HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM

NGUYỄN HẰNG THỦY

PHÁT TRIỂN DU LỊCH HOMESTAY
TẠI HUYỆN HOA LƯ, TỈNH NINH BÌNH

Ngành:

Quản lý kinh tế

Mã số:

8 31 01 10

Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Quỳnh Anh

NHÀ XUẤT BẢN HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP - 2021


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên
cứu được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan và chưa từng dùng để bảo
vệ lấy bất kỳ học vị nào.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã được cám
ơn, các thơng tin trích dẫn trong luận văn này đều được chỉ rõ nguồn gốc.
Hà Nội, ngày 15 tháng 10 năm 2021
Tác giả luận văn

Nguyễn Hằng Thủy

i


LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hồn thành luận văn, tơi đã nhận được
sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cơ giáo, sự giúp đỡ, động viên của bạn bè,
đồng nghiệp và gia đình.
Nhân dịp hồn thành luận văn, cho phép tơi được bày tỏ lịng kính trọng và biết
ơn sâu sắc TS. Nguyễn Thị Quỳnh Anh đã tận tình hướng dẫn, dành nhiều công sức, thời
gian và tạo điều kiện cho tơi trong suốt q trình học tập và thực hiện đề tài.
Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành tới Ban Giám đốc, Ban Quản lý đào tạo,
Bộ môn Phân tích định lượng - Khoa Kinh tế và Phát triển nông thôn, Học viện Nông
nghiệp Việt Nam đã tận tình giúp đỡ tơi trong q trình học tập, thực hiện đề tài và
hồn thành luận văn.
Tơi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán bộ Sở Văn hóa và thể thao tỉnh Ninh
Bình và Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình, UBND huyện Hoa Lư, cộng đồng người dân Ninh Bình
đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tơi trong suốt q trình thực hiện đề tài.
Xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo mọi điều
kiện thuận lợi và giúp đỡ tơi về mọi mặt, động viên khuyến khích tơi hồn thành luận văn./.
Hà Nội, ngày 15 tháng 10 năm 2021
Tác giả luận văn

Nguyễn Hằng Thủy

ii


MỤC LỤC
Lời cam đoan ..................................................................................................................... i
Lời cảm ơn ........................................................................................................................ ii

Mục lục ......................................................................................................................... iii
Danh mục từ viết tắt ......................................................................................................... vi
Danh mục bảng ............................................................................................................... vii
Danh mục đồ thị ............................................................................................................. viii
Danh mục hộp ................................................................................................................ viii
Danh mục hình ............................................................................................................... viii
Trích yếu luận văn ........................................................................................................... ix
Thesis abstract.................................................................................................................. xi
Phần 1. Mở đầu ............................................................................................................... 1
1.1.

Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................... 1

1. 2.

Mục tiêu nghiên cứu ......................................................................................... 2

1.2.1.

Mục tiêu chung ................................................................................................. 2

1.2.2.

Mục tiêu cụ thể ................................................................................................. 2

1.3.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 3

1.3.1.


Đối tượng nghiên cứu ....................................................................................... 3

1.3.2.

Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................... 3

1.4.

Những đóng góp mới của luận văn .................................................................. 3

1.4.1.

Đóng góp về mặt lý luận .................................................................................. 3

1.4.2.

Đóng góp về mặt thực tiễn ............................................................................... 3

Phần 2. Cơ sở lý luận và thực tiễn ............................................................................. 5
2.1.

Cơ sở lý luận .................................................................................................... 5

2.1.1.

Một số khái niệm cơ bản .................................................................................. 5

2.1.2.


Nội dung phát triển du lịch homestay ............................................................ 11

2.1.3.

Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch homestay ................................. 16

2.2.

CƠ SỞ THỰC TIỄN ...................................................................................... 23

2.2.1.

Kinh nghiệm phát triển du lịch homestay ở một số quốc gia trên thế giới .... 23

2.2.2.

Kinh nghiệm phát triển về du lịch homestay ở Việt Nam .............................. 26

iii


2.2.3.

Những bài học kinh nghiệm cho việc phát triển du lịch homestay ở
huyện Hoa Lư, Ninh Bình .............................................................................. 29

Phần 3. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 31
3.1.

Đặc điểm địa bàn nghiên cứu ......................................................................... 31


3.1.1.

Điều kiện tự nhiên .......................................................................................... 31

3.1.2.

Điều kiện kinh tế -xã hội và tài nguyên nhân văn du lịch .............................. 32

3.2.

Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 39

3.2.1.

Phương pháp chọn điểm nghiên cứu .............................................................. 39

3.2.2.

Phương pháp thu thập số liệu ......................................................................... 41

3.2.3.

Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu .......................................................... 42

3.2.4.

Phương pháp phân tích số liệu ....................................................................... 42

3.2.5.


Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ......................................................................... 43

Phần 4. Kết quả nghiên cứu và thảo luận ................................................................ 45
4.1.

Thực trạng hoạt động phát triển du lịch Hoemestay tại huyện Hoa Lư, Ninh
Bình ................................................................................................................ 45

4.1.1.

Chính sách phát triển du lịch homestay ......................................................... 45

4.1.2.

Khách du lịch homestay tại Hoa Lư ............................................................... 46

4.1.3.

Nguồn lực phát triển du lịch homestay ở Huyện Hoa Lư .............................. 54

4.1.4.

Cơ sở vật chất – kỹ thuật, dịch vụ du lịch homestay ...................................... 61

4.1.5.

Các hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch ....................................................... 67

4.1.6.


Chủ thể tham gia hoạt động du lịch homestay ............................................... 69

4.1.7.

Hoạt động thanh kiểm tra du lịch homestay của chính quyền địa phương .... 79

4.1.8.

Đánh giá chung về phát triển du lịch homestay ............................................. 81

4.2.

Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch Homestay tại huyện Hoa lư ..... 83

4.2.1.

Khách du lịch ................................................................................................. 83

4.2.2.

Cộng đồng địa phương ................................................................................... 83

4.2.3.

Chính sách phát triển du lịch .......................................................................... 84

4.2.4.

Yếu tố tự nhiên, mơi trường ........................................................................... 86


4.2.5.

