Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu hc
PHòNG GIáO DụC Và ĐàO TạO ...............
Trờng tiểu học ............
----------------------


SNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO SINH HOẠT TỔ CHUYÊN
MÔN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC
Ở TRƯỜNG TIU HC ...................

Lnh vc: Qun lớ
Tỏc gi:
Chc v: .

Năm häc 20…….. – 20………..
PHẦN I: MỞ ĐẦU

1


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
1.
Lí do chọn đề tài
Vấn đề GD & ĐT hiện nay ở nước ta đã được đề cập rất mạnh mẽ trong
các chủ trương lớn của Đảng và nhà nước, đặc biệt là trong nghị quyết Trung
ương lần thứ IV (khóa VII), nghị quyết Hội nghị trung ương lần thứ 2 (khóa
VIII) và báo cáo chính trị đại hội Đảng lần thứ IX tiếp tục khẳng định:
“ Phát triển Giáo dục và Đào tạo là một trong những động lực thúc đẩy

sự nghiệp CNH – HĐH, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người, là yếu
tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững ”
Đến Đại hội Đảng X tiếp tục chỉ rõ: “ Giáo dục phải nhằm đào tạo
những con người Việt Nam có lí tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có
phẩm chất tốt đẹp của dân tộc, có năng lực, bản lĩnh để thích ứng với những
biến đổi của xã hội trong kinh tế thị trường, những yêu cầu đổi mới của sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.”
Như vậy chỉ có phát triển giáo dục thì mới đủ điều kiện mở ra tương lai
tươi sáng cho đất nước. Bởi vì giáo dục nói chung , dạy học nói riêng có vai trị
đặc biệt quan trọng trong việc tạo nguồn nhân lực cho đất nước. Đó là những
người lao động có kĩ thuật, có tay nghề thành thạo, có khả năng thích ứng, có
khả năng giao tiếp phù hợp phát triển xã hội được đào tạo và bồi dưỡng bởi nền
giáo dục tiên tiến gắn với khoa học công nghệ hiện đại. Mà muốn phát triển
GD & ĐT thì cần phải chú ý ngay đến bậc học đầu tiên - bậc học nền tảng - bậc
Tiểu học. Một điều ai ai cũng khẳng định rằng nâng cao chất lượng giáo dục
tiểu học là tạo ra nền tảng vững chắc để nâng cao chất lượng giáo dục phổ
thơng. Vì vậy mục tiêu phát triển giáo dục tiểu học từ nay đến năm 20….. Nghị
quyết TW II đã chỉ rõ: “ Cần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện bậc tiểu
học” để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện bậc tiểu học phải xây dựng một
nền giáo dục theo định hướng “ Chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa”. Muốn
thực hiện định hướng này phải giải quyết nhiều vấn đề trong đó đổi mới cơng
tác quản lí giáo dục là một giải pháp quan trọng.

2


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
Có thể nói hoạt động chủ yếu trong nhà trường là hoạt động chuyên
môn, các tổ chuyên môn là tổ chức quan trọng nhất, là nòng cốt trong các nhà

trường đảm nhận chức năng thực thi nhiệm vụ chuyên môn – nhiệm vụ chính
trị của nhà trường. Tổ chun mơn là cầu nối tổ chức thực hiện, kiểm tra, đánh
giá việc thực hiện chương trình, việc đổi mới phương pháp dạy học ở cấp học
một cách sát thực. Vì vậy tổ chun mơn là đơn vị cơ sở gắn bó với người giáo
viên. Ở đây, tổ chuyên môn cũng là nơi để người giáo viên có thể chia sẻ mọi
tâm sự, nguyện vọng cũng như những vấn đề có liên quan đến nghề nghiệp, đời
sống vật chất và tinh thần của mình. Hoạt động của tổ chun mơn trong nhà
trường là nhân tố quyết định trực tiếp chất lượng dạy học của nhà trường. Do
đó quản lí hoạt động chun môn là nhiệm vụ hàng đầu, là trọng tâm trong q
trình quản lí của người phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn.
Chất lượng hoạt động của tổ chuyên môn trong nhà trường phụ thuộc
rất nhiều vào q trình quản lí chỉ đạo của phó hiệu trưởng đối với tổ. Sự quản
lí của phó hiệu trưởng đối với tổ chun mơn là kim chỉ nam cho hoạt động của
tổ để đạt mục tiêu của nhà trường. Thực tế qua nhiều năm cơng tác lần lượt với
các vai trị của người giáo viên, tổ trưởng tổ chun mơn rồi đến vai trị người
quản lí, bản thân tơi thấy rõ vai trị của phó hiệu trưởng đối với hoạt động của
tổ chun mơn trong việc nâng cao chất lượng dạy học.
Tuy việc thực hiện chương trình sách giáo khoa mới đã trải qua được
nhiều năm, song trong thực tế dạy học, giáo viên vẫn gặp phải những khó khăn
về phương pháp giảng dạy, về nội dung kiến thức. Đồng thời để theo kịp với sự
phát triển của xã hội, sự phát triển của khoa học kĩ thuật, của công nghệ thông
tin đặc biệt là sự phát triển của giáo dục và đào tạo thì người giáo viên phải
thực sự có tri thức, có kĩ năng mới đảm bảo chất lượng công việc, mới thực sự
trở thành “ lực lượng quyết định chất lượng giáo dục”.
Đội ngũ giáo viên trẻ hiện nay được đào tạo khơng qua thi tuyển, dưới
nhiều hình thức, cơ sở khác nhau nên chất lượng còn hạn chế, mặt khác lại
thiếu kinh nghiệm giảng dạy. Một số giáo viên đã dạy lâu năm nhưng năng lực
3



Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
cịn hạn chế, khó cập nhật với phương pháp dạy học mới và chưa linh hoạt
trong giảng dạy. Tổ chuyên mơn trong nhà trường đơi khi hoạt động cịn hình
thức, nội dung sinh hoạt chun mơn cịn nghèo nàn, vai trị bồi dưỡng chun
mơn cịn mờ nhạt nên chất lượng cịn hạn chế chưa có tác dụng đắc lực trong
việc nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Đây là vấn đề trăn trở với
mỗi cán bộ quản lí trong trường học.
Trong vài năm gần đây, khi thực hiện chương trình thay sách giáo khoa
mới, giáo viên trường Tiểu học ................... có nhiều chuyển biến trong tác đổi
mới phương pháp giảng dạy, chủ động tìm tịi, sáng tạo trong cách dạy, phát
huy tính tích cực của học sinh. Nhưng bên cạnh đó vẫn cịn một số giáo viên
năng lực chun mơn cịn hạn chế, đổi mới phương pháp cịn chậm. Các tổ
chuyên môn hoạt động đều tay song đôi khi chưa thật hiệu quả.
Với vai trò là cán bộ quản lí trong nhà trường, tơi ln suy nghĩ: “ Làm
thể nào để phát huy tốt vai trò của tổ chuyên môn? Cải tiến nội dung sinh hoạt
chuyên môn như thế nào để giúp giáo viên nâng cao tay nghề chuyên môn,
nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường, đáp ứng việc giảng dạy trong
giai đoạn mới”. Tôi cũng hiểu rằng đây là một vấn đề có ý nghĩa lớn trong cơng
tác quản lí và chỉ đạo hoạt động dạy và học trong mỗi nhà trường hiện nay.
Chính bởi những lí do đó mà tơi mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài:
“ Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất
lượng dạy học ở trường Tiểu học ................... ”
2. Mục đích nghiên cứu
- Nghiên cứu thực trạng sinh hoạt tổ chuyên môn của trường Tiểu
học ....................
- Đề xuất một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng
cao chất lượng dạy học ở trường Tiểu học ...................
3. Đối tượng nghiên cứu
4



Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
- Biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn ở trường Tiểu
học ....................
- Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn ở trường Tiểu học ....................
4. Đối tượng khảo sát, đối tượng thực nghiệm
* Đối tượng khảo sát:
- Giáo viên trường Tiểu học ....................
* Đối tượng thực nghiệm:
- Giáo viên và học sinh trường Tiểu học ...................
5. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
- Các biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn, việc dạy của giáo viên,
việc học của học sinh trường Tiểu học ................... từ năm học 20... - 20.... đến
nay.
6. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết: Tơi sử dụng phương pháp
này để phân tích tài liệu để tìm hiểu mục tiêu, nhiệm vụ của hoạt động giáo dục
nói chung, hoạt động tổ chun mơn nói riêng. Trên cơ sở lý thuyết đã phân
tích tơi tổng hợp chúng lại để từ đó thấy được mối quan hệ biện chứng của vấn
đề nghiên cứu, thơng qua đó giúp tơi hiểu đầy đủ, toàn diện, sâu sắc vấn đề
nghiên cứu.
- Phương pháp điều tra: Tôi sử dụng phương pháp này để điều tra thực trạng
đội ngũ giáo viên, kết quả công tác giảng dạy, thực trạng sinh hoạt tổ chuyên
môn, công tác chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn ở trường Tiểu học ....................
- Phương pháp quan sát: Tôi sử dụng phương pháp này để quan sát cách thức
tiến hành buổi sinh hoạt tổ chuyên môn ở trường Tiểu học ....................

5



Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
- Phương pháp thống kê: Tôi sử dụng phương pháp này để thống kê chất
lượng học tập của học sinh, kết quả xếp loại quy chế chuyên môn của giáo
viên.
-

Phương pháp thực nghiệm: Tôi sử dụng phương pháp này để chỉ đạo tổ

chức buổi sinh hoạt tổ chuyên môn.

PHẦN II : NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN CƠ BẢN
1.1

Căn cứ khoa học của đề tài:
Trong các nhà trường phổ thông hiện nay tổ chuyên môn là đơn vị cuối

cùng trong cơ cấu tổ chức dạy học của nhà trường. Tổ chuyên môn được thành
lập theo quyết định của Hiệu trưởng trên cơ sở nhiệm vụ năm học và đặc điểm
thực tế của đơn vị trường. Theo Điều lệ trường Tiểu học thì nhiệm vụ của tổ
chun mơn là : “ Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tuần, tháng,
năm học nhằm thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và hoạt động giáo
dục. Thực hiện bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kiểm tra đánh giá chất
lượng, hiệu quả giảng dạy, giáo dục và quản lí sử dụng sách, thiết bị của các
6



Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
thành viên trong tổ theo kế hoạch của nhà trường. Tham gia đánh giá, xếp loại
giáo viên theo quy định Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học”. Như vậy dưới
sự chỉ đạo của Ban giám hiệu, tổ chun mơn có nhiệm vụ và chức năng rất
quan trọng trong hoạt động chuyên môn của giáo viên, là nơi chịu trách nhiệm
trực tiếp về chất lượng giảng dạy của giáo viên và chất lượng học tập của học
sinh, để thực hiện và hoàn thành những nội dung, chỉ tiêu được đề ra trong kế
hoạch năm học của nhà trường. Hoạt động chính và cụ thể của tổ chuyên môn
khi đã được thành lập là tổ chức sinh hoạt chuyên môn trong giáo viên.
Sinh hoạt chuyên môn là một hoạt động nhằm bồi dưỡng chuyên môn,
nghiệp vụ, năng lực sư phạm cho giáo viên, góp phần tháo gỡ những khó khăn
trong q trình giảng dạy và thực hiện nhiệm vụ. Nội dung sinh hoạt tổ chuyên
môn là những vấn đề về thực hiện nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục học sinh,
thực hiện các văn bản chỉ đạo, thực thi nhiệm vụ năm học và các yêu cầu mang
tính thực tiễn được mang ra thảo luận, phân tích dưới nhiều góc độ và rút ra
những kết luận sư phạm, những biện pháp khả thi có thể vận dụng vào thực
tiễn, từ đó nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ của giáo viên. Sinh hoạt
chun mơn nhằm góp phần bồi dưỡng giáo viên theo Chuẩn nghề nghiệp giáo
viên Tiểu học. Do vậy, trong chỉ đạo hoạt động sinh hoạt tổ chuyên môn nếu
được Ban giám hiệu coi trọng, quan tâm sâu sát và tổ chức phù hợp, sinh hoạt
có kế hoạch, có nội dung phong phú và luôn được cải tiến đổi mới thì sẽ đạt
được hiệu quả cao về chất lượng, mỗi giáo viên được mở rộng và nâng cao kiến
thức, trình độ chuyên môn và nghiệp vụ, tay nghề; giải quyết được vướng mắc,
tồn tại về kiến thức và phương pháp góp phần nâng cao chất lượng dạy học.
Đồng thời tạo điều kiện cho giáo viên ở các tổ có mơi trường giao lưu, chia sẻ,
học hỏi đồng nghiệp từ đó có trách nhiệm và hứng thú trong cơng tác giảng
dạy.
Để việc sinh hoạt tổ chuyên môn trong nhà trường đi đúng hướng, đạt
được mục tiêu thì cần thiết phải quản lí, chỉ đạo nội dung này một cách khoa

học, chặt chẽ và có những biện pháp chỉ đạo khả thi nhất phù hợp điều kiện
7


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
thực tế về đội ngũ giáo viên, tình hình học sinh trong môi trường sư phạm của
nhà trường.

1.2 Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1.Chỉ đạo:
- Chỉ đạo là vạch ra đường lối, kế hoạch cho những hành động cụ thể.
- Chỉ đạo bao hàm việc liên kết, liên hệ với người khác và động viên họ
hoàn thành những nhiệm vụ nhất định để đạt được mục tiêu của tổ chức.
1.2.2. Tổ chuyên môn:
Tổ chuyên môn bao gồm các giáo viên, viên chức làm công tác thư viện,
thiết bị giáo dục. Mỗi tổ có tổ trưởng, nếu có từ 7 thành viên trở lên thì có một
tổ phó.
1.2.3. Tổ trưởng chuyên môn:
Tổ trưởng chuyên môn do Hiệu trưởng bổ nhiệm vào đầu mỗi năm học.
Là người chịu trách nhiệm cao nhất về chất lượng giảng dạy và lao động
sư phạm của giáo viên trong phạm vi các môn học của tổ chuyên môn được
phân công phụ trách.
1.2.4. Sinh hoạt chuyên môn:
Sinh hoạt chuyên môn là một hoạt động nhằm bồi dưỡng chuyên môn,
nghiệp vụ, năng lực sư phạm cho người giáo viên để góp phần tháo gỡ những
khó khăn trong quá trình giảng dạy và thực hiện nhiệm vụ năm học. Sinh hoạt
chun mơn nhằm góp phần bồi dưỡng giáo viên theo Chuẩn nghề nghiệp giáo
viên Tiểu học.


CHƯƠNG 2: NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG CỦA ĐỀ TÀI
2.1.

Đặc điểm, tình hình chung của trường Tiểu học ....................
8


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
Trường tiểu học ................... nằm trên địa bàn xã ................... là một xã
thuộc vùng sâu vùng xa của huyện .................... Khơng có một cơ quan xí
nghiệp nào đóng trên địa bàn xã. Phụ huynh của trường phần lớn sống bằng
nghề nơng, đời sống kinh tế cịn nhiều khó khăn, trình độ dân trí chưa cao.
Chính quyền địa phương và phụ huynh đều ít quan tâm tới giáo dục và coi giáo
dục là nhiệm vụ của nhà trường, của các thầy cơ giáo.
Những năm trước đây, nói đến ..................., mọi người trong huyện đều
liên tưởng đến một xã yếu kém cùng với nền giáo dục luôn đứng ở tốp cuối
cùng trong bảng thi đua của huyện .................... Kết quả chất lượng đại trà thấp,
chất lượng mũi nhọn học sinh giỏi cấp huyện hầu như khơng có. Song từ năm
học 20… – 20…, do sự thay đổi về đội ngũ cán bộ quản lí, sự nỗ lực cố gắng
của tập thể giáo viên, trường tiểu học ................... đã có những bước tiến khởi
sắc. Từ năm học 20…- 20… đến nay, trường luôn đạt danh hiệu Tập thể Lao
động suất xắc cấp Thành phố. Năm học 20... - 20.... trường được đón bằng
cơng nhận trường đạt chuẩn Quốc gia. Năm học 20... - 20.... trường được Thủ
tướng Chính phủ tặng Bằng khen.
Năm học 20… – 20…., trường có 36 CBGV – CNV, trong đó:
+ Cán bộ quản lý: 02 đ/c (Đã tốt nghiệp ĐHSP)
+ GV cơ bản: 22 đ/c
+ GV chuyên biệt: 06 đ/c
+ Nhân viên: 6 đ/c

