Báo cáo
Báo cáo cập nhật bức tranh toàn cảnh về tình hình Nội dung:
sản xuất, biến động giá cả, tình hình tiêu thụ và các Trần Đức Quỳnh
dự báo về thị trường cà phê trong nước và thế giới. Hoàng Thị Kiều Chinh
www.vietnambiz.vn Thiết kế0:
Alex Chu
MỤC LỤC THÁNG 2/2022
1. Sản xuất ………………………………………………..………….……………………………………..........………………………….….…………………………….….……. 04
2. Tiêu thụ ……………………………………………………………………………………………….……………..……….….………………………………………..……………. 05
3. Diễn biến giá ……………………………………………………………………………………….………………..……………….………………………………………………. 06
4. Dự báo …………………………………………………………………………..………………..……….…………………….……………………………………….…………..…. 09
1. Sản xuất .……………………………………………..……………………………………………………………………………..…………………..………..….…….……….…. 10
2. Tiêu thụ ………………………………………………………………………………………………….……………..…………………………………………………….…...…….. 10
3. Diễn biến giá ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………..……. 11
4. Dự báo …………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………..…………….……………. 12
5. Dung lượng cà phê tại Nhật Bản và thị phần của Việt Nam ……………………………………………………………..……………………………. 12
1. Nhiều doanh nghiệp gặp khó vì tác động xung đột Nga - Ukraine …………………..…………………………………………………………… 15
2. Tin hoạt động của các doanh nghiệp trong ngành ………………………………………………………...…………….…………..……………….….. 16
2
TĨM TẮT THÁNG 2/2022
Theo ước tính ban đầu về triển vọng cà phê toàn cầu niên vụ 2021 – 2022, ICO dự báo sản
lượng ở mức 167,2 triệu bao, giảm 2,1% so với 170,8 triệu bao của niên vụ 2020 - 2021. Một
trong những yếu tố chính góp phần vào sự sụt giảm này là lượng cà phê arabica dự kiến giảm
7,1% và đạt gần 94 triệu bao; trong khi đó sản lượng robusta được dự báo sẽ tăng 5,1% lên
73,2 triệu bao.
Tiêu thụ cà phê thế giới được ICO dự kiến tăng 3,3%, đạt 170,3 triệu bao 60 kg trong niên vụ
2021 – 2022. Như vậy, sản lượng sẽ thiếu hụt khoảng 3,1 triệu bao so với nhu cầu tiêu thụ
trong niên vụ 2021 - 2022. Cán cân đã thay đổi chủ yếu do sự điều chỉnh đáng kể về tiêu
dùng của Venezuela.
Thị trường cà phê thế giới biến động mạnh sau khi cuộc xung đột quân sự giữa Nga và
Ukraine diễn ra từ ngày 24/2. Giá cà phê kỳ hạn trên sàn New York và London theo đó đã
giảm 3,1%, mức giảm hàng ngày lớn nhất kể từ sau mức giảm 6,9% được ghi nhận vào ngày
30/7/2021.
Hiện tại, người trồng cà phê khu vực Tây Nguyên đang tất bật tưới cà phê để cung cấp đủ
nước cho cây nở bông trong niên vụ mới, trong bối cảnh giá dầu, phân bón tăng cao. Điều
này ảnh hưởng đến lợi nhuận của bà con trong niên vụ tới. Theo Reuters, một số người tỏ ra
lo lắng khi căng thẳng Nga - Ukraine leo thang càng khiến nguồn cung phân bón eo hẹp, kéo
theo giá mặt hàng này ngày càng tăng.
Theo ước tính Cục Xuất nhập khẩu, xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong tháng 2 đạt 130
nghìn tấn, trị giá 304 triệu USD, giảm 20,4% về lượng và giảm 18% về trị giá so với tháng 1, so
với tháng 2/2021 tăng 5,7% về lượng và tăng 40% về trị giá.
Tháng 2, giá cà phê robusta giữ ở mức cao. So với cuối tháng 1, giá cà phê trong nước vẫn
tăng mạnh.
Trong bối cảnh căng thẳng Nga – Ukraine leo thang đi kèm với những bất ổn về thương mại
trên thế giới, chúng tôi cho rằng giá cà phê trong nước sẽ bị tác động trong ngắn hạn.
Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu cà phê cho biết xung đột Nga – Ukraine và việc Nga bị loại
khỏi hệ thống SWIFT đã khiến việc xuất khẩu gặp khó, nhiều chuyến hàng đã giao nhưng
chưa thu hồi được tiền.
3
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ THẾ GIỚI THÁNG 2/2022
PHẦN I:
1. Sản xuất
Theo ước tính ban đầu về triển vọng cà phê toàn cầu niên vụ 2021 – 2022, ICO dự báo sản lượng ở
mức 167,2 triệu bao, giảm 2,1% so với 170,8 triệu bao của niên vụ 2020 - 2021. Một trong những yếu
tố chính góp phần vào sự sụt giảm này là lượng cà phê arabica dự kiến giảm 7,1% và đạt gần 94 triệu
bao; trong khi đó sản lượng robusta được dự báo sẽ tăng 5,1% lên 73,2 triệu bao.
