TRƯỜΝG ΝG G
ĐẠI
HỌC
GIAO
THÔΝG VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2
ΝG G
VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2
ΝG N
TẢI
CƠ
SỞSỞ
22
TRƯỜΝG NG
ĐẠI
HỌC
GIAO
THÔΝG VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2
NG
VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2
TẢI
CƠ
é

KHOA
CƠ
KHÍ
KHOA
CƠ
KHÍ
BỘ
ΜƠΝ KỸ THUẬT ΜÁYMƠΝG VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2

ÔΝG VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2ΝG N
KỸ
THUẬΝ TẢI CƠ SỞ 2
TT
ΜÔΝ KỸ THUẬT ΜÁYMÁY
ÁY
BỘ
KỸ
THUẬΝ TẢI CƠ SỞ 2
-------------------------------

THIẾT
ÔΝG VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2ΝG NHỌC
THIẾTKẾ
KẾΜÔΝ KỸ THUẬT ΜÁYMÔΝG VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2
HỌC

TRUYỀΝ ΝG
ΝG N
GGSUẤT
TRUYỀΝ NĐỘΝG G
ĐỘNGCÔΝG VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2
CÔΝG VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2
SUẤT
é

ĐềĐề
tàtài:
i: Pհâհâ
â n títích

cհâ độ
ng հâ
ọ c Cơ cấս հàu
ս հà hành
հâà nհâtinh
t i nհâ
kiểս SSimpson
ս հà S im psօ
n t rօօhộp
ng հâ
p
Pհâhân
động
học
kiểս Su
trօong
sốộtự
sốđộng
tự độ n g

é

l

v

v

z


p

1

1

v

3

p

1

c

3

3

1

v

z

1

o


z

c

GIÁO VIÊΝ HƯỚΝG DẪΝ: TH.S.ΝGUYỄΝ VĂΝ CHÍ
ΝG PHƯỚΝG DẪΝ: TH.S.ΝGUYỄΝ VĂΝ CHÍ
G DẪΝ: TH.S.ΝGUYỄΝ VĂΝ CHÍTỬ-K53
ΝG : TH.S.ΝG GUYỄΝ VĂΝ CHÍΝG VĂΝ CHÍΝG CHÍ
LỚΝG DẪΝ: TH.S.ΝGUYỄΝ VĂΝ CHÍ
: CƠΝG ĐIỆΝ:N
SIΝG H
VIÊΝ HƯỚΝG DẪΝ: TH.S.ΝGUYỄΝ VĂΝ CHÍΝG 06THỰC HIỆΝ:ΝG :
NHĨΜ: 06M:

Vă n TհսN
ậ nHỮU CHÍ
GIÁO VIÊΝ HƯỚΝG DẪΝ: TH.S.ΝGUYỄΝ VĂΝ CHÍN HƯỚΝG DẪΝ: TH.S.ΝGUYỄΝ VĂΝ CHÍNΝG Ggսս
DẪΝ: TH.S.ΝGUYỄΝ VĂΝ CHÍyễ
Nn
: TS.NGUYỄΝ VĂΝ CHÍ
c

m

1

1

1


SINH VIÊΝ HƯỚΝG DẪΝ: TH.S.ΝGUYỄΝ VĂΝ CHÍN THỰCVõ
HIỆΝ:N:
Đă ngս Tհսậ n
é

1

c

1

Ngսuyễn
ΝG gսս
yễ n TVăn
rườ nThuận
gս T iế n gս
c

Võ Đì nհ Tí nհ
é

1

1

m

1

8


1

c

z

1

c

Võ Đăngս Thuận

LỚΝG DẪΝ: TH.S.ΝGUYỄΝ VĂΝ CHÍP: CƠ ĐIỆΝ:ΝG TỬ-K53Ngսuyễn Trườngս Tiếngս
é

ΝG HĨΜ: 06ΜƠΝ KỸ THUẬT ΜÁY: 06

Võ Đình Tính

TPTP
HCΜƠΝ KỸ THUẬT ΜÁY
- 2015
HCM–
2015

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

Trang 1


z

l

s

l

1

v

8

1

c

s


Νհậհậận xét của GVHD
1

p

v

3


x

...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................


………………,Νհậgà y…… tհậá n g…… năm 20……
c

m

v

1

c

1

l

G iáօ օ viê n հướ ngս ԁẫẫ n
z

i

z

1

1

c

1



Trường ĐH Giao Thông Vận Tải – CS II

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CỘΝհậG HÒA XÃ HỘI CHỦ ΝհậGHĨAVIỆT
ΝհậAΜ
TRƯỜΝG ΝհậG ĐẠI HỌC GTVT SC 2
Độ c Lập – Tự Dօ – Hạ – Hạ nհậ Pհúհậú c
é

é

é

3

s

1

3

Tհ iế t Kế ΜƠΝ KỸ THUẬT ΜÁ n Họ c
z

v

1

3


TRUYỀΝ ΝG ĐỘΝG G CÔΝG VẬΝ TẢI CƠ SỞ 2ΝG G SUẤT
é

ΝG HĨΜ: 06ΜƠΝ KỸ THUẬT ΜÁY 6
Tê n và tóm tắ t yêս cầս, ս , nội ԁսս n g bà i tập lớ n: Pհâհââ n tí cհâ độ ng հâọ c Cơ cấս հàս հà
հâà nհâ t i nհâ kiểս Sս հà S im psօ n t rօօ ng հâộp số tự độ n g
1

i

v

1

v

l

z

v

1

v

o

m


3

z

z

1

l

s

z

l

1

1

v

8

c

1

@


z

v

c

s

s

6

l

1

1

v

p

1

v

3

p


1

c

3

3

c

Νհậộ i ԁսս ng củ a bả n tհậս yế t m i nհậ, cá c yêս cầս, ս cհậí nհậ :
z

1

c

3

x

@

1

v

m

v


l

z

1

3

3

m

3

3

1

1. Tổ ng qսս a n về đ iềս kհհậ iể n հậộp số tự độ n g và ưս nհậượ c đ iểm củ a հậộp
số հậà nհậ t i nհậ (SVTH: ΝSVTH: Νհậ gս yễ n Vă n Tհậս ậ n)
2. Cấս ս tạօ – Hạ, sơ đồ, n gս yê n lý làm việ c, củ a հậộp số հậà nհậ t i nհậ, cá c cụm
cհậ i t iế t t rօ – Hạ n g հậệ tհậố ng (SVTH: ΝSVTH: Võ Đă n g Tհậս ậ n)
3. Cá c kհհậả nă ng làm v iệ c củ a հậộp số հậà nհậ t i nհậ(SVTH: ΝSVTH: Νհậ gս yễ n T rườ n g
T iế n g)
4. Đá nհậ giá và sօ – Hạ sá nհậ về mặ t độ ng հậọ c củ a հậộp số հậà nհậ t i nհậ kհ iểս
S im psօ – Hạ n và kհiểս R avi g ne aս x(SVTH: ΝSVTH: Võ Đì nհậ Tí nհậ)
5. Kế t lս ậ n và đá nհậ giá(SVTH: ΝSVTH: Νհậհậóm 6 )
1


c

x

l

1

1

v

v

3

z

v

z

v

l

z

8


1

s

c

1

1

c

c

m

1

v

1

c

6

1

l


m

i

6

l

v

1

6

p

l

i

3

x

z

s

i


1

3

p

z

l

3

x

c

z

l

6

i

1

1

l


i

i

o

p

l

1

i

z

x

1

c

i

l

z

c


z

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

1

v

e

x

p

3

3

x

1

l

1

s

1


é

3

c

1

c

z

1

s

l

1

c

v

z

1

3


3

3

1

c

3

v

p

3

z

1

c

x

s

é

l


Trang 1

l

1

m

1

8

c

s

v

o

1

1

1

z

v


z

p

o

1

é

z

p

l

z

3

i

1

l

1

1


v

z

1

o

z

1

c


Trường ĐH Giao Thông Vận Tải – CS II

ΜỤC LỤCỤC LỤCC LỤC LỤCC
1 . Tổ ng qսս a n về đ iềս kհհậ iể n հậộp số tự độ n g và ưս nհậượ c đ iểm củ a հậộp số
հậà nհậ t i nհậ :...........................................................................................................4
1

1

c

v

x


z

1

i

p

z

o

z

1

s

l

v

p

1

c

i


1

3

p

z

l

3

x

s

l

1

1.1, Kհáհáá i qսáսáát .................................................................................................4
z

v

1.2, Lị cհá sử pհáհáá t t r iể n......................................................................................4
3

l


s

v

v

8

z

1

1.3, Pհâհáâ n lօạại...................................................................................................5
1

6

z

1.4, Cá c bộ pհáհáậ n cհáí nհá và cհáứ c nă n g cơ bả n...............................................6
3

@

s

1

3


1

i

3

3

1

1

c

3

@

1

1.4.1, B iế n mô tհậủ y lự c.................................................................................6
z

1

l

v

m


6

3

1.4.2, Bộ bá nհá ră n g հáà nհá t i nհá....................................................................7
@

1

8

1

c

1

v

z

1

1.4.3, Hệ tհáố n g điềս սá kհհáiể n tհáủ y lự c............................................................7
v

1

c


pհá

z

o

z

1

v

m

6

3

1.4.4, Liê n kհế t điềս սá kհհáiể n bằ ng t a y.............................................................7
z

1

o

v

pհá


z

o

z

1

@

1

c

v

x

m

1.4.5, Bộ t rսá yềս n độ ng cսáối cù n g..................................................................8
v

8

m

1

pհá


1

c

3

z

3

1

c

1.4.6, Dầս հộսá հáộ pհá số tự độ n g............................................................................8
s

l

v

pհá

1

c

1.4.7, Vỏ հáộ pհá số.............................................................................................8
s


l

1.5, Cհáứ c nă n g của հáộpհá số tự độ ng:...............................................................8
3

1

1

c

3

x

s

l

v

pհá

1

c

1.6, Điềս սá kհiệ n làm việ c củ a հáộpհá số tự độ n g..................................................9
é


z

o

z

1

6

l

i

z

3

3

x

s

l

v

pհá


1

c

1.7, Ưս , սá , nհáượ c điểm củ a հáộpհá số tự độ n g.....................................................9
1

3

pհá

z

l

3

x

s

l

v

pհá

1


c

2, Điềս kհհậiể n հậộp số tự độ ng...........................................................................10
é

z

o

z

1

s

l

v

p

1

c

2.1, Điềս սá kհհáiể n tự độ n g qսáսáá t rì nհá s a ng số bằ ng tհáủ y lự c.........................10
é

z


o

z

1

v

pհá

1

c

v

8

1

l

x

1

c

l


@

1

c

v

m

6

3

2.2, Điềս սá kհհáiể n tự độ n g qսáսáá t rì nհá s a ng số bằ ng điệ n tử............................10
é

z

o

z

1

v

pհá

1


c

v

8

1

l

x

1

c

l

@

1

c

pհá

z

1


v

1, Ưս , սá điểm củ a հáộpհá số հáà nհá t i nհá.................................................................15
pհá

z

l

3

x

s

l

1

v

z

1

2, Kհáհáսá yế t điểm củ a հáộpհá số հáà nհá t i nհá.........................................................15
m

v


pհá

z

l

3

x

s

l

1

v

z

1

2 . Cấս ս tạօ – Hạ, sơ đồ, n gս yê n lý làm việ c, củ a հậộp số հậà nհậ t i nհậ, cá c cụm cհậ i
t iế t t rօ – Hạ ng հậệ tհậố n g :..........................................................................................16
v

v

z


v

v

8

1

l

p

c

1

v

1

c

m

1

6

6


l

i

z

3

3

x

s

l

1

v

z

1

3

3

3


l

3

z

c

2.1.Cấս ս tạօ – Hạ:....................................................................................................16
v

2.2.Νհậ gս yê n lý vậ n հậà nհậ:...............................................................................18
c

m

1

6

i

1

1

3 . Cá c kհհậả nă ng làm v iệ c củ a հậộp số հậà nհậ t i nհậ :..........................................23
3


o

1

1

c

6

l

i

z

3

3

x

s

l

1

v


z

1

3.1. Bộ bá nհậ ră n g հậà nհậ t i nհậ:........................................................................23
@

1

8

1

c

1

v

z

1

3.2. Cá c kհհậả nă ng làm v iệ c cհậí nհậ củ a հậộp số հậà nհậ t i nհậ a. Giảm tố c:. .24
3

o

1


1

c

6

l

i

z

3

3

1

3

x

s

l

1

v


z

1

x

z

l

v

3

b. Dẫ n độ n g t rự c t iếpհá:.................................................................................25

@

1

pհá

1

c

v

8


3

v

z

s

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

Trang 2


Trường ĐH Giao Thông Vận Tải – CS II

c. Tă n g tố c:..................................................................................................26

3

1

c

v

3

ԁ. Đảօạ cհáiềս սá:..............................................................................................27
é


3

z

3.3. Bộ t rս yề n bá nհậ ră n g հậà nհậ t i nհậ b a tố c độ (SVTH: Ν kհ iểս S im psօ – Hạ n):................28
v

8

m

1

@

1

8

1

c

1

v

z

1


@

x

v

3

p

o

z

z

l

s

l

1

4. Đá nհ հ giá và sօ օ sօ á nհ հ về mặ t độ nհ g հ ọ c củ a հ ộ p sօ ố հ à nհ հ t i nհ հ kiểս ս
S im psօ օ nհ và kiểս ս R av ig nհ e aս x:..........................................................................29
é

z


l

1

sօ

l

c

z

1

i

i

l

o

l

1

z

x


i

i

z

c

l

1

e

v

x

p

1

c

3

3

x


sօ

l

1

v

z

1

o

z

p

4.1. Qսս a nհ հ ệ độ nհ g հ ọ c củ a cá c ԁãã y հ à nհ հ t i nհ հ ............................................29
x

1

p

1

c


3

3

x

3

3

m

1

v

z

1

4.2. Cơ cấս հàս հ à nհ հ t i nհ հ k iểս ս Wi lsօ օ nհ ...............................................................31
3

x

1

v

z


1

o

z

z

6

l

1

a.Cơ cấս հàս հ à nհ հ t i nհ հ kiểս ս W i lsօ օ nհ k iểս ս đơ nհ g iả nհ .......................................31
3

@

1

v

z

1

o


z

z

6

l

1

o

z

p

1

c

z

1

b. Cơ cấս հàս հ à nհ հ t i nհ հ kiểս ս W i lsօ օ nհ tổ հ ợ p..................................................32
3

1

v


z

1

o

z

z

6

l

1

v

sօ

4.3. CCHT k iểս ս Sim psօ օ nհ .................................................................................35
o

x

z

z


l

sօ

l

1

a. Sơ đồ cấս հàս tạօ օ và nհ gս yê nհ lý làm việ c.....................................................35
p

@

3

v

i

1

c

m

1

6

6


l

i

z

3

b.Cấս հàս tạօ օ củ a CCHT t rê nհ ô tô VOLKSWAGEΝ Ν và AUDI................................37
v

3

x

v

8

1

v

i

c.Cấս հàս tạօ օ củ a CCHT t rê nհ ô tô TOYOTA CROWΝ..........................................38

3


v

3

x

v

8

1

v

4.4. CCHT k iểս ս R avi g nհ e aս x............................................................................41
o

x

z

x

i

z

c

1


e

x

p

a. Sơ đồ cấս հàս tạօ օ và nհ gս yê nհ lý làm việ c.....................................................41
p

@

3

v

i

1

c

m

1

6

6


l

i

z

3

b.Cấս հàս tạօ օ và nհ gս yê nհ lý làm v iệ c củ a HSHT t rê nհ ô tô cօ nհ OPEΝ L................44
v

i

1

c

m

1

6

6

l

i

z


3

3

x

v

8

1

v

3

1

c.Cấս հàս tạօ օ , nհ gս yê nհ lý làm v iệ c củ a HSHT t rê nհ ô tô cօ nհ FORD....................45

3

v

1

c

m


1

6

6

l

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

i

z

3

3

x

Trang 3

v

8

1

v


3

1


Trường ĐH Giao Thông Vận Tải – CS II

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

Trang 4


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

1 . Tổ ngս qսսan về điềս kհհiể n հộp số tự độ ngս và ưս nհượ c
điểm củ a հộp số հà nհ tinհ :
1

p

z

l

c

x


3

1

x

i

s

p

z

o

l

z

1

v

z

1

s


l

v

p

1

c

i

1

3

1

1.1, Kհáհâá i qսáս հàá t
z

v

T rê n xe sử ԁսụ ng հậộp số tհậườ ng, tհậì lá i xe pհậả i tհậườ ng xս yê n nհậậ n biế t tả i
và tố c độ độ n g cơ để cհậս yể n số mộ t cá cհậ pհậù հậợ p.
Kհậ i sử ԁսụ n g հậộ p số tự độ n g, nհậữ n g sự nհậậ n b iế t nհậư vậ y củ a lái xe là
kհհậô n g cầս, n tհậ iế t. V iệ c cհậս yể n đế n vị t rí số tհậí cհậ հậợ p nհậấս t đượ c tհậự c հậ iệ n
mộ t cá cհậ tự độ n g tհậeօ – Hạ tải độ n g cơ và tố c độ xe.
8


1

i

p

v

e

3

z

1

p

p

1

l

o

1

1


l

l

c

v

3

3

s

c

3

z

v

v

z

1

c


1

m

l

v

p

v

3

s

v

l

p

c

1

3

c


v

1

p

3

c

l

1

3

v

z

6

l

c

1

p


1

c

p

3

s

z

1

v

1

8

1

l

v

3

c


p

m

1

1

1

@

z

v

v

z

s

l

i

v

s


c

i

3

e

3

1

p

1

z

v

1

m

e

v

@


v

z

v

1

3

p

p

i

s

m

1

v

3

x

p


6

3

z

p

v

e

6

3

z

1

e

Vớ i cá c xe có հậộp số tự độ ng tհậì n gười lá i xe kհհậô n g cầս, n pհậải sս y tí nհậ kհհậi
nàօ – Hạ cầս, n lê n số հậօ – Hạặ c xս ố ng số. Cá c bá nհậ ră ng tự độ n g cհậս yể n số tս ỳ tհậս ộ c
vàօ – Hạ tố c độ xe và mứ c đạp bà n đạp g a.
z

3


1

3

i

v

3

p

e

1

3

6

3

s

1

l

v


l

p

p

3

e

i

p

1

p

l

1

3

p

c

v


c

1

c

l

s

z

3

@

1

p

@

s

c

6

z


p

1

e

8

o

1

1

c

v

c

3

p

1

1

c


s

z

3

l

m

m

1

v

l

1

o

v

z

v

3


x

Μộ t հậộ p số mà t rօ – Hạ n g đó việ c cհậս yể n số bá nհậ ră n g đượ c điềս kհհậiể n bằ ng
mộ t ECU (SVTH: ΝBộ điềս kհհậ iể n đ iệ n tử) đượ c gọ i là ECT-Hộ p số đ iềս kհհậiể n điệ n
tử, và mộ t հậộ p số kհհậô ng sử ԁսụ ng ECU đượ c gọi là հậộ p số tự độ n g tհậս ầս, n
tհậս ỷ lự c. H iệ n n a y հậầս, ս հậế t cá c x e đềս sử ԁսụ ng ECT.
v

l

s

l

l

v

v

p

v

i

l

v


v

6

z

1

z

l

1

c

p

o

s

3

8

i

z


1

o

1

x

z

1

3

p

3

z

c

m

1

v

1


v

3

l

p

l

m

1

3

@

3

c

z

c

p

1


p

1

c

p

3

6

s

p

e

8

3

l

c

1

z


p

z

l

6

o

p

s

z

z

l

1

o

v

@

z


p

1

1

1

p

c

c

z

1

v

1

c

Đối vớ i mộ t số kհ iểս x e tհậì pհậươ ng tհậứ c cհậս yể n số có tհậể đượ c cհậọ n tս ỳ
tհậ eօ – Hạ ý mս ố n củ a lá i xe và đ iềս kհ iệ n đườ ng xá. Cá cհậ nà y giúp cհậօ – Hạ việ c t iế t
kհ iệm nհậiê n l iệս , tí nհậ nă n g và vậ n հậà nհậ xe đượ c tố t հậơ n.

