TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

LÊ THỊ PHƯƠNG NHI
19509261

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH SỬ
DỤNG DỊCH VỤ XE CÔNG NGHỆ CỦA SINH
VIÊN KHU VỰC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành

: QUẢN TRỊ KINH DOANH

Mã chuyên ngành : 7340101

GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
THS. LƯU XUÂN DANH

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, 2023


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

LÊ THỊ PHƯƠNG NHI

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH SỬ
DỤNG DỊCH VỤ XE CÔNG NGHỆ CỦA SINH
VIÊN KHU VỰC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH

GVHD

: THS. LƯU XUÂN DANH

SVTH

: LÊ THỊ PHƯƠNG NHI

LỚP

: DHQT15F

KHÓA

: 2019 - 2023

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, 2023


i

TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Đề tài nghiên cứu được thực hiện nhằm mục đích xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý
định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
Nghiên cứu đã kế thừa từ những lý thuyết, mô hình, nghiên cứu của các tác giả trong
nước và ngồi nước. Tác giả đã thực hiện khảo sát chính thức bằng cách lấy ý kiến của

300 mẫu khảo sát thông qua Google biểu mẫu và phiếu khảo sát giấy. Số liệu sau khi thu
thập được sẽ được xử lý thông qua phần mềm SPSS 20.0 với một số phương pháp kiểm
định như: Thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố
khám phá EFA, phân tích tương quan Pearson và phân tích hồi quy.
Kết quả phân tích dữ liệu khảo sát cho thấy có 4 yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng
dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh theo thứ tự từ tác
động mạnh đến tác động yếu lần lượt là: (1) Chuẩn mực chủ quan (CQ, 𝛽 = 0.449); (2)
Nhận thức tính dễ sử dụng (SD, 𝛽 = 0.384); (3) Nhận thức kiểm soát hành vi (HV,
𝛽 = 0.125); (4) Nhận thức sự hữu ích (HI, 𝛽 = 0.075).
Với kết quả phân tích dữ liệu khảo sát, tác giả đã xác định được các yếu tố ảnh hưởng
đến ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
Từ đó, tác giả đã đề xuất một số hàm ý quản trị giúp định hướng và tăng cường ý định sử
dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
Từ khóa: sinh viên; xe công nghệ; ý định sử dụng.


ii

LỜI CẢM ƠN
Trong suốt q trình hồn thành bài luận, để đạt được kết quả tốt đẹp thì ngồi sự nỗ lực
từ tác giả, trước hết là tác giả xin gửi tới các thầy cô trường Đại học Công nghiệp Thành
phố Hồ Chí Minh, đặc biệt là các thầy cơ khoa Quản trị Kinh doanh đã truyền đạt kiến
thức, tạo điều kiện và hỗ trợ cho tác giả trong suốt 4 năm học vừa qua lời cảm ơn sâu sắc
và chân thành.
Đặc biệt tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới thầy Th.s Lưu Xuân Danh đã tận
tình hướng dẫn, thầy đã đóng góp những ý kiến q báu trong cả q trình, giúp tác giả
hồn thành bài báo cáo này.
Với kinh nghiệm ít ỏi và lượng kiến thức còn hạn chế của một sinh viên, trong quá trình
cũng đã cố gắng tham khảo khá nhiều luồng ý kiến, tài liệu,…bài báo cáo tốt nghiệp này
cũng không thể tránh những thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được sự chỉ bảo, đóng góp

ý kiến của các thầy cơ để tác giả có điều kiện bổ sung, nâng cao ý thức của mình, phục vụ
tốt hơn cơng tác thực tế sau này.
Chúc các thầy, cơ có thật nhiều sức khỏe, thành công trong công việc và hạnh phúc trong
cuộc sống.
Tác giả xin chân thành cảm ơn!


iii

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề tài nghiên cứu “Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ xe
công nghệ của sinh viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh” là cơng trình nghiên cứu của
riêng bản thân tôi. Các kết quả nghiên cứu và các kết luận trong nội dung báo cáo khóa
luận là trung thực, không sao chép từ bất kỳ một nguồn nào và dưới bất kỳ hình thức nào.
Việc tham khảo các nguồn tài liệu (nếu có) đã được thực hiện trích dẫn và ghi nguồn tài
liệu tham khảo đúng quy định.

