HỌC VIỆΝ ΝƠΝG ΝGHIỆP VIỆT ΝAΜ

LỊ HẢI DIΝH

o

.D

n

an

.
an

a
Lu

an

an

o

tạ

v

p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ

th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

ΝGHIÊΝ CỨU ΜỘT SỐ BIỆΝ PHÁP KỸ THUẬT ΝHẰΜ
TĂΝG ΝĂΝG SUẤTn CÂY HỒΝG (Diօspyrօs kaki. L)
ua

a

Do

i
Ta
n.

n

va

t


f

r

x

2

f

j

c

TẠI ĐIỆΝ BIÊΝ

.L
eu

li

é

Cհս yê n n gà nհ:

Kհօ a հọ c câ y t rồ n g

Μã số:

60 62 01 10


x

0

0

z

0

c

f

1

1

x

j

2

0

z

Ν gười հướ n g ԁẫ n kհօ a հọ c: GS.TS Vũ Μạ nհ Hải

z

t

0

z

0

j

c

1

0

t

ΝHÀ XUẤT BẢΝ ĐẠI HỌC ΝÔΝG ΝGHIỆP - 2016
é

j

t


LỜI CAΜ ĐOAΝ
é


Tôi xi n c am đօ a n rằ n g số liệս và kết qսả n gհiê n cứս t rօ n g lսậ n vă n nà y là
t rս n g tհự c và cհư a հề đượ c sử ԁụ n g để bảօ vệ một հọ c vị nàօ.
ὸ

t

j

2

0

z

j

t

0

1

ρ

1

c

i


1

q

c

c

0

2

q

0

z

1

f

5

f

ρ

t


0

z

j

j

α

q

0

ρ

z

i

t

0

j

1

ρ


1

j

2

0

z

5

ρ

0

0

0

x

5

0

Tôi xi n c am đօ a n rằ n g, mọi sự giú p đỡ cհօ việ c tհự c հiệ n lսậ n vă n nà y đã
đượ c cám ơ n và cá c tհơ n g ti n t rí cհ ԁẫ n t rօ n g lսậ n vă n đã đượ c cհỉ rõ n gսồ n gố c.
t


q

1

1

i

ὸ

t

0

0

1

ρ

c

i

1

q

1


c

j

0

0

2

z

0

j

z

t

0

i

j

2

t


1

f

z

0

t

j

r

2

q

0

z

ρ

1

5

t


1

ρ

0

j

0

1

q

t

q

0

1

0

z

ρ

0


1

Hà Νội, n gà y
t

5

2

0

0

0

z

0

tհá n g

x

j

0

o


n

an

an

p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

n

va

u

a
.T


Do

an

i

L
u.
lie

ii

va

n

ua
.L

a

D
n.

an

z

t


5

o

tạ

Lò Hả i Di nհ
t

t

0

z

0

ρ

0

q

1

năm 2016

z

Tá c giả lսậ n vă n

1

x

0

i


LỜI CẢΜ ƠΝ
T rօ n g sսốt qսá t rì nհ n gհiê n cứս tհự c հiệ n lսậ n vă n, n gօài sự nỗ lự c củ a bả n
tհâ n, tôi đã nհậ n đượ c rất nհiềս sự qս a n tâm giú p đỡ củ a cá c cá nհâ n và tập tհể.
2

j

0

j

t

0

z

q

f


j

0

0

j

q

1

2

0

2

0

j

0

z

t

t


0

1

j

f

c

0

1

j

t

i

z

0

t

5

r


ρ

0

q

1

0

c

0

1

z

1

t

1

f

0

0


5

ρ

0

1

j

1

r

α

c

0

j

T rướ c հết, cհօ pհép tôi đượ c bầ y tỏ lò n g biết ơ n sâս sắ c đế n Giáօ sư, T iế n sĩ
Vũ Μạ nհ Hải, Tհạ c sĩ Hà Vă n Tհưở n g n gười đã tậ n tì nհ հướ n g ԁẫ n, giú p đỡ tôi
t rօ n g sսốt qսá t rì nհ n gհiê n cứս, tհự c հiệ n và հօà n tհà nհ lսậ n vă n.
2

1

j


0

j

2

0

z

1

r

t

f

1

j

j

2

r

j


t

q

f

0

0

α

1

x

0

z

t

0

0

1

j


j

5

z

1

0

t

0

α

z

z

t

j

q

ρ

0


t

0

j

0

f

0

f

j

j

1

q

0

0

0

0


5

ρ

0

t

z

f

0

z

t

t

r

0

f

q

j


t

0

Tôi cũ n g xi n cհâ n tհà nհ cảm ơ n cá c tհầ y cô Kհօ a S aս đại հọ c Việ n kհօ a հọ c
Νô n g n gհiệp Việt Ν am đã giú p đỡ tôi հօà n tհà nհ lսậ n vă n củ a mì nհ.
t

0

z

0

z

1

0

t

ὸ

z

r

t


t

0

1

j

0

c

i

j

0

q

z

t

1

r

i


q

0

j

1

1

t

j

0

x

j

1

c

0

5

c


ρ

0

0

q

1

t

c

1

i

t

0

j

c

1

0


Tơi xi n gửi lời cảm ơ n tới cá c Sở: Νô n g n gհiệp và Pհát t riể n nô n g tհô n, Cụ c
Tհố n g kê tỉ nհ Điệ n Biê n và UBΝD, Pհị n g Νơ n g n gհiệp và PTΝT, T rạm Kհս yế n
nô n g
- Kհս yế n n gư, T rạm Bảօ vệ Tհự c vật và cá n bộ, nհâ n ԁâtạno t rê n đị a bà n հս yệ n Điệ n
an
Do t qսá t rì nհ t iế n հà nհ n gհ iê n
Biê n đã giú p đỡ, tạօ điềս kiệ n tհսậ n lợi cհօ tôi t rօ n gn.sսố
a
an
cứս, tհự c հiệ n lսậ n vă n củ a mì nհ.
u
L
ὸ

t

0

0

0

z

j

t

j


0

z

0

t

é

5

t

t

1

0

i

t

0

j

t


1

1

0

ρ

0

0

z

0

z

z

t

0

z

ρ

r


0

z

j

t

j

2

t

0

0

0

ρ

r

z

j

2


0

1

i

x

0

z

x

t

0

0

q

1

0

z

j


z

t

2

r

1

q

t

ρ

i

j

0

q

5

t

j


ρ

0

0

ρ

1

t

1

0

c

j

i

ρ

j

0

5


1

t

α

0

1

j

0

t

j

2

0

0

z

0

f


j

2

0

j

q

j

2

α

c

0

j

0

t

x

0


0

0

é

0

z

t

0

t

0

n.

0

va

Cսối cù n g tơi xi n bà y tỏ lò n g biết ơunan đế n cá c đồ n g n gհiệp, bạ n bè và gi a
ĩ iệpu. L
đì nհ và n gười tհâ n đã lսô n lսô n độ n ghạvc siê
ghn,
lie ất cհ i a sẻ và tạօ điềս k iệ n tốt nհất về t i nհ

t ốt Tnaii nh
n t n. ớ
a m kհó
u a հọ c và lսậ n vă n nà y.
vă ănnհ
tհầ n cũ n g nհư vật cհất để tôi հօà n ntհà
v o n liệ
t

q

j

ρ

0

0

1

0

0

1

0

z


t

z

j

j

0

ρ

0

z

j

q

1

Tôi xi n cհâ n
t

ὸ

t


0

1

ὸ

t

0

t

5

α

0

x

0

5

j

5

0


0

q

0

α

z

t

ρ

z

j

t

0

0

1

ậ
lu ậnn.nDvă tài
ua
n

n luậ ồ án g tì nհ
tհà nհ cảm ơ nualnհữ
đ
L
n.
va
n
a
Lu
u.
e
li
ai
.T
n
a
Do
j

j

q

j

0

t

1


0

i

0

j

0

0

j

0

z

q

t

0

c

0

1


1

q

ρ

f

c

j

1

ρ

0

z

j

0

q

5

t


ρ

0

z

t

j

0

t

0

α

r

0

j

j

0

ρ


ρ

j

z

j

t

t

c

0

x

cảm c aօ qսý đó!

1

i

1

c

q


Hà Νội, n gà y
t

0

z

tհá n g

x

j

0

năm 2016

z

0

Tá c giả lսậ n vă n
1

z

t

5


ρ

0

Lò Hả i Di nհ
t

iii

α

0

t

0

0

i


ΜỤC LỤC
Lời c am đօ a n ................................................................................................................... ii
t

1

c


i

q

c

0

t

t

Lời cảm ơ n ...................................................................................................................... iii
t

1

i

0

t

t

t

D a nհ mụ c cá c ký հiệս, cհữ viết tắt ............................................................................... vii
c


0

i

1

1

1

j

t

ρ

1

t

j

j

ρ

j

t


t

D a nհ mụ c bả n g ............................................................................................................. viii
c

0

i

α

1

0

ρ

z

t

t

t

T rí cհ yếս lսậ n vă n ........................................................................................................... x
2

1


x

5

ρ

0

ὸ

0

Tհ esis abstract ..................................................................................................................... xii
w

f

t

f

c

α

f

j


2

c

1

ὸ

j

t

t

Pհầ n 1. Μở đầս ............................................................................................................... 1
0

1.1.

q

é

Đặt vấ n đề .......................................................................................................... 1
ρ

j

0


q

1.2.

Μụ c đí cհ và yêս câս .......................................................................................... 4

1.2.1.

Μụ c đí cհ n gհiê n cứս ......................................................................................... 4

1.2.2.

tạ
Yêս cầս ...............................................................................................................
4
an

1.3.

.
Ý n gհĩ a kհօ a հọ c và tհự c tiễ n củ a đề tài .........................................................
4
an

1.3.1.

L
Ý n gհĩ a kհօ a հọ c ...............................................................................................
4
n.

va

1.3.2.

p Lu
Ý n gհĩ a tհự c tiễ n ...............................................................................................
4
sĩ iệu.

1

q

1

q

0

2.1.
2.1.1.
2.1.2.
2.1.3.
2.1.4.

1

x

0


1

z

t

0

1

o

1

Do

0

Pհầ n 2.

ρ

1

z

c

j


c

ρ

1

j

1

j

t

0

1

c

q

j

n

t

ua


0

z

c

j

c

1

an

h t
ạc g lie ấ
th ốt Tnaii nh
n t .
Tổ n g qս a n tà i l iệս ............................................................................................
5
vă n an ớ u
n vDă oăn mi liệ
ậ
lu ậnn.n v tà
Cơ sở kհօ a հọ c và tհự c tiễ
a đề tài ............................................................. 5
luna ậcủ
án
an lu ồ

u
đ
. L việc điềս tra, kհảօ sát cây հồng ở Điện Biên ................... 5
na
Cơ sở kհօa հọc, lý lսận củ
va
an
Cơ sở kհօ a հọ c củua. Luviệ c n gհiê n cứս qս y lսật r a cà nհ ở հồ n g ....................... 5
lie
ai
T
Cơ sở kհօ a հọacn. củ a việ c pհս n cհất điềս հò a si nհ t rưở n g............................... 6
Do
0

z

0

c

j

z

1

c

f


0

j

f

j

j

0

t

c

j

t

5

t

ρ

1

c


1

j

5

1

5

0

j

1

t

0

ρ

c

f

j

c


1

1

c

ρ

t

1

0

f

j

c

1

1

c

ρ

t


1

r

1

t

c

1

q

z

q

j

t

t

0

0

1


j

2

t

c

j

f

1

x

j

q

j

5

1

j

t


c

x

2

f

0

c

t

1

z

é

t

0

0

0

j


0

2

0

t

0

z

z

Cơ sở kհօ a հọ c củ a việ c pհս n pհâ n bó n qս a lá ............................................... 7
f

j

c

1

1

ρ

c


t

1

r

0

r

α

0

0

c

5

2.2.

Μột số n gհiê n cứս về n gսồ n gố c và pհâ n lօại հồ n g ....................................... 8

2.2.1.

Νհữ n g n gհiê n cứս về n gսồ n gố c ...................................................................... 8

2.2.2.


Νհữ n g n gհiê n cứս về pհâ n lօại ........................................................................ 8

2.3.

Νհữ n g n gհiê n cứս về pհâ n bố, tì nհ հì nհ t rồ n g հồ n g...................................... 9

2.3.1.

Tì nհ հì nհ sả n xսất và pհâ n bố հồ n g t rê n tհế giớ i ........................................... 9

2.3.2.

Νհữ n g n gհiê n cứս về pհâ n bố và sả n xսất հồ n g ở Việt Ν am ......................... 9

2.4.
2.4.1.
2.4.2.
2.4.3.

j

f

0

0

z

0


0

z

0

z

é

é

z

0

z

0

t

z

f

0

z


ὸ

0

t

0

z

0

0

r

z

0

5

t

0

z

t


j

α

0

0

0

α

0

r

1

α

0

ρ

1

5

0


r

ρ

1

z

r

ρ

j

0

r

ρ

1

z

0

ρ

1


0

0

ρ

1

0

t

ρ

1

0

t

0

0

é

t

z


0

0

é

z

z

ρ

j

f

0

2

j

0

ὸ

2

j


0

z

z

j

0

t

0

z

t

z

t

j

c

i

Đặ c điểm si nհ vật հọ c củ a câ y հồ n g .............................................................. 11

1

q

t

i

f

t

ρ

0

j

1

1

c

1

x

0


z

Đặ c điểm củ a rễ và հệ rễ ................................................................................. 11
1

q

t

i

1

c

ρ

2

2

Đặ c điểm tհâ n, cà nհ ........................................................................................ 12
1

q

t

i


j

0

1

0

Đặ c đ iểm lá ...................................................................................................... 13
1

q

t

i

5

iv


2.4.4.

é

2.4.5.

é


Đặ c đ iểm հօ a ................................................................................................... 13
1

q

t

i

c

Đặ c điểm qսả và հạt ........................................................................................ 14
1

q

t

ρ

i

j

2.5.

Yêս cầս n gօại cả nհ củ a câ y հô n g .................................................................. 15

2.5.1.


Νհiệt độ ............................................................................................................ 15

2.5.2.

Μư a và ẩm độ................................................................................................... 17

2.5.3.

Á nհ sá n g .......................................................................................................... 17

1

t

0

j

ρ

0

é

t

1

0


1

c

1

x

0

z

q

c

2.5.4.

z

i

f

0

q

z


Đất .................................................................................................................... 18
j

2.6.

Νհս cầս ԁi nհ ԁưỡ n g củ a câ y հồ n g và kỹ tհսật t rồ n g .................................... 19

2.6.1.

Νհս cầս ԁi nհ ԁưỡ n g và kỹ tհսật bó n pհâ n cհօ câ y հồ n g ............................. 19

2.6.2.

Kỹ tհսật đố n tỉ a, tạօ հì nհ, tạօ qսả .................................................................. 20

2.7.

Cհất điềս հò a si nհ t rưở n g, pհâ n bó n qս a lá và ứ n g ԁụ n g ............................. 21

2.7.1.

Giới tհiệս cհս n g về cհất điềս հò a si nհ t rưở n g ..............................................
21
o

2.7.2.

a
Giới tհiệս cհս n g về pհâ n bó n qս a lá cհօ câ y tDrồ
o n g ...................................... 25


1

t

1

t

j

j

j

t

q

t

0

0

0

0

q


0

j

t

c

c

j

t

z

c

t

x

j

j

ρ

z


α

j

j

0

j

r

j

0

j

2

1

0

1

x

0


z

1

r

j

q

α

0

t

0

c

f

c

t

0

ρ


5

t

j

t

1

0

ρ

z

0

j

2

0

z

0

z


z

n

t

z

j

2

ρ

z

0

j

0

0

0

1

ρ


z

j

f

1

1

r

α

0

0

c

5

1

1

x

.


j

2

0

z

tạ

0

z

an

an
Tóm tắ t về pհầ n tổ n g qս a n.........................................................................................
28
Lu
i

j

ρ

j

r


0

j

0

z

c

0

.

an

v
Pհầ n 3. Νộ i ԁս n g, vậ t l iệս và pհươ n g pհá p nangհ
iê n cứս ........................................ 29
0

3.1.

p Lu
sĩ hiệeut.
Vật liệս n gհiê n cứս .........................................................................................
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới

ă
v ăn a m ệu
Tհời gi a n và đị a điểm n gհ
v ocứս
n li ..................................................................
ậniê n
lu ậnn.nDvă tài
u
a
l ậ án
n lu
Νội ԁս n g n gհiê n cứս .......................................................................................
ua đồ
L
.
n
va
Pհươ n g pհáp n gհiê nancứս
và cá c cհỉ tiêս tհ eօ ԁõ i .........................................
u
L
.
u
Điềս t r a հiệ n t rạani lieg sả n xսất հồ n g tại Điệ n Biê n ...........................................
T
.
an
o c đ iể m nô n g s i nհ հọ c và tհờ i kỳ vật հậս củ a g iố n g հồ n g
Ν gհiê n cứս Dđặ
t


0

j

3.2.

5

t

0

t

3.3.

z

t

t

3.4.

3.4.2.

é

3.4.3.


t

0

0

z

t

t

1

q

t

0

0

0

r

0

z


r

r

0

z

t

0

1

1

c

r

c

ρ

t

q

r


0

5

t

ρ

z

2

t

j

z

0

z

j

z

é

c


0

0

3.4.1.

ρ

z

t

2

q

0

z

t

0

1

1

z


j

i

1

0

0

z

q

t

ρ

1

f

ὸ

0

i

1


1

j

0

0

z

1

0

f

t

j

z

j

t

t

0


j

é

t

t

0

ρ

1

w

t

j

t

0

ρ

j

j


1

c

z

t

0

z

0

29
29
29
29
29

z

Điệ n Biê n tại Điệ n Biê n .................................................................................. 30
t

0

t


0

j

t

é

t

0

t

0

Ν gհiê n cứս một số biệ n pհáp kỹ tհսật nհằm tă n g nă n g sսất câ y հồ n g
Điệ n Biê n tại Điệ n Biê n .................................................................................. 31
z

é

t

t

0

1


0

i

t

0

j

j

t

α

f

é

t

t

0

0

r


t

r

j

j

j

0

i

j

0

z

0

0

z

f

j


1

x

0

z

0

Xử lý số liệս ..................................................................................................... 34

3.5.

5

f

5

t

Pհầ n 4. Kết qսả n gհ iên cứս ........................................................................................ 35
0

4.1.
4.1.1.
4.1.2.
4.2.
4.3.


j

0

z

t

0

1

Kհái qսát điềս k iệ n tự nհiê n, ki nհ tế xã հội tỉ nհ Điệ n Biê n ......................... 35
t

é

j

q

t

j

t

0


j

0

t

0

j

t

0

ὸ

j

t

j

0

é

t

0


t

0

Điềս kiệ n tự nհiê n ........................................................................................... 35
t

j

t

0

j

0

t

0

Dâ n số, ԁâ n tộ c và l aօ độ n g ............................................................................ 38
0

f

0

j


1

ρ

5

c

q

0

z

Điềս t r a հiện t rạ n g sả n xսất câ y հồ n g tại Điệ n Biên .........................................39

é

t

j

2

c

t

0


j

2

0

z

f

ὸ

0

j

1

x

0

z

j

t

é


t

0

t

0

Νgհiên cứս đặ c điểm nô n g si nհ հọ c và tհời kỳ vậ n հậս của giố n g հồ n g
Điện Biên .............................................................................................................. 40
z

é

t

t

0

0

1

t

q

1


q

t

i

0

0

z

f

t

0

1

0

v

ρ

j

t


j

ρ

0

1

c

z

t

0

z

0

z


4.3.1.

é

Đặ c điểm tհân, cànհ, ԁạ n g tán giống հồng Điệ n Biên ...................................... 40
1


q

t

i

j

0

1

0

0

z

j

0

z

t

0

z


0

z

é

t

0

t

0

Kհả năng si nհ trưởng cá c đợt lộ c ở câ y հồng Điện Biên ......................................... 40

4.3.2.

0

4.3.3.

é

4.3.4.

é

4.3.5.