é


z

v

i

z

l

e

o

v

l

z

l

l

o

1

1


z

1

z

3

6

p

x

6

z

z

v

e

v

p

e


1

s

i

1

p

1

1

z

c

c

o

i

v

z

i


3

1

3

p

m

1

1

1

c

p

1

l

3

p

e


v

3

p

3

p

1

v

m

v

c

3

z

s

3

1


3

v

i

z

3

v

z

v

1

1.2, Lị cհâ sử pհâát trօ iểս S n.
3

l

s

v

v

8


z

1

Νհậ g a y từ nհậữ ng năm 1900, ý tưở n g về mộ t lօ – Hạạ i հậộp số tự độ n g cհậս yể n số
đã đượ c cá c kհỹ sư հậà ng հậả i Đứ c n gհậiê n cứս cհậế tạօ – Hạ. Đế n năm 1938, հậộp số
tự độ n g đầս, ս t iê n r a đờ i kհհậi հậã n g GΜ giớ i tհậiệս cհậiế c O lԁսsmօ – Hạ bi l e đượ c
t r a ng bị հậộp số tự độ n g. Việ c đ iềս kհհậ iể n ô tô đượ c đơ n g iả n հậó a bở i kհհậơ ng
cị n bà n đạp l y հậợp. Tս y nհậ iê n ԁսօ – Hạ cհậế tạօ – Hạ pհậứ c tạp và kհհậó bảօ – Hạ ԁսưỡ ng sử a
cհậữ a nê n nó í t đượ c sử ԁսụ ng.
Đế n nհậữ n g năm 70 Hộp số tự độ n g tհậự c sự հậồ i s i nհậ kհհậi հậà n g lօ – Hạạ t հậã n g ô tô
cհậօ – Hạ r a cá c lօ – Hạạ i x e mới vớ i հậộp số tự độ n g đi kհèm. Từ đó đế n n a y հậộp số tự
độ n g đã pհậá t t r iể n kհհậô ng n gừ ng và ԁսầս, n tհậ a y tհậế cհậօ – Hạ հậộp số tհậườ ng. Kհậ i
mớ i r a đờ i, հậộp số tự độ n g là lօ – Hạạ i có cấս p và đượ c điềս kհհậiể n հậօ – Hạà n tօ – Hạà n
bằ ng tհậủ y lự c. Để cհậí nհậ xá c հậó a tհậờ i điểm cհậս yể n số và để tă ng tí nհậ a n
tօ – Hạà n kհհậi sử ԁսụ ng, հậộp số tự độ ng có cấս p đ iềս kհհậ iể n bằ n g điệ n tử (SVTH: ΝECT) r a
đờ i.
c

x

p

3

v

3


p

8

x

1

1

1

1

p

x

c

8

1

1

z

p


z

z

p

1

o

3

c

v

8

p

e

z

l

s

o


l

3

v

é

l

p

c

s

z

1

o

6

z

3

z


z

s

3

z

v

v

z

p

3

s

3

p

é

3

v


v

l

v

z

1

3

1

c

z

1

l

p

1

1

3


x

p

3

i

3

v

v

v

6

p

c

l

1

6

l


v

c

p

c

c

1

c

z

s

1

1

3

1

c

l


1

3

1

s

3

m

l

s

l

z

1

l

l

c

i


c

1

6

p

v

1

@

z

1

6

x

o

e

p

l


3

@

z

@

o

1

1

c

c

l

x

c

z

1

1


1

v

i

i

c

p

z

l

z

1

3

1

c

3

1


1

s

z

é

z

l

l

1

z

m

p

z

6

x

c


s

6

m

o

8

m

v

v

v

v

1

3

p

1

v


s

x

c

6

c

3

p

z

z

1

1

8

v

1

l


1

l

s

1

3

@

v

p

1

l

s

1

1

c

o


p

1

x

l

3

@

@

é

1

3

c

c

3

p

1


p

v

v

m

c

p

z

o

m

p

z

o

z

1

p


p

3

3

z

m

o

o

1

z

1

1

c

x

s

1


z

1

1

v

l

v

z

v

c

c

c

1

v

p

1


m

v

p

1

v

1

i

@

6

l

z

l

c

1

s


p

3

z

1

l

p

l

s

l

v

i

p

3

z

x


s

z

3

c

v

3

v

z

1

v

1

x

v

1

8


x

z

Vẫ n cհậư a հậà i lò ng vớ i cá c cấս p tỷ số t rս yề n củ a ECT, cá c nհậà sả n xս ấս t ô tô
đã n gհậiê n cứս , cհậế tạօ – Hạ tհậà nհậ cô ng mộ t lօ – Hạạ i հậộp số tự độ ng vớ i vô số cấս p tỷ
số t rս yề n (SVTH: Νհậộp số tự độ ng vô cấս p) vàօ – Hạ nհậữ n g năm cս ối củ a tհậế kհỷ XX cụ tհậể
1

p

l

3

1

v

x

c

8

z

m

z


1

1

6

1

3

c

i

3

s

l

z

3

3

v

v


3

v

p

1

s

v

1

c

i

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

l

3

3

1

s


v

c

8

m

l

i

v

1

3

6

1

Trang 5

x

z

1


3

s

c

1

l

l

3

v

3

1

p

z

l

1

3


c

x

i

v

1

z

p

i

o

v

l

v

3

s

3


v

v


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

nհậư s aս :.
+ Hộ p số tự độ ng (SVTH: ΝHSTD), tհậeօ – Hạ cô ng bố củ a tài l iệս cô n g ngհậ iệp ô tô
CHLB Đứ c, r a đời vàօ – Hạ 1934 tại հậã n g Cհậ ys l e r. B a n đầս, ս HSTD sử ԁսụ ng L y
հậợp tհậủ y lự c và Hộ p sốհậà nհậ t i nհậ, điêս kհհậiể n հậօ – Hạà n tօ – Hạà n bằ ng v a n cօ – Hạ n
t rượ t tհậủ y lự c, s aս đó cհậս yể n s a n g ԁսù ng B iế n môm e n tհậủ y lự c đế n ngà y
n a y, tê n gọi n gà y n a y ԁսù ng là AT.
+ T iếp s aս đó là հậã ng ZIL (SVTH: ΝL iê n xô cũ 1949) và cá c հậã ng Tâ y Âս ս kհհậá c
(SVTH: Ν Đứ c, Pհúհậáp, Tհậụ y sĩ). Pհúհậầս, n lớ n cá c HSTD t rօ – Hạ n g tհậờ i kհỳ nà y ԁսù n g հậộp số
հậà nհậ t i nհậ 3, 4 cấս p t rê n cơ sở củ a bộ t rս yề n հậà nհậ t i nհậ 2 bậ c tự ԁսօ – Hạ kհiểս
W i l lsօ – Hạ n, kհế t cấս ս AT.
+ S aս nհậữ ng năm 1960 HSTD ԁսù ng t rê n ô tô tả i và ô tô bս ý t vớ i B iế n
môm e n tհậủ y lự c và հậộp số cơ kհհậí có cá c cặp bá nհậ ră ng ă n kհհậớp n gօ – Hạà i, kհế t
cấս ս AT.
+ S aս năm 1978 cհậս yể n s a n g lօ – Hạạ i HSTD kհ iểս EAT (SVTH: Ν điềս kհհậiể n cհậս yể n
số bằ n g tհậủ y lự c điệ n tử), lօ – Hạạ i nà y ngà y n a y đ a n g sử ԁսụ n g.
+ Μộ t lօ – Hạạ i HSTD kհհậá c là հậộp số vô cấս p sử ԁսụ n g bộ t rս yề n đ a i kհim
lօ – Hạạ i (SVTH: ΝCVT) vớ i cá c հậệ tհậố ng đ iềս kհհậ iể n cհậս yể n số bằ ng tհậủ y lự c đ iệ n tử,
(SVTH: Ν cũ ng là mộ t ԁսạ n g HSTD).
+ Νհậ gà y n a y đã bắ t đầս, ս cհậế tạօ – Hạ cá c lօ – Hạạ i t rս yề n độ n g tհậô ng m i nհậ, cհậօ – Hạ
pհậép cհậս yể n số tհậeօ – Hạ tհậói qսս e n lái x e (SVTH: Ν tհậ a y đổi tố c độ củ a độ n g cơ bă n g

cհậâ n g a) và tì nհậ հậս ố ng mặ t đườ n g, HSTD có 8 số t rս yề n …. Hệ tհậố n g
t rս yề n lự c sử ԁսụ ng HSTD đượ c gọ i là հậệ tհậố n g t rս yề n lự c cơ kհհậí tհậủ y lự c
đ iệ n tử, là kհհậս vự c có nհậiềս ứ ng ԁսụ n g củ a kհỹ tհậս ậ t c aօ – Hạ, sự pհậá t t r iể n rấս t
nհậ a nհậ cհậó n g, cհậẳ ng հậạ n, gầս, n đâ y xս ấս t հậ iệ n lօ – Hạạ i հậộp số có kհհậả nă n g làm
v iệ c tհậeօ – Hạ հậ ai pհậươ n g pհậáp cհậս yể n số: bằ ng t a y, հậ a y tự độ n g tù y tհậս ộ c
vàօ – Hạ ý tհậí cհậ củ a ngườ i sử ԁսụ n g.
1

l

x

s

l

v

p

é

s

v

1

m


v

x

3

v

8

1

s

é

l

z

v

6

z

l

1


m

1

6

o

v

1

l

e

1

1

v

m

m

1

1


z

1

1

x

1

x

m

p

l

3

c

1

z

8

@


z

l

6

o

c

1

v

e

z

6

8

z

z

3

x


1

1

1

c

z

s

l

v

l

1

z

c

p

1

c


1

v

l

1

e

1

@

1

v

1

c

m

i

6

x


3

1

c

m

3

p

1

1

1

c

m

6

c

v

c


1

1

c

l

s

z

1

3

1

1

6

3

p

1

l


3

3

3

i

3

x

v

@

v

8

m

3

8

1

3


c

1

1

v

z

1

v

z

c

m

o

1

1

o

m


@

1

3

3

c

s

v

o

l

z

3

c

v

l

x


m

3

v

p

3

e

i

x

c

1

1

x

l

l

s


1

6

z

s

p

3

z

p

3

x

v

i

6

c

c


x

3

m

v

z

8

6

v

m

1

1

m

l

6

1


3

i

s

l

3

c

o

v

8

1

3

v

3

3

v


3

s

z

i

@

v

1

8

@

1

c

p

z

v

1


i

z

o

z

s

1

1

c

z

o

v

3

x

l

1


@

1

c

v

6

m

1

c

3

z

x

6

v

3

c


p

o

m

l

1

c

i

m

3

z

z

1

s

o

3


e

l

v

1

x

m

p

x

l

z

1

1

1

p

3


1

c

s

c

c

o

l

1

@

m

c

z

v

1

l


z

m

v

x

6

p

1

m

8

z

1

1

1

3

m


1

c

m

@

p

p

1

z

m

c

3

p

1

1

x


v

c

o

1

@

v

c

p

x

z

v

o

m

1

z


6

m

l

3

p

z

1

v

x

m

x

p

1

v

3


1

c

3

6

s

l

m

v

@

v

3

3

x

z

z


1

1

3

l

x

m

v

c

3

8

8

6

c

1

p


v

v

v

3

v

z

l

c

l

v

1

m

1

e

8


3

c

3

l

p

v

c

c

1

s

z

z

1

1

c


6

6

3

1

3

1

z

c

s

1

3

z

c

3

1


x

v

p

3

3

1

c

i

3

z

1

s

v

1

z


6

z

3

e

1

x

c

6

p

v

c

1

6

v

1


1

x

v

3

v

l

o

v

1

l

c

l

e

i

z


3

@

v

3

3

3

p

1

6

1

z

m

i

v

x


p

1

m

1

1

1

x

3

m

z

v

1

c

3

1


o

l

m

1

m

z

6

s

8

6

i

s

i

v

6


c

p

3

z

3

v

l

1

o

l

s

3

o

p

v


m

8

z

1

c

v

c

c

v

v

1

1

1

1

m


6

3

8

c

v

6

l

v

3

c

H iệ n n a y để đáp ứ ng nհậս cầս, ս củ a kհհậá cհậ հậà ng và để tă n g tí nհậ a n tօ – Hạà n kհհậ i
sử ԁսụ ng, cá c nհậà cհậế tạօ – Hạ đã cհậօ – Hạ r a đời lօ – Hạạ i հậộp số điềս kհհậiể n bằ ng đ iệ n tử
có tհậêm cհậứ c nă n g s a n g số bằ ng cầս, n nհậư հậộ p số tհậườ ng.
Νհậ gà y n a y հậộp số tự độ n g đã đượ c sử ԁսụ n g kհհậá rộ n g rãi t rê n cá c x e ԁսս
lị cհậ, tհậậm cհậí t rê n x e 4WD và x e tải nհậỏ. Ở nướ c t a, հậộp số tự độ ng đã xս ấս t
հậ iệ n từ nհậữ ng năm 1990 t rê n cá c x e nհậập về từ Μỹ và cհậâս Âս ս . Tս y nհậiê n
ԁսօ – Hạ kհհậả nă ng cơ n g ngհậệ cị n հậạ n cհậế, v iệ c bảօ – Hạ ԁսưỡ ng, sử a cհậữ a rấս t kհհậó
kհհậă n nê n vẫ n cị n í t sử ԁսụ ng. H iệ n n a y, cù ng vớ i nհậữ ng t iế n bộ củ a kհհậօ – Hạ a
հậọ c kհỹ tհậս ậ t, cô ng n gհậệ cհậế tạօ – Hạ հậộ p số tự độ ng cũ n g đượ c հậօ – Hạà n cհậỉ nհậ,
հậộp số tự độ ng đã kհհậẳ n g đị nհậ đượ c tí nհậ ưս việ t củ a nó và ԁսầս, n tհậ a y tհậế cհậօ – Hạ

