Case Report
Hẹp, Tắc động mạch cảnh trong
bs Thiện Châu, bs Nghiệp Văn, cn Minh Hiếu - TTYK Medic.
bs Khánh Đức – bv Bình Dân
1- Carotid disease & Stroke
- Hẹp , tắc động mạch cảnh trong chiếm khoảng 10-20% (1) đột quy do thiếu máu
+ suy giảm huyết động (hemodynamic impairment)
+ Hẹp đáng kể và thuyên tắc do mảng xơ vữa
- Mức độ hẹp đông mạch cảnh - yếu tố quyết định mạnh nhất nguy cơ đột quỵ
- 50% bệnh nhân stroke từ đông mạch cảnh có triệu chứng trước đó
- Plaque xơ vữa có thể gây ra cục máu đơng di chuyển đến võng mạc gây ra giảm
thị lực thoáng qua hay lâu dài.
2- Thiếu máu cơ tim im lặng > 50% (2) bệnh động mạch cảnh trong.
circulation disease. Stroke 2012;43:3313- 3318. 11. Flaherty ML, Kissela B, Khoury JC, et al. Carotid artery stenosis as a cause of stroke. Neuroepide
6-41 im JS, Nah HW, Park SM, et al. Risk factors and stroke mechanisms in atherosclerotic stroke: intracranial compared with extracranial and anterior
hino, MD1,2; Leila Sissani, BS1,2; Julien Labreuche, BS1,2,3; et al. JAMA Neurol. 2018;75(2):203-211. doi:10.1001/jamaneurol.2017.3960, Prevalence of
s Burdens and Overlapping Stroke Etiologies and Their Associations With Long-term Vascular Prognosis in Stroke With Intracranial Atherosclerotic Dis
hương tổn động mạch cảnh ngoài sọ :
60-70% do mảng xơ vữa động mạch.
20-30% do huyết khối tắc mạch từ Tim
Bóc tách hay màng động mạch
Khơng rõ ngun nhân.
Chẩn đốn
Siêu âm
CTA hay MRA
DSA
ân nam
đường type II.
Hc siêu âm mạch máu
BS Nghiệp Văn.
Tình trạng bệnh nhân hiện tại ổn, sau hơn ba năm từ khi
chụp CTA đến nay: điều tri nội và không can thiệp mach
máu.
02:
nh nhân nam sn 1957,
ng điều trị bênh đái tháo đường
pe II,tăng huyết áp
ch 1 năm tê tay,
RI không tiêm thuốc tương phản:
i nhận mất tín hiệu đơng mạch cảnh
ong - não giữa - não trước bên phải,
CTA mạch máu cổ - não.
2022
-2022
23
23
23
23
Bênh nhân được điều trị nội khoa, theo dõi -> can thiêp khi động mạch cảnh trong bên T > 50
Tắc hoàn toàn ICA do bệnh xơ vữa động mạch gây ra khoảng 15–25% đột quỵ do thiếu máu cục
ệnh nhân tắc nghẽn động mạch cảnh.
YH, Kao HL. Concern on article ‘Predicting procedure successful rate and 1-year patency after endovascular recanalization for chronic carotid artery occlusio
giography’ Int J Cardiol. 2017;229:59. doi: 10.1016/j.ijcard.2016.11.274.
Tắc nghẽn mãn tính là tắc nghẽn kéo dài hơn 4 tuần, nghiên cứu khác : tắc nghẽn mạn tính tồn
O) của ICA phải ít nhất là 3 tháng, thậm chí có thể hơn sáu tháng
T, Mori T, Tajiri H, Miyazaki Y, Nakazaki M.Neurosurgery. 2012 Jan;70(1):82-90; discussion 90. doi: 10.1227/NEU.0b013e31822e074c.PMID: 21778917 Long-term angiogra
ome following stenting by flow reversal technique for chronic occlusions older than 3 months of the cervical carotid or vertebral artery
hỉ định siêu âm động mạch cảnh giúp đánh giá xơ vữa thành mạch, hẹp, tắc động mạch cảnh hay c
h khảo sát thêm CTA hay MRA khi cần.
Diễn biến tự nhiên của rối loạn :
i- Tuần hoàn bàng hệ hiệu quả, khơng có sự suy giảm tuần hồn não. CTO vẫn ở trạng
thái ổn định, ít gây ra triệu chứng khi điều trị nội khoa tối ưu -> Tắc động mạch cảnh
được coi là “Safe artery”, tỉ lệ tái phát 2- 8%
ii- Tuần hồn bàng hệ khơng hiệu quả, CTO động mạch cảnh trong gây ra nhồi máu
não mới thường xuất hiện vị trí ranh giới cấp máu của động mạch não trước và não
giữa. Nguy cơ thiếu máu cục bộ 30% mỗi năm.
iii- Tuần hoàn bàng hệ hiệu quả, nhưng kèm với thuyên tắc từ hẹp động mạch cảnh
chung, động mạch cảnh ngoài, thuyên tắc động mạch cảnh trong đoạn gần hoặc xa
hoặc thuyên tắc động mạch đối bên bị bệnh, đi vào tuần hoàn bàng hệ và vùng giảm
tưới máu não, Bệnh nhân có nguy cơ tái phát biến cố thần kinh ngay cả khi điều trị
nội khoa tích cực.
iv- Trường hợp hiếm, tỉ lệ nhỏ CTO động mạch cảnh tái thông mạch theo thời gian
ngay cả sau hơn 3 tháng bị tắc.
4 Phương pháp điều trị bảo tồn: Điều trị nội khoa tốt nhất được chỉ định cho CTO của ICA với
huyết động ổn định và còn bù đầy đủ.
5-Một số trường hợp CTO của ICA có thể phát triển âm thầm mà khơng có biểu hiện thần kinh
rõ ràng; những tắc nghẽn 'im lặng về mặt lâm sàng' này cuối cùng có thể dẫn đến những hậu
quả nghiêm trọng.
Rocha M, Delfyett WT, Agarwal V, Aghaebrahim A, Jadhav A, Jovin TG. Diagnostic accuracy of emergency CT angiography for presumed tandem internal carotid artery occlusion before
acute endovascular therapy. J Neurointerv Surg neurintsurg-2017-013169. 2017
Diouf A, Fahed R, Gaha M, Chagnon M, Khoury N, Kotowski M, Guilbert F, Landry D, Raymond J, Roy D, et al. Cervical Internal Carotid Occlusion versus Pseudo-occlusion at CT
Angiography in the Context of Acute Stroke: An Accuracy, Interobserver, and Intraobserver Agreement Study. Radiology. 2017 Oct 25; doi: 10.1148/radiol.2017170681.
6 - Yếu tố ảnh hưởng tái thông mach máu :
Thời gian tắc (cấp, bán cấp)
Chiều dài và chiều cao của đoạn tắc
……
Hai ca trình bày trên đươc xác định “tắc mạn tính” động mạch cảnh trong và theo dõi cho đến
nay chưa thấy có biểu hiện nghiêm trọng rõ rệt