100% giáo viên có trình độ đạt chuẩn và trên chuẩn. Đội ngũ giáo viên
trong trường đồn kết, nhiệt tình có tinh thần trách nhiệm.
Trường cũng có 782 học sinh chia làm 19 lớp:
Khối

Số học sinh

Số lớp

1

201 học sinh

5 lớp

2

172 học sinh

4 lớp

9


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
3
128 học sinh
3 lớp
4


147 học sinh

4 lớp

5

135 học sinh

3 lớp

Học sinh phần lớn các em đều ngoan có ý thức song ít có điều kiện được
giao lưu, ít được sự quan tâm đầu tư đầy đủ của gia đình, bố mẹ.
-Về cơ sở vật chất: Trường có khn viên sạch đẹp với 19 phòng học, các
phòng chức năng như: Tin học, Đồ dùng - Thư viện. Mỗi phòng học đều được
trang bị đủ điện chiếu sáng, bảng chống loá, bàn ghế đúng quy cách.
2.2.

Mục đích và yêu cầu của nghiên cứu thực trạng
Để chỉ đạo việc sinh hoạt tổ chuyên mơn trong nhà trường đi đúng

hướng, đạt chất lượng thì người quản lí phải nắm vững thực tế đó ở đơn vị
mình làm cơ sở, nền tảng đưa ra giải pháp mới. Nghiên cứu thực trạng là để chỉ
ra những điểm mạnh, những điều đã làm tốt, đồng thời chỉ ra những tồn tại và
nguyên nhân dẫn đến những tồn tại đó trong việc sinh hoạt tổ chun mơn ở
nhà trường. Khi nghiên cứu thực trạng cần phải thực hiện một cách khách quan,
trên cơ sở khoa học. Căn cứ vào những đánh giá thực tế đó, người quản lí mới
đưa ra những biện pháp chỉ đạo phù hợp, có tính khả thi ở đơn vị mình.
2.3.


Nội dung và cách tiến hành
Đi vào nghiên cứu thực trạng phục vụ cho vấn đề nghiên cứu tơi tiến

hành tìm hiểu, phân tích những điểm mạnh, điểm yếu của đội ngũ giáo viên
trong trường thông qua các tiết dự giờ, kiểm tra nội bộ, các đợt thi giáo viên
giỏi, qua kết quả xếp loại quy chế chun mơn; tìm hiểu về kết quả dạy học qua
việc phân tích kết quả học tập của học sinh. Đặc biệt tôi đi sâu nghiên cứu về
thực trạng hoạt động tổ chuyên môn, công tác sinh hoạt tổ chuyên môn và các
biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chun mơn qua việc thăm dị, phỏng vấn, qua
dự sinh hoạt tổ chuyên môn.
10


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
2.4.

Kết quả điều tra thực trạng

2.4.1.

Thực trạng về đội ngũ giáo viên
Đội ngũ giáo viên trực tiếp giảng dạy của trường là 26 đồng chí, trong đó

14 đồng chí có trình độ đại học, 8 đồng chí có trình độ cao đẳng, 4 đồng chí có
trình độ THSP. Tuổi nghề nhiều nhất là 31 năm, ít nhất là 7 tháng.
*Kết quả thi GVG, xếp loại thực hiện QCCM của giáo viên từ năm học
20... - 20.... đến nay như sau:

Năm học


20…– 20…

Nội dung

Tốt

Khá

Thi GVG

16 = 66.8%

7 = 29.1%

17 = 70.9%

7 = 29.1%

18 = 69.3%

8 = 30.7%

20 = 76.9%

6 = 23.1%

Thực hiện
QCCM


Học kì I
20… - 20…

Thi GVG
Thực hiện
QCCM

TB

Yếu

1 = 4.1%

Qua bảng thống kê kết quả trên cho ta thấy số lượng giáo viên xếp loại
tốt ở cả hai nội dung của năm học 20... - 20.... tăng hơn so với năm học trước.
Số giáo viên xếp loại trung bình khơng cịn. Nhìn chung giáo viên thực hiện tốt
nề nếp chun mơn, nhiệt tình, ham học hỏi, có chun mơn vững vàng, tích
cực bồi dưỡng nghiệp vụ. Mỗi người đều có tinh thần trách nhiệm trong cơng
việc. Tập thể giáo viên có ý thức ham học hỏi, tinh thần đoàn kết cao, thi đua
áp dụng phương pháp mới vào bài dạy và mạnh dạn trong sử dụng phương tiện
hiện đại như dùng máy Projectơ, máy chiếu hắt, máy chiếu đa năng, băng đài
cát xét, ti vi, video và tích cực sử dụng đồ dùng dạy học khác vào giảng dạy.
Nhiều giáo viên tham gia viết sáng kiến kinh nghiệm giảng dạy được xếp loại
cấp thành phố.