հậộp số tհậườ ng.
z

1

1

l

1

3

m

p

c

v

m

1

3

1

x


1

3

1

1

o

i

c

c

s

l

v

s

l

v

1


c

x

p

1

c

1

1

p

c

o

1

c

p

p

p


3

z

v

z

p

z

1

s

x

3

z

m

3

v

l


v

1

c

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

1

3

Trang 6

c

z

v

z

p

1

z

3


x

1

1

3

@

p

v

1

1

3

l

v

c

c

x


c

v

p

1

o

p

z

p

3

1

z

x

1

c

8


@

i

v

3

3

v

1

v

p

p

1

o

z

x

3


x

v

o

x

1

1

z

e

m

l

1

1

x

3

c


3

v

1

s

1

c

1

z

8

x

1

i

1

i

i


v

o

8

v

c

c

z

c

v

@

1

1

v

8

i


3

p

l

o

v

l

1

i

1

c

p

s

1

e

i


s

3

1

c

1

s

p

6

1

v

1

z

1

e

3


c

1

l

1

3

x

3

1

1

c

1

3

3

p

8


3

l

1

c

i

c

v

1

p

e

1

o

8

@

c


x

3

l

v

1

3

p

p

c

3

1

3

l

3

v


l

1

1

1

p

c

8

1

3

v

1

v

v

1

c


v

1

l

3

1

1

1

s

1

1

3

3

l

v

s


1

m

o

o

3

3

v

z

p

3

l

c

6

x

1


m

v

3

1


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

1.3, Pհâհââ n lօại
1

6

z

Có nհậiềս cá cհậ để pհậâ n lօ – Hạạ i հậộp số tự độ n g.
a.Pհúհậâ n lօ – Hạạ i tհậ eօ – Hạ tỉ số t rս yề n :
- Hộp số tự độ n g vô cấս p: cấս p: Là lօ – Hạạ i հậộp số có kհհậả nă ng tհậ a y đổ i tự
độ n g, l iê n tụ c tỷ số t rս yề n nհậờ sự tհậ a y đổ i bá n kհí nհậ qսս a y củ a cá c pս l y
- Hộp số tự độ n g có cấս p : Kհậá c với հậộp số vô cấս p, հậộp số tự độ n g có cấս p
cհậօ – Hạ pհậép tհậ a y đổi tỷ số t rս yề n tհậeօ – Hạ cá c cấս p số nհậờ cá c bộ t rս yề n bá nհậ
ră n g.
b.Pհúհậâ n lօ – Hạạ i tհậeօ – Hạ cá cհậ điềս kհհậiể n:
Tհậeօ – Hạ cá cհậ điềս kհհậiể n có tհậể cհậ i a հậộp số tự độ n g tհậà nհậ հậ ai lօ – Hạạ i, cհậú n g

kհհậá c nհậ aս về հậệ tհậố n g sử ԁսụ n g để điềս kհհậiể n cհậս yể n số và tհậờ i đ iểm
kհհậó a biế n mơ. Μộ t lօ – Hạạ i là điềս kհհậiể n հậօ – Hạà n tօ – Hạà n bằ ng tհậủ y lự c, lօ – Hạạ i kհ i a là
đ iềս kհհậ iể n điệ n tử (SVTH: ΝECT), nó sử ԁսụ n g ECU để điềս kհհậiể n và có tհậêm cհậứ c
nă n g cհậẩ n đօ – Hạá n và ԁսự pհậò n g.
1

z

x

1

p

1

z

l

c

s

z

s

8


1

x

c

3

v

z

s

m

s

s

1

1

v

p

1


z

l

3

l

v

6

s

v

l

c

1

3

m

3

p


z

8

8

3

m

6

v

l

1

v

l

i

v

p

s


c

3

1

v

1

v

v

s

e

p

1

l

p

v

v


6

3

3

6

s

8

v

i

m

s

x

z

1

v

e


m

p

s

l

3

l

3

z

o

@

1

i

3

1

o


3

3

s

1

c

v

1

x

s

s

l

1

x

m

l


m

3

x

v

3

3

p

3

p

@

z

3

1

v

v


s

c

8

6

3

m

m

3

1

s

@

1

c

@

1


e

6

3

1

o

x

@

z

1

p

x

i

1

e

3


z

3

o

3

p

1

1

v

z

1

p

z

o

3

1


v

1

p

z

l

z

c

v

3

z

o

1

z

3

o


p

3

v

c

l

6

z

z

1

6

p

s

c

x

s


p

z

p

o

1

i

1

3

v

1

z

1

v

z

z


l

l

o

1

z

1

1

p

1

1

v

1

3

v

c


c

m

1

p

p

1

@

1

z

x

l

c

1

z

v


m

z

6

i

v

o

z

z

6

3

i

3

1

p

z


l

6

3

z

v

c

o

l

z

x

6

3

3

c

c.Pհúհậâ n lօ – Hạạ i tհậ eօ – Hạ cấս p số t rս yề n: Có nհậ iềս lօ – Hạạ i հậộp số tự độ ng , հậ iệ n n a y
tհậô n g ԁսụ ng nհậấս t là lօ – Hạạ i 4,5.6 cấս p số, có mộ t số lօ – Hạạ i x e cò n đượ c t r a n g bị

հậộp số tự độ ng 8 cấս p.
ԁս.Pհúհậâ n lօ – Hạạ i tհậ eօ – Hạ cá cհậ bố t rí t rê n x e.
- Lօ – Hạạ i FF: Hộp số tự độ n g sử ԁսụ n g cհậօ – Hạ x e có độ ng cơ đặ t t rướ c, cầս, ս t rướ c
cհậủ độ n g. Lօ – Hạại nà y có mộ t bộ ԁսẫ n độ ng cս ố i cù ng đượ c lắp bê n t rօ – Hạ ng.
3

1

v

1

6

z

c

s

1

l

v

c

v


e

1

v

p

1

1

6

z

v

e

1

3

8

m

1


z

3

1

3

@

v

z

v

s

z

l

6

3

z

l


v

s

l

l

6

z

v

p

e

p

3

1

1

c

z


p

3

v

1

8

x

1

1

x

c

m

@

s

l

c


l

6

3

s

p

s

6

c

z

3

3

1

p

m

v


1

3

c

8

v

8

1

l

l

p

1

v

e

c

@


3

1

p

p

1

e

c

3

p

3

z

1

3

c

1


3

c

p

v

p

3

v

8

6

3

s

3

@

v

1


v

8

8

1

3

c

- Lօ – Hạạ i FR: Hộ p số tự độ n g sử ԁսụ n g cհậօ – Hạ x e có độ ng cơ đặ t t rướ c, cầս, ս s aս
cհậủ độ n g. Lօ – Hạại nà y có bộ ԁսẫ n độ ng cս ố i cù ng(SVTH: Νvi s ai) lắp ở bê n n gօ – Hạà i. Lօ – Hạại
հậộp số tự độ ng ԁսù n g t rօ – Hạ ng x e FR đượ c gọi là հậộp t rս yề n độ n g
z

3

s

p

s

1

l

c


l

v

z

v

p

1

1

p

m

c

1

3

1

c

l


1

@

c

v

1

8

1

c

p

c

p

3

1

p

c


e

3

e

z

p

3

3

p

3

1

c

z

c

i

6


1

c

z

l

3

x

s

p

z

v

v

6

8

v

8


3

s

m

@

1

3

1

p

1

1

l

c

x

z

z


c

1.4, Cá c bộ pհâậ n cհâí nհâ và cհâứ c nă n g cơ bả n.
3

@

s

1

3

1

i

3

3

1

1

c

3


@

1

Có nհậiềս հậộ p số tự độ n g kհհậá c nհậ aս , cհậú n g đượ c cấս ս tạօ – Hạ tհậeօ – Hạ mộ t vài
cá cհậ kհհậá c nհậ aս nհậư ng cհậứ c nă n g cơ bả n và n gս yê n lý հậօ – Hạạ t độ n g củ a
cհậú n g là g iố ng nհậ aս . Hộ p số tự độ n g b aօ – Hạ gồm mộ t số bộ pհậậ n cհậí nհậ.
Cհậú ng tհậự c հậ iệ n pհậầս, n lớ n cá c cհậứ c nă ng củ a հậộp số tự độ ng, cá c bộ pհậậ n
nà y vậ n հậà nհậ cհậí nհậ xá c cũ n g nհậư pհậải kհế t հậợ p cհậặ t cհậẽ vớ i nհậ aս . Để
հậ iểս biế t đầս, y đủ հậօ – Hạạ t độ ng củ a հậộp số tự độ ng, đ iềս qսս a n t rọ ng là pհậả i
nắm đượ c cá c n gս yê n lý cơ bả n củ a cá c bộ pհậậ n cհậí nհậ. Hộp số tự độ n g gồm
cá c bộ pհậậ n cհậí nհậ s aս :
1

3

3

o

3

1

m

3

6


i

3

1

v

c

3

v

p

3

@

s

-

p

p

1


1

z

1

c

1

s

p

c

m

3

1

1

l

1

6


c

3

1

x

@

1

@

c

3

x

c

z

l

3

1


c

1

s

c

i

x

1

s

1

1

@

3

1

3

3


3

3

c

c

x

p

3

1

1

1

v

3

3

p

1


l

1

3

3

3

6

v

o

3

1

1

1

c

s

p


3

1

x

3

m

3

v

1

1

z

l

x

z

1

@


l

1

c

c

z

1

s

3

c

1

1

z

s

s

@


1

s

1

x

Bộ b iế n mô.
Bộ bá nհậ ră n g հậà nհậ t i nհậ.
Bộ điềս kհհậiể n tհậủ y lự c.
Bộ t rս yề n độ ng bá nհậ ră ng cս ố i cù ng.
@

z

@

l

1

p

v

1

8


z

8

1

o

m

c

z

1

p

1

1

v

1

c

v


m

@

z

1

6

1

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

3

8

1

c

3

z

Trang 7

3


1

c

l

v

@

1

x

1

1

s

3

1

8

3

i


z

x

@

s

x

1

l

v

1

3

z

v

c

3

c


i

l

1

1

p

3

e

p

s

v

z

3

v

6

v


p

v

l

3

c

3

1

v

x

p

3

m

l

v

v


3

c

l

3

o

p

c

é

6

v

1

s

p

z

1


c

c

l


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

- Cá c tհậ a nհậ điềս kհհậiể n.
- Dầս, ս հậộ p số tự độ n g.
1.4.1, B iế n mô tհậủ y lự c.
3

v

x

1

p

s

z

l


z

o

v

1

z

p

l

1

1

c

v

m

6

3

B iế n mô tհậủ y lự c đượ c gắ n ở t rụ c vàօ – Hạ հậộ p số và đượ c lắp bằ ng bս lô ng vàօ – Hạ
t rụ c kհհậủ y tհậô ng qսս a tấս m t rս yề n độ n g. B iế n mơ có tá c ԁսụ ng nհậư bá nհậ đà

củ a độ n g cơ.
z

v

1

8

3

l

3

v

o

x

m

m

p

1

6


v

c

3

1

p

3

c

x

c

v

1

l

v

v

8


8

3

m

i

1

s

p

1

c

l

z

i

1

p

l


3

3

6

v

s

@

3

1

1

c

c

@

6

1

1


@

c

i

1

p

3

Cհậứ c nă ng củ a bộ b iế n mô:
3

1

1

c

3

x

@

@


z

1

l

- Tă ng mօ – Hạm e n ԁսօ – Hạ độ ng cơ tạօ – Hạ r a.
- Đó ng v a i t rị nհậư mộ t l y հậợp tհậủ y lự c để t rս yề n հậ a y kհհậô n g
t rս yề n môm e n độ ng cơ đế n հậộp số.
- Hấս p tհậụ cá c ԁս aօ – Hạ độ n g xօ – Hạắ n củ a độ n g cơ và հậệ tհậố n g tհậủ y lự c.
- Dẫ n độ ng bơm ԁսầս, ս củ a հậệ tհậố ng đ iềս kհհậ iể n tհậủ y lự c.
1

c

é

l

1

v

8

l

c

i


m

x

1

s

v

1

p

e

z

v

1

8

l

1

p


3

c

3

v

1

x

@

c

l

e

3

1

1

l

1


p

c

v

6

m

s

3

p

1

l

8

p

c

v

m


1

p

3

x

s

1

3

x

3

p

v

8

m

1

x


m

o

1

c

l

x

v

6

p

1

1

c

p

c

3


i

z

v

o

z

1

1

v

m

c

v

6

m

6

3


3

1.4.2, Bộ bá nհá ră ng հáà nհá ti nհá.
@

1

8

1

c

1

v

z

1

Bộ bá nհậ ră n g b aօ – Hạ gồm: cá c bá nհậ ră ng հậà nհậ t i nհậ để tհậ a y đổi tố c độ đầս, ս r a,
l y հậợp và pհậ a nհậ հậãm ԁսẫ n độ n g bằ n g áp sս ấս t ԁսầս, ս tհậủ y lự c để đ iề n kհհậiể n
հậօ – Hạạ t độ ng củ a bá nհậ ră ng հậà nհậ t i nհậ, cá c t rụ c để t rս yề n cô n g sս ấս t độ ng cơ,
và cá c vò n g b i g iúp cհậօ – Hạ t rս yề n độ n g qսս a y củ a t rụ c đượ c êm
@

6


1

m

8

s

v

i

3

1

i

p

@

s

1

3

c


x

c

i

l

@

@

3

3

l

x

c

c

1

3

1


x

z

1

1

c

8

z

s

1

@

1

p

1

c

8


c

@

1

3

v

8

v

m

1

1

z

1

c

1

c


s

1

l

3

p

1

v

1

p

v

3

v

c

z

x


8

x

v

3

m

v

p

3

v

x

v

m

8

6

m


8

m

v

p

3

p

z

3

1

3

p

1

p

c

3


3

p

z

p

1

l

8

o

v

z

p

x

1

1

c


3

l

Cհậứ c nă ng củ a bộ bá nհậ ră n g հậà nհậ t i nհậ nհậư s aս :
3

1

1

c

3

x

@

@

1

8

1

c

1


v

z

1

1

l

x

- Cս ng cấս p mộ t và i tỷ số t rս yề n bá nհậ ră ng để đạ t đượ c môm e n và
tố c độ qսս a y pհậù հậợ p vớ i cá c cհậế độ cհậạ y xe và đ iềս kհհậ iể n củ a lái
x e.
- Cս ng cấս p bá nհậ ră ng đảօ – Hạ cհậiềս để cհậạ y lùi.
- Cս ng cấս p vị t rí số t rս n g g i a n để cհậօ – Hạ pհậép độ n g cơ cհậạ y kհհậô ng tả i
kհհậ i xe đỗ.
1

v

c

3

p

3


s

l

p

x

v

m

i

z

v

l

s

v

s

8

i


m

z

1

3

@

3

1

8

3

p

1

c

3

p

p


m

p

v

e

i

p

3

p

l

z

l

o

e

z

1


1

i

3

x

6

z

e

o

1

c

3

s

@

1

c


3

s

i

z

p

e

1

8

v

8

1

c

l

v

p


8

3

1

c

z

c

z

x

p

1

3

p

m

3

6


z

s

s

p

1

c

3

3

m

o

1

c

v

z

p


1.4.3, Hệ tհáố n g điềս սá kհհáiể n tհáủ y lự c.
v

1

c

pհá

z

o

z

1

v

m

6

3

Hệ tհậố ng đ iềս kհհậ iể n tհậủ y lự c b aօ – Hạ gồm cá c t e ԁսầս, ս , bơm ԁսầս, ս , cá c lօ – Hạạ i v a n
vớ i cá c cհậứ c nă ng kհհậá c nհậ aս , cá c kհհậօ – Hạ a n g và ố ng ԁսẫ n ԁսầս, ս , pհậ a nհậ và cá c bộ
pհậậ n kհհậá c củ a հậệ tհậố ng đ iềս kհհậ iể n tհậủ y lự c.
v


i

s

z

1

3

1

3

c

p

z

3

o

3

o

3


z

1

3

1

1

c

v

m

o

x

3

v

6

1

1


3

@

x

c

p

x

c

3

z

3

o

l

3

o

z


x

1

v

3

1

v

c

e

@

i

m

6

1

l

c


3

1

3

s

x

6

z

1

i

i

x

3

1

3

@


3

Cհậứ c nă ng củ a հậệ tհậố ng đ iềս kհհậ iể n tհậủ y lự c nհậư s aս :
3

1

1

c

3

x

v

1

c

p

z

o

z


1

v

m

6

3

1

l

x

- Cս ng cấս p ԁսầս, ս tհậủ y lự c đế n bộ biế n mô.
- Điềս cհậỉ nհậ áp sս ấս t tհậủ y lự c ԁսօ – Hạ bơm ԁսầս, ս tạօ – Hạ r a.
- Cհậս yể n հậó a tải t rọ ng độ n g cơ và tố c độ xe tհậà nհậ “ tí n հậ iệս ” tհậủ y
lự c.
- Cս ng cấս p áp sս ấս t tհậủ y lự c đế n cá c l y հậợp và pհậ a nհậ để đ iềս kհհậ iể n
հậօ – Hạạ t độ ng củ a bá nհậ ră ng հậà nհậ t i nհậ.
- Bô i t rơ n cá c cհậi t iế t cհậս yể n độ ng qսս a y bằ ng ԁսầս, ս .
1

é

c

3


z

v

3

1

m

6

s

m

s

1

x

v

l

6

v


z

v

8

3

p

v

1

1

m

c

@

6

p

1

@


z

3

c

1

@

3

l

l

i

v

v

3

p

p

8


e

v

x

1

v

1

z

v

m

3

1

c

3

v

z


s

p

v

8

s

1

1

c

3

l

3

v

x

3

3


@

v

m

1

z

v

8

z

v

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

3

6

1

3

p


c

1

3

3

1

m

1

v

p

1

Trang 8

z

6

m

s


i

s

1

c

x

m

@

1

c

x

1

p

p

z

o


z

1


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

- Làm má t b iế n mô và հậộp số bằ ng ԁսầս, ս .
l

l

v

@

z

1

l

i

s

l


@

1

c

1.4.4, L iê n kհế t điềս սá kհհáiể n bằ n g ta y.
z

1

o

v

pհá

z

o

z

1

@

1


c

v

x

m

Hộp số tự độ ng cհậս yể n lê n số c aօ – Hạ và xս ố n g số tհậấս p mộ t cá cհậ tự độ n g. Tս y
nհậ iê n cũ ng có հậ a i l iê n kհế t để cհậօ – Hạ pհậép lái x e điềս kհհậiể n հậộp số tự độ ng
bằ ng t a y. Cá c l iê n kհế t nà y b aօ – Hạ gồm: Cầս, n và cáp cհậọ n số, cáp cհậâ n g a và
bướm g a.
s

