BỘ CIÁO DỤC VÀ ĐÀOTẠO,
BOTUPHAP
TRUONG DATHOCLUAT HA NOI
PHAM KIEU OANH
Thực trạng và giải pháp hoàn thiện pháp luật về tổ
chức tín dụng nhằm đáp ứng chuẩn mực an tồn
vơn theo Basel II ở Việt Nam
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
(Định hướng ứng dụng)
HÀ NỘI, NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO.
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUÁT HÀ NỘI
BỘ TƯ PHÁP
PHẠM KIỂU OANH
Thực trạng và giải pháp hoàn thiện pháp luật
về tơ chức tín dụng nhằm đáp ứng chuân mực
an toàn vốn theo Basel II ở Việt Nam
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Chuyên ngành
Mã số
:Luật kinh tế
27UD07051
NGƯỜI HƯỚNG DAN KHOA HOC: TS. TRAN VU HAI
NĂM 2021
LỜI CAM ĐOAN
Tải xin can đoạn đấy là cơng bình nghiên cứu khoa học độc lập củaiêng tố SỐ
Hiệu sở dụng phân tích trong luật văn có nguồn gốc rổ ràng, Các kắt quả nghiên cứu
trong Luận văn do tố hm hiểu, phân tích một cách trung thục, khánh quan và phối
hợp với thục tiễn của Việt Nam. Các kết quả này chưa từng được cơng
bổ rong bắt
kỷ cơng tình nghiễn
cửu nào.
Tơi xin chịu trách nhiệm về tính chính xác và trừng thục của Luật văn này
Tác gã luận văn.
PHẠM KIỀU OANH
Chit cai viét tat
NHNN
TCTD
NHTM
CAR
IMF
DANH MUC TU VIET TAT
"Tên đây đã bằng Tiéng Viet
‘Ngan hang Nha nước
Té chitc tin dung
Ngân hàng thương mai
Ty lệ an toản vồn tối thiểu.
Quỹ Tiên tệ Quốc tế
VAMC
Công ty quản lý tài sản
DATC
Công
ty mua bán nơ
HĐQT
Hồi đồng quản trí
LỜI MỞ ĐẦU
MỤC LỤC
1
1 Tính cấp thiết của để tà
3
4
5
6
7
Tóm tắt tình hình nghiên cứu của để tải
'Ý nghĩa khoa học và thực tiễn.
Mục đích nghiên cửu và nhiệm
vụ nghiên cứu.
Đồi tương và pham vi nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Kết cầu của luận văn.
CHUONG 1. LY LUAN CHUNG VE CHUAN MỰC AN TOAN VON
BASEL It VA PHAP LUAT VE TCTD NHAM DAP UNG CHUAN
MUC AN TOAN VON THEO BASEL II G VIET NAM
8
1.1. Khải quất chung về Chuẩn mực an toản vốn Basel II
8
1.1.1.. Khái niệm, vai trò của Chuẩn mực an toàn vốn Basel II
8
1.1.2. Nội dung của Chudn myc an toan vin Basel Il
10
1.13.. Điển kiên đếáp dụng Chuẩn mực an toán vốn Basel IL
13
1 2. Khải quất chung vẻ pháp luật tỗ chức tín dung tai Việt Nam nhằm đâp
ứng Chuẩn mực an toản
vốn theo Basel II
14
Chuẩn mực an toàn vồn theo Basel II
16
121.
Nam
122.
Khái niêm, đặc trưng của pháp luật vẻ tỗ chức tín dụng tai Viet
4
Mội dung của pháp luật vẻ TCTD tại Việt Nem có để cập đến
1.23. Sự cẩn thiết phi dp img Chudn mic an toàn vấn theo Basel II
của pháp luật về TCTD tại Viết Nam.
1
KET LUAN CHUONG 1
19
CHUONG 2 THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VẺ TỎ CHỨC TÍN DỤNG
TẠI VIỆT NAM NHẰM ĐÁP ỨNG CHUẢN MỰC AN TOÀN VỐN
THEO BASEL II VA THUC TIEN THI HANH
20
chuẩn mực an toàn
vốn theo Base! II
30
2.1. Thực trạng quy định pháp luật về TCTD tại Việt Nam nhằm đáp ứng,
3.11. Những ưu điểm của quy định pháp luật về TCTD nhằm đáp img
Chuẩn mực an toàn
vốn Basdll II
30
đứng Chuẩn mực an toàn vốn Basel II
39
212.
Những nhược điểm của quy định pháp luật vẻ TCTD nhằm đáp
2.2, Thuc tiễn áp đụng quy định pháp luật về TCTD nhằm đáp ứng Chuẩn.
mực
an toàn vốn Basel ]Ïtại Việt Nam.