Sản lượng tại châu Á và châu Đại Dương ước tính sẽ tăng 7,1% trong niên vụ 2021 - 2022, tăng từ 48
triệu bao lên 51,4 triệu bao.
Tuy nhiên, sản lượng của khu vực Nam Mỹ ước tính giảm 7,6%, xuống còn 77,5 triệu bao từ 83,8 triệu
bao trong niên vụ 2020 - 2021. Ngoài ra, sản lượng của Mexico và Trung Mỹ dự kiến giảm 3,5%, từ
19,7 triệu bao xuống 19 triệu bao.
Sản lượng của châu Phi ước tính giảm nhẹ 0,3% xuống mức gần 19,3 triệu bao trong niên vụ cà phê
2021 - 2022.
Trong khi đó, tiêu thụ cà phê thế giới dự kiến tăng 3,3%, đạt 170,3 triệu bao 60 kg trong niên vụ
2021 - 2022 so với 164,9 triệu bao trong niên vụ 2020 - 2021.
Trong đó, ước tính tiêu thụ cà phê của Bắc Mỹ tăng 5,4% từ 30,3 triệu bao của niên vụ 2020 - 2021
lên 31,9 triệu bao trong niên vụ 2021-2022. Tiêu thụ của châu Âu cũng dự kiến sẽ tăng trở lại, với
khoảng 54,2 triệu bao so với 52 triệu bao của niên vụ 2020 - 2021.
Tiêu thụ cà phê của châu Á và châu Đại Dương trong niên vụ 2021 – 2022 tiếp tục tăng lên 40,8 triệu
bao từ 39,7 triệu bao của niên vụ trước.
Tuy nhiên, tiêu thụ của Mexico và Trung Mỹ cũng như tại Nam Mỹ tăng trưởng thấp khi chỉ tăng 0,3%
và 0,5%. Tiêu dùng ở châu Phi ước tính tăng 2,4% lên 11,7 triệu bao trong niên vụ cà phê 2021 - 2022.
Như vậy, sản lượng sẽ thiếu hụt khoảng 3,1 triệu bao so với nhu cầu tiêu thụ trong niên vụ 2021 -
2022. Cán cân đã thay đổi chủ yếu do sự điều chỉnh đáng kể về tiêu dùng của Venezuela, nhưng xu
hướng chung có thể góp phần làm giảm lượng hàng dự trữ, vì lượng tiêu thụ vượt sản lượng cà phê
niên vụ 2021 – 2022.
4
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ THẾ GIỚI THÁNG 2/2022
2. Tiêu thụ
Theo ICO, xuất khẩu cà phê toàn cầu trong tháng 1 đạt 10,9 triệu bao, tăng 2,8% so với 10,6 triệu bao
của cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, lũy kế trong 4 tháng đầu niên vụ 2021 - 2022 (tháng 10/2021 đến
tháng 1/2022), xuất khẩu cà phê toàn cầu đã giảm 1,5% so với cùng kỳ niên vụ trước, xuống cịn 41,8
triệu bao.
Trong đó, xuất khẩu cà phê nhân xanh toàn cầu đạt 37,3 triệu bao trong 4 tháng đầu niên vụ 2021 -
2022, giảm 2,9% so với so với 38,4 triệu bao của cùng kỳ 2020 - 2021.
Xét theo chủng loại, các lô hàng cà phê arabica khác tăng 22,3% lên 6,1 triệu bao và robusta tăng
8,3% lên 14 triệu bao. Tuy nhiên, xuất khẩu arabica Brazil và arabica Colombia giảm lần lượt 17,6%
và 10,9%, xuống còn 12,8 triệu bao và 4,3 triệu bao.
Biểu đồ 1: Xuất khẩu cà phê nhân toàn cầu niên vụ 2018 – 2019 đến 2021 – 2022 (Nguồn: ICO).
Trong khi đó, xuất khẩu cà phê đã rang trong 4 tháng đầu niên vụ 2021 - 2022 tăng mạnh 18,8%, từ
238.000 bao lên 282.000 bao so với cùng kỳ niên vụ trước. Tương tự, xuất khẩu cà phê hòa tan tăng
11,5%, lên 4,2 triệu bao so với 3,8 triệu bao của niên vụ trước.
Với diễn biến này, tỷ trọng cà phê nhân xanh trong tổng xuất khẩu cà phê toàn cầu đã giảm 0,7 điểm
phần trăm, trong khi tỷ trọng xuất khẩu cà phê đã rang tăng 0,1 điểm phần trăm và cà phê hòa tan
tăng 1,1 điểm phần trăm. Đây là sự tiếp nối xu hướng giảm tỷ trọng hạt cà phê xanh trong tổng xuất
khẩu cà phê những năm gần đây.
