1
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG
ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TIỂU HỌC ĐÁP ỨNG CT GDPT 2018
Họ và tên: Đoàn Thị Châu Loan
Chức vụ: Phó Hiệu trưởng
Đơn vị cơng tác: Trường Tiểu học Xuân Thủy
Quảng Bình, tháng 5 năm 2022
2
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ
GIÁO VIÊN TIỂU HỌC ĐÁP ỨNG CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Chương trình GDPT mới được triển khai trên toàn quốc vào năm học
2019-2020. Mục tiêu của CTGDPT mới là giúp người học làm chủ kiến thức
phổ thông; biết vận dụng hiệu quả kiến thức vào đời sống và tự học suốt đời; có
định hướng lựa chọn nghề nghiệp phù hợp; biết xây dựng và phát triển hài hòa
các mối quan hệ xã hội; có cá tính, nhân cách và đời sống tâm hồn phong phú;
nhờ đó có được cuộc sống có ý nghĩa và đóng góp tích cực vào sự phát triển của
đất nước và nhân loại.
Chương trình giáo dục tiểu học giúp học sinh hình thành và phát triển
những yếu tố căn bản đặt nền móng cho sự phát triển hài hòa về thể chất và tinh
thần, phẩm chất và năng lực; định hướng chính vào giáo dục về giá trị bản thân,
gia đình, cộng đồng và những thói quen, nề nếp cần thiết trong học tập và sinh
hoạt.
Như vậy, chương trình giáo dục phổ thơng mới có sự chuyển hướng từ
tiếp cận nội dung sang hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực người học.
Tuy nhiên chương trình giáo dục phổ thơng mới có đi vào cuộc sống một
cách hiệu quả nhất hay không phụ thuộc rất lớn vào năng lực của đội ngũ nhà
giáo – những người được xem là linh hồn của ngành giáo dục. Nâng cao năng
lực cho đội ngũ giáo viên là nhiệm vụ hết sức cấp bách, đặc biệt quan trọng giai
đoạn hiện nay, nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thơng,
góp phần thực hiện thành cơng cơng cuộc đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT,
đáp ứng yêu cầu cơng nghiệp hóa - hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Đất nước đang bước vào giai đoạn hết sức quan trọng và mang tính quyết
định, giai đoạn đổi mới Giáo dục phổ thông theo tinh thần Nghị quyết Đại hội
Đảng toàn quốc đặt ra là: “ Để thực hiện được mục tiêu giáo dục là đào tạo con
người Việt Nam phát triển tồn diện có đạo đức, sức khỏe, thẩm mĩ và nghề
nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình
thành và bồi dưỡng nhân cách phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng
yêu cầu xây dựng và bào vệ Tổ quốc” thì đất nước, xã hội và ngành Giáo dục &
Đào tạo cần có những nhà giáo như thế nào? Hay nói cách khác cần làm gì để
xây dựng đội ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục?
Do vậy, tơi ln xác định cơng tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên có tầm
quan trọng chiến lược, có tính chất quyết định chất lượng giáo dục trong nhà
trường, bởi lẽ lao động sư phạm là lao động sáng tạo, đòi hỏi người giáo viên
3
phải có kiến thức sâu và tồn diện, ln bổ sung cái mới nhằm hoàn thiện nghệ
thuật sư phạm. Trong các nhà trường, đội ngũ giáo viên có vai trị quyết định
chất lượng giáo dục, chất lượng giáo viên có tốt thì chất lượng giáo dục mới tốt.
Muốn có phong trào tồn diện vững mạnh thì phải có đội ngũ giáo viên vững
vàng về chuyên môn nghiệp vụ và giỏi các phong trào khác.
Thực tế trong nhiều năm qua, đội ngũ giáo viên nói chung và đội ngũ giáo
viên trường Tiểu học tơi đang cơng tác nói riêng đã góp phần không nhỏ vào
công cuộc xây dựng, đổi mới đất nước, nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài. Trước tình hình đổi mới và phát triển của đất nước, xã hội ngày
càng có những yêu cầu cao đối với đội ngũ thầy giáo, cô giáo, nhưng đội ngũ
giáo viên Tiểu học cịn có những hạn chế nhất định, đó là: Nhận thức của giáo
viên tiểu học về cơng tác bồi dưỡng chun mơn cịn hạn chế, chưa đúng, chưa
đủ về vị trí, vai trị của cơng tác này trong nhà trường; vẫn cịn một số ít giáo
viên thiếu tâm huyết với nghề, không tuân thủ những quy chuẩn của đạo đức
nghề nghiệp; chưa thực sự công tâm, chưa đánh giá đúng thực chất kết quả học
tập của học sinh; thiếu động lực tự học và đổi mới, chưa bắt kịp yêu cầu về đổi
mới chương trình, phương pháp giáo dục, sử dụng công nghệ thông tin và ngoại
ngữ…
Vấn đề đặt ra là cần bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên nhằm đáp ứng yêu
cầu đổi mới của Chương trình giáo dục phổ thơng 2018 và bố trí giáo viên giảng
dạy hợp lý, có chất lượng, tạo cho giáo viên phát huy năng lực, sở trường của
mình, góp phần thành cơng vào sự nghiệp Giáo dục & Đào tạo.
Xuất phát từ mục tiêu, nhiệm vụ của giáo dục Tiểu học, từ thực tiễn Giáo
dục và Đào tào, qua thực trạng đội ngũ giáo viên Tiểu học hiện nay, từ thực tiễn
quản lý chỉ đạo ở trưởng Tiểu học tôi đang công tác, bản thân tôi xác định công
tác chỉ đạo bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là vấn đề then chốt nên tôi mạnh dạn
chọn và nghiên cứu đề tài “ Một số biện pháp chỉ đạo công tác bồi dưỡng đội
ngũ giáo viên Tiểu học đáp ứng Chương trình giáo dục phổ thơng 2018. ”
nhằm thiết thực nâng cao chất lượng đội ngũ, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
phổ thông.
II. ĐIỂM MỚI CỦA ĐỀ TÀI:
Đề tài nghiên cứu một số biện pháp chỉ đạo công tác bồi dưỡng đội ngũ
giáo viên tiểu học ở trường Tiểu học nhằm góp phần thiết thực nâng cao chất
lượng đội ngũ cũng như chất lượng dạy học ở nhà trường, đáp ứng yêu cầu của
công cuộc đổi mới giáo dục Tiểu học trong giai đoạn hiện nay.
4
B. PHẦN NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO, XÂY DỰNG, BỒI DƯỠNG
ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TH TƠI ĐANG CƠNG TÁC
1. Đặc điểm, tình hình của nhà trường
1.1. Về đội ngũ giáo viên:
Tổng số CBGVNV: 21 người. Trong đó CBQL: 2 người, GV: 18 người,
NV: 3 người.
Trình độ: Đại học 18 người, Cao đẳng 2 người, Trung cấp 1 người
Đảng viên: 17 người, trong đó CBQL: 2 người, GV đứng lớp: 14 người.
