Quản trị chiến lược 2014
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (13.97 MB, 136 trang )
B
GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C CÔNG NGH
QU
TP.HCM
N TR CHI N L
Biên
www.hutech.edu.vn
C
QU N TR CHI
n b n 2013
C
M CL C
I
M CL C
M C L C........................................................................................................................................ I
L I NÓI
U .............................................................................................................................. IV
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
C..................................................... 1
1.1 M T S KHÁI NI M ............................................................................................................. 1
1.1.1 Khái ni m v chi
c ..................................................................................................... 1
1.1.2 Chi
cd
nh và chi
c th c hi n ....................................................................... 2
1.1.3 Quá trình phát tri n c a chi
c ................................................................................... 3
1.1.4 Khái ni m qu n tr chi
c ............................................................................................ 5
1.2 VAI TRÒ C A QU N TR CHI N
C ........................................................................... 7
1.3 CÁC C P CHI N
C TRONG DOANH NGHI P....................................................... 10
1.3.1 Chi n l c c p doanh nghi p........................................................................................... 10
1.3.2 Chi n l c c p kinh doanh ............................................................................................... 11
1.3.3 Chi n l c c p ch c n ng ................................................................................................ 11
1.4 MÔ HÌNH QU N TR CHI N
C ................................................................................. 11
1.4.1 S m ng và m c tiêu ......................................................................................................... 12
ng ........................................................................................................ 13
1.4.3 Hình thành và l a ch n chi
c................................................................................... 13
1.4.4 Th c hi n chi
c ........................................................................................................ 14
1.4.5 Ki m soát chi
c ........................................................................................................ 14
CÂU H I ÔN T P VÀ TH O LU N
1 .................................................................. 15
BÀI 2: PHÂN TÍCH MƠI
NG BÊN NGỒI ....................................................... 16
2.1 KHÁI QUÁT ........................................................................................................................... 16
2.2 MÔI
NG
MÔ .......................................................................................................... 16
ng kinh t ............................................................................................................ 17
ng chính tr và pháp lu t .................................................................................... 18
- xã h i ............................................................................................. 19
ng dân s ............................................................................................................ 20
ng t nhiên.......................................................................................................... 20
ng cơng ngh ...................................................................................................... 21
2.3 MƠI
NG VI MƠ .......................................................................................................... 22
p c a các nhà c nh tranh ti
..................................................... 22
i th c nh tranh hi n t i trong ngành .................................................................... 25
2.3.3 Áp l c t các s n ph m thay th ....................................................................................... 27
2.3.4 Áp l c t phía khách hàng ................................................................................................ 28
2.3.5 Áp l c c
i cung ng............................................................................................... 29
2.4 MÔI
NG KINH DOANH QU C T ......................................................................... 30
i v i các doanh nghi p ch ho
ng th
ng trong n c ................................... 30
i v i các doanh nghi p ho
ng qu c t .................................... 31
2.5 MA TR N
GIÁ CÁC Y U T BÊN NGỒI .......................................................... 32
CÂU H I ƠN T P VÀ TH O LU N
2 .................................................................. 33
BÀI 3: PHÂN TÍCH MƠI
NG BÊN TRONG ...................................................... 34
3.1 PHÂN TÍCH MƠI
NG BÊN TRONG D A VÀO DÂY CHUY N GIÁ TR ......... 34
3.1.1 Các ho
ng chính ......................................................................................................... 35
3.1.2 Các ho
ng h tr ........................................................................................................ 37
II
M CL C
3.2 MA TR N PHÂN TÍCH MƠI
NG N I B .............................................................. 41
3.2.1 Ma tr n hình nh c nh tranh ............................................................................................ 41
3.2.2 Ma tr n các y u t bên trong ............................................................................................ 42
3.3 LIÊN K T GI A MƠI
NG BÊN TRONG VÀ BÊN NGỒI................................... 43
CÂU H I ƠN T P VÀ TH O LU N
3 ................................................................... 45
NH S
M NG VÀ M C TIÊU ............................................................. 46
4.1 S M NG (MISSION) ........................................................................................................... 46
4.1.1 Khái ni m và vai trò c a s m ng ..................................................................................... 46
4.1.2 N i dung c a b n tuyên b v s m ng ............................................................................. 47
4.1.3 Quá trình xác l p b n tuyên b v s m ng ...................................................................... 49
4.1.4 Các y u t
n s m ng c a doanh nghi p ..................................................... 51
4.1.5 M t s yêu c
i v i b n tuyên b s m ng .................................................................. 52
4.2 M C TIÊU (OJECTIVE) ...................................................................................................... 54
4.2.1 Khái ni m và vai trò c a m c tiêu ..................................................................................... 54
4.2.2 Phân lo i m c tiêu ............................................................................................................ 55
4.2.3 Yêu c u c a m c tiêu......................................................................................................... 59
4.2.4 Nh ng y u t nh h ng n m c tiêu .............................................................................. 59
CÂU H I ÔN T P VÀ TH O LU N
4 ................................................................... 61
BÀI 5: CHI
C CƠNG TY .................................................................................... 62
5.1 QUY TRÌNH XÂY D NG CHI N
C T NG QUÁT ................................................... 62
n nh p vào ........................................................................................................... 62
