TRƯỞNG

PHÓ HIỆU TRƯỞNG

PGS. TS. Võ Trung Hùng

xii

Mẫu 4. Thông tin kết quả nghiên cứu bằng tiếng Anh

INFORMATION ON RESEARCH RESULTS

1. General information:
Project title: Research on automatically adjusting advanced ignition angle using
hybrid renewable energy: biomass-solar energy.
Code number: MSc. Bui Van Hung
Coordinator:
Implementing institution: University of Technology and Education, The University
of Danang
Duration: from 3/2023 to 11/2023

2. Objective(s):
Converting traditional stationary engines supplied gasoline by carburetor into

stationary engines with electronic control of advanced ignition angle according to fuel
composition and operating mode in a hybrid renewable energy system: biomass-solar
energy.
3. Creativeness and innovativeness:

Converting a traditional stationary engine supplied gasoline by carburetor into a
stationary engine with electronic control of advanced ignition angle.
4. Research results:


+ Converting a traditional spark-ignition stationary engine into a stationary engine
with electronic control of the advanced ignition angle via a special ECU electronic
controller consisting of a microcontroller with an operating control program
installed, ignition system included a sensor from Hall to activate the program to
calculate cycle parameters; a sensor that determines throttle position; an gas fuel
injector; a combination ignition assembly. The system components are connected
to the microcontroller through a power-anti-interference circuit.

xiii

+ Stationary engine model with electronic control of advanced ignition angle
according to fuel composition and operating mode in a hybrid renewable energy
system: biomass-solar energy.

5. Products:
+ Engine model using hybrid renewable energy: biomass-solar energy for training
+ Articles published in scientific journals: Journal of Science and Technology, The
University of Danang

6. Effects, transfer alternatives of research results, and applicability:
+ Materials and models to well serve lecturers and students of Automotive
Technology in the training and researching content related to the topic.
+ The topic provides models and tools for the practical teaching process to students
majoring in mechanics.

xiv

MỞ ĐẦU


1. Tính cấp thiết của đề tài
Do tác động của biến đổi khí hậu đang diễn ra ngày càng trầm trọng, việc chuyển

đổi năng lượng đang là mối quan tâm hàng đầu của hầu hết các quốc gia trên thế giới.
Trong bối cảnh đó thì hệ thống năng lượng tái tạo hybrid gồm năng lượng mặt trời và sinh
khối là một lĩnh vực nghiên cứu đang được quan tâm

Động cơ đốt trong thường được thiết kế để làm việc với một loại nhiên liệu cho
trước và trong điều kiện vận hành xác định. Trong hệ thống năng lượng tái tạo hybrid,
thành phần nhiên liệu thay đổi thường xuyên theo nguyên liệu đầu vào và nguồn
hydrogen do điện mặt trời cung cấp. Mặt khác, chế độ tải của động cơ cũng thay đổi
thường xuyên để cung cấp tải bù cho hệ thống. Do đó, động cơ phải được điều chỉnh một
cách linh hoạt các thông số vận hành, đặc biệt là góc đánh lửa sớm. Động cơ tĩnh tại
truyền thống khó có thể đáp ứng được u cầu này.

2. Mục đích, ý nghĩa của đề tài
Cải tạo động cơ tĩnh tại truyền thống cung cấp xăng bằng bộ chế hịa khí thành động

cơ tĩnh tại điều khiển điện tử góc đánh lửa sớm theo thành phần nhiên liệu và chế độ vận
hành trong hệ thống năng lượng tái tạo hybrid sinh khối-năng lượng mặt trời.