Xếp loại giáo viên năm học 2020-2021:
+ Viên chức: HTXSNV: 11/14 đ/c - tỉ lệ: 78,6%
HTTNV: 3/14 đ/c - tỉ lệ: 21,4%
+ Chuẩn NNGVTH: Tốt 6/14 đ/c - tỉ lệ 42,9%.
Khá 8/14 đ/c - tỉ lệ 57,1%
GVDG cấp Trường 14/14, tỉ lệ 100%; cấp Huyện 12/14, tỉ lệ 85,7%
1.2. Chất lượng giáo dục trong những năm qua
Năm học 2020-2021: 100 % học sinh hoàn thành chương trình lớp học,
mơn học; 100% học sinh hồn thành chương trình tiểu học; 91 học sinh được
khen tồn diện cả 3 mặt; 125 học sinh được khen 1 mặt và tiến bộ trong học tập;
tồn trường có 216 em được khen, tỉ lệ 87,4 %; 100% được đánh giá Tốt và Đạt
các nhóm PC và NL.
Năm học 2021-2022: 100 % học sinh hồn thành chương trình lớp học,
mơn học; 100% học sinh hồn thành chương trình tiểu học; 99 học sinh được
khen toàn diện cả 3 mặt; 130 học sinh được khen 1 mặt và tiến bộ trong học tập;
tồn trường có 229 em được khen, tỉ lệ 85,4 %;
Nhà trường được sự quan tâm sâu sát của các cấp lãnh đạo đặc biệt là của
chính quyền địa phương nên nhìn chung cơ sở vật chất của trường đảm bảo khá
tốt cho việc dạy và học. Trường có 10 lớp với 10 phòng học kiên cố cùng các
phòng chức năng được trang bị các phương tiện dạy học hiện đại. Khn viên,
cảnh quan của trường rộng rãi, thống mát, đủ chỗ cho học sinh học tập, vui
chơi và ngày càng khang trang, sạch, đẹp.
2. Thực trạng về công tác chỉ đạo bồi dưỡng đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu
cầu đổi mới Chương trình GDPT 2018 ở đơn vị
Thực tế ở trường tôi công tác: Đa số cán bộ giáo viên có tinh thần trách
nhiệm cao trong cơng tác, yêu nghề mến trẻ. Số giáo viên trẻ nhiệt tình, năng
động, sáng tạo, linh hoạt, có sự nhanh nhạy trong công tác nhất là việc tiếp thu
và vận dụng phương pháp dạy học một cách linh hoạt; nắm được cách đánh giá
học sinh theo TT 22 và TT27. Bên cạnh đó số giáo viên lớn tuổi có thâm niên
nghề cao lại có kinh nghiệm, có kiến thức, có uy tín. Nếu kết hợp hợp lý hai lực
lượng này, bố trí đúng người, đúng việc sẽ có sự hỗ trợ đắc lực và phát huy thế
mạnh của mỗi người, tạo điều kiện tốt cho giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ
5
được giao. Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên có ý thức trách nhiệm tham gia vào
các hoạt động học tập bồi dưỡng chuyên môn, luôn ủng hộ các hoạt động
chuyên môn trong nhà trường. Ban giám hiệu nhận thức rõ vấn đề này nên đã có
nhiều biện pháp và các hình thức khác nhau để bồi dưỡng trình độ và năng lực
về mọi mặt cho giáo viên. Tuy nhiên, so với yêu cầu thực tiễn xã hội cũng như
yêu cầu đổi mới Chương trình GDPT thì đội ngũ giáo viên vẫn phải cố gắng
nhiều. Điều này đòi hỏi đội ngũ giáo viên cần được bồi dưỡng về nhận thức, về
năng lực dạy học phát triển năng lực phẩm chất người học, về phương pháp
kiểm tra, đánh giá...Qua quá trình quan sát, theo dõi, kiểm tra hoạt động chuyên
môn của giáo viên, rà soát với các tiêu chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo
dục phổ thông tôi thấy đội ngũ giáo viên có những hạn chế nhất định, cụ thể
như sau:
- Nhận thức của giáo viên về Chương trình GDPT 2018 chưa thấu đáo,
chưa ý thức được vai trò của mình trong việc thực hiện chương trình, sách giáo
khoa mới.
- Về lĩnh vực phát triển chuyên môn nghiệp vụ: Một số giáo viên chưa có
kiến thức chuyên sâu nên khơng có khả năng hệ thống hóa kiến thức trong cả
cấp học để có khả năng bồi dưỡng học sinh phát triển toàn diện theo năng lực
của từng học sinh; Chưa phát huy tối đa năng lực của tổ chuyên mơn; Trong q
trình giảng dạy một số đồng chí chưa chủ động nghiên cứu, cập nhật kịp thời
theo yêu cầu đổi mới về kiến thức chuyên môn nên việc lựa chọn các hình thức,
phương pháp dạy học chưa phù hợp với nội dung tiết học và chưa chú trọng đến
việc giáo dục theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh. Giáo viên
thiếu chủ động cập nhật, vận dụng sáng tạo các hình thức, phương pháp, cơng
cụ kiểm tra đánh giá, theo hướng phát triển, phẩm chất, năng lực học sinh cũng
như tư vấn, hỗ trợ học sinh phù hợp với từng đối tượng trong hoạt động dạy học
và giáo dục.
- Một số ít giáo viên chưa nhận thức được hết vai trị quan trọng của cơng
tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng nên hiệu quả bồi dưỡng nâng cao trình độ chun
mơn nghiệp vụ chưa cao. Tuy đã được bồi dưỡng, tự bồi dưỡng và có bề dày
kinh nghiệm trong nghề nghiệp nhưng đứng trước tình hình đổi mới Giáo dục
&Đào tạo như hiện nay thì giáo viên khơng thể khơng gặp khó khăn trong q
trình dạy học.
II. MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ
GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI
CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018.
Muốn làm tốt cơng tác bồi dưỡng đội ngũ, trước hết người quản lý phải
có phẩm chất tốt, có trình độ chun mơn vững vàng; chủ động, sáng tạo linh
hoạt, dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm trước việc mình làm và được
mọi người tin u, kính trọng; ln quan tâm đến đội ngũ giáo viên, thực hiện
6
một cách khoa học các chức năng quản lý (kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và
kiểm tra) theo một quy trình khép kín. Vận dụng đúng, phù hợp các nguyên tắc
và phương pháp quản lý trong quá trình hoạt động của đơn vị và có kế hoạch
xây dựng đội ngũ cả về số lượng và chất lượng. Hoàn thiện cơ cấu về tổ chức bộ
máy trong đơn vị, bố trí, sử dụng đội ngũ hợp lý theo phương châm “đúng
người, đúng việc” tạo điều kiện cho họ phát huy năng lực, sở trường của mình.
Đây chính là yếu tố quan trọng góp phần vào sự thành cơng của một nhà trường.
Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên về Chương trình
GDPT 2018, về vai trị của đội ngũ giáo viên trong thực hiện Chương trình,
SGK mới.