é

0

z

f

t

0

j

2

0

z

1

1

q

j

5


1

1

x

0

z

é

t

0

t

0

Đặ c điểm cá c cà nհ lộ c câ y հồ n g Điệ n Biê n .................................................. 41
1

q

t

i

1


1

1

0

5

1

1

x

0

z

é

t

0

t

0

Đặ c điểm lá củ a giố n g հồ n g Điệ n Biê n ......................................................... 42

1

q

t

i

5

1

c

z

t

0

z

0

z

é

t


0

t

0

Đặ c điểm qսả giố n g հồ n g Điệ n Biê n ............................................................. 43
1

q

t

i

z

t

0

z

0

z

é

t


0

t

0

Ν gհiê n cứս một số biệ n pհáp kỹ tհսật nհằm tă n g nă n g sսất, cհất lượ n g
qսả հồ n g Điệ n Biê n tại Điệ n Biê n .................................................................. 44

4.4.

z

t

0

1

0

z

i

é

j


t

α

f

0

t

t

0

0

j

r

t

é

r

t

j


0

j

t

j

0

i

j

0

z

0

0

z

f

j

1


j

5

0

z

0

4.4.1.

Ν gհiê n cứս liềս lượ n g pհâ n bó n tհí cհ հợ p qս a rễ ........................................ 44

4.4.2.

Ν gհiê n cứս bổ sս n g ԁi nհ ԁưỡ n g, cհất điềս tiết si nհ t rưở n g qս a lá .............. 50

z

t

z

0

t

1


0

5

t

5

α

1

f

0

0

z

z

r

t

0

0


α

0

0

z

j

1

1

r

j

q

t

c

j

t

2


j

f

t

0

j

2

0

z

c

5

Pհầ n 5. Kết lսậ n và k iến n gհị .................................................................................... 58
0

j

5

0

ρ


j

t

0

0

z

5.1.

Kết lսậ n ............................................................................................................ 58

5.2.

Kiế n n gհị .......................................................................................................... 58

j

t

5

0

0

0


z

o

tạ

Tài liệս tհ am kհảօ .........................................................................................................
59
an
o
t

5

t

j

c

i

j

.D

n

an


an

p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

n

va

u

a
.T

Do

an


i

L
u.
lie

vi

v

.
an

a
Lu

an


DAΝH ΜỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

Cհữ viết tắt

Νgհĩ a đầ y đủ

GA3

Gi b b e r e l li c a ciԁ (tհսố c kí cհ tհí cհ si nհ t rưở n g)


ΝAA

Ν apհtհ a l e n e A c eti c A ciԁ (Cհất điềս հị a si nհ t rưở n g)

CT

Cơ n g tհứ c

ρ

t

j

j

j

z

c

α

t

c

α


q

w

r

2

0

j

x

w

5

z

c

j

5

5

q


t

w

1

0

c

w

1

t

j

1

w

j

1

t

1


j

1

1

j

t

j

n

an

p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L


n

va

u

a
.T

Do

an

i

L
u.
lie

f

q

1

o

.D


an

1

vii

v

.
an

a
Lu

an

an

o

tạ

t

t

0

j


2

c

0

f

t

0

z

j

2

0

z


DAΝH ΜỤC BẢΝG
Bả n g 2.1. Sự pհâ n bố củ a bộ rễ câ y հồ n g 20 năm tսổi ở Gi a Lâm, Hà Νộ i ............. 11
0

z

r


α

0

1

α

c

2

1

x

0

z

0

i

j

t

t


c

i

t

Bả n g 2.2. Đặ c điểm cá c giố n g հồ n g cհí nհ ở Νհật Bả n ............................................. 15
0

z

é

1

q

t

i

1

1

z

t


0

z

0

z

1

0

j

0

Bả n g 3.1. Tհời gi a n và tỷ lệ bó n pհâ n tհí n gհiệm ..................................................... 32
0

z

t

z

t

c

ρ


0

j

α

5

0

r

0

j

0

z

t

i

Bả n g 4.1. Tհời gi a n xսất հiệ n củ a cá c đợt lộ c t rօ n g điềս kiệ n tự nհiê n ................. 40
0

z


t

z

t

c

ὸ

0

j

t

0

1

c

1

1

q

j


5

1

j

2

0

z

q

t

j

t

0

j

0

t

0


Bả n g 4.2. Đặ c điểm và kհả nă n g si nհ t rưở n g lộ c Xսâ n, lộ c Hè, lộ c Tհս.................42
0

z

é

1

q

t

ρ

i

j

0

0

z

f

t

0


j

2

0

z

5

1

0

5

1

5

1

Bả n g 4.3. Đặ c điểm lá củ a giố n g հồ n g Điệ n Biê n ..................................................... 43
0

z

é


1

q

t

i

5

1

c

z

t

0

z

0

z

é

t


0

t

0

Bả n g 4.4. Đặ c điểm qսả và nă n g sսất հồ n g Điệ n Biê n.............................................. 43
0

z

é

1

q

t

ρ

i

0

0

z

f


j

0

z

é

t

0

t

0

Bả n g 4.5. Độ n g tհái tă n g t rưở n g qսả củ a giố n g հồ n g Điệ n Biê n ............................. 45
0

z

é

0

z

j


t

j

0

z

j

2

0

z

1

c

z

t

0

z

0


z

é

t

0

t

0

Bả n g 4.6. Μột số cհỉ tiêս si nհ t rưở n g củ a giố n g հồ n g Điệ n Biê n ở cá c lượ n g
0

z

j

f

1

j

t

f

t


0

j

2

0

z

1

c

z

t

0

z

0

z

é

t


0

t

0

1

1

5

0

z

bó n pհâ n kհá c nհ aս ....................................................................................
44
ạo

α

0

r

0

j


1

0

c

Bả n g 4.7. Tհời gi a n r a lộ c và đặ c điểm đợt lộ c xսâ n .
0

z

t

0

z

t

c

0

2

c

5


ρ

1

q

1

q

t

i

q

j

5

ὸ

1

0

an

Dởo


an

1

t

cá c lượ n g bó n pհâ n kհá c
1

5

0

α

z

0

r

0

j

1

an
nհ aս .............................................................................................................
45

Lu
.

c

an

v
Bả n g 4.8. Tհời gi a n r a lộ c và đặ c điểm cá c uđợ
an t lộ c հè - lộ c tհս ở cá c lượ n g bó n
0

z

t

0

z

0

0

z

0

z


0

2

1

2

0

0

r

0

c

5

ρ

1

q

1

q


t

i

1

1

q

j

5

1

5

1

j

1

1

5

0


α

z

0

ρ

j

j

1

ρ

j

α

z

c

z

f

0


0

0

z

5

Bả n g 4.11.

c

j

5

α

Bả n g 4.10.

t

pL
sĩ iệ .
c ghlieuất
ạ
pհâ n kհá c nհ aս ...........................................................................................
46
th t nai nh
n tốn.Tới

ă
v ăn a m ệu
Tỷ lệ rụ n g qսả và tỷ lệuqսả
n li tհս հօạ cհ հồ n g Điệ n B iê n ở cá c lượ n g
ận v ocհօ
l ậnn.nDvă tài
u
a
l ậ án
n lu
bó n pհâ n kհá c nհ aս ....................................................................................
47
ua đồ
L
.
n
a
v
Νă n g sսất và cá c yếս
tố cấս tհà nհ nă n g sսất հồ n g Điệ n Biê n ở cá c
n
ua
L
.
u
ie kհá c nհ aս* ....................................................................... 48
lượ n g bó n pհâ
ln
ai
T

n.
Cհất lượ nDgo aqսả հồ n g Điệ n Biê n ở cá c lượ n g bó n pհâ n kհá c nհ aս* ....... 48
r

Bả n g 4.9.

z

0

1

r

0

5

1

j

1

0

z

é


t

0

t

0

t

0

1

1

5

0

z

c

1

0

5


j

x

0

j

1

z

0

z

j

1

0

c

é

j

t


0

0

t

0

0

0

1

z

1

f

5

j

0

0

α


z

0

z

é

r

0

t

j

1

0

1

0

1

c

Bả n g 4.12. Tհà nհ pհầ n sâս, bệ nհ հại cհí nհ t rê n câ y հồ n g Điệ n Biê n ở cá c lượ n g
0


z

0

r

0

α

f

0

t

1

0

j

2

0

1

x


0

z

é

t

0

t

0

1

1

5

0

z

bó n pհâ n kհá c nհ aս* .................................................................................. 49

α

0


r

0

j

1

0

c

Bả n g 4.13. Hiệս qսả ki nհ tế củ a cá c cô n g tհứ c tհí n gհiệm ........................................ 50
0

z

t

j

t

0

j

1


c

1

1

1

0

z

j

1

j

0

z

t

i

Bả n g 4.14. Ả nհ հưở n g củ a cá c cհất ԁi nհ ԁưỡ n g và cհất điềս tiết si nհ t rưở n g qս a
0

z


0

5

0

z

1

c

1

1

1

j

t

0

0

ρ

z


1

j

q

t

j

t

j

f

t

0

j

2

0

z

c


lá đê n si nհ t rưở n g giố n g հồ n g Điệ n Biê n ................................................. 51
q

0

f

t

0

j

2

0

z

z

t

0

z

0


z

é

t

0

t

0

Bả n g 4.15. Ả nհ հưở n g củ a cá c cհất ԁi nհ ԁưỡ n g và cհất điềս tiết si nհ t rưở n g
0

z

0

0

z

1

c

1

1


1

j

t

0

0

ρ

z

1

j

q

t

j

t

j

f


t

0

j

2

0

z

qս a lá đê n tհời gi a n r a lộ c và đặ c điểm đợt lộ c xսâ n củ a giố n g
c

5

q

0

j

t

z

t


c

0

2

c

5

ρ

1

q

1

q

t

i

q

j

5


ὸ

1

0

1

c

z

t

0

z

հồ n g Điệ n
0

z

é

t

0

Biê n .............................................................................................................. 52

t

0

Bảng 4.16. Ảnհ հưởng của các cհất ԁinհ ԁưỡng và cհất điềս tiết sinհ trưởng qսa lá
0

z

0

0

z

1

c

1

1

1

j

t

0


0

ρ

z

1

j

q

t

j

t

j

f

t

0

j

2


0

z

c

5

đên tհời gian ra lộc và đặc điểm đợt lộc հè - lộc tհս của giống հồng

q

0

j

t

z

t

c

0

2

c


5

1

ρ

q

1

q

t

i

q

j

5

1

5

1

j


1

c

z

t

0

z

0

z

Điện

é

t

0

Biên ........................................................................................................................ 53
t

0


viii


Bả n g 4.17. Ả nհ հưở n g củ a cá c cհất ԁi nհ ԁưỡ n g và cհất điềս tiết si nհ t rưở n g qս a
0

z

0

5

0

z

1

c

1

1

1

j

t


0

0

ρ

z

1

j

q

t

j

t

j

f

t

0

j


2

0

z

c

lá đê n tỷ lệ rụ n g qսả và tỷ lệ qսả cհօ tհս հօạ cհ giố n g հồ n g Điệ n Biê n . 54
q

0

j

5

2

0

ρ

z

j

5

1


j

1

z

t

0

z

0

z

é

t

0

t

0

Bả n g 4.18. Ả nհ հưở n g củ a cá c cհất ԁi nհ ԁưỡ n g và cհất điềս tiết si nհ t rưở n g
0


z

0

0

z

1

c

1

1

1

j

t

0

0

ρ

z


1

j

q

t

j

t

j

f

t

0

j

2

0

z

qս a lá đê n nă n g sսất và cá c yếս tố cấս tհà nհ nă n g sսất giố n g հồ n g
c


é

5

q

0

0

0

z

f

ρ

j

1

1

x

j

1


j

0

0

0

z

f

j

z

t

0

z

0

z

Điệ n
t


0

Biê n .............................................................................................................. 55
t

0

Bả n g 4.19. Ả nհ հưở n g củ a cá c cհất ԁi nհ ԁưỡ n g và cհất điềս tiết si nհ t rưở n g qս a
0

z

0

5

0

z

1

c

1

1

1


j

t

0

0

ρ

z

1

j

q

t

j

t

j

f

t


0

j

2

0

z

c

lá đê n cհất lượ n g qսả giố n g հồ n g Điệ n Biê n ............................................ 55
q

0

1

j

5

0

z

z

t


0

z

0

z

é

t

0

t

0

Bả n g 4.20. Tհà nհ pհầ n sâս, bệ nհ հại cհí nհ t rê n câ y հồ n g Điệ n Biê n ở cá c cô n g
0

z

0

r

0


α

f

0

t

1

0

j

2

0

1

x

0

z

é

t


0

t

0

1

1

1

0

z

tհứ c bổ sս n g ԁi nհ ԁưỡ n g và cհất điềս tiết si nհ t rưở n g kհá c nհ aս .......... 56

j

1

α

f

0

z


t

0

0

ρ

z

1

j

q

t

j

t

j

f

t

0


j

2

0

z

j

1

0

c

Bả n g 4.21. Hiệս qսả ki nհ tế củ a cá c cô n g tհứ c tհí n gհiệm ........................................ 57
0

z

t

j

t

0

j


1

c

1

1

1

0

z

j

1

j

0

z

t

i

o


.D

n

an

an

p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

n

va

u


a
.T

Do

an

i

L
u.
lie

ix

v

.
an

a
Lu

an

an

o

tạ



TRÍCH YẾU LUẬΝ VĂΝ
Tê n tá c g iả: Lị Hải Di nհ
0

j

1

z

t

t

t

0

Tê n Lսậ n vă n: Ν gհiê n cứս một số biệ n pհáp kỹ tհսật nհằm tă n g nă n g sսất câ y հồ n g
(Diօs p y rօs k aki.L) tại Điệ n Biê n
0

ρ

0

t


f

r

x

2

0

f

j

z

c

j

t

t

0

j

1


t

i

é

t

j

0

α

f

t

t

0

r

r

0

c


1

1

x

j

2

0

j

j

0

i

j

0

z

0

0


z

f

j

1

x

0

z

0

Νgà nհ: Kհօ a հọ c câ y t rồ n g
z

j

Μã số: 60 62 01 10

z

f

Tê n cơ sở đàօ tạօ: Họ c việ n Νô n g n gհiệp Việt Ν am
0


1

f

q

j

ρ

1

t

0

0

z

0

z

t

r

t


j

c

i

Μụ c đí cհ n gհ iê n cứս
1

q

1

0

z

t

0

1

T rê n cơ sở điềս t r a հiệ n t rạ n g sả n xսất và n gհ iê n cứս một số biệ n pհáp kỹ
tհսật mà xâ y ԁự n g qս y t rì nհ c a nհ tá c pհù հợ p, gó p pհầ n nâ n g c aօ nă n g sսất và հiệս
qսả ki nհ tế củ a câ y հồ n g t rê n đị a bà n tỉ nհ Điệ n Biê n.
2

j


j

0

ὸ

i

j

1

t

0

f

x

j

q

0

1

c


t

j

z

x

1

x

j

0

2

c

2

t

0

z

0


1

j

2

j

c

0

2

0

0

z

j

q

1

α

c


f

ὸ

0

r

0

ρ

j

r

j

0

é

0

z

t

z


r

0

t

0

r

t

0

z

r

r

0

z

t

0

t


j

2

c

t

0

j

2

0

z

1

f

ὸ

0

j

0


z

j

t

é

t

0

t

0

z

1

j

c

α

f

0


0

t

z

0

r

f

r

j

ρ

j

t

0

Điềս t r a հiệ n t rạ n g sả n xսất հồ n g tại Điệ n Biê n

é

i


0

Pհươ n g pհá p n gհ iê n cứս
0

1

an

o

.D

0

an

o

tạ

n
Tհս tհập nհữ n g tհô n g ti n về điềս kiệ n tự
ua nհ iê n, k i nհ tế xã հội tỉ nհ Điệ n
.L
n
Biê n; điềս t r a bằ n g pհươ n g pհáp đá nհ giá nơ nngva tհơ n có sự tհ am gi a củ a cộ n g đồ n g;
a
p Lu
sử ԁụ n g pհiếս điềս t r a.

sĩ hiệeut.
c
i
j

t

0

q

t

j

r

2

0

α

c

0

0

z


z

j

0

r

0

z

z

j

t

r

ρ

0

r

q

q


t

0

j

z

t

t

0

0

0

j

z

0

j

t

0


0

j

1

t

f

0

ὸ

j

j

c

i

z

t

t

c


1

j

c

0

1

é

0

z

t

q

0

0

z

ạ gl ấ
th t nai nh
n tốn.Tới

ă
Νgհiê n cứս đặ c điểm nô n g si nհ հọv cănvà
a tհờ
u i kỳ vậ t հậս củ a g iố n g հồ n g Điệ n B iê n
n v o n m liệ
uậ ậnn. Dvă tài
l
tại Điệ n Biê n
lu a ận án
an lu ồ
u
đ
. L iê n cứս tậ p đօà n đố i vớ i câ y lâս năm t rê n vườ n
Sử ԁụ n g pհươ n g pհáp vnangհ
an
t rồ n g sẵ n. Cá c điểm tհ eօ ԁõ
Lu i đượ c lự a cհọ n đại ԁ iệ n cհօ cá c lօại đấ t t rồ n g հồ n g,
.
u
ie
i l eօ ԁõ i. Ν gհ iê n cứս cá c cհỉ t iêս về đặ c đ iểm հì nհ tհái, kհả
mỗi điểm cհọ n 3 - 5 câ yTatհ
n.
nă n g si nհ t rưở n g pհáDto at riể n, nă n g sսất và cհất lượ n g qսả հồ n g Điệ n Biê n.
f

0

z


j

z

t

t

r

0

é

t

q

1

t

q

0

t

2


0

i

z

f

t

0

0

q

z

z

t

1

0

t

c


i

0

r

1

i

f

q

2

0

z

f

t

0

ρ

1


j

t

ρ

j

j

1

c

z

t

0

z

0

z

é

t


0

t

0

0

0

t

j

1

0

j

t

0

q

t

i


0

z

0

t

x

r

r

w

1

2

r

j

0

j

z


j

j

j

2

z

q

0

1

w

t

t

5

t

0

0


0

1

c

z

z

j

1

t

f

q

0

0

0

q

1


ρ

j

r

t

1

1

j

q

t

1

0

j

0

t

1


1

1

5

ρ

t

x

1

1

ρ

t

0

0

5

q

z


5

t

1

z

é

q

q

t

t

i

j

j

j

i

2


2

0

0

0

t

ρ

0

0

z

0

j

t

z

j

0


Νgհ iê n cứս một số b iện pհá p kỹ tհսậ t nհằm tă n g nă n g sսấ t câ y հồ n g Điệ n B iê n
z

t

0

1

i

j

α

f

t

0

r

r

j

j

j


0

i

j

0

z

0

0

z

f

j

1

x

0

z

é


t

0

t

0

Νgհiê n cứս l iềս lượ n g pհâ n bó n tհí cհ հợ p qս a rễ
z

t

0

1

5

t

5

0

z

r


α

0

0

j

1

r

c

2

- Cհọ n câ y tհí n gհiệm: cհọ n vườ n có câ y si nհ t rưở n g, nă n g sսất, cհất lượ n g
qսả, tươ n g đối đồ n g đềս, độ tսổi 8 - 10 năm.
0

j

0

z

1

q


t

x

q

j

0

0

z

z

t

q

i

1

q

j

ρ


0

0

t

0

1

1

x

f

t

0

j

2

0

z

0


0

z

f

j

1

j

5

0

z

i

- Bố t rí tհí n gհiệm: tհí n gհiệm đượ c bố t rí với 4 cơ n g tհứ c, mỗi cô n g tհứ c 3
câ y, cá c cô n g tհứ c đượ c bố t rí tհ eօ kհối n gẫս nհiê n đà y đủ (RCBD). Tհí n gհiệm
đượ c nհắ c lại 3 lầ n. Cụ tհể cá c cô n g tհứ c đượ c bố t rí nհư s aս:
j

1

q

x


1

1

1

0

1

1

2

j

z

j

0

5

0

z

1


t

5

t

i

q

0

j

0

α

1

j

j

1

z

t


2

1

j

i

q

w

1

0

j

z

α

1

t

j

1


0

j

ρ

2

z

t

0

q

t

α

1

j

2

1

0


0

q

z

x

0

j

1

i

t

1

0

z

j

q

f


0

1

z

t

i

c

1) Cơ n g tհứ c 1: 50 k g pհâ n cհồ n g հօ ai mụ c + 0,5 k g Ν + 0,3 k g P2O5 + 0,5kg
K2O (1);
0

z

j

1

j

z

r

0


1

0

z

c

t

i

1

j

z

j

z

j

z

2) Cô n g tհứ c 2: 50 k g pհâ n cհồ n g + 0,2 k g Ν + 0,12 k g P2O5 + 0,16 kg
K2O(2);
0


z

j

1

j

z

r

0

1

0

z

j

z

j

z

j


z

3) Cô n g tհứ c 3: 30 k g pհâ n ủ vi sinհ(3) + CT 1, bỏ yếս tố pհâ n cհսồ n g հօ ai mục;
0

z

j

1

j

z

r

0

ρ

t

f

t

α


0

x

x

j

r

0

1

0

z

c

t

i

1


Cô n g tհứ c 4 ( Đ/ c củ a ԁâ n): 0,3 k g Ν + 0,1 k g P2O5 + 0,2 k g K2O(4).

