B GIÁO DO
I HC BÁCH KHOA HÀ NI
---------------------------------------

PHM ÍCH TÙNG

NGHIÊN CU QUY TRÌNH TINH CH POLIOVIRUS PHC V
PHÁT TRIN VC XIN BI LIT BT HOT

CHUYÊN NGHÀNH: CÔNG NGH SINH HC
LUHOA HC

NG DN KHOA HC
1.

C PHONG

2.

GS.TS. NGUYN

Hà Ni - 17

170833000884838185e81-e686-4c19-8a80-1d411f4800ae
17083300088482e51eb69-f3dd-4f48-a5be-65becd54b3e3
17083300088480c0ece94-6a69-4826-abfb-6cc992fb60f6


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng- CB150061

L
      “Nghiên cứu quy trình tinh chế poliovirus
phục vụ phát triển vắc xin bại liệt bất hoạt” là cơng trình nghiên cu ca tơi cùng
nhóm nghiên cu sn xut vc xin bi lit bt hot thuc Trung tâm nghiên cu sn
xut vc xin và sinh phm y t thc hii s ng dn ca PGS.TS 
Quc Phong và GS.TS Nguync s ng ý cng
nhóm và tt c các thành viên trong nhóm nghiên cu v vic cơng b các ni dung
thc hin và kt qu c. Các ni dung nghiên cu và kt qu c trình bày
trong luc và rõ ràng.
Hc viên

Phm Ích Tùng

Xác nhn c quan
(Trung tâm Nghiên cu Sn xut Vc xin và Sinh phm Y t)


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

LI C
Em xin bày t lòng bi    n PGS.TS  c Phong.
c - Trung tâm nghiên cu và phát trin công ngh sinh hc - i hc Bách
Khoa Hà Nn tình ch bo em trong sut quá trình nghiên c hoàn thành
lu.
Em xin chân thành cGS.TS. Nguyn. Gc trung tâm
nghiên cu sn xut vc xin và sinh phm y t n tình ch bo cho em trong
sut quá trình nghiên c hồn thành lu.

Em xin cn các thy, cô b môn Công ngh Sinh hc và Công ngh thc
phi hc Bách Khoa Hà Nt kin thc cho em trong quá
trình hc tp và rèn luyn.
Trong thi gian hc tp và nghiên cc s ch dy tn tình
y trách nhim ca tp th cán b nghiên cu thuc Trung tâm Nghiên cu Sn
xut Vc xin và Sinh phm Y t, tôi xin chân thành c quý báu

Cui cùng, cho phép tôi gi li c  
luôn quan tâm, c cho tôi vng hc tp và nghiên cu.
Hà Ni, tháng 10  2017
Hc viên

Phm Ích Tùng


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

CÁC CH VIT TT
ARN

Axit Ribonucleic

ATCC

American Type Culture Collection (Bo tàng ging chun Hoa k)

BS


Bovine serum (huyt thanh bê)

BTP

Bán thành phm

CCID 50

Cell Culture Infective Dose 50 (liu gây hy hoi 50% t bào)

DU

D- kháng nguyên D)

FBS

Fetal Bovine serum (huyt thanh bê bào thai)

GMP

Good Manufacturing Practice (Thc hành sn xut tt)

IgA

Imuno globulin A

IgG

Imuno globulin G


IgM

Imuno globulin M

K

Mi chng âm

MCB

Master Cell Bank (ngân hàng t bào gc)

MEM

ng cn thit ti thiu)

MS

Master Seed (chng ging gc)

PB

Phospate Buffer

POLYVAC

Center for Research and Production of Vaccines and Biologicals
(Trung tâm Nghiên cu, sn xut Vc xin và Sinh phm Y t)

TCMR


Tiêm chng m rng

TGC

Thioglycolate

SCD

Soybean Casein Digest

Vero

T bào thn kh Cercopithecus aethiops

WCB

Working Cell Bank (ngân hàng t bào sn xut)

WHO/ TCYTTG
WS

World Health Organization /T chc y t th gii
Working Seed (chng sn xut)