11


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học

Tuy nhiên bên cạnh đó cịn một số đồng chí giáo viên trình độ chun
mơn cịn hạn chế, kiến thức chưa chắc chắn, đổi mới phương pháp còn chậm và
chưa linh hoạt, sử dụng đồ dùng dạy học còn lúng túng.
Nguyên nhân của những tồn tại trên là do:
- Một số đồng chí giáo viên đã nhiều tuổi nên việc tiếp cận các phương
pháp dạy học mới và các trang thiết bị dạy học hiện đại cịn gặp khó khăn.
- Một số đồng chí do năng lực chun mơn cịn non yếu, một số đồng chí
có hồn cảnh gia đình khó khăn nên cũng ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy
trong nhà trường.
- Đặc biệt là những đồng chí giáo viên trẻ mới ra trường, do cơ chế đào
tạo hiện nay chỉ xét tuyển mà khơng thi tuyển, hình thức đào tạo khơng chính
quy nên ảnh hưởng khơng nhỏ đến chất lượng đào tạo. Số giáo viên này vốn
kinh nghiệm cịn ít, khả năng linh hoạt khi vận dụng phương pháp dạy học và
xử lí tình huống sư phạm cịn rất nhiều hạn chế.
- Đội ngũ giáo viên thường xuyên có sự biến động.
Chính vì vậy việc bồi dưỡng và nâng cao trình độ chun mơn cho đội
ngũ giáo viên thơng qua sinh hoạt tổ nhóm chun mơn càng trở nên cấp bách
và đòi hỏi phải thực hiện thường xuyên. Đội ngũ có đủ mạnh thì mới tạo ra
được chất lượng , đáp ứng được nhu cầu của xã hội.
2.4.2. Thực trạng về chất lượng dạy học
Chất lượng dạy học của mỗi nhà trường được thể hiện trên chất lượng
học tập của học sinh. Nét nổi bật của nhà trường là nhiều học sinh có đạo đức
tốt, hầu hết học sinh có ý thức tự giác trong học tập. Kết quả học tập của các
em ngày càng được nâng lên. Chất lượng mũi nhọn cũng được khẳng định qua
các kì thi học sinh giỏi, học sinh viết chữ đẹp cấp huyện, cấp thành phố. Tổng
hợp kết quả cụ thể như sau:
Chất lượng học sinh đại trà

12



Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
Năm học

Học lực giỏi

Học lực khá

Học lực TB

20... - 20....

254=35.6%

280=39.4%

168=23.6

282=36.1%

308=39.4%

181=23.3

Học kì I
2011 - 2012

Học lực yếu
10=1.4%


10=1.2%

Chất lượng mũi nhọn
HSG

HSG

HS viết CĐ

HS viết CĐ

cấp huyện

cấp TP

cấp huyện

cấp TP

20... - 20....

14 em

3 em

10 em

2011 - 2012


16 em

3 em thi

10 em

Năm học

3 em thi

Nhìn chung chất lượng đại trà có chuyển biến nhưng chưa nhiều. Tỉ lệ
học sinh yếu có giảm đi song còn cao so với mặt bằng chung của huyện. Chất
lượng mũi nhọn ngày càng được nâng lên sau mỗi năm học nhưng số học sinh
đạt giải cao trong kì thi học sinh giỏi còn hạn chế. Nguyên nhân:
- Học sinh của trường chủ yếu là con em nông dân nên sự quan tâm,
hướng dẫn học tập của bố mẹ đối với các em cịn ít.
- Mặt bằng dân trí của xã chưa cao.
- Chất lượng giảng dạy của giáo viên chưa đồng đều, phương pháp dạy
học chưa phát huy trí lực học sinh, chưa kính thích học sinh tích cực học tập.
- Sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường chưa chặt chẽ, chưa thường
xuyên.
2.4.3. Thực trạng về tổ chuyên môn và nề nếp sinh hoạt tổ chuyên môn

13


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
Với 26 giáo viên trực tiếp tham gia giảng dạy gồm giáo viên cơ bản và
giáo viên chuyên biệt, trường biên chế thành 6 tổ chuyên môn. Mỗi khối từ

khối 1 đến khối 5 là một tổ, còn lại các giáo viên chuyên biệt biên chế thành tổ
chuyên biệt và tự chọn. Mỗi tuần các tổ sinh hoạt chuyên môn một buổi vào
chiều thứ sáu từ 15h20 đến 17h.
Hoạt động tổ chun mơn đã có nhiều biến chuyển với nội dung sinh
hoạt đổi mới, coi trọng chất lượng các buổi sinh hoạt. Tổ trưởng chuyên môn
phần lớn là những giáo viên có bản lĩnh nghề nghiệp vững vàng, có khả năng tổ
chức, điều hành hoạt động của tổ. Chất lượng sinh hoạt chun mơn đã có
những chuyển biến tích cực. Song bên cạnh đó hiệu quả sinh hoạt chun mơn
cịn chưa cao, chưa đáp ứng được mong muốn của giáo viên. Có nhiều ngun
nhân dẫn đến tình trạng trên:
- Một số giáo viên còn coi nhẹ, nhận thức chưa đầy đủ về vai trò, tác
dụng của việc sinh hoạt chuyên mơn; trong các buổi sinh hoạt chun mơn ít
phát biểu hoặc ít quan tâm đến nội dung sinh hoạt; tâm lí ngại tranh luận những
vấn đề mới, thường dựa vào nội dung trao đổi của tổ trưởng.
- Việc chuẩn bị nội dung cho các buổi sinh hoạt chun mơn cịn hời hợt,
chưa có sức thuyết phục nên khơng thu hút được sự quan tâm trao đổi của giáo
viên. Nội dung đưa ra trao đổi chưa phong phú, chưa đi sâu vào những vướng
mắc cần giải quyết. Một số giáo viên được phân công nghiên cứu nhưng không
làm tốt phần việc của mình mà ỉ lại cho tổ trưởng. Tổ trưởng khi đó do khơng
nghiên cứu kĩ nên khơng đưa ra được vấn đề sát thực.
- Hình thức tổ chức sinh hoạt chun mơn cịn đơn điệu, khơng được cải
tiến. Hầu như theo một tiến trình người được phân cơng trình bày báo cáo phần
chuẩn bị, các thành viên trong tổ góp ý hoặc nhất trí. Có khi chỉ là tổ trưởng
nêu vấn đề còn các tổ viên ghi chép cho hồn thành thủ tục hành chính. Chưa
có nhiều đổi mới và đột phá nên hiệu quả thấp.

