1
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
GIẢI PHÁP XÂY DỰNG QUY TRÌNH VÀ NỘI
DUNG QUẢN LÝ PHÁT ÂM CHUẨN TIẾNG
VIỆT ĐỂ SỬA LỖI PHÁT ÂM LỆCH CHUẨN
CHO GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH TRƯỜNG
TIỂU HỌC LÂM NHÃ – TIỀN GIANG
(File word)
2
MÔ TẢ SÁNG KIẾN
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: “Giải pháp Xây dựng quy trình và nội dung quản lý
phát âm chuẩn Tiếng Việt để sửa lỗi phát âm lệch chuẩn cho giáo viên và học
sinh trường Tiểu học Lâm Nhã – Tiền Giang ”
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Quản lí giáo dục
3. Tác giả
4. Đơn vị áp dụng sáng kiến
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP ĐÃ BIẾT
Trong quá trình dạy và học vấn đề rèn kĩ năng phát âm chuẩn Tiếng Việt,
đặc biệt là cặp phụ âm đầu l/n đã được nhiều đơn vị triển khai. Đối với cá nhân
tôi, ngay từ những năm tháng dưới mái trường sư phạm, khi ra trường đứng trên
bục giảng và đến nay vẫn luôn quyết liệt, thường xuyên tự rèn luyện cho mình
phát âm chuẩn Tiếng Việt, đặc biệt là với cặp phụ âm l/n. Đối với các trường
Tiểu học, đa số trong nhiều năm gần đây cũng đã triển khai việc rèn kĩ năng phát
âm chuẩn Tiếng Việt theo những giải pháp sau:
1. Giải pháp 1. Triển khai vấn đề rèn kĩ năng phát âm chuẩn Tiếng Việt
đặc biệt chú trọng đến cặp phụ âm đầu l/n xuống đơn vị Tổ Khối, giao cho các
đồng chí Khối trưởng, Tổ trưởng chuyên môn chỉ đạo thông qua buổi sinh hoạt
chuyên môn ngay từ đầu năm học; nghe, sửa trong các tiết dạy, các tiết dự giờ.
* Ưu điểm:
Ban giám hiệu không mất nhiều thời gian theo dõi chỉ đạo mà giao cho
các đồng chí Khối trưởng, Tổ trưởng theo dõi động viên các đồng chí trong tổ
khối cùng thực hiện.
Tạo điều kiện cho giáo viên tự rèn luyện cho bản thân, cho học sinh trong
quỹ thời gian của riêng mình.
Giáo viên khơng có áp lực khi được uốn nắn và sửa lỗi khi phát âm.
* Hạn chế:
Cán bộ - giáo viên chưa thật sự quyết liệt trong công tác rèn phát âm
chuẩn Tiếng Việt, đặc biệt là cặp phụ âm đầu l/n nên một số ít giáo viên chưa
thật coi trọng công tác tự rèn và rèn cho học sinh.
Công tác kiểm tra, đôn đốc việc rèn phát âm chuẩn Tiếng Việt, đặc biệt
phụ âm đầu l/n chưa đồng bộ dẫn tới việc các tổ khối chuyên môn cũng như cán
bộ, giáo viên, công nhân viên, học sinh nhà trường chưa tích cực, tự giác rèn
luyện, chưa tạo được thói quen trong việc thực hiện phát âm chuẩn Tiếng Việt.
3
Tổng kết, đánh giá việc thực hiện phát âm chuẩn Tiếng Việt chưa cụ thể
nên chưa thúc đẩy được cán bộ - giáo viên - nhân viên - học sinh tồn trường
cùng rèn.
2. Giải pháp 2: Tun truyền, khuyến khích giáo viên tự rèn phát âm
chuẩn và rèn học sinh phát âm chuẩn Tiếng Việt.
* Ưu điểm:
Tạo môi trường thoải mái để giáo viên tự rèn và luyện cho học sinh theo
sở thích, hứng thú cá nhân và trong những điều kiện thuận lợi nhất.
* Hạn chế:
Chưa ra quy chế thi đua rõ ràng nên chưa tạo được động lực rèn luyện,
giáo viên chưa say sưa rèn luyện phát âm chuẩn Tiếng Việt.