Sinh viên

Lê Thị Phương Nhi


iv
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
PHIẾU XÁC NHẬN CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
Họ và tên giảng viên: Th.s Lưu Xuân Danh
Mã số giảng viên: 01028018
Họ tên sinh viên: Lê Thị Phương Nhi


MSSV: 19509261

Sinh viên hoàn thành đầy đủ các tài liệu theo yêu cầu của khoa trên ework.fba.iuh.edu.vn
trong lớp học của giảng viên hướng dẫn bao gồm:
1. Bài báo cáo hoàn chỉnh (pdf),
2. Dữ liệu và các minh chứng liên quan. Yêu cầu sinh viên cài đặt mật khẩu dữ liệu
và minh chứng, mật khẩu truy cập cung cấp giảng viên hướng dẫn để kiểm tra
đánh giá.
TP. HCM, ngày 12 tháng 05 năm 2023.
Giảng viên hướng dẫn


v
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do – Hạnh phúc
BIÊN BẢN GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
Chun ngành: Quản trị kinh doanh
Kính gửi:

Khoa Quản trị kinh doanh

Họ và tên sinh viên: Lê Thị Phương Nhi
Hiện là học viên lớp: DHQT15F

Mã học viên: 19509261
Khóa học: 2019 - 2023

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh

Hội đồng: 25


Tên đề tài theo biên bản hội đồng:
Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ xe cơng nghệ của sinh viên khu vực
Thành phố Hồ Chí Minh.
Sinh viên đã hồn chỉnh luận văn đúng với góp ý của Hội đồng và nhận xét của các phản
biện. Nội dung chỉnh sửa như sau:
Nội dung yêu cầu chỉnh sửa theo ý kiến
của hội đồng bảo vệ khóa luận tốt
nghiệp

Kết quả chỉnh sửa hoặc giải trình

Đề xuất chỉnh sửa lại tên hoặc lý do chọn
đề tài để phù hợp với đối tượng nghiên Tác giả đã cập nhật ở trang 1
cứu
Bổ sung tên nghiên cứu nguyên gốc Tiếng
Tác giả đã cập nhật ở trang 13, 14, 15, 16
Anh của các nghiên cứu nước ngoài
Bổ sung phương pháp tham khảo ý kiến
chuyên gia

Tác giả đã cập nhật ở trang 31

Bổ sung ưu điểm, nhược điểm của phương
Tác giả đã cập nhật ở trang 39
pháp chọn mẫu thuận tiện, phi xác suất
Bổ sung quy trình thu thập dữ liệu ở Tác giả đã cập nhật ở trang 33
chương 3



vi
Ý kiến giảng viên hướng dẫn: ...............................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
Tp. Hồ Chí Minh, ngày
Giảng viên hướng dẫn
(Ký và ghi rõ họ tên)

tháng

Sinh viên
(Ký và ghi rõ họ tên)

năm 2023


vii

MỤC LỤC
Trang
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI ............................................................................ 1
1.1 Lý do chọn đề tài ....................................................................................................... 1
1.2 Mục tiêu ..................................................................................................................... 2
1.2.1 Mục tiêu tổng quát .............................................................................................. 2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể ................................................................................................... 2
1.3 Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................................... 3
1.4 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................. 3

1.4.1 Đối tượng nghiên cứu ......................................................................................... 3
1.4.2 Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 3
1.5 Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................... 3
1.5.1 Nghiên cứu định tính .......................................................................................... 3
1.5.2 Nghiên cứu định lượng ....................................................................................... 4
1.6 Ý nghĩa ...................................................................................................................... 4
1.6.1 Ý nghĩa khoa học ................................................................................................ 4
1.6.2 Ý nghĩa thực tiễn ................................................................................................ 4
1.7 Bố cục đề tài .............................................................................................................. 5
TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ...................................................................................................... 7
CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN .......................................................................................... 8
2.1 Các khái niệm có liên quan ....................................................................................... 8
2.1.1 Xe cơng nghệ là gì? ............................................................................................ 8
2.1.2 Ý định sử dụng là gì?.......................................................................................... 8
2.1.3 Lý thuyết về hành vi người tiêu dùng................................................................. 9
2.1.4 Dịch vụ là gì? ...................................................................................................... 9
2.2 Các mơ hình lý thuyết có liên quan ......................................................................... 10
2.2.1 Mơ hình thuyết hành động hợp lý TRA ........................................................... 10
2.2.2 Mơ hình lý thuyết hành vi dự định TPB ........................................................... 11
2.2.3 Mơ hình chấp nhận cơng nghệ TAM................................................................ 11
2.3 Các nghiên cứu trong và ngồi nước có liên quan .................................................. 12
2.3.1 Các nghiên cứu ngồi nước có liên quan ......................................................... 12


viii
2.3.2 Các nghiên cứu trong nước có liên quan .......................................................... 18
2.4 Giả thuyết và mơ hình nghiên cứu đề xuất .............................................................. 25
2.4.1 Giả thuyết nghiên cứu ...................................................................................... 25
2.4.2 Mơ hình nghiên cứu đề xuất ............................................................................. 29
TÓM TẮT CHƯƠNG 2 .................................................................................................... 30