14


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng

dạy học ở trường Tiểu học
- Một số tổ trưởng trong khi điều hành buổi sinh hoạt chun mơn chưa
tạo được khơng khí cởi mở, biết lắng nghe ý kiến lẫn nhau để bàn bạc đưa ra
cách giải quyết tối ưu nên chưa tạo được sự thống nhất cao trong tổ.
Nhằm phát huy hiệu quả các buổi sinh hoạt chuyên môn, để sau mỗi
buổi sinh hoạt chun mơn, giáo viên thấy được những gì mình cịn yếu, cịn
thiếu để từ đó có nhu cầu tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chun
mơn của mình. Đồng thời giáo viên cũng thấy mình đã thu nhận được nhiều
kiến thức bổ ích từ đồng nghiệp của mình, giải tỏa được những băn khoăn,
vướng mắc của bản thân. Làm được điều đó địi hỏi người cán bộ quản lí phải
có sự chỉ đạo sâu sát.
2.4.4. Thực trạng về việc chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn
Ban giám hiệu đã lên kế hoạch và luôn quan tâm đến công tác sinh hoạt
chuyên môn của các tổ chuyên môn; thường xuyên chỉ đạo sinh hoạt các tổ
chuyên môn trong trường sinh hoạt đúng lịch, đảm bảo thời gian quy định.
Ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu kiểm tra việc xây dựng kế hoạch của tổ,
kiểm tra việc ghi chép sổ sách, tham dự sinh hoạt chuyên môn của các tổ
chuyên môn. Nhà trường cũng xây dựng nề nếp sinh hoạt chuyên môn nghiêm
túc. Tuy vậy sự chỉ đạo cịn mang tính chất hành chính, chưa có nội dung
chuyên sâu. Việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn chưa phát huy vai trò của giáo
viên khi tham gia sinh hoạt . Nội dung sinh hoạt chuyên môn mới dừng ở mức
đảm bảo các nội dung cơ bản theo yêu cầu, chưa đi sâu vào mục đích bồi
dưỡng chun mơn cho giáo viên trong tổ, chưa có nhiều sáng tạo trong nội
dung và hình thức sinh hoạt, chưa thu hút được giáo viên tham gia tích cực.
Từ những tồn tại, nhược điểm như vậy, tôi thấy nguyên nhân quan trọng
mang tính chủ quan là sự quản lí chỉ đạo cịn chưa chặt chẽ, chưa sát sao, thiếu
sự đôn đốc và kiểm tra thường xuyên, chưa có sự cải tiến sinh hoạt tổ chun
mơn. Vì vậy, hiệu quả chất lượng sinh hoạt chuyên môn chưa được nâng cao.

15



Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC
NGHIỆM
3.1. Đề xuất giải pháp
Thực hiện nhiệm vụ năm học, thực thi nhiệm vụ của cán bộ quản lí, từ
kết quả nghiên cứu thực trạng ở trên, để nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ
chun mơn góp phần nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường tôi thấy
cần tăng cường cơng tác quản lí, chỉ đạo việc sinh hoạt tổ chuyên môn. Sau đây
tôi xin đưa ra một số giải pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn như sau:
- Bồi dưỡng nâng cao nhận thức của giáo viên về yêu cầu và tính cần
thiết của việc sinh hoạt tổ chuyên môn.
- Bồi dưỡng năng lực chuyên môn, quản lí cho tổ trưởng chun mơn
- Chuẩn bị tốt nội dung cho buổi sinh hoạt tổ chuyên môn
- Cải tiến nội dung, cách thức sinh hoạt tổ chuyên môn.
- Tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo chuyên đề nhằm bồi dưỡng tay
nghề chuyên môn cho giáo viên
Những giải pháp này cần được thực hiện một cách đồng bộ. Tuy nhiên
muốn thực hiện tốt những giải pháp sau thì phải làm tốt hai giải pháp đầu. Có
nhận thức đúng đắn, sự chuẩn bị chu đáo của mỗi thành viên cùng năng lực
chuyên môn vững vàng, khả năng điều hành tốt của tổ trưởng thì sẽ hứa hẹn
một buổi sinh hoạt chuyên môn đầy hiệu quả.
3.2.Tổ chức thực nghiệm khoa học
3.2.1. Mục đích và yêu cầu tổ chức thực nghiệm khoa học
- Sau khi định hướng được những giải pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên
môn tôi tiến hành tổ chức thực nghiệm trên giáo viên của trường. Việc tổ chức
thực nghiệm sẽ giúp tôi đánh giá được hiệu quả của các biện pháp đó, đồng
thời rút kinh nghiệm cho bản thân để tìm ra những biện pháp tối ưu nhất. Tổ

