MỤC LỤC
MỞ ĐẦU..........................................................................................................1
CHƯƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP HUYỆN NƯỚC CỘNG HÒA
DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO.....................................................8
1.1. Một số khái niệm cơ bản............................................................................8
1.2. Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, quan điểm của Chủ tịch Kay Sỏn
Phôm Vi Hản và của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào về công tác đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ, công chức.................................................................................14
1.3. Nội dung và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ công chức cấp huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước Cộng hòa Dân chủ
Nhân dân Lào..................................................................................................18
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ, CƠNG CHỨC HUYỆN LA MAM, TỈNH SE KONG,
NƯỚC CỘNG HỊA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO GIAI
ĐOẠN HIỆN NAY.....................................................................27
2.1 Khái quát về huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước CHDCND Lào...........27
2.2. Thực trạng về chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức
ở huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào giai
đoạn từ năm 2015 đến nay..............................................................................31
2.3. Ưu điểm và hạn chế trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức
cấp huyện La Mam, tỉnh Se Kong Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào............39
CHƯƠNG 3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC Ở
HUYỆN LA MAM, TỈNH SE KONG, NƯỚC CHDCND LÀO
THỜI GIAN TỚI........................................................................47
3.1. Một số phương hướng nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dướng cán bộ,
công chức ở huyện La Man thời gian tới........................................................47
3.2. Giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ,
công chức ở huyện La Mam trong thời gian tới..............................................53
KẾT LUẬN....................................................................................................61
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................62
TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP..................................................67
NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT TRONG KHĨA LUẬN
BD
:
Bồi dưỡng
CB
:
Cán bộ
CC
:
Cơng chức
CNXH
:
Chủ nghĩa xã hội
CNH, HĐH
:
Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
CNH, HĐH
:
Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
CHDCND Lào
:
Cộng hịa Dân chủ Nhân dân
ĐCSVN
:
Đảng cộng sản Việt Nam
ĐNDCM Lào
:
Đảng Nhân dân Cách mạng Lào
ĐT
:
Đào tạo
GDP
:
Tổng sản phẩm quốc nội
XHCN
:
Xã hội chủ nghĩa
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Xây dựng đội ngũ cán bộ vững mạnh tồn diện ln ln là mối quan
tâm hàng đầu của Đảng Nhân dân cách mạng Lào (ĐNDCM Lào). Thực tiễn
hơn 60 năm cho thấy Đảng Nhân dân Cách mạng Lào luôn quan tâm và chăm
lo đến công tác cán bộ, coi cán bộ và công tác cán bộ là cái gốc của mọi công
việc trong thực hiện nhiệm vụ chính trị trong mọi giai đoạn cách mạng, coi
công tác cán bộ là nhiệm vụ chiến lược của đất nước
Trong xu thế tồn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, với sự
phát triển mạnh mẽ của cách mạng khoa học - công nghệ và kinh tế tri thức
thì việc đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng trong cạnh
tranh, đưa đất nước rút ngắn khoảng cách với quốc gia phát triển trong khu
vực và thế giới. Hơn bao giờ hết, đội ngũ cán bộ, công chức trong cơ quan
hành chính nhà nước cần phải được đào tạo, bồi dưỡng tồn diện để trở thành
những nhà quản lý có phẩm chất tốt, có năng lực nghề nghiệp.
Như vậy, với sự nghiệp đổi mới đất nước, cơng nghiệp hố, hiện đại hoá
đất nước Lào đến năm 2020 đặt ra cho đội ngũ cán bộ nhiệm vụ hết sức nặng
nề, đòi hỏi Đảng Nhân dân Cách mạng Lào phải huy động mọi nguồn lực, sức
mạnh của toàn dân tộc và phải chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội
ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp có đủ phẩm chất, năng lực để hoàn thành nhiệm
vụ mà Đảng và nhân dân giao cho.
Trong điều kiện nước CHDCND Lào là một nước nơng nghiệp kém phát
triển, nền kinh tế cịn phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên, nhưng phải tiến
hành cơng nghiệp hố, hiện đại hố và mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế ngày
càng cao thì việc xây dựng, đào tạo và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ,
càng trở nên bức thiết cho Đảng và các cấp ủy đảng.
Hiện nay, toàn Đảng, toàn dân đang tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại
hội X của Đảng Nhân dân cách mạng Lào, đặc biệt là kế hoạch 5 năm về phát
2
triển kinh tế - xã hội. Công cuộc đổi mới toàn diện của Lào đang diễn ra trong
bối cảnh toàn cầu hóa, cuộc cách mạng khoa học, cơng nghệ đang tác động
sâu rộng vào từng quốc gia, khu vực. Tình hình đó mang lại nhiều thời cơ
nhưng cũng khơng ít những nguy cơ, thách thức đối với Cộng hòa Dân chủ
Nhân dân Lào trong công cuộc đổi mới theo hướng văn minh, thịnh vượng.
Đây là sự nghiệp cách mạng to lớn, khó khăn và gian khổ, địi hỏi phải phát
huy nhiều nguồn lực sức mạnh để đưa sự nghiệp đổi mới đến thắng lợi. Trong
các nguồn lực này, yếu tố con người được đặt lên hàng đầu và vấn đề cán bộ
là khâu then chốt nhất.
