BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ QUỐC

PHÒNG
HỌC VIỆN QUÂN Y

LƯU THỊ THANH DUYÊN
LƯU THỊ THANH DUYÊN

NGHIÊN CỨU VAI TRÒ CHẨN ĐOÁN, TIÊN LƯỢNG
CỦA ANGIOPOIETIN-1 VÀ ANGIOPOIETIN-2 Ở BỆNH NHÂN
NHIỄM KHUẨN HUYẾT

LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC


HÀ NỘI, NĂM 2023


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ QUỐC

PHÒNG
HỌC VIỆN QUÂN Y

LƯU THỊ THANH DUYÊN

LƯU THỊ THAH DUYÊN

NGHIÊN CỨU VAI TRÒ CHẨN ĐOÁN, TIÊN LƯỢNG
CỦA ANGIOPOIETIN-1 VÀ ANGIOPOIETIN-2 Ở BỆNH NHÂN
NHIỄM KHUẨN HUYẾT
Ngành: Hồi sức cấp cứu và chống độc
Mã số: 9720103

LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
1. PGS.TS. Bùi Văn Mạnh
2. TS. Phạm Thái Dũng
. Phạm Thái Dũng


HÀ NỘI, NĂM 2023


LỜI CAM ĐOAN

Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của tôi với sự hướng
dẫn khoa học của tập thể cán bộ hướng dẫn.
Các kết quả nêu trong luận án là trung thực và được công bố một phần
trong các bài báo khoa học. Luận án chưa từng được cơng bố. Nếu có điều gì
sai tơi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Tác giả

Lưu Thị Thanh Duyên
Lưu Thị Thanh Duyên



LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận án này, cho phép tơi bày tỏ lịng biết ơn và cảm ơn
chân thành tới:
- Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện Quân y, Bệnh viện Quân y 103,
Phòng Sau đại học - Học viện Quân y đã cho phép, tạo điều kiện và giúp đỡ
tơi trong suốt q trình học tập.
- Đảng ủy, Hội đồng quản lý, Ban Giám đốc Bệnh viện hữu nghị Việt
Tiệp Hải Phòng đã ủng hộ và tạo mọi điều kiện cho tơi trong q trình cơng
tác và thực hiện đề tài nghiên cứu.
Với lịng kính trọng và biết ơn sâu sắc, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn tới:
- PGS.TS. Bùi Văn Mạnh, TS. Phạm Thái Dũng, những người Thầy đã
dìu dắt, dạy dỗ, giúp đỡ tơi và tận tình hướng dẫn trong quá trình thực hiện
nghiên cứu, hoàn thành luận án.
- PGS.TS. Hoàng Văn Tổng và các bác sỹ, kỹ thuật viên phòng An toàn
sinh học, Viện Nghiên cứu y dược học quân sự, Học viên Quân y đã giúp đỡ
tôi thu thập số liệu để thực hiên đề tài này.
- Bộ môn, Trung tâm HSCC và CĐ Học viện Quân y, Bệnh viên Quân
y 103 đã giúp đỡ tơi trong q trình học tập và nghiên cứu.
- Tập thể khoa Hồi sức tích cực, khoa Vi sinh, Bệnh viện hữu nghị Việt
Tiệp - Hải Phòng đã tận tình giúp đỡ tơi thu thập số liệu để thực hiện đề tài
này.
Tơi vơ cùng biết ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã luôn đồng hành,
ủng hộ, động viên giúp đỡ tôi về tinh thần, vật chất trong q trình học tập và
nghiên cứu.
Hải Phịng, ngày

tháng

Tác giả luận án


năm


Lưu Thị Thanh DuyênThị
hanh Duyên
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC HÌNH
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................................................1
Chương 1: TỔNG QUAN...............................................................................3
1.1. Đại cương nhiễm khuẩn huyết...............................................................3
1.1.1. Định nghĩa.......................................................................................3
1.1.2. Dịch tễ học của nhiễm khuẩn huyết................................................6
1.1.3. Căn nguyên gây nhiễm khuẩn huyết...............................................7
1.1.4. Cơ chế bệnh sinh của nhiễm khuẩn huyết.......................................9
1.1.5. Triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân nhiễm khuẩn
huyết........................................................................................................11
1.1.6. Điều trị nhiễm khuẩn huyết...........................................................14
1.2. Một số dấu ấn sinh học sử dụng trong chẩn đoán, tiên lượng nhiễm
khuẩn huyết.................................................................................................17