n k t h p .............................................................................................................. 62
n quy
nh ......................................................................................................... 63
5.2 HÌNH THÀNH CHI N
C C P CƠNG TY .................................................................. 63
c c p cơng ty ............................................................................. 63
5.2.2 Các cơng c hình thành chi
c c p công ty ................................................................ 67
5.3 L A CH N CHI N
C C P CÔNG TY ....................................................................... 74
5.3.1 S c n thi
l a ch n chi
c .................................................................. 74
5.3.2 Công c l a ch n chi
c............................................................................................. 75
CÂU H I ÔN T P VÀ TH O LU N
5 ................................................................... 76
BÀI 6: CHI
C C P KINH DOANH ................................................................... 77
6.1 N N T NG
B N VÀ PH M VI C A CHI N
C C P KINH DOANH .............. 77
6.1.1 Nhu c u khách hàng và s khác bi t hoá s n ph m .......................................................... 77
6.1.2 Nhóm khách hàng và s phân khúc th
ng .................................................................. 78
6.1.3 Khu v
a lý ................................................................................................................... 79
c phân bi t ............................................................................................................ 79
6.2 CÁC CHI N
C C NH TRANH T NG QUÁT ........................................................... 79
6.2.1 Chi
c chi phí th p ..................................................................................................... 81
6.2.2 Chi
c khác bi t hóa s n ph m .................................................................................. 83
6.2.3 Chi
c t p trung ......................................................................................................... 85
6.3 L A CH N CHI N
C
U
C P KINH DOANH ........................................... 88
6.3.1 V th c nh tranh ............................................................................................................... 88
n phát tri n c a ngành ........................................................................................ 89
6.3.3 Ch n l a chi
............................................................................................... 89
6.4 CHI N
C C NH TRANH VÀ C U TRÚC NGÀNH .................................................. 92
6.4.1 Chi
c c nh tranh trong nh ng ngành có nhi u doanh nghi p nh và v a ............... 92
6.4.2 Chi
c c nh tranh trong nh ng ngành ch có m t vài doanh nghi p l n ................... 93
M CL C
CÂU H I ÔN T P VÀ TH O LU N
BÀI 7: CHI
III
6 .................................................................. 94
C C P CH
.................................................................... 95
7.1 B N CH T VÀ CÁC M C TIÊU CHI N
C C P CH C
............................ 95
7.2 CHI N
C MARKETING .............................................................................................. 96
7.2.1 Vai trò và n i dung c a chi
c marketing .................................................................. 96
7.2.2 Chi
c marketing v i chi
c kinh doanh ............................................................. 97
7.3 CHI N
C NGHIÊN C U VÀ PHÁT TRI N .............................................................. 97
7.3.1 Vai trò và n i dung c a chi
c nghiên c u và phát tri n ........................................... 97
7.3.2 Chi
c nghiên c u và phát tri n v i chi
c c nh tranh ...................................... 98
7.4 CHI N
C V N HANH .................................................................................................. 99
7.4.1 Vai trò và n i dung c a chi
c v n hành ................................................................... 99
7.4.2 Chi
c v n hành v i chi
c c nh tranh ............................................................. 103
7.5 CHI N
C NGU N NHÂN L C ................................................................................. 104
7.5.1 Vai trò và n i dung c a chi
c ngu n nhân l c ....................................................... 104
7.5.2 Chi
c ngu n nhân l c v i chi
c c nh tranh................................................... 104
7.6 CHI N
C TÀI CHÍNH ................................................................................................ 105
7.6.1 Vai trị và n i dung c a chi
c tài chính .................................................................. 105
7.6.2 Chi
c tài chính v i chi
c c nh tranh ............................................................. 105
CÂU H I ÔN T P VÀ TH O LU N
7 ................................................................ 106
BÀI 8: TH C HI N CHI
C ............................................................................. 107
8.1 VAI TRÒ C A TH C HI N CHI N
C .................................................................... 107
8.2 RÀ SOÁT M C TIÊU, CHI N
C VÀ THI T L P CÁC M C TIÊU NG N H N108
8.3 XÂY D NG CÁC
TRÌNH, K HO CH VÀ CHÍNH SÁCH......................... 110
8.4 HO CH NH VÀ PHÂN B NGU N L C ................................................................... 110
8.5
U CH NH
C U T CH C .................................................................................... 111
8.6 TH C HI N NH NG THAY
I..................................................................................... 112
8.6.1 D báo ph
i có th x y ra ....................................................................................... 113
8.6.2 Làm gi m b t s ph
i ti m n ................................................................................. 114
8.6.3 Gi m b t s ph
i th c t ......................................................................................... 114
8.6.4 Thi t l p nguyên tr ng .................................................................................................... 117
CÂU H I ÔN T P VÀ TH O LU N
8 ................................................................ 117
BÀI 9: KI
I
C .................................................... 118
9.1 VAI TRÒ VÀ S C N THI T C A C A KI M TRA,
GIÁ CHI N
C .... 118
9.2 QUY TRÌNH KI M TRA,
GIÁ CHI N
C .................................................... 119
9.2.1
nh n i dung ki m tra............................................................................................. 119
9.2.2
ra tiêu chu n ki m tra ............................................................................................... 119
9.2.3
ng k t qu th c hi n ............................................................................................ 122
9.2.4 So sánh k t qu
c v i tiêu chu
ra ............................................................... 125
9.2.5
nh nguyên nhân sai l ch ....................................................................................... 126
9.2.6 Thông qua bi n pháp ch n ch nh .................................................................................... 126
CÂU H I ÔN T P VÀ TH O LU N
9 ................................................................ 129
TÀI LI U THAM KH O .......................................................................................................... 130
IV
L
U
L
U
t t ch
nh
c bi t là m t doanh nghi p, mu n phát tri n b n v ng c n ph i xác
n các m c tiêu chi
m
c dài h n, làm cho m
ng các ngu n l c và ho
tiêu v i hi u su t cao nh
c giúp th c hi
Nh
ng c a t ch c vào vi
t t i các m c
u quan tr ng trong vi c qu n tr m t t ch c. Qu n tr chi n
u này.