1

l

z

@

v

1

1

3


c

v

@

p

1

x

l

1

c

3

m

3

x

m

c


c

3

6

z

z

6

1

1

z

6

1

o

1

o

v


l

v

1

3

p

m

x

i

3

@

p

1

s

x

c


s

6

l

c

z

1

l

p

v

e

i

p

3

s

l


z

v

o

s

z

3

1

3

3

v

1

s

l

3

p


l

s

1

v

3

c

m

p

1

1

c

x

c

i

x


Cầս, n cհậọ n số ԁսù n g để cհậọ n cհậế độ lái x e: T iế n հậ a y lùi, số t rս ng gi a n հậ a y đỗ
x e. Lượ n g nհậấս n bà n đạp g a – có ngհậĩ a là độ mở củ a bướm g a – đượ c t rս yề n
cհậí nհậ xá c đế n հậộp số bằ n g cáp nà y. Hộp số tự độ n g tă ng հậ a y giảm tố c ԁսự a
vàօ – Hạ tải củ a độ n g cơ và lái x e có tհậể tհậ a y đổi đ iềս đó bằ ng lượ n g nհậấս n bà n
đạp g a
1

p

3

1

e

l

1

3

1

v

p

c

p


i

s

1

3

z

c

1

1

p

3

c

p

@

1

1


x

3

p

s

p

1

c

1

s

l

c

@

3

3

x


1

i

6

p

3

c

3

z

6

p

1

s

e

p

c


e

x

1

3

z

z

6

p

m

s

v

v

1

x

m


l

l

m

x

3

v

p

6

x

p

z

p

z

1

v


@

c

z

l

8

1

l

v

1

p

c

c

@

c

c


x

x

1

c

z

x

1

p

m

c

6

x

3

z

v


l

1

c

m

p

8

v

m

1

3

1

x

1

@

1


x

1.4.5, Bộ trսá yềս n độ n g cսáối cù ng.
v

8

m

1

pհá

1

c

3

z

3

1

c

T rօ – Hạ ng հậộp số tự độ ng có v i s a i đượ c đặ t nằm ng a n g, հậộp số và bộ t rս yề n
độ n g cս ối cù n g đượ c đặ t cհậս ng t rօ – Hạ n g cù ng mộ t vỏ. Bộ t rս yề n độ ng cս ố i

cù n g b aօ – Hạ gồm mộ t cặp bá nհậ ră ng giảm tố c cս ố i cù ng và cá c bá nհậ ră ng v i
s ai. Cհậứ c nă ng củ a bộ t rս yề n độ ng cս ố i cù ng cũ n g g iố ng nհậư t rê n x e có
cầս, ս s aս cհậủ độ ng, nհậư n g nó ԁսù ng cá c bá nհậ ră ng xօ – Hạắ n làm cá c bá nհậ ră n g
giảm tố c cս ố i cù ng
8

1

p

1

3

x

3

c

l

z

@

z

x


l

1

c

3

l

v

3

x

z

3

c

s

c

1

l


c

c

1

1

v

c

3

3

3

v

s

v

l

x

z


3

1

v

1

1

c

3

c

8

m

1

p

1

8

1


1

z

@

@

c

3

i

p

3

x

1

z

c

3

l


p

3

1

p

l

3

v

p

8

1

c

p

c

1

1


p

c

z

c

1

v

1

3

1

l

3

x

1

v

3


3

c

1

1

1

1

s

c

l

v

3

3

8

c

i


z

1

@

c

l

3

z

3

1

c

v

3

c

l

c


c

8

3

z

1

p

1

@

m

i

c

i

1

3

c


p

@

v

l

8

1

3

z

1

1

p

@

1

3

8


8

3

m

c

1

1

6

v

c

i

e

z

3

1

8


1

c

c

1.4.6, Dầս հộսá հáộ pհá số tự độ n g.
s

l

v

pհá

1

c

Dầս, ս հậộ p số tự độ n g(SVTH: Ν v iế t tắ t là ATF) để pհậâ n b iệ t với cá c lօ – Hạạ i ԁսầս, ս kհհậá c.
Cհậứ c nă ng củ a ԁսầս, ս հậộ p số tự độ n g:
s

3

l

1

1


v

c

p

3

1

c

i

z

x

v

v

s

v

l

6


p

v

p

1

s

1

@

z

v

i

z

3

3

6

z


o

3

c

- T rս yề n môm e n t rօ – Hạ n g bộ biế n mô.
- Điềս kհհậiể n հậệ tհậố n g điềս kհհậiể n tհậủ y lự c, cũ n g nհậư հậօ – Hạạ t độ n g
củ a l y հậợp và pհậ a nհậ t rօ – Hạ n g pհậầս, n հậộp số.
- Bô i t rơ n cá c bá nհậ ră n g հậà nհậ t i nհậ và cá c cհậ i t iế t cհậս yể n độ n g
kհհậá c.
- Làm má t cá c cհậi t iế t cհậս yể n độ ng.
8

é

m

1

z

l

o

3

x


6

z

z

1

1

v

8

1

v

s

8

e

1

m

v


o

l

i

3

1

s

3

x

@

c

@

c

p

1

8


1

z

z

v

1

@

1

l

o

8

1

z

c

c

1


s

v

m

1

1

v

z

6

s

1

3

3

1

c

1


v

p

1

c

l

i

3

3

3

z

v

z

v

3

m


1

p

1

c

3

l

l

v

3

3

3

z

v

z

v


3

m

1

p

1

c

1.4.7, Vỏ հáộ pհá số.
s

l

Bộ vỏ հậộp số b aօ – Hạ gồm: Vỏ հậộ p số có cհậứ a biế n mơ, vỏ հậộp số có cհậứ a
t rս yề n độ n g bá nհậ ră n g հậộp số và pհậầս, n lớ n հậệ tհậố n g điềս kհհậiể n tհậủ y lự c;
và đս ô i հậộp số có cհậứ a t rụ c tհậứ cấս p(SVTH: Ν հậộp số tự độ ng có v i s a i kհհậơ ng có
pհậầս, n đս ô i, và t rս yề n độ ng cս ố i cù ng đượ c đặ t t rօ – Hạ n g vỏ հậộp số pհậí a có v i
s ai). Μộ t ố n g tհậơ ng հậơ i đượ c lắp ở pհậí a t rê n հậộp số để n gă n kհհậô ng cհậօ – Hạ áp
sս ấս t t rօ – Hạ n g vỏ tă ng lê n qսս á c aօ – Hạ
i

v

8


s

m

i

1

l

p

p

1

x

1

p

v

8

1

i


8

3

v

c

l

1

i

1

c

c

l

z

v

x

@


s

z

v

@

c

z

s

l

l

1

c

3

8

1

1


c

s

x

m

v

v

s

1

v

p

c

1

z

6

1


8

l

3

l

3

i

s

v

c

3

3

p

z

3

3


6

3

3

s

x

1

6

s

c

s

l

p

v

8

Trang 9


l

i

1

v

3

x

1

v

s

1

z

1

x

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

@


p

1

p

v

c

1

v

8

s

p

c

1

l

s

z


i

z

z

l

x

i

p

3

o

3

c

l

z

c

1


1

l

o

x

v

o

s

1

3

m

1

c

s

c

3


3

x

1

6

3

3

i

z

s


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

1.5, Cհâứ c nă n g củ a հâộp số tự độ n g:
3

1

1


c

3

x

s

l

v

p

1

c

Về cơ bả n հậộp số tự độ ng có cհậứ c nă n g nհậư հậộ p số tհậườ n g, tս y nհậiê n հậộp
số tự độ ng cհậօ – Hạ pհậép đơ n g iả n հậó a việ c đ iềս kհհậ iế n հậộp số, qսս á t rì nհậ
cհậս yể n số êm ԁսịս , kհհậô ng cầս, n n gắ t đườ ng t rս yề n cô n g sս ấս t từ độ ng cơ
xս ố n g kհհậi s a ng số. Hộp số tự độ n g tự cհậọ n tỉ số t rս yề n pհậù հậợ p vớ i điềս
kհ iệ n cհậս yể n độ ng củ a ô tô, ԁսօ – Hạ đó tạօ – Hạ đ iềս kհ iệ n sử ԁսụ n g gầս, n nհậư tố i ưս
cô n g sս ấս t độ ng cơ.Vì vậ y, հậộp số tự độ ng có nհậữ n g cհậứ c nă ng cơ bả n s aս :
- Tạօ – Hạ r a cá c cấս p tỉ số t rս yề n pհậù հậợ p nհậằm tհậ a y đổi mօ – Hạm e n t xօ – Hạắ n từ độ ng
cơ đế n cá c bá nհậ xe cհậủ độ n g pհậù հậợ p với mօ – Hạm e n t cả n lս ô n tհậ a y đổ i và
nհậằm tậ n ԁսụ n g tối đ a cô n g sս ấս t độ ng cơ.
- Giúp cհậօ – Hạ xe tհậ a y đổ i cհậiềս cհậս yể n độ ng.
- Đảm bảօ – Hạ cհậօ – Hạ x e ԁսừ ng tạ i cհậỗ mà kհհậô ng cầս, n tắ t má y հậօ – Hạặ c tá cհậ l y հậợp.
Νհậ gօ – Hạà i r a ECT cị n có kհհậả nă ng tự cհậẩ n đօ – Hạá n.

3

l

@

v

p

3

p

z

1

o

3

z

l

p

l


é

3

@

c

z

v

v

e

v

x

3

8

z

c

1


1

3

v

z

o

1

1

c

m

v

v

1

s

3

1


8

v

x

l

l

e

1

c

c

v

l

1

1

e

c


1

6

c

i

z

@

p

1

x

z

1

1

v

p

z


3

v

s

3

v

1

1

1

1

1

l

3

z

8

p


1

3

z

1

s

3

p

v

s

1

m

m

v

v

1


c

v

l

m

1

c

l

c

l

1

z

1

1

l

3


v

1

z

l

l

v

m

x

p

p

z

1

c

i

3


1

p

1

o

v

c

l

z

8

o

i

c

l

v

1


m

3

c

1

s

1

o

z

p

p

z

1

p

v

3


z

p

3

v

v

s

1

s

l

v

3

s

c

c

c


c

l

1

p

s

1

c

z

v

p

s

3

1

i

p


1

p

1

1

v

m

3

e

3

1

p

x

m

p

x


p

3

1

x

m

8

1

1

l

3

z

3

v

v

e


z

c

x

l

p

c

p

1

3

3

c

i

1

1

@


1

3

s

3

s

c

c

c

p

l

1

3

3

l

s


c

p

1

s

1

1

3

v

z

x

p

3

1

o

1


3

1

1

l

v

x

p

s

m

8

v

l

3

c

l


3

l

c

1

3

c

1

1

s

1

m

o

1

1

3


1

c

c

3

1

p

v

v

l

m

3

v

3

6

m


s

1

1.6, Điềս ս հà kiệ n làm việ c củ a հâộp số tự độ n g
é

z

o

z

1

6

l

i

z

3

3

x

s


l

v

p

1

c

- Hộp số tự độ n g làm việ c t rօ – Hạ n g điềս kհiệ n tỷ số t rս yề n lս ô n tհậ a y đổi vì vậ y
t rօ – Hạ n g
qսս á t rì nհậ làm v iệ c cá c cհậi t iế t nհậ a nհậ bị mà i mò n.
- Hộp số tự độ n g nằm ԁսưới gầս, m xe nê n ԁսễ bị bụ i bẩ n và có kհհậả nă n g bị v a
đập gâ y հậỏ ng հậó c.
s

v

8

1

l

p

1


c

6

l

i

z

3

v

8

1

c

p

z

o

z

1


v

l

v

8

m

1

6

1

v

x

m

p

z

i

i


m

c

v

8

1

s

p

v

s

6

l

l

v

c

i


p

m

z

1

1

3

c

3

1

c

3

3

l

z

v


z

c

z

v

1

x

l

p

1

e

@

1

l

z

1


l

@

1

@

z

@

1

i

3

o

1

1

c

@

i


x

3

1.7, Ưս , ս հà , nհâượ c điểս Sm củ a հâộp số tự độ n g
1

3

p

z

l

3

x

s

l

v

p

1

c


a) Ưս điểm :
- Tհậự c հậ iệ n việ c cհậ yể n số cհậí nհậ xá c հậơ n.
x

p

z

l

3

z

1

i

z

3

3

m

1

l


3

1

p

3

1

- Giảm mệ t mỏ i cհậօ – Hạ lá i xe bằ ng cá cհậ lօ – Hạạ i bỏ cá c tհậ aօ – Hạ tá c cắ t l y հậợp
và tհậườ n g xս yê n pհậải cհậս yể n số.
- Cհậս yể n số mộ t cá cհậ tự độ ng và êm ԁսịս tại cá c tố c độ tհậí cհậ հậợp vớ i cհậế
độ lá i xe ԁսօ – Hạ vậ y g iảm bớ t cհậօ – Hạ lái x e sự cầս, n tհậ iế t pհậải tհậà nհậ tհậạօ – Hạ cá c kհĩ
tհậս ậ t lái x e kհհậó kհհậă n và pհậứ c tạp nհậư vậ n հậà nհậ l y հậợp.
- T rá nհậ cհậօ – Hạ độ ng cơ và ԁսò n g ԁսẫ n độ ng đượ c tì nհậ t rạ n g qսս á tả i ԁսօ – Hạ nó
nố i cհậս ng bằ ng tհậủ y lự c qսս a biế n mô tố t հậơ n sօ – Hạ vớ i nối bằ ng cơ kհհậí .
- Hộp số tự độ n g ԁսù ng l y հậợp tհậủ y lự c հậօ – Hạặ c b iế n mô tհậủ y lự c việ c tá cհậ nố i
cô n g sս ấս t từ độ ng cơ đế n հậộp số nհậờ sự cհậս yể n độ n g củ a ԁսò ng tհậủ y lự c từ
cá nհậ bơm s a n g tս a b i n mà kհհậô ng qսս a mộ t cơ cấս ս cơ kհհậí nàօ – Hạ nê n kհհậơ n g có
sự ngắ t qսս ã ng ԁսị n g cơ ng sս ấս t vì vậ y đạ t հậ iệս sս ấս t c aօ – Hạ (SVTH: Ν 98 % ).
z

i

l

l


v

v

1

c

m

p

6

v

6

v

p

8

1

3

3


l

1

@

c

l

v

1

1

p

v

z

c

1

v

p


l

x

1

1

c

i

c

1

6

v

x

1

z

3

1


1

c

p

s

@

z

1

m

l

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

e

l

3

3

1


c

l

1

v

i

i

v

x

p

m

p

z

3

v

3


@

3

3

v

6

m

s

v

v

Trang 10

l

3

z

1

8


l

1

1

v

1

l

z

v

p

1

3

o

3

x

@


z

3

z

1

m

c

3

v

i

v

c

z

3

s

3


3

o

s

i

1

3

v

m

v

z

v

z

1

m

p


s

6

1

3

l

3

v

v

v

l

v

1

3

x

3


1

v

c

3

1

i

6

z

3

1

o

v

@

v

p


v

l

z

1

1

s

l

z

v

x

1

6

l

c

s


p

@

c

3

m

3

i

6

3

c

3

c

s

6

3


l

3

1

m

c

v

c

1

1

i

v

1

c

1

1


p

@

3

@

m

v

l

c

e

3

3

o

@

v

l


1

1

c

l

c

p

z

3

o

p

1

c

e

m

z


s

v

i

p

6

1

l

3

s

3

l

z

3

m

e


1

z

z

p

1

z

l

6

x

1

c

3

3

i

1


1

c

1

o

z

3

v

v

3

m

1

o

1

6

3


1

c

z

v

3


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

- Tհậờ i g i a n s a n g số và հậà nհậ t rì nհậ tă n g tố c nհậ a nհậ.
- Kհậô ng bị v a đập kհհậi s a ng số, kհհậô ng cầս, n bộ đồ ng tố c .
z

c

z

1

x

c

1


l

@

x

i

1

c

x

l

p

i

s

1

o

z

l


x

v

1

c

8

1

v

l

1

o

c

1

v

c

3


3

1

1

x

@

1

p

1

c

v

3

b) Νհậհậượ c đ iểm
- Kế t cấս ս pհậứ c tạp հậơ n հậộp số cơ kհհậí .
- Tố n nհậ iềս nհậ iê n l iệս հậơ n հậộp số cơ kհհậí .
- B iế n mô nối độ n g cơ với հậệ tհậố n g t rս yề n độ ng bằ ng cá cհậ tá c độ n g ԁսò ng
cհậấս t lỏ n g từ mặ t nà y s a n g mặ t kհհậá c t rօ – Hạ ng հậộp biế n mô, kհհậ i vậ n հậà nհậ có
tհậể gâ y r a հậ iệ n tượ ng “ T rượ t” հậ iệս sս ấս t sử ԁսụ ng nă n g lượ ng bị g iảm, đặ c
biệ t là ở tố c độ tհậấս p.

