Ngày soạn:…/…/…
Ngày dạy:…/…/…

CHỦ ĐỀ 1: BIẾT ƠN NGƯỜI LAO ĐỘNG
BÀI 1: NGƯỜI LAO ĐỘNG QUANH EM
(2 tiết)
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT
1. Kiến thức
Sau bài học này,HS sẽ:
- Nêu được đóng góp của một số người lao động ở xung quanh.
- Biết vì sao phải biết ơn người lao động.
2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay
theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
- Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm
và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy
logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.
Năng lực riêng:
- Năng lực điều chỉnh hành vi, có thái độ, lời nói, việc làm thể hiện lịng biết ơn với
người lao động.
- Góp phần hình thành năng lực phát triển bản thân, tìm hiểu và tham gia hoạt động
kinh tế - xã hội.
3. Phẩm chất
- Góp phần hình thành phẩm chất yêu nước, chăm chỉ.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC
1. Phương pháp dạy học
- Vấn đáp, động não, trực quan, hoạt động nhóm, giải quyết vấn đề, lắng nghe tích
cực.
2. Thiết bị dạy học

a. Đối với giáo viên
- Giáo án, SHS, SGV, SBT Đạo đức 4.
- Các video clip liên quan đến người lao động quanh em và biết ơn người lao động.
- Tranh, hình ảnh về người lao động quanh em và biết ơn người lao động.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
1


b. Đối với học sinh
- SHS.
- Tranh ảnh, tư liệu, video sưu tầm liên quan đến bài học và dụng cụ học tập theo yêu
cầu của GV.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho
HS và kết nối với bài học mới.
b. Cách tiến hành
- GV mời cả lớp xem và hát theo bài hát Lớn lên em sẽ
làm gì? (sáng tác Trần Hữu Phước).
/>- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy kể tên những
nghề nghiệp được nhắc tới trong bài hát?
- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời.
- GV mời các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý
kiến (nếu có).
- GV nhận xét và chốt đáp án: Những nghề nghiệp được
nhắc tới trong bài hát là: người công nhân xây dựng,
người nông dân lái máy cày, người kĩ sư mỏ địa chất,
người lái tàu.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Nhờ có những người lao

động, chúng ta mới có những sản phẩm cần thiết cho
cuộc sống. Vì vậy, chúng ta cần biết ơn người lao động.
Sau đây chúng ta sẽ đến với Bài 1: Người lao động
quanh em đểtìm hiểu những đóng góp của họ trong cuộc
sống. Từ đó, thể hiện lịng biết ơn người lao động bằng
những lời nói, việc làm cụ thể.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Quan sát tranh và trả lời câu hỏi
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được đóng
góp của một số người lao động ở xung quanh.
b.Cách thực thực hiện
- GV yêu cầu HS quan sát tranh và trả lời câu hỏi:

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

- HS xem và hát theo giai
điệu bài hát.
- HS lắng nghe GV nêu câu
hỏi.
- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu,
chuẩn bị vào bài mới.

- HS quan sát tranh.

2



- HS trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

Em hãy nêu những đóng góp của người lao động trong
bức tranh trên?
- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời.
- GV mời các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý
kiến (nếu có).
- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra câu trả lời phù hợp.
+ Tranh 1: Nghệ sĩ đờn ca tài tử Nam Bộ là những người
góp phần bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể quý giá của
cộng đồng, mang lại những phút giây giải trí cho người
nghe, góp phần phục vụ du lịch bền vững ở địa phương,
duy trì sự đa dạng văn hóa của quốc gia và quốc tế,...
+ Tranh 2: Chú bộ đội luôn sẵn sàng chiến đấu và chiến
đấu chống xâm lược, bảo vệ vững chắc Tổ quốc; đồng
thời tham gia bảo vệ an ninh chính trị, trật tự, an tồn xã
hội.
+ Tranh 3: Người nơng dân tham gia lao động sản xuất,
chủ yếu là trồng trọt và chăn nuôi để làm ra các nông sản
phục vụ nhu cầu về lương thực, thực phẩm của mọi
người.
+ Tranh 4: Bác sĩ khám bệnh, chẩn đoán, kê đơn thuốc,
ra phác đồ điều trị và chăm sóc sức khỏe cho người bệnh.
+ Tranh 5: Thợ may làm ra những bộ trang phục giúp
chúng ta giữ ấm, chống nắng, làm đẹp,...
+ Tranh 6: Diêm dân là người sản xuất muối.
- GV tiếp tục đặt câu hỏi cho HS: Hãy kể thêm những

đóng góp của một số người lao động khác mà em biết?
- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng
nghe, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, chốt đáp án:Những đóng góp của người
lao động khác.
+ Người giáo viên có nhiệm vụ dạy dỗ, đào tạo các học

- HS lắng nghe GV nêu câu
hỏi.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc câu chuyện và lắng
nghe GV nêu câu hỏi.