ng nhu c u v tài li u tham kh o cho sinh viên ngành qu n tr , chúng tôi biên
so n cu n sách này d a trên các tài li
th i gian g
M
i trong t ch c hi u rõ các
c phát hành trong
u tham kh o).
t c g ng song vi c biên so n giáo trình khó tránh kh i nh ng thi
bi t là s khác bi t v
m. chúng tơi mong nh
hồn thi n giáo trình, ph c v b
c ngày m t t
c các ý ki n c a b
c
ti p t c
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
1
C
BÀI 1:
1.1
1.1.1
Thu t ng chi
c xu t phát t
và dài h
c quân s v
ch ra các k ho ch l n
ch c ch n r
không th
c. T
th ng chi
t ng chi
c là vi
i. T
nh nh ng m
m truy n
n dài h n c a m t t ch
t
ng c th cùng v i vi c s d ng các ngu n l c m t cách h
c các m
ra.
c bao g m nh ng m
m t t ch
y
ng th i l a ch n cách th c ho c ti
ng, phân b ngu n l c thi t
th c hi n các m
c là m t k ho ch mang
tính th ng nh t, tính tồn di n và tính ph i h
b n c a t ch c s
m b o r ng các m
c là ngh thu t xây d ng các l i th c nh tranh
phòng th
p c n này, chi
tranh, tìm và th c hi
d
c thi t k
c th c hi
Theo Michael E. Porter (1996):
v ng ch
n dài h n c a
c là t o ra s khác bi t trong c nh
c làm (what not to do), b n ch t c a chi
c là xây
c l i th c nh tranh (competitive advantages).
y có th k t lu n l i, chi
a công ty t hi n t
c là nh
ng t
ch c ph
tranh thông qua vi c k t h p các ngu n l c trong m
mãn t t nh t nhu c u c a th
ng m t cách bài b n cho nh ng
c l i th c nh
ng nhi u th thách, nh m th a
ng mong mu n c a c
t ch
n
a mình, t
n l c và s d ng m t cách t p trung các ngu n l
t cách t
c
2
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
C
1.1.2
Do thu t ng chi
c dùng cho c các d
nh chi
c tri n khai th c t , cho nên chúng ta c n phân bi t gi a chi
c và các chi n
cd
nh và chi n
c tri n khai.
V i nh ng m
ho
d
nh, các nhà qu n tr ph i phát tri n các k
ng c a t ch
nh là b tài li u ch
t i các m
t t i các m
ra. Các chi
ng các thông tin v nh
c
u mà t ch c mu n th c hi
ra. Nh ng thông tin nà
t
ng ch d n cho nh
ti n và công c mà t ch c s s d ng.
ng, các chi
ho ch liên quan t i nh
ph
nh bao g m các k ho ch và các chính sách. Các k
cd
ng s
c th c hi
ng, m r ng th
c c nh tranh ho c phát tri n công ngh và ngu n nhân l c
ho ch luôn
n nh ng gi i h n c th v th i gian và th i h n c a các ho
ng: khi nào b
u
và khi nào thì k t thúc. Các chính sách liên quan t i nh ng ch d n th hi n nh ng khuýên
khích, nh ng gi i h n ho c nh ng ràng bu c c a nh ng ho
y, chi
cd
ng c a t ch c.
nh c a m t t ch c bao g m nh ng ho
i, th c hi n và nh ng chính sách th hi n nh
th c hi n nh ng công vi c mà k ho
Trong nh
ng mà t ch c d
nh
nh, nh ng ch d n cho vi c
ra.