Để chuẩn bị tốt cho việc triển khai thực hiện chương trình, sách giáo khoa
mới, nhà trường đã làm tốt công tác tuyên truyền cho đội ngũ về các quan điểm
đổi mới giáo dục theo tinh thần Nghị quyết số 29, trong đó có việc đổi mới về
chương trình, sách giáo khoa phổ thơng. Việc làm này nhằm có đầy đủ thông
tin, nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận trong nhận thức cũng như hành động
về các chủ trương, định hướng đổi mới chương trình, sách giáo khoa theo Nghị
quyết của Đảng, Nhà nước.
Chương trình GDPT mới được xây dựng tổng thể, tồn diện, đồng bộ tất
cả các mơn học, hoạt động giáo dục ở các cấp học, lớp học theo hướng tiếp cận
phát triển phẩm chất, năng lực học sinh. Giáo viên cần nắm rõ những điểm khác
biệt của chương trình mới với chương trình hiện hành để triển khai hiệu quả.
Bỡi, đội ngũ giáo viên quyết định sự thành công của việc đổi mới dạy học theo
chương trình, sách giáo khoa mới. Do đó, trước hết, họ phải nhận thức được
tinh thần đổi mới, phấn đầu tự học, tự bồi dưỡng đáp ứng theo tinh thần đổi
mới; phải chịu khó đổi mới, sáng tạo trong giảng dạy và trang bị những kiến
thức tổng hợp của nhiều bộ môn; tiếp cận các phương pháp dạy học hiện đại,
các mơ hình dạy học mới như tích hợp, đổi mới kiểm tra đánh giá năng lực học
sinh... Bên cạnh đó, để dạy học theo hướng phát triển năng lực đạt hiệu quả,
giáo viên cần thiết lập giáo án bao gồm các hoạt động hướng tới mục tiêu lấy
học sinh làm trung tâm, định hướng cho học sinh theo những hoạt động mà giáo
viên xây dựng nên.
Biện pháp 2. Nâng cao nhận thức của đội ngũ giáo viên về Chuẩn
nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông
Từ năm học 2018-2019 Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư số
20/2018/TT- BGDĐT về Quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục
phổ thông thay thế Quyết định số 14/2007/QĐ-BGDĐT với yêu cầu mức độ cao
hơn, phù hợp với xu thế phát triển hiện nay.
Chuẩn nghề nghiệp giáo viên hướng tới một người giáo viên toàn diện
đáp ứng với yêu cầu đổi mới trong giáo dục. Mỗi giáo viên cần phải nhận thức
được các tiêu chuẩn, tiêu chí của Chuẩn mới, tự “soi” mình vào đó để thực hiện
7
tốt công tác bồi dưỡng đáp ứng với Chuẩn nghề nghiệp giáo viên. Nhận thức
được điều này, vào đầu năm học, tôi đã chỉ đạo chuyên môn tập huấn cho đội
ngũ giáo viên về Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học.
Cùng với việc xây dựng kế hoạch bồi dưỡng thường xun, tơi u cầu
đội ngũ giáo viên tự rà sốt, đánh giá xếp loại bản thân theo các tiêu chí của
Thông tư số 20/2018/TT- BGD ĐT ngày 22 tháng 8 năm 2018. Yêu cầu giáo
viên tự đánh giá đúng điểm mạnh, điểm yếu và xác định rõ mình đạt được ở
mức nào để có định hướng tốt trong cơng tác bồi dưỡng. Làm cho giáo viên
hiểu: Chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông là hệ thống phẩm
chất, năng lực mà giáo viên cần đạt được để thực hiện nhiệm vụ dạy học và giáo
dục học sinh trong cơ sở giáo dục phổ thông. Chuẩn nghề nghiệp giáo viên bản
chất là một hệ thống các tiêu chuẩn về năng lực nghề nghiệp“Làm căn cứ để
giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông tự đánh giá phẩm chất năng lực; xây dựng
và thực hiện kế hoạch rèn luyện phẩm chất, bồi dưỡng nâng cao năng lực
chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Làm căn cứ để cơ sở
giáo dục phổ thông đánh giá phẩm chất, năng lực chuyên môn nghiệp vụ của
giáo viên; xây dựng và phát triển kế hoạch bồi dưỡng năng lực nghề nghiệp của
giáo viên đáp ứng mục tiêu giáo dục của nhà trường, địa phương, ngành giáo
dục. Làm căn cứ để cơ quan quản lý nhà nước nghiên cứu, xây dựng và thực
hiện chế độ, chính sách phát triển đội ngũ giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông;
lựa chọn sử dụng đội ngũ giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán. Làm căn
cứ để các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng giáo viên xây dựng, phát triển chương trình
và tổ chức đào tạo, bồi dưỡng phát triển phẩm chất, năng lực chuyên môn,
nghiệp vụ của giáo viên cơ sở giáo dục phổ thơng”. Nói cách khác, Chuẩn sẽ
góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Xây dựng Chuẩn là một yêu
cầu khách quan mà ngành giáo dục phải làm và phù hợp với xu thế hội nhập.
Năng lực nghề nghiệp của giáo viên gắn liền với con đường tự học, tự bồi
dưỡng của giáo viên. Chuẩn nghề nghiệp giáo viên sẽ là “gương soi” để giáo
viên thấy mình đã đạt được nội dung tiêu chí đến mức độ nào của Chuẩn hoặc
thấy mình cịn thiếu gì so với Chuẩn để tự xác định nhu cầu và kế hoạch tự học,
tự bồi dưỡng dưới sự hướng dẫn chỉ đạo của nhà trường.
Bên cạnh đó, làm cho giáo viên nhận thức được vị trí, tầm quan trọng của
mình, đó là: Đội ngũ giáo viên là lực lượng chủ yếu, quan trọng nhất trong tập
thể sư phạm nhà trường, là lực lượng trực tiếp thực hiện mục tiêu, kế hoạch
giảng dạy, giáo dục của nhà trường, là người tạo uy tín, chất lượng hiệu quả
cũng như “thương hiệu” cho nhà trường.
Tất cả những việc làm đó đều giúp cho nhận thức của đội ngũ giáo viên về
Chuẩn nghề nghiệp giáo viên ngày một nâng cao. Từ đó họ nhận thức được
công tác tự học, tự bồi dưỡng của bản thân để trở thành giáo viên toàn diện góp
nâng cao chất lượng giáo dục là trách nhiệm của mình. Và điều cơ bản hơn nữa
8
là giúp cho ban giám hiệu nhà trường có cơ sở đánh giá đầy đủ năng lực đội ngũ
giáo viên, có kế hoạch bồi dưỡng, đào tạo, phát triển đội ngũ; có kế hoạch sử
dụng, đề bạt những giáo viên đủ năng lực trình độ đảm nhận những trọng trách
trong nhà trường.
Biện pháp 3: Làm tốt công tác bồi dưỡng nâng cao năng lực nghề nghiệp
cho đội ngũ.
Đứng trước yêu cầu của việc thực hiện chương trình giáo dục phổ thông
mới, tôi đã chỉ đạo chuyên môn tập trung bồi dưỡng, phát triển năng lực nghề
nghiệp cho giáo viên ở những nội dung quan trọng sau:
Thứ nhất, nâng cao năng lực tổ chức các hoạt động dạy học giúp học
sinh chiếm lĩnh kiến thức.