3


sinh nên người.
+ Người lao công giữ cho môi trường quan ta luôn sạch
sẽ.
Hoạt động 2. Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết vì sao phải
biết ơn người lao động.
b. Cách thức thực hiện
- GV yêu cầu HS đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi:
+ Bài học quý mà Hùng, Quý và Nam nhận được là gì?
+ Theo em vì sao phải biết ơn người lao động?
CÁI GÌ QUÝ NHẤT
Một hôm, trên đường đi học về, Hùng, Quý và Nam trao

đổi với nhau xem ở trên đời này, cái gì quý nhất.
Hùng nói: “Theo tớ, quý nhất là lúa gạo. Các cậu có thấy
ai khơng ăn mà sống được khơng?”.
Q và Nam cho là có lí. Nhưng đi được mươi bước, Q
vội reo lên: “Bạn Hùng nói khơng đúng. Q nhất phải là
vàng. Mọi người chẳng thường nói quý như vàng là gì! Có
vàng là có tiền, có tiền sẽ mua được lúa gạo!”.
Nam vội tiếp ngay: “Quý nhất là thời gian. Thầy giáo
thường nói thời gian quý hơn vàng bạc. Có thời gian mới
làm ra lúa gạo, vàng bạc!”.
Cuộc tranh luận thật sơi nổi, người nào cũng có lí, không
ai chịu ai. Hôm sau, ba bạn đến nhờ thầy giáo phân giải.
- HS trả lời câu hỏi.
Nghe xong, thầy mỉm cười rồi nói:
- Lúa gạo q vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được.
Vàng cũng quý vì nó rất đắt và hiếm. Cịn thời gian đã qua
đi thì khơng lấy lại được, đáng q lắm. Nhưng lúa gạo, - HS lắng nghe, tiếp thu.
vàng bạc, thời gian vẫn chưa phải là quý nhất. Ai làm ra
lúa gạo, vàng bạc, ai biết dùng thời gian? Đó chính là
người lao động, các em ạ! Khơng có người lao động thì
khơng có lúa gạo, khơng có vàng bạc, nghĩa là tất cả mọi
thứ đều khơng có và thời gian cũng trôi qua một cách vô
vị mà thôi.
(Theo Trịnh Mạnh – Tiếng Việt 5, tập 1, NXB Giáo dục
Việt Nam, 2014)
- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời.
- GV mời các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý
kiến (nếu có).
- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra câu trả lời phù hợp:
+ Bài học quý mà Hùng, Quý và Nam nhận được: “Lúa

gạo, vàng bạc, thời gian vẫn chưa phải là quý nhất. Ai
làm ra lúa gao, vàng bạc, ai biết dùng thời gian? Đó
4


chính là người lao động. Khơng có người lao động thì - HS làm việc theo nhóm.
khơng có lúa gạo, khơng có vàng bạc, nghĩa là tất cả mọi
thứ đều khơng có và thời gian cũng trơi qua một cách vô
vị mà thôi.
+ Cần phải biết ơn người lao động vì người lao động làm
ra của cải, mọi vật dụng trong xã hội phục vụ nhu cầu
cuộc sống của chúng ta.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu:Thông qua hoạt động, HS nhận xét được các
- HS trả lời câu hỏi.
ý kiến có liên quan đến người lao động và đóng góp của
những người lao động.
- HS lắng nghe, tiếp thu.
b. Cách tiến hành
Bài tập 1: Nhận xét các ý kiến
- GV chia lớp thành 4 nhóm.
- GV cho các lớp bốc thăm chọn ý kiến.

- GV cho cả lớp thời gian thảo luận để đưa ra phần nhận
xét.
- GV mời các nhóm trả lời. Các nhóm khác lắng nghe,
nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra câu trả lời phù hợp.
+ Ý kiến 1: Là ý kiến chưa đúng vì mỗi ngành nghề, mỗi
người lao động đều có đóng góp khác nhau cho xã hội,

nên chúng ta phải tôn trọng tất cả các ngành nghề và tất
cả những người lao động chân chính quanh ta.
+ Ý kiến 2: Đây là ý kiến đúng vì mọi sản phẩm đều nhờ
có người lao động tạo ra.
+ Ý kiến 3: Là ý kiến chưa đúng vì những sản phẩm của
người lao động khác mà chúng ta khơng sử dụng thì
những sản phẩm đó cũng dùng để phục vụ nhu cầu của
những người khác trong xã hội, giúp xã hội và cộng đồng
phát triển bền vững.
Bài tập 2. Bày tỏ ý kiến
- GV chia lớp thành các nhóm học tập.
- GV yêu cầu các nhóm đọc tình huống và thể hiện ý kiến:
Đồng tình hay khơng đồng tình với lời nói, việc làm nào
sau đây? Vì sao?