3. Phạm vi giới hạn nghiên cứu
3.1. Quan điểm nghiên cứu

Quan điểm của nghiên cứu này là tạo ra sản phẩm mới thân thiện với môi trường
trên cơ sở cải tạo, lắp ráp những sản phẩm, cụm chi tiết, các bộ phận có sẵn, trên thị
trường để giảm giá thành chế tạo. Vì thế trong nghiên cứu này chúng tôi hạn chế tối đa
việc chế tạo chi tiết mới, thay vào đó, thay vào đó là tận dụng những cụm chi tiết có sẵn,
cải tạo chúng để động cơ đạt được những tính năng như mong đợi.
3.2. Giới hạn nghiên cứu

a. Phạm vi nghiên cứu của đề tài này giới hạn các nghiệm vụ chính

1

Cải tạo động cơ tĩnh tại truyền thống cung cấp xăng bằng bộ chế hòa khí thành động
cơ tĩnh tại điều khiển điện tử góc đánh lửa sớm.
b. Đối tượng nghiên cứu
+ Động cơ Honda GX160 gắn trên máy phát điện Honda EP 2500CX tạo hỗn
hợp khơng khí- nhiên liệu bằng bộ chế hịa khí.
+ Nhiên liệu thay thế sinh khối-năng lượng mặt trời.
+ Hệ thống đánh lửa điều khiển điện tử.

2

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGUỒN NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO

1.1. HỆ THỐNG NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO HYBRID

Để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0, các nước cần dừng triển khai các dự án than
mới, cũng như đưa ra lộ trình tiến tới loại bỏ các dự án điện than hiện tại và thay vào đó là
phát triển các dự án điện tái tạo. Tuy nhiên, như trên đã nêu, nhược điểm chính của năng
lượng tái tạo nói chung là khơng ổn định, công suất nguồn phát năng lượng thay đổi theo
thời gian trong ngành hay thay đổi ngẫu nhiên theo điều kiện khí hậu, thời tiết. Vì vậy, để
đảm bảo tính ổn định của hệ thống năng lượng, chúng ta cần phối hợp sử dụng nhiều
nguồn năng lượng tái tạo khác nhau, gọi là hệ thống năng lượng tái tạo hybrid HRES [1-
5]. Hệ thống năng lượng tái tạo kết hợp có thể bao gồm nhiều loại nguồn khác nhau và
nói chung, bao gồm hai hoặc nhiều nguồn tái tạo cũng như không tái tạo [6]. Kết nối các
nguồn năng lượng gián đoạn khác nhau với các nguồn năng lượng có thể chuyển đổi được
như pin nhiên liệu, khí sinh học và accu hoặc kết nối với hệ thống điện lưới là giải pháp
hữu hiệu để khắc phục những hạn chế của RES. HRES có thể làm giảm dao động công

suất phát điện và tăng sản xuất năng lượng tổng thể, giúp giảm nhu cầu lưu trữ năng
lượng.

Giá thành năng lượng của hệ thống năng lượng tái tạo kết hợp rẻ hơn khoảng 30%
so với giá thành năng lượng chạy bằng nhiên liệu hóa thạch [7]. Mặt khác, các hệ thống
này cịn có thể tối ưu hóa kích thước của các thành phần hệ thống, do đó có thể giảm giá
thành và giảm chi phí vận hành để đảm bảo giá thành năng lượng hấp dẫn người tiêu dùng
[8-9]. Nhiều tài liệu cũng đã tập trung vào việc sử dụng hệ thống điện kết hợp dựa trên
các nguồn năng lượng tái tạo. Các HRES có thể hoạt động ở các chế độ hịa lưới và không
nối lưới một cách bền vững, giảm thiểu các tác động mơi trường như khí thải carbon
dioxide từ việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch, hạ giá thành điện và cải thiện độ tin cậy của
hệ thống. Nhiều nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng hệ thống năng lượng kết hợp là phù
hợp với việc phát triển điện ở nông thôn, đặc biệt là cho các vùng sâu vùng xa [10].

Hình 1.3 minh họa các loại HRES khác nhau và cách sử dụng đầu ra đa dạng. Năng
lượng mặt trời có thể được tích hợp vào nhiều HRES khác nhau. Chi phí của pin năng
lượng mặt trời PV đã giảm đáng kể từ 8 USD/W năm 2008 xuống còn 1 USD/W ngày

3

nay, tức là
4