1.2.1. Procalcitonin..................................................................................17
1.2.2. Interleukin 6..................................................................................20
1.2.3. Protein phản ứng C........................................................................21

1.3. Angiopoietin-1, Angiopoietin-2 và một số nghiên cứu về biến đổi của
các marker này ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết........................................24
1.3.1. Nguồn gốc, cấu trúc, chức năng của Angiopoietin-1 và
Angiopoietin-2........................................................................................24
1.3.2. Sự biến đổi của Angiopoietin-1, Angiopoietin-2 trong một số
bệnh lý....................................................................................................26
1.3.3. Sự biến đổi của Angiopoietin-1, Angiopoietin-2 trong nhiễm
khuẩn huyết............................................................................................30
1.3.4. Một số nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án............................32
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.........35
2.1. Đối tượng nghiên cứu...........................................................................35
2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn và loại trừ nhóm bệnh..................................35
2.1.2. Tiêu chuẩn lựa chọn và loại trừ nhóm chứng................................36
2.1.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu.................................................36
2.2. Phương pháp nghiên cứu......................................................................37
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu.......................................................................37
2.2.2. Phương pháp tính cỡ mẫu..............................................................37
2.2.3. Các nội dung nghiên cứu...............................................................37
2.2.4. Phương tiện nghiên cứu.................................................................39
2.2.5. Phương pháp tiến hành nghiên cứu...............................................42
2.2.6. Một số tiêu chuẩn chẩn đoán, đánh giá sử dụng trong nghiên cứu...49
2.2.7. Phương pháp xử lý số liệu.............................................................55
2.2.8. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu.................................................57


CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU....................................................59
3.1. Sự biến đổi nồng độ Angiopoietin-1, Angiopoietin-2 và mối liên quan
với một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết
.....................................................................................................................59
3.1.1. Đặc điểm chung của bệnh nhân nghiên cứu..................................59

3.1.2. Biến đổi nồng độ Angiopoietin-1, Angiopoietin-2 ở bệnh nhân
nhiễm khuẩn huyết..................................................................................67
3.1.3. Mối liên quan giữa nồng độ Angiopoietin-1, Angiopoietin-2 với
một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết
.................................................................................................................74
3.2. Phân tích giá trị chẩn đốn và tiên lượng tử vong của Angiopoietin-1,
Angiopoietin-2 ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết........................................83
Chương 4: BÀN LUẬN.................................................................................91
4.1. Sự biến đổi nồng độ Angiopoietin-1, Angiopoietin-2 và mối liên quan
với một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết
.....................................................................................................................91
4.1.1. Đặc điểm chung của bệnh nhân nghiên cứu..................................91
4.1.2. Biến đổi nồng độ Angiopoietin-1, Angiopoietin-2 ở bệnh nhân
nhiễm khuẩn huyết................................................................................101
4.1.3. Mối liên quan giữa nồng độ Angiopoietin-1, Angiopoietin-2 với
một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết
...............................................................................................................108
4.2. Giá trị chẩn đoán và tiên lượng tử vong của Angiopoietin-1,
Angiopoietin-2 ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết......................................112
KẾT LUẬN..................................................................................................121


KIẾN NGHỊ.................................................................................................123
DANH MỤC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ ĐƯỢC CƠNG BỐ
LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT


TT Phần viết tắt
1 Ang
2 APACHE II

Phần viết đầy đủ
Angiopoietin
Thang điểm lượng giá bệnh lý cấp tính và mạn tính

AUC

(Acute Physiology and Chronic Health Evaluation II)
Diện tích dưới đường cong (Area Under the ROC

BN
CRP
Cs
FiO2

Curve)
Bệnh nhân
Protein phản ứng C (C- reactive protein)
Cộng sự
Phân suất oxy trong khí thở vào

8
9
10
11
12


HA
IL
IQR
KTC
LPS

(Fraction of inspired oxygen concentration)
Huyết áp
Interleukin
Khoảng tứ phân vị (Interquartile range)
Khoảng tin cậy
Lipopolysaccharides

13

NEWS2

Thang điểm cảnh báo sớm quốc gia 2 (National

14
15
16
17

NKH
PaCO2
PaO2
PCT


Early Warning Score)
Nhiễm khuẩn huyết
Áp lực riêng phần của CO2 trong máu động mạch
Áp lực riêng phần của oxy trong máu động mạch.
Procalcitonin

18

PRR

Thụ thể nhận dạng mẫu (pattern-recognition

19

qSOFA

receptor)

ROC

Thang điểm lượng giá suy tạng rút gọn (quick SOFA)
Ðường cong ROC (The receiver operating

SD
SIRS

characteristic)
Độ lệch chuẩn (Standard deviation)
Hội chứng đáp ứng viêm hệ thống


SNK
SOFA

(Systemic Inflammatory Response syndrome)
Sốc nhiễm khuẩn
Thang điểm lượng giá suy tạng

3
4
5
6
7

20
21
22
23
24


TT Phần viết tắt
25
26
27
28
29

SSC

Phần viết đầy đủ

(Sequential organ failure assessment score)
Chiến dịch kiểm soát nhiễm khuẩn huyết

Th
TLR
TNFα
TV

(Surviving Sepsis Campaign)
Tế bào T giúp đỡ (T Helper)
Thụ cảm thể giống Toll (Toll like receptor)
Yếu tố hoại tử u α (Tumor Necrosis Factor α)
Tử vong

DANH MỤC BẢNG
2.1.

Thang điểm Glasgow...........................................................................49

2.2.

Thang điểm SOFA...............................................................................50

2.3.

Thang điểm APACHE II......................................................................51

2.4.

Ý nghĩa của diện tích dưới đường cong ROC...................................56Y


3.1.

Đặc điểm tuổi, giới của đối tượng nghiên cứu.....................................59

3.2.

Phân bố bệnh lý lúc nhập viện.............................................................60

3.3.

Đường vào của vi khuẩn.......................................................................60

3.4.

Đặc điểm triệu chứng sốt tại thời điểm chẩn đoán NKH.....................61

3.5.

Đặc điểm tuần hoàn tại thời điểm chẩn đoán NKH.............................61

3.6.

Các thang điểm đánh giá độ nặng tại thời điểm chẩn đoán NKH........62

3.7.

Đặc điểm huyết học tại thời điểm chẩn đốn NKH.............................62

3.8.


Đặc điểm sinh hóa tại thời điểm chẩn đoán NKH................................63


3.9.

Các chủng vi khuẩn được phân lập từ máu..........................................64

3.10. Tỷ lệ kháng kháng sinh của E. coli và K. pneumoniae với các kháng
sinh thử nghiệm....................................................................................65
3.11. Kết quả điều trị sau 28 ngày.................................................................66
3.12. Kết quả điều trị và kết quả cấy máu.....................................................66
3.13. Nồng độ Ang-1 (pg/mL) tại các thời điểm nghiên cứu........................67
3.14. Nồng độ Ang-1 theo nhóm tuổi tại các thời điểm nghiên cứu.............68
3.15. Nồng độ Ang-1 theo giới tính tại các thời điểm nghiên cứu................68
3.16. Nồng độ Ang-1 theo tình trạng sốc tại các thời điểm..........................69
3.17. Nồng độ Ang-2 (pg/mL) tại các thời điểm nghiên cứu........................69
3.18. Nồng độ Ang-2 theo nhóm tuổi tại các thời điểm nghiên cứu.............70
3.19. Nồng độ Ang-2 theo giới tính tại các thời điểm nghiên cứu................71
Bảng