Đối với mỗi giáo viên, quan trọng nhất là năng lực giảng dạy, năng lực tổ
chức các hoạt động giúp học sinh chiếm lĩnh kiến thức. Muốn trở thành một
giáo viên có năng lực dạy học thì giáo viên chắc chắn phải nắm vững kiến thức,
kỹ năng về môn học được phân công dạy; biết lập các loại kế hoạch dạy học;
biết sử dụng hiệu quả thiết bị dạy học, đặc biệt trong thời đại bùng nổ cách
mạng 4.0 thì cơng nghệ thơng tin và truyền thơng chính là cơng cụ hỗ trợ đắc
lực để giáo viên có những bài giảng lý thú, cuốn hút; biết vận dụng các phương
pháp, hình thức tổ chức dạy học hợp lý theo hướng phát huy tính tích cực, chủ
động, sáng tạo, phát triển kỹ năng cho học sinh.
Một trong những điểm mới của các mơn học trong chương trình giáo dục
phổ thơng tổng thể là việc tích hợp liên mơn để giúp học sinh giảm tải. Vì vậy
khi thực hiện sách giáo khoa phổ thơng mới địi hỏi giáo viên phải có năng lực
hiểu sâu và rộng mọi lĩnh vực, phải huy động tối đa nguồn tri thức xã hội của
bản thân, vận dụng vào trong bài giảng mới có thể trở thành người “khai sáng”
cho học sinh, đáp ứng yêu cầu của chương trình mới.
Thứ hai, bồi dưỡng năng lực tổ chức kiểm tra, đánh giá học sinh.
Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh là thước đo giúp xác định
thành tích học tập, mức độ chiếm lĩnh kiến thức, kỹ năng của các em. Từ đó
giáo viên sẽ điều chỉnh q trình dạy học của mình theo hướng phát triển năng
lực và các kỹ năng cho học sinh. Nếu giáo viên biết đánh giá một cách chính
xác, khách quan thì sẽ khích lệ, động viên những em giỏi càng phấn đấu vươn
lên để đạt thành tích cao hơn, những em yếu kém sẽ tìm cách nổ lực để cải thiện
mình.
Đối với chương trình mới, để đánh giá chính xác về học sinh, chúng tơi
đã tập trung bồi dưỡng cho giáo viên cần các kỹ năng thiết kế các công cụ đánh
giá kết quả giáo dục thể hiện ở mức độ đạt được các năng lực cần hình thành và
phát triển ở học sinh; kỹ năng sử dụng các phần mềm hỗ trợ đánh giá; bồi
dưỡng kiến thức, kỹ năng về kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh.
Thứ ba, rèn luyện năng lực thấu cảm học sinh.
9
Thấu cảm là khả năng hiểu được cảm xúc, tâm trạng, đặc điểm, mong
muốn, hồn cảnh…của mỗi học sinh, đó chính là chìa khóa để đi được vào lịng
học sinh, để học sinh dễ dàng mở lòng với giáo viên, có như vậy sự hợp tác giữa
thầy và trị mới suôn sẽ, chất lượng giáo dục mới nâng cao.
Trong một lớp học thường sẽ có nhiều đối tượng học sinh khác nhau: có
em rất giỏi nhưng cũng có em rất yếu. Có lẽ bất cứ thầy cơ giáo nào cũng đều
có chung mong muốn rằng khơng học sinh nào cảm thấy bị “bỏ rơi” trong lớp
học. Người thầy thấu cảm là người nổ lực để biên soạn, chuẩn bị bộ tài liệu tự
học cho học sinh với nội dung ở nhiều cấp độ từ dễ đến khó. Với những học
sinh yếu, chỉ đặt ra yêu cầu ở mức độ vừa phải với khả năng của học sinh đó.
Với những học sinh học tốt, yêu cầu học sinh hoàn thành các mức độ cơ bản,
sau đó, chủ động dành thời gian để tiếp cận các yêu cầu ở mức độ khó hơn.
Người thầy thấu cảm sẽ phân chia thời gian trong giờ học dành cho từng đối
tượng một cách hợp lý. Đặc biệt, sẵn sàng dành thời gian ngoài giờ để hỗ trợ,
phụ đạo thêm cho những học sinh có lực học chưa cao.
Người giáo viên là người cần rất nhiều kỹ năng nhưng thiết nghĩ những
kỹ năng trên là vô cùng quan trọng đối với đội ngũ giáo viên khi thực hiện
chương trình giáo dục phổ thơng mới.
Biện pháp 4: Phân cơng, bố trí giáo viên đúng người, đúng việc
Trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, ban giám hiệu trường
đặt ra hai nhiệm vụ: Thứ nhất là động viên giáo viên lớn tuổi tiếp tục tự bồi
dưỡng để đủ năng lực hoàn thành nhiệm vụ theo CTGDPT hiện hành với định
hướng mới, vừa là tấm gương cho đội ngũ trẻ noi theo trong việc tự học, tự rèn.
Thứ hai là xây dựng đội ngũ giáo viên trẻ trở thành lực lượng cốt cán của
trường trong việc giáo dục học sinh theo định hướng Chương trình GDPT mới.
Từ đó để thể nghiệm, đánh giá và triển khai cho tồn trường.
Việc sắp xếp, phân cơng nhiệm vụ phù hợp để phát huy tối đa khả năng
của mỗi cá nhân, đồng thời cũng phải tổ chức phân công theo từng nhóm tùy
từng nhiệm vụ tạo cho giáo viên có tinh thần tập thể, làm việc theo nhóm. Điều
đó thể hiện tinh thần đồn kết, gắn bó của các thành viên trong mái nhà chung
vừa hình thành ý thức xây dựng một đội ngũ, một tập thể ln ln có trách
nhiệm chung, ln đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân làm cho mọi công
việc của nhà trường đực hoàn thành tốt đẹp. Đây là một biện pháp quan trọng
dẫn dắt đến nhiều thành cơng trong q trình xây dựng và nâng cao chất lượng
đội ngũ trong nhà trường. Bởi vậy, tơi bố trí, sắp xếp giáo viên như sau:
Trước hết là tổ chuyên môn phải chọn các đồng chí thực sự có năng lực
và uy tín làm tổ trưởng phụ trách các tổ. Đồng thời, bố trí giáo viên giảng dạy
các lớp theo đúng năng lực và kinh nghiệm sẵn có để họ hồn thành tốt nhiệm
vụ được giao. Mặt khác, căn cứ và nhiệm vụ và các phong trào triển khai trong
năm học để chọn những giáo viên có năng khiếu, năng lực đảm nhiệm các mũi
10
nhọn của nhà trường. Cụ thể như: Phụ trách công tác Đội phải là giáo viên có
năng khiếu về văn nghệ, thể thao; Bồi dưỡng học sinh năng khiếu Tiếng Anh
phải là giáo viên giỏi có kinh nghiệm, có tâm huyết với nghề và nhiệt tình trong
giảng dạy; Bồi dưỡng học sinh có năng khiếu thể dục thể thao như bóng đá,
bóng bàn, cờ vua, đá cầu… giao cho giáo viên dạy thể dục và các giáo viên có
năng khiếu mỗi người phụ trách một môn để bồi dưỡng; Bồi dưỡng học sinh
năng khiếu về Mĩ thuật, Văn nghệ giao cho giáo viên dạy Mĩ thuật, Âm nhạc tổ
chức….Những đồng chí giáo viên có sự hạn chế về năng lực được bố trí kèm
với các đồng chí chủ chốt để mỗi thành viên đều có sự cộng tác về trách nhiệm
và thực hiện nhiệm vụ của mình, tuyệt đối khơng để giáo viên nào đứng ngoài
các hoạt động của nhà trường.