5
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ THẾ GIỚI THÁNG 2/2022
Về nguồn cung, Brazil vẫn là nước xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới trong 4 tháng đầu niên vụ 2021
– 2022, chiếm đến 32% tổng xuất khẩu cà phê toàn cầu. Tuy nhiên, so với niên vụ trước xuất khẩu cà
phê của Brazil đã giảm mạnh 4 triệu bao, tương ứng với mức giảm lên tới 22,9% từ 17,3 triệu bao
xuống còn 13,4 triệu bao.
Xuất khẩu cà phê của một quốc gia Nam Mỹ khác là Colombia, nước xuất khẩu cà phê lớn thứ 3 thế
giới cũng giảm 7,1% trong giai đoạn từ tháng 10 năm ngoái đến tháng 1 năm nay, xuống cịn 4,4
triệu bao.
Trong khi đó, xuất khẩu cà phê của Việt Nam tăng vọt 17,5% trong 4 tháng đầu niên vụ 2021 - 2022,
lên mức hơn 9,2 triệu bao so với 7,9 triệu bao của cùng kỳ niên vụ trước. Việt Nam hiện đang đứng
thứ 2 về xuất khẩu cà phê toàn cầu với thị phần chiếm 22%.
Tương tự, xuất khẩu cà phê của một số nước châu Á khác cũng ghi nhận mức tăng trưởng cao như
Indonesia tăng 11,6%, Ấn Độ tăng 65,1%.
Tại khu vực Trung Mỹ, xuất khẩu của các nhà sản xuất chính đều phục hồi tốt so với cùng kỳ niên vụ
trước với Honduras tăng 32,7%, Guatemala tăng 22,3%, Nicaragua tăng 20,6% và Costa Rica tăng
89,8%. Ngoài ra, xuất khẩu của Mexico cũng tăng 15,5% và Peru tăng 25,3%.
Tại khu vực châu Phi, xuất khẩu cà phê của Uganda tăng 12,9% và Ethiopia tăng 30% trong 4 tháng
đầu niên vụ hiện tại.
3. Diễn biến giá
Theo Tổ chức cà phê Quốc tế (ICO), thị trường cà phê thế giới biến động mạnh sau khi cuộc xung đột
quân sự giữa Nga và Ukraine diễn ra từ ngày 24/2. Giá cà phê kỳ hạn trên sàn New York và London
theo đó đã giảm 3,1%, mức giảm hàng ngày lớn nhất kể từ sau mức giảm 6,9% được ghi nhận vào
ngày 30/7/2021.
Chỉ số giá cà phê tổng hợp được theo dõi bởi ICO cũng giảm 3,7%, mức giảm lớn nhất kể từ ngày
20/12/2021. Đáng chú ý, kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu, chỉ số giá cà phê toàn cầu đã giảm 7,3%
xuống dưới mốc 200 US cent/pound, chỉ còn 196,1 US cent/pound vào ngày 10/3.
Tháng 2, giá cà phê robusta kỳ hạn gần tăng, kỳ hạn dài giảm so với cuối tháng 1/2022; giá cà phê
arabica tăng.
Trên sàn giao dịch London, ngày 28/2, giá cà phê robusta giao kỳ hạn tháng 3 và tháng 5 tăng lần
lượt 4,7% và 0,2% so với ngày 28/1, lên mức 2.293 USD/tấn và 2.178 USD/tấn.
6
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ THẾ GIỚI THÁNG 2/2022
Biểu đồ 2: Diễn biến giá cà phê Robusta giao kỳ hạn trên sàn giao dịch London từ đầu năm 2022 đến nay
(Nguồn: Cục Xuất nhập khẩu. Đơn vị: USD/tấn).
Trên sàn giao dịch New York, ngày 28/2, giá cà phê arabica giao kỳ hạn tháng 3, tháng 5 tăng lần
lượt 3,4%, 2,6 so với ngày 28/1, lên mức 240 US cent/pound, 238 US cent/pound (tương đương 5.333
USD/tấn và 5.288 USD/tấn).
Biểu đồ 3: Diễn biến giá cà phê Arabica trên sàn giao dịch New York từ đầu đầu năm 2022 đến nay
(Nguồn: Cục Xuất nhập khẩu. Đơn vị: US cent/pound).
7
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ THẾ GIỚI THÁNG 2/2022
Năm 2020, Nga và Ukraine tiêu thụ 6,3 triệu bao cà phê loại 60 kg, chiếm 3,8% tiêu dùng toàn cầu.
Cuộc xung đột đã khiến cho giá dầu tăng mạnh, với giá dầu thô Brent đạt 128 USD/thùng vào ngày
8/3 từ 96,8 USD/thùng vào ngày 23/2. Trong khi đó, Nga cung cấp khoảng 20% amoniac cho thị
trường thế giới và việc nguồn cung từ Nga bị gián đoạn có thể tác động đến giá phân bón, dẫn đến
chi phí đầu vào cao hơn đối với nông dân trồng cà phê trên khắp thế giới và khiến giá cà phê cao
hơn.
Các nhà xuất khẩu cà phê cũng đang bắt đầu phải đối mặt với những khó khăn về lĩnh vực hậu cần,
một số container cà phê của Honduras đang bị mắc kẹt ở vùng biển quốc tế.
