BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
---------------------------------------

HOÀNG THỊ THANH LUYẾN

NGHIÊN CỨU CHIẾT TÁCH CHẤT MÀU TỪ LÁ CÂY
HUYẾT DỤ VIỆT NAM VỚI SỰ TRỢ GIÚP CỦA SÓNG SIÊU
ÂM VÀ ỨNG DỤNG LÀM CHẤT CHỈ THỊ pH SINH THÁI

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC
CÔNG NGHỆ VẬT LIỆU DỆT MAY

Hà Nội – Năm 2017

17083300112307336cda9-64f1-4d83-9a90-86a044abb220
1708330011230c228d4a5-598e-417c-b911-8cc0ff5a36f3
17083300112305926fb15-41ea-46cc-bb89-f651a9ff0657


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
---------------------------------------

HOÀNG THỊ THANH LUYẾN

NGHIÊN CỨU CHIẾT TÁCH CHẤT MÀU TỪ LÁ CÂY
HUYẾT DỤ VIỆT NAM VỚI SỰ TRỢ GIÚP CỦA SÓNG SIÊU
ÂM VÀ ỨNG DỤNG LÀM CHẤT CHỈ THỊ pH SINH THÁI

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC

CÔNG NGHỆ VẬT LIỆU DỆT MAY

NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. NGUYỄN NGỌC THẮNG

Hà Nội – Năm 2017


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

L
Tác gi 
vi nhóm sinh viên nghiên cu khoa hc (c thc hii s 
dn ca TS. Nguyn Ngc Thn kt qu nghiên cu chit

màu t lá cây huyt d Vit Nam (t mn mc 3.4) c nhóm SV

báo cáo trong hi ngh SVNCKH 2017. Các phn còn li ca lu  tác gi t

nghiên cu và trình bày là hồn tồn trung th   c cơng b i b
hình thc nào.

Tác gi xin chu trách nhim v nghiên cu cc pháp lut v n

ni dung, hình t qu nghiên cc trình bày trong lu
Hà Nội, ngày 29 tháng 8 năm 2017
i thc hin

Hoàng Th Thanh Luyn


HOÀNG TH THANH LUYN

1

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

LI C
u tiên, tôi xin chân thành cn quý thy, cô trong Vin Dt may - Da
giày và Thi trang cùng các thy, cô trong B mơn Vt liu và Cơng ngh Hóa dt ca

i hc Bách khoa Hà N tôi trong qu
nghiên cu.

Tôi xin gi li bin TS. Nguyn Ngc Th

ng dn, tht nhiu thi gian, tâm huyt và luôn to m
nh tôi nghiên cu, giúp tơi hồn thành lut nghip.

i li cn các thy, cô công tác ti Trung tâm t

Vt liu Dt may - Da giy, Trung tâm khoa hc và công ngh cao su i h
Bách khoa Hà Ni, Công ty TNHH Dt và Nhu tơi r
trong q trình nghiên cu và thí nghi có s liu chính xác cho lu



Th Thanh, Ngô Th Kim Dung, Nguyn Th Hà, Tr    
cùng tôi trong nghiên cu.
  t n lc c gng, không ngng hc hi trau di kin thc, tích

nghiên cu thu thp tài liu, tng hp các kin thn thân cịn nhi

ch nên lui nhng thiu sót, rt mong nh
n ca thy, cô và tt c bng nghip.
Tôi xin chân thành c
Hc viên

Hồng Th Thanh Luyn

HỒNG TH THANH LUYN

2

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

MC LC
L .......................................................................................................... 1
LI C ................................................................................................................ 2
MC LC ...................................................................................................................... 3
DANH MC CÁC HÌNH V  TH ................................................................. 6