Việc bố trí giảng dạy và phụ trách các phân hành một cách hợp lí, phù
hợp một mặt tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên hồn thành mọi cơng việc
được giao, mặt khác tạo sự đồng bộ hợp tác, phối hợp nhịp nhàng trong công
việc của mọi thành viên trong nhà trường ở trong tất cả các hoạt động. Chính vì
vậy, tất cả các nhiệm vụ đề ra trong Hội nghị Cán bộ công chức đầu năm học
đều được tiến hành thuận lợi và đạt hiệu quả cao nhất.
Biện pháp 5: Tăng cường bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ
thông qua các hoạt động chuyên môn trong trường học
*Bồi dưỡng nâng cao nhận thức về đổi mới phương pháp dạy học cho đội
ngũ giáo viên
Để đẩy mạnh được phong trào đổi mới phương pháp dạy học, trước hết
cần làm tốt công tác bồi dưỡng nhận thức về đổi mới phương pháp cho đội ngũ.
Thực tế phong trào đổi mới phương pháp dạy học đã được thực hiện qua nhiều
năm nay. Tuy nhiên, việc xác định được tầm quan trọng về đổi mới phương
pháp dạy học chưa được nhận thức chu đáo. Bởi vậy, Ban giám hiệu và tồn thể
hội đồng sư phạm cần có nhận thức đúng đắn về sự cần thiết phải đổi mới
phương pháp dạy học. Phải nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của đổi mới
phương pháp dạy học, những đòi hỏi đối với người thầy và xây dựng cho mọi
người niềm tin đối với hiệu quả đổi mới phương pháp dạy học. Giáo viên chỉ là
người hướng dẫn, gợi ý cho học sinh chiếm lĩnh kiến thức. Học sinh là trung
tâm của quá trình dạy học, các em được bộc lộ khả năng, trí sáng tạo của mình
thơng qua các hoạt động học tập, từ đó có hứng thú học tập.
Để làm được việc này, ngồi việc tun truyền, giải thích cho giáo viên,
chúng tôi tổ chức trao đổi chuyên đề về sự cần thiết của đổi mới phương pháp
dạy học, tổ chức cho giáo viên học tập tài liệu về phương pháp dạy học, nhất là
các hình thức học tập có hiệu quả đang thực hiện như dạy học cá nhân, dạy theo
nhóm, tổ chức các trị chơi học tập, phiếu giao việc hay dạy học ở hiện trường.
Qua trao đổi giáo viên đều thấy rằng: một trong những nguyên nhân quan trọng
có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng học tập của học sinh là phương pháp dạy
11
học của giáo viên chưa phù hợp. Vì vậy, việc đổi mới phương pháp dạy học là
cần thiết.
*Chỉ đạo bồi dưỡng phát triển chuyên môn giáo viên thông qua các buổi
sinh hoạt tổ chuyên môn.
Thực tế cho thấy trong nhà trường, hoạt động của các tổ chun mơn
đóng một vai trò hết sức quan trọng, là cầu nối giữa Ban giám hiệu và các giáo
viên nhằm triển khai tất cả các nhiệm vụ chun mơn của nhà trường. Vì vậy,
nếu tổ chun mơn hoạt động có hiệu quả thì chắc chắn chất lượng giảng dạy và
giáo dục của nhà trường sẽ được cải thiện đáng kể. Để bồi dưỡng phát triển
chuyên môn giáo viên thông qua các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn tôi chỉ đạo
tổ chuyên môn thực hiện tốt các nội dung sau:
- Cải tiến và làm phong phú các hình thức sinh hoạt tổ như dành một thời
lượng nhỏ để thông báo các chủ trương của cấp trên. Thời gian lớn nên dành
cho các chuyên đề như: Trao đổi kinh nghiệm soạn giảng một số tiết khó dạy
trong chương trình; Kinh nghiệm soạn giảng giáo án điện tử các địa chỉ website
khai thác thông tin trên mạng; Xây dựng kế hoạch dạy học và giáo dục theo
hướng phát triển phẩm chất năng lực học sinh; Sử dụng phương pháp dạy học
và giáo dục theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh; Kiểm tra đánh
giá theo hướng phát triển năng lực phẩm chất học sinh; Phương pháp dạy học
Mĩ thuật mới; Kinh nghiệm ra đề kiểm tra theo hướng dẫn trong Thông tư
22/2016 và TT 27/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhằm kích thích năng lực
tự học của học sinh; Phổ biến lại các sáng kiến kinh nghiệm mà mỗi thành viên
trong tổ đã đạt được trong năm trước...
- Phân công cho một vài giáo viên trong tổ có kinh nghiệm dày dặn soạn
và chuẩn bị kỹ một số tiết dạy theo chủ đề cần trao đổi sau đó tổ chức một số
tiết dạy mẫu theo hướng tích cực rồi tổ chức họp, đánh giá những ưu khuyết
điểm rút kinh nghiệm nhằm hiện thực hóa phương pháp giảng dạy mới phù hợp
với điều kiện của trường mình. Đặc biệt trong các giờ dạy nên có đóng góp
thẳng thắn trên cơ sở giúp nhau cùng tiến bộ tránh tâm lý e ngại, nể nang.
- Để đánh giá như thế nào là một tiết dạy theo hướng tích cực, các tổ
chun mơn cần làm rõ cho mọi thành viên trong tổ hiểu rõ như thế nào là dạy
học theo hướng tích cực mà biểu hiện của dạy học theo hướng tích cực là dạy
học thể hiện được các dấu hiệu theo tiêu chuẩn quy định. Tránh hiểu lầm theo
kiểu soạn bài giảng cho vào máy và chiếu lên là dạy học hiện đại, tích cực, dễ
chuyển từ hình thức đọc chép thành nhìn chép, hay cứ chia học sinh thành một
số nhóm rồi giao câu hỏi cho các em nhưng trong các nhóm đó thực chất chỉ có
một em học tốt làm việc và đại diện cho các bạn trả lời luôn, các em khác vẫn
không tham gia hoặc khơng có điều kiện, khả năng tham gia.
- Tổ chức giảng dạy kiến thức tin học thiết yếu và bổ túc kiến thức còn
thiếu nhằm giúp đỡ và tạo điều kiện cho mọi thành viên trong tổ đều có khả
12
năng soạn giáo án điện tử, khai thác các nguồn tư liệu trên mạng internet để làm
cho bài giảng sinh động và gây hứng thú học tập cho học sinh.
- Trao đổi những thông tin, nguồn tư liệu, sách tham khảo, thiết bị dạy
học…mà mỗi giáo viên sưu tầm được, phổ biến rộng rãi trong tổ chuyên môn để
giúp nhau cùng tiến bộ.