Chưa tạo được thói quen rèn luyện nói chuẩn Tiếng Việt đặc biệt là những
tiếng có cặp phụ âm đầu l/n trong 100% cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh
nhà trường.
Vì vậy dẫn tới tình trạng cịn một số ít giáo viên và học sinh nói chưa
chuẩn Tiếng Việt, đặc biệt là những tiếng có cặp phụ âm đầu l/n.
III. NỘI DUNG GIẢI PHÁP ĐỀ NGHỊ CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
1. Nội dung giải pháp đề nghi công nhận sáng kiến
Hiện nay, các đơn vị trường học luôn quan tâm chỉ đạo công tác rèn phát
âm cho giáo viên và học sinh nhưng chủ yếu thông qua việc triển khai các kế
hoạch, thực hiện nhiệm vụ của Phòng Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào
tạo. Chưa tổ chức theo hệ thống, xây dựng thành một quy trình cụ thể.
Vì vậy, với cương vị là Phó hiệu trưởng phụ trách chun mơn và các hoạt
động ngoại khố, tơi nhận thức rõ tầm quan trọng của vấn đề phát âm chuẩn
Tiếng Việt, với sự nỗ lực tự rèn luyện của bản thân trong nhiều năm qua, đúc rút
kinh nghiệm trong công tác quản lý, sự tâm huyết miệt mài với nhiệm vụ được
giao, đặc biệt đề tài đã được thực hiện ở trường TH Lâm Nhã, năm nay trường
được sáp nhập với trường TH Tiền Giang thành trường TH Lâm Nhã – Tiền
Giang, tôi mong muốn đề tài có sự lan toả nên tơi tiếp tục đưa ra sáng kiến: Giải
pháp “ Xây dựng quy trình và nội dung quản lý phát âm chuẩn Tiếng Việt” để
sửa lỗi phát âm lệch chuẩn cho giáo viên và học sinh trường Tiểu học Lâm
Nhã – Tiền Giang” thông qua các bước cụ thể như sau:
1.1. Bước 1: X©y dùng quy tr×nh chỉ đạo cơng tác rèn phát âm chuẩn cho
cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh toàn trường
1.1. 1. Thành lập Ban chỉ đạo:
- Ban chỉ đạo gồm có thành phần: 2 đ/c trong Ban giám hiệu, 5 đ/c Tổ,
khối trưởng và một số đ/c giáo viên có kỹ năng phát âm chuẩn nhất của nhà
trường.
- Các đ/c BGH, Khối trưởng, Tổ trưởng biên soạn tài liệu, tiêu chí đánh giá,..
4
- Khẳng định rõ tầm quan trọng của việc rèn phát âm chuẩn Tiếng Việt,
đặc biệt là cặp phụ âm l/n trong toàn thể giáo viên tại các cuộc họp chuyên môn
và trong các tiết dự giờ. Giáo viên phát âm chuẩn mới rèn cho học sinh mình
phát âm chuẩn được.
1.1.2. Xây dựng tiêu chí thi đua có u cầu nói chuẩn phụ âm đầu l/n.
- Trong các đợt lên lớp chuyên đề, hội thi giáo viên giỏi các cấp, viết đề
tài, sáng kiến, trong các giờ dự đột xuất, kiểm tra toàn diện giáo viên và học
sinh,... yêu cầu đầu tiên trong biểu điểm chấm của nhà trường là luôn quan tâm
đến đến phát âm chuẩn, viết đúng phụ âm l/n và coi đây là một trong những tiêu
chí bắt buộc đối với những giáo viên tham gia. Tuyệt đối khơng chọn những
giáo viên nói chưa chuẩn cặp phụ âm l/n được tham gia các cuộc thi giáo viên
dạy giỏi bậc Tiểu học cấp Huyện và Thành phố.
- Tuyên dương, khích lệ các cá nhân, Khối, Tổ thực hiện tốt phong trào
rèn phát âm chuẩn Tiếng Việt. Với những cá nhân chưa thực hiện tốt công tác
rèn phát âm chuẩn sẽ trừ điểm trong xếp loại thi đua, tạo động lực phấn đấu rèn
luyện tiếp.