4
2.2.1. Những thành tựu đạt được trong thời gian qua
4
2.3.2. Những hạn chế trong quá trình áp dụng pháp luật
4
3.23. Một số nguyên nhân của những hạn chế trong quá trình áp dụng
pháp luật
50
KET LUAN CHUONG 2
54
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP HỒN THIỆN PHÁP LUẬT VẺ TỎ CHỨC
TÍN DỤNG NHẰM ĐÁP ỨNG CHUẢN MUC AN TOAN VON THEO
BASEL II TẠI VIỆT NAM
55
3.1. Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định pháp luật vẻ tổ chức tín
dụng nhằm đáp ứng Chuẩn mực an toan vên theo Basel IL
3.2. Một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả thực thị
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.
5
58
62
6
65
LỜIMỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
HE théng tai chỉnh lả một trong những thanh phan quan trọng, nếu khơng,
muốn nói lả giữ vai trị huyết mạch của bất kỳ một nên kinh té nao trén thé
giới. Trong quá tình tổn tại va phát triển, các ngân hàng ln phải đối mặt
với nhiễu vấn để nhằm đảm bảo sự ơn định, vững chắc về tải chính, thưa mãn
nhu cẩu của khách hàng, tối da húa lợi nhuận... Một trong những vân để các
nhả quản trì ngân hảng khơng thể khơng tập trung ngay cả khí nên kinh tế
đang én định, đó là vân để quản trị rũi ro. Với tư cách là tổ chức ban hảnh.
chuẩn mực an toản quốc tế trong lĩnh vực tải chính, ngân hàng, Ủy ban Basel
rất nỗ lực xây dựng và ban hành các chuẩn mực an toản mới cho các ngân.
hàng và đã được hẳu hết các quốc gia trên thể giới nghiên cứu để áp dung cho
hệ thơng ngân hang của mình. Cho đản nay, Hiệp ước vấn Basel được coi là
quy định mang tính hiệu quả nhất trong giảm sát hoạt động của các ngân hàng
và là công cụ tốt mang lại sự én định cho hệ thống ngân hàng. Nó giúp cho
nhả quản lý phát hiện, đo lường được ri ro, giúp loại bỏ hoặc giảm thiểu tắc
đông của rũi ro và xây dựng được một quy trình giám sit hoạt đồng quản trị
rủi ro cho tổ chức của mình.
Một trong những bản Hiệp ước quốc tế do Ủy ban an toàn vốn Basel ban
hành là Hiệp ước an toàn vốn Basel II ~ đã khắc phục một số hạn chế của
Basel I va đù việc áp dụng Basdl I1 là khơng bat buộc nhưng vỉ lợi ích quốc
gia, loi ich của bản thân ngân hàngm hấu hết các ngân hàng trên thể giới đã
dân tuân thủ quy định của Basel Il Tai Việt Nam, với sự phát triển không
ngừng của hệ thống ngân hàng và yêu câu cơ cấu lại hệ thống ngân hang
trong giai đoạn hiện nay thì việc chuẩn hóa vả nâng cao quy định an tồn cho.
hệ thống ngân hang, tiém cận tới các chuẩn mực vả thông lệ quốc tế được
xem là giải pháp phù hợp với yêu cầu phát triển một hệ thống ngân hàng vững,
mạnh, cạnh tranh vả năng động, hỗ trợ vả đóng góp tích cực vào sự phát triển
của nên kính tế
Trong bỗi cảnh hệ thơng ngân hảng Việt Nam cịn nhiều khó khăn như đã
nêu, để góp phân từng bước đưa hoạt động ngân hàng Việt Nam phù hợp với.
Base! I , trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiêm của các nước, phân tích thực tiễn
hoạt động các ngân hảng tại Việt Nam, các khung khổ pháp lý cho việc áp
dung chuẩn mực Bassl II đã dẫn được xây dựng vả ban hảnh. Khung khổ
pháp lý đã được ban hành đã đáp ứng chuẩn mực an toàn vốn Basel II toàn
diến chưa, việc các TCTD áp dụng các quy định nảy trên thực tế đã có những
thuận lợi và khó khăn như thê nào?
Để tìm hiểu về thực trạng triển khai chuẩn mực an toàn vốn Basel II tại
Viet Nam và đưa ra các gii pháp hoàn thiện quy định pháp luật nhằm nâng
cao hiệu quả của các quy định, tôi xin Iva chon dé tài "Thực trang và giải
pháp hoàn thiện pháp luật về t6 chức tín dụng nhằm đáp ứng chuẩn mực
an toan von theo Basel
II 6 Viét Nam”
2.
Tóm tắt tình hình nghiên cứu của để tài
Tính đến thời điểm hiện tại, nghiên cứu về hệ thông pháp luật được xây
dựng nhằm đáp ứng Chuẩn mực an toản vốn Basel II của các ngân hàng
thương mại nói riêng vả các tổ chức tín dụng nói chung đã được thể hiện
trong nhiều dé tai ở nhiên cấp độ, đưới nhiễu góc độ và nme đích khác nhau.