Tên bảng

Trang

3.20. Nồng độ Ang-2 theo tình trạng sốc tại các thời điểm..........................71
3.21. Tỷ số Ang-2/Ang-1 tại các thời điểm nghiên cứu................................72
3.22. Tỷ số Ang-2/Ang-1 theo tuổi tại các thời điểm nghiên cứu.................73
3.23. Tỷ số Ang-2/Ang-1 theo giới tính tại các thời điểm nghiên cứu.........73
3.24. Tỷ số Ang-2/Ang-1 theo nhóm bệnh nhân...........................................74

3.25. Tương quan giữa nồng độ Ang-1 với chỉ số lâm sàng.........................74
3.26. Tương quan giữa nồng độ Ang-1 với thang điểm SOFA, APACHE II. .77
3.27. Tương quan giữa nồng độ Ang-2 với chỉ số lâm sàng.........................77
3.28. Tương quan giữa nồng độ Ang-2 với thang điểm SOFA, APACHE II ...80
3.29. Tương quan giữa tỷ số Ang-2/ Ang-1 với một số chỉ số......................81
3.30. Tương quan giữa tỷ số nồng độ Ang-2/ Ang-1 với thang điểm SOFA,
APACHE II..........................................................................................83
3.31. Nồng độ Ang-1 tại các thời điểm và kết quả điều trị...........................83
3.32. Nồng độ Ang-2 tại các thời điểm và kết quả điều trị...........................84
3.33. Giá trị tiên lượng tử vong của Ang-1, Ang-2.......................................87


3.34.

Giá trị tiên lượng tử vong của Ang-2 so với thang điểm SOFA,
APACHE II và nồng độ Lactat tại thời điểm T0..................................87

3.35. Giá trị tiên lượng tử vong của Ang-2 khi kết hợp với..........................89


DANH MỤC HÌNH
1.1.

Cơ chế rối loạn đơng máu trong nhiễm khuẩn huyết...........................10

1.2.

Hồi sức ban đầu cho bệnh nhân NKH..................................................14

1.3.


Sản xuất Calcitonin (A) và PCT ở bệnh nhân NKH............................18

1.4.

Cấu trúc phân tử của Protein phản ứng C (CRP).................................22

1.5.

Cấu trúc của Angiopoietin-1 và Angiopoietin-2..................................25

1.6.

Vai trị của Ang-1 và Ang-2 trên nội mơ mạch máu.........................30Y

2.1.

Hệ thống máy cấy máu tự động............................................................40

2.2.

Hệ thống máy định danh và làm kháng sinh đồ tự động......................40

2.3.

Hệ thống máy định lượng nồng độ Angiopoietin-1.............................41

2.4.

Hệ thống máy định lượng nồng độ Angiopoietin-2.............................41



DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ

Tên biểu đồ

Trang

3.1.

Nồng độ Ang-1 tại các thời điểm nghiên cứu......................................67

3.2.

Nồng độ Ang-2 tại các thời điểm nghiên cứu......................................70

3.3.

Tỷ số Ang-2/Ang-1 tại các thời điểm nghiên cứu................................72

3.4.

Tương quan giữa nồng độ Ang-1 và số lượng tiểu cầu........................75

3.5.

Tương quan giữa nồng độ Ang-1 và nồng độ bilirubin máu................76


3.6.

Tương quan giữa nồng độ Ang-2 và nồng độ creatinin máu...............78

3.7.

Tương quan giữa nồng độ Ang-2 và nồng độ procalcitonin máu ở bệnh
nhân NKH............................................................................................79

3.8.