1.1.3. Xây dựng kế hoạch rèn kĩ năng nói chuẩn l/n cho giáo viên và học sinh
Thông qua chuyên đề của Sở Giáo dục và Đào tạo, Phòng Giáo dục và
Đào tạo, nhà trường đã xây dựng kế hoạch thực hiện trong từng tháng, từng học
kỳ và cả năm. Kế hoạch bao gồm:
+ Kế hoạch chung của nhà trường, tổ chức chuyên đề.
+ Kế hoạch của từng Tổ chuyên môn.
1.2. Bước 2: Thực hiện khảo sát thực trạng giáo viên phát âm phụ âm đầu
l/n vào đầu năm học, cuối kì, cuối năm học.
1.3. Bước 3: Xây dựng nội dung, tài liệu rèn kĩ năng nói chuẩn Tiếng
Việt, đặc biệt tập trung đến cặp phụ âm l/n:
+ Đưa ra các bài luyện rất gần gũi và nằm trong chương trình giảng dạy
của các khối lớp.
+ Xây dựng tiểu phẩm, sưu tầm tuyển tập các bài thơ, đoạn văn, bài hát,
câu chuyện, bài đồng dao, ca dao, có chứa nhiều tiếng, từ có phụ âm đầu l/n.
1.4. Bước 4: Tổ chức thực hiện rèn kĩ năng nói chuẩn Tiếng Việt thường
xun và định kì.
1.4.1. Tổ chức tập huấn hướng dẫn giáo viên cách phát âm chuẩn các
tiếng có phụ âm đầu l/n.
Để phát âm chuẩn và hướng dẫn được học sinh phát âm chuẩn Tiếng Việt,
trước hết, người giáo viên phải nắm vững cách phát âm chuẩn. Nhà trường đã tổ
chức cho giáo viên thi đọc văn bản có chứa các vần âm dễ lẫn, đặc biệt là cặp
phụ âm l/n. Gặp các đồng chí phát âm lệch chuẩn, BGH phân tích và giao cho
các đ/c trong đơn vị khối tổ thường xuyên theo dõi, chỉnh sửa. Để giúp giáo viên
sửa lỗi phát âm lệch chuẩn Tiếng Việt, tôi đã giúp giáo viên nắm lại phương
5
thức phát âm và vị trí phát âm của phụ âm đầu dễ lẫn l và n (lỗi phát âm đặc
trưng của người Tiền Giang). Cụ thể:
- /n/ là phụ âm tắc, vang, đầu lưỡi răng: Trước khi phát âm, đầu lưỡi đặt ở
mặt sau của răng làm điểm cản hoàn toàn luồng hơi đi ra từ phổi qua khoang
miệng, sau bật ra, lưỡi thẳng, đầu lưỡi hơi tụt lại, tạo thành âm: Nờ
- /l/ là phụ âm xát, vang, đầu lưỡi quặt: Trước khi phát âm, đầu lưỡi ở vị
trí lợi hàm trên làm điểm cản một phần luồng hơi đi ra từ phổi qua khoang
miệng, thoát ra hai bên cạnh của lưỡi, đầu lưỡi cong lên, lưỡi chuyển động theo
chiều đi xuống, tạo thành âm: Lờ
- Phát âm âm /n/: Phát âm /n/, hơi thoát ra mũi. Khi phát âm /n/, hơi thoát
ra miệng sẽ nghe thành /l/; ngược lại, hơi thoát ra mũi sẽ thành /n/. Thế nên bịt
mũi, không phát âm chuẩn /n/. Trong khi phát âm/ l/, bịt mũi sẽ chuẩn. Khi phát
âm âm /n/ ta để đầu lưỡi sát chân răng hàm trên. Lúc này miệng hơi mở. Bật
nhanh đầu lưỡi xuống, hàm dưới hơi trễ; luồng hơi từ họng đi qua hai lỗ mũi tạo
thành âm /n/ (nờ).
- Phát âm âm /l/: /l/ là phụ âm biên, khi phát âm chuẩn, hơi không thoát ra
thẳng giữa miệng mà thoát ra hai bên lưỡi. Để đầu lưỡi sát chân răng hàm trên.