Một số Tổ chức, bao gồm cả Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã cắt giảm triển vọng kinh tế toàn cầu năm 2022.
Tuy nhiên, ICO cho rằng vẫn còn quá sớm để đánh giá đầy đủ tác động của cuộc xung đột đối với thị
trường cà phê của Nga và Ukraine cũng như với ngành công nghiệp cà phê toàn cầu.
Tuy nhiên, do thời điểm cuộc xung đột bắt đầu diễn ra là cuối tháng 2 nên tính chung trong cả tháng
2 chỉ số giá tổng hợp cà phê toàn cầu vẫn tăng 3,2% so với tháng trước, đạt 210,9 US cent/pound.
Qua đó đánh dấu tháng tăng giá thứ 17 liên tiếp của chỉ số giá cà phê toàn cầu.
Biểu đồ 4: Chỉ số giá cà phê tổng hợp hàng ngày của ICO (Nguồn: ICO. Đơn vị: US cent/pound).
Trong tháng 2, dự trữ cà phê được chứng nhận trên sàn New York giảm mạnh 22,9%, xuống chỉ còn
1,1 triệu bao từ 1,4 triệu bao trong tháng trước. Dự trữ trên sàn LIFFE cũng giảm 1,9 điểm phần trăm,
xuống 1,5 triệu bao từ 1,6 triệu bao trước đó.
8
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ THẾ GIỚI THÁNG 2/2022
4. Dự báo
Cục Xuất nhập khẩu dự báo giá cà phê toàn cầu có xu hướng giảm trong ngắn hạn. Giới đầu cơ rút
vốn tìm nơi trú ẩn an tồn do lo ngại rủi ro khi tình hình căng thẳng giữa Nga và Ukraine leo thang.
Theo đó, căng thẳng địa chính trị chưa có dấu hiệu lắng dịu, thị trường lo ngại nhu cầu tiêu thụ giảm,
chi tiêu bị thắt chặt trong ngắn và trung hạn đã thúc đẩy các nhà đầu cơ mạnh tay thanh lý khiến giá
cà phê arabica New York giảm xuống mức thấp 2 tháng, trong khi giá cà phê robusta London ngấp
nghé ngưỡng tâm lý 2.000 USD/tấn. Dự kiến đà giảm giá cà phê vẫn còn khi áp lực nguồn cung vẫn
còn nguyên.
Về dài hạn, giá cà phê sẽ phục hồi khi căng thẳng giữa Nga và Ukraine hạ nhiệt.
Tỷ giá đồng real tăng khiến người trồng cà phê Brazil giảm bán ra, ngay cả khi nước này và một số
quốc gia sản xuất cà phê robusta lớn bước vào vụ thu hoạch vụ mùa mới vào cuối tháng 3 tới, góp
phần đáng kể vào nguồn cung thiếu hụt hiện tại.
9
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ VIỆT NAM THÁNG 1/2022
PHẦN II:
1. Sản xuất
Hiện tại, người trồng cà phê khu vực Tây Nguyên đang tất bật tưới cà phê để cung cấp đủ nước cho
cây nở bông trong niên vụ mới, trong bối cảnh giá dầu, phân bón tăng cao. Điều này ảnh hưởng đến
lợi nhuận của bà con trong niên vụ tới. Theo Reuters, một số người tỏ ra lo lắng khi căng thẳng Nga -
Ukraine leo thang càng khiến nguồn cung phân bón eo hẹp, kéo theo giá mặt hàng này ngày càng
tăng.
“Dịch COVID-19 đã đẩy giá phân bón tăng 2 - 2,5 lần so với trước đại dịch. Cộng thêm yếu tố căng
thẳng Nga - Ukraine càng khiến nguồn cung khan hiếm và sẽ tiếp tục bị đẩy lên cao”, một nông dân
cho biết.
Hiệp hội Cà phê – Cacao Việt Nam (Vicofa) cho rằng sản lượng năm 2022 sẽ thấp hơn do năng suất
thấp, vỏ quả đẹp nhưng không có nhân bên trong hoặc nhân rất bé, người dân khơng có tiền để đầu
tư chăm sóc vườn cây.
Sản lượng cà phê niên vụ 2020 – 2021 đạt 1,62 triệu tấn, giải quyết một triệu việc làm cho người lao
động. Tuy nhiên, do thiếu nhân công thu hái nên tỷ lệ hái quả xanh rất cao, gây ảnh hưởng đến chất
lượng hạt cà phê. Thêm vào đó là thời tiết mưa nhiều, cà phê không phơi sấy được, người dân thậm
chí phải dùng củi.
2. Tiêu thụ
Theo ước tính Cục Xuất nhập khẩu, xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong tháng 2 đạt 130 nghìn tấn,
trị giá 304 triệu USD, giảm 20,4% về lượng và giảm 18% về trị giá so với tháng 1, so với tháng 2/2021
tăng 5,7% về lượng và tăng 40% về trị giá.
Tính chung 2 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu cà phê của Việt Nam ước đạt 293 nghìn tấn, trị giá 674
triệu USD, tăng 3,4% về lượng và tăng 37% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.