CHƯƠNG 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................................ 31
3.1 Tiến trình nghiên cứu .............................................................................................. 31
3.2 Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 31
3.2.1 Phương pháp nghiên cứu định tính................................................................... 31
3.2.2 Phương pháp nghiên cứu định lượng ............................................................... 32
3.3 Thiết kế bảng câu hỏi và xây dựng thang đo ........................................................... 33
3.3.1 Xây dựng thang đo ........................................................................................... 33
3.3.2 Xây dựng bảng câu hỏi sơ bộ ........................................................................... 33
3.3.3 Kết quả kiểm định sơ bộ ................................................................................... 36
3.4 Phương pháp chọn mẫu và xử lý số liệu ................................................................. 38
3.4.1 Kích thước mẫu ................................................................................................ 38
3.4.2 Phương pháp chọn mẫu .................................................................................... 39
3.5 Phương pháp xử lý dữ liệu ...................................................................................... 39
3.5.1 Phương pháp xử lý dữ liệu thứ cấp .................................................................. 39
3.5.2 Phương pháp xử lý dữ liệu sơ cấp .................................................................... 39
TÓM TẮT CHƯƠNG 3 .................................................................................................... 43
CHƯƠNG 4 PHÂN TÍCH DỮ LIỆU ............................................................................... 44
4.1 Phân tích dữ liệu thứ cấp ......................................................................................... 44
4.2 Phân tích dữ liệu khảo sát ........................................................................................ 45
4.2.1 Phân tích thống kê mơ tả .................................................................................. 45
4.2.2 Phân tích mức trung bình MEAN ..................................................................... 47
4.2.3 Kiểm định độ tin cậy thang đo Cronbach’s Alpha ........................................... 49
4.2.4 Phân tích nhân tố khám phá EFA ..................................................................... 51
4.2.5 Phân tích hệ số Pearson .................................................................................... 55
4.2.6 Phân tích hồi quy tuyến tính ............................................................................. 56
4.2.7 Mơ hình nghiên cứu hiệu chỉnh ........................................................................ 61


ix
TÓM TẮT CHƯƠNG 4 .................................................................................................... 62

CHƯƠNG 5 KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ ......................................................... 63
5.1 Kết luận chung về nghiên cứu ................................................................................. 63
5.2 Đề xuất hàm ý quản trị ............................................................................................ 64
5.2.1 Hàm ý quản trị cho nhóm yếu tố Chuẩn mực chủ quan ................................... 64
5.2.2 Hàm ý quản trị cho nhóm yếu tố Nhận thức tính dễ sử dụng........................... 64
5.2.3 Hàm ý quản trị cho nhóm yếu tố Nhận thức kiểm soát hành vi ....................... 65
5.2.4 Hàm ý quản trị cho nhóm yếu tố Nhận thức sự hữu ích................................... 66
5.3 Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo .................................................. 66
5.3.1 Hạn chế của đề tài............................................................................................. 66
5.3.2 Hướng nghiên cứu tiếp theo ............................................................................. 67
TÓM TẮT CHƯƠNG 5 .................................................................................................... 68
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................ xiii
PHỤ LỤC 1: BẢNG CÂU HỎI KHẢO SÁT SƠ BỘ ..................................................... xvi
PHỤ LỤC 2: BẢNG CÂU HỎI KHẢO SÁT CHÍNH THỨC ........................................ xxi
PHỤ LỤC 3: KẾT QUẢ CRONBACH’S ALPHA SƠ BỘ ........................................... xxvi
PHỤ LỤC 4: KIỂM ĐỊNH THỐNG KÊ MƠ TẢ CHÍNH THỨC ................................. xxx
PHỤ LỤC 5: KIỂM ĐỊNH GIÁ TRỊ TRUNG BÌNH................................................... xxxii
PHỤ LỤC 6: KẾT QUẢ CRONBACH’S ALPHA CHÍNH THỨC ........................... xxxiv
PHỤ LỤC 7: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH NHÂN TỐ EFA ...........................................xxxviii
PHỤ LỤC 8: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH TƯƠNG QUAN ...............................................xliii
PHỤ LỤC 9: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH HỒI QUY ......................................................... xliv


x

DANH SÁCH BẢNG
Trang
Bảng 2.1 Tóm tắt các nghiên cứu liên quan trong nước và ngoài nước ............................ 24
Bảng 3.1 Bảng câu hỏi khảo sát tóm tắt ............................................................................ 33
Bảng 3.2 Thang đo và mã hóa thang đo ............................................................................ 34