Yếu tố an ninh chính trị, kinh tế - xã hội........................................................ 87

4.2.6.

Năng lực của người làm du lịch homestay ..................................................... 90

4.3.

Giải pháp phát triển du lịch Homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình .... 91

iv


4.3.1.

Quan điểm phát triển ...................................................................................... 91

4.3.2.

Định hướng phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư ........................... 92

4.3.3.

Giải pháp phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư ............................... 93

Phần 5. Kết luận và kiến nghị ................................................................................. 105
5.1.


Kết luận ........................................................................................................ 105

5.2.

Kiến nghị ...................................................................................................... 106

5.2.1.

Kiến nghị đối với cơ quan nhà nước về quản lý du lịch............................... 106

5.2.2.

Kiến nghị đối với chính quyền địa phương .................................................. 106

Tài liệu tham khảo ...................................................................................................... 108
Phụ lục ...................................................................................................................... 109

v


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Nghĩa tiếng Việt

CNV

Công nhân viên


CSLT

Cơ sở lưu trú

NQ

Nghị quyết

UBND

Ủy ban nhân dân

vi


DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1.

Kết quả thực hiện các chỉ tiêu chủ yếu năm 2020 ..................................... 32

Bảng 3.2.

Số lượng mẫu khảo sát .............................................................................. 42

Bảng 4.1.

Lượng khách du lịch homestay tại huyện Hoa Lư .................................... 47

Bảng 4.2.


Thông tin du khách nội địa được điều tra .................................................. 48

Bảng 4.3.

Thông tin du khách quốc tế được điều tra ................................................. 50

Bảng 4.4.

Số lần du khách đên tham quan du lịch homestay..................................... 51

Bảng 4.5.

Kênh thông tin biết đến du lịch homestay Hoa Lư – Ninh Bình ............... 52

Bảng 4.6.

Phương tiện du khách đến tham quan du lịch homestay ........................... 53

Bảng 4.7.

Doanh thu từ du lịch homestay tại huyện Hoa Lư 2018 - 2020 ................ 58

Bảng 4.8.

Số lao động phục vụ du lịch homestay ở huyện Hoa Lư năm 2020 .......... 59

Bảng 4.9.

Đánh giá của du khách về tính chuyên nghiệp của guồn nhân lực du
lịch ........................................................................................................... 61


Bảng 4.10. Tình hình phát triển cơ sở lưu trú tại huyện Hoa Lư, Ninh Bình .............. 64
Bảng 4.11. Thống kê và phân loại số lượng nhà hàng theo sức chứa .......................... 65
Bảng 4.12. Các hoạt động quảng cáo, xúc tiến thương mại của huyện Hoa Lư ......... 68
Bảng 4.13. Chương trình hoạt động của các Cơng ty du lịch ...................................... 73
Bảng 4.14. Đánh giá của Công ty du lịch khi tham gia du lịch homestay tại Hoa
Lư............................................................................................................... 74
Bảng 4.15. Nhu cầu đào tạo các hộ kinh doanh homestay huyện Hoa Lư .................. 75
Bảng 4.16. Kết quả đánh giá của du khách về tài nguyên thiên nhiên và nhân
văn ............................................................................................................. 78
Bảng 4.17.

Kết quả đánh giá của du khách về vệ sinh môi trường, cơ sở vật chất
và chất lượng dịch vụ homestay tại Hoa Lư .............................................. 79

Bảng 4.18. Đánh giá của hộ về mức ảnh hưởng của chính sách đến phát triển ........... 85
Bảng 4.19. Đánh giá SWOT về phát triển du lịch homestay tại Hoa Lư ..................... 93

vii


DANH MỤC ĐỒ THỊ
Đồ thị 4.1.

Kết quả đánh giá của khách nội địa về sản phẩm du lịch homestay .................... 66

Đồ thị 4.2.

Kết quả đánh giá của khách quốc tế về sản phẩm du lịch homestay.................... 66


DANH MỤC HỘP
Hộp 4.1.

Ý kiến đánh giá về công tác quảng bá xúc tiến du lịch Homestay tại
Hoa Lư ....................................................................................................... 69

Hộp 4.2.

Ý kiến hộ kinh doanh homestay ................................................................ 81

DANH MỤC HÌNH
Hình 4.1.

Mơ hình du lịch homestay ở huyện Hoa Lư .............................................. 70

viii


TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
Tên tác giả: Nguyễn Hằng Thủy
Tên Luận văn: Phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình
Ngành: Quản lý Kinh tế

Mã số: 8 31 01 10

Tên cơ sở đào tạo: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Mục đích nghiên cứu
Mục tiêu cụ thể của đề tài bao gồm: (1) Góp phần hệ thống hóa những lý luận về
việc nghiên cứu phát triển du lịch homestay; (2) Đánh giá thực trạng phát triển du lịch
homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình; (3) Yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du

lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình; (4) Đề xuất một số giải pháp phát triển
du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình trong thời gian tới.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng kết hợp giữa số liệu thứ cấp và sơ cấp để chỉ ra các kết quả
nghiên cứu. Số liệu thứ cấp thu thập từ sách, giáo trình, bài báo và các báo cáo thống kê.
Số liệu sơ cấp được thu thập bằng các công cụ phỏng vấn sâu, phỏng vấn bán cấu trúc,
phỏng vấn bằng bảng hỏi các đối tượng thu thập thông tin. Chúng tôi sử dụng các
phương pháp phân tích thống kê mơ tả, phương pháp so sánh để đánh giá thực trạng
phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình cũng như phân tích các
nhóm yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch homestay huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình
Kết quả chính và kết luận
Du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình đang là điểm đến hấp dẫn của
nhiều khách du lịch trong và ngoài nước. Trong thời gian qua, việc phát triển loại hình
du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình đã đóng góp vào việc phát triển
kinh tế địa phương, góp phần vào việc xóa đói giảm nghèo, nâng cao trình độ, kiến thức
cho người dân, phát triển văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, tình hình cung ứng dịch vụ
du lịch của các hộ dân tại homestay tại Hoa Lư cũng cịn gặp phải nhiều khó khăn. Phát
triển homestay của các hộ tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình cịn nhỏ lẻ, rải rác chưa
đồng bộ và thiếu tập trung.
Những phân tích thực trạng phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh
Ninh Bình được thể hiện qua các nội dung sau: (1) Chính sách phát triển du lịch
homestay; (2) Khách du lịch homestay tại Hoa Lư; (3) Nguồn lực phát triển du lịch
homestay; (4) Cơ sở vật chất – kỹ thuật, dịch vụ du lịch homestay; (5) Các hoạt động
xúc tiến quảng bá du lịch; (6) Chủ thể tham gia hoạt động du lịch homestay.