16


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
chức thực nghiệm cũng góp phần nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn
của nhà trường.
3.2.2.Nội dung và cách tiến hành thực nghiệm khoa học
3.2.2.1 Bồi dưỡng nâng cao nhận thức của giáo viên về yêu cầu và tính cần
thiết của việc sinh hoạt tổ chuyên môn.
Mục tiêu:
Đây là việc phải làm đầu tiên để tạo nên nhận thức đầy đủ đúng đắn
trong mỗi giáo viên về tầm quan trọng , ý nghĩa của việc sinh hoạt tổ chuyên
môn. Từ nhận thức đó mà mỗi giáo viên thấy cần phải tham gia và mong muốn
được tham gia sinh hoạt tổ chun mơn. Biện pháp này đóng vai trị mở đường
cho các nhóm biện pháp tiếp theo.
Nội dung và cách thức tiến hành:
Trong q trình chỉ đạo cơng tác chun môn, ban giám hiệu luôn luôn
quan tâm đến việc bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho giáo viên, giúp họ nhận
ra vai trị của mình trong cơng tác giáo dục. Giáo viên khơng chỉ là đối tượng
của quản lí một cách đơn thuần. Họ chính là một lực lượng quyết định chất
lượng giáo dục. Vì thế bản thân họ phải phải luôn trau rồi, học hỏi về chuyên
môn. Một trong những biện pháp hữu hiệu là tham gia tích cực các buổi sinh
hoạt tổ chun mơn.
Để làm được điều đó, ban giám hiệu tổ chức các buổi tập huấn, bồi
dưỡng tuyên truyền cho giáo viên hiểu được yêu cầu của đổi mới giáo dục, vai
trò của người giáo viên trong sự nghiệp giáo dục. Tổ chức các buổi sinh hoạt tổ
chuyên môn để trao đổi, rút kinh nghiệm những vướng mắc trong quá trình
giảng dạy; trao đổi, thống nhất cách thực hiện những nội dung mới, những vấn
đề mới nảy sinh. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia học tập, giao lưu về

chuyên môn thông qua các buổi tập huấn, chuyên đề của trường, của Phòng
GD&ĐT, của Sở GD&ĐT. Dành thời gian cho việc học tập các tài liệu, văn
bản chỉ đạo, tìm hiểu tình hình địa phương nhằm nâng cao vốn hiểu biết. Động
17


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
viên giáo viên dành thời gian nghiên cứu các bài viết, các chuyên đề trên các
tạp chí chuyên ngành như Giáo dục Thủ đơ, Thế giới trong ta, Tốn tuổi thơ,
Văn học tuổi trẻ, Nhi đồng chăm học…
Chính việc bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho giáo viên như vậy đã giúp
họ một lần nữa khẳng định vị thế của mình trong sự nghiệp đổi mới giáo dục.
Điều đó thơi thúc mỗi giáo viên phải trau rồi, năng động và sáng tạo trong việc
giảng dạy và giáo dục. Xác định rõ mục tiêu mình cần làm, mỗi giáo viên sẽ có
một tâm thế tự tin, thoải mái trong đổi mới phương pháp giáo dục, nâng cao
chất lượng dạy học của nhà trường
3.2.2.2 Bồi dưỡng năng lực chun mơn, quản lí cho tổ trưởng chuyên môn
Mục tiêu:
Tổ trưởng tổ chuyên môn là người trực tiếp điều hành, theo dõi các
hoạt động của tổ chuyên môn. Tổ trưởng chuyên môn chịu trách nhiệm trước
Ban giám hiệu về kết quả hoạt động chuyên mơn của tổ mình phụ trách. Do vậy
tổ trưởng chun mơn bao giờ cũng phải là người có năng lực chun mơn
vững vàng trong tổ và cũng là người có phẩm chất đạo đức tốt, có khả năng
quản lí tốt, đặc biệt là người có uy tín cao trong tập thể nhà trường và tập thể
tổ. Tổ trưởng chuyên môn chính là cầu nối giữa giáo viên với Ban giám hiệu,
giúp Ban giám hiệu quản lí tốt hoạt động tổ chuyên môn, nâng cao chất lượng
giáo dục của nhà trường. Tuy nhiên tổ trưởng chuyên môn thường chưa được
bồi dưỡng về nghiệp vụ quản lí như hiệu trưởng hay phó hiệu trưởng. Vì thế
việc bồi dưỡng năng lực chun mơn, quản lí cho tổ trưởng chun mơn là việc

làm cấp thiết và thường xuyên.
Nội dung và cách thức tiến hành:
Ngay từ trong hè, để chuẩn bị cho năm học mới, Ban giám hiệu đã phải
họp bàn dự kiến nhân sự cho các khối lớp; lựa chọn những giáo viên có năng
lực chun mơn vững và được sự tín nhiệm của giáo viên để làm tổ khối trưởng
Đây là những nòng cốt giúp cho hoạt động chuyên môn nhà trường đi lên . Để
18