DANH MC CÁC BNG BIU .................................................................................. 8
DANH MC CÁC KÝ HIU VÀ CÁC T VIT TT ........................................... 9
M U ....................................................................................................................... 10
1. Lý do ch tài ............................................................................................................ 10
2. Mc tiêu nghiên cu....................................................................................................... 11
i ng và phm vi nghiên cu ................................................................................. 11

u.........................................................................................
4.1. Nghiên cu lý thuyt................................................................................................. 12
4.2. Nghiên cu thc nghim........................................................................................... 12
4.2.1. Chiết tách anthocynin bằng dung môi ethanol .............................................. 12
4.2.2. Nhuộm màu cho vải lụa tơ tằm ...................................................................... 12

c và thc tin c tài ..............................................................
6. B cc lu............................................................................................................... 13

NG QUAN ....................................................................................... 15
1.1. Cht màu anthocyanin t lá huyt d ....................................................................... 15
1.1.1. Gii thiu v cây huyt d ..................................................................................... 15
1.1.2. Anthocyanin và ng dng ...................................................................................... 15
1.1.3. Cu trúc ca anthocyanin....................................................................................... 17

1.1.4. Các yu t n màu ca anthocyanin................................................... 19
1.1.4.1. Ảnh hưởng của cấu trúc hóa học ................................................................ 19
1.1.4.2. Ảnh hưởng của nồng độ .............................................................................. 20
1.1.4.3. Ảnh hưởng của pH ...................................................................................... 20
1.1.4.4. Ảnh hưởng của nhiệt độ .............................................................................. 21

1.2. Chit tách cht màu anthocynin ................................................................................ 21
t tách cht màu anthocyanin............................................


1.2.2. Các yu t n quá trình chit tách anthocyanin ................................. 22
1.2.2.1. Ảnh hưởng của nhiệt độ .............................................................................. 23
1.2.2.2. Ảnh hưởng của thời gian............................................................................. 23
1.2.2.3. Ảnh hưởng của dung tỷ ............................................................................... 23
1.3. Vi lm .............................................................................................................. 24
1.3.1. Cu to và thành phn cm .......................................................................... 24
1.3.2. Tính cht cm .............................................................................................. 25
HỒNG TH THANH LUYN

3

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

1.3.3. Thuc nhum m ....................................................................................... 25

m màu cho vi lm .............................................
1.4.1. Gii thim ............................................................................
m tn trích .......................................................................

 bn màu khi nhum cho vi la bng cht mà
1.5. Các cơng trình nghiên cu v cây huyt d .............................................................. 27
1.5.1. Các cơng trình nghiên cu v cây huyt d c ........................................ 27
1.5.2. Các cơng trình nghiên cu trên th gii v chit tách cht màu t lá cây huyt d
......................................................................................................................................... 28


NNG 
2.1. Mc tiêu nghiên cu.................................................................................................... 32
2.2. Ni dung nghiên cu ................................................................................................... 32
ng nghiên cu.................................................................................................. 33
2.3.1. Vt liu................................................................................................................... 33
2.3.2. Hóa cht ................................................................................................................. 33
2.3.3. Dng c và thit b ................................................................................................. 33

u...................................................................................
t tách cht màu ................................................................

nh tính cht màu........................................
2.4.3. Lp k hoch thc nghim ..................................................................................... 36
m màu cho vt liu nn ..........................................................
 ...........

m màu cho vi lm ..................................
o sát kh  th màu ca anthocyanin theo pH ....
o sát kh  th màu ca dung dch cht

pH khác nhau ................................................................................................................... 40
o sát kh  th màu ca vt liu nhum

ng pH khác nhau .................................................................................

 ..............................................................................................
2.7.1. Lý thuy ...............................................................................

n hành ..................................................................................


 hng ngo 

succinic trên b mt vi ..................................................................................................... 43
2.8.1. Lý thuy hng ngoi FTIR.............................................................
 hng ngoi FTIR ..................................
2.8.3. S  .................................................................................................. 4
 bn màu ca vi la vi quá trình git (ISO
.............................................................................................................................................. 46
HOÀNG TH THANH LUYN

4

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

T QU VÀ THO LUN.............................................................. 47

3.1. Kt qu  hp ph anthocyanin chic ................................................... 47
i quy ...............................................................................................
3.3. Tt tách.........................................................................