ix


Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh
Ninh Bình bao gồm: (1) Yếu tố tự nhiên; (2) Yếu tố an ninh chính trị, kinh tế - xã hội;

(3) Yếu tố văn hóa lịch sử; (4) Yếu tố môi trường; (5) Năng lực người làm du lịch
homestay.
Đề xuất các giải pháp phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh
Bình như: (1) Tạo lập cơ chế chính sách quản lý phù hợp; (2) Giải pháp về khách du
lịch; (3) Giải pháp về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực; (4) Giải pháp về cơ sở vật
chất - kỹ thuật; (5) Giải pháp về xúc tiến, quảng bá du lịch homestay; (6) Giải pháp khai
thác kết hợp với bảo tồn tài nguyên du lịch. Bên cạnh đó, nghiên cứu đề xuất một số
kiến nghị với Nhà nước về quản lý du lịch, kiến nghị với chính quyền địa phương nhằm
phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.

x


THESIS ABSTRACT
Master candidate: Nguyen Hang Thuy
Thesis title: Developing homestay tourism in Hoa Lu district, Ninh Binh province
Major: Economic Management

Code: 8 31 01 10

Educational organization: Vietnam National University of Agriculture (VNUA)
Research objective
The specific objectives of this study are: (1) To contribute to the systematic
review of the development of homestay tourism; (2) To assess the current situation of
homestay tourism development in Hoa Lu district, Ninh Binh province; (3) To analyze
factors affecting the development of homestay tourism in Hoa Lu district, Ninh Binh
province; (4) To propose some solutions to improve homestay tourism in Hoa Lu
district, Ninh Binh province in the future.
Research methods
The study uses a combination of secondary and primary data. Secondary data

were collected from books, textbooks, articles and reports. Primary data were collected
through in-depth interviews and surveys. Descriptive and comparative statistical
methods were used to assess the current situation of homestay tourism development in
Hoa Lu district, Ninh Binh province and to analyze factors affecting the development of
homestay tourism in Hoa Lu district, Ninh Binh province
Main results and conclusion
Homestay tourism in Hoa Lu district, Ninh Binh province is an attractive
destination for many domestic and foreign tourists. In recent years, the development of
homestay tourism in Hoa Lu district, Ninh Binh province has contributed to the
development of the local economy, contributing to poverty reduction and maintaining
traditional culture. However, homestay tourism services in Hoa Lu are facing many
difficulties. The current development of homestay tourism service in Hoa Lu district,
Ninh Binh province is small, scattered, inconsistent and lack of concentration.
The current situation of homestay tourism development in Hoa Lu district, Ninh
Binh province is analyzed through: (1) Homestay tourism development policies; (2)
Homestay tourists in Hoa Lu; (3) Homestay development resources; (4) Facilities for
homestay tourism services; (5) Tourism promotion activities; (6) Participants in
homestay tourism services.

xi


Factors affecting the development of homestay tourism in Hoa Lu district, Ninh
Binh province include: (1) Natural; (2) Political security, socio-economic; (3) Historical
cultural; (4) Environmental; and (5) Human resource in homestay tourism service.
Key solutions to develop homestay tourism service in Hoa Lu district, Ninh Binh
province are: (1) Establishing a suitable management policy mechanism; (2) Tourists;
(3) Human resource training; (4) Improving technical facilities; (5) Promotion and
advertisement of homestay tourism; (6) Maintaining natural resource conservation
condition. In addition, the study proposes a number of recommendations to the State

government and local authorities to develop homestay tourism service in Hoa Lu
district, Ninh Binh province.

xii


PHẦN 1. MỞ ĐẦU
1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Trong những năm gần đây, loại hình du lịch homestay ngày càng phổ biến
và được yêu thích ở nhiều nơi trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Loại hình du
lịch này đang phát triển mạnh mẽ, không chỉ thu hút khách quốc tế mà còn thu
hút cả khách nội địa. Đây là loại hình du lịch mới, nhiều tiềm năng, triển vọng
cần được nghiên cứu để phát triển.
Ninh Bình là một tỉnh nằm ở cực Nam của vùng Đồng bằng sông Hồng,
cách trung tâm thủ đô Hà Nội hơn 90 km về phía Nam. Đây là nơi tiếp nối giao
lưu kinh tế và văn hoá giữa khu vực châu thổ sông Hồng với Bắc Trung Bộ, giữa
vùng đồng bằng Bắc Bộ với vùng rừng núi Tây Bắc. Với nhiều danh lam, thắng
cảnh và di tích lịch sử văn hố nổi tiếng, tỉnh Ninh Bình có tiềm năng phát triển
du lịch đa dạng và phong phú, đặc biệt từ khi quần thể danh thắng Tràng An,
Ninh Bình được UNESSCO vinh danh là di sản hỗn hợp văn hóa thiên nhiên thế
giới, du lịch Ninh Bình đã có những phát triển vượt bậc cả về số lượng khách du
lịch và doanh thu từ hoạt động du lịch. Được tỉnh xác định là lĩnh vực kinh tế
mũi nhọn, trong những năm gần đây, ngành du lịch Ninh Bình đang khai thác
hiệu quả những tiềm năng, thế mạnh góp phần vào việc chuyển dịch cơ cấu kinh
tế của tồn tỉnh. Ninh Bình đã được xác định là một trong 16 khu du lịch trọng
điểm toàn quốc, một trung tâm du lịch của vùng duyên hải Bắc Bộ. Năm 2019,
lượng khách du lịch đến Ninh Bình thống kê được là 7,5 triệu lượt khách. Và du
lịch cộng đồng nói chung, du lịch homestay nói riêng đã và đang là hướng đi mới
trong vấn đề phát triển bền vững ngành kinh tế du lịch Ninh Bình.
Loại hình du lịch homestay xuất hiện đầu tiên ở Ninh Bình từ nhiều năm