- HS chia thành các nhóm.
- HS đọc tình huống.

- HS trả lời câu hỏi.
- HS lắng nghe, tiếp thu.

5


- HS đọc tình huống
- GV mời đại diện các nhóm trả lời. Các nhóm khác lắng
nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra câu trả lời phù hợp.
+ Ý kiến 1: Đồng tình vì nó thể hiện được tình u và sự
trân trọng đối với đóng góp của người lao động là người

đầu bếp.
+ Ý kiến 2: Khơng đồng tình vì bạn học sinh chưa nhận
thấy được đóng góp của người lao động là chú cảnh sát
giao thông.
+ Ý kiến 3: Đồng tình vì nó thể hiện được tình u và sự
trân trọng đối với đóng góp của người lao động là chú
bảo vệ.
+ Ý kiến 4: Khơng đồng tình vì bạn học sinh chưa nhận - HS trả lời câu hỏi.
thấy được đóng góp của người lao động là cơ thu ngân.
Bài tập 3: Xử lí tình huống
- GV yêu cầu HS đọc tình huống trong SGK và trả lời câu - HS lắng nghe, tiếp thu.
hỏi
+ Tình huống 1: Một hôm, Nam và Quân chia sẻ với nhau
về nghề nghiệp của bố mình. Quân rất tự hào vì bố của
Quân là công nhân. Nam cũng rất hãnh diện vì bố mình
là nhà báo. Quân thắc mắc: “Nhà báo có đóng góp gì cho
xã hội vậy Nam?”.
Nếu là Nam, em sẽ trả lời bạn như thế nào?
+ Tình huống 2: Hồng đọc được một bài viết về tấm
gương người lao động trên báo Tuổi trẻ. Hồng cảm thấy
rất ngưỡng mộ và yêu quý tấm gương này nên chia sẻ với
Lan. Lan bảo: “Đây đâu phải là người thân của mình mà
mình phải u q, biết ơn. Họ có giúp được gì cho mình
đâu.”.
Nếu là Hồng, em sẽ ứng xử như thế nào?
- GV mời 2 – 4 HS đưa ra cách ứng xử phù hợp.Các HS
khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, rút ra những cách ứng xử phù hợp.
6



+ Tình huống 1: Nhà báo có nhiệm vụ tìm kiếm thơng tin,
sau đó xác minh tính xác thực của thơng tin, đánh giá
thơng tin để đảm bảo tính đúng của thơng tin. Sau đó họ
sẽ đưa những tin tức nóng hổi hàng ngày, hàng giờ đến
cơng chúng thơng qua các loại hình báo giấy, truyền hình
phát thanh.
+ Tình huống 2: Người lao động làm ra của cải vật chất
và mang lại những giá trị tinh thần cống hiến cho xã hội.
Tất cả sản phẩm trong xã hội có được là nhờ những
người lao động. Cuộc sống và xã hội tốt đẹp hơn là nhờ
công lao của tất cả người lao động. Do đó, khơng phải
chỉ u q, biết ơn những người thân trong gia đình mà
cịn phải biết u thương, quý trọng những người lao
động.
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a. Mục tiêu: HS ứng dụng được những điều đã học vào
thực tiễn qua những việc làm thể hiện lòng biết ơn đối với
người lao động.
b. Cách tiến hành
Bài tập 1. Sưu tầm một số câu ca dao, tục ngữ, bài thơ,
bài hát,… về người lao động
- GV hướng dẫn HS sưu tầm ca dao, tục ngữ, bài thơ, bài
hát,… về người lao động.
- GV cho HS thời gian hoàn thiện sản phẩm theo yêu cầu.
- GV khuyến khích HS trang trí sản phẩm mang tính thẩm
mĩ và sáng tạo như ghi sản phẩm vào các bơng hoa, khung
hình,...
- GV mời 2 – 3 HS trình bày. Các HS khác lắng nghe,
nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, tổng kết những ý kiến phù hợp và động
viên HS tích cực thực hiện.
- GV đưa ra một số câu ca dao, tục ngữ về người lao
động:
+ Muốn no thì phải chăm làm,
Một hột thóc vàng, chín hột mồ hôi.
+ Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang,
Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu.
Bài tập 2. Tìm hiểu và chia sẻ với bạn về một người lao
động quanh em
- GV yêu cầu HS thực hiện nhiệm vụ:Tìm hiểu về một
người lao động và ghi lại vào giấy.
- GV gợi ý cho HS: Tìm hiểu về chú cảnh sát giao thơng,

- HS lắng nghe GV hướng
dẫn.