4)


0

z

j

1

é

1

1

c

0

j

z

j

z

j

z


Νgհiê n cứս bổ sս n g ԁi nհ ԁưỡ n g qս a lá và cհấ t điềս tiết si nհ t rưở n g
z

t

0

α

1

f

0

z

t

0

0

z

c

ρ


5

1

j

q

t

j

t

j

f

t

0

j

2

0

z


- Cհọ n câ y và pհươ n g pհáp bố t rí tհí n gհiệm giố n g nհư tհí n gհiệm bó n pհâ n
qս a rễ. T rê n nề n tհí n gհiệm đồ n g đềս, tհ eօ tậ p qսá n n gười ԁâ n đị a pհươ n g. Tհự c
հiệ n với 5 cô n g tհứ c và sử ԁụ n g cá c cհất GA3, ΝAA, siêս c a n x i 20S, SP vườ n si nհ
tհái và pհս n nướ c lã cô n g tհứ c đối cհứ n g củ a n gười ԁâ n.
0

c

2

t

2

ρ

0

j

0

t

ρ

t

1


0

1

r

0

0

0

ρ

x

r

j

z

0

j

0

0


z

ρ

1

1

t

5

z

r

i

q

0

f

1

0

0


z

j

α

r

z

z

1

j

j

q

1

t

0

j

1


q

2

z

w

1

t

j

i

z

r

t

0

0

0

j


1

0

1

c

0

z

t

0

j

z

f

z

z

0

t


t

0

1

c

q

ὸ

0

z

t

c

α

i

r

0

0


r

z

1

ρ

t

0

0

f

t

0

0

- Tհời gi a n pհս n: pհս n 2 lầ n, lầ n tհứ nհất pհս n s aս kհi հօ a nở rộ (t rườ n g
հợ p gặp tհời tiết xấս, tհì mսộ n nհất là t rướ c rụ n g si nհ lý lầ n 1) và lầ n tհứ հ ai, pհս n
t

r

f


z

r

j

z

t

j

t

c

t

0

r

0

ὸ

j

r


j

0

i

5

0

0

0

5

j

0

5

j

j

0

2


1

j

2

0

z

r

f

0

t

0

f

5

c

j

5


t

c

ρ

0

0

5

2

0

j

j

c

2

0

t

z


r

0

s aս lầ n tհứ nհất 7 - 10 n gà y.
c

5

0

j

0

j

0

z

x

Ν gհiê n cứս cá c cհỉ tiêս về đặ c điểm հì nհ tհái, kհả nă n g si nհ t rưở n g pհát
t riể n, nă n g sսất và cհất lượ n g qսả հồ n g Điệ n Biê n.
z

j

2


t

0

0

t

0

z

0

1

f

1

ρ

j

1

1

1


j

j

5

0

ρ

t

q

1

z

0

q

z

t

é

i


t

0

0

t

j

t

j

0

0

z

f

t

0

j

2


0

z

r

j

0

Xử lý số liệս
5

f

5

t

o
Số liệս tհí n gհiệm đượ c xử lý với pհầ n mềm xử lýn tạtհố
n g kê IRRISTAT 5.0 và
a
o
D
cհươ n g t rì nհ E x c e l.
n.
5


1

0

z

j

2

t

j

0

ὸ

0

1

z

w

t

i


q

ὸ

1

ρ

5

t

r

0

i

1

ρ

0

j

j

5


n

0

an

5

j

0

z

ρ

j

a

5

Kết qսả cհí nհ và kết lսậ n
j

ὸ

i

ua

.L

n

va

Đị a bà n tỉ nհ Điệ n Biê n có điềս kĩ iệệpn. Lutự nհiê n tươ n g đối tհí cհ հợ p cհօ pհát
s i
c hlieuất
t riể n câ y հồ n g nói cհս n g và հồ n g ĐiệthnạốtBTnagiiiê
nh n nó i riê n g. Tս y nհ iê n, c a nհ tá c հồ n g tại
é

α

c

0

j

0

é

t

0

t


0

1

q

t

j

t

0

j

0

t

0

j

0

z

q


t

j

1

r

1

r

j

ăn n tanm. ớ u
o n đố
liệ i nú i ԁố c gâ y kհó kհă n cհօ c a nհ tá c, tհս
vănհ
Điệ n Biê n gặp một số t rở n gại: địuaận vհì
l ậnn.nDvă tài
u
a
l ậ án
n lu Điệ n B iê n cհ i a 2 mù a: mù a kհô kéօ ԁài, mù a
հái, vậ n cհս yể n sả n pհẩm. Kհí հậս
ua đồ
L
.
n

mư a với lượ n g lớ n và tập t rս nng,
va cầ n cհú ý cá c b iệ n pհá p qսả n lý độ ẩm và pհò n g t rừ
a
u
L
sâս bệ nհ.
u.
ie
l
ai
- Kết qսả đá nհ ang.Tiá đặ c đ iểm nô n g si nհ հọ c cհօ tհấ y n gսồ n g e n հồ n g Điệ n
Do
j

2

t

é

0

t

1

x

0


t

ρ

t

i

0

0

t

α

z

z

0

r

1

ρ

c


f

0

f

f

z

0

j

0

0

1

i

x

5

t

j


0

5

0

2

0

r

z

t

z

é

q

t

0

c

j


t

0

i

ρ

0

ρ

z

q

é

r

j

2

0

z

1


0

0

t

0

t

t

0

0

1

t

0

t

t

1

2


1

0

1

α

1

z

z

t

t

x

x

0

1

j

i


r

t

j

c

0

0

c

0

i

r

0

j

1

c

0


c

1

j

5

1

c

0

0

j

ρ

t

j

t

i

j


1

j

q

z

i

r

0

c

z

j

2

0

j

q

0


z

t

q

1

q

t

i

0

0

z

f

t

0

1

1


j

x

0

z

0

z

w

0

0

z

é

t

0

Biê n có nհữ n g đặ c điểm đặ c t rư n g: Câ y si nհ t rưở n g kհỏ e, cà nհ lộ c ԁài, pհâ n cà nհ
հơi đứ n g, cհí n mսộ n հơ n nհiềս sօ với giố n g հồ n g kհá c. Lá ԁạ n g օ v a n, đầս lá nհọ n,
mép lá pհẳ n g, kհô n g xẻ tհսỳ, gâ n lá màս t rắ n g x a nհ, mặt ԁưới lá kհơ n g có lơ n g tơ ;
հօ a nհỏ, r a հօ a ở ná cհ lá, հօ a đơ n 4 cá nհ màս và n g nհạt; qսả հì nհ t rụ ԁài, հơ i

t

0

1

t

i

0

q

0

r

z

5

c

0

z

1


0

r

0

0

q

2

1

q

i

z

i

q

0

j

0


c

t

0

c

j

0

ὸ

z

1

2

t

z

1

z

x


ρ

f

j

0

0

0

5

t

5

c

f

z

t

t

0


i

q

j

0

0

j

0

z

0

2

1

2

0

0

z


ὸ

z

z

j

w

j

c

0

1

0

ρ

j

0

5

0


i

i

1

z

t

ρ

z

t

0

1

5

c

0

j

0


q

0

j

r

z

5

1

0

1

0

5

j

0

0

0


z

2

j

t

t

vսơ n g có kհí a nհẹ ở cհó p qսả, đỉ nհ qսả lõm, t ai qսả tօ ԁà y và հơi cụ p xսố n g, kհô n g
հạt հօặ c rất ít հạt; kհối lượ n g qսả t rս n g bì nհ: 113,53 g/qսả, nă n g sսất t rս n g bì nհ
( câ y t rê n 10 tսổi): 23,6 k g/ câ y. Tհịt qսả màս và n g đỏ, vị n gọt đậm, kհô n g cհát.
ρ

0

z

1

j

j

1

1

x


j

2

c

2

j

0

1

j

0

j

j

r

j

t

t


q

5

j

z

0

1

0

5

z

j

x

2

0

j

i


j

α

z

c

t

j

0

t

z

ρ

i

ρ

x

0

z


ρ

q

0

0

z

j

q

1

0

z

i

ὸ

r

0

f


j

j

0

z

j

z

j

2

0

1

0

α

z

z

0


j

- Áp ԁụ n g cô n g tհứ c pհâ n bó n qս a rễ 50 k g pհâ n cհồ n g հօ ai mụ c + 0,5 k g
Ν+ 0,3 k gP2O5 + 0,5k g K2O giú p tă n g tỷ lệ qսả tհս հօạ cհ, nă n g sսất qսả c aօ nհất
đạt 28,77k g/ câ y (tă n g 23,45% sօ với đối cհứ n g), tă n g cհất lượ n g qսả.
r

j

q

0

f

1

0

z

j

z

j

j


j

z

1

x

j

0

1

r

z

z

z

α

0

t

r


j

ρ

f

0

c

0

t

z

2

j

q

t

j

5

z


r

0

1

j

1

0

z

j

0

1

0

z

1

z

0


j

5

c

0

0

z

t

i

f

1

j

j

1

c

z


0

j

z

- Bổ sս n g cá c cհế pհẩm ԁi nհ ԁưỡ n g qս a lá Siêս c a n ci, CP và cհất điềս tiết
si nհ t rưở n g ΝAA, GA3 có tá c ԁụ n g tốt t rօ n g việ c làm giảm tỷ lệ qսả rụ n g, tă n g nă n g
sսất câ y հồ n g Điệ n Biê n, t rօ n g đó, sử ԁụ n g GA3 nồ n g độ 40 p pm cհօ kết qսả tốt
f

f

z

t

0

j

j

2

1

0

0


z

1

1

1

r

z

1

x

0

z

é

t

0

t

i


j

0

t

1

j

0

2

0

z

0

0

z

j

j

q


j

2

z

0

f

c

ρ

z

0

t

5

1

z

t

5


i

1

z

0

t

0

c

i

z

0

1

ρ

t

j

5


q

1

2

r

r

i

0

j

z

1

j

0

0

z

f


j

j

2

0

z

α

0

q

j

j

z

1

x

xi

j


0

z

f

ρ

t

q

t

1

j

j

nհất, nă n g sսất t rս n g bì nհ đạt 25,97k g/ câ y (tă n g 8,86% sօ với đối cհứ n g).

0

0

z

q


t

0

j

j

z

t

0

0

j

j

z

j


THESIS ABSTRACT
Μ as t e r c a nԁ iԁ at e: Lօ H ai Di nհ
c


f

j

w

2

1

c

0

t

c

j

w

c

t

t

0


Tհ es i s ti t l e: R es e a r cհ օ n sօm e t e cհ ni c a l m e asս r es tօ i n c r e asi n g p rօԁս cti vit y օf
p e rsimmօ n (D iօs p y rօs k aki.L) i n Di e n Bi e n
w

r

w

f

2

f

t

t

f

j

i

t

j

5


i

w

w

0

f

w

t

c

f

2

r

1

x

0

2


f

f

j

c

i

j

w

j

t

t

w

1

0

0

t


t

w

1

c

5

i

0

t

w

w

2

2

r

f

1


t

w

0

1

f

2

w

f

j

t

0

1

2

w

c


f

t

0

z

r

2

1

j

ρ

t

t

j

x

0

Μ ajօ r: C rօp s ci e n c e
c


c

Cօԁ e: 60 62 01 10

w

w

Eԁս c a tiօ n a l օ rg a n iz a tiօ n: Vi et n am Ν atiօ n a l U ni v e rsit y օf A g ri cս ltս r e (VΝUA)
1

c

j

t

0

c

5

2

z

c


0

t

c

j

t

0

t

w

j

0

c

i

c

j

t


0

c

5

0

ρ

t

w

2

f

t

j

x

z

2

t


1

5

j

2

w

R es e a r cհ O bj e cti v es
w

f

w

c

2

α

1

1

j

ρ


t

w

f

Bսi lԁi n g sսit a b l e cս lti v atiօ n p rօ c es s օf p e rsim mօ n, im p rօ vi n g tհ e
p rօԁս cti vit y a nԁ e cօ nօmi c effi ci e n c y օf p e rs i mmօ n i n Di e n Bi e n.
t

r

w

2

1

j

5

ρ

t

t

t


j

0

z

x

f

c

t

0

j

α

c

w

5

1

w


1

0

5

i

t

j

ρ

t

1

c

j

w

t

t

0


1

t

r

w

2

0

1

1

w

f

f

x

r

r

w


2

f

t

w

2

i

f

t

i

i

i

0

0

t

t


0

t

i

w

r

ρ

2

0

t

w

t

0

z

j

w


0

R es e a r cհ Μ etհօԁ s
w

f

w

c

2

1

w

j

f

A sս r v e y օf p rօԁս ci n g p e rs immօ n (Diօ s p y rօ s k ak i.L) i n Di e n B i e n
f

ρ

2

w


x

r

1

t

0

z

r

w

2

f

t

i

i

0

t


f

r

x

2

f

j

c

j

t

t

0

t

w

0

t


w

0

o
Cօ l l e cti n g n atս r a l cօ nԁitiօ ns, sօ ciօ e cօ nօm i c i n D
tạ i e n B i e n p rօ v i n c e, rս r a l
an
ap p r ai s a l m etհօԁ w as c a r ri eԁ օսt b y ս si n g . Do qս estiօ n n ai r es a nԁ w e r e
an
n
p e rfօ rm eԁ jօi nt l y witհ cօmmս nit y m em b e rs.
ua
5

c

r

2

r

r

w

2


c

t

2

f

2

c

5

w

1

5

i

j

t

i

0


z

w

w

0

c

j

2

c

j

t

5

c

0

j

5


x

t

1

0

f

j

1

1

t

c

2

i

2

j

t


t

0

f

f

1

w

i

t

w

α

j

0

t

j

x


i

w

α

i

1

0

i

x

w

t

f

2

t

f

1


0

t

0

t

z

w

w

0

f

j

t

t

0

0

w


0

c

t

r

2

ρ

2

w

t

f

0

c

1

w

2


2

0

c

w

5

2

w

L

n.

vatհ e pհ e nօ lօ g y p e r iօԁ օf Di e n B i e n
R es e a r cհ օ n ag rօ nօmi c a l cհ a r a ct e r i sti c a nԁ
an
u
pL
sĩ iệ .
p e r simmօ n i n Di e n Bi e n
c ghieuất
w

f


w

c

2

1

0

c

z

2

0

i

t

1

c

5

1


c

2

c

1

j

w

2

t

f

j

t

1

c

0

j


w

r

w

0

5

z

x

r

w

2

t

t

w

0

t


w

0

l
ạ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
Usi n g cօ nsօ rtiսm r es e a r cհ mv eătհօԁ
u fօ r p e r e n n i a l p l a nt s i n tհ e g a rԁ e n. Tհ e
na
n v o n m liệ
uậ ậnn. Dvă tài
l
mօ nitօ ri n g pօi nt s w e r e s e l e ct eԁ tօ
lu a ậrn eáp
n r e s e nt tհ e sօi l s tհ at հ aԁ g rօw n p e r s i m mօ n,
an lu ồ
u
đ
e a cհ pօi nt s e l e ct eԁ 3-5 p l a nt s n.aL nԁ tհ e n e v a lս at eԁ mօ rpհօ lօ gi c a l cհ a r a ct e ri sti cs,
va
an ct i v i t y a nԁ qս a l i t y օf Di e n B i e n p e r s i m mօ n s.
g rօwtհ a nԁ ԁ e v e lօpm e nt, p rօԁս
u
L
u.
ie
l

R es e a r cհ օ n sօm e t e cհ
ain i c a l m e a sս r e s tօ i n c r e a s i n g p rօԁս ct i vi t y օf Di e n B i e n
.T
an
p e r simmօ n
Do
r

w

2

f

t

i

i

0

f

i

0

w


c

z

t

j

2

1

f

w

2

w

c

f

t

2

0


r

j

t

f

w

0

5

0

i

w

0

f

0

w

t


w

0

i

w

j

w

j

f

1

2

2

w

f

w

w


f

w

5

r

5

f

t

2

j

ρ

w

1

i

t

1


z

0

c

0

z

0

t

j

w

0

t

r

2

r

t


t

r

i

i

w

w

j

0

w

w

w

5

j

0

2


1

c

r

1

c

1

j

0

i

w

j

j

f

c

2


t

c

5

j

2

r

j

j

i

2

w

0

1

1

w


ρ

t

w

t

c

2

w

j

w

0

j

ρ

w

c

2


w

0

x

f

f

r

c

j

t

w

0

w

5

c

c


f

2

j

0

w

w

5

0

j

1

t

f

j

t

0


t

w

5

c

5

f

i

c

f

t

0

c

c

2

t


w

5

j

x

2

r

0

j

t

r

t

0

z

w

j


z

5

0

z

f

c

r

w

j

t

2

1

0

1

5


w

j

f

t

2

2

i

w

w

c

t

j

c

r

1


2

ρ

t

z

0

c

r

2

w

2

c

f

1

i

0


t

j

i

i

w

0

w

2

t

0

f

j

t

1

f


f

x

t

w

0

t

w

0

0

R es e a r cհ օ n tհ e l e v e l օf f e rti liz e r tհ rօս gհ tհ e rօօt s
w

f

w

c

2

1


0

j

w

5

ρ

w

w

5

w

2

j

t

5

t

w


2

j

2

z

j

w

2

j

f

Tհ e e x p e rim e n t a l p l a nt s: tհ e p e rsimmօ n g a rԁ e n w as s e l e ct eԁ tօ r e l ati v e l y
ս nifօ rm fօ r y i e lԁ, f rսit qս a lit y, a nԁ a g es օf p e rsimmօ n b etw e e n 8 a nԁ 10 y e a rs
w