trước đây khi du khách đến thăm Khu bảo tồn đất ngập nước Vân Long thuộc
huyện Gia Viễn có nhu cầu vào tham quan nhà dân xung quanh để tìm hiểu và
khám phá cuộc sống của người dân địa phương. Đến nay, loại hình du lịch này
cũng đã phát triển rộng ra một số huyện, thành phố của tỉnh và bước đầu đã thu
được những kết quả tốt. Trong số những huyện phát triển mạnh nhất loại hình du
lịch này của tỉnh Ninh Bình phải kể đến đó là huyện Hoa Lư.
Huyện Hoa Lư có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch với tài nguyên du
lịch tự nhiên và nhân văn phong phú, đa dạng cùng với lịch sử truyền thống cố đô

1


xưa, người dân địa phương hiếu khách, thân thiện. Tuy nhiên, đây là loại hình du
lịch cịn khá mới lại cần thu hút sự tham gia của cộng đồng địa phương nên việc
phát triển du lịch homestay ở huyện Hoa Lư vẫn chưa thực sự hiệu quả so với
tiềm năng. Thể hiện rõ nhất ở số lượng khách và số hộ gia đình tham gia loại
hình du lịch này vẫn cịn khá ít. Sản phẩm và dịch vụ vẫn cịn sơ sài, nghèo nàn.
Thông tin về du lịch homestay ở huyện Hoa Lư đến với khách du lịch cịn ít và
hoạt động quảng bá, xúc tiến cho du lịch homestay còn rời rạc chưa đem lại hiệu
quả tương xứng với tiềm năng phát triển của loại hình du lịch này.
Nhận rõ tình hình đó, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện đã chỉ rõ: phát triển
du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, chú trọng công tác quy hoạch, công tác
quản lý nhà nước về du lịch, đảm bảo hài hồ giữa phát triển du lịch với văn hố,
bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường, nghiên cứu cơ chế, chính sách thúc
đẩy phát triển hạ tầng du lịch, dịch vụ du lịch, đưa Hoa Lư trở thành một trong
những trung tâm du lịch của tỉnh
Tình hình thực tế trên đây địi hỏi phải có những cơng trình nghiên cứu một
cách tổng thể và khoa học về điều kiện, thực trạng phát triển loại hình du lịch
homestay ở huyện Hoa Lư, từ đó đề ra những giải pháp nhằm khai thác hợp lý,
hiệu quả loại hình du lịch homestay ở đây theo hướng bền vững là một nhiệm vụ

cấp thiết. Xuất phát từ những lý do thực tiễn đó, tác giả đã chọn đề tài “Phát
triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình” làm luận văn tốt
nghiệp của mình.
1. 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1. Mục tiêu chung
Trên cơ sở phân tích đánh giá thực trạng phát triển du lịch homestay tại
huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình và các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch
homestay trong những năm gần đây tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Từ đó,
đề xuất một số giải pháp phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh
Ninh Bình.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Góp phần hệ thống hóa những lý luận về việc nghiên cứu phát triển du
lịch homestay.
- Đánh giá thực trạng phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh
Ninh Bình.

2


- Yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh
Ninh Bình.
- Đề xuất một số giải pháp phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư,
tỉnh Ninh Bình trong thời gian tới.
1.3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến
phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu
1.3.2.1. Phạm vi thời gian
Số liệu sử dụng trong nghiên cứu luận văn được thu thập trong 3 năm từ

năm 2018 đến năm 2020. Số liệu điều tra được tính đến hết tháng 12/2020.
1.3.2.2. Phạm vi không gian
Đề tài nghiên cứu tại các xã, thị trấn có phát triển loại hình du lịch
homestay của huyện Hoa Lư, đó là: thị trấn Thiên Tơn, xã Ninh Hải, xã Ninh
Hịa, xã Ninh Giang, xã Ninh Thắng, xã Ninh Xuân, xã Ninh Mỹ, xã Trường
n. Đây là những nơi có loại hình du lịch homestay và các điều kiện thuận lợi
để có thể phát triển loại hình du lịch homestay (các xã khác trong huyện khơng
có loại hình du lịch này).
1.3.2.3. Phạm vi nội dung
Luận văn tập trung nghiên cứu một số nội dung về những vấn đề liên quan
đến phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình (thực trạng,
yếu tố ảnh hưởng và giải pháp phát triển du lịch homestay).
1.4. NHỮNG ĐĨNG GĨP MỚI CỦA LUẬN VĂN
1.4.1. Đóng góp về mặt lý luận
Luận văn đã đúc kết được cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển du lịch
homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình, bao gồm: một số khái niệm, nội
dung và các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch homestay. Trên cơ sở bài
học kinh nghiệm trên thế giới và Việt Nam, nghiên cứu đã đưa ra 05 bài học kinh
nghiệm cho việc phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.
1.4.2. Đóng góp về mặt thực tiễn
Luận văn đã phân tích thực trạng phát triển du lịch homestay huyện Hoa
Lư, tỉnh Ninh Bình, phân tích được những thành tựu đạt được và những hạn chế

3


cần khắc phục, những cơ hội và thách thức cũng như những rào cản mà du lịch
homestay của huyện Hoa Lư phải đối mặt và giải quyết, góp phần vào sự phát
triển du lịch homestay của huyện và cả tỉnh. Phân tích được các yếu tố ảnh hưởng
đến phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình, từ đó đề xuất

một số giải pháp phát triển du lịch homestay tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình
trong thời gian tới.