n th c v t m quan tr ng c a chi
Các nhà qu n tr trong các t ch
c a mình - các chi
c d
l c r t nhi
phát tri n các chi
c cho t ch c
nh. Trong th c ti n kinh doanh nh ng chi
c d
nh
ng r t khác so v i nh ng gì mà t ch c th c hi n. S khác bi t này do các lý do sau:
R t nhi u các chi
c th c hi
do nhi u nguyên nhân. Tr
t các chi
u này có th x y ra
c tính tốn và cân nh c k thì nó v n là
nh ng s n ph m c
i, m t khi khơng tính tốn h t các nhân t
tri n c a t ch c thì chi
cd
nh s khơng th t n t
ng t i s phát
i th thách kh c nghi t c a
ng c nh tranh kh c li t. Th hai, th c ti n qu n tr ch ra r ng r t nhi u các t ch c
quan tâm t i ho
nh chi
c, h
ra nh ng chi
c r t hay, t n r t nhi u công s c,
th i gian và ti n b c song l i không quan tâm t i vi c t ch c th c hi
c ho
nh ch là nh ng tài li u v i nh ng d
nh t
n
y tham v ng n m ch t
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
dí trong t h
3
C
t o dáng cho các nhà qu n tr mà không bao gi
c th c hi n. Th
ba, do khơng có k ho ch th c hi n m t cách có hi u qu nên nhi u chi
cd
nh r t t t
c tri n khai trong th c ti n, ho c g p th t b i trong quá trình th c hi n
do vi c th c hi n, bi n nh
ng t
Th c ti n qu n tr
ng c th - là m t vi c
ra rõ ràng r ng: không thi u nh ng chi
t
c không thi u nh ng chi
ho
c ho
ct
nh
c th c hi n
c th c hi n t i.
M t s ít các chi
cd
c xây d ng m t cách k
c t ch c th c hi n t t s tr thành các chi
h
i có nh
v ng ch c và
c th c hi n. Ngay c
u ch nh m t cách linh ho t các chi
trình th c hi n. K
c nh ng chi
cd
ng
nh trong quá
c th c hi n gi
u ki n m
cd
n nay.
Trong th c t , r t hi m khi các chi
ng b
cd
i ít nhi u so v i d
c tri n khai m
nh. Chúng ta có th phân bi
ng h p
Hình 1.1.
1.1.3
Khi m i hình thành v i nh n th c v t m quan tr ng c a chi
c a t ch c, các t ch c r t quan tâm t i ho
nh chi
ho ch dài h n, nó là m t b ph n h p thành trong ho
ch
c. Chi
c xem là k
ng k ho ch c a t ch c, và thu c v
nh.
Tên g i "Qu n tr chi
vào ho
nh chi
c" xu t hi n nh
trình chi
ng nh ng n l c c a t ch c không ch
c mà còn ph i chú tr ng t i c th c hi
V i hi u bi t này, qu n tr chi
u khi n và ki
c th c hi n
ph n trên.
c chi
ra.
i các nhà qu n tr ph i ti n hành qu n tr t t quá
c c a t ch c, bao g m vi c th c hi
nh, t ch
chi
i v i s phát tri n
c 4 ch
c p
ph n t chi
a qu n tr : ho ch
cd
nh thành
4
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
C
i u ch nh linh ho t
trong quá trình th c
hi n
Chi n l
c
c
th c hi n
Hình 1.1. Chi
Chi
ngồi d
ki n
cd
c
nh và chi
Vào kho ng gi a nh
tr chi
i r t nhanh nên thu t ng "Qu n
c hi u v i m
ng l
u qu n tr mang tính chi
i các chi
nh, chi
c n i lên và
c th c hi n bao g m c chi
c bi t bi n chúng thành chi
i r t nhanh thì m i hi u bi t và d
thích ng v i s
c th c hi n
ic
nh mau chóng tr nên l c h
ng tr nên quan tr
ic
u quy
c
i v i s t n t i và phát tri n c a
s c thích ng
nh s t n t i và phát tri n c a t ch c. Vì v y,
i và phát tri n t ch c, tái c u trúc, phát tri
nh
cd
c th c hi n. Khi môi
t ch c. Trong b i c nh này, t m nhìn, s m ng và m t t ch
v is
c.
hoá t ch c... t t c
u nh m t o ra m t t ch c có hi u qu
c nói t i r t nhi u và nh
c s quan
c bi t c a các nhà qu n tr c a các t ch c (B ng 1.1).
B ng 1.1: Quá trình phát tri n chi
N i dung
chính
1950
L pk
ho ch và
ki m tra
ngân sách
1960
1970
L pk
Chi
ho ch doanh doanh
nghi p
nghi p
1980
c
L pk
Ki m tra tài
ho
a d ng hố
chính
ng
Nh ng khái
D báo và L p k
ni m và k
ngân sách
l p k ho ch ho ch danh
thu t
c a các d
m cv n
M i quan
tâm chính
Phân tích
ngành và
c nh tranh
c
1990
2000
im i
Nghiên c u
chi
c
l i th c nh
(strategic
tranh
change)
nh v
c nh tranh
L i th c nh
im i&
tranh
tri th c
Phân tích
ngành và
c nh tranh
Phân tích
các ngu n
l
Qu n tr tri
th
ng và h p
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
án
m
l
5
C
n
tác
tìm ki m
hi p l c
trong vi c
ng hoá
th ph n
Xu t hi n
Nh n m nh k ho ch
vào qu n tr doanh
tài chính
nghi p&
chính th c
Tri n khai
L a ch n
ngành/th
C i t , tài
ng,
tr t bên
qu n lý tích
ngồi
c c tài s n
có
ng
hố, tìm
ki m th
ph n
T ch c o,
liên minh
chi
c,
m
i
liên k t
1.1.4
Qu n tr chi
ch
c là quá trình nghiên c
ng, ho
ra, th c hi n và ki m tra các quy
doanh nghi p. Qu n tr chi
tri n khai chi
nh các m c tiêu c a t
c m c tiêu nh
c là m t quá trình bao g
c và ki m soát chi
i th cho
n ho
c. Ba nhi m v này có th
nh chi
c,
c hi u là ba giai
n c a m t quá trình duy nh t.