Ngồi ra, đây cũng là van để được nhiễu tac gid để cập đến trong các bãi viết
đăng trên tạp chí khoa học. Có thể kể đền một sơ cơng trình nghiên cứu như.
- Bài viết (năm 2018) "Giải pháp nâo cho bải toán cơ cầu lai hệ thông ngân
tàng gần với xử lý nợ xấu vả đáp ứng các tiêu chuẩn của Basel II tới năm
2020" của đông tác giả Tiền sỹ, Giảng viên Nguyễn Minh Hẳng, Khoa Pháp
Tuật kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội; Thạc sỹ Hoang Van Thành, Khoa.
Luật, Học viện Ngân hàng tại Tạp chí Nghề luật số 5. Bai viết đã phân tích,
đánh giá cơ hội vã thách thức đối với hệ thông ngân hang trong việc triển khai
các quy định nhằm đáp ứng Chuẩn mực an toàn vốn Basel II. Đồng thời, bài
viết tập trung nghiên cứu tình hình thực tiễn nên kinh tế, đặc thủ của hệ thông
ngân hàng tại Việt Nam nhằm đưa ra những giải pháp kinh tế thực hiện hiệu
quả quả trình cơ cầu lại hệ thống ngân hàng với việc đáp ứng các tiêu chuẩn
cia Basel IL
- Bai vidt (nm 2018) “Ap dung higp wdc Basel 1 trong hệ thống ngân
hàng thương mại Việt Nam va những thách thức đặt ra” của đẳng tác giã Trin
Đình Vân, Trên Thị Kim Liên tại Tạp chí Nghiên cửu khoa học Cơng đồn số
11. Các tác giã đã nêu khái quát về Chuẩn mực an toàn vốn Basel Il va thực
trang thực hiện các quy định pháp luật của hệ thống ngân hẻng Việt Nam
nhằm đáp ứng Chuẩn mực an tồn vốn. Tuy nhiên số liệu thực tiễn thơng kê
từ năm 2011 đến năm 2015, chưa có sử tổng hợp, phân tích và đảnh giá số
liệu thực tiễn trong các năm gân đây của hệ thống các ngân hàng,
- Luân án tiễn sỹ của Tiến sỹ Trần Việt Dung (năm 2016) về “Ap dung
chuẩn mực vôn Bassl II: Kinh nghiệm quốc tế vả hảm ý cho Việt Nam” tại
Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã nghiên cứu và rút ra
những bài học kinh nghiệm trong việc áp dụng chuẩn mực vốn Basel II trong
hệ thông ngân hảng ở một số quốc gia và để xuất một số giải pháp đối với
việc áp dung Basel II tai Viét Nam. Tác giả đã có phân tích kinh nghiệm của
một sổ quốc gia khi thực hiện các trụ cột của Basel Il, phân tích các thách
thức đồng thời để zuất một số giải pháp để hệ thống ngân hang Việt Nam có.
thể tuân thủ các quy định, 3 trụ cột của chuẩn mực vốn Basel II
- Luân án tiến sỹ của Tiền sỹ Đăng Quang Tuyển (năm 2019) về "Kiểm.
soát rũi ro trong hoạt động của các ngân hảng thương mại Viết Nam theo
Higp wéc Basel I” tai Hoc viên Khoa học ã hội đã nghiên cứu, phân tích chi
tiết về thực trạng hoạt động, triển khai các quy định về Basel ]Ï tại các ngân.
hang thương mai và đưa ra những giải pháp phù hợp từ những phân tích khó
khăn, bất cập cịn tốn tại
"Như vậy, có thể thây các để tải trên đã để cập đến thực trạng các ngân hảng
thương mại triển khai Hiếp ước Basel 1Ï trong nước cũng như một sổ kinh
nghiệm quốc tế đồng thời đưa ra những phân tích, để xuất, giải pháp cụ thể
nhằm hốn thiện, nâng cao cơng tác quản trì rủi ro của các ngân hàng thương
mại Việt Nam Tuy nhiên, nội dung chủ yêu lả nghiên cửu, phân tích dưới góc
đơ kinh tế. Về mặt pháp lý, các quy định pháp luật được xây dựng nhằm đáp
tứng yêu cầu Chuẩn mực vốn Basel II chưa được nghiên cứu, tìm hiểu một
cách tồn diện và đây đủ về cả lý luân và thực tiễn. Chính vi vay, dat van dé
nghiên cứu “7c trạng và giải pháp hoàn thiên pháp luật về
ute tn dung
nhằm đáp tng chuẩn mực am toàn vốn fheo Basel 1Iở Việt Nam” trên cơ sỡ kê
thửa những kết quả nghiên cửu trước đây lả hoàn toàn cần thiết
3.