4


PHẦN 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
2.1.1. Một số khái niệm cơ bản
2.1.1.1. Khái niệm về du lịch và khách du lịch
a. Các quan niệm về du lịch
Từ xa xưa trong lịch sử nhân loại, du lịch đã được ghi nhận như một sở
thích, một hoạt động nghỉ ngơi tích cực của con người. Ngày nay, du lịch đã trở
thành một nhu cầu không thể thiếu được trong đời sống văn hoá - xã hội của các
nước. Về mặt kinh tế, du lịch đã trở thành một trong những ngành kinh tế quan
trọng của nhiều nước công nghiệp phát triển. Du lịch được coi là ngành công
nghiệp và hiện nay ngành "công nghiệp du lịch" này chỉ đứng sau cơng nghiệp
dầu khí và ơ tô. Đối với các nước đang phát triển, du lịch được coi là cứu cánh để
vực dậy nền kinh tế ốm yếu của quốc gia. Con người vốn tò mò về thế giới xung
quanh, muốn có thêm hiểu biết về cảnh quan, địa hình, hệ thống thực vật và nền
văn hóa của nơi khác. Vì vậy, du lịch đã xuất hiện và trở thành một hiện tượng
khá quan trọng trong đời sống con người. Ngày nay, du lịch đã trở thành một
hiện tượng kinh tế - xã hội phổ biến. Hội đồng Lữ hành và Du lịch quốc tế
(WTTC) đã công nhận du lịch là một ngành kinh tế lớn nhất thế giới vượt trên cả
ngành sản xuất ô tô, thép, điện tử. Mặc dù hoạt động du lịch đã có nguồn gốc
hình thành từ rất lâu và phát triển với tốc độ rất nhanh, song cho đến nay, khái
niệm “du lịch” được hiểu rất khác nhau tại các quốc gia khác nhau và từ nhiều
góc độ khác nhau. Trong ngôn ngữ nhiều nước, thuật ngữ này bắt nguồn từ tiếng
Hy Lạp “tornos” với ý nghĩa đi một vòng. Thuật ngữ này lại được Latinh hóa
thành “tornus”, và sau đó xuất hiện trong tiếng Pháp “tour” nghĩa là đi một vòng

quanh, cuộc dạo chơi; còn “tourism”, tourist” được xuất hiện lần đầu vào khoảng
năm 1800 (Nguyễn Văn Đính & Trần Thị Minh Hòa, 2008).
* Quan niệm trước đây về du lịch
Trước đây, người ta mới chỉ quan niệm du lịch là một hoạt động mang tính
chất văn hố, nhằm thoả mãn nhu cầu giải trí và những nhu cầu hiểu biết của con
người, du lịch không được coi là hoạt động kinh tế, khơng mang tính chất kinh
doanh và ít được đầu tư để phát triển. Trong nhiều thế kỷ trước đây, du khách
hầu hết là những người hành hương, thương nhân, sinh viên và cả nghệ sĩ. Đến
đầu thế kỷ 20, du lịch vẫn còn dành riêng cho những người khá giả, họ đi du lịch

5


là để giải trí. Cịn du lịch ngày nay gắn liền với cuộc sống hàng ngày của hàng
triệu người. Mặc dù vậy, khi đề cập đến du lịch, khơng ít người thường lầm
tưởng rằng: du lịch chỉ là những kỳ nghỉ hè tầm thường, với các sân bay, bãi biển
đầy người, hoặc hình ảnh những xe du lịch chở du khách tham quan các phố...
Do đó, muốn cho du lịch phát triển mạnh mẽ và đáp ứng một cách đầy đủ nhu
cầu ngày càng tăng của đời sống con người, trước hết cần phải có quan niệm
đúng đắn về du lịch (Nguyễn Văn Đính & Trần Thị Minh Hịa, 2008).
* Quan niệm khoa học về du lịch
Năm 1963, với mục đích quốc tế hố, tại hội nghị Liên Hợp Quốc về du
lịch họp tại Roma, các chuyên gia đã đưa ra định nghĩa như sau về du lịch: Du
lịch là tổng hợp các mối quan hệ, hiện tượng và các hoạt động kinh tế bắt nguồn
từ các cuộc hành trình và lưu trú của các cá nhân hay tập thể ở bên ngoài nơi ở
thường xuyên của họ hay ngoài nước họ với mục đích hồ bình. Nơi họ đến lưu
trú không phải là nơi làm việc của họ. Định nghĩa này là cơ sở cho định nghĩa du
khách đã được Liên minh quốc tế các tổ chức du lịch chính thức, tiền thân của Tổ
chức du lịch thế giới thông qua. Trong định nghĩa này, các tác giả đã gộp hai
phạm trù hoạt động du khách và hoạt động kinh tế thành một hệ thống nhân quả. Khác với các quan điểm trên, các học giả biên soạn Bách khoa toàn thư Việt

Nam đã tách hai nội dung cơ bản của du lịch thành hai phần riêng biệt. Theo các
chuyên gia này, nghĩa thứ nhất của từ này là một dạng nghỉ dưỡng sức tham gia
tích cực của con người ngồi nơi cư trú với mục đích: nghỉ ngơi, giải trí, xem
danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, cơng trình văn hố, nghệ thuật. Theo nghĩa
thứ hai, du lịch được coi là một ngành kinh doanh tổng hợp có hiệu quả cao về
nhiều mặt: nâng cao hiểu biết về thiên nhiên, truyền thống lịch sử và văn hoá dân
tộc, từ đó góp phần làm tăng thêm tình u đất nước. Đối với người nước ngồi
là tình hữu nghị với dân tộc mình. Về mặt kinh tế, du lịch là lĩnh vực kinh doanh
mang lại hiệu quả rất lớn; có thể coi là hình thức xuất khẩu hàng hố và dịch vụ
tại chỗ (Bùi Hải Yến & Phạm Hồng Long, 2007). Thuật ngữ du lịch được tách
thành hai phần để định nghĩa, cụ thể du lịch có thể được hiểu là:
Sự di chuyển và lưu trú qua đêm tạm thời trong thời gian rảnh rỗi của cá
nhân hay tập thể ngồi nơi cư trú nhằm mục đích phục hồi sức khoẻ, nâng cao
nhận thức về thế giới xung quanh, có hoặc khơng kèm theo việc tiêu thụ một số giá
trị tự nhiên, kinh tế, văn hoá và dịch vụ do các cơ sở chuyên nghiệp cung ứng (Bùi
Hải Yến & Phạm Hồng Long, 2007).