3.4. Kh  th màu ca anthocyanin  dng dung d

xenlulo theo pH................................................................................................................... 50
3.5. Kt qu  a vi la sau nhum ......

3.5.1. Kt qu  ...................................................................................................... 53

3.5.2. Kh  ........................................................................................... 5
3.6. Kt qu ph hng ngoi FTIR ................................................................................... 57

 bn màu vi quá trình git ................................................................... 5
3.8. Kh  th màu ca anthocyanin trên vi l lý axit succinic ........... 60

3.9. Kh i màu thun nghch ca cht màu anthocyanin trên v
axit succinic ......................................................................................................................... 61

KT LUN .................................................................................................................. 63
NG NGHIÊN CU TIP THEO ...................................................................... 64
TÀI LIU THAM KHO ........................................................................................... 65

HOÀNG TH THANH LUYN

5

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

DANH MC CÁC HÌNH V  TH
Hình 1.1. Cây huyt d. ................................................................................................. 15

Hình 1.2. Anthocyanin trong mt s loi thc vt. ....................................................... 16

Hình 1.3. Cn ca anthocyanidin ca anthocyanin. ...................................
Hình 1.4. S i màu sc ph thuc vào cu trúc ca anthocyanin [14]. ............. 19
Hình 1.5. (a) Cu to cm, (b) Cơng thc cu to c
Hình 1.6. Cu to ca hp cht steroidal saponin. ........................................................ 29
Hình 1.7. Cu to phân t ca các hp cht (a) Betaxanthin ( b) Betanin. ................... 30
Hình 2.1. Ngun liu, hóa cht, thit b và dng c thí nghim. ................................. 34

 quy trình chit tách cht màu anthocyanin t lá cây huyt d. ......
Hình 2.3. Quy trình nhum màu anthocyanin cho vt liu xenlulo. ............................. 37

 quy trình nhum xenlulo. ....................................................................
m màu cho vi la. .....................................
 quy trình nhum cho vi la. ...........................................................
Hình 2.7. Quy trình kho sát s i màu ca dung dch anthocyanin theo pH. .... 41
Hình 2.8. Quy trình kho sát s i màu ca vt liu nhum màu anthocyanin
theo pH. ......................................................................................................................... 41
Hình 2.9. Khơng gian màu CIELab. .............................................................................. 42

 ...................................................................
Hình 2.11. Cu to ca giao thoa k Michelson. ........................................................... 44

 Thermo Nicolet 6700. ....................................
Hình 3.1. Ph UV - Vis ca cht màu anthocyanin chit tách t lá cây huyt d. ....... 48

 k vu kin tng antho
Hình 3.3. So sánh s i màu theo pH gia giy pH, dung dch cht màu và màng

n cht màu. ............................................................................................... 5

Hình 3.4. Ph hp th ng pH t 1 ÷ 1

Hình 3.5. Cht màu anthocyanin nhum trên vi lm b bii  nhi
160C, thi gian 2 phút: ................................................................................................52
ng K/S ca vi lm không x lý axit succinic. .................
ng K/S ca vi la có x lý axit succinic. ..............................................

Hình 3.8. Ph FTIR ca các mu (a) Vi la, (b) Vi l lý axit succinic, (c) V
l c nhum cht màu anthocyanin, (d) Cht
anthocyanin. ................................................................................................................... 57
Hình 3.9. C bn git ca các mu vi la khơng x lý axit succinic nhum theo

HỒNG TH THANH LUYN

6

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

tiêu chun ISO 105-C01. ............................................................................................... 58
Hình3.10. C bn git ca các mu vi la có x lý axit succinic nhum theo tiêu
chun ISO 105-C01. ...................................................................................................... 59
Hình 3.11. So sánh s i màu gia vi la nhum cht màu vi dung dch cht

n cht màu. ...........................................................
Hình 3.12. Kh i màu thun nghch ca v 
nhum cht màu sau 4 ln th. ......................................................................................61