Bảng 3.3 Kết quả kiểm định Cronbach’ Alpha sơ bộ........................................................ 36
Bảng 3.4 Bảng các mức độ đo lường Cronbach’s Alpha .................................................. 40
Bảng 3.5 Bảng tiêu chuẩn trong phân tích nhân tố EFA ................................................... 40
Bảng 3.6 Mức độ của hệ số tương quan ............................................................................ 41
Bảng 3.7 Kí hiệu mơ hình tuyến tính đa biến .................................................................... 42
Bảng 4.1 Thống kê kết quả khảo sát về các trường đại học .............................................. 46
Bảng 4.2 Kết quả kiểm định phân tích mức trung bình Mean .......................................... 47
Bảng 4.3 Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha các yếu tố .............................................. 49
Bảng 4.4 Tổng hợp ma trận xoay yếu tố độc lập và hệ số KMO lần 1 ............................. 51
Bảng 4.5 Tổng hợp ma trận xoay yếu tố độc lập và hệ số KMO lần 2 ............................. 53
Bảng 4.6 Tổng hợp ma trận xoay yếu tố phụ thuộc và hệ số KMO .................................. 55
Bảng 4.7 Kết quả phân tích tương quan Pearson .............................................................. 56
Bảng 4.8 Kết quả đánh giá độ phù hợp với mơ hình ......................................................... 56
Bảng 4.9 Kết quả phân tích ANOVA ................................................................................ 57
Bảng 4.10 Kết quả phân tích hồi quy ................................................................................ 58
Bảng 4.11 Kiểm định tầm quan trọng của các biến độc lập .............................................. 60
Bảng 4.12 Kiểm định giả thuyết đặt ra .............................................................................. 61


xi

DANH SÁCH HÌNH
Trang
Hình 2.1 Thuyết hành động hợp lí TRA ............................................................................ 10
Hình 2.2 Thuyết hành vi dự định TPB .............................................................................. 11
Hình 2.3 Mơ hình chấp nhận cơng nghệ TAM.................................................................. 12
Hình 2.4 Mơ hình nghiên cứu của Mohd Fazli Mohd Sam, Siti Nurrazma Farhana
Baharin(2018) .................................................................................................................... 13
Hình 2.5 Mơ hình nghiên cứu đề xuất của Md Wasiul Karim, Md Muhibbullah,
Mohammad Arije Ulfy và Md Alamgir Hossain(2020) .................................................... 14

Hình 2.6 Mơ hình nghiên cứu của Cheng Leng Choong, Yen Nee Goh (2021) ............... 15
Hình 2.7 Mơ hình nghiên cứu của Lee Seojin, Lee Woojin, Christine A. Vogt và Zhang
Ying (2021)........................................................................................................................ 16
Hình 2.8 Nghiên cứu của Ade Permata Surya, I Made Sukresna và Aris Mardiyono
(2021)................................................................................................................................. 17
Hình 2.9 Mơ hình nghiên cứu của Đỗ Đình Nam (2018) .................................................. 18
Hình 2.10 Mơ hình nghiên cứu đề xuất của Đồn Việt Hùng (2021) ............................... 19
Hình 2.11 Mơ hình nghiên cứu đề xuất của Nguyễn Ngọc Mai và Nguyễn Thị Minh Thảo
(2020)................................................................................................................................. 20
Hình 2.12 Mơ hình nghiên cứu đề xuất của Ngô Minh Tâm, Huỳnh Thị Thanh Tâm và
Ngơ Minh Tiến (2020) ....................................................................................................... 21
Hình 2.13 Mơ hình nghiên cứu đề xuất của Nguyễn Việt Dũng và Trần Thị Ngọc Hà
(2019)................................................................................................................................. 23
Hình 2.14 Mơ hình nghiên cứu đề xuất ............................................................................. 29
Hình 3.1 Tiến trình nghiên cứu ......................................................................................... 31
Hình 4.1 Cơ cấu theo giới tính .......................................................................................... 45
Hình 4.2 Cơ cấu theo sinh viên năm ................................................................................. 46
Hình 4.3 Cơ cấu theo thu nhập .......................................................................................... 47
Hình 4.4 Mơ hình nghiên cứu hiệu chỉnh .......................................................................... 61


xii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
TP.HCM

:

Thành phố Hồ Chí Minh


PTCN

:

Phương tiện cá nhân

ANOVA

:

Analysis of variance – Phân tích phương sai

EFA

:

Exploratory factor analysis – Phân tích nhân tố khám phá

TRA

:

Theory of Reasoned Action – Thuyết hành động hợp lý

TPB

:

Theory of Planned Behavior – Thuyết hành vi dự định


TAM

:

Technology Acceptance Model – Mô hình chấp nhận cơng nghệ

KMO

:

Kaiser – Meyer – BOlkin

Sig.

:

Significance – Mức ý nghĩa

SPSS

:

Statistical Package for the Social Sciences


1

CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI
1.1 Lý do chọn đề tài
Hiện nay, với sự phát triển rất nhanh của công nghệ thông tin và viễn thông, điện thoại di