n th nh t, ho
nh chi
m c tiêu dài h
c
ph i th c th
c, ch y
n vi c th c hi n các chi n
ng và ngu n l
nh ng bi n pháp b
m
n nhân l c. Tri n khai không tho
l
ng xuyên nh t d
n s th t b i c a các chi
c nhiên khi mà nh ng bi n pháp tri n khai quan tr ng nh
c t gi
n s n xu
ng m i, vv..., có th
ho
nh chi
c phát bi u rõ ràng trong các chi
n trong các chi
nhân
c. Khơng có gì
n pháp liên
c p thống
c. Ngun nhân là do nh
i tham gia
ng t p trung vào các l i th c nh tranh d
nh. Do v y, n u
khơng có các bi n pháp tri n khai
b i.
c
n s n ph m,
y, mà chúng ch
c
g
ng ngu n l c s n xu t t bên ngoài, t o d ng các th
n nhân l
qua ho c khơng h
m b o hồn
y u c a doanh nghi p.
n th hai, tri n khai chi
m
nh các
ng gi i pháp và các ngu n l c c n thi
thành các m c tiêu, m
c
là m t q trình có h th ng nh
c
nhân l c thì các chi
c t t nh
b th t
6
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
C
n th ba, ki m sốt chi
thơng tin ph n h i v vi c chi
gi thi t ho c ti
c, có ch
nh t, nó cho bi t nh ng
c th c hi
nào. Th hai, nó ki m tra nh ng
quan tr ng trong các d
khơng. N u có s khác bi t quá l n gi a d
ti
trong các chi
và ti n hành ho
Ki m sốt chi
c xem có phù h p v i th c t hay
nh chi
c và vi c tri n khai, ho c n u nh ng
i th c t thì ph i xem xét l i quá trình ho
nh l i t
c bao g m ba thành ph n: giám sát chi
c. Sau khi thi t l p chi
c. Do v y, h th ng c nh báo s m c n ph
ch th c a nh ng ti
c, rà sốt chi
c thì s b
c và
u vi c giám sát
c xây d ng và duy trì. Nó theo dõi các
c ty
xem xét h t m i ti
ro là s phát tri
, nên v n có r i
v ng. Vai trò c a thành ph n th hai, rà soát chi
nh m gi m thi u r i ro này. Rà soát chi
c là
i s quan sát có tính tr c giác v mơi
ng tồn c
nh
nh
u.
ki m tra vi c tri n khai chi
chi
nh chi
c m i ti
m b o các bi n pháp chi
. Cu i cùng, ki m tra chi
c
c th c hi n.
ki m tra vi c tri
c gi
g pháp ki m tra các d án trung h n, các cơng c chính là thi t l p các m c ki m tra
và ki
c rà soát chi
c th c hi
tr c giác c a
ban qu n tr c p cao. Th c hi n vi c rà soát theo s u nhi m hay theo nh ng quy trình c
nh
là khơng thích h p.
M ts
nh các h th ng c nh báo s m. M c dù các
xu t cho vi c xây d ng các h th ng c nh báo s
c
u có m t tr
nh các ch th
quan sát nh ng ti
ng c a m t h th ng c nh báo s m ph thu c ch y u vào ch
M
n c a qu n tr chi
hai và ba là tri n khai và ki m soát chi
i vi c có
nhi m v s
ng c a các ch th này.
v m t th i gian. Ví d
c hi n nhiên s x
n
ng th i. S trùng l p v
ng l n nhau gi a ba nhi m v riêng bi t, t c là m t
n hai nhi m v kia.
phân bi t rõ gi a qu n lý chi
m tv
c t y u. Ch t
c hình thành nên m t q trình duy nh
chúng khơng di n ra tu n t mà có s trùng l
th
t
c và qu n lý cơng vi
nh chi
a nó
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
và có th phân bi t rõ ràng gi a ho
nào phân bi
nh trung và ng n h
7
n kia không th
c. Ngoài nh ng h th ng c nh báo s
riêng bi t nào cho các nhi m v tri n khai và ki m soát chi
n c a qu n tr chi n
Ho
C
nh chi
c, ho
c là m t quá trình ho
nh các ho
và ki m soát chi
c.
nh chi
o.
c l p v i các ho
ng kinh doanh hàng
ng kinh doanh này. Trong khi hai nhi m v kia, tri n khai
c là m t ph n c a quá trình qu n lý công vi c hàng ngày
1.2
Trong nh
n và th c ti n qu n tr có nh ng s
n tr chi
cm ts
lý lu n và các nhà qu n tr trong th c ti
c h t c n hi u nh
m này chi ph i và quy
nó v a t o ra nh
th
i l n. Trong s
c bi t c a t t c các nhà
c t m quan tr ng c a qu n tr chi n
ml nc
i. Nh
c
nh s t n t i và phát tri n c a t t c các doanh nghi p hi n nay,
i, v a t o ra nh ng thách th c cho s phát tri n.