HOÀNG TH THANH LUYN

7

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 1.1. Các nhóm th khác nhau trong cu to ca anthocyanin .............................. 18
Bng 1.2. Màu ci theo pH [21] .......................................
ng thông s vi lm nghiên cu...........................................
Bng 2.2. Bng hóa cht thí nghim.............................................................................. 33

Bng 2.3. Bng mã hóa và khong bin thiên ca các yu t thc nghim ..................36
u kin nhum vi lm b
anthocyanin chit tách t lá cây huyt d .....................................................................39

 a anthocyanin ........................................
 a axit succinic ........................................

 a lm ...............................
ng ma trn mã hóa theo mơ hình Box - Behnken và kt qu thc nghim
ca hàm mc tiêu ...........................................................................................................47
t qu phân tích hc b


anthocyanin .................................................................................................................... 49
ng giá tr ng các h s hi quy ca hàm h
anthocyanin .................................................................................................................... 50

Bng 3.4. Giá tr L, a, b, C, h ca các mu vi lm dt thoi khơng x lý và có x
c nhum màu ........................................................................

HOÀNG TH THANH LUYN

8

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

DANH MC CÁC KÝ HIU VÀ CÁC T VIT TT
BBD

Mơ hình Box-Benken (Box - Behnken Design)

C

Nhi

DX10

Phn mn quy hoch thc nghim (Design Expert 10)


FTIR

 hng ngoi

G

Vc nhum cht

HD

Huyt d

KG

Vc nhum cht màu, không git

RSM

 mng (Respose surface me

S0

Vi lm sau nu ty

Sx

Vi lc x lý bng axit succinic

SVNCKH


Sinh viên nghiên cu khoa hc

T

Thi gian

TNHH

Trách nhim hu hn

max

c sóng hp th ci

HỒNG TH THANH LUYN

9

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

M U
1. Lý do ch tài

T t s dng các cht màu t 


trong nhic: m thc, hi ha, th công, m ngh, m ph c bi

d nhum màu cho vi vóc. Các cht màu t nhiên có ngun gc t: Thc vt,
ng vt, khống vt.

Cui th k 19, cht màu tng hi và chi nh 

Có th ch ng sn xut vi s ng lng
r. Tuy nhiên trong khong 2 thp k tr lc, y h
khơng có mt loi cht màu tng hp nào là an tồn tuyi cho sc kh

Vì vy, vic ng dng các cht màu t nhiên  to màu   

phm, m phm, thc phm, may mc      

tồn, khơng gây d ng, có kh y sinh hc hi v
.

Vit Nam có s phong phú v các loài thc vn cung cp tài n
sinh hc quý giá cùng vi s ng ca các hp cht màu t nhiên. Trong s các hp

cht t  loi hp cht màu t 
thc vt, có nhiu trong: Nho, cà chua, dâu tây, bp ci tím, vit qut, c ci tím, cây

o huyt d Ngồi tác dng là ch
an tồn trong thc phm, to ra nhiu màu sc hp dn cho mi sn phm, anthocyanin
cịn là hp cht có nhic tính sinh hc q: Kh 

d chng lão hóa hoc chng oxy hóa các sn phm thc phm, hn ch s su

gim s  kháng, có tác dng làm bn thành mch, chng viêm, hn ch s phát

trin ca t ng chng các tia phóng x. 

sng pH khác nhau [1]. c 
nhà khoa hc nghiên cu.