động khơng chỉ là một cơng cụ liên lạc và tìm kiếm thông tin thông thường mà đã trở
thành một phương tiện cung cấp rất nhiều chức năng tiện lợi cho người sử dụng như giải
trí, mua sắm và học tập. Do đó, các ứng dụng dịch vụ thơng minh trên điện thoại di động
ngày càng được phát triển để đáp ứng cho nhu cầu sống nhanh và tiện lợi của con người.
Trong số này không thể không kể đến các ứng dụng đặt xe trực tuyến được tích hợp với
hệ thống định vị toàn cầu như Grab, Gojek, Be, Vato, My-Go và Fast-Go. Các nhà cung
cấp dịch vụ này luôn liên tục nghiên cứu và phát triển để cho ra mắt các loại hình di
chuyển đa dạng phù hợp với nhiều mục đích đi lại khác nhau.
Tại các thành phố và tỉnh thành ở Việt Nam hiện nay, số lượng người dân sinh sống rất
lớn nhưng cơ sở hạ tầng và các dịch vụ công cộng hiện tại vẫn chưa đáp ứng được nhu
cầu sử dụng phương tiện đi lại của người dân. Các công ty về dịch vụ xe thuê, ứng dụng
gọi xe đang từng bước cải thiện và nâng cao chất lượng dịch vụ nhưng vẫn chưa đáp ứng
được đầy đủ nhu cầu của khách hàng và vẫn cịn rất nhiều hạn chế chưa được khắc phục.
Vì vậy, sự ra đời của các dịch vụ xe công nghệ là việc cần thiết cho rất nhiều người trong
việc đi lại, đặc biệt là sinh viên và những người cần các hình thức di chuyển an tồn,
nhanh chóng và tiện lợi.
Đến tháng 2/2021, Grab là ứng dụng gọi xe phổ biến nhất tại Việt Nam với tỷ lệ người
dùng đạt mức 60%, các ứng dụng tiếp theo lần lượt là Gojek (19%), Be (18%),...
(Statista, 2021)
Việc đặt xe trực tuyến đang tạo ra sự khác biệt lớn so với các dịch vụ xe truyền thống và
được hầu hết người dùng ưa thích. Tại TP. Hồ Chí Minh, số lượng các trường đại học,
cao đẳng ngày càng tăng, cùng với đó số lượng sinh viên cũng tăng theo. Do đó, mong
muốn sử dụng xe công nghệ của sinh viên đặc biệt lớn. Để có thể đứng vững trong cạnh
tranh giữa nhiều ứng dụng đặt xe trực tuyến khác, các hãng đặt xe công nghệ cần phải


2
hiểu được những yếu tố nào tác động đến ý định sử dụng dịch vụ của sinh viên và sinh
viên cũng cần biết dịch vụ nào phù hợp với túi tiền, nhu cầu của bản thân.
Tại Việt Nam các nhà nghiên cứu cũng đã bắt đầu sử dụng các mô hình để đánh giá việc

ý định sử dụng dịch vụ xe cơng nghệ như: Nghiên cứu của Đỗ Đình Nam (2018) sử dụng
các mơ hình lý thuyết để nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ
Uber tại Hà Nội; Ngô Minh Tâm và cộng sự (2020) nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng
đến ý định sử dụng dịch vụ xe ứng dụng công nghệ;... Các nghiên cứu này đã chỉ rõ được
các yếu tố ảnh hưởng, mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến ý định sử dụng dịch vụ xe
công nghệ. Dựa vào các nghiên cứu này, tác giả muốn đi sâu hơn để tìm hiểu về quyết
định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực thành phố Hồ Chí Minh.
Từ các yếu tố trên, tác giả quyết định nghiên cứu đề tài: “Các yếu tố ảnh hưởng đến ý
định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh”. Tác
giả mong muốn kết quả của nghiên cứu này sẽ là nguồn tài liệu tham khảo cho các bạn
sinh viên có thể lựa chọn dịch vụ phù hợp với nhu cầu của bản thân và các ứng dụng đặt
xe có thể hiểu rõ hơn về ý định sử dụng dịch vụ của sinh viên. Từ đó, nâng cao được chất
lượng dịch vụ của các hãng dịch vụ xe công nghệ góp phần vào sự phát triển chung tại
Thành phố Hồ Chí Minh.
1.2 Mục tiêu
1.2.1 Mục tiêu tổng quát
Nghiên cứu này được thực hiện nhằm tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng
dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên
khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
Đo lường mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ xe
công nghệ của sinh viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
Đề xuất các hàm ý quản trị nhằm nâng cao ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh
viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.


3
1.3 Câu hỏi nghiên cứu
Những yếu tố nào ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu

vực Thành phố Hồ Chí Minh?
Mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh
viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh như thế nào?
Những hàm ý quản trị nào giúp nâng cao ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh
viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh?
1.4 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.4.1 Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ
của sinh viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
Đối tượng khảo sát: Sinh viên ở các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh.
1.4.2 Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi khơng gian: Thành phố Hồ Chí Minh
Phạm vi thời gian: Từ 12/2022 - 05/2023
1.5 Phương pháp nghiên cứu
Các phương pháp nghiên cứu sử dụng qua từng giai đoạn của nghiên cứu như sau:
1.5.1 Nghiên cứu định tính
Nghiên cứu sơ bộ được thực hiện dựa trên cơ sở các vấn đề về lý thuyết, sử dụng phương
pháp nghiên cứu mô tả bằng các kỹ thuật như: thống kê, phân tích, tổng hợp, tư duy hệ
thống, so sánh đối chứng, để tổng kết các lý thuyết và các nghiên cứu liên quan về các
yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực Thành
phố Hồ Chí Minh. Tiếp tục tham khảo ý kiến kết hợp thêm thảo luận cùng bạn bè,
anh/chị khóa trên và giảng viên hướng dẫn, họ giúp tác giả đúng đắn hơn trong việc thiết
kế một bảng câu hỏi hợp lý để chuẩn bị kỹ càng cho giai đoạn nghiên cứu chính thức.