Lúc này miệng hơi mở. Cuốn nhanh đầu lưỡi lên; luồng hơi từ họng đi qua hai
mép lưỡi tạo thành âm /l/ (lờ).
Sau khi giáo viên nắm lại phương thức phát âm và vị trí phát âm của phụ
âm đầu dễ lẫn l và n, tôi cho luyện tập thêm từ, tiếng, cụm từ chứa các phụ âm
đầu /n/, /l/ để hình thành thói quen phát âm chuẩn.
1.4.2. Các tổ khối chun mơn tổ chức việc rèn kĩ năng nói chuẩn Tiếng
Việt trong các buổi sinh hoạt chuyên môn và Chuyên đề ngoại khóa của Nhà
trường.
- Trong các buổi sinh hoạt chun mơn của tổ khối, giáo viên cùng bàn
bạc, trao đổi các phương pháp rèn phát âm cho bản thân mình và cho học sinh.
- Giáo viên trong tổ khối sưu tầm, lựa chọn các bài rèn phát âm chuẩn
Tiếng Việt, tiếng có phụ âm đầu l/n; ch/tr; r/gi/d.. tập hợp thành tuyển tập các
bài rèn phát âm chung cho khối lớp của mình.
- Giáo viên trong tổ khối cùng luyện phát âm và tổ chức luyện phát âm
cho học sinh của mình qua các phần sau:
*Phần 1: Luyện phát âm đúng các phụ âm đầu dễ lẫn:
Mục đích luyện phát âm là để cho bộ máy phát âm hoạt động thuần thục,
nhất là luyện đầu lưỡi thẳng khi phát âm N (nờ) và cong khi phát âm L (lờ) cho
quen, mềm mại, linh hoạt. Tương tự với cặp âm: tr/ch, nhóm gi/r/d.
Cách luyện: được phát âm nhiều lần, lúc đầu phát âm với tốc độ chậm, sau
nhanh dần. Lúc đầu phát âm từng âm vị, sau phát âm đổi chỗ xen kẽ,tốc độ chậm
rồi nhanh, mục đích làm tăng thêm sự linh hoạt của đầu lưỡi.
Tiếp theo là luyện phát âm tiếng, từ có chứa phụ âm dễ lẫn.
6
*Phần 2: Luyện phát âm các tiếng, từ có phụ âm đầu dễ lẫn kết hợp với
tìm hiểu nghĩa của các từ bằng cách tra Từ điển Tiếng Việt.
Mục đích rèn luyện ở đây có gắn với việc hiểu nghĩa của từ.
Cách luyện:
+ Mở từ điển Tiếng Việt đọc lần lượt các từ của mục từ có phụ âm đầu dễ
lẫn kết hợp xem nghĩa của từ, từ loại của từ.
+ Đọc mục từ có phụ âm nào trước cũng được.
+ Đọc, so sánh nghĩa của những từ có phụ âm đầu dễ lẫn mà vần giống
nhau
Ví dụ: lên/nên; gia/da/ra; tre/che
Lên: lên án, lên bờ, lên cao, lên cân, lên chức, lên lớp, lên núi, lên lão,
lên đèn,..
Nên: nên chăng, cho nên, tạo nên, nên thơ, gây nên, không nên, ăn nên
làm ra, nên vợ nên chồng,...
- gia đình, gia tộc, gia phả, da thịt, da dẻ, da cá, da dê, ra vào, đi ra,...
- cây tre, chẻ tre, che mưa che nắng...tra đỗ, tra ngô, cha mẹ,...
+ Nhớ nghĩa viết từ, tạo câu có nghĩa và nhẩm đọc.
+ Phối hợp luyện phát âm đúng các tiếng, từ có phụ âm đầu dễ lẫn trong
giờ dạy học tất cả các bộ môn.
*Phần 3: Luyện đọc các câu văn, đoạn văn, đoạn thơ có các từ ngữ có phụ âm
đầu dễ lẫn.
Mục đích để nhớ phát âm và từ ngữ mang âm được phát gắn với nghĩa đi
vào hoạt động giao tiếp bằng văn tự (chữ viết). Lúc này chữ viết nhắc nhớ lại
nghĩa, nhớ lại âm và bật ra âm đúng.
