Kỹ thuật lai tạo giống đu đủ
Cây đu đủ có tên khoa học là Carica papaya L,
thuộc họ Đu đủ Cây dễ bị thiếu hụt nước
nhưng là cây chịu ngập úng kém. Hoa đu đủ
mọc ở nách lá, có 3 loại hoa ứng với 3 loại cây:
cây đực, cây cái và cây lưỡng tính.
Cây đực:
Chỉ mang toàn hoa đực, mọc thành chùm, cuống
dài, nhỏ, có 5 cánh dính lại hình ống.
Trên cây chỉ có nhị đực còn hoa cái đã bị thoái hóa, thành hình 1 cái bầu nhỏ,
nuốm nhỏ như sợi chỉ
Tuy nhiên cũng có những chùm hoa đực ở tận cùng là 1 hoa lưỡng tính, hoa này có
thể cho trái, nhưng trái nhỏ, hiệu quả kinh tế thấp.
Cây cái:
Chỉ có hoa cái, không có nhị đực Có 5 cánh màu trắng vàng, rời nhau
Cây lưỡng tính:
Phần lớn ra hoa lưỡng tính và có ít hoa đực, nằm xen kẻ với nhau trên cùng một
phát hoa
Mỗi hoa có 5 đến 10 nhị đực, đồng thời có cả nhụy cái
Hoa đu đủ đực Hoa đu đủ cái
Khử đực hoa lưỡng tính
* Vật liệu và phương pháp lai tạo
Dụng cụ sử dụng
Bao giấy, bao nylon, giấy thấm, nước lọc, đĩa petri, kẹp giấy, dao, nhíp, dây
nylon, thẻ đeo, viết
Phương pháp
- Hái hoa đực: có hai thời điểm hái: chiều mát và sáng sớm
+ Chiều mát:
Chiều hôm trước : 4-5h chiều, trời mát. Chọn những hoa đực và hoa lưỡng tính có
màu trắng, to, sắp nở hái về bỏ vào bao giấy rồi cho vào túi ny lông rồi bỏ vào tủ
lạnh bảo quản để sáng hôm sau đem lai
Sáng hôm sau chuẩn bị phấn: lấy hoa trong tủ lạnh ra, lặt chừa lại 1 cánh, cho giấy
thấm nước lên đĩa rồi để hoa lên đĩa, sau đó thấm nước vào giấy rồi mang đi phơi
nắng.
+ Sáng sớm:
Khoảng 7h sáng chọn những hoa đực và hoa lưỡng tính có màu trắng, to, hé nở hái
về và chuẩn bị phấn đem lai.
Chuẩn bị hoa lai: chiều mát hôm trước
-hoa cái: chọn hoa sau đó cắt bỏ những hoa nhỏ xung quanh hoa đã chọn rồi dùng
bao ny-long bao hoa lại
-hoa lưỡng tính: (phải khử đực trước) ta cũng tiến hành chọn hoa, sau dó cắt bỏ
những hoa nhỏ xung quanh, vặn hoa theo chiều kim đồng hồ để mở hoa ra và khử
đực sau đó bao hoa lại.
Sau khi chuẩn bị xong ta tiến hành lai : lúc 9-10 giờ
Hoa đã nở, ta tiến hành mở bao ra.
- Lai bằng hoa đực: gắp hoa đực chấm vào vòi nhụy
- Lai bằng hoa lưỡng tính: gắp bao phấn chấm vào vòi nhụy
Phấn dính màu trắng kem, ghi chú lên bao giấy, dùng kẹp bao hoa kín lại
Sau khi lai 2 đến 3 ngày, tháo bao giấy ra thấy trái vàng xanh nuốm nhụy đen, tiến
hành ghi chú vào một cái thẻ và đeo cho trái. Trái vàng trắng nuốm nhụy đen sẽ
rụng 2-3 ngày sau.
Sau khi lai được 2 tuần, trái phát triển tốt, to hơn trái không lai trong cùng thời
gian ra hoa