- HS trình bày.
- HS lắng nghe, tiếp thu.
- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thực hiện theo yêu cầu
của GV.

- HS chia sẻ.
- HS lắng nghe, tiếp thu.
- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS tiếp thu, ghi nhớ.


7


cơ lao cơng ở trong trường hoặc chính bố mẹ và người
thân của em.
- GV cho HS 1 tuần để thực hiện. GV hỗ trợ, hướng dẫn,
động viên HS tích cực thực hiện.
- GV mời 3 – 5 HS chia sẻ sau 1 tuần thực hiện. Các HS
khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, động viên HS tích cực thực hiện.
* CỦNG CỐ
- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài
học.
- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ
học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên
những HS cịn chưa tích cực, nhút nhát.
* DẶN DÒ
- GV nhắc nhở HS:
+ Đọc lại bài học Người lao động quanh em.
+ Biết vì sao phải biết ơn những người lao động và nêu
được những đóng góp của họ.
+ Đọc trước Bài 2 – Em biết ơn người lao động (SHS tr.9)

Ngày soạn:…/…/…
Ngày dạy:…/…/…
BÀI 2: EM BIẾT ƠN NGƯỜI LAO ĐỘNG
(2 tiết)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:

- Thể hiện được lòng biết ơn người lao động bằng lời nói, việc làm cụ thể phù hợp
với lứa tuổi.
- Nhắc nhở bạn bè, người thân có thái độ, hành vi biết ơn người lao động.
2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay
theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
8


-

Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm
và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy
logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.
Năng lực riêng:
- Năng lực điều chỉnh hành vi, có thái độ lời nói thể hiện sự biết ơn với người lao
động.
- Góp phần hình thành năng lực phát triển bản thân, tìm hiểu và tham gia hoạt động
về kinh tế - xã hội.
3. Phẩm chất
- Góp phần hình thành phẩm chất u nước, chăm chỉ.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC
1. Phương pháp dạy học
- Vấn đáp, động não, trực quan, hoạt động nhóm, giải quyết vấn đề, lắng nghe tích
cực.
2. Thiết bị dạy học
a. Đối với giáo viên
- Giáo án, SHS, SGV, SBT Đạo đức 4.

- Các video, clip liên quan đến biết ơn người lao động.
- Tranh, hình ảnh về biết ơn người lao động.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
b. Đối với học sinh
- SHS.
- Tranh ảnh, tư liệu, video sưu tầm liên quan đến bài học và dụng cụ học tập theo yêu
cầu của GV.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu:
- Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối
với bài học mới.
- Giúp khơi gợi cảm xúc đạo đức, khai thác kinh nghiệm
với các chuẩn mực đạo đức để kích thích nhu cầu tìm
hiểu, khám phá tri thức mới.
b. Cách tiến hành
- GV nêu tên trị chơi: Nghề gì?
- HS lắng nghe GV phổ biến
- GV hướng dẫn luật chơi:
luật chơi.
+ GV đưa ra một số hình ảnh gợi ý liên quan đến một
9


ngành nghề.
+ HS có câu trả lời thì giơ tay giành quyền trả lời. HS
nào trả lời nhanh nhất và chính xác nhất sẽ nhận được
phần thưởng.

- GV trình chiếu cho HS quan sát lần lượt các hình ảnh
- HS quan sát hình ảnh.
+ Hình 1

+ Hình 2:

+ Hình 3:

+ Hình 4:

10


- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu,
chuẩn bị vào bài mới.
+ Hình 5:

- HS đọc câu chuyện.

- GV nhận xét và chốt đáp án:
+ Hình 1: Giáo viên.
+ Hình 2: Bác sĩ.
+ Hình 3: Người nơng dân.
+ Hình 4: Đầu bếp.
+ Hình 5: Lính cứu hỏa.
- GV tuyên bố HS thắng cuộc và nhận được phần thưởng.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Mỗi sản phẩm do người lao
động sản xuất ra đều rất đáng quý và đáng trân trọng.