Để làm được những nhiệm vụ trọng yếu nêu trên nhằm góp phần nâng
cao chất lượng day- học trong nhà trường thì u cầu người tổ trưởng chun
mơn phải là người có năng lực chun mơn tốt, dày dặn kinh nghiệm, có phẩm
chất đạo đức, tác phong tốt, và có khả năng lãnh đạo và bản thân tơi cùng đồng
chí Hiệu trưởng ln theo sát để kèm cặp hướng dẫn tổ trưởng chun mơn
hồn thành tốt nhiệm vụ của mình đáp ứng với yêu cầu đề ra của Chuẩn nghề
nghiệp cũng như của ngành giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
Từ việc làm tốt công tác định hướng, quản lý chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên
môn, chất lượng đội ngũ được nâng lên rõ rệt, nhiều giáo viên có khả năng
hướng dẫn đồng nghiệp một số kiến thức chuyên sâu ở nhiều lĩnh vực giúp cho
đồng nghiệp cùng tiến bộ. Đặc biệt là giáo viên có khả năng phân tích, tổng
hợp, năng lực tư duy, khả năng sử dụng ngơn ngữ, kỹ năng diễn đạt, trình bày
hợp tác trong các buổi sinh hoạt chuyên môn.
Biện pháp 6: Xây dựng tập thể sư phạm đoàn kết thực hiện tốt mọi nhiệm vụ
được giao
Trong nhà trường, muốn thực hiện nhiệm vụ đề ra của năm học, người
quản lý phải quan tâm xây dựng tập thể giáo viên thành một tập thể sư phạm
đồn kết, thống nhất về ý chí và hành động, ln phấn đấu vì mục tiêu chung
của nhà trường và không ngừng xây dựng đơn vị lớn mạnh, có đầy đủ năng lực
và uy tín giúp hiệu trưởng điều hành một số cơng việc trong nhà trường. Muốn
có một tập thể sư phạm đoàn kết, người quản lý cần thực hiện một số biện pháp
sau:
- Xây dựng khối đoàn kết trong cán bộ lãnh đạo, giáo viên cốt cán trong
nhà trường.
Sự đồn kết thơng nhất trong Ban giám hiệu, chi ủy Đảng, Ban chấp hành
Cơng đồn, tổng phụ trách Đội là yếu tố đầu tiên quyết định sự đồn kết trong
tập thể nhà trường. Muốn có sự đồn kết cần có sự phân cơng, phân nhiệm cụ
thể, rõ ràng, phù hợp, mọi người thống nhất hướng về mục tiêu, có sự phối hợp,
hỗ trợ và thiện cảm với nhau trong công tác cũng như trong đời sống hàng ngày.
Mỗi người đều phải chủ động, sáng tạo, nhiệt tình với cơng việc được giao và
khơng ngừng hồn thiện mình trở để thành thủ lĩnh trong lĩnh vực quản lý. Mọi
người hiểu nhau, tơn trọng tài năng và tính cách cá nhân của nhau, thúc đẩy
nhau tiến bộ. Giữa họ cần có sự dung hợp, hài hịa về mặt tâm lý. Người quản lý
phải là linh hồn, là trung tâm của sự đồn kết, nhất trí đó.
- Xây dựng các mối quan hệ nhân ái trong tập thể.
13
Trong tập thể, mỗi thành viên đóng một vai trị quan trọng có mối quan
hệ phụ thuộc lẫn nhau, mỗi cá nhân cần có mục tiêu phù hợp với mục tiêu của
mọi người, của tập thể. Sự kết hợp hài hòa giữa mục tiêu chung và mục tiêu
riêng là bản chất của tập thể chân chính. Muốn có mối quan hệ tốt đẹp giữa lãnh
đạo và giáo viên thì người lãnh đạo cần tin tưởng, tôn trọng, chân thành, khách
quan, dân chủ và có trách nhiệm giúp đỡ, tạo cơ hội tốt nhất cho giáo viên hoàn
thành nhiệm vụ. Giữa các giáo viên trong tập thể, cũng cần có mối quan hệ bình
đẳng, phối hợp. Mọi giáo viên cùng nhau hợp tác, tương thân, tương ái, khoan
dung, độ lượng với nhau sẽ tạo bầu khơng khí lành mạnh, thấm đượm tình cảm
đồng chí, đồng nghiệp.
- Khi tập thể sư phạm có dấu hiệu của sự mâu thuẫn, người quản lý cần
chủ động xử lí kịp thời. Khi xử lí mâu thuẫn, người quản lý cần tìm hiểu và
phân loại mâu thuẫn, tìm ra nguyên nhân gây ra các mâu thuẫn đó. Sau đó, chủ
động giải quyết kịp thời, tùy mức độ vi phạm để phối hợp cá nhân và các tổ
chức giải quyết. Kết quả của sự giải quyết là xóa bỏ mâu thuẫn, bắt tay giải
quyết mâu thuẫn.
Nhờ thực hiện tốt các biện pháp trên mà tập thể sư phạm trường tơi ln
đồn kết, thống nhất, hồn thành tốt các nhiệm vụ của năm học.
Biện pháp 7: Nâng cao vai trị hoạt động của tổ Chun mơn, tổ Cơng đoàn
Như chúng ta đã biết, để nâng cao chất lượng các hoạt động trong nhà
trường thì hoạt động của tổ chun mơn chiếm một vị trí hết sức quan trọng.
Bởi vì, tất cả các cơng việc của nhà trường triển khai đều được thực thi từ các tổ
chun mơn. Chính vì vậy, phát huy vai trị chủ động của tổ chuyên môn là một
nhiệm vụ quan trọng của người quản lí. Để cho các tổ chun mơn chủ động
cơng việc của mình, trước hết người quản lý phải giúp các tổ chuyên môn xây
dựng kế hoạch hoạt động của tổ mình một cách cụ thể trên cơ sở tập trung vào
việc tổ chức dự giờ, xây dựng thiết kế các bài soạn và dạy thao giảng nhằm làm
tốt công tác bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ và tổ chức
hội thảo chun mơn là chính như góp ý rút kinh nghiệm giờ dạy. Trong đó, chú
ý đến tổ chức các hoạt động dạy học của thầy và trị, các hình thức dạy học, các
phương pháp dạy học đã phù hợp chưa? Học sinh đã tích cực, học tập chủ động
chưa? Hiệu quả của tiết học đã thực hiện được mục tiêu đề ra chưa? Tất cả các
vấn đề đó được giáo viên góp ý, xây dựng một cách thẳng thắn, cởi mở thông
qua hoạt động của mỗi tổ chuyên môn. Đồng thời, thông qua các tiết dạy thao
giảng giúp giáo viên nắm vững hơn phương pháp dạy học, các dạng bài của
từng phân môn, cách sử dụng đồ dùng dạy học, cách sử dụng công nghệ thông
tin như thế nào để đem lại hiệu quả cao nhất. Có thể nói rằng tổ chun mơn là
đơn vị bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ hiệu quả nhất, bởi lẽ họ gần gũi
nhau, hiểu biết nhau, đặc biệt họ bổ sung cho nhau, tháo gỡ cho nhau những khó
khăn, những vướng mắc trong q trình giảng dạy bằng trí tuệ tập thể.