Từ nhận thức rõ vị trí, vai trị, tầm quan trọng của cán bộ, cơng chức,
Huyện La Mam, tỉnh Se Kong luôn luôn bám sát đường lối cơng tác cán bộ
của Đảng, có sự vận dụng sáng tạo, phù hợp với tình hình, đặc điểm của địa
phương. Trong những năm qua, về cơ bản huyện La Mam cũng đã làm tốt về
công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức đáp ứng được yêu cầu nhiệm
vụ đề ra. Nhìn chung, cán bộ cơng chức (CBCC) có phẩm chất chính trị, tư
tưởng vững vàng; có năng lực, trình độ ngày càng được nâng lên, góp phần
quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh những kết
quả đạt được trong công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức của Huyện
thời gian qua vẫn còn nhiều mặt hạn chế bất cập như: đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ, công chức chưa có kế hoạch, khơng thường xun, chưa gắn liền với kế
hoạch phát triển kinh tế - xã hội của huyện, nhiều cán bộ tỏ ra lúng túng, bất
cập trước yêu cầu, nhiệm vụ mới
Trước những yêu cầu cấp bách nói trên, xuất phát từ thực trạng chất
lượng cơng tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức ở huyện La Mam, tôi
chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở
Huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào
trong giai đoạn hiện nay” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp đại học ngành
Chính trị học, chuyên ngành Chính trị phát triển, với mong muốn góp phần
3
nhỏ bé của mình vào việc nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ, công chức huyện La Mam, tỉnh Se Kong nước Cộng hòa Dân chủ
Nhân dân Lào giai đoạn hiện nay.
Trong các kỳ đại hội Đảng nhân dân cách mạng Lào, Đảng đều khẳng
định vai trò quan trọng của đội ngũ cán bộ cách mạng. Đại hội VIII (năm
2006) chỉ rõ: “Thực tiễn cách mạng đã khẳng định rằng, cán bộ có vai trị
quan trọng, quyết định kết quả được, mất của việc tổ chức thực hiện chủ
trương, đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước” [22]. Các
chủ trương, nghị quyết về công tác cán bộ của Đảng đã được triển khai thực
hiện hiệu quả, phù hợp với từng giai đoàn phát triển của đất nước.
Ở huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân
Lào, đội ngũ cán bộ lãnh đạo giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong các lĩnh
vực hoạt động của bất cứ mọi tổ chức, một đơn vị nào và quyết định hiệu quả
hoạt động của tổ chức, đơn vị đó.
2. Tình hình nghiên cứu khóa luận
Đến nay, đã có nhiều cơng trình nghiên cứu, bài viết đăng trên các tạp
chí liên quan đến vấn đề chất lượng cán bộ lãnh đạo quản lý trong bộ máy
chính quyền, và cơng tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ công chức cụ thể một số
các cơng trình như sau:
Nguyễn Bắc Son (2004), “Xây dựng đội ngũ cán bộ công chức cơ sở ở
tỉnh Thái Nguyên”, tạp chí Kinh tế và phát triển, số 11, tr. 9-11; Nguyễn Đức
Cung (2008), “Xây dụng đội ngũ cán bộ cơng chức cơ sở ở TP. Hồ Chí
Minh”, Tạp chí Tổ chức, Số 8, tr.14. Nội dung những Cuốn sách ở trên đã
làm rõ được các vấn đề lý luận đồng thời đưa ra các căn cứ từ thực tiễn cũng
như đề xuất một số giải pháp cho việc xây dự nâng cao chất lượng đội ngũ
cán bộ, công chức của Việt Nam trong giai đoạn mới. Tác giả đã làm rõ năng
lực tư duy, năng lực tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý
các cấp. Phân tích cơ cấu, tiêu chuẩn, con đường hình thành đội ngũ cán bộ
chủ chốt các cấp.
4
Trần Cao Nguyên (2016), “Công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công
chức người dân tộc thiếu số ở các huyện miền núi Sơn La hiện nay”, Tạp chí
Cộng Sản chuyên đề, số 114, tr 69-73; Trần Cao Nguyễn (2016), “Chất lượng
đạo tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức trong hệ thống chính trị ở các
huyện miền núi Tỉnh Nghệ An”, Tạp chí Lịch sử Đảng 2016, Số 305 tr. 100103. Nội dung hai cuốn sách trên đã cung cấp thơng tin bổ ích dưới các khía
cạnh và các mức độ khác nhau về công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công
chức ở các huyện miền núi của một tỉnh, nhất là những lý luận về cán bộ nói
chung và cán bộ lãnh đạo cấp huyện trong hệ thống chính trị ở Việt Nam
trong thời kỳ đổi mới. Đúc rút nhiều kinh nghiệm trên thế giới và đề xuất các
giải pháp có giá trị những vấn đề lý luận và thực tiễn trong công tác đào tạo,
bồi dưỡng, nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ ở các huyện miền núi ở
tỉnh Sơn La và Nghệ An nói riêng và các huyện miền núi trên cả nước Việt
Nam nói chung.