Sau đây chúng ta sẽ đến với Bài 2: Em biết ơn người lao
động để biết được những việc làm cảm ơn người lao động
nhé.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi
a. Mục tiêu: HS trình bày được thái độ cần có đối với
người lao động.
11


b. Cách tiến hành
- GV yêu cầu HS đọc câu chuyện Buổi học đầu tiênvà trả
lời câu hỏi:
+ Vì sao một số bạn trong lớp lại cười khi nghe bạn Hà
kể về công việc của bố mẹ?
+ Chúng ta nên có thái độ như thế nào với người lao
động?
BUỔI HỌC ĐẦU TIÊN
Năm nay, lớp 4A có cơ giáo mới. Buổi đầu tiên làm quen
với lớp, cô giáo yêu cầu:
Các em hãy giới thiệu đôi nét về bản thân và gia đình
mình.
Cả lớp sơi động hẳn lên, bạn nào cũng hào hứng.
– Thưa cô, em tên là Hồng. Bố mẹ em là công nhân nhà - HS trả lời.
máy điện ạ!
- HS lắng nghe, tiếp thu.
– Thưa cô, em tên là Sơn. Bố em là bộ đội biên phòng, mẹ
em là giáo viên ạ!
– Thưa cô, em tên là Trang. Bố em là phóng viên, mẹ em
là bác sĩ ạ!

Đến lượt Hà, cũng như các bạn, em kể rất tự hào:
– Thưa cô, em là Hà. Bố mẹ em đều là lao công ạ!
Trong lớp bỗng rộ lên những tiếng cười. Hà ngơ ngác
nhìn quanh, rồi như hiểu ra, mặt em đỏ bừng, rơm rớm
nước mắt. Cô giáo bước đến bên Hà, âu yếm đặt tay lên
vai em:
Cảm ơn bố mẹ em, những người lao động đã giữ cho
thành phố của chúng ta ln sạch đẹp. Khơng có nghề nào
là tầm thường, chỉ có những kẻ lười biếng, vơ cơng rồi
nghề mới đáng xấu hổ.

- HS quan sát tranh.

Khơng khí im lặng bao trùm lớp học. Những bạn lúc trước
cười to nhất, giờ củi mặt ngượng ngùng. Một bạn rụt rè
đứng dậy:
– Thưa cơ, chúng em thật có lỗi. Chúng em xin lỗi cô, xin
lỗi bạn Hà!
(Theo Thuỳ Dung, Đạo đức lớp 4, NXB Giáo dục Việt
Nam, 2014)
12


- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời. Các HS khác lắng
nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra câu trả lời phù hợp.
- HS trả lời.
+ Một số bạn trong lớp lại cười khi nghe bạn Hà kể về
cơng việc của bố mẹ vì bố mẹ Hà đều là lao công, các bạn - HS lắng nghe, tiếp thu.
đó nghĩ rằng nghề nghiệp này khơng đáng được kính

trọng như nghề nghiệp của bố mẹ những người bạn khác:
phóng viên, cơng nhân, bộ đội,...
+ Chúng ta nên q trọng, yêu thương, biết ơn,... những
người lao động.
Hoạt động 2: Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu
a. Mục tiêu:HS nêu được những lời nói, việc làm thể hiện
lịng biết ơn người lao động.
b. Cách tiến hành
- GV yêu cầu HS quan sát tranh trong SGK và thực hiện
yêu cầu:
+ Em hãy nêu tên những lời nói, việc làm thể hiện lòng
biết ơn người lao động trong các tranh trên.
+ Em hãy kể thêm những biểu hiện của sự biết ơn người
lao động.

- HS làm việc theo nhóm.
- GV mời đại diện 2 - 3 HS trả lời. GV mời các HS khác - HS quan sát tranh.
lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra câu trả lời phù hợp.
+ Những lời nói, việc làm thể hiện lịng biết ơn người lao
động trong các tranh:
 Tranh 1: Không viết, vẽ vào sách để có thể cho các
em lớp sau tái sử dụng, nhằm tiết kiệm công sức
lao động và của cải.
 Tranh 2: Biết nói lời động viên, khen ngợi đối với
những gì mà người lao động quanh em đã làm,
13


cống hiến.