 Vit Nam, cây huyt d mc  hu h    

huyt d là mt cây dc liu quý ch c nhiu loi b  o ra má

kinh, xích b i, st xut huyt  a, cây huyt d    

thy,  i may mn và có màu sc bt m  c trng  rt nhi
HOÀNG TH THANH LUYN

10

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

Trong nht d c nghiên cu sâu và phát hin

ng dng mi trong cuc sng. Trên th giu v v

ng dng cht màu chic t lá cây huyt d ng m


sensitized solar cells) [3,4,5], cht ch th axit   [6]. Cht màu chi
lá cây huyt d có cha anthocyanin, mt cht có th bii màu sc theo pH [1].
Tr  ng có làn da nhy cm chính vì vy nu trên qun áo tr
cịn tt ty ra làm cho pH trên vi cao dn gây nga, d ng tr.

v lo lng ca các bc ph huynh. Do vy, v t ra là cn tìm ki

vt liu cm bin thân thi s dng làm vt liu ch th pH sinh
báo pH cao sau git trên qun áo tr em. Chính vì vy, tác gi ch tài: “Nghiên
cứu chiết tách chất màu từ lá cây huyết dụ Việt Nam với sự trợ giúp của sóng siêu

âm và ứng dụng làm chất chỉ thị pH sinh thái”. Trong lu  tác gi  m

cht màu anthocyanin chi  c t lá cây huyt d cho vi la m

tính b mt bng axit succinic vi mong mun ng dng vi m làm vt liu c
th pH nh tt ty ra trên qun áo cho tr em.
 tài s cung cp thơng tin chi tit v quy trình trit tách cht màu anthocyanin
t lá cây huyt d Vit Nam bng sóng siêu âm. Quy trình nhum màu cho vi la 

tm bng cht màu chic và kh i màu sc ca v

nhung pH. T ng ng dng vào th
sng.
2. Mc tiêu nghiên cu

Chic cht màu anthocyanin có trong lá cây huyt d bng dung m
hi s tr giúp ca sóng siêu âm.
S dng cht màu chi nhum màu cho vi la m

và khơng bin tính bng axit succinic.
ng và phm vi nghiên cu
* Đối tượng nghiên cứu:

Lá cây huyt d ti hc Bách khoa Hà Ni, v
dt thoi sn xut ti Vit Nam.

HOÀNG TH THANH LUYN

11

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

* Phạm vi nghiên cứu:

Quy trình chit tách, các yu t n hiu sut chit tách, tìm u

chit tách t Quy trình nhum màu cho vi la m

màu, ki bn git ca vi la m không x lý và có x lý b mt b

succinic. T m màu t cho vi la 

anthocyanin chit tách t lá cây huyt d.   kh ng dng ca v
nhum làm cht ch th pH sinh thái.

Các thí nghic tin hành ti Trung tâm thí nghim Vt liu và Cơng ngh
Hóa dt, Phịng thí nghim Vt liu Dt ci hc Bách khoa Hà Ni.
u
4.1. Nghiên cu lý thuyt
Thu thp tài liu, nghiên cu lý thuyt tng quan v hp cht màu anthocyanin,

u kin chit tách, tng quan v vi la m, lý thuy
cho vi la m.
4.2. Nghiên cu thc nghim
4.2.1. Chit tách anthocyanin bng dung môi ethanol
- X lý mu: Ra s c và nghin nh.
- Chit tách cht màu anthocyanin bng dùng môi ethanol vi s tr giúp ca
sóng siêu âm.
- Lên k hoch thc nghim, x lý và phân tích kt qu bng phn mm Design
Expert 10.
- nh tính cht màu anthocyanin sau chit.
- Nghiên cu s  i màu ca anthocyanin trong các dung dch pH khác
nhau.
4.2.2. Nhum màu cho vi lm
- Nhum màu cho vi la m b tn trích.

- Quy trình nhum vi m  u kin nhi

khác nhau t  u kin nhum ti la m bng ch

anthocyanin chit tách t lá cây huyt d nht: Nhum vi la
HOÀNG TH THANH LUYN

12


LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

không x lý axit succinic (vi mc ch qua nu tán th hai: X lý v

m bu kin nhi 160C, thi gian 2 phú
  lý axit succinic.    ba: Nhum vi la  m không

succinic, ly vi sau nhu    lý axit succinic  u kin nhi 
trong 2 phút.