Tháng 2, giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam ước đạt 2.337 USD/tấn, tăng 3% so với tháng
1 và tăng 32,6% so với tháng 2/2021.
10
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ VIỆT NAM THÁNG 1/2022
Tính chung 2 tháng đầu năm 2022, giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam ước đạt 2.299
USD/tấn, tăng 31% so với cùng kỳ năm 2021.
Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, cà phê robusta của Việt Nam được xuất khẩu tới trên 60
quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó xuất khẩu nhiều nhất sang các thị trường thành viên EU (Đức, Bỉ,
Italy, Tây Ban Nha, Hà Lan), Anh, Nga, Mỹ, Philippines. Đáng chú ý, xuất khẩu cà phê robusta sang
các thị trường Đức, Bỉ và Anh tăng trưởng ở mức cao.
Bảng 1: Chủng loại cà phê xuất khẩu của Việt Nam trong tháng 1/2022 (Nguồn: Cục Xuất nhập khẩu).
3. Diễn biến giá
Tháng 2, giá cà phê robusta giữ ở mức cao. So với cuối tháng 1, giá cà phê trong nước vẫn tăng
mạnh.
Ngày 28/2, giá cà phê tại thị trường nội địa tăng 1.200 đồng/kg so với ngày 28/1, lên mức cao nhất
41.000 đồng/kg tại tỉnh Đắk Lắk; mức thấp nhất 40.400 đồng/kg tại tỉnh Lâm Đồng; tại tỉnh Gia Lai và
Đắk Nông ở mức 40.900 đồng/kg.
Biểu đồ 5: Diễn biến giá cà phê trong nước tháng 2/2022 (Nguồn: Đức Quỳnh tổng hợp. Đơn vị: nghìn đồng/kg).
11
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ VIỆT NAM THÁNG 1/2022
Tháng 2, giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam ước đạt 2.337 USD/tấn, tăng 3% so với
tháng 1 và tăng 32,6% so với tháng 2/2021.
Tính chung 2 tháng đầu năm 2022, giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam ước đạt 2.299
USD/tấn, tăng 31% so với cùng kỳ năm 2021.
4. Dự báo
Trong bối cảnh căng thẳng Nga – Ukraine leo thang đi kèm với những bất ổn về thương mại trên
thế giới, chúng tôi cho rằng giá cà phê trong nước sẽ bị tác động trong ngắn hạn.
Thị trường hiện đang lo ngại nhu cầu tiêu thụ giảm, chi tiêu bị thắt chặt trong ngắn và trung hạn đã
thúc đẩy các nhà đầu cơ mạnh tay thanh lý khiến giá cà phê arabica New York giảm xuống mức thấp
2 tháng, trong khi giá cà phê robusta London ngấp nghé ngưỡng tâm lý 2.000 USD/tấn. Dự kiến đà
giảm giá cà phê vẫn còn khi áp lực nguồn cung vẫn cịn ngun.
Bên cạnh đó, chi phí vận tải, giá xăng dầu và phân bón liên tục tăng cao có thể ăn mịn lợi nhuận có
người người trồng cà phê và doanh nghiệp xuất khẩu.
Ngoài ra, nguồn cung cà phê thế giới trong ngắn hạn được bổ sung từ Brazil khiến giá cà phê thế giới
có thể giảm. Điều này cũng tác động trực tiếp đến giá cà phê trong nước. Reuters đã đưa ra dự báo,
giá cà phê robusta sẽ về dưới mức 2.000 USD/tấn trong quý II/2022, khi Brazil vào thu hoạch cà phê
robusta vụ mới và đẩy mạnh bán ra.
Tuy nhiên, về dài hạn giá cà phê sẽ tiếp tục đà tăng do nguồn cung hạn chế và nền kinh tế thế giới
đang trên đà phục hồi giúp thúc đẩy nhu cầu cà phê.
Cục Xuất nhập khẩu nhận định nhiều khả năng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) sẽ nâng lãi suất cơ
bản trong phiên họp tới, tác động tích cực lên giá hàng hóa. Bên cạnh đó, thị trường đặt kỳ vọng lớn
vào châu Âu và Mỹ mở cửa trở lại sẽ hỗ trợ nhu cầu tiêu thụ cà phê toàn cầu.
5. Dung lượng cà phê tại Nhật Bản và thị phần của Việt Nam
Theo Cục Xuất nhập khẩu, Văn hóa uống cà phê châu Âu đã ảnh hưởng tích cực đến tập quán tiêu
thụ đồ uống nóng tại Nhật Bản, dẫn đến sự gia tăng nhu cầu đối với cà phê trong giới trẻ.
Điều này không chỉ khiến giới trẻ tiêu dùng cà phê hòa tan tại các quán cà phê đặc biệt và các cửa
hàng cà phê có thương hiệu, mà cịn khuyến khích họ tự pha chế cà phê hịa tan tại nhà, khiến nhu
cầu về các loại cà phê hòa tan tăng.