_Ý nghĩa khoa học và thực tién
- Về lý luận: Đề tải nghiên cứu một cách hệ thống và toàn diện vấn để lý
luên chung về Chuẩn mực an toản vốn Basel II và pháp luật vẻ các TCTD.
nhằm đáp ứng Chuẩn mực an toàn vốn này tại Việt Nam. Thơng qua sự phân.
tích khái quát về Chuẩn mực an toàn vốn Basel II, khải quất về hệ thống pháp
uật nhằm đáp ứng Chuẩn mực nay tai Việt Nam và kinh nghiệm một số nước
trên thể giới tir dé nit ra bai hoc kinh nghiệm cho Việt Nam.
- Về thực trang pháp lý. Để tải đánh giá, phân tích những quy định phù
hop, đồng thời chỉ ra những hạn chế, thiếu sót cẳn được nghiền cứu sửa đỗi,
bổ sung đựa trên những phân tích thực trạng áp dụng quy định pháp luật của
các ngân hàng thương mại.
- Về giải pháp pháp lý: Từ những phân tích, đánh giá, để tải đưa ra những,
giải pháp, để xuất nhằm nâng cao hiểu quả thực thi quy định pháp luật trên
thực tế, phù hợp với tình hình kinh tế, chính tr của Việt Nam.
4. Mục dich nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu
-4.1.Mục đích nghiên ciew
Mục đích của luận văn là phân tích, đánh giá khách quan hệ thông pháp
luật ngân hàng của Việt Nam với việc đáp ứng yêu cầu của Ủy ban Basel tại
Chuẩn mực an tồn vốn Basel II thơng qua thực trang hoạt đông của hệ thông
ngân hàng như hiện nay. Tử đó nghiền cứu rút ra những giải pháp trong việc
hoàn thiện cơ sở pháp lý vẻ việc áp dung Chuẩn mực an toản vốn theo hướng
dẫn của Ủy ban Basel để đưa những quy định về an toàn vốn của Việt Nam.
tiệm cận hơn với các quy định, chuẩn mực quốc tế.
4.2.Nhiệm vụ nghiên của:
~ Tìm hiểu những vấn để lý luận chung về Chuẩn mực an tồn
vốn Basel II
và hệ thơng quy đính pháp luật vẻ các tổ chức tin dụng có liên quan đến
Chuẩn mực
an tồn vồn này.
- Phân tích, đánh giá những ưu điểm, nhược điểm của quy định pháp luật
hiện hành được xây dựng nhằm đáp ứng Chuẩn mực an toàn vốn Basel II va
được các ngân hàng thương mai áp dụng,
- Tìm hiểu, đánh giá thực tiễn tỉnh hình chung, những khó khăn, bắt cập
của các ngân hàng thương mại vẻ việc áp dụng các quy định pháp luật hiện
hành trên thị trường Việt Nam.
- Để xuất một số giải pháp nhắm hồn thiên quy định pháp luật, nâng cao
cơng tác thực thi pháp luật trên thực tiễn.
5.
5.1.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
Đôitượng nghiên cứu:
Đối tương nghiên cứu của Luân văn là thực trang các quy định pháp luật
nhằm triển khai Chuẩn mực an toàn vốn Basel II tại hệ thống các ngân hảng
'Việt Nam và thực tiễn áp dụng các quy định đó. Trên cơ sở đó, Luận văn đưa
a những đề suất giải pháp hoàn thiện pháp luật nhằm đáp ứng, tiệm cân hơn
với yêu cầu của Chuẩn mực an toản vồn Basel I1
5.2. Phạmuvi nghiên cứu
Trong pham vì Luân văn nảy, phủ hợp với định hướng ứng dụng, tác giả
đánh giả hệ thông quy định pháp luật về Tổ chức tín dung của Việt Nam, cu
thể là các quy định pháp luật về đảm bão an toàn hoạt động ngân hàng trên cơ
sở đáp ứng Chuẩn
mực an toản vốn Basel II và đánh giá thực tiễn triển khai
các quy định pháp luật của hệ thống các TCTD tại Việt Nam hiện nay. Những
nội dung liên quan đến giải pháp hoàn thiện quy định pháp luật sẽ chỉ giới hạn
trong pham vi lãnh thổ Việt Nam và được nghiên cửu trên cơ sở khắc phục
những khó khăn, bất cập cịn tơn tại và phát huy những thênh tưu đã đạt được
trên thực tế
6. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu phân tích, so sánh, tổng
hợp, thống kê dựa trên cơ sở phương pháp luận Chủ nghĩa Mác ~ Lênin và quan
điểm đường lồi của Đảng Cộng sản Việt Nam được thể hiện trong các văn kiện,
Nghị quyết của Đăng và các văn bản quy pham pháp luật của Nhà nước Việt
Nam
Đối tương nghiên cứu là hệ thống các quy phạm pháp luật về ngân hàng
được xây dựng nhằm đáp ứng Chuẩn mực an tồn vốn Basel II. Vì vậy, luận.
văn có sự kết hợp phương pháp phân tích, so sánh tổng hợp, thống kê thực tế
tình hình t khai các quy định nảy tại các ngân hãng thương
mai hiện nay.