14
Cùng với Cơng đồn trường, tổ cơng đồn là nơi chị em gửi gắm tâm tư,
nguyện vọng của mình. Bởi vậy, thơng qua tổ cơng đồn người quản lí nắm bắt
kịp thời những giáo viên có hồn cảnh khó khăn, hoặc khó khăn đột xuất để tạo
điều kiện cho họ về thời gian, về phân công chuyên môn để họ hồn thành
nhiệm vụ được giao. Qua đó thể hiện được sự quan tâm đúng mức của người
quản lý với giáo viên, nhân viên trong nhà trường.
Chính vì vậy, mà nâng cao vai trị của tổ Chun mơn, tổ Cơng đồn là
một biện pháp không thể thiếu trong công tác chỉ đạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo
viên trong trường tiểu học.
Biện pháp 8: Đa dạng hóa các hình thức bồi dưỡng, coi trọng cơng tác tự bồi
dưỡng của giáo viên.
Ngồi việc bồi dưỡng theo chương trình bồi dưỡng thường xuyên, nhà
trường luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo viên tham gia các chương trình
học nâng cao trình độ chuyên môn như bồi dưỡng đại học, bồi dưỡng chuyên đề
… Trong thời gian qua, nhà trường có 3 đồng chí nâng trình độ từ cao đẳng lên
đại học; 1 đồng chí đang học Đại học TH; 7 đồng chí học bổ sung kiến thức tin
học; 5 đồng chí học bổ sung kiến thức ngoại ngữ. Hiện tại 100% giáo viên có
chứng chỉ tin học, ngoại ngữ.
Bên cạnh hình thức bồi dưỡng tập trung theo chuyên đề do Phòng giáo dục
tổ chức, cần làm tốt công tác bồi dưỡng chuyển tiếp đến tận giáo viên nhằm
giúp giáo viên nắm được nội dung, phương pháp dạy học nói chung và từng
mơn học nói riêng theo hướng lấy học sinh làm nhân vật trung tâm. Kết hợp
song song với công tác Bồi dưỡng thường xuyên, nhà trường đã tập trung làm
tốt các chuyên đề như: Dạy học Toán, tiếng Việt, Đạo đức, …lớp 1, lớp 2; Đánh
giá học sinh theo TT27/2020; Dạy học Khoa học, TNXH theo phương pháp bàn
tay nặn bột; Dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới; Tổ chức hoạt động trại
đọc trong tiết SHTT; ….
Tổ chức dạy chuyên đề theo các tổ chun mơn để có điều kiện chỉ đạo
sát đúng. Cử giáo viên có năng lực chun mơn khá, giỏi thể hiện chuyên đề.
Sau khi dự xong các tiết dạy chuyên đề đó mỗi giáo viên chuẩn bị ý kiến thảo
luận, trao đổi hoặc tranh luận để tìm ra cách dạy tốt nhất, phù hợp nhất với điều
kiện, đối tượng học sinh của mình. Đồng thời đề xuất những điều mình chưa rõ,
cịn băn khoăn trong q trình thực hiện để cùng nhau tháo gỡ, thống nhất và
thực hiện. Điều quan trọng ở đây là người quản lý phải nắm bắt chương trình,
am hiểu chun mơn và có tay nghề vững trong quá trình dạy học. Nếu người
quản lý còn lúng túng khi giải quyết những vướng mắc của giáo viên thì chắc
chắn hiệu quả của cơng tác bồi dưỡng sẽ khơng cao. Chính vì thế người quản lý
phải luôn luôn học tập, trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, không tách rời công tác
dạy học, phải nắm chắc kiến thức từng khối, phương pháp dạy học từng bộ môn
và đặc biệt đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy.
15
Có như vậy mới làm tốt cơng tác bồi dưỡng đội ngũ, tạo niềm tin cho đội ngũ.
Bên cạnh hoạt động trên, nhà trường còn tổ chức các hội thảo chun đề có tính
chất trao đổi kinh nghiệm trong cơng tác giảng dạy và giáo dục học sinh. Hội
thảo kinh nghiệm dạy học đã thu hút tất cả các giáo viên tham gia. Tất cả mỗi
một giáo viên đều được trao đổi những kinh nghiệm mà mình có, tích lũy được
trong quá trình giảng dạy và giáo dục học sinh. Một lần nữa tất cả giáo viên
được học tập, bổ sung thêm vốn kinh nghiệm của bạn mình chưa có.
Điều quan trọng khi tổ chức chuyên đề, người quản lý phải biết lựa chọn
nội dung thiết thực nhất, phù hợp nhất và có tác dụng nhất trong từng giai đoạn
của năm học để việc bồi dưỡng đem lại hiệu quả cao nhất.
Song song với việc tổ chức bồi dưỡng tại chỗ cho giáo viên, cần coi trọng
công tác tự bồi dưỡng của mỗi giáo viên. Đây là một vấn đề khơng dễ gì thực
hiện được bởi những cơng việc, những khó khăn của đời thường đang vây
quanh họ, nhưng với yêu cầu và trách nhiệm của mình buộc họ phải có ý chí
vươn lên để tự học, tự rèn. Chính vì thực tế như vậy nên người quản lý cần đề ra
những yêu cầu cụ thể cho giáo viên trong công tác tự bồi dưỡng như sau:
- Lập sổ tự bồi dưỡng để bồi dưỡng những kiến thức cần thiết, phù hợp
với lớp mình dạy; học và làm những bài tốn khó giành cho học sinh năng
khiếu; những kinh nghiệm dạy học, giáo dục học sinh cá biệt; những trò chơi
học tập ở các tập san giáo dục, các tạp chí, báo Giáo dục thời đại.
- Tự bồi dưỡng nhưng phải định hướng các nội dung có tính bắt buộc
như: Phương pháp dạy học tích cực, đổi mới phương pháp dạy học các mơn
Tốn, Tiếng Việt, Mỹ thuật, Đạo đức, Tự nhiên- Xã hội...theo hướng phát triển
phẩm chất, năng lực người học; Một số quy định về đánh giá học sinh theo TT
TT 22, TT27.... Và một nội dung không thể thiếu trong công tác tự bồi dưỡng
nữa là các Tiểu mô đun trong nội dung Bồi dường thường xuyên dành cho cấp
Tiểu học của Bộ giáo dục ban hành cũng như nội dung Chương trình giáo dục
phổ thơng năm 2018. Phải cung cấp đầy đủ tài liệu, quy chế để giáo viên có
điều kiện tự học và thực hiện đầy đủ. Đồng thời người quản lý thường xuyên
kiểm tra, theo dõi việc tự bồi dưỡng của giáo viên nhằm đánh giá đúng chất
lượng của đội ngũ.
Với cách làm này đã làm chuyển biến nhận thức của cán bộ, giáo viên từ
chỗ là một u cầu có tính bắt buộc đến nhu cầu mang tính tự giác. Đây là một
vấn đề khó, khơng thể bằng con đường động viên thuyết phục mà cịn biết chỉ ra
một cách chính xác u cầu khách quan và khả năng cụ thể của từng người,
buộc họ soi vào đó để họ thấy họ có những cái gì, chưa có những cái gì, cần bổ
sung cái gì và bổ sung bằng cách nào?