12
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ VIỆT NAM THÁNG 1/2022
Nhập khẩu cà phê của Nhật Bản ghi nhận mức thấp trong 2 năm liên tiếp 2020 và 2021 do ảnh
hưởng tiêu cực của đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, sự phổ biến của cà phê đang tăng lên và lan rộng
trên toàn cầu dẫn đến nhu cầu tiêu thụ mặt hàng này tại Nhật Bản sẽ tăng trở lại vào những năm tới.
Theo số liệu từ ITC, năm 2021, Nhật Bản nhập khẩu cà phê đạt 409,8 nghìn tấn, trị giá xấp xỉ 1,32 tỷ
USD, tăng 2,7% về lượng và tăng 11,6% về trị giá so với năm 2020.
Biểu đồ 6: Lượng nhập khẩu cà phê vào Nhật Bản giai đoạn 2017 - 2021
(Nguồn: Cục Xuất nhập khẩu. Đơn vị: nghìn tấn).
Về giá nhập khẩu năm 2021, giá nhập bình quân cà phê vào Nhật Bản đạt mức 3.212 USD/tấn, tăng
8,7% so với năm 2020. Trong đó, giá nhập khẩu bình qn cà phê từ hầu hết nguồn cung chính tăng,
mức tăng cao nhất 23,2% từ Guatemala và mức tăng thấp nhất 5,9% từ Brazil.
Năm 2021, Nhật Bản tăng nhập khẩu cà phê từ Brazil, Việt Nam, nhưng giảm nhập khẩu từ các thị
trường cung cấp chính như: Colombia, Guatemala, Ethiopia.
Số liệu thống kê từ ITC cho thấy nhập khẩu cà phê của Nhật Bản từ Brazil trong năm 2021 đạt 146,4
nghìn tấn, trị giá 406,3 triệu USD, tăng 25% về lượng và tăng 32,5% về trị giá so với năm 2020.
Thị phần cà phê của Brazil trong tổng lượng nhập khẩu của Nhật Bản chiếm 35,73% năm 2021, cao
hơn so với thị phần 29,36% năm 2020.
Nhập khẩu cà phê của Nhật Bản từ Việt Nam trong năm 2021 đạt xấp xỉ 101 nghìn tấn, trị giá 182,9
triệu USD, tăng 0,2% về lượng và tăng 7,7% về trị giá so với năm 2020. Thị phần cà phê của Việt Nam
trong tổng lượng nhập khẩu của Nhật Bản giảm từ 25,25% năm 2020 xuống 24,62% năm 2021.
13
THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ VIỆT NAM THÁNG 1/2022
Biểu đồ 7: Cơ cấu thị trường cung cấp cà phê cho Nhật Bản (% tính theo lượng) (Nguồn: Cục Xuất nhập khẩu).
14
HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TRONG NGÀNH THÁNG 2/2022
PHẦN III:
1. Nhiều doanh nghiệp gặp khó vì tác động xung đột Nga - Ukraine
Tháng 2, cuộc xung đột Nga - Ukraine diễn biến rất căng thẳng, Nga bị loại khỏi hệ thống Hiệp hội
Viễn thơng tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) khiến nhiều doanh nghiệp xuất khẩu nơng thủy
sản, trong đó có cà phê sang Nga gặp khó khăn khi nhiều chuyến hàng đầu năm đã giao nhưng chưa
thu hồi được tiền.
Nga hiện chiếm tỷ trọng khoảng 4% tổng lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam. Đáng chú ý, Việt
Nam luôn dẫn đầu về nguồn cung cà phê cho thị trường Nga, chiếm 34% tổng khối lượng cà phê
nhập khẩu vào Nga trong năm 2021 với 82.699 tấn.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong hai tháng đầu năm nay Việt Nam đã xuất khẩu 15.406 tấn
cà phê sang thị trường Nga, thu về 37,1 triệu USD, tăng 20,6% về lượng và tăng 53,4% về trị giá so với
cùng kỳ năm ngoái.
Theo Báo Thanh Niên, dẫn lời một Giám đốc doanh nghiệp xuất khẩu cà phê cho biết giá cà phê
đang sụt giảm do xung đột Nga - Ukraine. Một số lô hàng vẫn đang bị kẹt ở cảng chưa thể giao hàng,
kèm theo đó giá cước vận chuyển cũng cao ngất ngưởng.
“Nhiều ngân hàng Việt sợ bị rơi vào “danh sách đen” của các nước do vi phạm chính sách cấm vận,
nên trả lại tất cả chứng từ, dù đơn hàng đó xuất sang EU. Chúng tơi và các đối tác hiện chưa tìm ra
cách giải quyết”, vị giám đốc này cho biết.
Không ngoại lệ, ông Phan Minh Thông, Chủ tịch HĐQT Phúc Sinh Group cũng cho hay hiện cũng
đang bị vướng thanh toán ở thị trường này do xung đột Nga - Ukraine.
