Vai trò phân lân cho lúa hè thu pptx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (136.49 KB, 4 trang )
Vai trò phân lân cho lúa hè thu
Tại sao các nhà khoa học khuyến cáo lượng bón phân lân cho vụ hè thu
cao hơn vụ đông xuân? So với vụ ĐX, vai trò của phân lân với lúa vụ hè
thu có gì khác?
Ngoài vai trò là một trong 3 yếu tố dinh dưỡng không thể thiếu của cây
trồng, với lúa vụ hè thu, phân lân còn có vai trò lớn trong việc hạ phèn, hạn
chế ngộ độc hữu cơ và tăng khả năng chống chịu hạn, mặn. Khác với vụ ĐX,
khi trồng lúa hè thu, đất dễ bị khô, nứt, không khí sẽ theo các khe nứt và các
mao quản thâm nhập sâu hơn vào đất khiến cho phèn tiềm tàng biến thành
phèn hoạt động xì lên mặt ruộng làm cho lúa không phát triển được. Phân
lân tuy không trực tiếp giảm độ chua nhưng cố định được các ion Fe và Al
trong phèn, qua đó pH sẽ được nâng lên và không còn gây độc cho cây.
Mặt khác, thời gian nghỉ của đất từ vụ ĐX sang vụ HT ngắn hơn, rơm rạ,
thân rễ lúa không kịp phân hủy dễ sinh ra ngộ độc hữu cơ. Bón phân lân vào
đất là cung cấp dinh dưỡng cho vi sinh vật phân hủy hữu cơ làm cho vi sinh
vật hoạt động mạnh hơn nhờ vậy sẽ giúp rút ngắn thời gian phân hủy các
chất hữu cơ, hạn chế được quá trình ngộ độc hữu cơ. Phân lân kích thích rễ
phát triển nhanh, mạnh nên rễ có khả năng đi sâu hơn vào đất nên nếu ruộng
lúa chỉ bị mặn trong ngắn hạn, chỉ bị mặn trên lớp đất mặt còn đất phía dưới
vẫn ngọt nên cây có khả năng trốn được mặn. Ngoài ra phân tích thấy rằng
nếu hàm lượng lân trong thân lá lúa cao thì sức chịu đựng của cây lúa với
các điều kiện bất lợi cũng sẽ tăng lên. Tóm lại, ngoài vai trò là dinh dưỡng
thiết yếu, phân lân còn có vai trò cải tạo đất, cung cấp dinh dưỡng cho vi
sinh vật nên nhu cầu phân lân cho lúa vụ hè thu cao hơn vụ đông xuân.
Sử dụng phân lân để cải tạo đất phèn có hiệu quả như vôi không?
P
2
O
5
không trực tiếp làm giảm độ chua mà chỉ gián tiếp thông qua việc cố
định ion Fe và Al. Tuy nhiên trong lân nung chảy và lân supe đều có hàm
lượng can xi (vôi) cao nên nó còn có tác dụng trung hòa pH. Nếu ruộng quá
chua (độ pH dưới 4) thì cần phối hợp với vôi. Việc phối hợp với vôi có ưu
điểm là nâng độ pH nước mặt và đất mặt lên rất nhanh nhờ tác dụng của vôi.
Thực nghiệm thấy rằng ngưỡng kinh tế nhất của vôi ở mức 300 – 500 kg
vôi/ha. Cần lưu ý là khác với lân, vôi không lưu tồn trong đất được nên mỗi
vụ phải mỗi bón.
Triệu chứng khi lúa thiếu lân?
Thiếu lân lúa sẽ phát triển kém. Quan sát bề ngoài thấy những lá lúa phía
dưới bị vàng sớm, những lá phía trên có màu xanh đậm hơn bình thường
nhưng chóp lại có hướng ngả sang màu tím. Nếu bị nặng hơn, phiến lá có
những đốm nâu. Nhìn qua giống với bệnh đốm nâu, nhưng nhìn kỹ thấy có
sự khác biệt vì vết bệnh của bệnh đốm nâu có dạng hình bầu dục. Lúa thiếu
lân có rễ phát triển kém, ít lông hút.