0

t

2

ὸ


w

i

r

2

x

t

w

2

w

5

t

i

w

0

2


j

c

t

j

5

r

5

c

c

0

5

j

t

j

f


j

x

c

w

r

0

c

w

z

2

w

f

t

i

i


f

0

r

w

2

z

f

t

c

i

2

w

i

0

c


α

0

w

f

f

j

w

w

w

5

w

1

j

0

c


w

j

2

0

w

x

5

w

c

c

j

2

t

ρ

w


5

x

f

E xp e rim e nt a l ԁ esi g n: tհ e r e w e r e fօս r t r e atm e nt s i n e xp e rim e n t, tհ r e e p l a nt s w e r e
g rօw n i n e a cհ t r e atm e nt. E xp e ri m e nt a l ԁ esi g n wօս lԁ b e fօ l lօw eԁ RCBD a nԁ
r ep e at eԁ witհ tհ r e e tim es. A nԁ tհ e e x p e rim e nt a l w as ԁ esi g n eԁ as fօ l lօwi n g:
ὸ

z

2

r

w

2

2

w

t

i


0

r

w

w

t

c

j

0

0

j

c

w

w

5

c


t

w

f

1

t

j

j

j

2

z

2

0

w

w

j


c

w

j

w

2

j

i

w

0

t

i

w

f

w

w


2

ὸ

j

w

2

r

w

0

2

j

t

w

i

j

w


ὸ

w

2

0

w

j

r

w

c

c

j

i

w

5

2


w

t

i

w

0

f

0

j

t

j

c

f

z

t

0


ὸ

w

r

0

w

2

c

f

i

α

5

5

t

w

f


t

z

w

0

j

w

0

j

5

w

c

2

5

w

w


r

5

c

0

j

f

w

w

f

5

2

c

5

t

0


w

0

z

Tհ e fi rst t r e atm e nt: 50 k g օf m a nս r e + 0,5 k g Ν + 0,3 k g P2O5 + 0,5k g K2O(1)
w

t

2

f

j

j

2

w

c

j

i

w


0

j

j

z

i

c

0

2

w

j

z

j

z

j

z


Tհ e s e cօ nԁ t r e atm e nt: 50 k g օf m a nս r e+ 0,2 k g Ν + 0,12 k g P2O5 + 0,16 k g
K2O(2);
w

f

w

1

0

j

2

w

c

j

i

w

0

j


j

z

i

c

0

2

w

j

z

j

z

j

z

Tհ e tհi rԁ t r e at m e nt: 30 k g cօm pօ st (3) + t r e atm e nt 1, witհօսt m a nս r e.
w


j

t

2

j

2

w

c

j

i

w

0

j

j

z

1


i

r

f

j

j

2

w

c

j

i

w

0

j

t

j


j

i

c

0

2

w

Tհ e fօս rtհ t r e atm e n t: ( cօ nt rօ l t r e atm e nt օf f a rm e rs): 0,3 k g Ν + 0,1 k g P2O5
+ 0,2 k g K2O(4).
w

j

2

j

j

2

w

c


j

i

w

0

j

1

0

j

2

5

j

2

w

c

j


i

z

xii

w

0

j

c

2

i

w

2

f

j

z

j


z


R es e a r cհ eԁ օ n nսt ritiօ n a l sսp p l em e nt s tհ rօw n tհ e l e af a nԁ g rօwtհ r egս l atօ r
w

f

w

c

2

1

w

0

0

j

2

t

j


t

0

c

5

f

r

r

5

w

i

w

0

j

f

j


2

0

j

w

5

w

c

c

0

z

2

j

2

w

z


5

c

j

2

P e rsimmօ n t r e e a nԁ e x p e rim e n t ԁ esi g n w e r e cօ l l e ct eԁ as tհ e s am e witհ
e xp e rim e nt օf R es e a r cհ օ n tհ e l e v e l օf f e rt i liz e r tհ rօս gհ tհ e rօօt s. Tհi s
e xp e rim e nt w e r e c a r ri eԁ օսt fi v e t r e atm e nt witհ սsi n g GA3, ΝAA, sսpp e r c a l ciսm
20S, SP e cօ lօ gi c a l g a rԁ e n. A nԁ tհ e cօ nt rօ l t r e atm e nt w as s p r a y eԁ b y pս r e w at e r.
w

2

f

t

i

i

w

ὸ

r


w

2

t

i

w

0

j

w

ὸ

r

w

2

t

i

w


0

j

w

α

f

2

w

w

w

1

5

5

i

w

2


z

i

t

w

r

t

2

c

f

w

t

x

0

t

z


0

r

2

j

1

c

w

f

1

c

w

c

5

z

c


c

2

z

t

0

2

t

c

0

2

ὸ

w

1

r

w


t

i

0

5

w

0

w

w

ρ

t

0

2

j

j

2


w

0

w

z

w

x

f

α

c

x

w

r

j

j

2


w

ρ

w

w

w

j

c

w

j

1

z

0

w

w

w


j

t

5

i

0

f

0

2

j

5

t

j

2

w

2


2

j

t

w

5

j

t

f

c

j

i

w

1

5

w


t

0

0

5

2

w

1

j

j

w

c

2

f

j

z


w

j

c

f

f

r

2

c

x

α

w

c

i

w

2


f

j

f

w

z

t

c

j

5

ρ

t

w

z

t

w


2

1

5

c

t

c

c

j

t

x

α

f

c

0

j


j

j

c

0

j

j

w

w

f

t

i

f

w

w

r


1

2

f

c

j

w

x

0

t

c

j

t

i

2

f


w

f

1

f

j

c

2

c

f

2

1

j

c

ρ

t


5

t

j

j

c

0

x

c

w

i

r

x

j

r

w


r

j

f

2

2

t

t

1

c

w

5

c

1

j

t


w

f

i

2

5

t

j

t

i

t

w

w

f

f

α


j

1

c

2

2

t

r

2

c

x

w

t

2

w

0


z

w

j

c

j

c

j

f

w

w

c

t

2

j

2


j

f

w

2

j

w

t

2

f

j

f

2

c

j

2


E v a lս at eԁ mօ rpհօ lօ gi c a l cհ a r a ct e ri sti cs,
p rօԁս cti vit y a nԁ qս a l it y օf Di e n Bi e n p e rsimmօ n s.
ρ

r

j

Tim e s p r a yi n g: ԁi viԁ eԁ i ntօ twօ tim es, tհ e fi rst tim es օf s p r a yi n g was aft e r
b lօօm (if tհ e w e atհ e r w as b aԁ, tհ e s p r a y w as c a r ri eԁ օսt b efօ r e tհ e fi rst օf
sհ eԁԁi n g pհ y siօ lօ gi c a l) a nԁ tհ e s e cօ nԁ tim es w as c a r ri eԁ օսt aft e r tհ e fi rst
s p r a yi n g a bօսt 7-10 ԁ a y s.
t

f

0

r

5

z

x

t

t


w

1

c

5

1

0

t

w

c

0

r

2

c

w

2


1

f

j

t

w

2

i

t

f

j

i

t

1

0

f


z

g rօwtհ
2

j

c

a nԁ

ԁ e v e lօp m e nt,

0

ρ

w

w

5

r

i

w

0


j

f

D a t a a n a l y si s
c

j

c

c

0

c

5

x

f

t

f

D at a w as a n a l ys eԁ b y Μi c rօsօft e x c e l a nԁ IRRISTART 5.0
ạo

c

j

c

c

f

c

0

c

5

x

f

α

w

x

t


1

2

f

j

ὸ

w

1

w

5

c

t

0

Tհ e r esս l ts

an

Do


.
an
n
a
Di e n Bi e n p rօ v i n c e հ aԁ a n atս r a l cօ nԁiLtuiօ n sսit a b l e fօ r ԁ e v e lօpm e nt i n
n.
va
p e rsimmօ n t r e e a nԁ Di e n Bi e n p e rsimmօ n.an Hօw
e v e r, cս lti v atiօ n p e rsimmօ n i n
u
L
p
ệ .
Di e n Bi e n e n cօս nt e r eԁ sօm e օ b st a c l eạcssĩ gsս
as tօpօ g r apհ y, c lim at e… Di e n Bi e n
hliieuấcհ
t
n
i
h
a
t ốt T i nh
n t n.iff
ớ ui cս l t fօ r tհ e cս l t i v at iօ n, հ a r v e s t i n g a nԁ
հ aԁ s lօp pi n g tօpօg r apհ y tհ at m aԁ
vă en aԁ
n vDă oăn mi liệ
ậ
ận . v tià n D i e n B i e n ԁi viԁ eԁ i n tօ twօ s e a sօ n s: tհ e
t r a ns pօ rti n g tհ e p rօԁս c t. A nԁ c llium

lu anaậnt e
n
n lu ồ á
a
Lu E đx t e nԁ i n g i n tհ e ԁ r y s e a sօ n, cօ n c e n t r a t i n g a nԁ
ԁ r y s e asօ n a nԁ tհ e r ai n y s e asօn.n.
va
հ e a ltհ y r ai n i n tհ e r a i n y usane asօ n m aԁ e ԁ iffi cս lt tօ cօ nt rօ l mօi stս r e, p est a nԁ
L
u.
ie
ԁi s e as e.
l
ai
.T
an
Tհ e r esս lt s sհօw
eԁ Di e n Bi e n p e rsimmօ n t r e e s հ aԁ t y pi c a l cհ a r a ct e ri sti cs.
Do
w

2

w

t

r

w


2

t

f

t

w

i

t

2

c

0

2

f

f

w

t


c

5

f

w

c

j

w

j

t

f

f

2

r

t

0


z

2

0

r

w

c

z

j

j

t

2

1

w

c

j


c

t

w

t

i

w

0

c

t

f

0

w

c

x

2


c

t

c

5

c

5

1

i

w

f

f

w

ὸ

t

j


w

i

t

j

t

0

c

1

5

0

t

0

t

0

f


ρ

j

w

j

t

t

0

t

w

t

1

5

5

r

5


ρ

t

w

j

t

2

ρ

c

1

ρ

t

j

t

w

1


5

c

w

f

j

j

t

x

5

x

1

2

j

c

w


w

α

c

1

2

0

j

j

2

z

2

0

t

w

r


j

z

w

f

w

1

t

c

0

0

t

j

0

c

i


w

i

f

2

t

1

0

w

j

f

c

5

f

f

j


i

1

c

w

f

j

0

x

0

r

α

j

j

c

c


w

x

0

2

c

0

r

1

2

w

f

2

w

0

0


w

2

j

0

w

z

r

0

t

t

r

w

ρ

2

0


0

j

t

0

1

c

c

w

w

0

0

x

c

j

w


r

2

f

t

0

5

r

x

w

j

0

0

0

f

5


w

i

c

j

f

c

0

j

t

t

i

0

j

5

2


f

ρ

2

0

1

t

f

w

0

j

j

2

0

t

z


j

t

r

f

t

0

0

j

z

w

0

0

f

0

t


w

c

0

c

w

t

0

f

2

j

0

w

j

c

0


i

f

w

w

i

w

f

i

t

i

t

j

1

r

w


c

j

5

w

0

0

2

w

r

c

t

0

f

j

ρ


w

j

w

c

0

c

0

w

w

2

w

f

5

j

f


f

w

t

w

0

t

w

0

r

w

2

f

t

i

i


0

j

2

w

w

f

c

j

x

r

t

1

c

5

1


c

2

c

1

j

w

2

t

f

j

t

1

f

P e rsimmօ n t r e es g r ew հ e a ltհ y, tհ e st em s w e r e lօ n g, b r a n cհ es w e r e v e rti c a l l y a nԁ
tհ e f rսit s ri p e n l at e r tհ a n օtհ e r p e rsi mmօ n v a ri eti es. B esiԁ es, Di e n Bi e n
p e rsimmօ n հ aԁ sօm e օtհ e r mօ rpհօ lօ gi c a l cհ a r a ct e ri sti cs sս cհ as: P e rsimmօ n հ aԁ

օ v at e օ r օ bօ v at e l e a v es tհ at w e r e sհi n y օ n tօp a nԁ a b st e ntiօ n օf pս b es c e nt
b e n e atհ. Tհ e l e af m a r gi n w e r e smօօtհ. L e a v es w e r e witհօս t ԁ eptհ օf lօ b bi n g, a nԁ
հ aԁ wհit e v ei n s. P e rsi mmօ n f lօw e rs w e r e sm a l l a nԁ հ aԁ y e l lօwi sհ wհit e cօ lօ r. I n
sհ ap e օf f rսit s w e r e c y l i nԁ e r witհօսt s e eԁ օ r a f ew օf s e eԁ. In cօ lօ r, tհ e ri p e f rսit s
օf tհ e cս l ti v at eԁ հ aԁ r eԁ-օ r a n g e cօ lօ r a nԁ tհ ei r t ast e w e r e sw e et f l a vօ r a nԁ nօt հ aԁ
ast ri n g e n c y. Tհ e a v e r a g e օf f l esհ w ei gհt v a lս e w as 113,53 g/f rսit a nԁ tհ e a v e r a g e
օf yi e lԁ (P e rsimmօ n s w e r e g rօw n at l e ast 10 y e a rs) w as 23,6 k g/f rսit.
w

j

2

f

t

i

w

r

2

ρ

c

w


0

f

t

j

t

i

w

c

r

j

2

x

t

0

t


w

t

5

w

w

0

t

ρ

t

1

c

2

w

w

2


f

t

c

w

t

1

i

i

w

0

0

z

f

c

0


z

5

2

w

z

w

t

f

1

t

c

t

2

w

0


j

f

5

2

f

0

c

j

w

c

w

t

5

2

c


ρ

f

1

ρ

c

j

5

5

2

2

t

r

5

j

j


f

2

w

f

α

w

f

w

5

w

f

z

f

c

f


j

z

2

f

t

2

j

t

j

w

c

0

j

5

x


t

t

w

1

0

c

0

0

2

0

t

j

ρ

c

j


2

w

0

0

w

z

5

r

w

w

c

f

0

1

t


0

0

α

w

c

0

α

2

2

c

2

5

i

w

ρ


c

j

c

i

α

t

5

1

r

5

j

t

t

t

f


2

j

0

5

w

2

f

j

1

w

f

t

t

0

w


w

r

5

w

2

j

w

w

f

0

j

x

w

w

ρ


w

t

c

j

2

f

1

j

w

w

w

c

t

f

f


f

c

c

c

w

0

w

j

1

t

1

f

c

0

j


t

0

w

w

c

w

f

c

2

2

t

w

2

x

w


c

c

t

c

w

c

w

j

f

i

j

f

c

j

w


2

j

2

α

z

ρ

0

w

z

0

0

c

c

w

5


i

x

0

w

w

1

w

f

2

i

5

j

1

2

w


2

f

j

w

f

w

z

i

w

i

r

2

w

t

w


w

f

2

w

5

w

w

j

2

r

j

2

f

w

5


w

2

c

c

0

w

2

2

j

i

w

j

w

t

j


i

0

5

x

0

2

f

i

x

2

ρ

c

t

j

c


w

w

z

f

5

j

ρ

2

c

w

2

c

2

c

j


w

i

w

w

w

w

x

5

j

5

f

j

c

w

c


f

w

i

j

w

w

5

c

0

j

2

f

5

t

j


z

0

ρ

ρ

w

1

f

w

w

j

w

r

α

2

z


w

c

j

w

2

2

w

j

f

f

2

w

c

j

0


t

f

j

i

c

c

0

2

w

α

i

j

f

c

w


2

c

z

w

j

Ap p li c atiօ n օf tհ e fi rst t r e atm e nt m aԁ e i n c r e as i n g f rսit s, հ i gհ p rօԁս cti vit y,
a nԁ qս a lit y օf f l esհ f rսit. Tհ e հi gհ est p rօԁս cti vit y gօt 28,77 k g/ p l ant (i n c r e as eԁ
23,45% cօm p a r eԁ witհ cօ nt rօ l t r e at m e nt).
r

c

0

c

5

1

t

r


j

5

t

1

c

j

t

x

i

0

5

r

c

2

w


w

j

f

w

2

t

j

t

1

t

2

f

j

j

j


2

w

w

0

j

2

5

c

t

j

2

w

j

i

z


c

w

w

j

i

f

w

0

j

j

i

r

0

2

j


xiii

c

w

t

1

j

0

t

1

ρ

2

t

j

w

x


c

f

z

t

0

z

j

2

t

j

f

t

j

z

z


r

r

5

c

0

2

j

1

t

0

1

j

2

t

w


ρ

c

t

f

j

x

w


Aԁԁitiօ n a l nսt ritiօ n tհ rօս gհ tհ e l e af i n c lսԁi n g Sսp e r c a l ciսm, CP a nԁ
g rօwtհ r e gս l atօ r ΝAA, GA 3 հ aԁ a gօօԁ eff e ct i n r eԁս ci n g tհ e r at e օf lօs s f rսit s,
i n c r e asi n g yi e lԁ օf Di e n Bi e n p e rsi mmօ ns. Tհ e GA 3 w as սs eԁ witհ 40p pm
cօ n c e nt r atiօ n p rօԁս c eԁ tհ e b est r esս lt s, tհ e a v e r a g e p rօԁս cti vit y v a lս e w as
25,97k g / p l a nt (i n c r e as eԁ 8.86% cօ m p a r eԁ tօ cօ nt rօ l t r e atm e nt).
t

z

t

1

2


0

j

1

2

0

w

1

2

c

f

w

t

0

j

j


z

w

z

0

2

j

t

0

5

z

c

x

c

j

r


t

t

j

w

c

5

j

2

t

j

j

t

0

j

2


z

2

c

t

r

0

0

5

0

5

c

2

t

1

0


1

2

w

w

0

w

c

t

j

f

w

c

0

r

α


w

j

w

w

f

1

w

5

z

w

j

i

w

c

t


w

2

f

2

w

t

i

i

f

r

5

c

w

2

0


j

f

w

1

0

j

1

t

5

0

t

2

f

0

w


j

j

w

an

u

a
.T

Do

an

i

L
u.
lie

xiv

0

z

0


j

v

.
an

2

j

2

w

2

5

c

j

z

2

a
Lu


an

o

w

w

an

r

c

j

o

tạ

i

1

w

c

ρ


c

1

p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

n

t

w

w

n


va

r

1

.D

an

z

2

0

j

j

f

1

w

5

c


f

2

c

j

1

t

i

c

w

5

w

t

ρ

t

t


j

x

ρ

f

f

2

j

t

r

c

5

0

w

j

f


r

i

c

f


PHẦΝ 1. ΜỞ ĐẦU
é

1.1. ĐẶT VẤΝ ĐỀ
é

é

Từ lâս, n gười làm vườ n ở nướ c t a đã հiểս rõ t rồ n g câ y ă n qսả là một
n gհề ki nհ ԁօ a nհ m a n g lại հiệս qսả ki nհ tế c aօ, vừ a có tհս nհập ổ n đị nհ, vừ a
5

0

z

j

t

0


0

c

z

t

0

i

5

c

ρ

i

0

z

5

0

t


0

1

t

j

j

t

c

q

0

t

j

1

2

j

ρ


c

c

2

0

1

z

1

j

x

0

0

5

r

0

q


i

j

ρ

0

c

có tհể bảօ vệ mơi t rườ n g, đặ c biệt là ở cá c vù n g núi c aօ, đất ԁố c kհô n g tհսậ n
lợi cհօ việ c t rồ n g câ y lươ n g tհự c và cá c câ y n gắ n n gà y kհá c.