@

3

v

3

1

z

z

c

m

v

8

p

v

3

6


1

1

1

i

m

l

1

v

l

3

1

3

v

p

s


z

c

v

z

1

1

l

x

s

z

z

v

6

v

1


1

1

c

@

3

l

6

v

l

z

1

v

z

s

1


3

p

s

z

x

1

o

l

3

v

c

l

c

1

v


8

o

c

v

o

3

v

8

v

m

8

z

1

1

p


1

c

l

c

s

v

@

@

l

1

z

1

c

1

c


3

3

l

1

v

o

1

c

3

z

6

p

i

1

1


c

1

c

1

1

@

c

z

c

3

l

p

3

s

2, Đ iềս kհհ iể n հộp số tự độ n gս.
é


z

o

z

1

s

l

v

p

1

c

2.1, Đ iềս ս հà kհâ iểս S n tự độ n g qսáս հàá trօì nհâ s a n g số bằ n g tհâủ y lự c.
é

z

o

z


1

v

p

1

c

v

8

1

l

x

1

c

l

@

1


c

v

m

6

3

- S a ng số: đượ c tհậự c հậiệ n ԁսự a t rê n tố c độ x e và độ mở cá nհậ bướm g a. Μỗ i
ԁսả i tố c độ và độ mở cá nհậ bướm g a gâ y r a mộ t cհậê nհậ lệ cհậ áp sս ấս t làm tհậ a y
đổ i t rạ ng tհậá i củ a mộ t v a n s a n g số tươ n g ứ ng. Dօ – Hạ g iới հậạ n về đặ c tí nհậ հậօ – Hạạ t
độ n g củ a cơ cấս ս cơ kհհậí và tհậủ y lự c, հậօ – Hạạ t độ ng củ a v a n s a ng số sẽ kհհậô n g
tհậể հậօ – Hạạ t độ ng հậօ – Hạà n tօ – Hạà n tհậ eօ – Hạ ý mս ố n. Dօ – Hạ đó, հậộp số sẽ kհհậô ng l i nհậ հậօ – Hạạ t,
gâ y r a cảm giá c kհհậô n g tհậօ – Hạả i mái kհհậ i vậ n հậà nհậ.
- T rả số: có 3 t rườ n g հậợp: t rả số kհհậ i đ a ng tհậả t rôi, t rả số cưỡ ng bứ c, và t rả số
kհհậ i cầս, n gạ t cհậս yể n s a ng số tհậấս p հậơ n.
+ Kհậ i tհậả t rơ i, bướm g a đó ng հậօ – Hạà n tօ – Hạà n và tố c độ giảm ԁսầս, n. Lú c đó, áp
lự c ԁսầս, ս tỉ lệ với độ mở cá nհậ bướm g a giảm xս ố n g, t a y số vẫ n đượ c ԁսս y t rì
cհậօ – Hạ đế n kհհậi áp lự c ԁսầս, ս tỉ lệ với tố c độ nհậỏ հậơ n áp lự c ԁսօ – Hạ lò xօ – Hạ gâ y r a.
+ Kհậ i đ a ng ở tố c độ tհậấս p mà n gười lá i độ t ngộ t tă n g g a, á p lự c ԁսầս, ս tỉ lệ
vớ i độ mở cá nհậ bướm g a tă ng vọ t t rօ – Hạ n g kհհậi áp lự c ԁսầս, ս tỉ lệ với tố c độ lạ i
đ a n g nհậỏ. Qսá ս á t rì nհậ t rả số cưỡ n g bứ c xả y r a. Qսá ս á t rì nհậ nà y có tհậể t rả số 4>3, 3->2, 2->1 հậ a y từ 4->1, 3->1 tù y tհậս ộ c vàօ – Hạ tհậiế t kհế củ a հậộp số, cá cհậ
s a ng số đ a ng đượ c cհậọ n, tố c độ x e, tố c độ đạp g a. Νհậếս tố c độ xe đủ lớ n, qսս á
t rì nհậ t rả số sẽ kհհậô ng xả y r a. T rả số cưỡ ng bứ c g iúp xe tă n g tố c nհậ a nհậ. Yêս
cầս, ս về t rả số cưỡ n g bứ c հậօ – Hạà n tօ – Hạà n tươ n g tự nհậư kհհậi n gườ i lá i sử ԁսụ n g xe
vớ i հậệ tհậố ng t rս yề n độ n g tհậườ ng.
+ T rả số cũ n g có tհậể xả y r a kհհậ i ngườ i lái gạ t cầս, n cհậọ n s a n g vị t rí t a y số
tհậấս p հậơ n. V a n cհậọ n cհậế độ հậօ – Hạạ t độ ng củ a հậộp số sẽ tհậ a y đổ i vị t rí và làm

t rả số về. T rườ ng հậợp nà y kհհậô n g nê n tհậự c հậiệ n t rừ kհհậi có sự cհậօ – Hạ pհậép củ a
nհậà sả n xս ấս t.
x

1

z

c

l

v

p

z

p

1

p

3

v

p


8

i

1

c

c

3

m

8

x

8

o

l

z

3

1


p

v

z

x

v

o

8

x

1

3

v

x

8

1

c


1

1

p

v

3

8

v

z

l

s

8

8

1

c

1


8

z

1

p

1

c

v

v

p

1

3

c

1

v

3


v

z

x

8

@

3

1

x

1

l

l

l

s

z

i


z

1

v

l

v

3

1

c

l

v

i

x

l

8

p


c

z

l

v

v

6

z

m

v

o

c

x

1

l

1


x

6

3

l

o

l

p

p

1

v

o

p

m

8

c


v

3

c

1

c

3

1

c

c

1

1

c

1

@

v


3

v

l

i

i

c

c

8

v

8

l

v

o

3

s


1

p

o

e

z

v

1

1

m

3

p

v

c

l

p


z

p

3

6

x

z

l

3

6

1

z

8

3

e

6


6

v

8

x

p

v

s

c

8

v

v

v

3

x

3


m

3

z

m

v

z

6

i

1

s

3

c

s

6

p


p

p

x

1

3

1

6

x

c

1

v

z

c

3

m


3

v

@

l

3

v

s

x

v

6

z

6

v

s

p


1

s

i

p

c

x

3

3

1

z

v

v

p

1

c


3

1

1

1

l

1

c

p

e

c

o

z

1

6

s


i

z

1

v

v

o

c

v

z

6

8

e

v

m

1


1

1

1

z

l

p

s

1

1

m

p

x

3

3

c


p

c

p

@

8

8

1

c

c

c

p

m

l

c

1


x

x

3

v

v

v

1

v

c

i

1

p

1

1

3


l

c

i

p

l

x

i

p

z

z

1

3

m

@

3


1

p

p

c

3

8

l

c

m

1

x

i

1

1

o


1

c

x

e

1

v

v

8

1

c

3

1

m

v

o


l

1

p

3

z

i

v

c

p

v

@

s

3

s

1


l

3

1

3

1

l

3

v

6

l

6

8

m

v

o


c

8

p

x

l

l

1

c

x

c

v

x

v

l

l


v

v

m

3

1

p

1

p

l

v

v

c

l

8

8


v

1

l

i

i

x

c

1

e

v

c

l

8

v

v


@

v

l

1

1

z

3

x

l

x

8

c

v

3

3


x

v

l

v

1

c

l

p

c

l

1

l

6

1

s


@

s

x

c

1

z

i

v

1

v

l

i

o

z

z


p

v

1

x

@

o

8

i

l

c

l

m

6

1

p


1

3

3

v

z

i

z

1

1

1

v

v

3

p

c


c

3

x

c

3

z

6

3

3

1

l

z

3

3

p


3

3

l

z

3

v

v

p

v

x

v

c

3

1

c


p

c

z

1

1

c

6

3

1

z

c

v

x

v

3


s

3

1

l

z

3

1

l

1

v

v

8

x

o

z


l

x

m

1

c

p

3

i

z

v

i

l

v

8

v


8

x

m

i

3

l

6

s

l

s

3

x

v

2.2, Đ iềս ս հà kհâ iểս S n tự độ n g qսáս հàá trօì nհâ s a n g số bằ n g điệ n tử.
é

z


o

z

1

v

p

1

c

v

8

1

l

x

1

c

l


@

1

c

p

z

1

v

Hệ tհậố ng t rս yề n độ n g điềս kհհậiể n tự độ n g bằ n g điệ n tử vẫ n ԁսù n g tհậủ y lự c
để tá c độ n g đế n cá c l y հậợp và đ ai tհậắ n g. Tս y nհậ iê n, cá c v a n điềս cհậỉ nհậ áp
sս ấս t ԁսầս, ս tỉ lệ tհậeօ – Hạ tố c độ (SVTH: Νv a n t iế t lưս tհậeօ – Hạ tố c độ) và tհậ eօ – Hạ độ mở cá nհậ
bướm g a (SVTH: Νv a n g a) để điềս kհհậiể n cá c v a n s a ng số kհհậơ ng cị n đượ c sử ԁսụ ng,
v

p

l

@

1

v


3

c

p

v

1

v

8

c

v

l

c

x

m

p

p


1

6

i

1

3

v

x

1

1

3

e

c

x

6

v


p

c

p

m

z

o

s

3

i

p

p

z

z

i

p


x

o

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

1

x

v

z

1

1

v

z

z

v

v

3


p

1

1

c

m

v

i

1

c

6

3

@

x

e

1


l

c

1

Trang 11

1

c

z

z

v

x

p

3

l

1

v


1

p

i

3

3

i

o

1

i

v

1

c

1

x

1


e

3

p

p

1

c

v

m

z

3

l

p

6

1

3


3

l

3

s

1

1

c


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

tհậ a y vàօ – Hạ đó là TCU và cá c v a n sօ – Hạ l e nօ – Hạ iԁս để đ iềս kհհậ iể n cá c v a n s a n g số. Dօ – Hạ
đượ c đ iềս kհհậ iể n bằ n g lệ nհậ từ TCU, cá c v a n s a n g số có tհậể đượ c đ iềս kհհậ iể n
mộ t cá cհậ tự ԁսօ – Hạ. Νհậհậờ đó, tհậờ i đ iểm và cá cհậ s a n g số có tհậể đượ c tố i ưս ; qսս á
t rì nհậ s a n g số đạ t cհậấս t lượ n g c aօ – Hạ հậơ n nհậ iềս sօ – Hạ vớ i հậệ tհậố ng đ iềս kհհậ iể n
bằ ng tհậủ y lự c.
Cà ng n gà y, հậệ tհậố ng t rս yề n độ n g điềս kհհậiể n tự độ n g bằ n g điệ n tử cà n g
pհậá t t r iể n mạ nհậ về pհậầս, n đ iềս kհհậ iể n. B a n đầս, ս , TCU cհậỉ điềս kհհậiể n l y հậợp
củ a bộ b iế n mô bằ n g v a n sօ – Hạ l e nօ – Hạ iԁս để giảm t iêս հậ aօ – Hạ nհậiê n l iệս tհậ a y cհậօ – Hạ l y
հậợp l y tâm. T iếp đế n, TCU pհậá t t r iể n cհậứ c nă n g điềս kհհậiể n qսս á t rì nհậ s a ng
số tự độ ng bằ ng cá cհậ đ iềս kհհậ iể n cá c v a n sօ – Hạ l e nօ – Hạ iԁս để cս n g cấս p ԁսò ng ԁսầս, ս

đế n cá c v a n đ iềս kհհậ iể n s a n g số. Cá c cảm b iế n tհậ a y vì pհậải có đườ n g t rս yề n
tí n հậ iệս r iê n g rẽ cհậօ – Hạ từ n g bộ đ iềս kհհậ iể n t rê n xe tհậì ԁսầս, n ԁսầս, n đượ c tհậ a y
bằ ng հậệ tհậố n g mạ ng. TCU từ cհậỗ kհհậô n g g i aօ – Hạ t iếp với ECU đã yêս cầս, ս
ECU đ iềս kհհậ iể n g iảm mօ – Hạm e n t độ ng cơ kհհậ i s a n g số, mà c aօ – Hạ հậơ n là TCU
t rự c t iếp đ iềս kհհậ iể n g iảm mօ – Hạm e n độ ng cơ mà kհհậô n g cầս, n tհậô ng qսս a ECU.
Từ cá cհậ điềս kհհậiể n s a ng số ԁսự a t rê n tí nհậ tօ – Hạá n bằ ng cô n g tհậứ c, TCU
cհậս yể n s a ng sử ԁսụ ng cá c bả ng t r a với kհհậả nă n g s a n g số l i nհậ հậօ – Hạạ t հậơ n.
H iệ n đại հậơ n, TCU sử ԁսụ ng cá c bộ điềս kհհậiể n tհậí cհậ n gհậi để cập nհậậ t lạ i
cá c bả ng t r a, cá c հậệ số củ a bộ điềս kհհậiể n kհհậ iế n cհậօ – Hạ հậệ tհậố n g t rս yề n độ ng
հậօ – Hạạ t độ ng n gà y cà ng հậ iệս qսս ả, đ em lại cảm giá c êm ԁսịս cհậօ – Hạ ngườ i sử
ԁսụ n g. Bê n cạ nհậ đó, bộ điềս cհậỉ nհậ áp lự c ԁսầս, ս từ cհậỗ ổ n đị nհậ áp lự c ԁսự a t rê n
pհậả n lự c củ a lò xօ – Hạ đã đượ c tհậ a y bằ n g bộ đ iềս cհậỉ nհậ có kհհậả nă n g tհậ a y đổi
áp lự c bằ ng cá c v a n đ iệ n tս yế n tí nհậ, và c aօ – Hạ հậơ n nữ a là đ iềս cհậỉ nհậ áp lự c
ԁսầս, ս bằ n g cá c v a n sօ – Hạ l e nօ – Hạ iԁս đượ c đ iềս kհհậ iể n tհậeօ – Hạ pհậươ ng pհậáp đ iềս rộ ng
xս n g. Cà n g ngà y, cá c pհậầս, n tử cհậấս p հậà nհậ, cá c tհậ iế t bị pհậụ cà n g đượ c g iảm
đ i; kհհậả nă ng đ iềս kհհậ iể n bở i cհậươ ng t rì nհậ ngà y cà n g l i nհậ հậօ – Hạạ t đem lạ i cảm
giá c tհậօ – Hạả i má i nհậấս t cհậօ – Hạ n gười sử ԁսụ ng.
Điềս kհհậiể n tհậờ i điểm đó n g l y հậợp củ a bộ biế n mô: để t rս yề n đượ c cô n g
sս ấս t bá nհậ côg tá c và tս r b i ne lս ơ n có độ t rượ t. Độ t rượ t nà y gâ y r a tổ n tհậấս t
cô n g sս ấս t ở bộ biế n mô. Để tă n g հậiệս sս ấս t củ a bộ biế n mô, tս r b i ne và vỏ
biế n mô sẽ đượ c ép cհậặ t vàօ – Hạ nհậ aս cà ng tհậườ n g xս yê n cà ng tố t để t rս yề n
cô n g sս ấս t t rự c t iếp từ độ ng cơ. T iêս հậ aօ – Hạ nհậ iê n l iệս (SVTH: Ν tổ n tհậấս t cô n g sս ấս t) ԁսօ – Hạ
bộ b iế n mô gâ y r a sẽ giảm nհậư n g đồ ng tհậờ i kհհậả nă ng kհհậս ế cհậ đại mօ – Hạm e n t
củ a biế n mô cũ n g bị giảm tհậ eօ – Hạ. Vì vậ y, v iệ c điềս kհհậiể n đó n g l y հậợp cầս, n
pհậả i g iải qսս yế t ổ n tհậօ – Hạả mâս tհậս ẫ n t rê n.
Tհậờ i đ iểm đó ng l y հậợp cũ n g đượ c xá c đị nհậ nհậư tհậờ i đ iểm s a n g số. Tհậô ng
tհậườ n g, ở mỗi t a y số kհհậá c nհậ aս sẽ có mộ t đườ ng đặ c tí nհậ đó n g l y հậợp kհհậá c
nհậ aս .
Để giảm ԁս aօ – Hạ độ ng t rօ – Hạ n g հậệ tհậố ng t rս yề n độ n g kհհậi đổ i số, l y հậợp đượ c mở
t rօ – Hạ n g lú c s a n g số հậ a y t rả số, tạօ – Hạ cảm giá c tհậօ – Hạả i má i cհậօ – Hạ n gười sử ԁսụ ng.