4
1.5.2 Nghiên cứu định lượng
Để thực hiện khảo sát chính thức, trước hết cần sửa cho chỉnh chu nhất bảng câu hỏi sao
cho ý nghĩa của câu thật rõ ràng nhằm thu được kết quả đạt tốt mục tiêu. Sau đó nghiên
cứu sơ bộ bằng việc đi khảo sát thử 50 sinh viên theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên,

là các sinh viên đang theo học tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh. Có kết quả khảo sát
tác giả tiến hành điều chỉnh thang đo cho phù hợp để bước vào khảo sát chính thức.
Nghiên cứu chính thức bằng định lượng được thực hiện bằng cách thu thập dữ liệu
nghiên cứu dưới hình thức khảo sát trực tuyến và trực tiếp, bằng phương pháp lấy mẫu
thuận tiện với những câu hỏi khảo sát đã xây dựng từ thang đo sơ bộ nhằm đo lường sự
ảnh hưởng của các yếu tố trên.
Tiến hành phỏng vấn chính thức và cuối cùng sử dụng phần mềm xử lý SPSS để tác giả
kiểm định các giả thuyết, mơ hình qua các bước nghiên cứu như sau: Đánh giá sự tin cậy
của hệ số tin cậy Cronbach’s alpha và phân tích nhân tố khám phá EFA, xem xét ma trận
hệ số tương quan, đánh giá độ phù hợp của mơ hình và giá trị của các thang đo nhằm
đánh giá độ tin cậy để loại bỏ các biến quan sát không đạt yêu cầu, đồng thời tái cấu trúc
các biến quan sát còn lại vào thành phần đo lường phù hợp, đặt cơ sở cho việc hiệu chỉnh
mơ hình nghiên cứu và các giả thuyết nghiên cứu.
1.6 Ý nghĩa
1.6.1 Ý nghĩa khoa học
Kết quả của nghiên cứu này nhằm đóng góp về mặt phương pháp luận cho việc nhận thức
và làm sáng tỏ ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực Thành phố Hồ
Chí Minh.
1.6.2 Ý nghĩa thực tiễn
Kết quả của nghiên cứu chủ yếu giúp các sinh viên thống kê được những yếu tố nào ảnh
hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ. Từ đó, đề ra những giải pháp để kích
thích và thúc đẩy sinh viên khu vực Thành phố Hồ Chí Minh tin tưởng và có ý định sử
dụng xe cơng nghệ, góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp.


5
1.7 Bố cục đề tài
Bố cục của đề tài gồm có 5 chương:
Chương 1: Tổng quan về đề tài
Chương này giới thiệu tổng quan về đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng

dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực thành phố Hồ Chí Minh”. Giúp đọc giả có
cái nhìn tổng qt về lý do tác giả chọn đề tài, mục tiêu, các câu hỏi cho nghiên cứu, đối
tượng hay phạm vi và phương pháp nghiên cứu, phần cuối là kết cấu của bài.
Chương 2: Cơ sở lý luận
Nội dung chương này trình bày một cách khái quát các khái niệm cũng như các cơ sở lý
thuyết và các mơ hình nghiên cứu trước đó có liên quan đến đề tài. Dựa trên cơ sở lý
thuyết của các bài nghiên cứu về ý định sử dụng dịch vụ xe cơng nghệ có liên quan, tác
giả rút ra mơ hình nghiên cứu và đưa ra giả thuyết.
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu
Trong chương này, thiết kế quy trình nghiên cứu để trình bày cách thức xử lý biến số của
mơ hình, trình bày chi tiết nghiên cứu sơ bộ, chính thức, kích thước mẫu và các phương
pháp thu thập, kiểm định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ
của sinh viên khu vực thành phố Hồ Chí Minh.
Chương 4: Kết quả nghiên cứu
Trình bày kết quả của việc xử lý số liệu trong nghiên cứu và phân tích ý nghĩa các kết
quả xử lý qua sự hỗ trợ của phần mềm nghiên cứu như SPSS. Các nội dung chính gồm
thống kê mơ tả, đánh giá về độ tin cậy, kiểm định giá trị của thang đo, mơ hình nghiên
cứu, phân tích hồi quy và kiểm định lại các giả thuyết của mơ hình.
Chương 5: Kết luận và kiến nghị
Trong chương này tác giả trình bày một số hàm ý quản trị, các kiến nghị hay giải pháp để
gia tăng ý định sử dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực thành phố Hồ Chí


6
Minh. Đồng thời, tác giả sẽ chỉ ra các các hạn chế của bài nghiên cứu và một số gợi ý cho
các nghiên cứu trong tương lai.