Cách đọc và cách luyện:
+ Chọn câu văn, thơ, đoạn văn có nghĩa hấp dẫn, hay, vui vẻ, hài hước.
Ví dụ:
1. Phụ nữ Việt Nam vốn hay lam hay làm.
2. Nói năng là một nét đẹp làm nên nhân cách con người.
3. Nồi đồng nấu ốc, nồi đất nấu ếch.
4. Bài thơ tứ tuyệt ( dành cho giáo viên luyện, dễ đọc, dễ nhớ):
4.1: Mây và trăngng
Có lúc biển trời sơng nước ngủ
Lịng mây khao khát một vầng trăng
4.2. Bài:(nhiều cặp âm dễ lẫn)i:(nhiều cặp âm dễ lẫn)u cặp âm dễ lẫn)p âm dễ lẫn) lẫn)n)
7
Cũng có lúc mây hững hờ lẩn tránh
Gió lang thang tìm kiếm khắp trời cao
Mây thiếu gió mây cũng buồn rũ rượi
Gió thiếu mây lịng gió cũng nao nao.
4.3.Bài:
Trà nồng vẫn đợi tri âm
Bao la trời đất lặng thầm ngát hương
Vị kia dẫu đắng lạ thường
Nhưng sau men đắng ngọt thơm lịm tình.
5. Những bài thơ, câu thơ cho cả học sinh:
5.1:
“Lên non mới biết non cao
Lội sông mới biết lạch nào cạn sâu”
5.2:
Nước biển mênh mông không đong đầy tình Mẹ
Mây trời lồng lộng khơng phủ kín tình Cha.
5.3:
Mọi hơm Mẹ thích vui chơi
Hơm nay Mẹ chẳng nói cười được đâu
Lá trầu khô giữa cơi trầu
Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay
Cánh màn khép lỏng cả ngày
Ruộng vườn vắng Mẹ cuốc cày sớm trưa...
................................
Vì con,Mẹ khổ đủ điều
Quanh đôi mắt Mẹ đã nhiều nếp nhăn
Con mong Mẹ khỏe dần dần
Ngày ăn ngon miệng , đêm nằm ngủ say
Rồi ra đọc sách, cấy cày
Mẹ là đất nước, tháng ngày của con.
5.4:
Tôi muốn dệt những vần thơ về Mẹ
Để đọc lên cho nước mắt trào rơi
8
Vì có gì đẹp đẽ nhất trên đời
Thiêng liêng nhất phải chăng là tình Mẹ
5.5:
Cơn gió vơ tình thổi mạnh sáng nay
Con bỗng thấy tóc Thầy bạc trắng
Cứ tự nhủ đó là bụi phấn
Mà sao lịng xao xuyến mãi khơng ngi?...
5.6:
Thầy chính là những vì sao thắp sáng
Là đèn đường soi rạng lối em đi
Cịn Cơ là người mẹ hiền phú quý
Mà Trời dành để dạy dỗ chúng em...
5.7:
Trưa nay bà mệt phải nằm
Thương bà cháu đã giành phần nấu cơm
Bà cười: vừa nát vừa thơm
Sao bà ăn được nhiều hơn mọi lần?
+ Đọc nhiều lần, thuộc lòng để nhẩm đọc bất cứ lúc nào.
+ Chọn câu dễ đọc trước, câu khó,khổ thơ dài đọc sau.
+ Đọc câu tốt rồi chuyển sang đọc đoạn văn, khổ thơ, đọc toàn bài.
+ Giáo viên và học sinh có ý thức rèn luyện đọc đúng ở tất cả các bộ môn
dạy và học trong chương trình trước, tùy theo quỹ thời gian có thể tham khảo
thêm để rèn thêm. Giáo viên ln có ý thức đọc đúng và chú ý rèn sửa lỗi phát
âm triệt để cho học sinh khi các em mắc.
*Phần 4. Luyện phát âm qua các câu chuyện có chứa nhiều từ ngữ chứa
phụ âm đầu dễ lẫn.