Vilayvan PHOTHILART (2018) “Nâng cao chất lượng công tác đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức huyện Tha Pang Thong, tỉnh
SaVanhNaKhet, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào trong giai đoạn hiện
nay”, Khóa luận tốt nghiệp đại học chính trị, Học viện Chính Trị Khu Vực I,
Hà Nội. Luận văn đã làm rõ được một số vấn đề lý luận về cán bộ, chất lượng
đội ngũ cán bộ cơng chức cấp huyện cũng như phân tích thục trạng và yêu cầu
đặt ra đối với việc nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ,
công chức huyện Tha Pang Thong, tỉnh SaVanhNaKhet, Nước Cộng hòa Dân
chủ Nhân dân Lào trong giai đoạn hiện nay đồng thời đưa ra phương hướng,
giải pháp chủ yếu nhằm nâng chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
công chức huyện Tha Pang Thong, tỉnh SaVanhNaKhet, nước Cộng hòa Dân
chủ Nhân dân Lào trong trong thời gian tới.
Qua các cơng trình nghiên cứu nêu trên cho thấy, các tác giả đều đã
phân tích một cách hệ thống, hồn chỉnh, hiệu quả và tương đối toàn diện
5
về công tác đào tạo cán bộ, chất lượng đội ngũ cán bộ cơng chức cấp huyện
dưới góc độ lý luận cũng như sự vận dụng lý luận đó vào việc xây dựng
nâng cao chất lượng công tác đào tạo cán bộ, công chức tại một số địa
phương cụ thể; đó đều là những cơng trình, sản phẩm trí tuệ có giá trị, ý
nghĩa lớn cả về mặt lý luận và thực tiễn, là cơ sở để kế thừa cho việc
nghiên cứu tiếp theo
Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, chưa có đề tài nào trực tiếp đề cập
đến nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, cơng chức ở
huyện La Mam, tỉnh Se Kong. Vì vậy, với đề tài: “Nâng cao chất lượng đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào trong giai đoạn hiện nay” tác giả muốn
nghiên cứu làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về nâng cao chất
lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, cơng chức ở huyện. Từ đó nhằm
cung cấp những thông tin khoa học và chỉ ra yếu tố chi phối, xu hướng nâng
cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, cũng như
những giải pháp góp phần nâng cao chất lượng cơng tác đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ, công chức ở huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước Cộng hòa Dân chủ
Nhân dân Lào.
3. Nhiệm vụ và mục tiêu nghiên cứu
3.1. Nhiệm vụ nghiên cứu
Trên cơ sở làm rõ một số vấn đề lý luận về công tác đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ công chức cấp huyện nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, khóa
luận phân tích thực trạng cơng tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức huyện
La Mam, tỉnh Se Kong từ 2015 đến nay; từ đó đưa ra một số phương hướng
giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công
chức Huyện La Mam, tỉnh Se Kong nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào
trong giai đoạn hiện nay.
6
3.2. Mục tiêu nghiên cứu
- Làm rõ một số vấn đề lý luận cơ bản về công tác đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ, cơng chức.
- Phân tích, đánh giá làm rõ thực trạng công tác đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ, cơng chức; huyện La Mam, nước Cộng hịa DCND Lào trong
những năm qua.
- Nêu rõ phương hướng và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất
lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở huyện La Mam, nước
Cộng hòa DCND Lào trong giai đoạn hiện nay.
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở lý luận
Khóa luận được nghiên cứu trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm cơ bản của Đảng Nhân dân Cách
mạng Lào, tư tưởng của Chủ tịch Cay Sỏn Phôm Vi Hản về công tác đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ, công chức.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu chủ yếu của khóa luận là kết hợp phân tích và
tổng hợp, lơgic và lịch sử, điều tra khảo sát, tổng kết thực tiễn để làm sáng tỏ
và giải quyết những vấn đề đặt ra.
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của khóa luận
5.1. Đối tượng nghiên cứu:
Chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở huyện La
Mam, tỉnh Se Kong, nước Cộng hòa DCND Lào.
5.2. Phạm vi nghiên cứu
- Khóa luận tốt nghiệp tập trung nghiên cứu vấn đề công tác đào tạo và
bồi dưỡng cán bộ, công chức ở huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước Cộng hòa
DCND Lào.
- Các số liệu và tài liệu khảo sát chỉ tập trung trong khoảng thời gian từ
năm 2015 đến năm nay.
7
6. Kết cấu của khóa luận
Ngồi phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, khóa luận có
bố cục thành 3 chương và 8 tiết.
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cơng
chức cấp huyện nước Cộng hịa Dân chủ Nhân dân Lào
Chương 2: Thực trạng chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức
huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào giai
đoạn hiện nay
Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng công tác
đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức huyện La Mam, tỉnh Se Kong thời gian
tới.
8
CHƯƠNG 1.
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO,
BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CƠNG CHỨC CẤP HUYỆN
NƯỚC CỘNG HỊA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO
1.1. Một số khái niệm cơ bản
1.1.1. Khái niệm cán bộ, cơng chức
Hiện nay, có nhiều cách hiểu khác nhau về cán bộ. Theo cách hiểu thông
thường, cán bộ là những người làm việc trong một cơ quan của HTCT, có
chun mơn, nghiệp vụ và được phân công đảm trách một hoặc một số nhiệm
vụ cụ thể hay cán bộ là những người được thông qua “bầu cử”, “bổ nhiệm”
được giao giữ các chức vụ lãnh đạo, quản lý trong một tổ chức, bộ máy.
Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, cán bộ là một trong những viên ngọc quý,
có ý nghĩa và thực tiễn sâu sắc. Để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ vững
mạnh, các cấp ủy đảng, cần quán triệt và vận dụng sáng tạo tư tưởng của
người. “Phải trọng nhân tài, trọng cán bộ, trọng mỗi người có ích trong cơng
việc chung của chúng ta”.
Theo từ điển tiếng Việt, xuất bản năm 2004, thuật ngữ cán bộ được hiểu
theo 2 nghĩa: [52, tr. 98].
Một là, người làm cơng tác nghiệp vụ có chun mơn trong cơ quan Nhà
nước, đơn vị Đảng và đồn thể. Theo nghĩa này, cán bộ không chỉ là những
người làm cơng tác có nghiệp vụ chun mơn trong cơ quan Nhà nước mà
cịn ở trong cả hệ thống chính trị.
Hai là, người làm cơng tác có chức vụ trong một cơ quan, một tổ chức,
phân biệt với người không có chức vụ. Với nghĩa này, cán bộ là những người
làm cơng tác có chức vụ trong một cơ quan, một tổ chức của hệ thống chính
trị, là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý. Bộ phận cán bộ này được hình thành
thơng qua việc bầu cử dân chủ, đề bạt, bổ nhiệm.
9
Theo Từ điển tiếng Lào: “cán bộ cũng đồng nghĩa với cơng chức, nhà
chức trách”. Cịn quan niệm về cơng chức được thể hiện trong Nghị định 171
(1993), nay là Nghị định 82 (2003) của Thủ tướng Chính phủ về Quy chế
cơng chức Cộng hồ Dân chủ Nhân dân Lào.
Sau ngày giải phóng giành được độc lập hồn tồn trên cả nước, chính
quyền về tay nhân dân, thành lập nước Cộng hoà Dân chủ nhân dân Lào ngày
02 tháng 12 năm 1975, từ đó Đảng trở thành Đảng cầm quyền, từ cán bộ được
sử dụng một cách phổ biến trên cả nước và dường như thay hoàn toàn cho từ
“viên chức” đã được gọi trong chế độ bù nhìn Viêng Chăn. Kể từ đó đến nay,
trong xã hội đã hiểu danh từ cán bộ là danh xưng cho tất cả những người làm
việc trong bộ máy cơ quan Đảng, chính quyền, Mặt trận, các tổ chức đồn thể
chính trị - xã hội, các nhà máy, xí nghiệp Nhà nước, lực lượng vũ trang. Cách
hiểu như thế xuất phát từ chỗ, các đối tượng này có điểm chung là những
người được hưởng lương từ ngân sách Nhà nước
Hiện nay, để phù hợp với pháp luật, Chính phủ đã ban hành hai nghị định
về quy chế quản lý công chức CHDCND Lào, đó là Nghị định số
104/CP,chính phủ nước cộng hịa dân chủ nhân dân Lào, ngày 11 tháng 6 năm
2012 về cơ bản đã quy định tương đối rõ cán bộ - công chức CHDCND Lào,
tại điều 2 viết: " Cán bộ – Công chức của CHDCND Lào là công dân Lào
được biên chế vào làm việc, bầu cử hoặc được bổ nhiệm cho đảm nhiệm một
chức vụ nào đó trong tổ chức Đảng, nhà nước, Mặt trận xây dựng đất nước
Lào và các tổ chức quần chúng cấp trung ương và địa phương hoặc thường
trực tại cơ quan đại diện nước CHDCNDLào ở nước ngoài và cơ quan quốc tế
mà được nhận tiền lương và tiền trợ cấp từ ngân sách nhà nước " [10, tr. 19].
Dù cách dùng, cách hiểu trong các trường hợp ở lĩnh vực cụ thể có khác nhau,
nhưng về cơ bản có thể thấy những đặc trưng cơ bản của cán bộ là:
- Bao hàm nghĩa chính của nó là bộ khung, là nịng cốt
- Có tác động, ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của tổ chức, đơn vị đó
10
- Có liên quan đến hoạt động lãnh đạo, quản lý, chỉ huy
Như vậy, có thể hiểu một cách chung nhất, cán bộ là khái niệm chỉ
những người có chức trách, vai trò nòng cốt trong một tổ chức, cơ quan, đơn
vị có tác động, ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức và các quan hệ trong
lãnh đạo, chỉ huy, quản lý, điều hành, góp phần định hướng sự phát triển của
tổ chức và được hưởng lương từ ngân sách nhà nước
Thực hiện sự chỉ đạo của Đảng, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành
pháp lệnh cán bộ, cơng chức tháng 3/1998, quy định về 5 nhóm đối tượng:
- Những người được bầu cử để đảm nhiệm chức vụ theo nhiệm kỳ trong
các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội.
- Những người được tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc được giao nhiệm vụ
thường xuyên làm việc trong các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội.
- Những người được tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc được giao giữ cơng vụ
thường xun, được phân theo trình độ đào tạo, ngành chun mơn, được xếp
vào một ngạch hành chính, sự nghiệp trong cơ quan nhà nước; mỗi ngạch thể
hiện về cấp, về chun mơn nghiệp vụ; có chức danh tiêu chuẩn riêng.
- Thẩm phán tòa án nhân dân, kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân.
- Những người được tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc được giao nhiệm vụ
thường xuyên làm việc trong các cơ quan, đơn vị thuộc quân đội nhân dân mà
không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, cơng nhân quốc phịng; làm
việc trong các cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân mà không phải là sĩ
quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp.