- ánh giá hiu qu nhum vi la m thông qua chng minh lý thuy
quang ph hng ngoi FTIR) và chng minh thc nghi  bn git) gia các

 T u kin t
cht màu t nhiên anthocyanin chit tách t lá cây huyt d.

- Quan sát s i màu ca anthocyanin khi nhum lên vi la m tr

các dung dch pH khác nhau t  ng dng làm vt liu
sinh thái.
c và thc tin c tài
Qua thc nghim, cung cp thông tin khoa hc v quy trình chit tách

anthocyanin t lá cây huyt d vi s h tr cng th


kin t  g khong nghiên c     ng anth

 ng ca các yu t nhi, n
n quá trình chit tách.
Làm rõ kh   i màu sc c  
khác nhau.
Cung cp thơng tin và quy trình nhum màu cho vt liu nn t cht màu
anthocyanin chit tách t cây huyt d tu kin khác nhau.

Cu bn git ca vi sau nhum.

ng ng dng vi la m m làm vt liu cm bin ch th pH
nh tt git ty trên qun áo ca tr em.
6. B cc lu
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các hình vẽ và đồ thị

HỒNG TH THANH LUYN

13

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

Danh mục các bảng biểu

Danh mục các ký hiệu, các từ viết tắt
Chương 1. Tổng quan
Chương 2. Nội dung, đối tượng và phương pháp nghiên cứu
Chương 3. Kết quả và thảo luận
Kết luận
Hướng nghiên cứu tiếp theo
Tài liệu tham khảo

HOÀNG TH THANH LUYN

14

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

NG QUAN
1.1. Cht màu anthocyanin t lá huyt d
1.1.1. Gii thiu v cây huyt d
Cây huyt d có tên khoa hc là Cordyline fruticosa [2].  Vit Nam cây huyt

d c gi bng nhi     ây pht d, cây thit th

(Tày), ng lu (Thái), quyn diên ái (Dao) thuc h loa kèn, bao g
lồi. Cây có ngun gc t vùng nhii. Cây huyt d là cây bi, cây cnh lá. Cây
c trng ngoài tri [7].
Cây thuc tho, thân to bng ngón

tay, s   1 ÷ 2m. Tồn thân
mang nhiu vt so cng, ch có
lá  ngn. Lá cây huyt d mc thành
nh, lá hình mác rng, dài 20 ÷
35cm, có màu xanh ho   tía,
ph  lá bao ly thân. Hoa mc
nhinh nách lá, hoa nh, có màu
 nhn màu tím, ít khi có màu vàng,
ng n hoa t   n tháng 3
sau. Qu mng hình c, cóHình 1.1. Cây huyt d.
1 ÷ 2 ht.

Cây huyt d có t  

 ánh nng. c trng trong chu c

hoc trng trong các bn. Có 2 loi huyt d

c hai m hng, mt loi có mt mt lá màu xanh và m

  hình 1.1 [8,9]. Mt hàng rào cây huyt d    c t

chng li tà ma và mang li may mn. Lá huyt d c s dng cho trang ph
trang trí, qun áo, dép, bao bì và nu  [2].
1.1.2. Anthocyanin và ng dng
Anthocyanin là hp cht màu h   nhiên tan tt  c. Chúng
HOÀNG TH THANH LUYN

15


LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

nhóm flavonoid có màu   m xut hin trong trá

hoa qu và tho mc. Trong nhng loi thc vc tìm
ch yu  các lp t bào nu bì, trong khơng bào hoc
là anthocyanoplast. Các hp cht anthocyanin tn ti trong hu ht các thc vt bc
cao, xut hin rng rãi trong khong ít nht 27 h, 73 lồi. Ngồi vic cho màu sc

p, anthocyanin cịn có nhng hot tính sinh hc rt tt vi sc kh  

Chính vì vc ng dng trong nhic khác nh
 phm, thc phm, y hc, sn phm dt may [1,10].
Nhng loi thc vt cha anthocyanin (hình 1.2):
Thảo mộc: Lá cây huyt d, cây o 
Các loại rau củ: Cà tím, bp ci tím, c ci tím, hành tím, cà chua, khoai lang