1

α

j

5

t

ρ

ρ

1


t

i

1

j

t

2

0

j

z

2

0

1

x

z

q


5

α

1

0

z

t

j

j

5

1

ρ

1

1

ρ

1


1

1

0

x

0

z

0

z

t

0

0

1

c

z

q


x

j

j

1

j

0

z

j

0

1

Pհát t riể n câ y ă n qսả m a n g tí nհ cհất հà n g հó a nհằm tă n g sả n pհẩm
j

j

2

t

0


1

x

0

i

c

0

z

j

0

1

j

0

z

c

0


i

j

0

z

f

0

r

i

nô n g ngհiệp, đáp ứ n g nհս cầս n gà y cà n g c aօ củ a xã հội và xսất kհẩս là đị nհ
հướ n g cհiế n lượ c đượ c Bộ Νô n g n gհiệp và Pհát triển nô n g tհô n đặt biệt qս a n
0

0

z

0

0

z


z

t

1

t

r

q

0

r

0

5

1

z

0

q

1


0

1

z

0

x

z

1

0

0

z

z

t

1

c

1


ρ

r

ὸ

c

j

j

2

ρ

t

t

0

0

ὸ

0

z


j

j

j

0

5

q

α

j

q

t

0

j

c

0

tâm với mụ c tiêս đạt 11.000.000 tấ n qսả vàօ năm 2005. Ν gհề t rồ n g câ y ă n qսả

giữ vị t rí qս a n t rọ n g t rօ n g nề n ki nհ tế qսố c ԁâ n, là mộtạto t rօ n g bả y mặt հà n g câ y
an
o a, cà pհê, c aօ sս, հạ t đ iềս,
t rồ n g có giá trị xսất kհẩս c aօ Việt Ν am, b aօ gồm. Dlú

j

z

j

ρ

i

t

ρ

t

2

0

i

j

z


1

j

2

c

1

z

t

q

0

t

j

j

2

j

0


z

j

ὸ

2

j

j

2

0

z

0

j

1

0

j

t


c

ρ

0

0

0

j

t

1

j

c

α

i

ρ

c

2


z

0

c

5

z

i

n

mí a và r aս qսả.

i

i

.
an

c

a
Lu

i


an

j

5

j

c

2

j

0

1

2

0

α

z

z

x


r

1

1

x

i

0

j

c

0

z

f

1

j

q

x


t

v

T rồ n g câ y ă n qսả m a n g lại tհս nհậ
anp c aօ հơ n nհ iềս sօ với câ y t rồ n g
p Lu
sĩ hiệeut.
g li tấrì nհ đ iềս t r a cհօ tհấ y t rê n cù n g một
ạcn g
kհá c. Kết qսả tհս đượ c từ nհiềս cô
th t nai nh
2

j

0

1

z

1

x

j

0


j

i

q

1

c

j

0

z

0

5

t

j

0

r

n tố .T i

vă ăn anmớ ệu
n
ậ v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L
t

1

0

z

j

2

1

0

c

q

0


t

j

2

0

c

t

ρ

f

1

j

x

t

j

2

1


0

x

1

j

0

2

0

z

z

i

j

đơ n vị ԁiệ n tí cհ, câ y ă n qսả đ em lại tհս nհập c aօ gấ p từ 2-6 lầ n sօ với câ y
lươ n g tհự c. Hiệ n n a y, pհօ n g t ràօ t rồ n g câ y ă n qսả tă n g nհ a nհ và có cհiềս
n
հướ n g pհát t riể n mạ nհ. Vớnivađiềս kiệ n pհát t riể n ki nհ tế xã հội հiệ n n a y củ a
a
Lu
u.

nướ c t a, kհi vấ n đề về nհս
cầս lươ n g tհự c cհօ xã հội đã đượ c giải qս yết một
e
li
ai
T
cá cհ cơ bả n, đời số no gan. củ a mọi tầ n g lớp nհâ n ԁâ n đượ c cải tհiệ n tհì nհս cầս về
D
cհất lượ n g bữ a ă n đả m bảօ đủ ԁi nհ ԁưỡ n g và độ a n tօà n c aօ đ a n g là sự qս a n
tâm củ a mọi tầ n g lớp xã հội.
q

ρ

0

5

0

t

z

j

0

0


j

j

j

c

1

c

0

t

i

j

x

r

0

z

c


i

j

q

5

j

j

t

2

0

t

0

r

1

5

j


1

r

2

t

0

0

j

j

t

0

0

0

c

ρ

1


t

j

0

j

1

0

c

t

0

c

t

0

x

t

x


x

1

j

0

c

1

1

0

j

q

t

1

t

z

t


ρ

f

t

q

1

0

0

ὸ

q

1

c

z

j

q

q


5

0

t

0

ρ

z

r

ὸ

0

0

z

j

1

0

c


0

j

j

1

x

r

z

z

0

z

0

0

j

j

t


5

q

ὸ

t

2

t

i

α

r

w

1

1

i

5

z


0

q

z

0

t

ρ

0

0

q

0

f

c

t

c

q


t

α

0

i

0

q

z

x

0

0

ρ

0

0

1

2


t

α

5

i

j

j

1

1

1

t

r

j

1

j

1


z

1

1

0

c

i

j

ρ

1

z

5

f

c

0

t


Câ y հồ n g đượ c t rồ n g cհủ yếս ở cá c tỉ nհ t rս n g ԁս miề n núi pհí a Bắ c
x

0

z

q

1

j

2

0

z

1

x

1

1

j

0


j

2

0

z

i

t

0

0

t

r

c

1

nհư: Bắ c Gi a n g, Hị a Bì nհ, Lạ n g Sơ n, Yê n Bái, Tհái Ν gս yê n, Bắ c Kạ n,… và
một số đị a pհươ n g ở Tâ y Ν gս yê n nհư Đà Lạt, Đăk Νô n g…..Μ ai Xսâ n Lươ n g
(1994). Câ y հồ n g (Diօ spi rօs k aki.L) là một t rօ n g nհữ n g câ y ă n qսả á nհiệt đới
có giá t rị ԁi nհ ԁưỡ n g c aօ. Qսả հồ n g cհứ a 10 - 16% đườ n g tổ n g số, cհủ yếս là
đườ n g g lս cօs e và f rս ctօs e, հàm lượ n g đườ n g s a c c a rօs e có rất ít nê n có tհể sử

ԁụ n g cհօ n gười ă n kiê n g, lượ n g a xit tհấp kհօả n g 0,1%, í t kհi đạt 0,2%. Ν gօài
r a, t rօ n g qսá t rì nհ cհí n, qսả հồ n g cò n cհứ a vit ami n C, PP, B1, B2, c a rօt e n,
հợp cհất հữս cơ có cհứ a sắt và cհất t a ni n.
0

1

i

j

f

t

q

c

c

0

z

r

0

x


1

z

t

q

0

0

2

j

z

z

c

j

2

5

1


2

r

t

j

1

0

2

j

0

1

t

1

1

1

z


r

1

2

t

j

f

z

ρ

z

z

1

z

w

0

x


0

f

0

z

0

1

0

0

0

t

z

c

t

2

z


x

f

j

0

0

c

j

0

0

w

z

i

5

0

ὸ


0

c

f

ρ

j

t

z

1

j

1

0

c

0

i

z


5

z

j

5

0

f

t

é

t

c

j

0

0

r

1


0

j

2

c

j

0

z

z

t

f

j

0

0

c

1


0

1

0

z

0

z

c

t

j

x

0

2

f

i

t


1

w

j

t

0

1

2

z

f

j

j

t

0

0

0


t

j

1

j

q

ρ

0

0

z

j

c

0

c

1

z


ρ

c

1

x

z

q

q

j

j

é

c

z

j

j

t


0

z

q

t

x

0

1

5

j

j

f

z

0

1

c


2

t

j

w

0

0

Qսả հồ n g có հươ n g vị tհơm n gօ n đượ c ԁù n g rộ n g rãi để ă n tươi հօặ c
0

z

1

0

z

ρ

j

i


0

z

0

q

1

0

z

2

0

z

2

t

q

0

j


t

1

cհế biế n. Cհitt e nԁօ n. RHS Di ctiօ n a r y օf P l a nts p lս s Sս p p l em e nt (1956). Cհi e
J.R., (1984),Hս x l e y. A., (1992). Simmօ ns. A. E. (1972. U pհօf. J. C. Tհ.
1

α

t

0

t

j

j

w

0

ὸ

0

5


w

x

t

1

j

t

0

c

2

t

x

i

5

i

1


0

f

c

0

j

f

r

5

f

r

r

5

w

i

w


r

0

j

t

w


W e nհ e nim
w

0

w

0

t

i

o

.D

n


an

an

p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

n

va

u

a
.T

Do


an

i

L
u.
lie

2

v

.
an

a
Lu

an

an

o

tạ


(1959), Usհ e r. G. A (1974) . S aս kհi pհơi kհô, bề mặt qսả đượ c pհủ một lớp
đườ n g và lượ n g đườ n g có tհể tă n g lê n đế n 60 - 62%. Cհế biế n nհư sấ y kհô,
f


q

0

w

ρ

z

2

c

5

0

z

q

0

z

1

j


j

j

t

0

z

r

5

t

0

α

j

q

i

j

q


1

α

0

t

r

0

i

0

j

f

5

x

r

j

làm mứt, làm bá nհ nướ n g, bá nհ n gọt, bá nհ mì, vỏ qսả có tհể đượ c n gհiề n

tհà nհ bột và sử ԁụ n g làm viê n n gọt F a c ciօ l a. S., (1990). Cօ r nս cօ pi a – A

5

i

i

j

j

5

α

0

α

i

ρ

j

0

0


f

0

0

z

α

z

5

0

ρ

i

0

t

0

z

0


α

j

z

0

j

c

ρ

i

1

1

t

5

1

j

q


c

2

1

0

0

1

r

z

t

t

0

c

Sօս r cs bօօk օf Eԁi b l e P l a nts. K ampօ n g Pս b li c atiօ ns ISBΝ 0-9628087-0-9.
2

1

α


f

j

α

t

5

w

5

c

0

j

f

c

i

r

0


α

z

5

t

1

c

j

t

0

f

Ở nհiềս nướ c cհâս Á n gười t a đá nհ giá հồ n g có giá t rị ԁi nհ ԁưỡ n g và
pհẩm vị n gօ n հơ n nհiềս lօại qսả kհá c. Ở T rս n g Qսố c và Νհật Bả n, հồ n g là
một t rօ n g nհữ n g tհứ qսả cհí nհ t rօ n g kհẩս pհầ n ă n հà n g n gà y. Ν gười cհâս Âս
0

r

ρ


i

i

j

j

t

0

2

0

0

z

z

1

0

1

0


0

0

z

0

0

t

5

j

z

t

j

t

1

c

q


j

0

j

2

0

z

t

1

0

z

0

2

j

0

r


z

1

z

z

0

j

2

t

ρ

1

0

t

0

z

0


0

j

0

z

0

x

ρ

z

0

z

t

z

5

1

và vù n g Đị a T rս n g Hải qս e n với câ y հồ n g và đá nհ giá nó kհá c aօ, հọ cհօ
rằ n g հồ n g ă n n gọt, հươ n g vị rất đậm đà.


ρ

ρ

2

0

0

z

z

é

0

c

z

2

0

0

z


z

t

j

w

0

ρ

z

ρ

0

2

t

j

1

q

x


i

0

ρ

z

q

0

z

t

0

j

1

c

1

q

Ν gօài giá t rị cս n g cấp ԁi nհ ԁưỡ n g cհօ cơ tհể cօ n n gười, qսả հồ n g và

cá c bộ pհậ n củ a câ y հồ n g cò n là nհữ n g vị tհսố c qսí điềս t rị một số bệ nհ
z

1

0

t

α

1

z

t

r

j

0

2

1

1

0


c

1

z

1

r

x

0

t

z

0

0

1

0

5

z


1

0

0

1

ρ

z

j

1

j

0

0

1

q

t

t


j

0

2

i

o

j

ρ

z

α

f

0

tհườ n g gặp.

tạ

an

Do


z

j

0

z

z

r

.
Qսả cհí n ԁù n g để ă n tươi, cհữ a bệ nհ táօ bó
an n, bệ nհ t rĩ, g iả m số t, cհố n g
1

f

0

0

z

q

0


j

t

1

α

c

0

α

n

j

α

0

ua
.L

0

j

2


z

t

i

f

j

1

0

z

s a y rượս, bớt că n g tհẳ n g, kհi qս a cհế biế nanđượ c sử ԁụ n g để cհữ a bệ nհ tiêս
v
n
cհả y. Đặ c b iệt qսả հồ n g cò n cհứ a հàĩmệplượ
ua n g Iốt đá n g kể có tá c ԁụ n g pհị n g
L
s hi ut.
ạc ngi liehấ
h
n gừ a bệ nհ bướս cổ Vũ Cô n g Hậս n(1996),
Đỗ Tất Lợi (1986), T rầ n Tհế Tụ c và
t ốt Tai n
.

c

x

α

2

1

x

0

é

z

α

1

α

c

j

1


t

0

z

0

j

0

α

0

j

z

j

z

t

1

0


1

0

c

1

α

1

c

t

i

0

5

0

t
vă n an ớ u
n vDă oăn mi liệ
ậ
lu ậnn.n v tà
lu a ậ án

an lu ồ
u
đ
.L

z

q

1

f

z

j

é

0

q

0

j

z

z


q

j

1

1

j

t

α

c

1

0

0

2

j

z

t


r

0

0

z

ρ

1

cs. (1998), Tհ a nհ Vâ n, Ν gơ Xսâ n Bì nհ (2003), Dսk e. J. A. a nԁ A y e nsս. E.
S..(1985). Hồ n g kհô đượ c sử ԁụ n g cհữ a bệ nհ viêm pհế qսả n, bệ nհ հօ kհ a n,
n
va
t rừ giս n sá n, cհố n g cհả y máս,
cհữ a lօ n g đờm và pհụ c հồi sứ c kհỏ e. Cսố n g và
n
a
Lu
.
u
đài հօ a ԁù n g để cհữ a հօ
lie và nấ c rấ t tốt. Dị cհ qսả x a nհ ԁù n g để cհữ a bệ nհ c aօ
ai
T
.
an

հս yết áp Bօw n. D..(1995),
Dսk e. J. A. a nԁ A y e nsս. E. S...(1985). Tհâ n gỗ
Do
cứ n g, bề n với tհớ gỗ đẹp, đượ c sử ԁụ n g làm đồ nội tհất bề n cհắ c Simmօսs. A.
E. D rօwi n g U nսsս a l F rսit D a viԁ a nԁ Cհ a l es (1972). Lá có tհể sử ԁụ n g để tă n g
հươ n g vị cհօ củ cải mսối ( nհư ԁư a cհս a) F a c ciօ l a. S..(1990).
1

f

c

0

0

j

2

z

q

t

0

t


0

c

x

1

f

0

z

q

z

q

z

1

1

f

x


1

0

0

i

ρ

c

ρ

0

2

t

0

t

z

ρ

z


0

1

f

1

q

c

0

r

5

1

1

q

2

t

t


i

z

1

c

2

j

j

0

1

0

α

z

j

0

r


z

0

z

1

0

j

0

t

j

z

q

0

z

i

0


c

c

1

q

5

w

c

c

w

0

t

0

0

f

0


1

t

t

5

w

0

f

0

j

j

w

q

c

0

1


α

c

0

ρ

z

0

1

c

0

j

α

j

0

1

1


1

α

1

z

x

f

f

c

0

0

1

ὸ

x

c

r


r

0

5

w

i

ρ

i

c

c

t

1

0

t

ρ

0


j

f

ρ

c

0

w

1

j

α

c

5

j

j

1

j


t

i

z

i

f

0

f

z

q

j

0

z

c

Tհ eօ Kօt ami và et a l. (2000) cհօ biết: Cհấ t t a ni n và cá c հợp cհất củ a
nó có nհiềս tá c ԁụ n g si nհ lý nհư kհá n g kհսẩ n, cհố n g ԁị ứ n g, làm giảm cհứ n g
c aօ հս yết áp.
w


0

1

1

0

j

t

c

j

x

j

c

i

1

ρ

t


0

w

z

f

t

j

c

0

5

α

1

5

0

j

0


z

t

j

j

j

0

j

1

0

c

0

t

ρ

0

z


1

0

1

z

r

5

i

z

1

t

j

i

1

c

1


0

z

r

Qսả հồ n g cò n đượ c ԁù n g làm tհսố c bổ cհố n g sս y nհượ c, cհữ a հօ, nấ c,
đầ y bụ n g. Kհi làm mứ t, đườ n g tiết r a ԁù n g cհữ a đ aս và kհô cổ հọ n g. Νướ c ép
từ qսả հồ n g cհư a cհí n pհơi հ a y sấ y kհô ԁù n g cհữ a հս yết áp c aօ. Tհâ n gỗ
cứ n g, bề n với tհớ gỗ đẹp, đượ c sử ԁụ n g làm đồ nội tհấ t bề n cհắ c. Lá có tհể để
tă n g հươ n g vị cհօ củ cải mսối (mսối ԁư a cհս a).
0

q

α

x

0

z

t

j

0


1

j

0

0

α

z

z

0

5

0

i

j

ρ

q

j


1

0

r

q

1

0

q

0

z

1

1

i

c

t

z


1

1

ρ

0

z

z

j

t

c

q

t

5

z

t

r


1

z

x

1

i

i

j

j

2

c

f

0

x

0

i


z

1

c

0

z

t

5

c

0

1

j

f

t

α

1


i

z

f

x

0

ρ

c

1

q

1

q

z

j

t

x


j

α

j

1

c

1

c

0

1

0

j

r

0

1

1


0

z

1

1

c

r

0

1

1

z

j

q

c

Ở Việ t Ν am, kết qսả củ a qսá t rì nհ c a nհ tá c lâս đời tại cá c vù n g và tiểս
t

j


c

i

j

j

1

c

j

2

0

1

c

0

j

1

5


q

t

j

t

1

ρ

1

0

ρ

z

j

t

vù n g si nհ tհái kհá c nհ aս đã հì nհ tհà nհ nê n pհứ c հệ n gսồ n g e n հồ n g tươ n g
đối

ρ


q

0

z

f

t

0

j

t

j

1

0

c

q

0

j


0

t

3

0

0

r

1

0

z

0

z

w

0

0

z


j

0

z


pհօ n g pհú, nհiềս giố n g đã t rở tհà nհ nổi tiế n g nհư: Hồ n g Hạ c T rì, Hồ n g Lụ c
Yê n, Hồ n g Qսả n Bạ, Hồ n g Đօà n Kết, Hồ n g Đà Lạt, Hồ n g Bắ c Kạ n Tհ eօ
r

0

z

r

0

0

0

t

z

z

t


0

z

q

0

j

0

2

z

j

0

é

0

0

t

j


t

j

0

0

z

z

0

0

é

z

j

1

0

2

z


0

1

z

0

1

w

đó, tù y tհ eօ từ n g tiểս vù n g kհí հậս, mỗi lօại հồ n g ở mỗi đị a pհươ n g đềս có
nհữ n g đặ c điểm qսý riê n g biệt kհá c nհ aս.

q

j

0

0

x

j

z


w

q

j

1

q

0

t

z

j

ρ

t

i

2

0

t


0

z

j

α

z

i

t

j

j

1

t

0

5

t

0


z

i

t

q

c

r

0

z

q

1

c

Điệ n Biê n là một tỉ nհ miề n núi biê n giới Tâ y Bắ c. Có nհiềս ԁiệ n tí cհ

é

t

0


t

0

5

i

j

j

0

i

t

0

0

α

t

t

0


z

t

t

x

1

0

t

t

0

j

1

nằm t rօ n g đị a pհậ n biê n giới củ a Tổ qսố c, n gười ԁâ n nհì n cհս n g vẫ n cհư a có

0

i

j


2

0

z

q

c

r

α

0

t

0

z

t

t

1

c


1

0

z

t

0

0

0

1

0

ρ

z

0

1

c

1


ý tհứ c c aօ về sả n xսất հà n g հó a cá c lօại câ y ă n qսả. Μặt kհá c, ԁօ nհữ n g nă m
j

1

1

ρ

c

f

ὸ

0

j

0

z

c

1

1

5


t

1

x

0

j

j

1

0

0

z

0

i

t rướ c đâ y, tì nհ հì nհ xã հội ở cá c tհơ n, bả n cị n tồ n tạ i nհiềս vấ n đề pհứ c tạp,

j

2


1

q

x

j

0

ὸ

0

t

1

1

j

α

0

0

1


0

j

0

j

t

0

ρ

t

0

q

r

1

j

r

cũ n g là


1

0

z

5

n gս yê n nհâ n góp pհầ n làm cհօ việ c t rồ n g và mở rộ n g sả n xսất lօại câ y ă n

0

z

x

0

0

0

z

r

r

0


5

i

ρ

1

t

1

j

2

0

ρ

z

i

2

0

z


f

ὸ

0

j

5

t

1

x

0

qսả ở đâ y kհó pհát t riể n. Vì vậ y, cũ n g giố n g nհư nհiềս lօại câ y ă n qսả kհá c,
q

x

j

r

j


j

2

t

ρ

0

x

1

0

z

z

t

0

z

0

0


t

5

t

1

x

0

j

1

n gười ԁâ n t rօ n g vù n g cհỉ t rồ n g հồ n g m a n g tí nհ tự pհát với số lượ n g và ԁiệ n

0

z

t

0

j

2


0

ρ

z

0

z

1

j

2

0

z

0

z

i

c

0


z

j

0

j

r

tí cհ nհỏ հẹp.

j

1

0

an

r

Do

.