Th nh t, quá trình qu c t hố di n ra m nh m trên tồn th gi i. Q trình này v i hai
xu th
ng th i x y ra: toàn c u hố và khu v c hố. Tồn c u hố t c là s phân cơng
ng di n ra trên toàn th gi i. S
ng qu c t này làm n n kinh t th gi i
tr nên th ng nh t, ph thu c l n nhau nhi
a, vi c hình thành các khu m u d ch
t do (Liên minh Châu Âu -EU, khu m u d ch t do B c M - NAFTA, khu m u d ch t do
- AFTA) trên toàn th gi
ng h p tác khu v c và làm
cho quá trình qu c t hoá di n ra nhanh và m
làm gi m và g b các rào c
i t o ra nh ng th
h i cho s phát tri n to l n và d
toàn c u, gay g t và d d
d
n d ng nh
c t hoá g n li n v i vi c
ng r ng l
ct
nh tranh tr nên
ng th i l i th so sánh b gi m do các ngu n l c di chuy n
i cu quá trình qu c t
u v i c nh tranh
toàn c u tr thành thách th c l n nh t cho s t n t i và phát tri n c a các t ch
là thách th c l n nh
i v i qu n lý hi n nay và nh
i.
Th hai, cu c cách m ng khoa h c - k thu t - công ngh di n ra v i t
V it
ng có c a cách m ng khoa h c - k thu t - công ngh , m t kh
.
ng
8
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
C
kh ng l các ki n th c và công ngh
c t o ra. Nh ng l i ích to l n c a cu c cách m ng
khoa h c - k thu t - công ngh
c bi
n nhi
o ra nh ng thách th c
to l n cho s phát tri n c a các t ch c. T
phát tri n s n ph m m i di n ra r t nhanh và
t o ra các s n ph m m i hi u qu
n ph m hi n h u tr nên b l c h u và chu k
i s ng s n ph m b l i th i mà công ngh
công ngh và s n ph
trong tình tr
.S l ch uc a
i các doanh nghi p ph i ng d ng nhanh nh t các thành t u m i
nh t vào s n xu t - kinh doanh, ph i khuy n khích và h tr m
h th
i sáng t o, ph i có m t
s c thích ng v i nh ng ti n b nhanh chóng c a cu c cách m ng khoa
h c - k thu t - công ngh . M t trong nh
c bi t c a cu c cách m ng khoa h c -
k thu t - công ngh là s k t h p gi a cơng ngh máy tính v i cơng ngh vi n thông. S k t
h p này t o ra k nguyên thông tin. S bùng n thông tin làm cho kh
lý nhi
ct
c bi
ng thông tin ph i x
i cách th c làm vi c. Nhi u công vi c m i
c t o ra, cách th c t ch c qu n lý và gi i quy t công vi
Vi c phát tri n m ng INTERNET cho phép t t c m
nhanh chóng
t tc m
gi i. T
i nhanh chóng.
i có th liên l c v i nhau m t cách
và s sáng t o tr thành nh ng y u t
quan tr ng c a s t n t i và phát tri n.
Th ba, s
i nhanh chóng c
ng kinh doanh. Q trình tồn c u hố và s
phát tri n c a cu c cách m ng khoa h c - k thu t - cơng ngh
chóng c
ng kinh doanh. Hi
ch c ln ph i thích ng v i s
d
nhanh c
i nhanh, khó
ic
ng tr nên r t quan tr ng.
s c thích ng và ph n ng nhanh chóng v i s
ch c kinh doanh hi
i nhanh thì nh ng k
nh c a s phát tri
nh. T ch c ch có th
u ki
u ki
ng
nh - tr nên
nh y c m, s sáng t o có m t ý
ng, thích ng nhanh và có hi u qu v i s thay
ng h t lịng vì nó, làm vi c v
s c a t ch c và làm vi c v i ý th c sáng t o cao. Qu n tr s
nh y bén có m
i
nh s t n t i và phát tri n c a các t
u ki n c
cho s t n t i và phát tri
ic
ng, các t
ic
ng là m t trong nh ng y u t quy
phân tích - y u t quy
i r t nhanh
t n t i và phát tri
c phân tích, ki m sốt s
Phát tri n m t t ch
nt is
i ch th c
iv
a quan tr ng cho s t n t i và phát tri n c a các t ch c hi
c
i.