Mục đích luyện phát âm trong hoạt động nói, một hoạt động địi hỏi nhớ
âm-nghĩa, đã cao hơn nhớ tự động và phát âm chuẩn tự động, khơng có văn bản.
Cách kể câu chuyện:
+ Chọn câu chuyện ngắn kể trước, câu chuyện dài kể sau.
+ Lúc đầu kể chậm, vừa kể vừa nhớ cách phát âm, sau kể nhanh dần.
+ Kể chuyện một mình và kể cho người khác nghe để kiểm tra phát âm.
+ Kể nhiều lần.
+ Kể trên lớp cho nhau nghe và chỉnh sửa.
9
*Phần 5. Luyện phát âm qua các bài hát có từ ngữ chứa phụ âm đầu dễ lẫn:
Âm nhạc luôn là một hoạt động lôi cuốn và rất được yêu thích. Hoạt động
âm nhạc bao gồm hoạt động biểu diễn văn nghệ theo chủ đề dưới các hình thức
sinh hoạt văn nghệ, khuyến khích thể hiện bài hát có sự tham gia cùng cơ giáo
hoặc cơ hát cho trị nghe. Cho nên phần luyện phát âm này có rất nhiều điều kiện
để cơ và trị cùng luyện mà khơng nhàm chán.
Các cách luyện:
+ Hát một mình và hát cho người khác nghe để kiểm tra phát âm.
+ Hát nhiều lần.
+ Hát trong giờ dạy âm nhạc.
Đặc biệt hoạt động âm nhạc có thể được tổ chức ở mọi lúc mọi nơi.
1.4.3. Tổ chức các Chuyên đề, Hội thảo về việc rèn kĩ năng nói chuẩn
Tiếng Việt:
+ Thi đọc thơ, kể chuyện hay với những bài thơ, câu chuyện có tiếng chứa
phụ âm dễ lẫn;
+ Chuyên đề về kinh nghiệm rèn phát âm chuẩn Tiếng Việt.
+ Thi viết sáng tác thơ văn có câu chứa nhiều âm đầu l/n
+ Tổ chức giao lưu văn nghệ, hát, diễn tiểu phẩm hài về chuyện lẫn lộn
khi nói tiếng có âm đầu dễ lẫn như:l/n,...
Những năm gần đây, chúng tôi luôn quan tâm rèn phát âm chuẩn Tiếng
Việt cho giáo viên và học sinh thông qua các giờ dạy, thi kể chuyện sách, thi
đọc, viết các bài thơ, câu thơ có chứa nhiều tiếng có phụ âm dễ lẫn, đặc biệt là
cặp âm l/n.
Ngồi ra tơi cịn tích cực tham khảo, học tập các đơn vị bạn các biện
pháp, hình thức tuyên truyền rèn phát âm chuẩn Tiếng Việt trong giáo viên, học
sinh và cả các bậc Cha mẹ học sinh trong toàn trường.
1.4.4. Sử dụng các băng zôn, khẩu hiệu, các bảng tuyên truyền và bảng
rèn phát âm chuẩn
Những băng zôn, khẩu hiệu, các bảng tuyên truyền và bảng rèn phát âm
chuẩn có hình thức bắt mắt, hấp dẫn, cuốn hút người đọc, được treo ở các phòng
học, ở bảng tin và ở những nơi dễ nhìn, dễ thấy, dễ đọc.
1.5. Bước 5: Tổ chức đánh giá thường xuyên cả giáo viên và học sinh
trong các giờ dự, sinh hoạt chuyên môn, tổng kết chuyên đề khen các đơn vị, cá
nhân rèn luyện tốt.
- Các tổ khối đánh giá thường xuyên mức độ nói chuẩn Tiếng Việt, đặc
biệt là cặp phụ âm đầu l/n qua các tiết dự giờ, giao tiếp hàng ngày.
10
- Kịp thời tuyên dương khen thưởng các cá nhân và tập thể làm tốt việc
rèn phát âm chuẩn Tiếng Việt trong các buổi Hội thảo, chuyên đề; sáng tác, sưu
tầm tài liệu rèn phát âm chuẩn dễ nhớ, dễ luyện.