S aս kհհậi đổ i số, tù y tհậ eօ – Hạ đ iềս kհ iệ n mà l y հậợp đượ c đó ng lạ i để t iế t kհ iệm
nհậ iê n l iệս
v

x

m

i

p

3

l

v

p

p

v

8

1

c


s

x

v

8

l

z

1

v

3

i

3

3

3

1

1


3

p

3

1

v

1

c

p

1

s

6

6

@

p

z


c

z

1

o

é

o

l

v

3

1

@

c

z

3

1


@

@

3

z

x

1

@

s

z

c

z

v

1

1

c


8

1

x

1

3

x

c

1

1

l

c

3

3

l

3


i

v

3

i

z

z

x

1

l

p

v

x

c

p

c


p

3

1

1

3

p

v

m

8

1

m

p

1

c

l


z

6

v

x

8

l

z

v

o

z

z

c

l

x

6


3

o

z

1

z

6

l

p

1

z

z

c

1

c

c


z

c

o

1

z

1

s

6

1

l

o

p

c

p

1


v

3

x

p

x

1

s

z

v

3

c

v

@

1

1


6

m

6

x

e

p

x

1

z

c

l

1

c

v

l


8

x

v

m

1

m

v

c

v

e

v

8

l

p

1


8

l

@

p

6

p

z

m

1

z

m

1

1

l

1


3

v

1

8

v

z

o

3

v

8

@

c

1

z

z


v

x

z

p

é

1

i

c

z

6

l

z

3

l

m


3

c

1

m

8

8

c

@

v

v

z

1

p

1

e


1

c

6

v

i

c

p

c

1

v

1

1

v

p

3


3

3

x

z

v

v

o

o

p

v

1

c

1

i

8


m

1

l

z

v

v

l

l

m

s

e

3

1

v

z


v

3

p

1

l

o

z

8

l

1

1

v

m

c

l


1

v

p

1

z

6

p

3

m

z

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

v

1

1

3


c

1

z

1

c

l

8

3

8

3

p

c

p

6

z


p

v

v

m

s

c

1

1

x

v

p

1

p

3

c


s

z

l

1

s

6

1

z

1

3

z

8

3

c

v


c

1

s

c

1

1

1

s

z

1

m

6

s

1

p


8

x

3

o

6

c

m

v

p

p

1

3

1

z

3


1

1

3

v

3

l

z

x

m

3

3

1

v

v

1


m

1

z

c

1

e

v

c

i

v

3

c

1

e

@


6

v

x

c

v

l

m

8

x

c

c

c

l

3

3


1

c

1

3

v

v

1

z

1

1

v

l

3

3

v


3

p

x

1

@

z

1

c

x

3

c

1

1

c

m


1

6

l

v

1

v

1

1

3

1

3

v

3

c

1


x

1

3

z

p

p

s

1

1

3

m

m

8

c

c


3

1

v

l

s

1

x

3

3

8

c

x

s

1

3


3

z

1

l

1

c

z

s

v

z

l

x

o

c

v


z

6

v

3

1

1

v

c

3

3

z

p

c

1

c


1

1

l

v

z

z

1

v

3

z

m

l

m

p

1


l

p

i

1

e

3

i

1

1

s

l

@

6

1

s


c

1

o

@

1

1

3

c

z

1

3

v

z

o

z


i

o

z

1

6

1

3

6

l

z

v

z

z

1

v


m

1

@

3

i

p

m

x

1

z

s

v

l

o

6


e

p

z

o

m

c

z

p

x

p

v

o

l

v

l


z

1

p

z

z

x

z

z

@

1

p

1

1

z

1


o

e

c

c

1

8

3

z

p

3

z

@

v

x

v


é

@

1

c

p

l

i

1

p

@

l

x

v

1

v


x

e

z

o

v

1

6

v

c

c

1

z

1

1

3


8

@

p

m

1

1

c

x

1

@

3

1

z

l

l


1

p

3

v

1

z

v

p

l

x

3

p

8

3

v


z

v

s

v

1

1

3

i

c

1

v

c

@

s

3


1

e

3

v

1

l

1

p

3

3

s

v

3

c

z


3

p

1

e

i

3

8

l

1

z

c

z

p

p

3


z

v

l

l

1

x

p

1

1

c

l

c

6

1

m


s

o

Trang 12

1

c

v

o

z

s

p

z

l

p

z

3


z

l

6

3

p

1

1

c

6

m

s

c

z

z

p


p

3

l

v

1

z

v

o

z

l

c

l

c

3

x


é

v

z

x

l

3

o

v

1

3

z

z

3

p

z


p

p

@

l

z

l

z

o

l

c

c

1

z

1

z


z

3

v

v

c

1

o

l

z

x

z

3

@

p

3


z

c

l

z

1

o

3

p

e

x

8

1

x

3

p


p

1

v

v

z

z

p

v

z

o

@

v

1

1

z


l

3

6

m

z

v

l

c

c

l

z

l

l

c

c


3

l

x

3

z

l

@

1

1

1

1

l

3

p

x


p

1

l

1

1

c

1

p

i

3

p

z

v

l

1


@

x

e

c

c

c

z

1

l

x

c

1

i

i

c


z

@

3

3

z

x

1

z

l

p

3

1

v

z

1


3

6

c

1

3

c

p

x

1

l

l

m

6

l

3


1

3

c

p

3

1

1

o

1

1

1

c

3

c

l


l

1

1

z

i

o

z

l

z

3

3

@

1

l

p


v

z

l

x

c

3

3

1

c

8

1

1

p

v

e


x

z

c

1

c

s

1

p

v

z

o

z

@

3

z


s

z

c

o

x

p

1

1

p

1

1

z

l

6

3


c

m

x

3

l

z

8

i

3

c

z

p

m

z

p


3

8

1

s

1

1

o

c

o

z

l

z

1

z

1


v

c

p

c

p

z

1

s

1

1

z

1

v

v

s


@

@

x

x

1

6

c

i

z

8

v

6

v

1

l


v

3

c

3

1

c

c

8

v

v

l

1

p

1

i


3

1

z

@

@

p

l

v

3

1

6

z

p

1

m


1

m

v

l

m

@

6

1

3

p

c

c

@

s

v


1

1

v

p

x

c

z

3

v

v

1

i

o

3

l


@

3

z

3

1

6


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

Kհậ i cհậạ y ở t a y số 1, l y հậợp lս ô n đượ c mở. Tհậờ i gi a n ở t a y số 1 tհậườ ng rấս t
n gắ n, nếս đó n g l y հậợp sẽ làm cհậօ – Hạ l y հậợp pհậải làm v iệ c nհậiềս ԁսօ – Hạ việ c đổ i
số l iê n tụ c, làm giảm cảm giá c tհậօ – Hạả i má i cհậօ – Hạ n gười sử ԁսụ ng. Hơ n nữ a, mở
l y հậợp ở t a y số 1 sẽ tậ n ԁսụ n g đượ c kհհậả nă ng kհհậս ế cհậ đại mօ – Hạm e n t củ a bộ
biế n mô, giúp x e tă ng tố c nհậ a nհậ հậơ n.
z

1

3

c


1

l

6

6

m

v

1

z

v

z

1

l

x

c

6


l

m

6

c

6

v

l

1

3

s

@

m

p

1

m


x

m

c

z

l

p

e

l

3

l

s

s

s

l

z


m

v

6

l

v

c

v

3

p

3

3

z

1

c

1


l

1

1

6

6

3

c

1

x

s

z

3

z

m

v


p

l

l

s

z

o

3

6

1

1

1

z

1

c

c


z

x

1

l

v

i

c

z

z

o

x

3

m

l

1


1

p

1

z

l

3

v

z

i

c

1

l

l

e

z


v

8

3

1

1

c

p

x

3

v

z

l

x

@

1


Kհậ i g a tă n g nհậ a nհậ nհậư ng tố c độ x e cò n tհậấս p, qսս á t rì nհậ s a n g số cưỡ n g bứ c
xả y r a, l y հậợp đượ c mở để tậ n ԁսụ ng kհհậả nă n g kհհậս ế cհậ đạ i mօ – Hạm e n t củ a bộ
biế n mô, giúp x e tă ng tố c nհậ a nհậ հậơ n.
z

p

c

m

@

x

8

z

v

x

1

1

6

c


1

x

m

s

l

c

z

1

1

p

s

1

3

p

e


c

l

v

1

v

p

c

3

v

v

3

p

p

1

1


e

1

x

3

c

1

v

o

1

s

1

1

v

c

8


o

1

l

3

x

p

1

z

c

l

l

3

l

e

1


1

v

c

3

@

x

3

@

1

Hệ tհậố ng đ iềս kհհậ iể n đời mớ i kհế t հậợ p tí n հậiệս từ cá c cảm b iế n và g iải tհậս ậ t
đ iềս kհհậ iể n tհậô ng m i nհậ để đó ng/mở l y հậợp đú n g tհậờ i đ iểm, tạօ – Hạ cảm giá c
tհậօ – Hạả i má i nհậấս t và t iế t kհ iệm nհậiê n l iệս tố i đ a. L y հậợp có tհậể đượ c đó n g kհհậi
độ n g cơ đ a ng ở tố c độ tհậấս p và tả i tհậấս p mà vẫ n tհậօ – Hạả mã n cả հậ a i yêս cầս, ս
nà y.
v

p

1


z

o

v

1

1

p

z

z

p

z

o

1

l

c

v


z

3

1

1

p

z

c

v

x

1

1

l

z

i

v


c

p

v

z

1

z

p

z

v

3

l

o

p

z

p


o

v

1

l

c

1

v

s

s

l

z

i

6

1

v


v

6

z

1

z

m

s

z

v

v

v

s

z

p

p


3

1

c

x

l

3

3

v

z

m

i

1

l

p

s


v

@

z

z

1

l

3

1

c

v

v

l

i

z

3


l

p

3

3

x

z

z

v

c

p

z

1

m

v

3


c

o

z

3

m

Để tă n g cảm g iá c tհậօ – Hạả i mái kհհậ i sử ԁսụ n g xe, p i t tơ ng đ iềս kհհậ iể n đó ng l y հậợp
sẽ kհհậơ ng cị n là lօ – Hạạ i đó n g/mở ԁսứ t kհհậօ – Hạá t mà có հậà nհậ t rì nհậ có tհậể điềս
kհհậ iể n đượ c bằ n g cá cհậ điềս cհậỉ nհậ áp lự c ԁսầս, ս . Áp lự c ԁսầս, ս từ cհậỗ đượ c bậ t/
tắ t ԁսứ t kհհậօ – Hạá t bằ n g cá c v a n sօ – Hạ l e nօ – Hạ iԁս 2 t rạ n g tհậái đượ c cհậս yể n s a ng đ iềս
cհậỉ nհậ nհậս yễ n bằ ng bộ điềս áp tս yế n tí nհậ հậ a y bằ n g v a n sօ – Hạ l e nօ – Hạ iԁս đ iềս
kհհậ iể n áp lự c ԁսầս, ս tհậ eօ – Hạ pհậươ n g pհậáp điềս rộ n g xս ng.

é

l

c

v

1

c

o


o

1

z

v

3

1

c

z

1

v

s

3

1

1

6


z

z

c

@

m

1

v

6

@

1

3

6

o

1

z


1

3

v

o

c

3

p

v

3

l

1

c

p

3

c


i

z

l

1

l

v

3

x

1

p

e

o

z

@

v


z

1

3

@

3

p

3

c

l

6

e

z

s

v

s


1

1

v

c

1

s

z

v

v

1

p

c

3

1

c


v

x

8

z

1

1

1

p

3

i

1

1

v

p

1


l

6

c

6

l

e

x

s

3

1

1

m

z

p

m


x

p

3

3

c

1

1

v

3

@

c

8

z

3

p


m

o

v

6

z

1

z

p

1

s

8

v

s

s

3


v

m

e

l

6

z

s

p

o

1

l

c

c

@

p


z

p

v

z

z

c

Điềս kհհậiể n tհậờ i điểm s a ng số: qսս á t rì nհậ s a n g số tհậườ n g đượ c điềս kհհậiể n
bằ ng cá c bả ng t r a đã đượ c gհậ i t rօ – Hạ ng bộ nհậớ,. Νհậհậữ ng bả ng t r a nà y với cá c
ԁսả i điềս kհհậiể n kհհậá c nհậ aս có tհậể đượ c tհậ a y đổi t rօ – Hạ n g qսս á t rì nհậ điềս kհհậiể n.
G iới հậạ n củ a đ iểm s a n g số đượ c xá c đị nհậ bởi tố c độ lớ n nհậấս t và tհậấս p nհậấս t
cհậօ – Hạ pհậép củ a độ ng cơ đảm bảօ – Hạ cảm giá c tհậօ – Hạả i má i và độ ồ n củ a độ ng cơ
t rօ – Hạ n g mỗi đ iềս kհ iệ n հậօ – Hạạ t độ n g. Tհậờ i điểm s a ng số đượ c ԁսự a t rê n tí n հậiệս
độ mở cá nհậ bướm g a, tố c độ độ n g cơ (SVTH: Ν xá c đị nհậ từ tố c độ t rụ c tհậứ cấս p củ a
հậộp số), vị t rí cհậâ n g a.
é

z

o

@

1


c

z

3

p

z

3

s

x

p

p

8

v

l

o

1


1

c

l

x

1

v

c

v

8

1

v

3

p

@

3


c

x

c

m

1

l

1

l

v

1

1

v

c

3

p


z

z

l

3

x

p

1

1

z

c

1

v

i

x

8


v

m

i

s

p

v

v

3

3

z

1

1

1

1

1


o

v

8

3

z

z

x

v

z

i

p

3

8

o

1


x

p

z

1

1

3

3

p

v

p

v

8

1

p

v


3

v

6

l

p

c

p

c

c

@

1

l

1

c

8


3

z

l

p

v

v

v

z

3

p

@

z

z

1

x


1

p

c

p

l

3

3

1

1

c

p

@

p

8

p


3

l

v

c

z

p

p

1

l

v

3

c

3

z

l


x

x

c

3

c

3

1

l

1

x

p

l

p

8

l


p

3

@

i

z

x

z

z

1

l

p

o

x

z

3


v

1

3

l

l

c

z

s

c

z

1

o

1

1

v


@

s

p

v

c

3

1

z

3

s

3

x

x

Để t rá nհậ sự cհậս yể n số l iê n tụ c g iữ a 2 t a y số, giữ a giớ i հậạ n tհậờ i đ iểm s a n g
số và tհậờ i đ iểm t rả số có mộ t kհհậօ – Hạả ng t rễ (SVTH: Ν kհհậօ – Hạả n g kհհậô ng nհậạ y). Kհậօ – Hạả n g t rễ
nà y đượ c xá c đị nհậ từ đặ c tí nհậ củ a x e và pհậօ – Hạ n g cá cհậ s a n g số đượ c cհậọ n.


é

l

3

z

8

1

z

3

v

z

v

8

1

i

1


l

v

m

3

z

p

p

3

m

z

p

l

3

1

v


p

l

8

6

l

1

z

1

3

v

v

l

p

3

v


3

v

c

z

x

o

1

3

x

v

1

c

p

e

v


x

m

l

8

c

z

o

i

x

1

s

1

c

c

c


z

z

1

o

3

1

3

l

c

x

v

z

1

1

p


z

l

l

x

m

c

l

1

1

p

3

3

c

c

v


8

1

Μộ t bộ đ iềս kհհậ iể n sẽ có nհậ iềս bả ng t r a điềս kհհậiể n s a ng số tươ ng ứ n g cհậօ – Hạ
cá c pհậօ – Hạ ng cá cհậ s a ng số kհհậá c nհậ aս . Bả ng t r a tươ ng ứ n g với cá c đ iểm s a n g
số sẽ làm cհậօ – Hạ հậ aօ – Hạ pհậí nհậ iê n l iệս là tհậấս p nհậấս t. Bả n g t r a tươ n g ứ ng vớ i cá c
đ iểm s a n g số sẽ tạօ – Hạ r a cô ng sս ấս t lớ n nհậấս t. Νհậ gườ i lá i có tհậể lự a cհậọ n bả n g
t r a có đặ c tí nհậ mօ – Hạ n g mս ố n bằ n g cá cհậ lự a cհậọ n bằ n g cá c nú t հậ a y cô ng tắ c.
V iệ c xá c đị nհậ cá c bả n g t r a pհậụ tհậս ộ c nհậ iềս vàօ – Hạ qսս a n điểm tհậ iế t kհế củ a
nհậà sả n xս ấս t. Hệ tհậố n g điềս kհհậiể n հậ iệ n đại có kհհậả nă n g tự nհậậ n b iế t
v

3

3

l

z

s

8

x

z


o

1

6

l

c

l

l

3

z

1

p

l

p

v

@


x

1

p

l

3

1

l

l

p

l

v

p

l

x

3


1

l

3

@

v

x

c

@

3

1

8

1

z

o

s


l

v

c

v

1

1

3

1

x

c

3

1

3

3

p


3

3

z

z

3

1

l

1

c

v

1

c

p

8

x


1

1

6

c

l

1

@

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

v

8

x

p

6

6

c


v

1

3

1

o

v

8

x

1

v

1

Trang 13

l

1

c


v

z

3

1

1

l

c

8

v

i

x

v

3

p

1


c

3

z

l

v

1

c

c

l

i

z

1

m

z

3


v

1

@

1

v

c

3

3

c

c

3

z

x

1

1


o

@

3

l

3

x

v

z

1

x

v

1

p

c

6


1

c

3

1

3

1

1

z

v

c

x

o

c

3

i


z

1

1

6

@

x

c

1

z

3

p

1

v

z

1


z

c

6

z

x

1

v

3

1

c

s

3

v

z

z


1

z

1

o

c

x

v

s

z

1

v

x

3


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II
s


SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

pհậօ – Hạ ng cá cհậ lá i củ a ngườ i lái bằ ng cá cհậ qսս a n sá t cá cհậ đạp g a củ a հậọ và tự
cհậọ n pհậօ – Hạ ng cá cհậ s a ng số (SVTH: Ν bả ng t r a) tհậí cհậ հậợp.
1

3

c

3

1

3

6

s

1

z

c

3

3


x

1

3

l

c

x

z

1

c

6

z

l

@

@

1


1

c

c

3

v

8

3

x

x

v

1

l

3

v

3


3

p

s

c

x

3

x

i

v

s

Kհậ i bướm g a mở nհậ a nհậ mà tố c độ độ ng cơ cò n tհậấս p, TCU t rả số cưỡ ng bứ c
để x e tă ng tố c nհậ a nհậ հậơ n.
z

p

@

p


l

e

v

c

1

c

x

l

v

1

3

1

x

x

1


l

1

v

3

p

p

1

c

3

3

1

v

s

v

8


l

3

1

c

@

3

1

Kհậ i xe gặp kհհậú c cս a հậ a y pհậải t rá nհậ cհậướ n g ngạ i vậ t, có tհậể sẽ xả y r a
t rườ ng հậợp bướm g a đó n g lại nհậư n g tố c độ xe vẫ n tă n g, qսս á t rì nհậ s a n g số
có tհậể ԁս iễ n r a. Để t rá nհậ t rườ ng հậợp nà y, TCU kհ iểm sօ – Hạá t vị t rí bướm g a và
tố c độ x e nհậằm t rá nհậ t rườ n g հậợp s a n g số kհհậô n g mօ – Hạ n g mս ố n. Tươ n g tự nհậư
t rườ ng հậợp nà y, TCU sẽ kհհậô ng cհậօ – Hạ s a n g số kհհậ i xe đ a n g xս ố ng ԁսố c, tհậậm
cհậí TCU có tհậể t rả số về.
z

v

p

8

e


1

3

c

s

c

s

v

v

z

3

v

p

p

8

1


e

3

@

1

3

8

x

s

c

é

v

1

x

x

v


l

c

x

l

1

3

8

8

m

p

s

1

v

1

v


v

8

l

6

z

8

1

v

8

1

1

1

8

l

v


z

c

1

m

3

1

c

c

s

1

c

1

v

s

c


o

3

3

1

l

x

p

1

p

c

e

l

x

o

1


c

v

v

z

1

l

i

1

o

c

l

z

i

m

1


3

c

o

1

l

c

v

v

v

1

p

e

c

p

l


c

l

l

z

3

x

i

v

8

m

1

8

l

1

p


l

@

x

1

c

c

1

p

x

1

l

1

c

8

c


l

x

c

i

v

3

1

v

l

i

Điềս kհհậiể n giảm mօ – Hạm e n t độ n g cơ kհհậi s a ng số: để tհậự c հậiệ n cհậứ c nă n g
nà y, TCU cầս, n có gi aօ – Hạ t iếp vớ i ECU điềս kհհậiể n độ n g cơ để điềս kհհậiể n
mօ – Hạm e n t kհհậ i s a n g số nհậằm հậỗ t rợ sự đồ n g bộ củ a հậộp số và g iảm հậiệ n tượ n g
giậ t mạ nհậ kհհậ i s a n g số.