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061


Mc lc
M U ..................................................................................................................... 1
NG QUAN ........................................................................................... 3
1.1. Vi rút Bi lit ........................................................................................................ 3
1.1.1.V hình thái hc ........................................................................................... 3
1.1.2.V thành phn hóa hc ca vi rút Bi lit ................................................... 3
1.1.3.V tính cht hóa lý ....................................................................................... 4
1.1.4.V cu to ca kháng nguyên ...................................................................... 4
1.1.5.V tính sinh min dch ................................................................................. 5
1.2. Dch t hc bnh bi lit ....................................................................................... 5
1.2.1.Tình hình bnh bi lit  Vit Nam ............................................................. 5
1.2.2.Tình hình bnh bi lit trên th gii ............................................................ 6
1.3. Vc xin Bi lit ..................................................................................................... 7
1.3.1.Vc xin Bi lit sng gic lc (OPV) .................................................. 7
1.3.2.Vc xin Bi lit bt hot (IPV) .................................................................... 7
1.4. Tình hình nghiên cu và s dng vc xin IPV ..................................................... 8
1.4.1.Trên th gii ................................................................................................ 8
1.4.2. Nht Bn ................................................................................................ 10
1.4.3. Vit Nam ................................................................................................ 10
1.5.  virus ......................................................................... 11
1.6. Tiêu chun ca vc xin IPV ................................................................................ 13
1.6.1.Sn xu t ..................................................................................................... 13
1.6.2.Ki nh v c xin thnh phm .................................................................. 13





T LIU ................................ 15
2.1. Vt liu ............................................................................................................... 15

2.2. p nghiên cu .................................................................................... 16
 .............................................................. 16
2.2.2. p tinh ch Poliovirus ............................................................ 20


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

2.2.3.  nh gi hi u qu s n xu t bn thnh phn v c xin IPV .. 26
T QU VÀ BÀN LUN ................................................................... 38
3.1. Kt qu nuôi thu Poliovirus ................................................................................ 38
3.2. Kt qu tinh ch Poliovirus ................................................................................ 40
3.2.1. Kt qu tinh ch Poliovirus b ng siêu l c .............................................. 40
3.2.2. Kt qu tinh ch Poliovirus b ng siêu ly tâm ......................................... 42
3.2.3. Kt qu tinh ch Poliovirus b ng s c k................................................. 43
3.2.4. Kt qu bt hot Poliovirus .................................................................... 45
3.3. Kt qu nh gi hi u qu sn xu t b n thnh phm v c xin IPV ..................... 47
3.3.1. Ki m tra vô trng trong cn .................................................... 47
3.3.2. Kt qu th nghim nhn dng ............................................................... 49
3.3.3. Ki ng protein ................................................................... 49
3.3.4. Ki m tra n  formandehyd t  .................................................. 50
3.3.5. Kt qu tinh ch u sut, hiu qu thu
n .................................................................................... 51
3.4.  xut quy trình sn xut IPV bán thành phm ................................................ 53
KT LUN ............................................................................................................... 54
KIN NGH .............................................................................................................. 55
TÀI LIU THAM KHO ......................................................................................... 56



Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

Danh mc các bng, bi
Bng 2.1: Kim tra vô trùng mu vc xin sau ly tâm................................................ 26
Bng 2.2: Pha mu chu n BSA cc n ............................................................
32

Bng 2.3: Pha mu chu n vi thu c th Bradford 1X .............................................. 32
 formandehyd chu n .......................................................... 33
Bng 2.4: Pha dung dch
 formandehyd chun, mu th, mu tr ng
Bng 2.5: Th c hin ph n ng dung dch
vi acetylaceton. ........................................................................................................ 34
Bng 3.1: Kt qu nuôi thu Poliovirus ...................................................................... 39
Bi 1: Thu nhn Poliovirus typ 1, 2, 3 t dch nuôi ........................................... 40
Bng 3.2 K t qu tinh ch Poliovirus bng siêu lc ................................................. 41
Bng 3.3 K t qu tinh ch Poliovirus bp siêu ly tâm ...................... 42
Bng 3.4: Kt qu tinh ch Poliovirus bng sc ký .................................................. 45
Bng 3.5: Kt qu kim tra virus sng t .......................................................... 46
Bng 3.6: Kt qu bt hot poliovirus....................................................................... 47
Bng 3.7: Kt qu th n ................................................. 48
Bng 3.8: Kt qu nh typ Poliovirus bng th nghim nhn dng ........................ 49
Bng 3.9 Kt qu king protein .......................................................... 49
Bng 3.10: Kt qu kim tra n formandehyd t ...................................... 50
Bng 3.11: Kt qu thu hn ....................................... 52