2. Tính mới, tính sáng tạo
2.1. Tính mới
- 100% thành viên trong nhà trường đều nhận thấy rõ mục tiêu, tiêu chí thi
đua, nhiệm vụ và vai trị của mình trong việc thực hiện phát âm chuẩn Tiếng
Việt.
- Tạo ra mơi trường rèn luyện để cùng nhau nói chuẩn Tiếng Việt cho học
sinh, giáo viên và cán bộ công nhân viên nhà trường. Giáo viên, học sinh rèn
luyện mọi lúc, mọi nơi, tự rèn phát âm chuẩn cho nhau: nhóm rèn phát âm lẫn từ
/l/ sang /n/, nhóm rèn phát âm lẫn từ /n/ sang/l/, nhóm lẫn lộn l/n, /d/ và/r/, /gi/, /
ch/ và /tr/,/s/ và /x/... với nhiều nội dung và hình thức phong phú.
- Tạo ra được phong trào rèn luyện sâu, rộng trong tập thể cán bộ giáo
viên công nhân viên và học sinh nhà trường và còn lan tỏa đến cả các bậc Cha
mẹ học sinh. Những buổi rèn phát âm chuẩn Tiếng Việt trở thành những buổi
sinh hoạt chuyên môn sôi nổi, vui vẻ, thoải mái, đầy ắp tiếng cười, tạo dấu ấn
cho học sinh, giúp các em mau nhớ và khắc ghi, tạo kỹ năng, thói quen phát âm
chuẩn Tiếng Việt. Giáo viên say sưa rèn luyện cho mình và cho học sinh. Học
sinh khơng những tự rèn luyện cho mình mà cịn có ý thức nhắc nhở, chỉnh sửa
cho cả người thân trong gia đình để cả cộng đồng cùng nhau nói chuẩn Tiếng
Việt, có thể nói:” Người người,nhà nhà cùng nói chuẩn Tiếng Việt”.
2.2. Tính sáng tạo:
Xây dựng trong nhà trường, lớp học những pa - nô, khẩu hiệu, bảng đọc
bắt mắt, dễ nhìn, hấp dẫn, những tiểu phẩm,bài thơ,câu thơ,câu đố …với nội
dung phong phú, sáng tạo cuốn hút học sinh và giáo viên tự giác rèn luyện, cộng
đồng yêu thích đọc và cùng phát âm chuẩn Tiếng Việt.
3. Phạm vi ảnh hưởng, khả năng áp dụng của sáng kiến
Thông qua việc dạy đọc người giáo viên giúp học sinh phát âm đúng, việc
ghi nhớ cách phát âm diễn ra thường xuyên. Người giáo viên tổ chức xây dựng
môi trường ngôn ngữ, tổ chức các hoạt động để học sinh được nghe, được bắt
chước và được nói một cách chuẩn mực nhất. Học sinh thích đọc, đọc thành
thạo, đọc đúng rõ ràng, rành mạch, diễn cảm. Học sinh ln có ý thức đọc đúng
đọc hay đồng thời giúp các em hiểu biết hơn, bồi dưỡng ở các em lòng yêu cái
thiện và cái đẹp, dạy cho các em biết suy nghĩ một cách lơgic cũng như biết tư
duy có hình ảnh...Từ đó, thúc đẩy phong trào "Đọc đúng, đọc hay'' của trường.
Quy trình và nội dung quản lý phát âm chuẩn Tiếng Việt đã được áp dụng
một cách tích cực và hiệu quả tại Trường Tiểu học nơi tôi công tác. Trong
những năm học tới, tôi sẽ tiếp tục áp dụng, xây dựng nội dung phong phú hơn
nữa và triển khai sâu rộng đối với học sinh toàn trường, đặc biệt quan tâm từ lớp
học đầu tiên của Bậc Tiểu học. Ngồi ra, tơi thấy Quy trình và nội dung này
11
cũng có thể áp dụng được với bất cứ trường Tiểu học trong toàn Huyện, Thành
phố, kể cả các trường Tiểu học trên tồn quốc. Tơi tin rằng với việc thực hiện
Xây dựng quy trình và nội dung quản lý phát âm chuẩn Tiếng Việt đồng bộ trên
sẽ mang lại những kết quả tốt đẹp góp phần khơng nhỏ để giữ gìn sự trong sáng
của Tiếng Việt, mang lại hiệu quả cao trong phong trào phát âm chuẩn Tiếng
Việt mà PGD&ĐT huyện Vĩnh Bảo, SGD&ĐT thành phố Tiền Giang đã triển
khai.