 Tranh 3: Biết nói lời cảm ơn đối với việc làm của - HS trả lời.
người lao động đã hỗ trợ, giúp đỡ em và gia đình.
 Tranh 4: Biết thực hiện một số việc làm phù hợp - HS lắng nghe, tiếp thu.
với lứa tuổi để phụ giúp, hỗ trợ người lao động phù
hợp với lứa tuổi của em.
+ Những biểu hiện của sự biết ơn người lao động: biết
quan tâm, biết ơn và lễ phép, giúp đỡ người lao động
bằng những việc làm phù hợp với lứa tuổi, quý trọng các
sản phẩm do người lao động tạo ra, khơng được tỏ ra bất
kính với người lao động, phấn đấu cố gắng học theo
những tấm gương lao động mà em biết.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu:HS thể hiện được thái độ đồng tình với lời
nói, việc làm phù hợp và khơng đồng tình với lời nói, việc
làm không phù hợp của các bạn trong tranh.
b. Cách tiến hành
Bài tập 1: Bày tỏ ý kiến
- HS chia thành các nhóm.
- GV chia lớp thành các nhóm.
- GV hướng dẫn HS quan sát tranh và trả lời câu hỏi: Em
đồng tình hay khơng đồng tình với lời nói, việc làm của
bạn nào sau đây? Vì sao

- HS trả lời câu hỏi.
- GV mời đại diện các nhóm trả lời. GV mời các nhóm
- HS lắng nghe, ghi nhớ.
khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, đánh giá và tổng kết câu trả lời phù hợp.
+ Tranh 1: Đồng tình vì bạn nhỏ đã thể hiện sự quan tâm,
biết ơn và động viên người lao động bằng lời nói “Chú

vất vả quá!”.
+ Tranh 2: Đồng tình vì bạn học sinh đã thể hiện sự biết
14


phấn đấu, cố gắng học theo những tấm gương của người
lao động quanh em.
+ Tranh 3: Đồng tình vì bạn nhỏ đã thể hiện sự quan tâm,
biết ơn và giúp đỡ người lao động bằng việc làm cụ thể là
mời chú giao hàng uống nước.
+ Tranh 4: Khơng đồng tình vì bạn nhỏ trong tranh
khơng biết q trọng, tiết kiệm sản phẩm do người lao
động làm ra.
Bài tập 2: Xử lí tình huống
- GV chia lớp thành các nhóm học tập.
- GV u cầu các nhóm bốc thăm chọn tình huống, đọc
tình huống trong SGK và thảo luận cách xử lí tình huống
phù hợp.
+ Tình huống 1: Đang vẽ tranh thì bút chì bị gãy, An liền
vứt đi và nói sẽ mua chiếc khác. Nếu biết việc làm của An,
em sẽ ứng xử như thế nào?
+ Tình huống 2: Cơ bán bánh giò vừa đẩy xe vừa rao:
“Bánh giò đây!”. Hằng thấy các bạn đang nhại lại giọng
của cô. Nếu là Hằng, em sẽ ứng xử như thế nào?
+ Tình huống 3: Mẹ dẫn Ngọc đi tiêm vắc-xin. Về nhà,
Ngọc nói với chị Ngân: “Em ghét bác sĩ lắm vì bác sĩ
tiêm thuốc làm em đau”. Nếu là Ngân, em sẽ ứng xử như
thế nào?
- GV cho thời gian để các nhóm thảo luận và đưa ra cách
xử lí tình huống phù hợp.

- GV mời đại diện các nhóm trả lời. Các nhóm khác lắng
nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra cách xử lí phù hợp.
+ Tình huống 1: Nếu biết được việc làm của An, em sẽ
khuyên An: bút chì tuy bị gãy ngịi nhưng vẫn có thể sử
dụng tiếp bằng cách gọt đầu bút, An nên tiết kiệm và chỉ
mua bút chì khác khi bút chì cũ khơng thể sử dụng được
nữa.
+ Tình huống 2: Nếu là Hằng, em sẽ nói với các bạn
khơng nên nhại giọng của cơ bán bánh giị vì làm như thế
là khơng tốt, mỗi người đều có nghề nghiệp và đóng góp
khác nhau cho xã hội nên phải tơn trọng họ.
+ Tình huống 3: Nếu là Ngân em sẽ nói với Ngọc về vai
trò của bác sĩ. Việc làm của bác sĩ là để giúp Ngọc tăng
cường kháng thể để phòng ngừa bệnh và khỏe mạnh hơn.
Ngọc phải biết ơn bác sĩ vì điều này.
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a. Mục tiêu: HS ứng dụng được những điều đã học vào

- HS lắng nghe GV hướng
dẫn.
- HS trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thực hiện theo yêu cầu
của GV.

- HS trả lời.