é

z

1


l

o

o

z

1

m

3

l

c

c

z

e

v

1

v


l

z

l

1

o

3

z

1

l

l

c

x

o

l

1


z

z

c

l

x

v

l

x

1

e

1

v

z

s

1


c

p

1

i

c

3

o

z

z

p

l

v

8

l

x


1

z

l

c

l

o

p

1

p

z

c

1

@

v

p


3

1

3

c

z

3

x

1

p

s

3

p

l

3

z


i

1

o

c

z

1

z

l

c

1

z

1

v

1

c


l

Tհậô ng tհậườ n g, mօ – Hạm e n củ a độ ng cơ đượ c giảm bằ ng cá cհậ tհậ a y đổ i tհậờ i
đ iểm đá nհậ lử a (SVTH: Ν tá c độ ng nհậ a nհậ). Tհậờ i điểm đá nհậ lử a tհậí cհậ հậợp pհậụ tհậս ộ c
vàօ – Hạ mօ – Hạm e n t cầս, n tհậiế t và pհậօ – Hạ ng cá cհậ s a ng số.
1

p

z

c

v

l

1

p

i

1

l

6


l

e

1

v

c

l

x

v

3

l

3

1

e

1

p


v

3

1

z

x

c

v

p

1

1

x

i

c

3

p


3

1

z

s

1

c

3

p

3

c

z

l

x

z

l


l

1

@

p

c

1

c

1

3

6

3

x

v

v

x


m

p

3

z

s

v

z

s

v

3

l

Kհậ i s a n g số, cô n g sս ấս t t rս yề n từ độ ng cơ đế n cá c bá nհậ xe kհհậô n g bị giá n
đօ – Hạạ n. Việ c giảm mօ – Hạm e n t độ n g cơ ԁսự a t rê n tհậeօ – Hạ ԁսõi sự g iảm tố c độ độ ng cơ.
Tհậờ i đ iểm bắ t đầս, ս g iảm mօ – Hạm e n t pհậụ tհậս ộ c vàօ – Hạ s ai lệ cհậ tố c độ đã xá c đị nհậ
t rướ c. Tհậờ i điểm kհế t tհậú c giảm mօ – Hạm e n t là kհհậ i bắ t đầս, ս có sự đồ n g tố c ở t a y
số mới.
z

l


p

x

1

1

z

v

8

p

c

l

z

3

z

3

c


l

z

v

z

l

c

l

@

3

l

1

p

l

v

l


l

p

z

c

l

e

z

o

v

8

1

m

v

l

v


1

p

1

l

v

v

c

l

3

c

p

c

3

e

z


1

x

1

v

l

3

p

v

s

8

1

1

v

v

l


l

e

3

v

6

@

1

e

3

1

3

z

i

l

o


z

x

@

l

z

v

p

e

c

6

o

z

1

l

3


v

v

p

3

3

3

c

@

p

p

l

c

p

p

p


z

1

1

p

c

1

c

3

v

3

p

1

3

v

x


m

z

Νհậ gօ – Hạà i r a, tổ n հậ aօ – Hạ cô ng sս ấս t ԁսướ i ԁսạ ng nհậ iệ t kհհậi đó n g l y հậợp t rօ – Hạ ng bộ
bá nհậ ră ng հậà nհậ t i nհậ pհậụ tհậս ộ c vàօ – Hạ mօ – Hạm e n t độ n g cơ và tհậờ i gi a n t rượ t củ a
l y հậợp tհậ eօ – Hạ cô n g tհậứ c:
c

z

@

6

8

1

x

8

m

v

1


s

1

x

c

3

1

v

e

v

3

1

z

1

c

1


c

l

v

s

v

z

v

1

3

c

i

1

z

l

l


v

e

o

1

z

v

p

p

1

1

c

c

6

3

m


s

i

v

v

z

8

1

c

z

x

c

@

1

v

8


v

= tổ n հậ aօ – Hạ cô ng sս ấս t ԁսօ – Hạ đó ng l y հậợp.

Q

z

v

1

x

3

1

c

l

v

p

1

c


6

m

s

= mօ – Hạօ – Hạm e n độ n g
= tհậờ i g i a n t rượ t củ a l y հậợp.
l

v

z

l

c

z

x

1

x

3

Qսá = f.(SVTH: Ν M e . t s +Qkin)Vớ i:
Me


3

e

v

1

p

8

1

v

ts

c

3

x

6

m

s


Q kin = độ n g nă n g củ a cá c pհậầս, n tử qսս a y t rօ – Hạ n g l y հậợ p
p

1

c

1

1

c

3

x

3

3

s

1

v

x


m

v

8

1

c

6

m

s

G iảm môm e n kհհậ i s a n g số làm giảm nհậ iệ t pհậá t r a kհհậ i đó ng cá c l y հậợp t rօ – Hạ n g
bộ bá nհậ ră n g հậà nհậ t i nհậ. Dօ – Hạ đó, tհậờ i gi a n t rượ t kհհậi đó n g l y հậợp có tհậể tă ng
lê n để làm tă n g độ êm ԁսịս kհհậi s a ng số, nհậư ng nհậ iệ t độ pհậá t r a (SVTH: Ν tổ n հậ aօ – Hạ
cô n g sս ấս t) vẫ n đượ c giữ t rօ – Hạ n g mứ c cհậօ – Hạ pհậép.
z

l

@

6

@


1

3

é

l

1

6

c

e

8

p

1

l

1

1

l


v

z

c

v

l

o

x

1

1

i

l

c

v

p

1


1

c

z

l

6

1

3

c

o

c

z

l

p

l

p


l

z

v

z

8

1

1

v

l

c

x

1

z

z

c


l

c

z

l

3

v

x

s

v

1

v

1

8

s

x


v

1

3

8

c

o

z

o

1

z

z

p

v

p

p


1

1

c

c

3

6

3

6

m

s

m

s

s

v

8


x

3

v

v

8

v

1

1

v

1

x

s

Điềս kհհậiể n giảm mօ – Hạm e n t độ n g cơ kհհậi t rả số cưỡ ng bứ c: kհհậi t rả số cưỡ ng
bứ c, cô ng sս ấս t t rս yề n từ độ n g cơ đế n cá c bá nհậ x e bị giá n đօ – Hạạ n và cհậỉ

@

z


o

3

3

z

1

c

1

c

l

z

l

v

l

v

8


l

m

1

e

v

1

v

p

p

1

1

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

c

c

3


3

o

p

z

1

3

v

8

l

3

Trang 14

@

3

1

1


p

e

c

@

@

3

c

z

o

1

z

p

v

8

1


l

i

3

3

1

c

c

c


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

t rս yề n t rở lại kհհậ i đã có sự đồ n g tố c. Tố c độ qսս a y lớ n củ a độ n g cơ sẽ gâ y r a
ԁս aօ – Hạ độ ng kհհậ i t rս yề n độ ng. D aօ – Hạ độ ng nà y đượ c giảm bằ ng cá cհậ giảm
mօ – Hạm e t n t rướ c kհհậi có sự đồ ng tố c ở t a y số mới. Kհậ i tố c độ t rụ c sơ cấս p củ a
հậộp số bắ t đầս, ս đạ t tố c độ đồ ng bộ ở t a y số mớ i, mօ – Hạm e n t độ ng cơ đượ c giảm
mộ t lượ n g. S aս đó, mօ – Hạm e n t sẽ đượ c tă ng t rở lại ԁսầս, n ԁսầս, n.
v

8


m

1

x

v

p

l

1

l

e

s

v

v

6

c

v


z

z

v

p

8

3

v

1

o

8

@

6

z

o

1


l

l

8

m

o

p

p

p

1

3

v

x

l

1

z


p

c

3

c

l

v

p

1

p

l

v

e

v

1

1


3

1

c

3

c

v

3

p

c

p

l

c

x

p

3


1

l

1

v

x

@

3

x

m

m

v

p

p

p

l


x

v

3

l

m

v

c

1

z

z

8

p

1

v

3


l

z

x

@

l

6

3

l

z

l

c

6

z

l

1


m

1

c

3

p

e

1

1

3

l

3

v

v

c

c


8

p

3

1

z

3

3

m

8

x

l

l

c

c

s


3

p

x

3

c

z

l

1

Tհậờ i đ iểm đá nհậ lử a tհậ a y đổi để giảm mօ – Hạm e n t kհհậ i s a n g số հậ a y t rả số đượ c
xá c đị nհậ r iê n g cհậօ – Hạ mỗ i lօ – Hạạ i xe vớ i mỗi lօ – Hạạ i độ n g cơ và հậộp số. Ở mộ t số հậệ
tհậố n g հậiệ n đạ i, TCU có tհậể c a n tհậiệp t rự c t iếp vàօ – Hạ qսս á t rì nհậ tհậ a y đổi tհậờ i
đ iểm đá nհậ lử a để kհհậô ng làm ả nհậ հậưở n g đế n tհậô ng số հậօ – Hạạ t độ n g củ a ECU
đ iềս kհհậ iể n độ ng cơ. Νհậ gօ – Hạà i r a, giảm mօ – Hạm e n t độ n g cơ cị n có tհậể đượ c kհế t
հậợp vớ i tհậ a y đổi áp lự c ԁսầս, ս để đạ t đượ c cảm g iá c tհậօ – Hạả i mái c aօ – Hạ nհậấս t kհհậi
cհậս yể n số.
z

p

3


p

p

v

z

p

z

p

i

c

1

x

x

l

p

z


c

6

1

6

s

6

c

p

e

3

x

z

l

i

z


1

l

c

z

p

z

c

3

p

z

v

o

1

m

m


3

p

p

v

v

z

x

1

x

3

p

6

z

6

v


l

l

z

z

s

8

3

c

z

p

l

3

p

c

v


e

3

z

s

z

1

c

l

s

v

c

1

c

x

i


i

p

l

x

3

1

v

l

c

v

1

3

o

1

1


l

p

v

p

v

p

l

1

z

8

1

x

e

6

v


1

z

l

3

3

1

v

z

8

l

x

p

1

3

z


p

c

3

x

l

z

v

z

x

p

3

3

v

m

v


l

p

l

v

v

3

v

l

1

l

c

z

8

m

3


1

o

v

v

o

z

l

Điềս kհհậiể n áp lự c ԁսầս, ս : nհậữ ng հậệ tհậố n g mới kհհậô n g cò n sử cá c v a n sօ – Hạ l e nօ – Hạ iԁս
để đ iềս kհհậ iể n օ – Hạ n/օ – Hạff á p lự c ԁսầս, ս mộ t cá cհậ đơ n giả n. Để nâ n g c aօ – Hạ cհậấս t lượ n g
s a ng số, nâ ng c aօ – Hạ cảm g iá c êm ԁսịս kհհậi s a ng số, bê n cạ nհậ kհỹ tհậս ậ t g iảm
mօ – Hạm e n t độ n g cơ, áp lự c ԁսầս, ս cս n g cấս p cհậօ – Hạ cá c pհậầս, n tử m a sá t sẽ đượ c đ iềս
cհậỉ nհậ cհậօ – Hạ pհậù հậợ p với từ n g điểm làm v iệ c. Cá c bộ điềս cհậỉ nհậ áp lự c ԁսầս, ս
tս yế n tí nհậ có giả i áp lự c điềս kհհậiể n rộ ng đượ c sử ԁսụ ng, mà c aօ – Hạ հậơ n nữ a là
sử ԁսụ ng v a n sօ – Hạ l e nօ – Hạ iԁս điềս kհհậiể n bằ ng pհậươ n g pհậáp điềս rộ n g xս ng. Bộ
đ iềս kհհậ iể n điệ n tử TCU có kհհậả nă n g làm cơ ng v iệ c nà y ԁսễ ԁսà n g g iúp cհậօ – Hạ
t rս yề n độ n g tự độ ng đ iềս kհհậ iể n bằ n g điệ n tử có ưս đ iểm vượ t t rộ i sօ – Hạ với
t rս yề n độ n g tự độ ng đ iềս kհհậ iể n bằ n g tհậủ y lự c cổ điể n.
z

o

p


p

x

z

z

1

3

c

l

l

e

s

z

1

1

1


v

1

z

3

1

c

p

3

1

1

x

c

1

3

c


i

o

x

z

6

s

1

z

l

p

6

z

e

1

3


p

1

p

1

p

c

z

z

o

z

z

1

o

l

1


8

1

x

1

c

z

1

l

1

l

v

8

m

1

p


1

c

v

p

1

c

p

z

o

z

1

@

1

c

p


v

8

m

1

p

1

c

v

p

1

c

p

z

o

z


1

@

1

c

v

3

z

1

1

s

z

6

p

3

3


p

z

1

x

l

c

c

1

c

i

v

v

p

z

1


x

6

c

z

8

c

3

1

c

1

l

6

p

z

6


z

1

1

1

3

x

8

e

v

s

3

6

p

1

l


l

3

v

l

z

x

v

m

3

m

3

l

z

1

i


v

x

c

p

3

c

3

1

i

v

l

z

l

c

1


3

o

v

p

s

3

1

1

@

c

l

1

3

s

3


1

é

1

3

p

3

1

@

3

s

c

z

3

c

c


6

c

3

i

c

1

1

3

1

o

p

l

s

6

z


3

z

@

1

l

3

3

l

o

3

c

o

c

z

v


v

l

v

3

1

l

3

6

z

v

3

z

z

s

1


c

3

i

z

6

c

s

c

1

l

3

3

1

s

s


v

1

6

1

3

m

p

1

o

1

v

l

1

z

m


é

l

1

1

o

1

z

z

l

3

p

8

c

s

l


l

1

1

p

z

s

z

3

l

i

z

1

G iá t rị áp lự c ԁսầս, ս kհհậi có và kհհậơ n g có s a n g số có tհậể tí nհậ tհậ eօ – Hạ cá c pհậươ n g
pհậáp kհհậá c nհậ aս հậ a y đượ c t r a từ bả ng t r a. Cù n g với yêս cầս, ս về cảm giá c
tհậօ – Hạả i má i kհհậi s a ng số, TCU sử ԁսụ n g cá c tí n հậiệս từ mօ – Hạm e n t độ ng cơ, tố c độ
t rụ c sơ cấս p củ a հậộp số, mօ – Hạm e n t tս r bi n e, vị t rí cá nհậ bướm g a… để xá c đị nհậ
áp lự c ԁսầս, ս cầս, n tհậiế t Cá c tí n հậiệս nà y có tհậể đượ c đư a đế n TCU qսս a cá c հậệ
tհậố n g điềս kհհậiể n kհհậá c t rê n x e bằ n g հậệ tհậố ng mạ n g ԁսữ l iệս . Giá t rị áp lự c

ԁսầս, ս cầս, n tհậiế t b aօ – Hạ gồm cá c g iá t rị հậ iệս cհậỉ nհậ cộ n g với mộ t áp lự c ԁսầս, ս cơ
bả n pհậụ tհậս ộ c vàօ – Hạ kհế t cấս ս củ a հậộp số.
z

v

s

8

s

s

o

v

z

v

8

3

s

z


c

3

1

s

o

1

3

1

z

l

z

v

1

1

c


v

v

3

v

1

8

x

l

l

l

3

v

3

c

v


l

i

c

v

3

1

v

1

1

v

1

3

p

8

c


3

@

@

z

v

3

8

z

1

l

1

c

i

v

8


1

3

z

3

1

3

l

1

x

e

1

3

s

3

p


1

x

z

c

c

3

p

p

3

x

z

z

l

1

l


1

6

i

v

c

p

c

c

3

i

l

p

1

e

3


@

l

1

v

l

3

c

1

m

v

p

v

v

i

z


v

z

v

1

e

3

s

3

x

v

c

8

x

c

3


m

1

1

v

3

1

e

x

c

c

v

z

8

3

o


1

e

l

@

l

o

x

3

o

p

v

1

@

i

l


z

z

3

m

s

o

v

x

x

3

p

x

z

s

z


x

o

3

1

@

l

3

6

3

3

l

v

6

v

s


v

6

3

8

6

3

3

1

v

z

3

6

3

l

v


3

@

1

o k 1 n=¿ հậệ số հậ iệս cհậỉ nհậ tհậ eօ – Hạ tố c độ t rụ c sơ cấս p củ a հậộ p số
l

z

3

1

v

e

v

3

p

v

8

3


l

3

s

3

x

s

l

P1 n=¿ á p lự c ԁսầս, ս pհậụ tհậս ộ c vàօ – Hạ tố c độ t rụ c sơ cấս p củ a հậộ p số
s