4. Hiệu quả, lợi ích thu được từ sáng kiến
* Hiệu quả, lợi ích về mặt xã hội:
Thực hiện “ Giải pháp Xây dựng quy trình và nội dung quản lý phát âm
chuẩn Tiếng Việt để sửa lỗi phát âm lệch chuẩn cho giáo viên và học sinh
trường Tiểu học Vinh Phong – Tiền Giang ”, trường tôi thực sự phấn khởi bởi
những kết quả đạt được. Trước hết:
- 100% cán bộ và giáo viên đã nhận thức rõ tầm quan trọng của việc phát
âm chuẩn Tiếng Việt, đặc biệt là cặp phụ âm đầu l/n; nhận thức rõ nhiệm vụ của
mình trong việc giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt.
- Năm học nào giáo viên và học sinh cũng nắm vững được phương thức
phát âm các phụ âm đầu dễ lẫn: l/n…, có kĩ năng kĩ xảo phân biệt và phát âm
chuẩn Tiếng Việt.
- Tự phát hiện ra bản thân mình, đồng nghiệp và học sinh phát âm lệch
chuẩn để cùng sửa cho chuẩn.Thơng qua các tiêu chí thi đua cùng đẩy mạnh
phong trào phát âm chuẩn Tiếng Việt trong nhà trường.
- Làn sóng rèn phát âm chuẩn Tiếng Việt xuất hiện ở mọi lúc, mọi nơi.
Những người phát âm lệch chuẩn tự thấy e ngại trước đồng nghiệp và học trò,
tạo động lực để rèn luyện phát âm chuẩn Tiếng Việt.
- Bài soạn của một số giáo viên khơng mắc lỗi chính tả.
- Số giáo viên, nhân viên có thể cịn lẫn khi nói nhanh, nói nhiều. Hiện
nay trường tơi cịn duy nhất 01 đ/c phát âm đôi lúc lệch chuẩn cặp phụ âm l/n.
Với học sinh, nói chuẩn những tiếng có phụ âm đầu dễ lẫn đã tăng lên
đáng kể. Đối với học sinh khối 1 là lớp học đầu cấp, học sinh vừa làm quen với
mơi trường mới, vừa học tập vừa rèn luyện thì việc rèn phát âm chuẩn Tiếng
Việt cho các em là rất quan trọng. Đây cũng là khối lớp có phong trào rèn luyện
sơi nổi, tích cực, được giáo viên tổ chức rất bài bản và thường xuyên, liên tục.
Trên đây là những kết quả rất khả quan, tôi sẽ tiếp tục rèn luyện trong
những năm học tiếp theo để góp phần nhỏ bé tạo thành cơng lớn trong phong
trào nói chuẩn Tiếng Việt mà Huyện và Thành phố đã triển khai.
Từ những phân tích trên cho thấy, sáng kiến của tơi tuy khơng trực tiếp
mang lại lợi ích về kinh tế nhưng lại đem đến những lợi ích xã hội to lớn không
thể đo đếm và so sánh được. Nhưng phần nào đã tạo ra được môi trường giao
tiếp, sử dụng ngôn ngữ Tiếng Việt chuẩn mực, trong sáng và lành mạnh.
12
* Hiệu quả, lợi ích khác:
Việc phát âm chuẩn Tiếng Việt góp phần giữ gìn sự trong sáng của Tiếng
Việt. Khi nói chuẩn, được nghe Tiếng Việt chuẩn mỗi người chúng ta lại thêm
thêm tự hào về ngôn ngữ tinh tế của dân tộc Việt Nam, thêm yêu Tổ quốc hơn.
CƠ QUAN ĐƠN VỊ ÁP DỤNG
SÁNG KIẾN
……, ngày ….. tháng 5năm 2023
Tác giả sáng kiến
……………….