Luận văn thạc sĩ Khoa học


Phạm Ích Tùng – CB150061

Danh mc các hình

Hình 1.1: Hình thái hc Poliovirus[26 ] ...................................................................... 3

H   m ca m ng siêu lc[37]
............................................................... 11
H n h 1.3: Phân lo i mn
 g siêu l c da vo k  c ch t tan [37]. ...................... 12
Hình 2.1: Tuyp t bào Vero t ngân hàng t bào Polyvac ........................................ 17
Hình 2.2: Thc hin siêu l c mu Poliovirus ............................................................ 21
H n h 2.3: Thc hin siêu ly tâm mu Poliovirus ...................................................... 22
H nh 2.4:  th test
ct ............................................................................................ 24

H nh
  ng cond 9 ms/cm .............................................................. 25
 2.5:  th 
H n h 3.1: T bo b m kn
 1 l p ................................................................................ 38
  y hoi do Poliovirus .............................................................. 39
H nh 3.2: T bo b h
Hình 3.3: Kt qu nhi ct gel .................................................................................. 43
Hình 3.4: S tinh ch Poliovirus qua ct DEAE sepharose CL-6B .............. 44
Hình 3.5: Tiêu chun và kt qu protein tồn phn trong mu poliovirus................ 50
Hình 3.6: Tiêu chun và kt qu n formandehyd t................................ 51
Hình 3.7: Kt qu tinh sn .......................... 52



Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

M U
Bnh bi lit do virus là mt bnh truyn nhim cp tính. Th n hình ca
bnh có biu hin lit m li di chng, có th dn ti t vong. Nguyên nhân
gây bnh là do virus bi lit (Poliovirus) týp 1, 2 và 3 [4].
      c xin phòng bi lit ung (OPV, vc xin sng
ung gic lc)  Vc c s dng trên toàn th gii
60       c các nhà khoa h   và thc t kim
nghim là mt loi vc xin phịng bnh bi lit có nhi  t. Chính vc xin
p nhic trên th gic bnh bi li
chc Y t Th gi  a vào nhng thành tu do vc      
nh bi lit trên toàn th gi.
 Vit nam t nha th k th 20, tr c dùng vc xin
bi lim 2000 Vi thành mt trong s c trên th gii
c bnh bi lit. Tuy nhiên do còn nhic trên th gii v
 c bnh bi lit nên T chc Y t Th gii khuyn cáo vic phòng
bnh bng vc xin cho tr em cc tip tc thc hin.
Vm là chng Sabin có ngun gc t chng hoang
dc làm gic lc, trong q trình phát trin t nhiên virus Sabin có th b
t bin và quay tr li dc lc, có th gây nên bnh bi lit liên n vic
s dng vc xin.
Vc xin IPV (vc xin bi lit bt hot) i t rt s   
Salt) ch phm cao là rt an tồn, khơng gây ra hing bnh bi
li   n s dng vc xin.      chc y t th gii 
khuyn cáo  dng OPV nên tc chuyn sang s dng vc
xin IPV tin ti s dng hoàn toàn bng vc xin này.

Yêu cu ca vc xin IPV c tinh khit cao, không cha các tp cht, các
protein l Poliovirus tinh khic cn có hiu giá cao, sac bt hot
bng formandehyd t tích bán thành

1


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

ph m bo tính an tồn ca vc xin thành phm, t yêu cu theo
nh cn Vit Nam IV và theo tiêu chun ca WHO chúng tôi tin
hành nghiên cu  tài:
“Nghiên cứu quy trình tinh chế poliovirus phục vụ phát triển vắc xin bại liệt bất
hoạt”
Mc tiêu c tài:
-

Xây dc quy trình tinh ch virus bi lit sn xut trên t bào vero.

Ni dung nghiên cu bao gm:
-

Nuôi thu Poliovirus

-

Nghiên cu xây dng quy trình tinh ch Poliovirus.


-

Nghiên cu bt hot Poliovirus    u qu sn xut bán thành
phm vc xin IPV.

2


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

NG QUAN
1.1.

Vi rút Bi lit

1.1.1. Về hình thái học
i kính hin t, vi rút Bi lit có
dng hình khi cng kính khong 2730nm bao gm 1 protein capsit có cu
trúc bn vng bao bc ly ARN ca vi rút.
Capsit bao gm 60 ti   ging ht
nhau xi xng 20 mt, mi ti
gm 4 chui polypeptit là VP1; VP2; VP3;
và VP4. Bu x tia X
i ta bit chi tit cu trúc ca ht vi rút
Hình 1.1: Hình thái hc Poliovirus[26 ]

hồn chnh [4,7,24,26, 29].