Liên quan giữa tỷ số Ang-2/Ang-1 và nồng độ bilirubin máu ở
bệnh nhân NKH..................................................................................82

3.9.

Giá trị chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết của Ang-1, Ang-2.....................85

3.10. Giá trị chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn của Ang-1, Ang-2........................86
3.11. Giá trị tiên lượng tử vong của Ang-2 so với thang điểm SOFA, APACHE
II và nồng độ Lactat tại thời điểm T0..................................................88
3.12. Giá trị tiên lượng tử vong của Ang-2 khi kết hợp với..........................89
3.13. Đường cong Kaplan Meier của tử vong ở nhóm NKH có SNK và NKH
khơng có SNK......................................................................................90


DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ
2.1.


Tên sơ đồ

Trang

Sơ đồ nghiên cứu..................................................................................58


1

ĐẶT VẤN ĐỀ
Nhiễm khuẩn huyết (NKH) là tình trạng nhiễm khuẩn toàn thân nặng,
hiện nay vẫn là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu của bệnh
nhân điều trị tại khoa Hồi sức cấp cứu [1]. Mặc dù có nhiều tiến bộ trong hiểu
biết sinh lý bệnh cũng như áp dụng các phương pháp điều trị mới, toàn diện,
chuyên sâu nhưng bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết vẫn có tiên lượng nặng, tỷ lệ
tử vong cao, tỷ lệ nhập viện NKH ước tính trên toàn thế giới là 31,5 triệu
trường hợp và dẫn đến 5,3 triệu ca tử vong mỗi năm, chủ yếu ở các nước thu
nhập trung bình và thấp [2], [3], [4].
Trong số các phương pháp chẩn đốn NKH thì cấy máu vẫn là tiêu
chuẩn vàng để phát hiện mầm bệnh trong NKH. Hiện nay, việc phát hiện
ADN của vi khuẩn trong mẫu máu của bệnh nhân được cho là một phương
pháp có độ nhạy cao, thực hiện nhanh, có giá trị hỗ trợ cho cấy máu để chẩn
đốn nhiễm khuẩn nói chung trong đó bao gồm cả NKH. Nhưng cả hai
phương pháp trên mới chỉ được tối ưu đến nhóm vi khuẩn dễ ni cấy hoặc
nhóm vi khuẩn thường gặp. Trong khi đó, việc trì hoãn sử dụng kháng sinh
hàng giờ sẽ làm tăng tỷ lệ tử vong của bệnh nhân NKH [5].
SEPSIS-3 (2016) và những cập nhật mới những năm gần đây chú
trọng đến những biểu hiện lâm sàng và xét nghiệm cơ bản trong chẩn đốn
sepsis mà khơng nhất thiết phải có tiêu chuẩn cấy máu dương tính nhằm
tránh bỏ sót những trường hợp nhiễm khuẩn huyết thực sự nhưng khơng

được chẩn đốn và điều trị kịp thời dẫn đến nguy cơ tử vong cao. Tuy nhiên ,
các kết quả nghiên cứu tiếp tục cho thấy cần có các tiêu chuẩn đơn giản và
tin cậy hơn trong chẩn đoán, tiên lượng nhiễm khuẩn huyết [6].
Nhiều năm nay, một số dấu ấn sinh học như Procalcitonin (PCT), Creactive protein (CRP), Interleukin-6 (IL-6), đã được nghiên cứu nhằm xác
định vai trị của chúng trong chẩn đốn và tiên lượng tử vong ở bệnh nhân