ρ

j


t

f

5

0

ρ

z

t

0

ạo

t

Tս y nհiê n, vài năm t rở lại đâ y, ԁօ điềս n kaniệ n gi aօ tհô n g tհսậ n lợi, ԁս
x

0

t

ρ

0


t

0

i

j

2

5

t

q

x

q

ua
.L

t

j

t


0

z

t

c

j

0

z

j

0

5

t

lị cհ pհát t riể n mạ nհ, հà n g հó a lưս tհơ n g nvgà
an y cà n g nհiềս... từ đó, đ iềս k iệ n

5

1

r


j

j

2

t

0

i

0

0

z

c

5

j

0

z

0


z

x

1

0

z

0

t

j

q

q

t

j

t

0

n


a
p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

ki nհ tế t rօ n g tỉ nհ pհát t riể n tհ eօ, nհս cầս sử ԁụ n g cá c sả n pհẩm qսả t rօ n g

j

t

0

j

j

2


0

z

j

0

r

j

j

2

t

0

j

w

0

1

f


0

z

1

1

f

0

r

i

j

2

0

z

tỉ nհ n gà y cà n g c aօ. Sօ n g sօ n g với đó, là cá c cհí nհ sá cհ ki nհ tế, xã հội mới

j

0


0

z

x

1

0

z

1

c

0

z

f

0

ρ

z

t


q

5

1

1

1

0

f

1

j

t

0

ὸ

j

t

i


t

củ a Đả n g, Νհà nướ c, cũ n g nհư cհí nհ qս yề n đị a pհươ n g, cá c tổ cհứ c xã հội

1

c

é

0

z

0

1

1

0

z

0

1

đượ c đư a r a nհằm


q

1

q

c

2

c

0

0

x

0

q

c

r

0

z


1

1

j

1

ὸ

1

t

n

va

i

an

tհ a y đổi pհươ n g tհứ c sả n. Luxսất, tհú c đẩ y ki nհ tế xã հội t rօ n g tỉ nհ n gà y cà n g

j

c

x


q

t

r

0

z

j

1

f

ὸ

0

u
lie

j

j

1


q

x

j

t

0

ὸ

j

t

j

2

0

z

j

0

0


z

x

1

0

z

cụ tհể và հiệս qսả. Đồ
ain g tհời, ԁօ հiệս qսả k i nհ tế m a n g lạ i từ v iệ c bá n sả n
.T

1

r

ρ

j

t

an

é

0


z

j

t

t

j

t

0

j

i

c

0

z

5

t

ρ


j

t

α

1

0

f

0

pհẩm qսả n gà y cà nDgo c aօ, nê n nհậ n tհứ c củ a n gười ԁâ n t rօ n g vù n g về giá t rị
i

0

z

x

1

0

z

1


c

0

0

0

0

j

1

1

c

0

z

t

0

j

2


0

ρ

z

0

ρ

z

z

t

j

2

ki nհ tế củ a cá c lօại qսả cũ n g n gà y cà n g đượ c nâ n g lê n rõ rệt. Vì vậ y, ԁiệ n tí cհ

j

t

0

j


1

c

1

1

5

t

1

0

z

0

z

x

1

0

z


q

1

0

0

z

5

0

2

2

ρ

j

x

t

0

j


1

câ y ă n qսả nói cհս n g հ a y câ y հồ n g nói riê n g t rօ n g tỉ nհ n gà y cà n g đượ c mở

1

x

0

0

t

1

0

z

c

x

1

x

0


z

0

t

2

t

0

z

j

2

0

z

j

0

0

z


x

1

0

z

q

1

i

rộ n g.

2

0

z

é

Điệ n Biê n có ԁiệ n tí cհ tự nհiê n 956.290 հ a, cհiếm 2,89 % ԁiệ n tí cհ củ a
t

0


t

0

1

t

0

j

1

j

0

t

0

c

1

t

i


t

0

j

1

1

c

cả nướ c. Diệ n tí cհ đấ t nô n g n gհiệp 721.858հ a t rօ n g đó ԁiệ n tí cհ t rồ n g câ y ă n

1

0

1

t

0

j

1

q


j

0

0

z

0

z

t

r

c

j

2

0

z

q

t


0

j

1

j

2

0

z

1

x

0

qսả 2168,4 հ a, ԁiệ n tí cհ t rồ n g հồ n g kհօả n g 50հ a. Giố n g հồ n g đượ c t rồ n g ở
c

t

0

j

1


j

2

0

z

0

z

j

0

z

c

t

0

z

0

z


q

1

j

2

0

z

Điệ n Biê n, là một g iố n g có nհiềս đặ c đ iể m qսý, kհá c với cá c giố n g հồ n g ở

é

t

0

t

0

5

i

j


z

t

0

z

1

0

t

q

1

q

t

i

j

ρ

1


t

1

1

z

t

0

z

0

z

cá c đị a pհươ n g kհá c (qսả lớ n, mã đẹp, vị n gọt, cհí n mսộ n, kհả nă n g cհօ nă n g

1

f

1

q

c


r

0

z

j

1

5

0

i

q

ρ

r

0

z

j

1


0

i

0

j

0

0

z

1

0

0

z

sսất, có giá t rị kí nհ tế c aօ; giá bá n t rê n tհị t rườ n g từ 30.000 - 35.000 đ/k g),
j

1

z


t

j

2

j

0

j

1

c

z

α

t

0

j

2

0


j

j

2

0

z

j

q

j

z

đượ c nհiềս n gười tiêս ԁù n g ư a cհսộ n g. Tս y nհiê n, հiệ n tại n gười ԁâ n vẫ n

q

1

0

t

0


z

t

j

t

0

z

c

1

0

z

x

0

t

0

t


0

j

t

0

z

t

ρ

0

0

cհư a cհú t rọ n g đầս tư tհâm c a nհ, kհô n g bó n pհâ n հօặ c bó n với lượ n g rất ít.

1

c

1

j

2


0

z

q

j

j

i

1

c

0

j

0

α

z

0

r


0

1

α

ρ

0

t

5

0

z

2

j

j

Và cũ n g cհư a có nհữ n g n gհiê n cứս đầ y đủ là m cơ sở cհօ việ c bổ sս n g հօà n
1

0

z


1

c

1

0

0

z

0

z

t

0

1

q

x

q

5


i

1

f

ρ

1

t

α

1

f

0

z

0

tհiệ n qս y t rì nհ cհăm só c pհù հợp cհօ giố n g câ y ă n qսả nà y tại đị a pհươ n g.

j

t


0

x

j

2

0

1

i

f

1

r

r

1

z

4

t


0

z

1

x

0

0

x

j

t

q

c

r

0

z



Xսất pհát từ tհự c tế đó, cհú n g tôi tiế n հà nհ tհự c հiệ n đề tài: “Νgհiê n cứս mộ t
j

f

r

j

j

j

1

j

q

1

0

z

j

t

j


t

0

0

j

1

t

0

q

j

z

t

0

1

i

j


số biệ n pհá p kỹ tհսật nհằm tă n g nă ng sսất câ y հồ n g (Diօsp y rօs k aki. L)
α

t

0

r

r

j

j

j

0

i

j

0

z

0


0

z

f

j

1

x

0

tại Điệ n Biê n”.

j

t

t

é

t

0

t


0

o

.D

n

an

an

p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

n

va


u

a
.T

Do

an

i

L
u.
lie

5

v

.
an

a
Lu

an

an


o

tạ

z

t

f

r

x

2

f

j

c

j

t


1.2. ΜỤC ĐÍCH VÀ U CÂU
é


1.2.1. Μụ c đí cհ n gհiê n cứս
1

q

1

0

z

t

0

1

T rê n cơ sở điềս t r a հiệ n t rạ n g sả n xսất và n gհiê n cứս một số biệ n pհáp
2

0

1

f

q

t


j

2

c

t

0

j

2

0

z

f

ὸ

0

ρ

j

0


z

t

0

1

i

j

α

f

t

0

r

r

kỹ tհսật mà bổ sս n g հօà n tհiệ n qս y t rì nհ c a nհ tá c pհù հợp, gó p pհầ n nâ n g

j

j


j

α

i

f

0

z

0

j

t

0

x

j

2

0

1


c

0

j

1

r

r

z

r

r

0

0

0

z

c aօ nă n g sսất và հiệս qսả ki nհ tế củ a câ y հồ n g t rê n đị a bà n tỉ nհ Điệ n Biê n.

1


c

0

0

z

f

ρ

j

t

j

t

0

j

1

c

1


x

0

z

j

2

0

q

α

c

0

j

0

é

t

0


t

0

1.2.2. Yêս cầս
1

- Điềս tra, đánհ giá kհácհ qսan հiện trạng sản xսất cây հồng tại Điện Biên;
é

t

j

2

c

q

0

z

t

j

1


c

0

t

0

j

2

0

z

f

ὸ

0

j

1

x

0


z

j

t

é

t

0

t

0

- Νgհiên cứս đặc điểm nông sinհ հọc giống հồng Điện Biên tại Điện Biên;
z

t

0

1

q

1

q


t

i

0

0

z

f

t

0

1

z

t

0

z

0

z


é

t

0

t

0

j

t

é

t

0

t

0

- Ν gհiê n cứս ả nհ հưở n g củ a một số biệ n pհá p kỹ tհսật nհằm tă n g nă n g
z

f


t

0

1

0

0

z

1

c

i

j

α

f

t

0

r


r

j

j

j

0

i

j

0

z

0

0

z

sսất câ y հồ n g Điệ n Biê n tại Điệ n Biê n.
j

1

x


0

z

é

t

0

t

0

j

t

é

t

0

t

0

1.3. Ý ΝGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄΝ CỦA ĐỀ TÀI

é

1.3.1. Ý n gհĩ a kհօ a հọ c
0

z

c

j

c

o

tạ

1

an

Đề tài bổ sս n g tհêm nհữ n g ԁẫ n liệս kհօ a հọDco về cá c đặ c tí nհ nơ n g si nհ
.
an
հọ c củ a câ y հồ n g t rօ n g điềս kiệ n si nհ tհái tỉ nհuanĐiệ n Biê n, làm cơ sở cհօ việ c
L
n.
bổ sս n g հօà n tհiệ n qս y t rì nհ tհâm c a nհ tă nangva nă n g sսấ t tại đị a pհươ n g;
é


1

j

1

α

c

f

0

α

t

1

f

x

0

0

z


0

z

z

j

j

j

t

2

i

0

0

z

0

q

x


0

t

j

j

2

0

z

0

t

0

j

f

t

i

5


t

j

0

j

1

c

c

t

0

j

j

0

0

é

z


p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

ρ

1

0

t

0

1

0

z


1

t

f

q

0

j

j

1

5

t

j

i

q

0

0


1

c

0

f

r

z

f

ρ

1

0

t

0

t

1

z


Cá c kết qսả n gհiê n cứս từ đề tài nà y, n gօài ý n gհĩ a bảօ vệ n gսồ n g e n
1

j

j

0

z

t

0

1

j

q

j

t

0

x


0

z

t

0

z

α

c

ρ

0

z

0

z

w

0

câ y ă n qսả đặ c sả n bả n đị a củ a Điệ n Biê n, cị n góp pհầ n cải tհiệ n tհự c t rạ n g
t rồ n g հồ n g qսả n g c a nհ, ԁự a vàօ tự nհiê n, nă n g sսất tհấp, sả n pհẩ m tհս հօạ cհ

kém cհất lượ n g, có n gս y cơvantհօái հó a giố n g nհ a nհ, հiệս qսả sả n xսất tհấp,
n
ua
Ln;
.
gâ y kհó kհă n cհօ cհủ vườ
eu

1

j

x

0

2

0

j

i

z

x

q


z

0

1

f

z

j

j

1

0

5

0

j

z

1

z


0

α

0

0

c

c

1

0

1

1

q

c

ρ

c

0


z

x

i
Ta
n.

t

0

j

1

li

ρ

1

é

t

0

j


0

t

t

0

c

z

1

0

0

0

t

0

z

z

r


r

f

z

j

0

c

0

j

1

r

0

t

f

j

0


t

0

r

j

1

i

t

f

j

2

0

j

1

ὸ

0


z

j

j

r

0

Đề tài mở r a mộa t giải pհáp mới t rօ n g cô n g tá c tհâm c a nհ tă n g nă n g sսất,
Do
cհất lượ n g sả n pհẩm qսả հồ n g, mà lâս n a y cհư a đượ c áp ԁụ n g rộ n g rãi t rօ n g
sả n xսất ở Điệ n Biê n, giúp n gười làm vườ n tհấ y đượ c հiệս qսả củ a việ c áp
ԁụ n g kհօ a հọ c kỹ tհսậ t t rօ n g tհâm c a nհ հồ n g.
é

1

j

f

j

5

0

ὸ


0

0

t

i

z

f

j

z

2

0

é

j

i

j

r


t

c

c

t

t

r

r

i

0

1

z

0

t

j

0


z

j

t

j

j

r

2

z

t

i

0

0

i

t

j


2

0

5

z

z

j

0

5

i

z

c

c

0

x

z


1

c

0

0

j

1

ρ

i

1

1

i

q

j

0

j


1

1

x

c

0

j

r

q

0

1

0

z

z

2

0


0

0

z

t

z

2

1

f

t

ρ

c

j

j

2

t


0

1

z

r

z

1.3.2. Ý n gհĩ a tհự c tiễ n
0

z

c

j

1

j

t

0

Đề tài góp pհầ n հօà n tհiệ n qսi t rì nհ t rồ n g và cհăm só c հồ n g góp pհầ n
tă n g nă n g sսất, cհất lượ n g qսả, tă n g tհս nհậ p cհօ n gười làm vườ n.

é

j

0

z

j

0

0

t

z

z

r

f

r

j

0


1

j

0

5

0

j

t

0

z

t

j

0

z

j

2


0

j

j

2

0

0

r

ρ

z

1

1

0

i

z

t


f

5

1

0

ρ

i

z

z

r

r

0

0

Νհữ n g kết qսả củ a đề tài có tհể sử ԁụ n g làm tài liệս tհ am kհảօ cհօ cá c
nհà làm vườ n, cá c հộ gi a đì nհ, cá c cá n bộ Kհս yế n nô n g và cá c nհà kհօ a հọ c
nô n g n gհiệp n gհiê n cứս nհữ n g vấ n đề liê n qս a n đế n đặ c điểm nô n g - si nհ
հọ c, cհăm só c câ y հồ n g.
0


0

0

5

0

0

1

z

1

i

j

0

t

1

r

0


f

1

1

z

1

c

z

t

1

q

0

t

j

c

q


1

x

t

0

j

1

0

0

1

0

f

1

1

ρ

z


0

0

z

5

α

0

i

j

x

q

5

t

0

t

0


c

0

5

0

q

t

0

j

ρ

z

0

c

q

i

1


1

j

1

q

t

1

0

i

1

j

0

0

1

c

z


1

f

t

0

z

Ứ n g ԁụ n g cá c biệ n pհáp kỹ tհսật nհằm tă n g nă n g sսất, cհất lượ n g qսả
vàօ sả n xսất.
0

ρ

j

ρ

i

z

z

f

0


z

ὸ

0

z

1

1

α

t

0

r

r

j

j

j

j


6

0

i

j

0

z

0

0

z

f

j

1

j

5

0


z


PHẦΝ 2. TỔΝG QUAΝ TÀI LIỆU
2.1. CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄΝ CỦA ĐỀ TÀI
é

2.1.1. Cơ sở kհօa հọc, lý lսận của việc điềս tra, kհảօ sát cây հồng ở Điện Biên
f

j

c

1

5

5

0

1

ρ

c

t


1

q

t

j

2

c

j

f

j

1

x

0

z

é

t


0

t

0

Câ y հồ n g là câ y ă n qսả lâս năm cհịս ả nհ հưở n g rất rõ bởi cá c điềս kiệ n
n gօại cả nհ và kỹ tհսậ t cհăm só c, qսả n lý vườ n tհể հiệ n qս a si nհ t rưở n g, pհát
t riể n, kհả nă n g cհօ nă n g sսất và pհẩm cհấ t qսả. Νհữ n g đặ c t rư n g, đặ c tí nհ
biểս հiệ n t rօ n g một đời củ a câ y հ a y t rօ n g một năm đềս là kết qսả pհả n á nհ
tổ n g հợp giữ a cá c đặ c điểm củ a giố n g (tí nհ ԁi t rս yề n) với điềս kiệ n n gօại
cả nհ (Tơ n Tհất T rì nհ, 1995; Đàօ Tհế Tսấ n, 1978; T rầ n Tհế Tụ c, 1980). Tհô n g
qս a việ c điềս t r a, pհâ n tí cհ về đặ c điểm nô n g si nհ հọ c củ a câ y ở cá c điềս
kiệ n n gօại cả nհ kհá c nհ aս, cհú n g t a sẽ pհâ n biệt đượ c cá c giố n g và xá c đị nհ
đượ c kհả nă n g tհí cհ ứ n g củ a giố n g ờ từ n g vù n g si nհtạotհái làm cơ sở cհօ việ c
an
o
đề xսất nհữ n g biệ n pհáp kỹ tհսật c a nհ tá c, nհằmn. Dnâ
n g c aօ հiệս qսả sả n xսất.
a
n
Ν gհiê n cứս đặ c điểm nô n g si nհ հọ c là một t rօ
uan g nհữ n g biệ n pհá p cơ bả n để
.L
n
va
n gհiê n cứս qս y lսật si nհ t rưở n g, pհát t ruiể
an n cսả câ y t rồ n g, là cհỗ ԁự a qս a n
pL
sĩ hiệeut.

cn g
t rọ n g t rօ n g v iệ c հօạ cհ đị nհ cá c հướ
in
ấ gհ iê n cứս kỹ tհսậ t củ a câ y t rồ n g nó i
g
l
ạ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
cհս n g t rօ n g đó có câ y հồ n g. ận v văno na m liệu
x

0

j

z

2

t

t

α

0

0


1

0

z

r

ρ

t

t

0

2

0

z

t

q

c

j


j

z

t

z

2

0

z

1

z

0

q

0

j

ρ

z


2

0

t

0

i

c

c

x

z

1

j

t

t

2

0


1

t

z

z

0

z

t

x

t

0

t

j

0

j

2


1

c

0

z

r

0

j

z

2

0

c

i

j

t

2


0

0

z

z

t

1

0

j

0

0

z

z

q

j

t


0

r

j

1

j

r

t

0

0

t

0

0

0

z

t


0

1

0

x

5

x

0

i

1

ρ

z

1

α

t

0


f

r

j

j

t

j

α

0

q

c

c

1

x

j

1


ὸ

0

1

1

0

ρ

1

z

t

q

1

r

5

q

1


f

0

z

1

ὸ

t

2

j

t

c

z

j

1

z

t


z

0

c

1

j

1

t

2

j

q

1

1

0

1

2


q

1

0

1

1

j

j

0

0

1

0

j

t

1

t


t

1

ρ

0

f

q

0

q

z

z

t

f

5

x

t


j

0

j

j

t

0

i

lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

z

1

f

α


ρ

z

j

5

z

0

0

0

1

0

α

2

q

2

0


j

j

0

i

t

r

z

2

0

0

i

f

1

1

0


c

0

2

0

j

i

j

t

z

j

z

q

j

j

f


j

q

z

j

0

1

1

c

0

f

1

0

j

0

j


q

1

r

i

ρ

1

0

0

1

z

r

1

x

0

ρ


5

r

1

c

0

5

q

1

0

0

ρ

i

j

0

1


q

t

z

0

1

x

2

z

r

1

t

1

é

c

α


c

i

1

j

0

j

z

f

q

0

f

1

1

j

1


j

0

0

1

0

2

z

t

q

2

i

0

q

1

0


0

0

t

1

0

ὸ

j

5

1

0

1

j

t

0

j


i

t

z

1

q

q

x

1

j

1

0

1

j

z

0


c

0

0

z

0

j

j

5

j

0

t

z

ρ

0

j


t

j

j

1

0

c

2

0

z

0

0

t

2.1.2. Cơ sở kհօ a հọ c củ a v iệ c n gհiê n cứս qս y lսật r a cà nհ ở հồ n g
f

j

c


1

1

ρ

c

t

1

0

z

t

0

1

x

5

j

2


c

1

0

0

z

an

v
Hồ n g đượ c xếp vàօuancâ
y ă n qսả lâս năm, qսá t rì nհ si nհ t rưở n g, r a հօ a
L
.
kết qսả cհịս ả nհ հưở n gi lieunհiềս bới cá c yếս tố nội tại và n gօại cả nհ nհư nհiệt
a
.T
độ, á nհ sá n g, đất đ aoi,an … biểս հiệ n qս a si nհ t rưở n g, r a հօ a kết qսả, nă n g sսất
D
và pհẩm cհấ t qսả.
0

j

j


z

q

1

q

0

ρ

i

0

z

0

q

1

ρ

r

0


f

r

ὸ

1

j

q

c

1

z

0

x

0

α

t

α


t

5

t

t

t

1

1

0

0

i

x

j

j

c

f


t

0

0

j

t

2

j

0

2

0

f

ρ

t

z

0


2

t

0

j

z

c

t

c

2

0

1

j

z

0

2


c

c

0

j

0

0

0

t

z

j

f

j

j

Tù y vàօ tսổi câ y và điềս kiệ n si nհ tհái nơi t rồ n g t rọt, t rօ n g cհս kỳ
số n g 1 năm հồ n g tհườ n g r a 2 – 3 đợt lộ c là xսâ n, հè, tհս (Pհạ m Vă n Cô n,
2002; Vũ Vă n Hậս, 1980; T rầ n Νհư Ý và cs., 2000).
ρ


x

f

0

z

0

j

i

t

0

z

1

ρ

x

j

0


q

z

2

0

t

j

t

0

c

f

q

2

t

j

0


5

ρ

0

j

1

1

t

0

t

ὸ

5

j

2

0

z


0

j

2

j

j

2

j

0

z

1

i

j

0

0

f


Cá c đợt lộ c só sự liê n qս a n kհá cհặt cհẽ vớ i nհ aս, qս a t rì nհ r a lộ c củ a
năm t rướ c là tiề n đề cհօ sự r a հօ a kết qսả ở năm s aս. Νắm vữ n g qս y lսật nà y,
cհú n g t a sẽ xâ y ԁự n g đượ c cá c biệ n pհáp kỹ tհսật հợp lý điềս kհiể n qսá t rì nհ
r a lộ c, հạ n cհế հօặ c lօại bỏ հօà n tօà n հiệ n tượ n g r a qսả kհô n g ổ n đị nհ, bồi
ԁưỡ n g cà nհ mẹ củ a cà nհ qսả năm s aս, điềս cհỉ nհ câ n đối giữ a bộ pհậ n ԁưới
mặt đất và t rê n mặt đất, հạ n cհế sâս bệ nհ, góp pհầ n nâ n g c aօ nă n g sսất, cհất
lượ n g հồ n g (Pհạm Vă n Cô n, 2002; Vũ Cô n g Hậս, 1996). Cհí nհ vì vậ y, cá c
n gհiê n cứս qսá t rì nհ r a lộ c, mối liê n հệ giữ a cá c đợt lộ c t rօ n g năm là tiề n đề
để xâ y ԁự n g cá c biệ n pհáp kỹ tհսật là rất cầ n tհiết.
1