1.1.2. Về thành phần hóa học của vi rút Bại liệt
•

Vt liu di truyn ca Poliovirus: Là ARN mt s   u dài

2,4m, trng phân t 2,5 x 106 dalton cun li nm gn trong v u
5 có mn polypeptit c gi là VPg gm 11 axit amin gu 3 b
polyadenyl hóa. ARN ca vi rút c chia thành 3 vùng ch yu: Vùng không mã
u 5bao gm 740 nucleotide, chim khong 10% vt liu di truyn. Khung
c m m 6635 nucleotide chim khong 89% vt liu di truyn. Vùng
 bao gm 75 nucleotide, chim khong 1% vt liu di truyn [4].
•

Protein: Protein capsit ca vi rút Bi lit bao gm 4 chui polypeptit. VP1

bao gm 306 axit amin có trng phân t 35,5 KDa; VP2 bao gm 272 axit
amin có tr ng phân t 30,0 kDa; VP3 gm 238 axit amin có tr ng
phân t 26,4 KDa và VP4 gm 69 axit amin, trng phân t 7 KDa
VP1, VP2, VP3 to nên cu trúc b mt ca virus còn VP4 nm trong v capsit và
liên kt vi axit nhân (ARN). Các Protein b mt to nên các v trí kháng nguyên

3


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

trung hịa. Ngồi ra v capsit cịn có tác dng bo v axit nhân và quynh kh
p ph ca virus lên b mt t bào thông qua các th th c hiu [4].

•

Lipit: Virus Bi lit khơng cha lipit nên khơng nhy cm vng ca

ete, cn, phenol 1% và các thuc tng. Di ta
s d x lý bnh phc khi phân lp virus mà khơng làm mt
hot tính ca virus [4].
1.1.3. Về tính chất hóa lý
Virus Bi lit rt nhy cm vi nhi.  56o C virus b bt hot hoàn tồn
trong vịng 30 phút.  nhi 20-24 oC virus b bt hot vào cui tháng th 3. 
nhi 37oC vius gim hiu giá hàng ngày vào khong 0,15 lg [5].
Virus Bi lit   u nhit khi có mt ca ca ion canxi hoc ion
magie  n 1M.
Virus Bi lit bn vng vi di pH rng t 2-p nht ti
pH 6,5-7,2.
Ngoài ra virus Bi lit b bt hot hoàn toàn bi formandehyd  
kháng nguyên vn bo tn nguyên vn [2].
1.1.4. Về cấu tạo của kháng nguyên
Kháng nguyên ca ht virus hồn chnh có kh m trùng gi là
kháng ngun D (hay còn gi là kháng nguyên N). Khi ht virus b 60 0C hình thái ca ht virus b  i và kháng nguyên D chuyn thành kháng
nguyên C (hay còn gi là kháng nguyên H). Kháng nguyên D có hng s lng là
160S cịn kháng ngun C có hng s lng là 80-90S [4,24].
Kháng nguyên D là ht virus hoàn chnh bao gm c ARN và v capsit, cịn
kháng ngun C ch là v capsit khơng có axit nhân và VP4. Kháng ngun D và C
khơng có phn ng min dch chéo. Hai kh   c phát hin bng
phn ng kt hp b th và phn ng kt ta trên thch.
Kháng nguyên D có kh o kháng th c hiu typ và bám
vào th th ca t bào cm th, nh ch virus có th xâm nhp vào
bên trong t bào cm th  nhân lên.


4


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

Kháng nguyên C là kháng nguyên chung cho tt c các typ
th to ra kháng th kt hp b th  ch to
kháng huyt thanh thì s c kháng th trung hịa [4,5,24].
1.1.5. Về tính sinh miễn dịch
Min dch th c truyn t m sang con. Kháng th này ch xut hin
 tr m dn và bin mt khi tr c 6 tháng tui.
Min dch ch ng là s  ng min d    b nhim virus t
nhiên hoc s dng vc xini min dch quan trt
ng d phòng bnh bng cách dùng vc xin. Khi b nhim virus Bi lit hoang
di hoc virus vc xin   to ra min d c hiu chng li virus Bi lit.
Kháng th c hiu ch yu là min dch dch th bao gm IgM, IgG và IgA.
Kháng th IgM và IgG phát hic sau khi nhim vi rút 2-3 ngày. Hiu
giá kháng th cao  nhu và ht sau 2-3 tháng. Hiu giá kháng th IgG
n ti lâu nh có th tà kháng th trung hịa có
kh ng li vi rút Bi lit n h thu giá kháng th
IgA phát hin 2-6 tun sau khi nhim vi rút u giá thm trong 3
u sau khi nhim vi rút và tn t [2,4].
1.2.