7


TĨM TẮT CHƯƠNG 1
Chương 1 trình bày tổng quan về đề tài nghiên cứu: Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử
dụng dịch vụ xe công nghệ của sinh viên khu vực thành phố Hồ Chí Minh. Trước tiên tác
giả nêu lý do lựa chọn và tính cấp thiết của đề tài từ đó xác định các mục tiêu nghiên cứu,
câu hỏi nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu và phương pháp nghiên
cứu. Phần cuối, tác giả trình bày kết cấu đề tài theo từng chương.


8

CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN

2.1 Các khái niệm có liên quan
2.1.1 Xe cơng nghệ là gì?
Theo He & Shen (2015), xe công nghệ là một nền tảng làm cầu nối giữa tài xế và khách
hàng giúp cho cả hai giao tiếp dễ dàng và hiệu quả. Dịch vụ này là nơi cung cấp và nắm
bắt nhu cầu di chuyển từ khách hàng và tài xế thông qua ứng dụng đặt xe được cung cấp
bởi các hãng đặt xe công nghệ được cài đặt trên thiết bị di động thông minh. (He, F., &
Shen, Z.-J. M., 2015).
Đây là loại hình dịch vụ thuộc lĩnh vực giao thông vận tải, cung cấp các dịch vụ đặt xe và
quản lý quá trình chuyển giao dịch vụ thông qua ứng dụng đặt xe được cài đặt trên thiết
bị của người dùng.
2.1.2 Ý định sử dụng là gì?
Theo Gerbing và Anderson (1988) cho rằng, ý định là một tình huống tư duy bao gồm
kinh nghiệm và hành vi cá nhân cho một mục đích cụ thể hoặc một hành vi nhất định. Ở
khái niệm này cho thấy ý định hướng đến mục tiêu thông qua việc suy nghĩ kỹ càng trước
khi thực hiện một hành vi nào đó. (Anderson & Gerbing, 1988)
Cịn theo Ajzen (1991) thì cho rằng, ý định được xem là “Bao gồm các nhân tố động cơ
có ảnh hưởng đến hành vi của mỗi cá nhân, các nhân tố này cho thấy sự sẵn sàng hoặc nỗ
lực mà mỗi cá nhân sẽ bỏ ra để thực hiện hành vi”. (Ajzen, I., 1991)

Theo như khái niệm, một cá nhân có ý định thực hiện một hành động nào đó là người có
sự hiểu biết và suy nghĩ rõ ràng về mục đích và phương tiện thực hiện hành vi đó. Mặc
dù có nhiều ý kiến nhìn nhận khơng giống nhau, nhưng nhìn chung trong các định nghĩa
trên đều cho thấy điểm chung về ý định là sự nhận thức, suy nghĩ kỹ lưỡng của một cá
nhân về một vấn đề nào đó trước khi thực hiện.


9
2.1.3 Lý thuyết về hành vi người tiêu dùng
Lý thuyết này được hiểu là những hành động mà các cá nhân biểu lộ trong việc ra quyết
định lựa chọn một loại hàng hóa, dịch vụ nào đó. Nắm được hành vi của họ sẽ giúp cho
các công ty đưa ra những sản phẩm, những chiến lược quảng bá và kinh doanh sản phẩm
sao cho phù hợp.
Theo P. Kotler (2007), lý thuyết này được định nghĩa: “Một tổng thể những hành động
diễn biến trong suốt quá trình kể từ khi nhận biết nhu cầu cho tới khi mua và sau khi mua
sản phẩm”. Nói cách khác, hành vi này là cách mà các cá nhân đưa ra lựa chọn sẽ sử
dụng những gì họ có như thế nào cho các sản phẩm tiêu dùng. (Kotler P. , 2007)
2.1.4 Dịch vụ là gì?
Theo Philip Kotler và Kellers (2006), “Dịch vụ là bất kỳ hoạt động hay lợi ích nào mà
chủ thể này có thể cung cấp cho chủ thể kia. Trong đó, đối tượng cung cấp nhất định phải
mang tính vơ hình và không dẫn đến bất kỳ quyền sở hữu một vật nào cả. Cịn việc sản
xuất dịch vụ có thể, hoặc không cần gắn liền với một sản phẩm vật chất nào”. (Kotler P.
a., 2006)
Theo quy định tại Khoản 3 Điều 4 Luật giá năm 2012: “Dịch vụ là hàng hóa mang tính
vơ hình, trong q trình sản xuất và tiêu dùng không hề tách rời nhau, bao gồm những
loại dịch vụ trong hệ thống các ngành sản phẩm Việt Nam theo quy định của pháp luật.”
(Quốc hội, 2012)
Trên thị trường, kinh doanh cung ứng dịch vụ rất đa dạng, phong phú. Đó có thể là các
dịch vụ tiêu dùng như ăn uống, sửa chữa nhà cửa, máy móc gia dụng; các dịch vụ công
cộng như cung ứng điện, nước, vệ sinh đô thị; các dịch vụ hỗ trợ cho sản xuất kinh doanh

như ngân hàng, bảo hiểm, vận tải; các dịch vụ mang tính nghề nghiệp chun mơn cao
như kiểm toán, tư vấn kiến trúc, bác sĩ, tư vấn pháp luật...