- HS lắng nghe, ghi nhớ.
15


thực tiễn qua những việc làm thể hiện lòng biết ơn đối với
người lao động.
b. Cách tiến hành
Bài tập 1. Chia sẻ với bạn bè, người thân về những lời
nói việc làm thể hiện sự biết ơn của em với người lao - HS ghi nhớ, tiếp thu.
động
- GV hướng dẫn HS cách chia sẻ với bạn bè, người thân
về những lời nói việc làm thể hiện sự biết ơn của mình với
người lao động và viết lại để tuần sau trình bày trước lớp.
- GV mời 2 – 3 HS trình bày những gì các em đã chia sẻ
với bạn bè, người thân về những lời nói việc làm thể hiện
sự biết ơn với người lao động. GV mời các HS khác lắng
nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, tổng kết những ý kiến phù hợp và động
viên HS thể hiện tốt việc chia sẻ với bạn bè, người thân về
những lời nói việc làm thể hiện sự biết ơn với người lao
động.
- GV gợi ý cho HS một số việc làm:
+ Chào hỏi lễ phép.
+ Quý trọng sản phẩm lao động: Giữ gìn sách vở, đồ
dùng, đồ chơi, tiết kiệm các sản phẩm lao động.
+ Học tập gương những người lao động.
Bài tập 2. Nhắc nhở bạn bè, người thân thực hiện lời
nói, việc làm thể hiện lòng biết ơn người lao động
- GV yêu cầu HS ghi lại những việc các em đã làm để
nhắc nhở bạn bè, người thân thực hiện lời nói, việc làm

thể hiện lịng biết ơn người lao động.
- GV hướng dẫn HS thực hiện những việc đó tại trường và
nơi đang sinh sống.
- GV mời 3 – 5 HS chia sẻ sau 1 tuần thực hiện. Các HS
khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, động viên HS tích cực thực hiện.
* CỦNG CỐ
- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài
học.
- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ
học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên
những HS cịn chưa tích cực, nhút nhát.
* DẶN DỊ
- GV nhắc nhở HS:
+ Đọc lại bài họcEmbiết ơn người lao động.
+ Thể hiện được lịng biết ơn người lao động bằng lời nói,
16


việc làm cụ thể phù hợp với lứa tuổi.
+ Nhắc nhở bạn bè, người thân có thái độ, hành vi biết ơn
những người lao động.
+ Đọc trước Bài 3 – Em nhận biết sự cảm thơng, giúp đỡ
người khó khăn (SHS tr.13).

Ngày soạn:…/…/…
Ngày dạy:…/…/…

CHỦ ĐỀ 2: CẢM THÔNG, GIÚP ĐỠ NGƯỜI GẶP KHÓ KHĂN
BÀI 3: EM NHẬN BIẾT SỰ CẢM THƠNG, GIÚP ĐỠ NGƯỜI GẶP KHĨ KHĂN

(2 tiết)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Nêu được một số biểu hiện của sự cảm thông, giúp đỡ người gặp khó khăn.
- Biết vì sao phải cảm thơng, giúp đỡ người gặp khó khăn.
2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay
theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
- Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm
và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy
logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.
Năng lực riêng:
- Năng lực điều chỉnh hành vi; tìm hiểu và tham gia các hoạt động giúp đỡ người gặp
khó khăn.
- Góp phần hình thành năng lực điều chỉnh hành vi, phát triển bản thân.
3. Phẩm chất
- Góp phần hình thành phẩm chất nhân ái.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC
1. Phương pháp dạy học
17


-

Vấn đáp, động não, trực quan, hoạt động nhóm, giải quyết vấn đề, lắng nghe tích
cực.
2. Thiết bị dạy học

a. Đối với giáo viên
- Giáo án, SHS, SGV, SBT Đạo đức 4.
- Các video clip liên quan đến sự cảm thơng, giúp đỡ người gặp khó khăn.
- Tranh, hình ảnh về sựcảm thơng, giúp đỡ người gặp khó khăn.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
b. Đối với học sinh
- SHS.
- Tranh ảnh, tư liệu, video sưu tầm liên quan đến bài học và dụng cụ học tập theo yêu
cầu của GV.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu:
- Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối
với bài học mới.
- Giúp khơi gợi cảm xúc đạo đức, khai thác kinh nghiệm
với các chuẩn mực đạo đức để kích thích nhu cầu tìm
hiểu, khám phá tri thức mới.
b. Cách tiến hành
- GV nêu tên trò chơi: Bịt mắt tìm đồ vật.
- HS chơi trị chơi.

- HS lắng nghe GV hướng
dẫn luật chơi.