Khi đánh giá những tu, nhược điểm của pháp luật hiện nay tác giả đã sử
dụng phương pháp têp hợp hóa các văn bản quy phạm pháp luất trong lĩnh
vực tài chính ngơn hàng để phân tích, đánh giá sự phù hợp, đáp ứng hoặc
chưa đáp ứng yêu cẩu của Chuẩn mực an toản vốn Basel Il dé tir do dua ra
định hướng sửa đổi, bổ sung cho phủ hợp với yêu cầu và thực tế triển Khai.
7.
Kết cấu của luận văn
Ngoài phân mở đâu, phân kết luận, phu lục và danh mục tải liệu tham khảo,
luận văn được chia lâm ba chương, cụ thể như sau:
Chương 1: Lý luận chung về Chuẩn mực an toàn
vốn Basel II va pháp luật
về TCTD nhằm đáp ứng Chuẩn mực an toàn vốn theo Basel II ở Việt Nam.
Chương 2: Thực trạng pháp luật về TCTD tại Việt Nam nhằm đáp ứng
Chuẩn mực an toàn vốn theo Basel II va thực tiễn thí hành.
Chương 3: Giải pháp hồn thiên pháp luật về TCTD nhằm đáp từng chuẩn.
mục an toàn vốn theo Basel ]Ïtại Viet Nam
CHƯƠNG1
LÝ LUẬN CHUNG VẺ CHUẲN MỰC AN TOÀN VỐN BASEL II
VA PHAP LUAT VE TCTD NHAM DAP UNG CHUAN MUC AN
TOAN VON THEO BASEL II G VIET NAM
1.1. Khai quát chung
về Chuẩn mực an toàn
vốn Basel II
LLL — Khái niệm, vai trị của Chuẩn mực anfồn vỗn Basel1T
Uy ban Basel về giám sát nghiệp vụ ngén hing (Basel Committee on
Banking Supervision - BCBS) là một Uy ban bao gồm các chuyên gia giám.
sảt hoạt đồng ngân hảng, được thành lập vào năm 1074 bởi mốt nhóm các
NHTW và cơ quan giám sát của 10 nước phát triển (G10) tại thanh phé Basel,
Thuy Si. Uy ban Basel khơng có bất kỷ một cơ quan giám sát nảo và những.
kết luận của ban nảy khơng có tính pháp lý và u cầu tuân thủ đối với
Việc giám sát hoạt đông ngân hàng, Thay vào đó, Uy ban Basel chi xây dựng
vả công bổ những tiêu chuẩn và những hướng dẫn giám sát rộng rấi, đồng
thời giới thiệu các báo cáo thực tiến tốt nhất trong kỷ vọng rằng các tổ chức
tiêng lẽ sẽ áp dung rông rối thông qua những sắp sếp chỉ tiết phù hợp nhất
cho hệ thống quốc gia của chính họ. Theo cách nảy, Ủy ban khuyến khích
việc áp dụng cách tiếp cận vả các tiêu chuẩn chung mả khơng có gắng can
thiệp vào các kỹ thuật giám sát của các nước thành viên L
Cho đến nay Ủy Ban đã cơng bó I4 Chuẩn mực an tồn vẻ vốn bao gồm.
Basel I, Basel Il, Basel III, Basel IV. Các hiệp tước vốn ngày cảng hoàn thiện
hơn, phiên bản sau thường hướng tới việc khắc phục các hạn chế cũa những
phiên bản trước đồng thời thích ứng với những thay đổi của thị trường tải
chính. Chuẩn mực an toản vốn Basel II lả phiên bản thứ hai của Chuẩn mực.
an toàn vốn Basdl, trong đỏ đưa ra các nguyên tắc chung vả các luật ngân
‘hang cia Uy ban Basel vé giám sát ngân hảng_ Chuẩn mực an toản vốn Basel
pe
gow Nahin ctv ds Hip wc wn Bal Gael vi I)
8
11 được trình bày như một tập hơp các quy định được để xuất mà có thé sẽ
mang đến một luat các thách thức vẻ tuân thủ cho các ngân hảng trên thể giới
'Việc triển khai Hiệp ước Basel II không chỉ tác động đến nên kanh tế của
những quốc gia áp dụng mà cịn tác động đến chính hệ thống ngân hing của
quốc gia đó. Để đáp ứng được các yêu cầu cia Hiép wic Basel Il véi các tiêu
chuẩn quốc tế vé an toản vốn và thanh khoản, các ngân hang sẽ hoạch định lại
hoạt đông kinh doanh và các chiến lược kinh doanh một cách tích cực hơn.