Các loại trái cây: Nho, mn, dâu tây, mâm xơi, vit qu
Trong các loại hạto np c

Hình 1.2. Anthocyanin trong mt s loi thc vt.
Vai trò ca anthocyanin:

Trong thực vật  c ng dng trong vic sn xut ht h
ging có màu (lúa, các lo. Da vào màu sc, có th c ch

ca nơng sn phc v cho thu hoch hoc ch bin. Bên cc hp

nông song vic th phn hoc phát tán ht gi

HOÀNG TH THANH LUYN

16

LUC S


Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

vt hoc côn trùng.

Trong công nghiêp thực phẩm: Màu sc có mng trong s

các sn phm thc ph ung. Thông qua vic chit xut ngun anthocyanin t
t i s d thay th các loi màu tng hp.
Trong dinh dưỡng và y họcc h

c s dng rng rãi trong khu ph
thc phm ch     t vai trò quan
phòng và h tr u tr các bnh v mt, có tác dng làm bn thành mch, chng

viêm, hn ch s phát trin ca các t bào  tác dng chng các tia phóng x
bnh tim phi, chng lão hóa và bnh ng mch [11].
1.1.3. Cu trúc ca anthocyanin


Anthocyanin là hp cht gm có gc gi là antho

hay anthocyanidol) kt hp vi các glucoside có g   

Anthocyanin       

Anthocyanin tham gia vào vic tc màu cho hoa qung thi cùng

cht t       to cho ho
khác nhau tùy thung và s ng phân ca chúng [1].

Hình 1.3. Cn ca anthocyanidin ca anthocyanin.

C   n c  c th hin trên hình
anthocyanin bao gm mt nhóm Chromane (C
9H10O) có cha mt vịng 6 C là vịng A
và mt vòng 3 C là vòng C mt vòng
là vịng B ti v trí s 2. Các anthocyanidin khác nhau thì khác nhau v s ng và v
trí ca các nhóm hydroxyl (-OH) hoc dimetyl ete (C
2H6O) gn vào v  trí 3, 5, 6, 7, 3',

4' hoc 5 Mc dù thc t c 31 loi anthocyanidin 

nh (bao gm c 3 proanthocyanidin, proanthocyanidin và sphagnorubin 
HOÀNG TH THANH LUYN

17

LUC S



Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Viện Dệt may – Da giày và Thời trang

90% ca anthocyanin có trong t nhiên ch da vào sáu cu trúc (30% trên cyanidin 2,
22% trong delphinidin 3, 18% trong pelargonidin 1 và 20% trong peonidin 4,
petunidin 5 và malvidin 6) [12].
Các nhóm th - gc R khác nhau trong cu to hóa hc ca anthocyanin to ra
các hp cht vi tên gc trình bày trong bng 1.1.
Bng 1.1. Các nhóm th khác nhau trong cu to ca anthocyanin

Anthocyanin tinh khit  dng tinh th ho nh hình là hp cht khá phân

cc nên tan tt trong dung môi phân cc. Màu sc c
thuc vào pH, các cht màu có mt và nhiu yu t khác, tuy nhiên màu sc ca

i mnh nht ph thu

< 7     , khi pH > 7 thì có màu xanh.  pH

anthong  dng mu,  pH

th chuyn v d
d

c sóng hp th trong min nhìn thy, kh 

i tc sóng 510 ÷  hp th là yu t liên quan mt thi

ca các anthocyanin chúng ph thuc vào pH ca dung dch, n  anthocyanin:
Tng pH thuc vùng axit m hp th ln, n anthocyanin càng l
hp th càng mnh [1].

HOÀNG TH THANH LUYN

18

LUC S