2

NKH. Trong đó, PCT là xét nghiệm thường quy, là dấu ấn sinh học chẩn đốn
và tiên lượng hữu ích cho bệnh nhân nhập viện với các triệu chứng gợi ý
nhiễm khuẩn huyết. Tuy nhiên, PCT cũng có một số hạn chế, tăng chậm sau 6
- 8 giờ bị nhiễm khuẩn, tăng thống qua ở những bệnh nhân có hội chứng đáp
ứng viêm toàn thân như chấn thương, phẫu thuật...và không thể phát hiện
trong một số trường hợp nhiễm khuẩn huyết [7], [8], [9], [10].
Angiopoietin-1 và Angiopoietin-2 là một họ các yếu tố tăng trưởng tạo
mạch hoạt động có chọn lọc trên các tế bào nội mô, liên kết với cùng một vị
trí của thụ thể Tie2 với ái lực tương tự và được giải phóng trong q trình
viêm. Sau khi liên kết với thụ thể Tie2, Angiopoietin-2 gây ra sự kích hoạt
Tie2 qua trung gian Angiopoietin-1, ức chế phản ứng nội mơ với các cytokine
gây viêm và có tác dụng bảo vệ. Đây là hai protein liên quan tới tính thấm
thành mạch được cho là có mối liên quan chặt chẽ đến chẩn đoán và tiên
lượng tử vong ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết [11], [12], [13]. Các dấu ấn
sinh học này hầu hết được sản xuất một cách nhanh chóng trong một vài giờ
đến 24 giờ sau khi có sự xâm nhập của tác nhân gây bệnh vào cơ thể. Do đó,
việc định lượng và theo dõi sự thay đổi nồng độ các dấu ấn sinh học này có
thể giúp chẩn đốn, phân độ nặng ở giai đoạn sớm và tiên lượng cho bệnh
nhân nhiễm khuẩn huyết.
Tại Việt Nam hiện chúng tơi chưa tìm được nghiên cứu nào về biến
đổi nồng độ và giá trị chẩn đoán cũng như tiên lượng của Angiopoietin-1 và

Angiopoietin-2 ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết. Vì vậy, mục tiêu của đề tài
này nhằm:
1. Khảo sát sự biến đổi nồng độ Angiopoietin-1, Angiopoietin-2 huyết
tương và mối liên quan với một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh
nhân nhiễm khuẩn huyết.


3

2. Đánh giá giá trị chẩn đoán, tiên lượng tử vong của nồng độ
Angiopoietin-1 và Angiopoietin-2 huyết tương ở bệnh nhân nhiễm khuẩn
huyết.
Chương 1
TỔNG QUAN
1.1. Đại cương nhiễm khuẩn huyết
1.1.1. Định nghĩa
Năm 1991, Hội nghị đồng thuận lần thứ nhất giữa Hội lồng ngực và
Hội hồi sức Hoa Kỳ thống nhất đưa ra những định nghĩa về nhiễm khuẩn,
nhiễm khuẩn huyết (NKH), NKH nặng và sốc nhiễm khuẩn (SNK) như sau:
Nhiễm khuẩn (infection): đặc trưng bởi đáp ứng viêm tại chỗ với vi
sinh vật (vi khuẩn, virus, nấm, và ký sinh trùng) hoặc sự xâm nhập vào mô vô
khuẩn bởi những vi sinh vật này. Hội chứng đáp ứng viêm hệ thống (Systemic
Inflammatory Reponse Syndrome-SIRS): là đáp ứng viêm toàn thể đối với
nhiều tác nhân khác nhau được đặc trưng bởi sự hiện diện của ít nhất 2 trong
các tiêu chuẩn sau:
- Nhiệt độ cơ thể > 380C hoặc < 360C;
- Tần số tim > 90 lần/phút;
- Tần số thở > 20 lần/phút hoặc PaCO2 < 32 mmHg;
- Số lượng bạch cầu máu ngoại vi > 12 G/L hoặc < 4 G/L hoặc bạch
cầu non chiếm > 10%.

Nhiễm khuẩn huyết (sepsis): có hội chứng đáp ứng viêm hệ thống, có ổ
nhiễm khuẩn hoặc cấy máu dương tính.
Nhiễm khuẩn nặng (severe sepsis): là tình trạng NKH có biểu hiện rối
loạn chức năng cơ quan, giảm tưới máu hoặc hạ huyết áp.