6


Một lĩnh vực kinh doanh các dịch vụ nhằm thoả mãn nhu cầu nảy sinh trong
quá trình di chuyển và lưu trú qua đêm tạm thời trong thời gian rảnh rỗi của cá
nhân hay tập thể ngoài nơi cư trú với mục đích phục hồi sức khoẻ, nâng cao nhận
thức tại chỗ về thế giới xung quanh. Việc phân định rõ ràng hai nội dung cơ bản
của khái niệm có ý nghĩa góp phần thúc đẩy sự phát triển của du lịch. Du lịch
không chỉ là một ngành kinh tế mà nó cịn là một hiện tượng xã hội. Chính vì vậy
tồn xã hội phải có trách nhiệm đóng góp, hỗ trợ, đầu tư cho du lịch phát triển
như đối với giáo dục, thể thao hoặc một lĩnh vực văn hoá khác (Bùi Hải Yến &
Phạm Hồng Long, 2007).
b. Quan niệm về du khách

Du khách là người từ nơi khác đến vào thời gian rảnh rỗi của họ với mục
đích thoả mãn tại nơi đến nhu cầu nâng cao hiểu biết, phục vụ sức khoẻ, xây dựng
hay tăng cường tình cảm của con người (với nhau hoặc với thiên nhiên), thư giãn,
giải trí hoặc thể hiện mình kèm theo việc tiêu thụ những giá trị tinh thần, vật chất
và các dịch vụ do các cơ sở của ngành du lịch cung ứng. Nói một cách khác thì du
khách là người từ nơi khác đến kèm theo mục đích thẩm nhận tại chỗ những giá trị
vật chất, tinh thần hữu hình hoặc vơ hình của thiên nhiên hoặc của cộng đồng xã
hội. Về phương diện kinh tế, du khách là người sử dụng dịch vụ của doanh nghiệp
du lịch như lữ hành, lưu trú, ăn uống... Cần phải phân biệt hai loại du khách cơ
bản: những người mà chuyến đi của họ có mục đích chính là nâng cao hiểu biết tại
nơi đến về các điều kiện, tài nguyên tự nhiên, kinh tế, văn hoá được gọi là du
khách thuần tuý. Ngược lại, có những người thực hiện chuyến đi vì một mục đích
khác như cơng tác, tìm kiếm cơ hội làm ăn, hội họp... trên đường đi hay tại nơi
đến, những người này sắp xếp được thời gian cho việc thăm quan, nghỉ ngơi. Khi
đó họ mới được coi là du khách. Để nói lên sự kết hợp đó, chuyến đi của họ được
gọi là du lịch công vụ, du lịch thể thao, du lịch tôn giáo (Bùi Hải Yến & Phạm
Hồng Long, 2007).
Do du lịch không chỉ là một hiện tượng xã hội mà còn là một lĩnh vực kinh
tế với đối tượng phục vụ là người đi du lịch nên việc thống nhất khái niệm du
khách là một nhu cầu tất yếu. Đối với doanh nghiệp du lịch, thơng qua số lượng
du khách có thể nắm được doanh thu. Sự chuẩn hoá khái niệm du khách sẽ giúp
các nhà thống kê thống nhất được tiêu chí phân định giữa khách tham quan và du
khách, giúp cho các cơ quan quản lý xác định được nghĩa vụ đối với nhà nước
của các doanh nghiệp du lịch (Bùi Hải Yến & Phạm Hồng Long, 2007).

7


c. Quan niệm về phát triển du lịch homestay
Dưới góc độ triết học có hai quan điểm về sự phát triển đó là:

- Theo quan điểm siêu hình: Phát triển chỉ là sự tăng, giảm thuần túy về
lượng, khơng có sự thay đổi về chất của sự vật, đồng thời phát triển là q trình
tiến lên liên tục, khơng trải qua những bước quanh co phức tạp (Bộ Giáo dục và
đào tạo, 2009).
- Phép biện chứng duy vật cho rằng: Phát triển là sự vận động theo hướng đi
lên, từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, từ chưa hoàn thiện đến hoàn thiện
của sự vật (Bộ Giáo dục và đào tạo, 2009).
Như vậy, phát triển là một phạm trù triết học dùng để chỉ sự vận động có
định hướng từ thấp đến cao, từ giản đơn đến phức tạp, từ chưa hoàn thiện đến
hoàn thiện hơn mà kết quả là cái mới tiến bộ ra đời thay thế cái cũ lạc hậu (Bộ
Giáo dục và đào tạo, 2009).
Từ những khái niệm về du lịch homestay, khái niệm về phát triển có thể
thấy được rằng: Phát triển du lịch homestay không chỉ chú trọng đến phát triển về
quy mô, số lượng các doanh nghiệp kinh doanh du lịch homestay, các hộ kinh
doanh homestay kết hợp với sự tăng trưởng về doanh thu và số lượng khách du
lịch homestay mà còn phải tập trung vào việc nâng cao chất lượng sản phẩm du
lịch homestay, hoàn thiện các sản phẩm, đa dạng hóa sản phẩm. Bên cạnh đó,
phát triển du lịch homestay cần phải quan tâm đến chất lượng nguồn nhân lực,
nâng cao thu nhập và đời sống cho người dân, nâng cao ý thức cộng đồng về bảo
vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên du lịch. Giảm thiểu những tác động xấu của du
lịch homestay đến đời sống văn hóa – xã hội địa phương, tránh làm xói mịn giá
trị văn hóa truyền thống (Trung tâm Thơng tin Khoa học và Công nghệ - Sở
Khoa học & Công nghệ TP. Cần Thơ, 2015).
2.1.1.2. Khái niệm về du lịch homestay
Trong từ điển tiếng Ạnh (Oxford), “Homestay” chỉ người từ nơi khác đến,
vùng khác đến ở tại nhà dân nơi mình đến, học tập, tìm hiểu văn hóa, lối sống của
vùng đất mới.
Ở các nước mà loại hình này phát triển như Ai Len hay Thái Lan, khái niệm
homestay được hiểu: “Là một loại hình du lịch cộng đồng, dành cho các đối
tượng khách thích được trải nghiệm cuộc sống cùng với các hộ gia đình tại nhà