Hiện nay, còn rất nhiều ý kiến cho rằng: với 5 nhóm đối tượng được
cơng nhận là cơng chức nhà nước có hàm nghĩa quá rộng, nhiều người cho
rằng chỉ nên coi công chức nhà nước là những người làm việc hành chính ở
các cơ quan công quyền, được hưởng lương từ ngân sách nhà nước, và không
nhất thiết bất cứ cán bộ nào của nhà nước cũng là công chức. Như vậy, so với
khái niệm cơng chức, cán bộ có nghĩa rộng hơn. Theo Luật cán bộ, công chức
11
năm 2012, tại Điều 5 quy định “Cán bộ là công dân nước CHDCND Lào, được
bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ
quan của Đảng NDCM Lào, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương,
ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh), ở
huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là cấp huyện),
trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước” [10, tr. 35].
Như vậy, có thể rút ra quan niệm chung: Cán bộ là người giữ chức vụ
trong một tổ chức, có vai trị lãnh đạo, quản lý, điều hành, phối hợp hoạt động
chung trong một phạm vi nhất định, nhằm giải quyết tốt quan hệ công tác theo
mục tiêu đã đề ra. Cán bộ là người làm công tác chuyên môn trong một cơ
quan, một tổ chức của hệ thống chính trị.
1.1.2. Khái niệm công tác đào tạo, bồi dưỡng
Công tác đào tạo, bồi dưỡng là một trong những hoạt động quan trọng
của phát triển nguồn nhân lực nói chung và phát triển nguồn nhân lực hành
chính cơng nói riêng. Theo Từ điển Tiếng Việt do GS. Hoàng Phê chủ biên
(2010), Đào tạo: “Làm cho trở thành người có năng lực theo những tiêu
chuẩn nhất định. Đào tạo chuyên gia” [41].
Như vậy, có thể hiểu đào tạo là một hoạt động có chủ đích, có tổ chức và
được thực hiện theo một quy trình nhất định nhằm truyền đạt cho người học
hệ thống những kiến thức, kỹ năng nhất định. Hoạt động đào tạo được tổ chức
trong các cơ sở giáo dục với thời gian, nội dung và chương trình khác nhau và
được dành cho các cấp, bậc đào tạo khác nhau. Cuối mỗi khóa đào tạo, người
học sẽ được cấp bằng chứng nhận tốt nghiệp. Nghị định số 18/2010/NĐ-CP
ngày 05/03/2010 của Chính phủ đưa ra khái niệm: “Bồi dưỡng là hoạt động
trang bị, cập nhật, nâng cao kiến thức, kỹ năng làm việc” [41]. Theo Từ điển
Tiếng Việt do GS. Hoàng Phê chủ biên (2010), Bồi dưỡng: “Làm cho tăng
thêm sức của cơ thể bằng chất bổ. Bồi dưỡng sức khỏe và tăng thêm năng lực
hoặc phẩm chất. Bồi dưỡng cán bộ trẻ, bồi dưỡng đạo đức” [41]. Như vậy, có
12
thể hiểu bồi dưỡng là hoạt động bổ sung, gia tăng, cập nhật thêm những kiến
thức mới, phẩm chất nghề nghiệp, kinh nghiệm thực tiễn nhằm giúp người
học hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ được giao. Đào tạo, bồi dưỡng có những sự
tương đồng nhất định (đều có nghĩa chỉ quá trình làm tốt hơn, chuyên nghiệp
hơn), song đây là hai khái niệm không đồng nghĩa. Nếu như đào tạo được
xem như là một quá trình làm cho người học trở nên có năng lực, kỹ năng
theo những tiêu chuẩn nhất định, cịn bồi dưỡng là q trình làm cho người
học cập nhật, bổ sung thêm năng lực, phẩm chất. Mục tiêu của ĐTBD CBCC
là trang bị kiến thức về chun mơn nghiệp vụ, Lý luận chính trị (LLCT),
Quản lý nhà nước (QLNN), tin học ngoại ngữ, quốc phòng - an ninh, kiến
thức hội nhập quốc tế, các kỹ năng trong q trình thực thi cơng vụ.
Từ những quan niệm trên, có thể hiểu: Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, cơng
chức là q trình tổ chức học tập cho đội ngũ CBCC nhằm trang bị, cập nhật,
nâng cao kiến thức, kỹ năng, thái độ làm việc giúp họ thực hiện tốt hơn nhiệm
vụ được giao.
1.1.3. Khái niệm chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức
Chất lượng là một phạm trù triết học biểu thị những thuộc tính bản chất
của sự vật, chỉ rõ nó là cái gì, tính ổn định tương đối của sự vật và phân biệt
nó với sự vật khác. Chất lượng là đặc tính khách quan của sự vật, biểu thị ra
bên ngoài qua các thuộc tính. Chất lượng của sự vật, hiện tượng biểu thị trình
độ phát triển của nó, chất lượng càng cao thì mức độ phát triển của sự vật
càng lớn
Chất lượng đội ngũ cán bộ không phải là phép cộng số học các yếu tố mà
là tổng hồ các thuộc tính, là một thể thống nhất hữu cơ của các thuộc tính,
các yếu tố tạo nên sự khác biệt với chất lượng của nhóm người khác. Chất
lượng đội ngũ cán bộ là yêu cầu hàng đầu trong công tác xây dựng đội ngũ
cán bộ của Đảng bao gồm: số lượng, cơ cấu, trình độ, kiến thức, năng lực,
phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, phong cách của từng cá nhân trong các
13
toàn thể đội ngũ cán bộ, thể hiện tập trung ở việc hồn thành nhiệm vụ chính
trị của Đảng.