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
c nh
t ch
ml nv
c trình bày
c nh
c bi t quan tr ng:
t t i nh ng m c tiêu và t m nhìn c a t ch c. M c
tiêu là nh ng k t qu , nh
th mà t ch c c
c trong t ng th i k nh t
ng th i m
m c tiêu l
tr
n giúp t ch
n t i hồn thành s m
hố, các nhà qu n tr
ng
ng c a t ch
u ki n chun mơn
các phịng ban, b ph n c a t ch
ng ch
mình mà khơng th y m c tiêu c a toàn b t ch c, và vì v y có
th làm c n tr và t n h
n vi
t t i các m c tiêu chung. S c
c a các b ph n và cá nhân trong t ch c ch có th
và h th ng trong vi c x lý các v
ng các s c m nh
c khi có m
m tồn di n
c a th c ti n kinh doanh. Qu n tr chi
rõ các m c tiêu c a t ch
tr chi
c các
t t i t m nhìn c a t ch c. Th c ti n qu n
n t i vi c chun mơn hố các ho
t t i các m c tiêu c
9
i v a là thách th c cho s t n t i phát tri n c a các
ph n trên, qu n tr chi
c h t, qu n tr chi
C
c giúp th y
n tr các c p vào quá trình qu n
c c a t ch c, t o ra s c
chung c a toàn b t ch
ng c a toàn b t ch c nh
t t i các m c tiêu
c tiêu riêng l c a t ng cá nhân, b ph n, phòng ban.
Th hai, qu n tr chi
c quan tâm m t cách r ng l n t i các nhân v t h u quan
(Stakeholders). S t n t i và phát tri n c a m t t ch
i nó ph i tho
ng
c nhu c u c a các t ch
ng,
ng, nh
i ch s h u vv... T t c các t ch c và cá nhân có liên
nh
quan t i s phát tri n c a m t t ch
ng tr c ti p ho c gián ti
c g i là các nhân vât h u quan do h ít nhi u có nh
n nh ng quy
thành b i c a t ch c. Các
nhu c u, l i ích c a các nhân v t h u quan là khác nhau, th m chí có th mâu thu n v i nhau.
Vì v y, quan tâm và gi i quy t hài hoà các nhu c u và l i ích c a các nhân v t h u quan là m t
vi c làm có s
c bi t c a các t ch c hi n nay. Các nhà qu n tr và nh
ng c a các phòng ban, b ph n c a t ch
nh ng nhân v t h u quan có
i
ng ch tho mãn nh ng nhu c u c a
ng tr c ti p t
i gi i quy t hài
hoà nhu c u và l i ích c a t t c các nhân v t h u quan.
Th ba, qu n tr chi
b nv
c a các nhà qu n tr là ph i b
c g n s phát tri n ng n h n trong b i c nh dài h n. Phát tri n
c là nh ng khái ni
c nh c t i r t nhi u hi
m s phát tri n b n v ng t ch c c a h . Mu n v y, các nhà
10
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
qu n tr c
C
m dài h n, có t m nhìn chi
Nh ng m c tiêu chi
c dài h
c cho s phát tri n t ch c c a h .
quan tr ng cho các k ho ch và m c tiêu ng n h n.
Thông qua các m c tiêu và k ho ch ng n h
t t i các m c tiêu chi
u ki n c
c a t ch
v
i nhanh và b
c thích ng
t vai trị r t quan tr ng cho s t n t i và phát tri n c a nó. Vi c x lý các
b c bách hi n t i ch có hi u qu khi nó d a trên m
nhà qu n tr
ng c
có nh ng ho
c dài h n. Vì v y, làm cho m
h
Th
ng ch nhìn th y các m c tiêu
ng b t l i cho các m c tiêu chi n
i trong t ch c hi
ng nh ng n l c c a h vào vi
khi h x lý nh ng công vi
ng dài h
trong t ch
ng n h n c a b ph n c a h
c các m c tiêu chi
n tr chi
t t i các m c tiêu này có m
c quan tâm c
n r t quan tr ng c a qu n tr là hi u su t và hi u qu .
n tr ph i nh
ch
cao nh t. Tuy nhiên, trong ho
cao hi u su t ho
vi c và hi u su t là gi i quy t
t t i các m c tiêu c a nó v i hi u su t
ng ngày, các nhà qu n tr
ng c
n vi
c a t ch c vào vi
i hi u rõ các m
c giúp th c hi
T
ba
.
l
c
ng các ngu n l c và ho
ng
u này.
1.3
cc p
(Corporate Stratergy)
u
n các m c tiêu chi
t t i các m c tiêu v i hi u su t cao nh
qu n tr m t t ch c. Qu n tr chi
ng c a các b ph n
t t i các m c tiêu c a t ch
t s lãng phí r t l n. Vì v
dài h n, làm cho m
ng nâng
mình. Vi c nâng cao hi u su t ho
c a t ch c không ph
này x
n
t i hi u su t (efficiency) và hi u qu
u qu là vi c gi i quy
công vi
c dài
c m t hàng ngày c a h .
(effectiveness). Hai khái ni
1.3.1 Chi
c dài h n.
u quan tr ng trong vi c
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
1.3.2 Chi n l
C
11
c c p kinh doanh
M
ngành kin
...
(SBU: Strategic Business Unit).
,
.
1.3.3 Chi n l
c c p ch c n ng
Các
hi
.
.
ba
T
,
.