Trong khuôn khổ Basel II, các công cụ vả phương pháp quản lý rồi ro tiên
tiến được triển khai đâm bão cho những ngân hang có hệ thơng quản trì rồi ro
tốt giảm thiểu chí phí, tập trung phát triển các mảng nghiệp vụ kinh doanh
mới và hiệu quả hon trong các quyết đính phân bỗ nguồn vốn lánh doanh,
Triển khai Basel II giúp các ngân hảng hoạt đồng an toản hơn, lảnh mạnh
hơn do trình độ quản trị rủi ro được tăng cường, các biên pháp quản trị rũi ro,
đặc biệt là mơ hình rũi ro vả xếp hạng nội bộ được chủ đông áp dụng, đồng
thời, nguồn vốn được quan lý một cách hiệu quả hơn Trong lĩnh vực tín
dụng, các NHTM sẽ phải chuyển hướng tập trung vào đánh giá mức độ tín
nhiệm của khách hàng, thay vi dua chủ yêu vào tải sản bão dim. Hon nữa, sau
khi áp đụng các tiêu chuẩn quốc tế về an tồn vốn và thanh khoản, hệ thơng.
ngân hàng Việt Nam sẽ thu hút nhiều nhả đâu tư nước ngoải hơn do ngân
hàng hoạt động kinh doanh trong môi trường dat tiêu chuẩn quốc té
Ngoài ra, sau khi triển khai Basel II với các chỉ số vốn vả các yêu cầu về
thanh khoản, quan tri rủi ro đạt chuẩn quốc tế, các ngân hảng Việt Nam sẽ có
cơ hơi vươn za ra thị trường các nước phát triển. Lúc đó, khi mở cửa thị
trường tất chính theo cam kết trong các Hiệp định tự do thương mại (FTA),
các ngôn hẻng Việt Nam không chỉ thu hút thêm nhà đầu tư nước ngoài ma
chính các ngân hàng sẽ tự mình thêm nhập các thị trường phát triển và thu hút
vên tại các thị trường rộng lớn nảy.
1
.ội dimg của Cluuẫn mực an foàn vốn Basel IT
Chuẩn mực an toàn vốn Bassi II được xây dựng trên cơ sở.
lạ chắc gồm.
ba tru cột. Trụ cột Ï là các quy định về vốn đã kết hợp cả rũi ro hoạt động vào
cơng thức tính vốn tối thiểu Cách thức đo lường các loại rủi ro được xây
dựng và hướng dẫn chỉ tiết. Trụ cột 2 liên quan đến hoạt động giám sát qua
trình đảnh giá nội bô và mức đô đũ vốn vả Trụ cột 3 là các nguyên tắc kỷ luật
thị trường
Trụ cột 1: Yêu cầu
về vốn.
Basel Il yéu céu NHTM phai duy trì một lượng vẫn đũ lớn để đảm bảo cho
những rũi ro trong ngân hảng trình, gốm rủi ro tín dụng, rũi ro hoạt đồng và
rủi rõ thị trường, Tương từ Basel I, Basel II vẫn quy định mức an toản vốn tơi
thiểu là 8%,
ủi rõ tín dụng là rủi ro xây ra mắt mát do người đi vay hoặc đối tác gây ra
Để đo lường va tính tốn hệ số rũi ro đối với các khoản mục tải sẵn có khi
xem xét rủi r0 tin dụng có thể áp dụng một trong các phương pháp: Phương.
hóa, Phương pháp dựa trên hệ thống xếp hang ni bô cơ bản,
Phương pháp ziếp hạng nôi bô nông cao.
ủi ro hoat đônglà rồi ro lâm xây ra tổn thắt do các quy trình, hệ thông hay
con người trong nỗi bộ ngân hảng vân hảnh khơng tốt hoặc do các ngun.
nhân bên ngồi. Có ba phương pháp ngân hàng lựa chọn tính tốn vốn dự
phịng đối với rủi ro hoạt đông bao gồm: Phương pháp chỉ sơ cơ bản, Phương,
pháp chỉ hóa và Phương pháp nâng cao. Các phương pháp này có mức đồ
phức tap vả nhay cảm với rồi ro tăng dân.
ủi ro thị trường xây ra do giá cả biển động that thường, gắn với 04 rủi ro
cơ bên: rữi ro lãi suất, rũ ro trạng thải vốn, rũi ro tỷ giá và rồi ro giá cả hing
pháp chủ
10
hóa. Vốn yêu cầu đổi với rũ ro thị trường. ngồi vốn tư có theo Basel I gm
vốn cấp 1 và vốn cấp 2, khi đánh giá rủi ro thị trường, ngân hàng được phép
tính thêm phần vốn cấp 3 gầm các khoản nơ phụ thuộc ngắn han với mục đích.
dự trữ Rủi ro thị trường có thể đo lường bằng phương pháp chuẩn hóa,
phương pháp mơ hình nội bơ
Trụ cột2: Giám sát của quá trình đánh giá nội bộ và mức độ đủ vốn.