Chất lượng đội ngũ cán bộ là tổng hợp các yếu tố: Số lượng cán bộ, cơ
cấu cán bộ, trình độ được đào tạo về chun mơn bậc cao, có phẩm chất chính
trị tư tưởng vững vàng, đạo đức cách mạng và lối sống lành mạnh, trong sáng,
kinh nghiệm hoạt động thực tiễn dày dạn, thể chất tốt tạo nên năng lực và
phẩm chất của cán bộ trong hoạt động lãnh đạo, quản lý, tổ chức và điều
hành, v.v…Tuy nhiên, mỗi chức danh, mỗi cương vị và mỗi loại cán bộ, viên
chức khác nhau có yêu cầu chất lượng ở mức độ chuyên sâu khác nhau.
Nhưng nhìn chung ở bất cứ cương vị và lĩnh vực nào thì yêu cầu về tố chất
chính trị phải được đặt lên hàng đầu. Nhân cách đạo đức là cái gốc và trình
độ, kiến thức năng lực, sức khỏe là nhân tố quyết định đến hiệu quả cơng tác.
Do vậy, khi nói đến chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức là nói đến tổng thể
những phẩm chất, năng lực của người cán bộ, viên chức đang làm việc tại các
cơ quan nhà nước, Đảng và đoàn thể những phẩm chất và năng lực này thể
hiện khả năng và kết quả thực hiện công việc của họ, cụ thể hơn là thực hiện
những nhiệm vụ của các cơ quan mà họ được cấp có thẩm quyền phân công.
Chất lượng là một khái niệm “động” với nhiều cách tiếp cận khác nhau.
Chất lượng có thể được đánh giá từ mức độ đáp ứng mục tiêu, mức độ phù
hợp nhu cầu, yêu cầu, mong đợi của các nhóm đối tượng liên quan. Đối với
công tác đào tạo, bồi dưỡng (ĐTBD) cán bộ, công chức (CBCC), khái niệm
chất lượng càng có tính động và đa chiều hơn.
Để cơng tác ĐTBD CBCC có kết quả tốt, vấn đề quản lý chất lượng cần
được đặt ra như một yêu cầu, một giải pháp bảo đảm. Quản lý chất lượng ĐTBD
CBCC có thể xem là tổng thể các hoạt động tác nghiệp nội bộ và các hoạt động
phối hợp với các đối tác bên ngồi để định hướng và kiểm sốt hệ thống chất
lượng ĐTBD nhằm bảo đảm và không ngừng nâng cao chất lượng ĐTBD theo
mục tiêu đã đặt ra, đáp ứng được yêu cầu về năng lực thực thi nhiệm vụ.
14
1.2. Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, quan điểm của Chủ tịch
Kay Sỏn Phôm Vi Hản và của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào về công
tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức.
1.2.1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin
C.Mác và Ph. Ăngghen luôn khẳng định: giai cấp vơ sản và chính đảng
của mình muốn giành được quyền lãnh đạo, giữ vững được chính quyền thì
phải xây dựng được một đội ngũ cán bộ trung thành và tài năng, đáp ứng
nhiệm vụ cách mạng. Từ kinh nghiệm của lịch sử xã hội lồi người và từ
chính quá trình truyền bá lý luận khoa học của phong trào công nhân, C.Mác
đã khẳng định: “Muốn thực hiện tư tưởng thì cần có những con người sử
dụng lực lượng thực tiễn”[37]. . Chủ nghĩa duy vật lịch sử đã chỉ ra rằng, mỗi
sự kiện lịch sử, mỗi bước ngoặt cách mạng của dân tộc và thời đại đều có sự
tham gia đơng đảo, tích cực và mạnh mẽ của quần chúng nhân dân. Mỗi thời
đại, mỗi dân tộc, mỗi phong trào cách mạng đều xuất hiện những cá nhân kiệt
xuất có vai trị quyết định tới tiến trình lịch sử. Xuất phát từ luận điểm đó,
C.Mác và Ph.Ăngghen đã bắt tay vào việc tuyển chọn, xây dựng đội ngũ cán
bộ cho tổ chức cộng sản mang tính quốc tế đầu tiên từ những hạt nhân được
gọi là ủy ban thơng tin cộng sản.
Trong Đại hội “Liên đồn những người cộng sản”, tổ chức chính trị tiên
phong của giai cấp bao gồm nhũng con người ưu tú của giai cấp, phấn đấu vì
mục tiêu giải phóng giai cấp, giải phóng con người. Điều lệ “Liên đoàn những
người cộng sản” nêu rõ nguyên tắc tổ chức một đảng cách mạng của giai cấp
vô sản. Đội tiên phong ấy phải lựa chọn cho mình những người cơng nhân
giác ngộ nhất, tiêu biểu nhất. Ph. Ăngghen đã chỉ rõ “Cần phải sàng lọc từng
người một” [37]… đây là phương pháp luận cơ bản đặt nền móng cho việc
xây dựng tổ chức của Đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng.