1.4 M
Các công vi c ho
nh chi
c kinh doanh cho doanh nghi p
m t q trình. Q trình này có th khái quát thành 5
c (xem Hình 1.2).
c th c hi n theo
12
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
C
S m ng
nh m c tiêu
Phân tích mơi
ng bên
ngồi
Phân tích mơi
ng bên
trong
Hình thành và l a ch n
chi
c
(C p cơng ty, c p kinh
doanh và c p ch
Th c hi n chi n
c
Hình 1.2. Mơ hình qu n tr chi
c
1.4.1
nh s m ng và m c tiêu là n
c, nó t
u tiên h t s c quan tr ng trong qu n tr chi n
khoa h c cho quá trình phân tích và l a ch n chi
nh b n tuyên b v s m ng cho doanh nghi p
nghi p m i kh
u thành l
c doanh nghi p. Vi c
t ra không ch
i v i các doanh
i v i các doanh nghi p
tri n lâu dài trong ngành kinh doanh.
S m ng
c hi ulà b n tuyên b có giá tr lâu dài v m
p th hi n ph n giá tr c t l i c a doanh nghi p, di
a doanh nghi p, thông
t nh
u quan tr ng, nh ng
a doanh nghi p v m t kinh doanh l n cu c s ng. S m
kinh doanh c a doanh nghi p, v trí c a doanh nghi p y trên th gi i và nh
nghi p cam k t s tuân th . M t b n s m
s n ph m và d ch v , th
kh
ng có các n
ng, cơng ngh , s
i, tri t lý, t
u mà doanh
iv iv
s ng cịn, phát tri n
mình, m i quan tâm v i hình nh c
ng, m i
quan tâm v i nhân viên.
M c tiêu
c phát tri n t s m
t và c th
tr ng thái, c t m c hay k t qu , mà doanh nghi p mong mu
nh nh ng
c sau m t th i gian nh t
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
nh. M c tiêu t
c
n tr ng thái hay c t m c. Còn m c tiêu c th
ng là nh ng ch tiêu v m c l i nhu
quan h
ng, v trí d
1.4.2 Phân tích m
13
C
t, v th c nh tranh, phát tri n nhân viên,
u v công ngh , trách nhi m xã h
g
ng không ch là nhi m v trong xây d ng chi
c
n c a qu n tr chi
nh n d
c các y u t bên trong, bên ngồi có
c mà cịn là trong t t
ng khơng ch giúp nhà qu n tr
n qu n tr chi
c mà còn
nh n d
m
m
my uc
ng c a t ch c thành mơi
ng bên trong.
Các y u t
ng bên ngồi chính là các y u t khách quan, có
n ho t
ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, bao g m c các y u t
ng tích c c và
tiêu c c. Có th nói, phân tích các y u t
a doanh nghi
i và
ng các y u t bên ngồi có th phân ra thành hai lo i là
ng vi mơ.
Các y u t
ng bên trong chính là các y u t ch quan, có
n ho
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Có th nói, phân tích các y u t
mm
nghi p có th ki
m y u c a doanh nghi
u ch
bao g m ngu n nhân l c, ho
ng bên trong
ng y u t mà doanh
nc ay ut
ng nghiên c u và phát tri
ng
ng bên trong
c s n xu t, tài chính, ti p
th
1.4.3 Hình thành
hình thành m t chi
i ta ph i k t h p các y u t t k t qu phân tích mơi
ng. Vì v y c n ph i thu th p các thông tin c n thi t và k t h p chúng. Vi c thu th p các
thơng tin c n thi
c tóm t
ng thành ma tr n các y u t bên ngoài
(EFE) và ma tr n các y u t bên trong (IFE). Các ma tr
o
ck th pv
i ta có th s d ng các ma tr
14
BÀI 1: T NG QUAN V QU N TR CHI
C
c thu th p. Các chi
có th là chi
c hình thành
c c p công ty, c p kinh doanh và c p ch
c, nhà qu n tr c
d nc
s p x p th t
m t nhóm chi
ta có th s
c hi n n u ngu n l c b h n ch
c h p d n nh
d ng ma tr n ho
h p
c l a ch n phát tri
nh chi
ng ch
th c hi n cơng vi
c có kh
i
ng (Quantitative
Strategic Planning Matrix - QSPM). Ma tr n này s d
chi
ã
ch n ra nh ng chi
c phù h p nh t.
1.4.4
Sau khi chi
c thi t l p, c n t ch c th c hi n thành b ng vi
ng và th c hi
i thông qua các k ho ch,
các m c tiêu ng n h n, xây d ng chính sách, ho
c vào
th
: Thi t l p
nh và phân b ngu n l c, xây d
c u t ch c phù h p v i chi
1.4.5 K
Ki m soát chi
chi
c là
c hi n
c so v i nh ng tiêu chu n nh m phát hi n nh ng sai l ch và nguyên nhân sai l ch, t
ng bi
phù h p
i u ch nh. Nó bao g m q trình thi t l p các h th ng ki m tra
c p công ty, c p kinh doanh và c p các b ph n ch
qu n lý chi
doanh nghi p
các c p hay khơng. Các h th ng ki m sốt chi
c các m c tiêu chi
ng nhà
t ra
c giúp nh ng nhà qu n lý theo dõi giám
c thành tích c a các b ph n và cá nhân trong doanh nghi p nh m k p th i
có nh
ng ch n ch
c i thi n thành tích c a các b ph n và nhân viên.