10
2.2 Các mơ hình lý thuyết có liên quan
2.2.1 Mơ hình thuyết hành động hợp lý TRA
Vào năm 1975, một học thuyết tiên phong đã rất nổi tiếng trong lĩnh vực nghiên cứu về
tâm lý xã hội ở nhiều năm, chính là thuyết được xây dựng mang tên TRA, được Ajzen và
Fishbein sáng lập và ngày càng mở rộng phạm vi dần theo thời gian (Ajzen I. F., 1975).
Hai tác giả cho thấy thuyết hành động chứng minh hành vi của một người được thực hiện
bằng những ý định hình thành trước đó.
Yếu tố ý định thực hiện hành vi của mình bị tác động bởi thái độ cá nhân và tính chuẩn
chủ quan từ mỗi cá nhân. Sự tin tưởng là yếu tố ảnh hưởng đến thái độ của người tiêu
dùng, từ các khía cạnh khác nhau cách nhận thức về thuộc tính của sản phẩm cũng rất
khác biệt. Tùy vào niềm tin và sự nhận thức của mỗi cá nhân mà họ bộc lộ thái độ ra bên
ngoài. Nghiên cứu về cách khách hàng đánh giá, tốt hơn nữa là nắm rõ kết quả đánh giá
từ đó nhà nghiên cứu dự đoán được lựa chọn cho lần kế tiếp của đại đa số người dùng.
Chuẩn chủ quan hay còn hiểu chủ quan trong việc quyết định, dựa vào ý kiến từ những
người có liên quan, có quan hệ thân thiết bạn bè, gia đình, đồng nghiệp, hàng xóm… Tác
động đủ mạnh hay khơng, sự thúc đẩy có thật sự tác động lên quyết định của người sử
dụng còn phụ thuộc vào mức độ thân thiết giữa các bên, mức độ qua lại, mức độ tin
tưởng cùng nhiều tác nhân khác mà thể hiện chênh lệch sự tác động đến ý định sẽ tiêu
dùng mạnh hay yếu.

Sự tin tưởng đối

Thái độ

với sản phẩm

Sự tin tưởng đối

Chuẩn

với người sử dụng

chủ quan

Ý định

Hành vi

hành vi

thực sự

Hình 2.1 Thuyết hành động hợp lí TRA
Nguồn: Ajzen và Fishbein, 1975


11
2.2.2 Mơ hình lý thuyết hành vi dự định TPB
Lý thuyết này được Ajzen phát triển năm 1975 trên cơ sở của thuyết hành động hợp lý
(TRA) được đề xuất bởi Fishbein và Ajzen (1975). TRA cung cấp nền tảng cho sự hiểu
biết về mối quan hệ giữa thái độ, ý định và hành vi. Theo TRA: “Ý định hành vi là yếu tố
quyết định hành vi dựa trên các thơng tin sẵn có”. Do đó, thay vì nghiên cứu hành vi thì
nghiên cứu này tập trung vào nghiên cứu ý định hành vi. (Ajzen I. a., 1975)
Việc kiểm soát hành vi của chính mình dễ dàng hay khó khăn nó cịn phải phụ thuộc rất
nhiều vào các nguồn lực, các cơ hội để thực hiện hành vi đó đã sẵn có hay chưa, phản ánh
khả năng đưa ra quyết định của bản thân.

Trong mơ hình TRA, yếu tố chính tác động đến ý định là thái độ, chuẩn mực chủ quan và
nhận thức kiểm soát. Theo Ajzen (1991): “Chuẩn mực chủ quan là nhận thức của những
người sẽ nghĩ rằng cá nhân đó có nên thực hiện hành vi đó hay khơng”. (Ajzen, I., 1991)
Niềm tin về hành

Thái độ

vi kết quả

Bảng qui phạm

Chuẩn mực

Ý định

niềm tin và động

chủ quan

hành vi

Kiểm sốt niềm

Nhận thức

tin và nhận thức

kiểm sốt

Hành vi


Hình 2.2 Thuyết hành vi dự định TPB
Nguồn: Ajzen và cộng sự, 1975

2.2.3 Mơ hình chấp nhận cơng nghệ TAM
Với sự mong muốn phát triển không ngừng nghỉ, Fred Davis (1989) xây dựng mơ hình
TAM đi sâu hơn vào việc mơ phỏng, dẫn giải cách người dùng tiếp cận công nghệ, chấp
nhận và đồng ý sử dụng chúng.