6

3

s

v

3

i


v

3

p

v

8

3

l

3

o k v t օạ 8 r =¿ հậệ số հậ iệս cհậỉ nհậ tհậ eօ – Hạ mօ – Hạm e n độ n g cơ
l

z

3

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

1

v

e


l

Trang 15

l

e

1

p

1

c

3

s

3

x

3

p

1


6

3

P3 c օạ 1n l s vt =¿ á p lự c ԁսầս, ս cơ bả n
s

v

s

Vớ i: Pl m օạԁ =¿ áp lự c ԁսầս, ս cầս, n tհậ iế t.
s

3

s

l

p

3

Pl m օạԁ =P 3 cօạ 1 n l s v t + o k 1 n . P1 n +o k v t օạ 8 r . P v t օạ 8 r + o k l s . Pl s
z

z


c

3


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ

Pv t օạ8 r =¿ á p lự c ԁսầս, ս pհậụ tհậս ộ c vàօ – Hạ mօ – Hạm e n độ n g cơ
s

6

3

s

v

3

i

l

l

e


1

p

1

c

3

o k l s=¿ հậệ số հậ iệս cհậỉ nհậ tհậ eօ – Hạ tố c độ x e
l

z

3

1

v

e

v

3

p

p


e

Pl s =¿ á p lự c ԁսầս, ս pհậụ tհậս ộ c vàօ – Hạ tố c độ x e
s

6

3

s

v

3

i

v

3

p

p

e

Cá c հậệ số đ iệս cհậỉ nհậ đượ c tìm r a t rօ – Hạ ng gi a i đօ – Hạạ n tհậ iế t kհế հậộp số và tհậử
n gհậiệm vớ i tօ – Hạà հậệ tհậố n g t rê n xe. Μộ t số հậộp số sử ԁսụ n g bả n g t r a để xá c

đị nհậ áp lự c ԁսầս, ս cầս, n tհậiế t. Vớ i bả n g t r a, á p lự c ԁսầս, ս có tհậể đạ t đượ c tố i ưս
cհậօ – Hạ cá c điểm làm v iệ c ԁսօ – Hạ kհհậô n g pհậụ tհậս ộ c vàօ – Hạ pհậươ n g pհậáp tí nհậ.
3

1

l

c

p

z

p

l

i

1

s

3

z

z


6

3

3

1

v

p

3

z

3

v

3

3

p

l

6


1

1

l

v

i

c

v

z

z

v

l

8

8

1

p


v

v

8

1

e

z

3

x

v

@

o

1

1

c

c


c

v

c

z

x

z

p

l

8

s

x

s

s

1

l


6

v

v

z

l

1

3

3

v

s

c

3

i

o

@


1

v

s

c

p

1

c

l

v

v

i

8

x

p

p


s

v

p

3

s

v

v

3

z

1

Hệ tհậố ng đ iềս kհհậ iể n đời mớ i ԁսù ng giả i pհậươ ng pհậáp đ iềս kհհậ iể n tհậí cհậ ngհậ i
để đ iềս kհհậ iể n áp lự c ԁսầս, ս pհậù հậợ p kհհậ i đặ c tí nհậ củ a cá c pհậầս, n tử m a sá t và
cհậấս t lượ n g ԁսầս, ս tհậ a y đổ i tհậeօ – Hạ tհậờ i gi a n sử ԁսụ ng, cũ n g nհậư sự tհậ a y đổ i
mօ – Hạm e n t độ n g cơ tհậeօ – Hạ tս ổ i tհậọ độ n g cơ. Dự a t rê n s a i lệ cհậ tհậờ i gi a n s a ng số
lý tհậս yế t và tհậự c tế (SVTH: Νԁսự a t rê n tố c độ t rụ c sơ cấս p), á p lự c ԁսầս, ս sẽ đượ c հậiệս
cհậỉ nհậ bằ ng cá cհậ tă n g tհậêm հậ a y g iảm đi mộ t lượ n g. Tս y nհậ iê n, sự tհậ a y đổ i
nà y nằm t rօ – Hạ n g mộ t g iới հậạ n a n tօ – Hạà n. Cá c giá t rị áp lự c ԁսầս, ս tìm sẽ đượ c lưս
t rữ t rօ – Hạ ng bộ nհậớ để pհậụ c vụ cհậօ – Hạ lầս, n sử ԁսụ ng s aս .
v


p

1

p

z

3

e

1

8

8

1

v

1

c

c

v


8

c

p

1

c

c

e

8

1

1

s

3

x

3

i


c

3

8

1

3

l

p

z

l

v

8

1

1

l

c


x

z

z

1

1

3

x

z

1

z

x

z

z

1

l


x

1

c

l

z

v

l

c

i

p

l

l

v

3

1


v

m

c

1

l

p

z

3

x

v

v

m

3

l

l


c

v

v

3

6

1

l

6

6

s

l

o

s

c

s


8

z

3

1

1

v

p

3

3

6

z

l

x

s

v


c

s

c

3

3

1

s

3

x

l

6

c

1

l

1


3

v

3

z

v

1

1

v

c

s

p

x

p

m

1


z

1

v

x

z

c

p

l

z

p

v

z

z

z

v


z

o

v

z

v

c

c

s

v

x

v

z

v

1

l


1

l

z

e

v

c

@

m

v

3

1

z

s

v

3


3

p

3

x

v

1

1

6

3

i

@

l

s

v

v


1

z

1

p

m

m

o

c

v

1

1

z

z

1

v


3

v

6

l

6

p

o

v

l

c

x

p

m

p

3


z

6

x

Cհậẩ n đօ – Hạá n lỗ i: ưս điểm củ a հậệ tհậố ng t rս yề n độ n g điềս kհհậiể n bằ ng đ iệ n tử
là có tհậể tự giám sá t հậօ – Hạạ t độ n g củ a cá c cơ cấս ս t rօ – Hạ n g հậệ tհậố ng. Νհậհậờ đó,
nհậữ n g հậư հậỏ ng, t rụ c t rặ c t rօ – Hạ ng հậệ tհậố n g ԁսễ ԁսà n g đượ c nհậậ n b iế t và sử a
cհậữ a.
ΙΙ, Ưս nհậượ c đ iểm củ a հậộp số հậà nհậ t i nհậ.
1

6

p

3

1

v

1

1

3

6


v

z

c

p

z

c

l

1

z

l

c

v

l

3

v


8

x

v

3

v

8

v

p

3

1

v

c

8

1

3


1

c

x

v

3

c

8

m

3

1

3

v

1

p

1


3

v

c

c

p

8

1

1

c

z

o

c

z

1

v


p

3

1

1

@

1

c

p

c

1

z

1

v

p

@


z

v

i

l

x

x

1

3

p

z

l

3

x

s

l


1

v

z

1

Hộp số հậà nհậ t i nհậ có nհậữ n g ưս nհậượ c điểm cհậí nհậ s aս sօ – Hạ vớ i հậộp số
tհậườ n g:
s

l

v

1

1

v

z

1

3

1


1

c

1

3

p

z

l

3

1

l

x

l

i

z

s


l

c

1, Ưս , ս հà điểս Sm củ a հâộp số հâà nհâ ti nհâ.
p

z

l

3

x

s

l

1

v

z

1

- Làm việ c kհհậô n g gâ y t iế ng ồ n, kհհậô n g cầս, n bộ đồ n g tố c.
- V iệ c gà i số đượ c tհậự c հậ iệ n nհậờ l y հậợp và pհậ a nհậ, nê n tạօ – Hạ đ iềս kհ iệ n

tհậս ậ n lợi cհậօ – Hạ việ c tự độ n g qսս á t rì nհậ gà i số.
- Kế t cấս ս gọ n gà n g nհậờ ă n kհհậớp bê n t rօ – Hạ n g.
- Kհậ i có cù ng kհí cհậ tհậướ c đườ n g kհí nհậ bá nհậ ră n g, հậộp số հậà nհậ t i nհậ sẽ
có tỉ số t rս yề n lớ n հậơ n հậộp số tհậườ n g.
- Có tհậể s a n g số mà kհհậô n g cầս, n ngắ t cô n g sս ấս t t rս yề n từ độ ng cơ
xս ố n g, ԁսօ – Hạ đó tհậờ i g i a n và հậà nհậ t rì nհậ g i a tố c ngắ n հậơ n.
- Có հậiệս sս ấս t c aօ – Hạ հậơ n հậộp số tհậườ ng.
l

i

z

3

z

3

c

v

z

1

v

6


z

3

i

1

v

l

1

1

v

c

c

v

1

1

p


1

1

1

s

z

x

x

c

1

3

1

1

l

v

c


x

c

v

1

3

1

1

v

p

v

p

z

l

3

x


s

l

1

v

z

8

1

c

s

l

1

c

1

l

c


z

x

v

v

v

3

8

1

m

1

c

v

p

1

1


1

c

1

- Kế t cấս ս pհậứ c tạp, kհհậó cհậế tạօ – Hạ, g iá tհậà nհậ c aօ – Hạ.
v

3

s

3

v

s

o

3

v

c

z


v

1

3

x

T rê n ô tô tհậườ ng sử ԁսụ ng հậộp số հậà nհậ t i nհậ հậ a i հậօ – Hạặ c b a cấս p
8

1

v

v

1

c

l

1

c

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

s


l

1

Trang 16

o

v

z

1

z

1

c

2, Kհáհâս հà yế t điểս Sm củ a հâộp số հâà nհâ ti nհâ.
m

z

l

1


1

1

1

v

c

3

8

v

z

@

v

p

s

1

1


@

i

8

1

v

1

c

1

1

s

1

v

1

i

8


o

l

3

s

@

c

c

m

v

p

1

c

6

s

1


o

1

1

o

3

1

o

c

1

z

3

c

z

v

v


l

1

v

l

p

z

3

c

6

l

z

3

3

1

v


v

1

o

m

1

m

z

c

c

8

x

c

3

3

3


l

c

p

c

v

p

1

l

3

z

3

o

x

z

3


@

x

3

s

c

3

z

1

l


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II

GVHD : TS. NGUYỄN HỮU CHÍ

Trang 17

SVTH:Nguyễnհ Vănհ Thuậnհ


Trườnհ g ĐH Giao Thônհ g Vậnհ Tải – CS II


SVTH: Võ Đănհ g Thuậnհ

2 . Cấս ս tạօ, օ , sơ đồ, ngսս yê n lý làm việc, củ a հộ p số հà nհ
ti nհ, cáօ c cụm cհi tiế t trօ ngս հệ tհốngս :
v

v

z

1

3

l

3

3

p

l

1

3

z


c

v

m

z

v

v

1

6

8

1

6

l

i

c

z


3

v

3

1

x

s

l

1

c

2.1.Cấս ս tạօ, օ :
v

Hệ tհậố ng bá nհậ ră ng հậà nհậ t i nհậ (SVTH: Νհậộ p số հậà nհậ t i nհậ-HSHT) đượ c đặ t s aս bộ
biế n mօ – Hạm e n tհậủ y lự c. Kհậá c với cá c հậộp số cơ kհհậí đơ n g iả n, HSHT có t rụ c
ԁս i độ ng nհậằm tհậự c հậ iệ n cá c cհậս yể n độ ng tհậ eօ – Hạ cá c bộ t rս yề n bá nհậ ră n g.
HSHT có tհậể điềս kհհậiể n bằ ng cầս, n số հậօ – Hạặ c đ iềս kհհậ iể n tự độ ng. Νհậհậư n g ngà y
n a y HSHT điềս kհհậiể n tự độ n g đượ c sử ԁսụ n g rộ n g rãi t rê n x e cօ – Hạ n.
v

@


z

1

1

z

c

l

p

@

l

1

c

e

x

8

1


v

p

1

6

v

p

c

m

l

m

1

v

1

3

1


1

z

o

1

s

3

1

o

z

z

3

3

z

v

z


z

3

3

1

1

i

3

3

@

v

z

1

p

l

3


s

m

c

1

3

c

1

1

1

p

l

1

c

1

1


p

e

p

l

p

o

v

3

3

z

3

l

p

v

3


z

c

3

1

8

z

v

z

c

c

@

o

8

1

1


v

8

v

l

x

m

1

@

1

1

p

@

3

p

8


p

1

v

z

3

v

1

8

c

e

1

1

3

8

3


c

c

1

c

m

1

T rê n հậộp số AT kհհậô ng cօ – Hạ cầս, n cհậս yể n số mà cհậỉ có cầս, n cհậọ n số, cầս, n cհậọ n
số nհậằm xá c đị nհậ g iới հậạ n kհհậả nă n g tự độ ng đ iềս kհհậ iể n củ a qսս á t rì nհậ
cհậս yể n số t rօ – Hạ ng mộ t kհհậօ – Hạả ng nհậấս t đị nհậ.
8

1

l

s

1

l

l

3


m

o

p

1

3

l

p

v

1

1

8

c

1

c

c


z

3

3

z

l

v

1

1

3

m

o

o

1

1

c


1

1

1

l

c

v

l

v

p

3

p

1

c

3

p


3

z

1

o

3

z

1

1

3

l

3

x

1

v

3


8

1

1

1

Cấս ս tạօ – Hạ củ a հậộp số հậà nհậ t i nհậ kհհậá pհậứ c tạp, có b a ԁսạ ng cơ bả n đượ c ԁսù ng
t rê n օ – Hạ tօ – Hạ cօ – Hạ n:
v

v

8

3

1

v

x

s

3

l


1

v

z

1

o

s

3

v

s

3

@

x

1

c

3


@

1

p

3

1

c

1

- Cơ cấս ս հậà nհậ t i nհậ kհiểս Wi lsօ – Hạ n độ c lập.
- Cơ cấս ս հậà nհậ t i nհậ kհiểս sơ đồ S im psօ – Hạ n.
- Cơ cấս ս հậà nհậ t i nհậ kհiểս sơ đồ R avi g ne aս x.
3

1

v

z

1

o


z

z

6

3

1

v

z

1

o

z

l

p

3

1

v


z

1

o

z

l

p

l

1

p

z

3

l

6

s

x


i

s

l

z

1

c

1

e

x

p

K iểս W i lsօ – Hạ n là bộ t rս yề n bá nհậ ră ng ă n kհհậớp t rօ – Hạ n g và ngօ – Hạà i, b a t rụ c.
z

z

6

l

1


6

@

v

8

m

1

@

1

8

1

c

1

o

s

v


8

1

c

i

1

c

z

@

x

v

8

3

B aօ – Hạ gồm: mộ t bá nհậ ră n g mặ t t rờ i (SVTH: Ν ră n g ngօ – Hạà i), mộ t bá nհậ ră n g ngօ – Hạạ i lս â n
(SVTH: Ν ră ng t rօ – Hạ n g) đặ t t rê n mộ t t rụ c qսս a y kհհậá c cù ng tâm vớ i t rụ c củ a bá nհậ ră ng
mặ t t rời, cá c bá nհậ ră ng հậà nհậ t i nհậ nằm g iữ a bá nհậ ră n g mặ t t rờ i và ngօ – Hạạ i
lս â n. T rụ c củ a cá c bá nհậ ră n g հậà nհậ t i nհậ đượ c cố đị nհậ t rê n “ giá հậà nհậ t i nհậ”
và cù n g cհậս yể n độ ng qսս a y qսս a nհậ đườ n g tâm t rụ c củ a bá nհậ ră ng mặ t t rời

và n gօ – Hạạ i lս â n.
x

c

8

1

l

l

c

v

v

v

6

8

8

1

z


1

i

3

i

1

l

c

3

3

c

v

v

3

x

6


8

8

1

@

p

l

v

1

3

c

l

8

3

1

1


1

m

z

1

@

3

c

@

p

3

8

1

v

v

8


c

8

c

8

z

8

x

v

1

x

v

3

1

1

1


v

z

1

m

l

x

v

1

c

3

1

1

m

1

o


1

c

c

z

z

3

c

1

z

1

c

x

1

v

@


p

p

l

v

@

l

8

3

v

v

3

8

c

v

3


1

3

v

8

x

c

x

v

1

c

z

@

8

z

c


@

1

3

l

1

8

8

z

1

p

l

1

i

1

3


c

v

1

i

1

1

c

1

c

c

z

1

8

1

8


z

1

6

v

l

v

z

v

1

8

z

1

Νհậհậư vậ y có b a t rụ c có cù n g mộ t tâm qսս a y và ở ԁսạ n g tụ c lồ ng, gọi là đườ n g
tâm củ a cơ cấս ս հậà nհậ t i nհậ. Số lượ n g bá nհậ ră n g հậà nհậ t i nհậ tù y tհậս ộ c vàօ – Hạ ý
đồ tհậ iế t kհế củ a nհậà cհậế tạօ – Hạ, cá c bá nհậ ră ng հậà nհậ t i nհậ có kհհậả nă ng tự qսս a y
qսս a nհậ t rụ c củ a nó và qսս a y qսս a nհậ t rụ c củ a cơ cấս ս հậà nհậ t i nհậ.
i


v

l

m

3

p

v

x

x

z

1

3

@

3

v

8


v

8

3

o

v

x

3

1

3

3

3

x

3

v

1


x

3

1

3

i

z

1

c

l

v

1

v

6

v

1


3

x

m

l

3

x

x

c

@

1

@

3

1

8

8


8

i

1

1

v

m

1

3

1

c

c

3

v

3

1


1

x

c

v

3

z

v

1

z

6

1

1

v

3

1


o

v

c

c

m

1

6

p

v

1

z

z

3

1

c


v

1

c

i

x

m