Dch t hc bnh bi lit

1.2.1. Tình hình bệnh bại liệt ở Việt Nam
 dch bi lit lc phát hin  Hà Ni có khong

i mxy ra 3 v dch ln  Hà
Ni và Min bc Vit Nam vi m-90% là tr < 3tui.
V di t l mc trên toàn min bc là 44,99/100.000 dân , còn riêng
Hà Ni t l mc là 226/100.000 dân. Vc xin bi lic s du tiên
 Min Bc t   p vi s ng ít. T cui
u dùng vc xin Sabin do Vit Nam sn xut và dùng
liên tn ngày nay [8].
Sau khi gii phóng min nam thng nh     nh bi lit
xut hin  nhi c nht là các tnh phía nam.

5


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

t Nam ti i 1 tun
c m rng trên phm vi c ng vc
xin phòng Bi lic kt qu cao. Trong nht 87% và trong
nht trên 90%. K t   cht nhng
ngày tiêm chng toàn quc cho tr i 5 tui ung 2 liu vc xin bi lit trên
     c bnh bi lit gi        u
chin dch nhng ngày TCTQ, có 152 ca bi lit trong tồn quc
n 1996 ch  còn 1 ca. 
2000 Vi c bnh bi li n
thêm ca mc mi nào [8].
1.2.2. Tình hình bệnh bại liệt trên thế giới
 t v dch ln sy ra  Stôckhômây là v dch bi liu
i ta bin.

T cui th k 19 và nu th k 20 nhiu v dch ln xy ra  châu Âu
và Mc bit sau chin tranh th gii ln th II bnh bi lit p th
gii.
Vc xin phòng bnh bi li c s d u tiên  M ( IPV-1955) và
           u thc hin
    i li     c M    
ốn bi lit trong khu vc
trình thanh tốn bi lit tồn c tr i 1 tuc tiêm chng
vc xin phòng Bi lit tc còn t cht nhng
ngày tiêm chng toàn quc cho toàn b s tr i 5 tut trên 95% [7, 35].
   th gi   ng h       
chim 9.184 (G  c  , Pakistan, Bangladet) và khu vc Tây Thái
m Trung quc, Nht Bn, Philipin).  Braxin n
l mc r ca do virus hoang da. Châu
M tun b khơng cịn bnh bi li [11, 25].

6


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

nh bi lic tuyên b i b chính thc  37 quc gia
m c Trung Quc và Úc [10].
Châu Âu tuyên b khơng cịn b
i lit ch cịn ph bin  3 quc gia là Nigeria, Pakistan,
và Afghanistan. Song, trong thi gian gnh bi lit ra khi biên
gii ca 3 quc gia này và tic láng ging. Có ti 7 qu
tng "xóa s" bnh bi lit ghi nhn nhing hp mc bnh tr li sau nhiu

ng hy
vng có th cơng b xóa s bnh bi lit trên tồn ct mc này
 chuyn thành 2005, 2008, 2012, 2015 và gi là 2018[6].
1.3.

Vc xin Bi lit

1.3.1. Vắc xin Bại liệt sống giảm độc lực (OPV)
Vc xin sng gic lc còn gi là vc sn xut trên t bào
thn kh tiên phát hoc th phát (Vero)[12]. Chng c sn xut vc
c nhn t chng gic lc do Sabin cy truyn và ci to t chng
hoang di. Virus vc xin Sabin là virus gic lc nên virus  to
c min dch ti ch và min dch dch th. Vì vy OPV vn virus hoang
di vào h thng thn virus Bi lit hoang di xâm
nhp và nhân lên tng xâm nhp. OPV to min dch sm và tn ti lâu dài,
giá thành r, d s dng nên s dng rng rãi trên toàn cu c bit là các 
kém phát trin [8,10].
1.3.2. Vắc xin Bại liệt bất hoạt (IPV)
Vc xin bi lit bt hot hay còn gi là vc sn xut trên t bào
thn kh tiên phát hoc th phát, chng c vc xin là chng hoang
di i vi týp 1), MEF (týp 2) và Saukett (týp 3). Hu ht các nhà sn
xut trên th gi u dùng nhng chng này tr Thu n h dùng chng
Brunenders cho týp 1. u tiên ci lit bt hot là vic bt hot
hồn tồn tính gây bnh ca virus mà không n kh 
ca chúng. Vc xin IPV ch có th tch th, chúng ch có th