V.I. Lênin, người kế thừa và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác, đã đặc
biệt coi trọng việc xây dựng một đội ngũ những nhà cách mạng chuyên
15
nghiệp cho phong trào cộng sản. Đó là những cán bộ nịng cốt đầu tiên của
Đảng Cộng sản Bơnsêvich Nga, những người giúp Đảng “đảo ngược nước
Nga”, là “những nhà chính trị vơ sản và khơng thua kém các nhà chính trị của
giai cấp tư sản”. Ơng đánh giá rất cao vị trí, vai trị của cán bộ trong hàng ngũ
của Đảng và trong tác phẩm “Những nhiệm vụ bức thiết của phong trào chúng
ta”, Người khẳng định: “Trong lịch sử, chưa hề có một giai cấp nào giành
được quyền thống trị, nếu nó không đào tạo ra được trong hàng ngũ của
mình những lãnh tụ chính trị, những đại biểu tiên phong có đủ khả năng tổ
chức lãnh đạo phong trào”[36]. Bởi vậy, ngay từ ngày đầu thành lập Đảng
Bơnsêvích Nga, Lênin đã rất coi trọng cơng tác cán bộ và chính Người cũng
đã trực tiếp tham gia giảng bài các lớp tập huấn đó. Khi Đảng chưa có chính
quyền, vấn đề cán bộ đã rất được quan tâm. Khi có chính quyền, vấn đề cán
bộ càng trở nên quan trọng và cấp bách hơn. Đảng phải gấp rút lựa chọn, đào
tạo, bồi dưỡng một đội ngũ cán bộ về số lượng và chất lượng đáp ứng yêu cầu
thời kỳ mới. Những vấn đề quan trọng về cán bộ và công tác cán bộ đã được
V.I. Lênin bàn đến nhiều ở giai đoạn Đảng đã giành được chính quyền và tập
trung ở thời kỳ sau khi chính quyền được thiết lập trong cả nước.
Khi chính quyền lãnh đạo cơng cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, Lênin
đã tiến hành đánh giá, sắp xếp lại cán bộ và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Năm
1922, Người nhấn mạnh: “Nghiên cứu con người, tìm những cán bộ có bản
lĩnh hiện nay là then chốt. Nếu khơng thì tất cả mệnh lệnh và quyết định chỉ
là mớ giấy lộn” [36]. Theo Lênin thì sau khi có đường lối chính trị đúng đắn
thì mấu chốt của vấn đề là lựa chọn người và kiểm tra việc chấp hành thực tế.
Do đó, Người cũng rất coi trọng công tác cán bộ và trực tiếp tiến hành các
hoạt động thực tiễn nhằm đào tạo, rèn luyện đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu
của cách mạng. Chính vì vậy, đã nhiều lần Lênin khẳng định rằng: cán bộ
ln giữ vị trí cực kỳ quan trọng trong cách mạng dân chủ và trong cách
mạng xã hội chủ nghĩa, ở bất kỳ giai đoạn cách mạng nào cán bộ luôn là trung
16
tâm của mọi vấn đề, là nguyên nhân của mọi thành công, trong sự nghiệp
cách mạng, nếu thiếu đội ngũ cán bộ tiên tiến, tiêu biểu thì cách mạng khơng
thể thành công. Cán bộ không đủ năng lực, thiếu bản lĩnh sẽ khơng hồn
thành nhiệm vụ được giao.
1.2.2. Quan điểm của Chủ tịch Kay Sỏn Phôm Vi Hản và của Đảng
Nhân dân Cách mạng Lào
Đảng Nhân dân Cách mạng Lào là đảng cầm quyền, là trụ cột của hệ
thống chính trị của chế độ Cơng hịa Nhân chủ Nhân dân Lào, Đảng có vai trị
lãnh đạo trên mọi phương diện xã hội bằng cách đặt chủ trương đường lối
chính sách cho phù hợp từng giai đoạn, sự lãnh đạo của Đảng thể hiện qua
công tác cán bộ như: Đảng là người bồi dưỡng - đào tạo, bố trí sắp xếp, áp
dụng đánh giá và thực hành chính sách với cán bộ. Đảng nhân dân cách mạng
Lào từ ngày thành lập ln lấy cán bộ là trọng tâm, cán bộ có vai trò quyết
định kết quả đạt được của tổ chức đối với đường lối của Đảng. Thực tiễn đã
chỉ ra rằng: cán bộ có đức có tài làm việc gì cùng có kết quả cao. Bác Cay
Xỏn nói rằng: “Chìa khóa quan trọng, có nghĩa quyết định trong việc thực
hiện mọi đường lối chính sách của Đảng giành thắng lợi là Đảng phải ra sức
bồi dưỡng và đào tạo các cán bộ cho vững mạnh về mọi mặt”. Như vậy, bồi
dưỡng và đào tạo cán bộ cho có chất lượng, có đạo đức cách mạng và có khả
năng kiến thức có nghĩa quyết định với kết quả đạt được trong việc thực hiện
nhiệm vụ công việc cũng như nâng cao vai trị lãnh đạo của Đảng [16, tr. 23]
Cơng tác cán bộ là công việc rất quan trọng nhưng rất phức tạp khó
khăn, đặc biệt là trong điều kiện mới, Đảng phải quan tâm đặc biệt đến việc
này, trước hết phải thay đổi quan điểm và cách thực hiện công tác cán bộ theo
nguyên tắc kết hợp tập trung dân chủ thật sự, trong đó việc đào tạo - bồi
dưỡng cán bộ phải bắt đầu từ sự cần thiết của nhiệm vụ chính trị là trụ cột, có
chính sách tập hợp, tạo sự đoàn kết trong đội ngũ cán bộ và áp dụng người có
đạo đức, có khả năng, đồng thời phải có chính sách phù hợp để thu hút người
17
có đức có tài và chun mơn tốt, cố gắng xây dựng nguồn nhân lực là cán bộ
trẻ để kế thừa các thế hệ đi trước.