- GV hướng dẫn luật chơi:
+ GV mời 2 - 4 em HS tham gia trò chơi.
+ GV chuẩn bị dụng cụ bịt mắt HS và một số vật dụng
- HS lắng nghe GV nêu câu

quen thuộc. GV yêu cầu HS bịt mắt, di chuyển trong
hỏi.
khơng gian an tồn và lựa chọn đồ vật theo yêu cầu.
- GV đặt câu hỏi cho HS sau khi hồn thành trị chơi: Em
có cảm giác như thế nào khi khơng nhìn thấy mọi thứ
xung quanh? Em liên tưởng đến ai trong trò chơi vừa rồi?
18


Khi khơng nhìn thấy mọi thứ xung quanh thì em sẽ gặp
những khó khăn gì?
- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời. Các HS khác lắng
nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét và chốt đáp án:
+ Em cảm thấy sợ hãi, mất phương hướng khi khơng nhìn
thấy mọi thứ xung quanh.
+ Em liên tưởng đến những người bị khiếm thị.
+ Khi không nhìn thấy mọi thứ xung quanh em khơng thể
thấy đường đi và hình ảnh gì.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Những người gặp khó khăn
về thị lực nói riêng và những người khuyết tật nói chung
đều rất khó khăn trong cuộc sống. Sau đây chúng ta sẽ
đến với Bài 1: Em nhận biết sự cảm thông giúp đỡ
người gặp khó khăn để biết được vì sao phải cảm thơng
người gặp khó khăn và những hành động cảm thơng đối
với họ nhé!
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Quan sát tranh và trả lời câu hỏi
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được một số
biểu hiện của sự cảm thơng, giúp đỡ người gặp khó khăn.

b. Cách tiến hành
- GV yêu cầu HS quan sát tranh và trả lời câu hỏi:
+ Các bạn đã làm gì để cảm thơng, giúp đỡ người gặp
khó khăn.
+ Em hãy kể thêm những biểu hiện khác của sự cảm
thông, giúp đỡ người gặp khó khăn.

- HS trả lời câu hỏi.
- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu vào
bài mới.

- HS quan sát tranh.

- HS trả lời.
- HS lắng nghe, tiếp thu.

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời. Các HS khác lắng
nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra câu trả lời phù hợp.
19


+ Các biểu hiện của sự cảm thông, giúp đỡ người gặp
khó khăn trong tranh: giúp người lớn tuổi, người có sức
khỏe yếu qua đường; giúp các bạn có hồn cảnh khó
khăn có quần áo; giúp các bạn bị khiếm khuyết, thương
tật mang đồ nặng; chia sẻ, động viên bạn gặp chuyện
buồn.

+ Những biểu hiện khác của sự cảm thông, giúp đỡ người
gặp khó khăn: tìm giúp đồ cho người bị mất, tặng quà cho - HS đọc câu chuyện.
những người có hồn cảnh khó khăn.
Hoạt động 2: Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi
a. Mục tiêu:HS xác định được biểu hiện của sự cảm
thông, giúp đỡ người gặp khó khăn trong tình huống cụ
thể.
b. Cách tiến hành
- GV yêu cầu HS đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi:
+ Ơng cụ đã gặp khó khăn gì?
+ Các em nhỏ đã thể hiện sự cảm thông, giúp đỡ ông cụ
như thế nào?
+ Sự cảm thông, giúp đỡ của các em nhỏ mang lại điều gì
cho ơng cụ?
CÁC EM NHỎ VÀ ÔNG CỤ
Mặt Trời đã lùi dần về chân núi phía tây. Đàn sếu đang sải
cánh trên cao. Sau một cuộc dạo chơi, đám trẻ ra về.
Tiếng nói cười ríu rít. Bỗng các em dừng lại khi thấy một
ơng cụ đang ngồi ở vệ cỏ ven đường. Trông ông rất mệt
mỏi, đơi mắt lộ rõ vẻ u sầu.
- Chuyện gì xảy ra với ông cụ thế nhỉ? – Một em trai nói.
- Hay ơng cụ đánh mất cái gì?
- Chúng mình nên hỏi thử xem đi
Các em tới chỗ ơng cụ, lễ phép hỏi:
– Ơng ơi, chúng cháu có thể giúp gì ơng khơng ạ?
Ơng cụ thở nặng nhọc, nhưng đôi mắt ánh lên những tia
ấm áp:
– Cảm ơn các cháu! Nhưng các cháu khơng giúp ơng
được đâu.
Ơng cụ ngừng lại, rồi nghẹn ngào nói tiếp:

- Ơng đang rất buồn. Vợ của ông nằm bệnh viện mấy
tháng nay rồi. Bà ốm nặng lắm, khó mà qua khỏi. Ơng
20