Trụ cột 2 của Hiếp ước Basel II nhắm vào việc đảm bảo rằng mỗi ngân
hàng có quy trình nội bơ tốt để đánh giá mức an tồn vốn dựa trên đánh giá
tốn điện về rũi ro. Các chuyên gia giám sắt sẽ chíu trách nhiệm đánh giá
ngân hàng lêm tốt như thể nào trong việc đánh giá nhu cầu vốn của họ tương
quan với rũi ro. Nội dung trụ cột 2 lưuý đền tính kỷ luật cũa thị trường thông
qua cải tiên việc cổng bổ thông tin như là một phân cơ bản của Hiệp ước
Basel I . Bon nguyên tắc cơ bản tạo nên chính sách của các chuyên gia giảm.
sắt
~ Các ngân hảng nên có một quy trình đánh giá tổng thể vơn tương quan với.
rủi ro về một chiến lược duy trì mức vn của họ.
- Các chuyên gia giám sắt nên xem xét và đánh giá việc đánh giá và chiến
lược dim bão đủ vốn nội bô của các ngân hảng, cũng như khả năng giảm sắt
và đầm bao su tuân thủ với các tỷ sổ vốn điều lệ.
- Các chuyên gia giám sát sẽ kỳ vụng các ngân hàng hoạt đông trên mức
các tỷ số vẫn điều lệ tối thiểu và sẽ có khả năng địi hỏi ngân hàng nắm giữ
vên cao hơn mức tôi thiểu nảy.
- Các chuyên gia giám sát sẽ can thiệp ngay ở giai đoạn đầu tiên để ngăn.
chặn tình trạng vốn giảm xuống thấp hơn mức tối thiểu cẩn có để hỗ trợ cho.
rủi ro của một ngân hang cu thé va địi hơi các hảnh đông điều chỉnh nu vẫn.
không được duy tri hoặc khối phục.
"
Trụ cột 3: Công khai thông tin theo nguyên tắc thị trường
Các ngôn hàng cẩn phải công khai thông tin một cách thích đáng theo
nguyên tắc thị trường. Trụ cột 3 tập trung vảo yêu cầu công bồ thông tin để
tăng
đâu,
vốn
khai
cường kỹ luật thí trưởng. Mục dich cia tru cét nay là bổ sung2 trụ cột
cho phép các thành viên thị trưởng hiểu được mỗi liên hệ giữa rũi ro và
của ngôn hang, Basel II dua ra yêu cầu là các ngân bảng cẩn phải công
thông tin một cach minh bach để các thảnh viên tham gia thị trường có
thể đánh giá các thông tin chủ yếu về phạm vi áp dụng, các giá trị chịu rủi ro
vẻ vốn, quy trình đánh giá rủi ro vả cuỗi cùng lả mức độ đủ vẫn của ngân
hàng Việc công khai minh bạch thơng tin có mỗi liên quan đặc biệt trong
Basel II bởi vi nó làm tăng lịng tin vào các phương pháp nội bộ của ngân
hàng khí đánh giá yêu câu vốn. Pham vi công bồ thông tin gồm4 nôi dung ()
pham vi ap dung: (i) co câu vốn; (ii) rồi ro và đánh giả rồi ro (gồm rủi ro tin
dụng trên số ngân hàng, rủi ro thị trường, rủi ro hoạt động, rủi ro lãi suất trên.
sổ ngân hang), vả (iv) mức độ đũ vốn. Trụ cột 3 khái quát sư cần thiết cho cơ
quan giám sắt ngân hang can thiệp nhanh chóng nếu như vốn ngân hàng hoặc
các mơ hình mà nó sử dụng để tỉnh vốn khơng phủ hợp. Tính hiệu lực của trụ
cột nay bi giảm đi bối vì khơng có một chế tải cụ thể cho các cơ quan giém
sát ngân hàng để thực thi chức năng nảy một cách hiệu quả.
'Ưu điểm của Basel II do với Basel I
- Về cầu trúc và n6i dung: Basel I tép trung vào một giải pháp quản lý vốn.
tôi thiểu. Trong khi Basel 1T tập trung nhiễu hơn vào các phương pháp nội bộ
của chính ngân hàng đánh giá hoạt động thanh tra, giám sát vả kỹ luật trên
nguyên tắc thị trường Do đó, quyển lực của các nhà quản lý quốc gia được
tăng lên bởi họ cén phải đánh giá sự đủ vốn của ngân hảng có tinh đến đặc
điểm rủi ro cụ thể của nó.
~ Vẻ tính linh động cia tmg dung Basel I quy dinh chung một chọn lựa cho
tất c các ngân bảng, Basel linh hoạt hơn với một danh sách các phương pháp,
biến pháp khuyến khích để các nhà quảnlý quốc gia và các ngân hàng chọn lưa
- Vẻ tính nhạy cảm với ni ro: Basel I do đạc ri ro quả sơ bô. Basel II nhay
cảm hơn với rũ ro thống qua đô nhạy cảm của yêu cầu vốn đối với mức 46
rủi ro tăng lên và sự công khai bắt buộc một cách chỉ tiết về độ nhạy cảm rủi
10 va chính sách ri ro.
