ĐAU NHỨC XƯƠNG Ở
TRẺ EM
BS. TRẦN TẤN HƯNG
PKCK NHI-MEDIC
Trường hợp 1
Bệnh nhi : BÙI GIA H, Nam , Sinh năm : 2018
Địa chỉ : Q. Bình Tân. TP. HCM
Khám ngày : 4/1/2023. ID : 7196738
Lý do đến khám : Đau chân
Bệnh sử :
Khoảng 4 tháng nay bệnh nhi thỉnh thoảng hay than đau mỏi chân,
đau chân T nhiều hơn P, đau tăng hơn sau vận động, không sốt,
không sưng các khớp. Bệnh nhi khám BV Nhi Đồng ( cách 2 tháng
trước) được (∆) : Đau xương tăng trưởng, cho về uống thuốc . Bé
còn đau nhiều, đi khập khiễng nên đến PK Nhi- Medic khám lại.
Tiền Căn :
Bé con thứ 2, ăn uống phát triển bình thường trước khi than nhức chân.
Gia đình khơng ghi nhận bất thường.
KQ Khám BV NHI
Khám lâm sàng :
Sinh hiệu :
M :90 l/p, CN : 17.5 kg
CC : 105 cm,
Da niêm hồng
Giới hạn khớp gối và teo cơ chân T,
đi khập khiễng
Các cơ quan khác chưa ghi nhận bất
thường
KQ MRI
Trường hợp 2
Bệnh nhi : N H K V, NỮ , Sinh năm : 2010
Địa chỉ : Q. Thủ Đức
Khám ngày : 8/11/2022. ID : 7126053
Lý do đến khám : Đau xương đùi
Bệnh sử :
Khoảng 3 tháng nay cháu than đau chân P, đau nhiều khi vận động, khi
đi thỉnh thoảng sụm gối té, không sưng khớp, không sốt. Bệnh nhi có
khám BV Nhi Đồng II và BVĐH Y Dược. Khoảng 3 tuần nay cháu đau
nhiều, đi lại khập khiễng, kèm teo cơ chi dưới nên đến PK Nhi –Medic
khám lại.
Tiền Căn :
Bé con đầu, phát triển bình thường trước khi đau chân
Gia đình khơng ghi nhận bất thường.
Khám BV Nhi (17/09)
BV ĐHYD (30/09)
Khám lâm sàng :
Sinh hiệu :
M :85 l/p, CN : 42kg,
CC : 157 cm,
Da niêm hồng
Giới hạn khớp , Đau vùng xương đùi và teo cơ chân
P, đi khập khiễng
Các cơ quan khác chưa ghi nhận bất thường
Bàn luận
Các triệu chứng đau xương khớp ở trẻ em thường gặp đặt biệt là đau tăng trưởng thường
gặp từ 25% đến 40% trẻ em, bắt đầu sau 3 tuổi có thể kéo dài đến hết tuổi dậy thì. Nhìn
chung, tình trạng này thường rõ nhất trong hai giai đoạn: trẻ nhỏ từ 3 đến 5 tuổi và lớn
hơn từ 8 đến 12 tuổi
Ung thư xương là loại ung thư khá hiếm gặp. Điều đáng chú ý là một số dạng ung thư
xương lại xảy ra chủ yếu ở trẻ em và thanh thiếu niên. Hai dạng ung thư xương ở trẻ em
thường gặp là:
Sarcoma xương (osteosarcoma): thường xảy ra ở các xương xung quanh đầu
gối
Ewing sarcoma: thường xảy ra ở xương đùi, vùng chậu và các xương ở phần
thân trên.
Trong đó, sarcoma xương là dạng ung thư xương phổ biến nhất và chiếm khoảng 3% các
bệnh ung thư ở trẻ em. Thông thường, bé trai có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với các
bé gái.
Triệu chứng đau nhức xương tăng trưởng ở trẻ
Cơn đau thường xảy ra ở vị trí có nhiều cơ như đùi, bắp
chân, bắp tay, bả vai, đầu gối
Cơn đau diễn ra vào ban đêm và hết đau sau khi tỉnh dậy
Cơn đau kéo dài vài ngày, lâu lâu sẽ tái lại
Trẻ không bị sưng khớp, vẫn hoạt động bình thường. Một
số trẻ có thể cũng bị đau bụng hoặc đau đầu trong thời gian
này
Dấu hiệu cảnh báo đau nhức xương là bệnh lý ở trẻ em
Đau tại chỗ
Đau tại chỗ là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh ung thư xương
ở trẻ em. Cơn đau thường ở xương hoặc khớp gần nơi khối u phát
triển. Ban đầu, trẻ có thể cảm thấy đau cục bộ ở một chi, giống như
đau âm ỉ và có thể giống như một chấn thương thể thao. Cơn đau
tăng dần và không thuyên giảm khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc
giảm đau nhẹ
Sưng cục
Sưng hoặc có một cục u là dấu hiệu phổ biến khác của bệnh ung
thư xương ở trẻ em. Khối u hoặc chỗ sưng mềm, khi sờ cảm thấy
ấm. Những dấu hiệu này thường dễ nhận biết hơn nếu khối u ở
chân hoặc cánh tay. Một khối u ở ngực hoặc xương chậu có thể
không được phát hiện cho đến khi khối u phát triển lớn hơn.
Dấu hiệu cảnh báo ung thư xương ở trẻ em
Đi khập khiễng : khối u phát triển ở chân sẽ gây ra các cơn đau có
thể khiến trẻ đi khập khiễng.
Một số dấu hiệu ít phổ biến khác khác cũng cảnh báo ung thư
xương như: xương gãy không có lý do; khi các khối u đã lan rộng
gây sốt không rõ nguyên nhân; mệt mỏi kéo dài và giảm cân.
Kết luận
Đau cơ tăng trưởng, đau khớp tăng trưởng hay đau xương tăng
trưởng đều là những cơn đau lành tính thường gặp ở lứa tuổi : 3
– 12 tuổi
Tuy nhiên, trong trường hợp trẻ đi khám nhiều nơi, được Bs
chẩn đoán đau xương sụn do tăng trưởng , nếu sử dụng thuốc
giảm đau thì đỡ, hết thuốc giảm đau lại tái diễn và khơng thun
giảm thì phụ huynh nên đưa trẻ đến các cơ sở khám chữa bệnh
có đầy đủ Bs chuyên khoa và trang thiết bị để có thể tầm sốt,
loại trừ các nguy cơ có thể gây nguy hiểm cho trẻ như ung thư, dị
tật, chấn thương trong quá trình sinh hoạt, học hành.
Tài liệu tham khảo
1. />2. />3. />4. />5. />6. />7. />