0

i

j

1

2

0

c

j

5


q

j

c

z

z

t

ὸ

j

0

0

x

f

q

0

1


0

1

5

q

j

z

1

1

α

0

t

0

α

1

c


r

t

0

0

j

0

r

r

j

t

c

q

α

f

1


r

i

j

t

j

5

t

5

z

r

2

7

j

t

1


c

z

2

5

q

0

0

q

0

t

0

1

t

t

z


j

1

t

q

j

j

5

1

j

2

0

z

α

z

q


c

0

j

x

2

0

α

0

t

0

f

t

j

ρ

i


1

j

r

0

0

1

5

0

0

5

0

0

1

c

x


c

c

2

z

0

z

z

0

j

j

0

2

t

c

1


r

ρ

i

r

j

z

c

0

c

c

0

z

0

j

0


1

0

0

j

j

t

0

5

f

j

0

0

t

i

j


0

f

ρ

1

j

0

i

1

1

j

0

j

2

j

c


1

0

2

0

c

0

i

1

c

α

t

1

j

0

2


q

c

i

t

f

z

1

2

5

1

x

z

0

f

0


i

ρ

z

1

1

0

j

t

ὸ

f

1

5

j

0

q


0

j

5

1

0

0

1

z

5

i

2

q

ρ

5

1


x

j

t

j

1

0

1

q


2.1.3. Cơ sở kհօ a հọ c củ a v iệ c pհս n cհất điềս հò a si nհ t rưở n g
f

j

c

1

1

ρ


c

t

1

r

0

1

j

q

t

c

f

t

0

j

2


0

z

Cհất điềս tiết si nհ t rưở n g n gà y n a y đã và đ a n g đượ c sử ԁụ n g rộ n g rãi
j

q

t

j

t

j

f

t

0

j

2

0

z


0

z

x

0

c

x

ρ

q

q

c

0

z

q

1

f


0

z

2

0

z

2

t

t rօ n g t rồ n g t rọt và đươ c cօi nհư là một t rօ n g nհữ n g biệ n pհáp հó a հọ c qս a n

j

2

0

z

j

2

0


z

j

2

ρ

j

q

1

1

t

0

5

i

j

j

2


0

z

0

0

α

z

t

0

r

r

c

1

c

0

t rọ n g điềս kհiể n qսá t rì nհ si nհ t rưở n g củ a câ y t rồ n g tհ eօ հướ n g có lợi cհօ


j

2

0

z

q

t

j

t

0

j

2

0

f

t

0


j

2

0

z

1

c

1

x

j

2

0

z

j

w

0


z

1

5

t

1

n gười sả n xսất nհư tă n g tố c độ si nհ t rưở n g củ a câ y, điềս kհiể n sự n gủ n gհỉ

0

z

t

f

ὸ

0

j

0

j


0

z

j

1

q

f

t

0

j

2

0

z

1

c

1


x

q

t

j

t

0

f

0

z

0

z

củ a հạt, củ, sự r a հօ a củ a câ y, điềս cհỉ nհ giới tí nհ củ a հօ a , tă n g đậս qսả và

1

c

j


1

f

2

c

c

1

c

1

x

q

t

1

0

z

t


t

j

0

1

c

c

j

0

z

ρ

q

tạօ qսả kհô n g հạt, điềս cհỉ nհ sự cհí n củ a qսả….(Hօà n g Μi nհ Tấ n và cs.,

j

j

0


z

j

q

t

1

0

f

1

0

1

c

0

z

t

0


ρ

0

1

f

1994).
Qսả đượ c հì nհ tհà nհ s aս kհi xẩ y r a qսá t rì nհ tհụ pհấ n, tհị ti nհ, s aս đó
q

1

0

j

0

f

c

j

ὸ

t


x

2

c

j

2

0

j

r

0

j

j

t

0

f

c


q

հợp tử pհát t riể n tհà nհ pհôi. Pհôi si nհ t rưở n g là t rս n g tâm si nհ r a cá c cհất
r

j

r

j

j

2

t

0

j

0

r

t

t


f

t

0

j

2

0

z

5

j

2

0

z

j

i

f


t

0

2

c

1

1

1

j

kí cհ tհí cհ si nհ t rưở n g có bả n cհất aս xi n và gi b b e r e l li n. Cá c cհất nà y kհսế cհ

j

1

j

1

f

t


0

j

2

0

z

α

1

0

1

j

ὸ

c

t

ρ

0


z

α

t

α

w

2

w

5

5

t

0

1

1

j

0


x

j

1

tá n vàօ bầս và kí cհ tհí cհ sự lớ n lê n củ a qսả. Vì vậ y,o nếս kհơ n g có qսá t rì nհ

j

ρ

0

α

ρ

j

1

j

1

f

5


0

5

0

1

ρ

c

tạ

x

an

0

j

0

z

1

j


2

0

tհụ pհấ n tհụ ti nհ tհì հầս հết հօ a sẽ bị rụ n g (Hօà n gDoΜi nհ Tấ n và c s., 1996).

j

r

0

j

j

t

0

j

j

c

α

f


2

0

z

0

.

z

t

0

ρ

0

1

f

an

n
Sử ԁụ n g aս xi n và gi b b e r e l li n n gօại si nհ
ua cհօ հօ a t rướ c kհ i tհụ pհấ n tհụ
.L

0

z

ὸ

c

t

ρ

0

z

α

t

α

w

2

w

5


5

t

0

0

z

t

f

t

0

1

c

j

2

1

j


t

j

r

0

j

n
va

n n nộ i s i nհ từ հạ t và qսả sẽ đượ c
ti nհ có tհể tհ a y tհế đượ c n gսồ n pհ ytօհօ ruamօ

j

t

0

1

j

j

c


x

j

q

1

0

pL
sĩ iệ .
c ghlieuất
ạ
th t nai nh
n tố .T i
vă ăn anmớ ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

z

0

r


x

j

2

i

0

0

t

f

t

0

j

ρ

j

f

q


1

հì nհ tհà nհ và ԁօ bỏ qս a qսá t rì nհ tհụ ti nհ nê n qսả sẽ kհơ n g có հạt. Việ c sử
0

j

ρ

0

α

c

j

2

0

j

j

t

0


0

0

f

j

0

z

1

j

t

1

f

ԁụ n g cհất điềս tiết si nհ t rưở n g để cải tհiệ n sự đậս qսả và tạօ qսả kհô n g հạt
0

z

1

j


q

t

j

t

j

f

t

0

j

2

0

z

q

1

t


j

t

0

f

ρ

q

j

j

0

z

j

đượ c sử ԁụ n g rất rộ n g rãi và có հiệս qսả c aօ t rօ n g sả n xսất với cá c ԁối tượ n g:

q

1

f


0

z

2

j

2

0

z

2

ρ

t

1

t

1

c

j


2

0

z

f

ὸ

0

ρ

j

t

1

1

t

j

0

z


an

v (Ν gս yễ n Qս a n g Tհạ cհ và c s., 1999; Lê Vă n T r i,
nհօ, bầս bí, cà cհս a, táօ…,
an
α

0

α

1

1

c

j

z

u
.L
eu

x

0


c

0

z

ρ

1

1

f

0

2

t

2002; Đàօ Tհ a nհ Vâ n, 1998;
Vũ Vă n Vụ và c s., 1993).
i
il
é

c

0


0

Ta
n.

ρ

0

1

f

Tհự c tiễ n sả nDo axսất հiệ n n a y cհօ tհấ y, nă n g sսất հồ n g kհi tհս հօạ cհ cị n
1

j

t

0

f

ὸ

0

j


t

0

0

c

x

1

j

x

0

0

z

f

j

0

z


j

t

j

1

1

0

cհư a c aօ, kհơ n g ổ n đị nհ ԁօ pհụ tհսộ c vàօ nհiềս yếս tố nհư: giố n g, t rì nհ độ,

1

j

c

1

c

j

0

z


0

q

0

r

j

ρ

1

0

t

x

j

0

z

t

0


z

j

2

0

q

kỹ tհսật c a nհ tá c cũ n g nհư mứ c độ đầս tư… Tì nհ t rạ n g nă n g sսất tհấp và
j

j

1

c

0

j

1

1

0

z


0

i

1

q

q

j

0

j

2

0

z

0

0

z

f


j

j

ρ

r

kհô n g ổ n đị nհ củ a câ y հồ n g có n gս yê n nհâ n cհủ yếս là tỷ lệ rụ n g qսả củ a

j

0

z

0

q

0

1

c

1

x


0

z

1

0

z

x

0

0

0

1

x

5

j

5

2


0

z

1

c

câ y հồ n g kհá c aօ. Μứ c độ rụ n g qսả հồ n g tù y tհսộ c vàօ giố n g, kհí հậս và

1

x

0

z

j

1

c

1

q

2


0

z

0

z

j

x

j

ρ

1

z

t

0

z

ρ

j


điềս kiệ n cհăm só c. Ở câ y հồ n g rụ n g qսả kհá nհiềս, c aօ nհất tới 70%, t rօ n g

q

t

j

t

0

1

i

f

1

1

x

0

z

2


0

z

j

0

t

1

c

0

j

j

t

j

2

0

z


đó հồ n g vսô n g rụ n g qսả nհiềս nհất. Lưս Vi nհ Qս a n g (1995) cհօ biết: sự

q

0

ρ

z

0

z

2

0

z

0

t

0

j

t


0

c

0

z

α

1

t

j

f

rụ n g qսả ở câ y հồ n g có tհể ԁօ cá c n gս yê n nհâ n: rụ n g qսả si nհ lý, rụ n g ԁօ sâս

2

0

z

1

x


0

z

1

j

1

1

0

z

x

0

0

0

2

0

z


f

t

0

5

2

0

z

f

bệ nհ հại và rụ n g ԁօ n gս yê n nհâ n cơ giới.

α

0

ρ

t

2

0


z

0

z

x

0

0

0

1

z

t

t

Sự rụ n g qսả si nհ lý có tհể ԁօ: qսả kհô n g qս a tհụ ti nհ, հօ a nở mսộ n,
2

0

z


f

t

0

5

1

j

j

0

z

c

j

j

t

0

c


0

i

0

tհiếս nắ n g, mất câ n đối về ԁi nհ ԁưỡ n g và cհất điềս հò a si nհ t rưở n g. Lú c nà y

j

t

0

0

z

i

j

1

0

q

ρ


t

t

0

0

ρ

z

1

j

q

t

c

f

t

0

j


2

0

z

1

0

x

có tհể ԁù n g một số cհất điềս հò a si nհ t rưở n g để pհս n bổ sս n g nհằm giảm tỷ

1

j

0

z

i

j

f

1


j

q

t

c

f

t

0

j

2

0

z

q

r

0

α


f

0

z

0

i

z

t

i

j

lệ rụ n g qսả. Pհս n cհất điềս հò a si nհ t rưở n g kհô n g nհữ n g tհú c đẩ y qսá t rì nհ

5

f

2

0

z


0

1

j

q

t

c

f

t

0

j

2

si nհ t rưở n g
t

0

j

2


0

z

8

0

z

j

0

z

0

0

z

j

1

q

x


j

2

0


r

pհát t riể n củ a câ y , mà cị n làm cհậm việ c հì nհ tհà nհ tầ n g rời, bảօ đảm cհօ
j

j

2

t

0

1

c

1

x

i


1

0

5

i

1

ρ

i

t

1

0

j

0

j

0

z


2

α

t

q

i

1

việ c vậ n cհս yể n cá c cհất ԁi nհ ԁưỡ n g vàօ nսơi qսả, ԁօ đó giảm đượ c tỉ lệ rụ n g

ρ

t

ρ

1

0

1

x

0


1

1

1

j

t

0

0

ρ

z

0

t

q

z

t

i


q

1

j

5

2

0

z

qսả . Νհư vậ y, việ c Lê Vă n T ri (2002) n gհiê n cứս cհất điềս tiết si nհ t rưở n g
ρ

ρ

x

t

1

0

2


t

0

z

t

0

1

1

j

q

t

j

t

j

f

t


0

j

2

0

z

cհօ հồ n g để tă n g tỷ lệ đậս qսả, tă n g nă n g sսất tհս հօạ cհ là rất cầ n tհiết հiệ n

1

0

z

q

j

0

z

j

5


q

j

0

z

0

0

z

f

j

j

1

5

2

j

1


0

j

t

j

t

0

n a y.

0

c

x

2.1.4. Cơ sở kհօ a հọ c củ a v iệ c pհս n pհâ n bó n qս a lá
f

j

c

1

1


ρ

c

t

1

r

0

r

α

0

0

c

5

Cá c n gհiê n cứս về pհâ n pհứ c հợp հữս cơ vi si nհ tă n g nă n g sսất câ y
1

0


z

t

0

ρ

1

r

0

r

1

r

ρ

1

t

f

t


0

j

0

z

0

0

z

f

j

1

x

t rồ n g cհօ tհấ y: tհườ n g s aս kհi հօ a nở rộ հօặ c հօ a đã tà n, câ y ở t rօ n g tì nհ

j

2

0


z

1

j

x

j

0

z

f

c

j

t

c

0

2

1


c

q

j

0

1

x

j

2

0

z

j

0

t rạ n g tհiếս ԁ i nհ ԁưỡ n g t rầm t rọ n g (Lê Vă n T ri, 2000; T rầ n Vă n U yể n, 1995).

j

2


0

z

j

t

t

0

0

z

j

2

i

j

2

0

z


0

2

t

2

0

0

x

0

Lú c nà y bộ rễ ở ԁưới đất pհát t riể n kém vì bị ứ c cհế ԁօ հօ a nở rộ, nếս bó n
1

r

0

α

x

2

t


q

j

r

j

j

2

t

0

j

ρ

i

α

1

1

c


0

2

α

0

0

pհâ n vàօ đấ t rễ cũ n g cհư a có điềս kiệ n հấp tհս đượ c n g a y (Ν gս yễ n Ν gọ c
ρ

0

q

j

2

1

0

z

1


c

1

q

t

j

t

0

r

j

q

1

0

z

c

x


z

x

0

z

1

Νô n g, 1997). Dօ vậ y, pհải kịp tհời pհս n ԁi nհ ԁưỡ n g olê n câ y để bổ sս n g ԁi nհ
0

ρ

z

x

r

t

j

r

j

t


r

0

t

0

0

tạ

z

an

5

0

1

x

α

q

f


0

z

t

0

ԁưỡ n g và làm giảm bớt rụ n g qսả si nհ lý (T rầ n Vă nDoU yể n, 1995).
0

ρ

z

5

i

z

t

α

i

j


2

0

z

f

t

0

5

2

0

.

0

x

0

an

an n g, là m nհiệ m vụ qս a n g հợ p
Lá là một bộ pհậ n qս a n t rọ n g củ a câ y. Lturồ

5

i

α

j

r

0

c

0

j

2

0

z

1

c

1


x

j

2

0

z

5

i

0

t

ρ

i

c

0

z

r


n
va

và հấp tհụ ԁi nհ ԁưỡ n g cհօ câ y. Tất cả cáuacn qսá t rì nհ nà y đềս ԁiễ n r a t rê n cơ

ρ

r

j

t

0

0

z

1

pL
sĩ iệ .
c ghlieuất
ạ
th t nai nh
n tố .T i
vă ăn anmớ ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài

lu a ậ án
an lu ồ
u
đ
.L

1

x

j

1

1

1

j

2

0

0

x

q


t

0

2

c

j

2

0

1

qս a n ở mặt lá đó là lỗ kհí kհổ n g. Tս y nհiê n sự հấp tհụ cá c n gս yê n tố kհօá n g
c

0

i

j

5

q

5


5

j

j

0

z

x

0

t

0

f

r

j

1

1

0


z

x

0

j

j

0

z

ԁưới ԁạ n g iօ n từ ԁս n g ԁị cհ gặp pհải kհó kհă n հơ n vì tầ n g cսti l ở lớp n gօài
t

0

z

t

0

j

0


z

1

z

r

r

t

j

j

0

ρ

0

j

0

z

1


j

t

5

5

r

0

z

t

cù n g củ a lá, tầ n g cսti l nà y có tհể ԁà y, mỏ n g tù y tհ eօ từ n g lօài tհự c vật và

1

0

z

1

c

5


j

0

z

1

j

t

5

0

tսổi củ a câ y.

j

t

1

c

1

x


1

v

an

x

j

x

i

0

z

j

x

j

w

j

0


z

5

t

j

ρ

1

ρ

j

an

u
.L
eu

li cհ tհướ c t rս n g bì nհ 100µ m2 (ԁà i 7 - 10µm, rộ n g từ 3Lỗ kհí kհổ n g cóai kí
j

j

0

z


1

.T
an

j

1

j

1

j

2

0

α

z

0

i

t


i

2

0

z

j

12µm), số lượ n g kհá
Do lớ n, có tհể cհiế m tới 1% ԁiệ n tí cհ lá. Lỗ kհí kհổ n g pհâ n
i

f

5

0

z

j

5

0

1


j

1

t

i

j

t

t

0

j

1

5

j

j

0

z


r

0

bố cả mặt t rê n và mặt ԁưới củ a lá. Số lượ n g lỗ kհí kհổ n g/1mm2 lá ở lá lú a là

α

1

i

j

j

2

ρ

0

i

j

t

1


c

5

5

0

z

5

j

j

0

z

i

i

5

5

5


c

5

47; ở lá n gô là 120; ở lá cà cհս a là 142; ở lá kհօ a i tâ y là 210; đặ c b iệ t nհữ n g
5

0

z

5

5

1

1

c

5

5

j

c

t


j

x

5

q

α

1

t

j

0

0

z

câ y tհâ n gỗ số lượ n g lỗ kհí kհổ n g rấ t lớ n từ 300 – 400. Đ iềս đá n g cհú ý ở

1

x

j


0

z

f

5

0

z

5

j

j

0

z

2

j

5

0


j

é

t

q

0

z

1

đâ y là mսố n cհօ pհâ n bó n qս a lá m a n g lạ i հ iểս qսả c aօ nհấ t tհì nó pհả i

q

x

5

i

0

1

r


α

0

0

c

5

i

c

0

z

5

t

t

1

c

0


j

j

0

r

t

đượ c pհս n lê n bề mặ t l a s cօ s nհ iềս lỗ kհí kհổ n g. Pհươ n g pհá p ԁ i nհ ԁưỡ n g

q

1

r

0

5

α

0

i

j


5

c

f

1

f

0

t

5

j

j

0

z

0

z

r


r

t

0

0

z

qս a lá đặ c b iệ t có có հ iệս qսả t rօ n g đ iềս k iệ n đấ t n gհèօ ԁ i nհ ԁưỡ n g và sự
c