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
các tổ trưởng điều hành tốt các hoạt động của tổ nói chung, hoạt động sinh hoạt
chun mơn nói riêng thì Ban giám hiệu hướng dẫn tận tình đội ngũ cốt cán
này. Cụ thể là :
Sau khi Hiệu trưởng ra quyết định bổ nhiệm tổ trưởng, tôi tổ chức cuộc
họp với các tổ trưởng để phổ biến, thống nhất về những quy định trong công
tác chuyên môn của trường, những yêu cầu về hồ sơ sổ sách chuyên môn, về
nội dung và tiến trình của một buổi sinh hoạt chuyên môn, việc xây dựng kế
hoạch của tổ, việc kiểm tra đánh giá giáo viên thực hiện quy chế chuyên môn
và các hoạt động khác, đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh. Ban
giám hiệu cùng các tổ trưởng họp liên tịch để bàn bạc và đề ra phương hướng ,
chỉ tiêu kế hoạch , biện pháp thực hiện các hoạt động theo từng tháng, từng học
kì và cả năm học đồng thời phổ biến nội dung cơng việc thật cụ thể .
Bên cạnh đó tơi cũng quan tâm đến bồi dưỡng năng lực tổ chức, chỉ đạo
chun mơn trong tổ cho tổ trưởng chun mơn. Đó là các kiến thức, kĩ năng
xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch tổ theo năm học, tháng, tuần; bồi
dưỡng về nghiệp vụ kiểm tra nội bộ: kiểm tra hồ sơ sổ sách, việc thực hiện
chương trình, thời khóa biểu của các thành viên trong tổ; kiểm tra hiệu quả giáo
dục ; kiểm tra việc sử dụng sách, thiết bị dạy học của các thành viên trong tổ;
tham gia kiểm tra toàn diện giáo viên theo sự điều động của Hiệu trưởng nhà

trường. Bồi dưỡng cho tổ trưởng kĩ năng đánh giá giáo viên theo Chuẩn nghề
nghiệp giáo viên Tiểu học.
Bồi dưỡng những kĩ năng tổ chức, sắp xếp nội dung sinh hoạt tổ chuyên
môn cho cả năm học, cho từng buổi cụ thể. Đặc biệt bồi dưỡng năng lực tổ
chức, điều hành một buổi sinh hoạt chuyên môn, tổ chức một chuyên đề, một
cuộc thi trong tổ; một số kĩ năng ra đề kiểm tra cho học sinh trong các đợt kiểm
tra định kì, phân cơng nhiệm vụ cho các thành viên trong tổ đúng người, đúng
việc; kiểm tra, đôn đốc để điều chỉnh và giúp đỡ giáo viên một cách kịp thời.
Biện pháp bồi dưỡng là: Yêu cầu tổ trưởng nắm vững các văn bản chỉ
đạo, nắm vững chương trình, chuẩn kiến thức kĩ năng cơ bản các môn học
19


Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường Tiểu học
thuộc khối lớp mình phụ trách. Đầu năm học tơi tổ chức chuyên đề sinh hoạt tổ
chuyên môn để các tổ trưởng nắm được cách tiến hành một buổi sinh hoạt tổ
chun mơn. Bên cạnh đó qua quan sát, điều tra tôi biết được những điểm
mạnh, điểm yếu của từng đồng chí tổ trưởng. Căn cứ vào đó tơi tư vấn, góp ý
trực tiếp với mỗi người. Những vấn đề nào chưa hiểu thì tơi giải thích bổ sung
trên ngun tắc tự bồi dưỡng là chủ yếu. Nhờ vậy năng lực chun mơn và
quản lí của đội ngũ tổ khối trưởng được nâng lên rõ rệt .
3.2.2.3 Chuẩn bị tốt nội dung cho buổi sinh hoạt tổ chuyên môn
Mục tiêu:
Bất kì một cơng việc gì cũng vậy, muốn thành cơng địi hỏi phải có sự
chuẩn bị chu đáo. Với buổi sinh hoạt tổ chun mơn điều đó càng cần thiết
hơn. Chuẩn bị tốt nội dung nhằm giúp cho buổi sinh hoạt tổ chun mơn có có
nội dung phong phú, có hiệu quả, có chiều sâu, phát huy được năng lực của mỗi
thành viên trong tổ.
Nội dung và cách thức tiến hành:

Tổ trưởng phải định hướng được nội dung của buổi sinh hoạt tổ chun
mơn sắp tới. Ngồi việc trao đổi, bàn bạc thống nhất về nội dung phương pháp
giảng dạy, cách sử dụng đồ dùng dạy học thì cần thống nhất những nội dung
cơng việc để hồn thành kế hoạch của tổ, thực hiện những điểm mới trong chỉ
đạo của trường, của ngành. Tổ trưởng cũng phải nắm bắt được tình hình giảng
dạy của giáo viên, tình hình học tập của học sinh để có hướng điều chỉnh, khắc
phục. Song song với việc chuẩn bị nội dung thì người tổ trưởng cũng cần chuẩn
bị phương pháp, cách thức tiến hành buổi sinh hoạt tổ chuyên môn sao cho hiệu
quả với tất cả mọi thành viên trong tổ.
Cùng với sự chuẩn bị của tổ trưởng là sự chuẩn bị của các giáo viên
trong tổ. Thường cuối mỗi buổi sinh hoạt tổ chun mơn của tuần trước bao giờ
cũng có nội dung phân công nghiên cứu, chuẩn bị cho buổi sinh hoạt tổ chuyên

20