của họ, nhằm tìm hiểu về cộng đồng và phong cách sống của người dân địa

8


phương cũng như nâng cao hiểu biết về điều kiện tự nhiêm và những nét đặc sắc
thông qua các hộ gia đình đó” (Trần Đức Thanh, 2005).
Theo ơng Haji Sahariman Hamdan - Chủ tịch Hiệp hội homestay Malaysia:
“Homestay là loại hình du lịch mà du khách sẽ được ở và sinh hoạt chung nhà
với người dân bản xứ như thành viên trong gia đình, để khám phá phong cách
sống của người dân, trải nghiệm cuộc sống thường ngày của họ để biết được văn
hóa của người dân nơi đó” (Trần Đức Thanh, 2005).
Theo tác giả Vũ Thanh Minh (2009), “Homestay là hình thức du lịch bền
vững, quảng bá văn hóa, con người và cảnh đẹp một cách chân thật, rút ngắn
khoảng cách giữa khách du lịch với cư dân bản địa. Du lịch homestay đặc biệt
phù hợp với quốc gia đa văn hóa như Việt Nam”.
Theo tác giả Khánh Hải (2012), “Homestay là loại hình du lịch mà du
khách sẽ ở chung và sinh hoạt chung với người dân địa phương như thành viên
trong gia đình, thơng qua hoạt động tập thể đó để trải nghiệm các giá trị sống và
văn hóa của mảnh đất mà du khách đặt chân đến”.
Như vậy, có nhiều định nghĩa, cách hiểu khác nhau về homestay nhưng tất
cả đều thống nhất chung nội dung đó là: Du lịch homestay là một loại hình du
lịch cộng đồng. Cộng đồng dân cư tổ chức cung cấp các dịch vụ để phát triển du
lịch, đồng thời tham gia bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và môi trường, cộng đồng
được hưởng quyền lợi vật chất và tinh thần từ phát triển du lịch và bảo tồn tự
nhiên.Thông qua loại hình du lịch này du khách được trải nghiệm cuộc sống
thường nhật của người dân bản địa nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu tìm hiểu và
khám phá các giá trị văn hóa của các địa phương.
2.1.1.3. Đặc điểm của du lịch homestay
Du lịch homestay là loại hình du lịch phát triển dựa trên những giá trị hấp

dẫn của thiên nhiên và đặc biệt là văn hóa bản địa, thơng qua đó du lịch homestay
góp phần chia sẻ lợi ích từ du lịch với cộng đồng địa phương (Võ Quế, 2006).
Du lịch homestay thường được hình thành ở những vùng không đủ điều
kiện để xây dựng khách sạn, nhà nghỉ, nhà hàng, hay quán ăn phục vụ nhu cầu
khách du lịch. Và các khu vực có tài nguyên hoang dã đang bị hủy hoại cần phải
bảo tồn, hay các khu vực dân cư có tài nguyên văn hóa đa dạng, có những nét đặc
trưng cơ bản về văn hóa tộc người (Võ Quế, 2006).

9


Du lịch homestay là loại hình du lịch mà khách du lịch được bố trí đến ở tại
nhà người dân và du khách được cùng ăn, cùng ngủ, cùng sinh hoạt và lao động
sản xuất với người dân bản địa. Du khách sẽ được tự khám phá nét đẹp của thiên
nhiên và tìm hiểu những nét văn hóa đặc sắc của văn hóa bản địa. Cách tiếp cận
gần gũi nhất với văn hóa địa phương này giúp các thành viên có ý thức hơn trong
việc bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa dân tộc, trải nghiệm sâu sắc hơn về
cuộc sống (Võ Quế, 2006).
Du lịch homestay với phương thức hoạt động kinh doanh mà cộng đồng dân
cư là người cung cấp chính các sản phẩm dịch vụ cho khách du lịch.
Khi đi du lịch homestay, khách du lịch sẽ được hịa mình vào cuộc sống của
cư dân bản địa với các dịch vụ du lịch được cung cấp bởi chính những người dân
nơi đây. Đó chính là dịch vụ “cùng ở, cùng sinh hoạt và cùng lao động sản xuất”.
Thông qua việc cung cấp dịch vụ cho du khách người dân địa phương đã có
những thu nhập đáng kể, được hưởng lợi trực tiếp từ du lịch (Võ Quế, 2006).
Du lịch homestay đã góp phần chia sẻ lợi ích từ du lịch với cộng động
địa phương, đảm bảo sự phân chia công bằng cho các bên tham gia, đóng góp
cho những nỗ lực bảo tồn các giá trị tài nguyên và phát triển cộng đồng (Võ
Quế, 2006).
2.1.1.4. Phân loại du lịch homestay

a. Phân loại theo tiêu chí mơi trường tài ngun
Theo tiêu chí mơi trường tài ngun bao gồm loại hình du lịch dựa trên yếu
tố tài ngun du lịch văn hóa và loại hình du lịch dựa trên yếu tố tài nguyên du
lịch tự nhiên. Du lịch Homestay thuộc loại hình du lịch văn hóa vì hoạt động du
lịch Homestay diễn ra chủ yếu trong môi trường nhân văn và khai thác các tài
nguyên du lịch nhân văn, đặc biệt là văn hóa bản địa của cộng đồng địa phương
(Nguyễn Đình Hoè & Vũ Văn Hiếu, 2001).
b. Phân loại theo tiêu chí mục đích chuyến đi
Du lịch Homestay là loại hình du lịch tham quan, khám phá những nét văn
hóa độc đáo của cộng đồng địa phương thông qua những hoạt động cùng ăn cùng ở - cùng sinh hoạt với gia đình người dân bản địa tại điểm đến giúp khách
du lịch mở rộng hiểu biết, nâng cao nhận thức về thế giới xung quanh (Nguyễn
Đình Hoè & Vũ Văn Hiếu, 2001).