Nên chọn phân lân loại nào – lân supe, lân nung chảy hay DAP? Có nên
bón xi măng thay lân không?
Tùy chất đất của từng ruộng cụ thể. Nếu đất phù sa ngọt ven sông Tiền, sông
Hậu thì sử dụng phân lân tan nhanh (DAP) sẽ có hiệu quả hơn, nếu phèn nhẹ
nên sử dụng phân lân Long Thành (Supe), nếu phèn nặng nên sử dụng lân
nung chảy. Trong xi măng không có lân mà chỉ có can xi, bởi vậy nếu muốn
sử dụng can xi thì nên dùng vôi vì vôi rẻ hơn nhiều.
Bón dư phân lân có gây độc cho cây, cho gạo?
Chưa thấy tài liệu nói đến sự tồn dư của lân gây độc cho cây và sản phẩm.
Tuy nhiên chỉ nên bón lân vừa đủ bởi lẽ nếu lân dư thừa sẽ tạo điều kiện cho
rong tảo phát triển, rong tảo sẽ cạnh tranh dinh dưỡng với lúa làm cho lúa
giảm năng suất.
Lân có khả năng chữa bệnh cho cây không?
Lân không có khả năng chữa bệnh, nhưng việc cân đối giữa đạm, lân, kali sẽ
làm cho cây lúa khỏe mạnh, tăng sức đề kháng, chống chịu với các điều kiện
bất lợi.
Trên thị trường hiện có bán loại vi sinh vật phân giải lân. Vậy khi sử dụng
loại này có cần bón lân bổ sung không?
Trong đất có khá nhiều lân dạng khó tiêu và lượng lân này có thể chuyển
thành dễ tiêu do vi sinh vật phân giải lân. Bởi vậy sử dụng vi sinh vật loại
này sẽ tiết kiệm được lượng lân cần bón. Tuy nhiên cần lưu ý là kho lân khó
tiêu trong đất cũng có giới hạn và việc duy trì lân trong đất dạng khó tiêu
còn có tác dụng đảm bảo cấu tượng đất tốt, bởi vậy không nên quá lạm dụng
vi sinh vật phân giải lân và cũng cần phải bón lân bổ sung.
Điều cần lưu ý là lân do vi sinh vật chuyển hóa từ dạng khó tiêu thành dễ
tiêu chỉ có tác dụng là dinh dưỡng cho cây trồng mà không có tác dụng cải
tạo đất, bởi vậy những ruộng chua phèn, những ruộng có nguy cơ nhiễm độc
hữu cơ cao thì vẫn phải dùng phân lân.
Ngoài vi sinh vật phân giải lân còn có loại phân nào tiết kiệm lân?
Hiện nay các nhà khoa học nông hóa ở Mỹ đã đưa ra thị trường một hoạt
chất khi phối trộn cùng phân bón sẽ tiết kiệm được lân. Công ty Phân bón
Bình Điền đang cùng Viện lúa ĐBSCL đang thử khảo nghiệm hiệu lực của
chúng trên đồng ruộng Việt Nam với kết quả ban đầu rất khả quan. Nếu
không có gì thay đổi thì vụ ĐX tới (2011 – 2012), Bình Điền sẽ sản xuất đại
trà loại lân này cung ứng cho thị trường.
Trên bao bì của phân lân hạ phèn Đầu Trâu, lân đa năng Đầu Trâu hiện
nay thấy hàm lượng lân không cao nhưng hiệu quả vẫn tốt, có phải Bình
Điền đã âm thầm sử dụng chất này?
Lân hạ phèn Đầu Trâu của Bình Điền tuy có hàm lượng lân không cao (P
2
O
5
tổng số: 15%, P
2
O
5
hữu hiệu – 9%) nhưng vẫn có hiệu quả tốt bởi vì ngoài
lân nhà sản xuất còn phối trộn thêm can xi (CaO – 20%), Si líc (SiO
2
–
25%), Ma giê (MgO – 10%). Nhờ lân và các chất trung lượng này, nhất là Si
líc, nên hiệu quả của lân Đầu Trâu được ghi nhận là rất tốt trên cả 2 phương
diện cải tạo đất và dinh dưỡng cho lúa