“Tại Phúc Sinh Group, việc gửi chứng từ sang Nga đang kẹt lại hết do các ngân hàng Việt không dám
nhận. Với các đơn hàng đang trên đường đi, chứng từ chưa được gửi, công ty sẽ chuyển hướng bán
cho các đối tác khác. Với đơn hàng đã giao thành công nhưng bị kẹt khâu thanh toán do Nga bị loại
khỏi mạng lưới SWIFT, Phúc Sinh Group và đối tác đang tìm giải pháp giải quyết. Dù vậy, số lượng
đơn hàng rơi vào tình huống này khơng nhiều”, ơng Thơng cho biết.
15
HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TRONG NGÀNH THÁNG 2/2022
Ơng Thơng cũng chia sẻ thêm rằng điều ơng lo lắng nhất là cuộc chiến khơng chỉ khiến doanh
nghiệp có nguy cơ mất thị trường Nga rộng lớn, mà còn “phủ bóng đen” lên cả thị trường châu Âu, do
tâm lý của người dân châu Âu đang u ám vì chiến sự.
2. Tin hoạt động của các doanh nghiệp trong ngành
Q trình cổ phần hố Tổng cơng ty Cà phê cịn gian nan
Tháng 2, đồn cơng tác của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và Đảng ủy Khối doanh
nghiệp Trung ương đã đến thăm và làm việc với Tổng công ty Cà phê Việt Nam (Vinacafe).
Theo thông tin từ website Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước, Tổng giám đốc Vinacafe Nguyễn Văn Minh
dự báo năm 2022 sẽ nhiều khó khăn thách thức, nhất là đại dịch COVID-19 với những biến chủng
mới vẫn còn diễn ra rất phức tạp, tiếp tục tác động xấu đến kinh tế, thương mại tồn cầu. Giá cả vật
tư, chi phí đầu vào tăng cao, làm tăng giá thành sản xuất.
Tổng cơng ty vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn trên hầu hết các các lĩnh vực như: Tài chính, công
tác sắp xếp đổi mới, công tác quản lý đất đai, cơng tác thu khốn..., một số khu vực tiềm ẩn nguy cơ
mất ổn định, phát sinh đơn thư khiếu nại, khiếu kiện.
Nói về cơng tác cổ phần hố tổng công ty, Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước Nguyễn Hoàng Anh
cho biết: “Một doanh nghiệp đang thua lỗ thì về ngun tắc khơng thể cổ phần hóa được. Việc
Vinacafe xin cơ chế đặc thù có thể tốt nhưng cũng có thể dẫn đến tiềm ẩn rủi ro, bất ổn sau này. Do
đó, các Vinacafe khơng nên đi sâu vào phương án cổ phần hóa, mà cần tính toán kỹ đến việc tự đổi
mới, sắp xếp lại doanh nghiệp”.
“Chúng ta có nguồn lực lớn là quỹ đất, nguồn nhân lực công nhân lao động dồi dào. Đây là một lợi
thế. Ngành cà phê vẫn đang có tiềm năng lớn. Vinacafe cần tìm cách từng bước tháo gỡ khó khăn để
phục hồi. Phải xử lý được khó khăn mới tính tốn đến cổ phần hóa”, Chủ tịch Ủy ban đóng góp ý kiến.
Loạt doanh nghiệp cơng bố ngày chốt quyền họp Đại hội đồng cổ đông
Tháng 2 và đầu tháng 3, nhiều doanh nghiệp cà phê công bố nghị quyết Hội đồng quản trị thông qua
thời gian tham dự Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên năm 2022.
CTCP VinaCafé Biên Hịa (Mã: VCF) cơng bố ngày 10/3 là ngày đăng ký cuối cùng để
tham dự họp ĐHĐCĐ, tương ứng ngày giao dịch không hưởng quyền là 9/3. Thời gian
họp dự kiến trong tháng 4. Địa điểm họp sẽ được doanh nghiệp cơng bố sau. Trong đó,
16
HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TRONG NGÀNH THÁNG 2/2022
doanh nghiệp sẽ bàn về kế hoạch kinh doanh năm 2022, kế hoạch phân phối lợi nhuận năm 2021 và
các vấn đề khác.
CTCP Cà phê Thắng Lợi (Mã: CFV) chốt ngày đăng ký cuối cùng là 29/3, tức ngày giao
dịch không hưởng quyền là 28/3. Thời gian tổ chức họp dự kiến là 25/4 tại Km 17, QL 26,
xã Hòa Đông, huyện Krông Păk, tỉnh Đắk Lắk.
CTCP Cà phê Phước An (Mã: CPA) chốt ngày 28/3 là ngày đăng ký cuối cùng chốt
quyền họp ĐHĐCĐ, ứng với ngày giao dịch không hưởng quyền là 25/3. Thời gian
họp dự kiến là 22/4 tại Km 26, QL 26, huyện Krông Păk, tỉnh Đắk Lắk.
Ngày 18/3 là ngày đăng ký cuối cùng tham dự họp ĐHĐCĐ thường niên của CTCP Cà
phê Gia Lai (Mã: FGL) tức ngày giao dịch không hưởng quyền là 17/3. Thời gian họp dự
kiến trước ngày 30/4 tại Hội trường CTCP Chè Biển Hồ, thôn 5, xã Nghĩa Hưng, huyện
Chư Păh, tỉnh Gia Lai.