10


c. Phân loại theo tiêu chí loại hình lưu trú
Du lịch Homestay là loại hình du lịch ở nhà dân nghĩa là nhà người dân
chính là cơ sở phục vụ khách du lịch trong chuyến du lịch. Việc nhà dân chính là
cơ sở lưu trú cho khách du lịch khơng chỉ góp phần đa dạng hóa các loại hình lưu
trú mà ngôi nhà với những nét sinh hoạt của các thành viên chính là tài ngun
du lịch nhân văn vơ giá mà khách du lịch khám phá trong chuyến đi (Vũ Mạnh
Hà, 2009).
d. Phân loại theo đặc điểm địa lý của điểm du lịch
Khó có thể xác định du lịch Homestay thuộc loại hình du lịch nơng thơn
như cách hiểu của nhiều người trước đây. Vì khái niệm du lịch Homestay không
phải để chỉ đặc điểm địa lý của một điểm du lịch mà đơn giản để chỉ nhà người
dân bản địa; vì vậy, du lịch Homestay hồn tồn có thể được tiến hành ở địa bàn
thành phố nếu nhà tổ chức đáp ứng đầy đủ các điều kiện cho hoạt động du lịch
Homestay (Vũ Mạnh Hà, 2009).

2.1.2. Nội dung phát triển du lịch homestay
2.1.2.1. Tiềm năng phát triển du lịch homestay
Du lịch homestay là hình thức kinh doanh du lịch dựa trên tài nguyên thiên nhiên,
đặc điểm văn hóa địa phương để phát triển du lịch. Trong đó đề cao vai trò của người
dân bản địa tham gia kinh doanh, quảng bá hình ảnh điểm đến, cung cấp dịch vụ du lịch
mang tính đặc trưng. Do đó, Du lịch homestay đang ngày càng phát triển, góp phần tạo
việc làm, xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống cho người dân tại nhiều địa phương,
đồng thời góp phần phát huy thế mạnh văn hóa bản địa. Cùng với đó, trong những năm
qua các mơ hình du lịch homestay ln nhận được sự quan tâm của các cấp ủy đảng,
chính quyền địa phương và sự phối hợp tích cực của các ngành hữu quan và đông đảo
du khách. Nhiều địa phương đơn vị đã ban hành các quyết định, đề án phát triển du lịch
homestay bền vững trên địa bàn. Mục tiêu của các đề án hướng đến phát triển du lịch
homestay có trọng tâm, trọng điểm, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị truyền thống,
nhất là bản sắc văn hóa tinh thần, vật chất của người dân, đồng thời thay đổi nhận thức
về sinh kế để giảm nghèo bền vững. (Bùi Thị Hải Yến & cs., 2012).

2.1.2.2. Nguồn lực cho phát triển homestay
Theo Bùi Thị Hải Yến & cs. (2012) xét trên mức độ tác động trực tiếp hoặc
gián tiếp của ngành du lịch homestay và của mỗi doanh nghiệp, lao động nhân
lực trong lĩnh vực kinh doanh du lịch homestay có thể phân thành 3 nhóm sau:

11


- Nhóm lao động chức năng quản lý Nhà nước về du lịch homestay
- Nhóm lao động chức năng sự nghiệp ngành du lịch homestay
- Nhóm lao động chức năng kinh doanh du lịch homestay.
Mỗi nhóm lao động đều có vai trò, đặc trưng riêng biệt để phục vụ cho tính
chất cơng việc của mình. Du lịch homestay là ngành dịch vụ, chất lượng sản
phẩm du lịch phụ thuộc vào thái độ phục vụ của người lao động vì vậy du lịch

homestay luôn sử dụng yếu tố chiều sâu của lao động. Do đó, nhân lực của ngành
du lịch homestay phải được lựa chọn và đào tạo bài bản về chuyên môn tại các
trường lớp, tại các cơ sở kinh doanh du lịch. Vai trò quản lý của bộ phận quản lý
Nhà nước về du lịch homestay có vai trị đặc biệt quan trọng trong việc hoạch
định chính sách phát triển ngành du lịch homestay và quản lý ngành du lịch
homestay. Chính sách phát triển nguồn nhân lực du lịch homestay của một quốc
gia được chú trọng cũng là yếu tố thúc đẩy sự phát triển của ngành du lịch
homestay (Bùi Thị Hải Yến & cs., 2012).
Đối với du lịch homestay nguồn nhân lực lao động chính là chủ nhà và các
thành viên trong gia đình. Họ là những người phục vụ không chuyên nghiệp. Kỹ
năng chuyên môn, nghiệp vụ liên quan đến hoạt động kinh doanh và phục vụ du
lịch homestay còn nhiều hạn chế. Song họ lại là những người mến khách, cần cù
yêu lao động. Và với đặc trưng văn hóa dân tộc, họ là điển hình cho một di sản
văn hóa bản địa mà khơng cần lời thuyết minh thì giá trị di sản vẫn được thể hiện
dưới con mắt khám phá của khách du lịch. Để nâng cao chất lượng sản phẩm du
lịch homestay thì chính sách hỗ trợ cho việc đào tạo nâng cao kỹ năng nghiệp vụ
là vấn đề cần được quan tâm (Bùi Thị Hải Yến & cs., 2012).
2.1.2.3. Cơ sở hạ tầng
Cơ sở hạ tầng xã hội bao gồm toàn bộ hệ thống giao thông vận tải (đường
bộ, đường hàng không, đường sắt, đường thủy...), hệ thống thông tin liên lạc, hệ
thống cung cấp năng lượng, cấp thốt nước, các cơng trình cơng cộng. Đây là hệ
thống vật chất kỹ thuật do Nhà nước quy hoạch, xây dựng nhằm phát triển các
hoạt động kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của đất nước và phục vụ đời sống
cộng đồng nói chung (Trần Đức Thanh, 2005).
Trong du lịch, để cung cấp các sản phẩm, dịch vụ du lịch cho khách du lịch,
ngành du lịch địa phương và các doanh nghiệp tất yếu cần có sự hỗ trợ của hệ

12