Có thể nói, Đảng đã chứng nhận rằng, cán bộ có vai trị quyết định kết
quả trong việc thực hiện chủ trương đường lối của Đảng và chính sách của
nhà nước, trong hành động thực tiễn đã chỉ dẫn rõ ràng, đường lối chính sách
của Đảng ln đặt ra và phù hợp với hồn cảnh từng giai đoạn. Nếu cán bộ,
đảng viên khơng có đạo đức cách mạng tốt, khơng có kiến thức năng lực làm
việc, trong đó đạo đức là vấn đề quyết định chủ yếu và kiến thức khả năng, là
cái không thiếu được.
Vì thế, muốn cho đường lối của Đảng và chính sách nhà nước được thực
hiện có kết quả cao theo mục đích đặt ra, trước hết địi hỏi cán bộ phải tự rèn
luyện mình có đạo đức cách mạng và tự rèn luyện mình thành người cần cù,
cần kiệm, thành thực và trong sạch, có sự đồn kết với nhau. Chế độ làm việc
cán bộ phải có cơ chế, có chế độ quy chế, tiêu chuẩn, có hệ thống chính sách.
Để theo dõi kiểm tra, đánh giá cán bộ, chặt chẽ và thường xuyên để bảo đảm
thành quả đã đạt được. Nhưng quan trọng nhất là cán bộ phải có đạo đức, có
khả năng làm lãnh đạo. Đảng ta đã dạy rằng “nếu cán bộ có đạo đức nhưng
thiếu kiến thức thì làm việc gì cùng khó, nếu chỉ có kiến thức nhưng thiếu đạo
đức người đó khơng làm việc được”. Như vậy cán bộ cần phải có kiến thức,
khả năng và có cả đạo đức thì mới xem như cán bộ có chất lượng”.
Thấy được vai trị quan trọng của cán bộ công chức, trong giai đoạn này
Đảng nhân dân cách mạng Lào đã quan tâm bồi dưỡng - nâng cao chất lượng
đào tạo cán bộ công chức thường xuyên, bắt đầu từ nâng cao trình độ kiến
thức, năng lực về chuyên môn đi đôi với bồi dưỡng - đào tạo về quan điểm
lập trường chính trị, đạo đức cách mạng. Nghị quyết đại hội lần thứ VII của
Đảng nhân dân cách mạng Lào quyết định rằng “bồi dưỡng - đào tạo cán bộ
có chất lượng để đáp ứng yêu cầu trước mắt và lâu dài”. Trong điều kiện hiện
nay, chúng ta địi hỏi cán bộ cơng chức có đạo đức, có khả năng, có bản chất
lập trường chính trị vững vàng, trung thành với đất nước và sự nghiệp của
18
Đảng, tinh thần yêu nước và nhân dân hết lòng, có kiểu cách lối sống trong
sáng, có ý chí tiến thủ, vươn lên phấn đấu tự rèn luyện và ra sức nghiên cứu
học tập nâng cao mọi mặt.
Trong thời kỳ đất nước đổi mới, tiến hành cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
và hội nhập quốc tế như hiện nay, địi hỏi đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp cần
có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trình độ chun mơn, nghiệp vụ cao, có
phẩm chất đạo đức cách mạng, có phương pháp lãnh đạo, điều hành, quản lý
khoa học, đổi mới và hiệu quả. Trong mỗi giai đoạn cách mạng khác nhau
đều đặt ra những yêu cầu cụ thể về đội ngũ cán bộ lãnh đạo phù hợp với
những điều kiện lịch sử đất nước. Những năm qua, công tác xây dựng đội ngũ
CB đã được các cấp uỷ đảng, chính quyền từ Trung ương đến cơ sở quan tâm,
chú trọng và đạt được những kết quả quan trọng; đã từng bước xây dựng được
một đội ngũ CB trong sạch, vững mạnh, từng bước có tính chun nghiệp;
cơng tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng, các chế độ chính sách
được quan tâm, số lượng, trình độ của đội ngũ CB ngày càng tăng…. Dưới sự
lãnh đạo của Đảng, Đảng Nhân dân Cách mạng Lào ngày càng từng bước xây
dựng được đội ngũ cán bộ lãnh đạo có đủ năng lực, phẩm chất đạo đức, đáp
ứng được yêu cầu nhiệm vụ của từng giai đoạn cách mạng. Sự thành cơng của
sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước hơn 30 năm đổi
mới vì mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng bằng, dân chủ, văn minh"
có sự đóng góp khơng nhỏ của đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp.
1.3. Nội dung và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ công chức cấp huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước Cộng
hòa Dân chủ Nhân dân Lào.
1.3.1. Nội dung công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ công chức cấp
huyện La Mam, tỉnh Se Kong, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào.
1.3.1.1. Về số lượng, cơ cấu