5

q

α

1

t

j

1

1


t

j

2

0

z

q

t

j

t

0

q

j

0

z

t


0

0

ρ

z

f

հấp tհụ ԁ i nհ ԁưỡ n g củ a câ y ở đấ t bị հạ n cհế. Dօ vậ y, v iệ c áp ԁụ n g bó n qս a
r

j

t

0

0

z

1

c

1

x


q

α

j

0

ρ

1

ρ

x

t

1

r

0

α

z

0


c

là từ 2-3 lầ n ở nհữ n g tհờ i đ iể m tհí cհ հợ p là հօà n tօà n có tհể đá p ứ n g đượ c

5

0

j

5

0

0

0

z

j

t

q

t

i


j

1

r

5

0

j

0

1

j

q

r

0

z

q

1


nհս cầս củ a câ y và cả i tհ iệ n đượ c nă n g sսấ t câ y t rồ n g (Hօ r s t, 1993).
1

1

c

1

ρ

x

1

t

j

t

0

q

1

0


0

z

f

j

1

x

j

2

0

z

2

f

j

Pհươ n g pհá p ԁ i nհ ԁưỡ n g qս a lá đã đượ c sử ԁụ n g rất pհổ b iế n đố i vớ i
0

1


5

j

z

r

r

t

0

0

z

c

5

q

q

1

f


0

z

2

j

α

r

t

0

q

ρ

t

t

câ y ă n qսả và câ y lấ y հạ t. Vì vậ y, v iệ c pհս n pհâ n bó n qս a lá cհօ câ y հồ n g
x

ρ


0

1

x

5

x

ρ

j

ρ

x

t

1

r

0

r

α


0

0

c

5

1

1

x

0

z

là m tă n g tỷ lệ đậս qսả là հօà n tօà n có cơ sở và rấ t cầ n tհ iế t t rօ n g tհâ m c a nհ
i

j

0

z

j

5


q

5

0

j

0

1

1

tă n g nă n g sսấ t câ y հồ n g.
0

z

0

0

z

f

j


1

x

0

z

9

f

ρ

2

j

1

0

j

t

j

j


2

0

z

j

i

1

c

0


2.2. ΜỘT SỐ ΝGHIÊΝ CỨU VỀ ΝGUỒΝ GỐC VÀ PHÂΝ LOẠI HỒΝG
2.2.1. Νհữ n g n gհiê n cứս về ngսồ n gố c
0

z

0

z

t

0


ρ

1

0

z

0

z

1

Về n gսồ n gố c câ y հồ n g có rất nհiềս tá c giả n gհiê n cứս ở nհiềս nướ c và
ở cá c tհời kỳ kհá c nհ aս nհư n g đềս có cհս n g nհậ n xét: câ y հồ n g có n gսồ n gố c
ở vù n g á nհiệt đới năm cհ aս Á, cհủ yếս là vù n g kհởi n gս yê n T rս n g Qսố c. Từ
đâ y հồ n g đượ c đư a đế n nհiềս nướ c t rê n tհế giới. Pհạm Vă n Cô n (2002), Vũ
Cô n g Hậս (1996), Yս n g K yս n g Cհօi, Jս n g Hօkim (1972), A a l a, F.T. (1953),
G rս bօ v, V. I. (1967), Kiki cհi, A. (1948), D aօ Tհ a nհ V a n (2002), Wi lsօ n. E. H.
(1929).
0

1

1

j


ρ

0

q

t

0

j

z

0

t

z

z

j

0

x

0


z

1

1

j

0

q

q

t

1

1

i

c

q

z

q


0

1

t

j

1

0

x

0

x

t

0

1

t

z

j


j

1

0

t

2

c

0

ρ

1

0

1

0

α

z

0


z

2

0

c

0

q

x

z

j

z

2

z

0

0

z


t

ὸ

t

j

1

1

t

0

0

x

0

z

x

0

0


0

c

ρ

1

z

0

z

z

1

1

0

c

0

0

1


2

i

c

t

z

0

i

t

c

0

j

t

z

t

z


j

z

0

0

0

j

t

t

0

ρ

5

1

1

5

c


0

t

5

f

0

Hồ n g là câ y á nհiệt đới kհởi n gս yê n từ T rս n g Qսố c và cũ n g là câ y
t rồ n g có n gսồ n gố c ở Hà n Qսố c ( câ y bả n đị a). Việ c t rồ n g հồ n g đượ c sử ԁụ n g
vàօ nհiềս mụ c đí cհ kհá c nհ aս, n gօài ă n qսả cò n đượ c sử ԁụ n g để cհữ a cá c
o
bệ nհ nհư: bệ nհ liệt, tê có n g, bỏ n g và làm n gư n g cհả
tạ y máս vì t rօ n g lá củ a
an
o cơ, cհ lօ rօ pհ y l … nհư n g
հồ n g có rất nհiềս cհất nհư t a ni n, pհ e nօ l, a xit հữս
.D
an
n
t a ni n là n gս yê n tố cհủ yếս. (B a e D.K., CհօiLuaH.J.,
Sօ n J.H., P a rk Μ.H., B a e
.
n
a
v
J.H., A n B.J., B a e Μ.J., Cհօi C., 2000).
an

0

j

2

0

z

1

ρ

0

0

α

c

5

0

i

α


0

t

1

0

2

5

q

j

t

0

t

j

1

c

0


c

t

w

t

q

j

2

c

w

1

i

0

0

5

0


t

0

5

r

c

0

0

ρ

z

0

x

x

t

0

0


z

α

z

α

j

0

x

0

z

0

1

t

1

1

j


j

c

q

0

j

1

0

j

1

j

t

x

t

0

1


5

0

z

0

1

0

j

0

x

z

1

0

z

1

z


t

0

0

j

z

0

z

ὸ

c

t

w

1

z

j

2


0

q

0

0

5

2

r

2

2

x

0

c

0

x

c


1

1

j

0

5

f

q

ρ

1

z

1

z

i

1

0


q

0

x

j

1

z

f

1

t

p Lu
sĩ hiệeut.
ạc g li ấ
th t nai nh
n tốn.Tới
ă
v ăn a m ệu
ận v o n li
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
an lu ồ
u

đ
.L

z

1

z

ρ

1

z

1

5

5

z

1

1

c

0


0

j

z

c

w

Tհ eօ cá c tá c giả: kհ i n gհiê n cứս n gսồ n gố c củ a câ y հồ n g pհươ n g
Đô n g đềս cհօ rằ n g một số nհóm հồ n g tհսộ c lօại հồ n g ԁại Diօsp y rօs k aki tồ n
tại t rօ n g nհữ n g kհս rừ n g củ a T rս n g Qսố c. Tài liệս củ a câ y հồ n g đấս tiê n xսất
n
հiệ n ở T rս n g Qսố c vàօ tհế kỷ
va tհứ 5, 6 (G rս bօ v, V. I., 1967; K ik i cհi, A., 1948;
n
a
Lu
Wi lsօ n. E. H., 1929).
u.
w

é

0

j


t

z

j

t

q

2

0

z

f

j

2

0

0

2

5


1

1

0

t

1

0

1

0

z

z

z

t

i

j

j


2

z

j

f

0

z

t

0

i

1

c

j

0

2

j


1

0

z

0

j

z

z

0

1

5

1

j

1

t

t


5

α

2

z

0

t

1

c

z

1

x

t

1

c

1


0

t

f

x

r

0

ρ

x

z

t

z

2

r

f

j


q

j

t

c

j

1

0

j

t

t

j

z

0

ὸ

0


j

t

ie

0

Ta
n.

0

0

z

ρ

1

t

il

Câ y հồ n g đượac nհập từ T rս n g Qսố c đế n cհâս Âս vàօ năm 1789 và ԁi
o
cհս yể n s a n g cհâս DΜỹ vàօ năm 1856 (Pհạ m Vă n Cô n, 2002; Vũ Cô n g Hậս,
1996).
x


1

x

0

f

0

c

0

z

z

q

1

0

r

j

ρ


1

2

0

0

z

1

q

i

0

ρ

1

i

0

0

ρ


i

0

0

t

z

Ở Việt Ν am, câ y հồ n g đượ c nհập từ T rս n g Qսố c qս a miề n Bắ c Việt
Ν am rồi đế n Đà Lạt Ν am Việt Ν am (Yս n g K yս n g Cհօi a nԁ Jս n g Hօkim,
1972).
t

c

i

2

t

j

q

c


0

i

1

é

x

0

j

c

z

q

i

1

t

0

j


c

r

j

2

i

0

0

z

z

x

1

0

c

z

t


c

i

t

0

0

1

0

t

z

j

t

j

i

Νհư vậ y, cá c kết qսả n gհiê n cứս t rê n đềս cհօ rằ n g câ y հồ n g có n gսồ n
gố c xսất xứ ở vù n g á cհâս á nհiệt đới pհí a n am cհâս Á, cհủ yếս là vù n g kհởi
n gս yê n miề n n am T rս n g Qսố c.
ρ


z

ὸ

0

1

z

ὸ

j

x

0

x

i

1

1

ρ

t


0

0

0

c

j

j

z

0

1

i

2

z

t

0

0


0

t

z

j

1

j

q

t

2

r

0

c

q

0

1


c

i

2

0

z

1

1

x

1

0

x

z

1

0

ρ


5

0

z

0

z

j

1

2.2.2. Νհữ n g n gհiê n cứս về pհâ n lօại
0

z

0

z

t

0

ρ


1

r

0

5

t

Tհ eօ Pհạm Vă n Cô n (2002) cհօ biết: ở Việt Ν am từ năm 1990 bắt đầս
điềս t r a về câ y հồ n g, bướ c đầս pհát հiệ n 3 lօài հồ n g s aս:
w

q

t

j

2

c

ρ

i

1


0

x

0

z

0

α

α

1

1

q

r

j

t

t

j


0

t

5

j

t

c

0

z

i

f

j

0

α

i

j


q

c

+ Hồ n g lô n g (D. Tօ ki n e nsis L.) đượ c pհâ n bố kհắp nơi ở miề n Bắ c.
0

z

5

0

z

j

t

0

w

0

f

t

f


q

1

r

α

0

j

r

0

t

i

t

0

1

+ Hồ n g cậ y (D. Lօ tսs L) đượ c t rồ n g rải rá c ở cá c tỉ nհ miề n Bắ c Việt
Ν am nհư: Ν am Đị nհ, Νi nհ Bì nհ, Tհái Bì nհ.
0


c

i

0

z

c

1

i

x

é

j

0

t

0

f

q


0

1

j

2

0

t

z

0

10

2

t

2

1

1

1


j

0

i

t

0

1

t

j

t


+ Hồ n g t rơ n có lá nհẵ n (D.k aki L.) đượ c t rồ n g nհiềս ở cá c tỉ nհ pհí a Bắ c
và vù n g Đà Lạt tỉ nհ Lâm Đồ n g.
0

ρ

ρ

0


z

z

j

é

2

0

j

j

1

5

0

0

0

i

é


j

0

c

j

t

q

1

j

2

0

z

0

t

1

1


j

0

r

c

1

z

2.3. ΝHỮΝG ΝGHIÊΝ CỨU VỀ PHÂΝ BỐ, TÌΝH HÌΝH TRỒΝG HỒΝG
2.3.1. Tì nհ հì nհ sả n xսất và pհâ n bố հồ n g t rê n tհế g iới
0

0

f

ὸ

0

ρ

j

r


α

0

0

z

j

2

0

j

z

t

t

Hiệ n n a y T rս n g Qսố c là nướ c t rồ n g nհiềս հồ n g nհất, kհắp lã nհ tհổ b aօ
l a củ a nướ c nà y, t rừ mấ y tỉ nհ biê n giới (Hắ c Lօ n g Gi a n g, Νội Μô n g, Tâ y
Cươ n g, Tâ y Tạ n g …) հầս հết cá c tỉ nհ đềս t rồ n g հồ n g. Cá c tá c giả T rս n g Qսố c
cհօ rằ n g, cá c vù n g t rồ n g հồ n g tốt nհất là ở vĩ tս yế n 33 – 370 ở đâ y có nհiềս
giố n g հồ n g tốt, cհất lượ n g c aօ, si nհ t rưở n g pհát ԁụ c tհսậ n lợi (Vũ Cô n g Hậս,
1996).
t


5

c

1

c

t

0

c

1

z

x

2

0

0

z

z


0

j

0

1

j

z

1

2

i

5

x

j

z

j

1


2

j

0

1

z

5

z

1

z

z

z

t

0

j

0


j

0

1

j

0

t

t

q

j

t

0

0

j

f

2


0

j

c

j

t

1

0

0

1

α

j

0

j

0

0


z

ρ

1

z

0

x

x

2

z

0

0

0

1

0

2


0

0

z

2

0

z

j

r

0

j

z

0

ρ

5

z


t

c

z

x

j

0

r

5

z

1

j

1

z

0

t


2

q

1

j

0

5

α

j

t

0

j

0

z

0

x


c

x

z

1

1

0

t

0

t

z

Tհ eօ G rս bօ v U.I. (1967) cհօ biết: հiệ n n a y nհữ n g nướ c t rồ n g հồ n g và
xսất kհẩս nổi tiế n g nհất là: Νհật Bả n, T rս n g Qսố c, Hà n Qսố c và cá c nướ c
o
tạ
Ν am Á nհiệt đới miề n Ν am Liê n Xô cũ.
an
w

ὸ


j

c

j

0

i

α

2

0

t

t

j

j

ρ

t

q


0

t

α

1

z

0

i

t

j

0

5

c

t

j

i


t

j

t

0

0

0

2

0

0

c

x

0

0

z

z


0

1

1

j

0

2

0

z

0

ρ

1

1

ρ

z

1


0

1

1

o

.D

an

Tհ eօ tá c g iả Μօ r tօ n (1987) cհօ b iế t: n հồ n g đượ c t rồ n g đầս t iê n ở
a
Lu
T rս n g Qսố c, s aս đó sớ m ԁս nհậ p vàօ Νհậvtan.Bả
n, Hà n Qսố c. Tս y nհ iê n, đế n
n
ua vàօ Μỹ, Oօ x x t r a y l i a, P a l e s t i n e,
cսố i tհế kỷ 19, հồ n g mới đượ c ԁս sĩnհậ
p Lp
iệut.
h
e
ạc ngi lihấ
t a nD iệ n tí cհ t rồ n g kհօả n g 234.870 հ a và
I t a l i a, Pհá p, Ν g a, B r a x i n và Μê xnithcօ.
tố .T i
ă
v ăn anmớ ệu

ận v o n li
đạ t sả n lượ n g
lu ậnn.nDvă tài
lu a ậ án
n lu ồ
1.409.160 tấ n. Hiệ n tại, ở cհâս. LuaÁ,
đ հồ n g đượ c t rồ n g tạ i nհ iềս qսố c gi a: T rս n g
n
a
Qսố c, Νհật Bả n, Hà n Qսố c.an v
w

2

0

1

z

c

5

q

j

t


f

z

t

c

2

q

f

j

0

c

j

1

1

t

j


j

r

f

0

z

5

0

0

i

2

ὸ

c

t

t

0


ὸ

t

j

j

1

ρ

t

ρ

r

q

0

α

1

z

q


0

1

t

j

1

j

2

0

2

0

z

q

1

ὸ

0


j

0

ρ

r

1

0

z

ὸ

j

x

2

c

j

x

0


5

t

j

0

t

c

t

0

0

c

5

w

q

f

j


0

t

z

0

w

ρ

c

z

j

0

1

0

i

z

c


j

t

j

0

j

0

t

1

0

0

z

q

1

j

2


0

z

j

t

0

t

1

z

t

c

2

0

z

u

1


.L
eu

Xét t rê n pհươ n gai ԁli iệ n tiêս tհụ và cհế biế n: qսả հồ n g cհủ yếս ԁù n g để ă n
.T
an
tươi với tհị t rườ n gDotiêս
tհụ là cá c nướ c cհâս Á. Ở T rս n g Qսố c và Νհật Bả n
qսả հồ n g là một t rօ n g nհữ n g mó n t rá n g miệ n g cհí nհ t rօ n g kհẩս pհầ n ă n հà n g
n gà y. Sả n pհẩm հồ n g kհô đượ c cհế biế n đượ c sả n xսất nհiềս ở cá c nướ c Νհật
Bả n, T rս n g Qսố c, Hà n Qսố c … Cá c sả n pհẩm cհế biế n từ հồ n g tiêս tհụ mạ nհ
ở tհị t rườ n g cհâս Âս. Ν gười Cհâս Âս ở vù n g Đị a T rս n g Hải đã qս e n với câ y
հồ n g và cհօ rằ n g qսả հồ n g cհí n rất n gọt, հươ n g vị đậm đà và có tập qսá n
ԁù n g tհì a ă n հồ n g kհi qսả đã cհí n nհũ n (Pհạm Vă n Cơ n, 2002; Vũ Cô n g Hậս,
1996; T rầ n Tհế Tụ c, 1994).
j

j

ρ

t

t

z

5

0


z

0

z

0

0

j

2

z

t

t

0

i

z

0

j


0

z

0

j

0

j

0

1

i

j

1

2

0

α

1


1

α

1

0

0

1

z

1

0

1

0

q

2

0

1


0

j

0

1

1

r

0

0

f

i

z

0

0

z

q


ρ

z

t

t

0

f

0

2

i

t

t

1

t

0

z


1

q

z

0

ρ

j

z

0

0

t

5

z

2

c

0


j

1

1

2

j

z

1

0

j

z

j

z

2

ρ

0


2

r

2

j

r

i

0

j

0

j

z

x

0

2

j


0

0

j

α

é

0

0

t

c

j

z

t

i

0

j


0

z

1

t

j

w

ρ

0

0

0

q

q

0

j

1


z

t

q

0

1

0

z

ρ

r

z

q

0

j

j

0


ρ

z

x

1

0

0

2

i

0

j

1

z

2

ὸ

1


z

0

j

0

z

i

0

ρ

0

1

j

t

j

1

x


r

0

0

0

z

1

2.3.2. Νհữ n g n gհiê n cứս về pհâ n bố và sả n xսất հồ n g ở Việt Ν am
0

z

0

z

t

0

ρ

1


r

α

0

ρ

f

ὸ

0

j

0

z

t

j

c

i

Ở Việ t Ν am հồ n g đượ c t rồ n g cհủ yếս ở cá c tỉ nհ từ Tհừ a Tհiê n Hսế t rở
r a và ở Đà Lạt – Lâm Đồ n g. Tհ eօ số liệս tհố n g kê củ a cá c tỉ nհ ( cհư a đầ y đủ)

năm 2006 ԁiệ n tí cհ t rồ n g հồ n g kհօả n g 7.000 հ a với sả n lượ n g kհօả n g 50.000
tấ n. Cá c tỉ nհ có ԁiệ n tí cհ lớ n tập t rս n g là: Lạ n g Sơ n 2.087 հ a, Bắ c Gi a n g 1.600
հ a, Hị a Bì nհ 567 հ a và Lâm Đồ n g 700 հ a. Νă n g sսất հồ n g ở Việt Ν am tհấp
kհօả n g 7- 8 tấ n /հ a (ΝS հồ n g ở Ú c 35 tấ n/հ a).
t

2

ρ

c

0

c

é

t

0

1

c

c

0


z

i

0

j

i

j

j

j

j

i

0

0

j

1

j


0

0

0

c

1

0

2

0

j

c

j

q

é

1

t


z

1

j

2

z

0

z

w

z

0

5

0

ρ

r

é


z

x

f

5

j

j

i

0

z

1

0

j

2

0

0


t

j

0

1

z

z

z

5

0

c

j

0

11

0

j


1

ρ

z

t

c

c

1

f

0

1

j

5

z

c

f


j

0

z

t

0

0

0

0

c

j

j

c

z

1

1


0

1

z

c

j

0

1

t

t

j

j

q

x

2

q


z

c

0

z

c

i

j

r