- Vé trong sé rii ro: Basel I quy định tiy 0-100 va wu dai hơn với các nước
thuộc Tổ chức hợp tác vả phát triển kanh tế. Basel II quy dinh tir 0-150 hoặc
hơn và khơng có đặc quyển nào, bao gồm cả phân cấp bên trong vả bên ngoài.
- Về Kỹ thuật giảm rũi ro tin dung Basel I chi hé tro va dam bao. Basel II
thửa nhận về kỹ thuật giảm thiểu rủi ro tốt hơn, đưa ra nhiều kỹ thuật hơn như.
hỗ trợ, đảm bảo, phái sinh tin dụng, lập mang lưới vị thể.
Hạn chế của Basel II
"Việc tiếp cân Basel IÏ đơi hồi kỹ thuật phức tạp và chỉ phí khá cao. Việc áp
dụng Basel II gặp nhiều khó khăn, thách thức, việc áp dung các phương pháp
quản tr rũ ro tiên tiến chưa có các tiêu chuẩn có thể được chấp nhận rộng rồi
41.
Diéu kign dé ép dung Chuan muc an toin von Basel IT
- Cơ sở pháp lý cho hoạt đơng tải chính ngân hàng: Từ những yếu cầu,
nguyên tắc của Chuẩn mực an toản vốn Basel II, các quốc gia cần nghiên cứu,
xây dựng hệ thống quy định pháp luật phủ hợp với các nôi dung tai Basel IL
Hệ thống cơ sở pháp lý này cần phù hợp với nội dung của Chuẩn mực an toán.
vấn Basel II, phủ hợp tình hình thực tiễn của hệ thơng ngân hảng tại mỗi quốc.
gia để có thể đưa hệ thơng ngân hàng đáp ứng Chuẩn mực an tồn vốn.
- Hệ thống quản trị rủi ro trong ngân hảng: Mục đích của Chuẩn mực an
tồn vốn Basel II lả nâng cao hiểu qua quản trị rũi ro của hê thống các ngân.
1
hang thương mai nên tư thân các ngân hang thương mai cẳn có hệ thống quản.
trí rũi ro đang hoạt đồng theo quy định hiện hành
- Cân bộ ngân hàng có năng lực quan tri rii ro: Khi c6 hé théng quy phạm.
pháp luật phủ hợp, quy mô va cách thức vận hảnh của ngân hàng thương mai
đạt chuẩn thì yếu tổ con người cẩn được quan tâm, chú trọng. Cán bộ ngân.
hang can đáp ứng yêu cẩu, tiêu chuẩn, phân công chức năng, nhiệm vụ phù
hợp nhằm nông cao hiệu quả quan tri ri ro của các TCTD.
- Kho dữ liệu đây đủ, cập nhật và chính sắc, hệ thống thơng tin hồn thiên:
Đây là u tơ cơ sở vật chất hạ tầng kỹ thuật phục vu việc vận hành các yêu
cầu, quy định hiệu quả. Ngân hàng thương mại có cơ sở dỡ liệu, hệ thống
thơng tín hiên đại, quá tỉnh đáp ứng Chuẩn mực an toàn vốn Basd II sẽ
nhanh chóng, chuyên nghiệp
11.2. Khai quat chung vềpháp luật
tổ chức tín dung tai Việt Nam nhằm đáp
'ứng Chuẩn mực an toàn vốn theo Basel II
12.1... Khái niệm, đặc trrmg của pháp luật về tô chức tân dung tai Vigt
Nam
“XXt từ khía canh lý luận: pháp luật lả hệ thống các quy tắc zử sự do Nhà
rước ban hành hoặc thửa nhận, được Nhà nước đảm bão thực hiền nhằm điểu.
chỉnh các quan hệ zã hội phủ hợp với lợi ích của giai cấp mình Như vay pháp uất
vẻ TCTD có thể được hiểu là hệ thơng các quy pham pháp luật điều chỉnh quan hệ.
giữa các chủ thể trong quả trình lưu thơng tiên tê, tin đụng, ngân rảng và các hoạt
đông ngân hàng và dịch vụ ngân hang của các tổ chức tín dung trong thi
trường tiên tệ. Pháp luật vẻ tổ chức tín dụng có những đặc trưng như sau:
Thứ nhất, đối tương điều chỉnh của pháp luật về TCTD là các hoạt động.
ngân hãng của các TCTD va quan hệ quản lý nhà nước vẻ tiễn tệ, tín dung và
ngân hàng Các quan hệ vẻ tổ chức và hoạt động kinh doanh của ngân hãng
được điều chỉnh cụ thể bởi hệ thông quy pháp pháp luật. Hoạt động ngân hảng.
1