CTCP Cà Phê Petec (Mã: PCF) chốt ngày 8/3 là ngày đăng ký cuối cùng họp ĐHĐCĐ
thường niên và dự kiến họp vào 15/4. Địa điểm và nội dung buổi họp sẽ được doanh
nghiệp công bố sau.
17
SỰ KIỆN ẢNH HƯỞNG ĐẾN THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ THÁNG 2/2022
PHẦN IV:
Căng thẳng Nga – Ukraine khiến giá cà phê rớt đỉnh?
Theo Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế-xã hội Quốc gia - Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nếu như lấy
đỉnh giá cà phê của niên vụ 2021-2022 của sàn London là 2.384, thì đến nay sàn này giảm trên 200
USD/tấn.
Nhiều người cho rằng do cuộc chiến giữa Nga-Ukraine mà giá tuần trước hai sàn giảm. Đó cũng là
một cách giải thích nhưng có thể khơng phải là nguyên nhân chính.
Giá cà phê phái sinh London giảm mạnh thời gian qua do lượng tồn kho đạt chuẩn thuộc sàn này
tăng mạnh chỉ trong vài ngày cuối tuần, chỉ riêng ngày 24/2 tồn kho này tăng 1.240 tấn, đã làm giá
trong ngày ấy giảm 55 USD/tấn. Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế - Xã hội Quốc gia cho rằng
tồn kho đạt chuẩn hiện nay đóng một vai trị quan trọng trong việc hình thành giá trên sàn robusta.
Sau ba bốn năm vắng bóng trong kho thuộc sàn, nay cà phê Việt Nam lại có mặt do giá bán xuất
khẩu có lúc xuống mức cực thấp, trừ 450-480 USD/tấn dưới giá niêm yết.
Mặt khác, ám ảnh các đợt tăng lãi suất đồng USD trong những ngày tháng tới sẽ làm tăng chi phí tài
chính, khơng kích thích sức mua.
Hàng cà phê robusta niên vụ mới của Brazil và Indonesia lại chuẩn bị được thu hái, dự kiến bắt đầu
từ tháng 4/2022.
Riêng cuộc chiến Nga - Ukraine có thể đưa nơng dân cà phê vào thế khó khi gặp phải giá giảm trên
sàn. Tàu bè khó khăn, giá dầu thơ tăng mạnh, phân bón và lương thực cũng tăng giá… là những trở
lực đang dành cho người trồng và các nước sản xuất cà phê trong thời gian tới.
Như vậy, về đường dài, lo giá cà phê London giảm giữa lúc chi phí đầu vào sản xuất tăng đối với
nơng dân, nhà xuất khẩu cịn phải tính đến những rủi ro trong thanh tốn khi nguồn tín dụng co lại vì
vay tiền kinh doanh khơng cịn dễ dãi như trước.
Nếu như hàng tồn kho đạt chuẩn cứ cấp tập vào kho tại Châu Âu như tuần trước tính đến ngày 25/2,
cũng cần thấy trước giá cà phê trên thị trường nội địa có lúc sẽ quay về dưới 40 triệu đồng/tấn dù giá
18
SỰ KIỆN ẢNH HƯỞNG ĐẾN THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ THÁNG 2/2022
xuất khẩu đã cải thiện rất nhiều, tăng 100 USD/tấn từ trừ 450 USD lên trừ 350 USD/tấn dưới giá niêm
yết của sàn phái sinh..
19
PHỤ LỤC THÁNG 2/2022
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Tổng cục Hải quan
Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Hiệp hội Cà phê – Cacao Việt Nam (Vicofa)
Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế - Xã hội Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO)
Quốc gia (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) Reuters
Báo cáo “Thị trường cà phê tháng 2/2022” được biên tập viên mục Hàng hóa của VietnamBiz tổng hợp và trình bày.
Các số liệu, thơng tin và những phân tích được tổng hợp trong báo cáo này chỉ nhằm mục đích cung cấp thơng tin và
khơng được sử dụng như lời khuyên cho việc tư vấn kinh doanh, tài chính và những lĩnh vực chuyên nghiệp khác.
VietnamBiz sẽ khơng chịu trách nhiệm bồi thường đối với bất kì chi phí, tổn thất hoặc thiệt hại nào cho dù trực tiếp hay
gián tiếp, có liên quan tới hoặc là hậu quả của việc sử dụng báo cáo, hoặc liên quan tới những thiếu sót, sai sót.
Thơng tin và tài liệu trong báo cáo được nỗ lực tổng hợp dưới dạng sẵn có một cách chính xác nhất có thể. Tuy nhiên,
tác giả khơng đảm bảo tính chính xác, sự thích hợp hay đầy đủ của các thơng tin và số liệu, đồng thời tuyên bố miễn trừ
hoàn toàn trách nhiệm đối với các lỗi hoặc thiếu sót trong các thông tin và số liệu này.
20