7


Luận văn thạc sĩ Khoa học


Phạm Ích Tùng – CB150061

a s lan to ca virus t hu hng và run h th
ch không th bt ho  n nga s nhân lên ca virus  hu hng và rut
c. Khi b nhim virus Bi lit hoang di nh c tiêm IPV v
thi virus ra ngoài và tr thành mt ngun lây nguy him. Hay nói cách khác IPV
ch có th bo v cho tng cá nhân riêng l [5,12].
1.4.

Tình hình nghiên cu và s dng vc xin IPV

1.4.1. Trên thế giới
             bt
hot hn dch virus c sau khi gây nhim virus vào h thng thn kinh trung
a kh m tra tính an tồn ca vc tt
nên vc xin gây ra nhiu tai bic s dng.
    ng minh hn dch virus Bi lit ty  c bt
hot bng Formandehyd có kh    ng min dch trên kh  
    c hin vi virus typ I. Nghiên cu trên chu 
khnh rng virus Bi lic min dch trên loài gm nh
1952 tin hành th nghii tình nguyn cho thy kháng th
tn ti trên 6 tháng. Nhng kt qu nghiên cu này cho thy virus bt hot bng
Formandehyd có kh ng min dch bo v  khi b bnh Bi
lit [31,35].
Mt phát hit phá là virus Bi lit có kh 
ni cy t bào mô thn kinh ci và khi ta bic rng virus
Bi lit có kh y t bào thn kh. Hn dch gc t
nuôi cy t bào thn kh c bt hot bng Formandehyd có kh ng
min dch. Hiu lc bo v ca c 3 typ vc xin bt hot bng Formandehyd 

c chng minh qua mt th nghim ln trên tha c 
1954. Kt qu ca th nghim này cho thy vc xin có hiu lc bo v t 80-90%
-70%, typ II và typ III là 90 và trên 90%. S khác bit gia các
typ và hiu lc thi d kin là do s có mt ca Thimerosal mt cht
dùng làm cht bo qung ca cht này trong typ I l
8


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

và typ III. V   c chng minh m     i ta thay th
Thimerosal bng cht khác. Vc xin bt hot còn gi là vc sn xut
trên t bào thn kh tiên phát, bt hot virus bng formandehyd có n  cui
cùng là 1/4000 [32,34].
Tháng 4/1955, vc xin Bi lit bt hoc s dng trc mùa dch Bi
lit ti M tr mc bnh gim xung ti 90% so vn
c khi dùng vc xin. Kt qu c khi 54% dân s  3 hoc
u vc xin bt hot ch yu là tr em [35].
Ti c sn xut và s dng  nhic trên th gii,
n xut, tinh ch, kinh vc xin bi lit bt hou tin
b i so vc s dng trong thu.
 u vc  c sn xut trên NCTB thn kh tiên phát trong nhng
chai nh ( Chai dt, dung tích 1,2-c ni cy trên
nhng bình ln (Tank) vi nhng vt mang vi th (Microcarier) [31,33]c tip
theo ca qui trình sn xu    c ni, tinh ch và bt hot bng
for  loi b tính gây bnh ca virus mà vn gi c tính kháng
nguyên [35]u tiên ca vc xin bi lit bt hot là vic bt hot hồn tồn
tính gây bnh ca virus mà không n kh ng min dch

c   t qu ca quá trình nghiên cu quá trình virus b bt hot ti
nhng nhi  i các n formandehyd khác nhau. Vi
nhu kin thích hp kháng ngun vn cịn tính min dch tm
mà virus  bt hot [32,35].
 tránh nhim trùng trong quá trình sn xut mt s c s
d           các
kháng sinh này s c làm gi n mc không th chu  c  vc xin
thành phng nh formandehyd và 2-phenoxyethamol còn li trong vc xin
t bo qun.
Hin nay hu h sn xu  c Châu
Âu s dng chng virus hoang di [35].

