Báo cáo kiểm toán: Nội dung nào không được loại trừ? pot
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (115.47 KB, 3 trang )
Báo cáo kiểm toán: Nội dung nào không
được loại trừ?
Thứ nhất, Bộ Tài chính quy định nội dung không được ngoại
trừ một cách tổng thể thông qua áp dụng các chuẩn mực kiểm
toán có liên quan và các đối tượng chịu sự điều chỉnh chỉ cần áp
dụng các chuẩn mực kiểm toán này (các chuẩn mực có liên quan
đã được Bộ ban hành và hướng dẫn thực hiện) là có thể được coi
là tuân thủ điểm 2 Điều 48 Luật KTĐL.
Thứ hai, Bộ Tài chính quy định chi tiết từng nội dung không
được ngoại trừ trong một văn bản hướng dẫn Luật KTĐL và các
đối tượng chịu sự điều tiết sẽ phải tuân thủ theo văn bản hướng
dẫn này.
Trong trường hợp thứ nhất, việc áp dụng chuẩn mực kiểm toán
để đưa ra ý kiến kiểm toán (trong đó có trường hợp sử dụng ý
kiến ngoại trừ) đã được các kiểm toán viên (KTV) và công ty
kiểm toán (CTKT) áp dụng từ nhiều năm và phù hợp với thông
lệ quốc tế. Tuy nhiên, khả năng áp dụng cũng như tính tuân thủ
chuẩn mực kiểm toán của một số KTV và CTKT còn chưa tốt,
dẫn đến tình trạng sử dụng ý kiến ngoại trừ chưa phù hợp và làm
cho báo cáo kiểm toán mất đi giá trị về mặt thông tin và tư vấn
đối với người sử dụng.
Theo đánh giá chủ quan của người viết, có tình trạng sử dụng ý
kiến ngoại trừ chưa phù hợp chủ yếu là do trình độ KTV chưa
cao, chưa biết cách lựa chọn các thủ tục bổ sung để không đưa
ra ý kiến ngoại trừ, hoặc do phí kiểm toán thấp không đủ để tiến
hành các thủ tục bổ sung, hoặc do KTV thiếu trách nhiệm bỏ
qua sai sót cho khách hàng.
Để khắc phục được vấn đề này, cần có sự phối hợp của nhiều
bên như Bộ Tài chính, UBCK, Hội KTV hành nghề Việt Nam
trong việc kiểm tra và xử lý chất lượng kiểm toán một cách
thường xuyên. UBCK khi xét duyệt các CTKT đủ điều kiện
kiểm toán cho các công ty niêm yết, công ty đại chúng cần có
quy trình đánh giá kỹ lưỡng và cụ thể hơn, thay vì chỉ dựa vào
bộ hồ sơ do các CTKT nộp lên như hiện nay.
Trong trường hợp thứ hai, Bộ Tài chính quy định chi tiết từng
nội dung không được ngoại trừ trong ý kiến kiểm toán. Điều này
sẽ hạn chế việc lạm dụng ý kiến ngoại trừ, nhưng áp dụng trong
thực tiễn sẽ gặp nhiều khó khăn. Bởi lẽ, ngoài việc thực hiện các
thủ tục kiểm toán thông thường, KTV hành nghề còn phải sử
dụng một công cụ rất quan trọng là xét đoán nghề nghiệp để thu
thập đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp trước khi đưa ra ý kiến
về bất kỳ một khoản mục nào của báo cáo tài chính. Điều đó
cũng có nghĩa là bất cứ nội dung nào không có đủ bằng chứng
kiểm toán đều có thể bị ngoại trừ.
Tuy nhiên, KTV hành nghề cần vận dụng kiến thức và kinh
nghiệm của mình để thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán và
phải chịu trách nhiệm về những công việc mình đã làm và ý kiến
kiểm toán đưa ra. Ví dụ, ý kiến kiểm toán về hàng tồn kho trong
trường hợp CTKT được bổ nhiệm sau khi kết thúc năm tài
chính. KTV không thể tham gia quan sát việc kiểm kê hàng tồn
kho của đơn vị được kiểm toán, nhưng không được phép mặc
nhiên đưa ra ý kiến ngoại trừ về tính hiện hữu của hàng tồn kho,
mà sẽ phải dùng xét đoán của mình để quyết định liệu có nên
thực hiện các thủ tục kiểm toán thay thế, chẳng hạn yêu cầu
khách hàng thực hiện một cuộc kiểm kê bổ sung.
Ở đây, nếu cuộc kiểm kê bổ sung được thực hiện không xa sau
ngày kết thúc năm tài chính và biến động của hàng tồn kho là
không nhiều, thì các bằng chứng từ việc quan sát kiểm kê sau
ngày kết thúc năm tài chính có thể đáng tin cậy. Do đó, không
cần thiết phải sử dụng ý kiến ngoại trừ cho tính hiện hữu của
hàng tồn kho. Ngược lại, nếu việc thực hiện các thủ tục kiểm
toán thay thế là không hiệu quả (việc quan sát kiểm kê hàng tồn
kho bổ sung được thực hiện quá xa sau ngày kết thúc năm tài
chính và hàng tồn kho đã có nhiều biến động) trong việc thu
thập được các bằng chứng kiểm toán phù hợp, thì KTV có thể áp
dụng ý kiến ngoại trừ.
Ngay cả khi xác định cuộc kiểm kê bổ sung thế nào là không
quá xa sau ngày kết thúc năm tài chính hay mức độ biến động
của hàng tồn kho thế nào là nhiều cũng cần có những xét đoán
nghề nghiệp của KTV đối với từng đơn vị được kiểm toán, chứ
không thể chỉ dựa vào một con số chung cố định nào.