9


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

1.4.2. Ơ Nhât Ba n
Xut pht t vic s dng
 v n c cc v  dch
 ln
- 1961 t  ng hp b b
 i lit xu ng c ng h

 cc bo c ch ra r ng bnh
 b i lit c liên
 n virus v c xin, vic s d n g vc xin an to   không cn virus vc
 nh l yêu c u cp thit. Nhng nghiên c  i ta nhn th y s

  s n xu t vc xin b t ho t th  hiu qu bo v  
d n g chng virus hoang d
t  d ng chng gi c lc ca Sabin. Song vic s d ng ch c l
sn xu t l rt nguy him v i c sn xu  m b o, d d 
virus hoang di ra ngoi c  ng [19, 22, 23]. Xut pht t tnh h nh trên t cui
nhn nghiên cu b i li t Nht B s dng
 ch ng gi c lc
c sn xu t vc xin b i lit bt hot [14,15, 18, 21].
 t bo Vero nuôi theo h  th ng
 b nh ln
V c xin ca Nh t Bn s dng
c nh ng ht r t nh mang t bo ( microcarrier system- celligen plus) chng 3 typ
c  c gây nhim trên t bo Vero nuôi c y trong h  th ng n  u cho
hi u gi cao. Ph  thu h i poliovirus t nh theo n n  kh ng nguyên D qua
cn c , siêu ly tâm, chy qua c t sc k  i ion v bt ho t
l 30-50% [33].
Hi n nay  Nh t Bn
 v c xin
 v c xin bi lit bt ho t ch yu d ng  dng
ph i h p DTaP- c s dng vo tiêm chng t [25].
1.4.3. Ở Việt Nam
Vit Nam là mt trong nh c sn xu ng gic lc t
nhng ch c nhng v dch lc bnh
Bi lin nay Vit n xu xin
Bi lit bt hot. Theo khuyn cáo ca TCYTTG (WHO) trong thi gian ti Vit
Nam ph xin Bi lit bt hot. Trong khi nu nh c
 kinh phí. Chính vì vy vic nghiên cu và sn xut IPV là rt cn thit
cho sc kho cng [1, 17, 20].

10



Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

Trung tâm khoa hc và sn xut vc xin Sabin B Y t c s tài tr ca
B Khoa Hc Công Ngh và B Y T  u nghiên cu ng dng qui trình
cơng ngh sn xut vc xin Bi lit bt hot t chng Sabin t  2003 
hiu qu còn thp.
1.5.

 virus

1.5.1. Siêu lọc
c s dng  c, làm sch, m, loi b các
tp cht có trng phân t thc màng lc. Siêu lc là q trình
lc dịng chy tip tuyn, cơng ngh s dng màng lc có tính thm th c,
nhng chc gi li quay tr v bình cha mu, cht thc thi
ra ngoài.

H
nh 1
m c
a m
ng siêu l
c[37]





i ta phân chia cho lc, siêu lc da vào kích tc ca phân t cht tan,
virus...Tính cht ca siêu lc quynh bi màng lc và mi
s dng. Nc thì thu li ti bình cha mi, nu ly dung
dc làm sch gi li các gel, hng thì sn phm thu hi là dung dch 
ng thi.

11


Luận văn thạc sĩ Khoa học

Phạm Ích Tùng – CB150061

H
nh 1.3: Phân lo
i m
ng siêu lcd
a v
o k
c ch
t tan [37].





S d ng màng siêu lc loi 100KDa c l màng 0,01 µm  c
Poliovirus. Poliovirus c k  c 27-     -  
vy m ng siêu lc k c 0,01 µm phù hp cho thc hin siêu lc Poliovirus

[13].
1.5.2. Siêu ly tâm
 dng máy siêu ly tâm vi s vòng quay rt ln,
s quay to ra lng khác nhau vào các thành phn khác nhau, các
cht có trng khác nhau trong dung dch cn ly tâm. Công dng ca siêu ly
tâm là tách hn hp các cht có trng phân t khác nhau[13].
1.5.3. Sắc ký
Sc ký có nhic ký lc gel, sc ký giy, sc
i  tách các tp cht trong mt hn hp. Nguyên tc chung
cc ký là cho mu cha cht cng di
chuy phân tách ph thuc vào bn cht cc ký
nó ph thu ng phân t n ca các cht cn phân tách.
n s chuyng ca các thành phn trong mu, khi các cht này
di chuyn qua h thng vi t  khác nhau, chúng s c nhau theo thi
gian.
12