Thực tế trong nhà trường lực lượng nắm và hiểu kiến thức, phương pháp
dạy cũng như mọi mặt khơng nhiều, cho nên hình thức tự bồi dưỡng đóng vai
16
trị quan trọng mà người làm cơng tác quản lý phải biết và có những chủ trương
thích hợp.
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, tôi đề xuất 8 biện pháp chỉ đạo công tác
bồi dưỡng đội ngũ giáo viên tiểu học nhằm đáp ứng Chương trình giáo dục phổ
thơng 2018. Về cơ bản các biện pháp này đã và đang phát huy hiệu quả. Cụ thể
đội ngũ giáo viên ở trường tôi đã không ngừng nâng cao năng lực chuyên môn,
vững vàng về tay nghề, đáp ứng được nhu cầu phát triển của xã hội. Bước đầu
có thể khẳng định các biện pháp này là có tính khả thi và có thể áp dụng cho các
trường có hồn cảnh tương tự như đơn vị trường tôi.
Tuy nhiên trong thực tế để các biện pháp này áp dụng thành công, người
cán bộ quản lý phải biết vận dụng linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với điều kiện của
đơn vị mình phụ trách.
Kết quả đạt được trong năm học 2021-2022:
* Đối với giáo viên:
- Số giáo viên đạt giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi cấp trường: 9/9 đ/c
- Số giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp trường: 14/14 đ/c, tỉ lệ 100%
- Số giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp huyện: 12/14 đ/c, tỉ lệ 85,7%
* Kết quả dự giờ, thao giảng chuyên đề:
- Thao giảng chuyên đề cấp cụm: 2 chuyên đề.
- Thao giảng chuyên đề nghiên cứu bài học cấp trường: 5 chuyên đề
(Gồm: Ứng dụng CNTT trong dạy học trực tuyến ứng phó với tình hình dịch
bệnh Covid-19; Dạy học theo định hướng phát triển PC-NL học sinh (trực
tuyến); Dạy học Tiếng Anh lớp 2,3,4 theo định hướng phát triển PC-NL học
sinh; Dạy TNXH, Khoa học theo PP Bàn tay nặn bột; Hoạt động trải nghiệm
lớp 2)
* Kết quả đánh giá GV theo chuẩn NN (TT 20).
- Tổng số Giáo viên được đánh giá: 14 ( Xếp loại tốt: 5/ 14 đ/c; Xếp loại
khá 9/14 đ/c).
- Xếp loại viên chức: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ: 4/14 đ/c
Hồn thành tốt nhiệm vụ: 10/14 đ/c
- Cơng tác BDTX xếp loại giỏi: 14 đ/c
- Trình độ đào tạo: Đại học: 18 người (tăng 2 so với năm học trước), Cao
đẳng 2 người (giảm 1 so với năm học trước ), Trung cấp 1 người.
SKKN cấp trường: Có 3 sản phẩm khoa học đạt cấp trường.
* Kết quả cuối năm học 2021-2022 của học sinh:
Hoàn thành tốt: 99/268 – 36,9%
Hoàn thành: 169/268 – 63,1 %
Chưa hoàn thành: 0
- Khen thưởng: 229/249 – 85,4 %
Khen toàn diện: 99 em
17
Khen 1 mặt: 130 em
+ Có 29 em được cấp trên khen (Giải TDTT cấp huyện, cấp Tỉnh; Trạng
Nguyên Tiếng Việt cấp tỉnh; IOE cấp quốc gia).
+ Duy trì và giữ vững chất lượng giáo dục toàn diện: 268/268 em được
đánh giá Hồn thành chương trình lớp học, tỉ lệ 100%.
+ Có 43/43 em hồn thành chương trình Tiểu học, tỉ lệ 100%.
* Kết quả hội thi:
+ Giải TDTT cấp huyện: 2 giải Nhất (bơi lội), 1 giải Nhì (bơi lội),
1 giải Ba (bật xa), 1 giải Tư (chạy 60m). Tổng sắp: xếp thứ 3 toàn đoàn.
+ Giải TDTT cấp tỉnh: 1 HCV, 1 HCĐ (bơi lội)
+ Giải IOE cấp quốc gia: 1 HCV, 1 HCĐ, 1 KK .
+ Giải Violimpic Toán-TV cấp quốc gia: 1 HCĐ
+ Giải TNTV cấp tỉnh: 1 giải Nhất, 2 Nhì, 4 Ba, 9 KK
C. PHẦN KẾT LUẬN
1. Ý nghĩa, phạm vi áp dụng của đề tài:
Một nhà trường ln tồn tại, có uy tín và phát triển là một nhà trường có
mơi trường giáo dục lành mạnh, trong đó đội ngũ cán bộ, giáo viên là linh hồn
của nhà trường. Do đó việc xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo viên thành một tập
thể sư phạm vững mạnh, đủ về số lượng, đảm bảo cơ cấu, có phẩm chất chính
trị, đạo đức tác phong tốt, có trình độ chun mơn nghiệp vụ tinh thơng, đảm
bảo tỷ lệ về trình độ đào tạo theo tiêu chuẩn quy định của Bộ Giáo dục - Đào
tạo, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay là một nhiệm vụ hết
sức quan trọng, là một hướng đi đúng đắn của mỗi nhà trường. Tuy vậy, đây là
một việc hết sức khó khăn, phức tạp khơng thể tiến hành ngay cùng một lúc
được mà địi hỏi có quá trình lâu dài, thường xuyên, liên tục, đồng bộ từ trên
xuống dưới. Để thực hiện được công tác xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ đạt
chuẩn đòi hỏi người quản lý cần thực hiện đồng bộ, linh hoạt những biện pháp
sau: nâng cao nhận thức của đội ngũ giáo viên về Chương trình GDPT 2018, về
đổi mới chương trình, sách giáo khoa; Nâng cao nhận thức của đội ngũ giáo
viên về Chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thơng; Phân cơng, bố
trí giáo viên đúng người - đúng việc; Xây dựng tập thể sư phạm đoàn kết, thực
hiện tốt nhiệm vụ được giao; Nâng cao vai trị hoạt động của tổ chun mơn, tổ
cơng đồn; Tăng cường bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ thông qua
các hoạt động chuyên môn trong trường học; Đa dạng hóa các hình thức bồi
dưỡng, coi trọng cơng tác tự bồi dưỡng của giáo viên; Đổi mới công tác thi đua,
khen thưởng trong trường học.
Các giải pháp, biện pháp đề tài đưa ra có tính khả thi và dễ thực hiện,
đem lại hiệu quả thiết thực trong việc bồi dưỡng giáo viên đạt chuẩn theo
18
Thông tư 20. Các biện pháp trên không xếp theo thứ tự ưu tiên mà có mối quan
hệ tác động, hỗ trợ lẫn nhau. Sự thành công của công tác chỉ đạo bồi dưỡng cho
đội ngũ là nhờ sự thực hiện một cách linh hoạt các biện pháp phù hợp với từng
trường cụ thể. Mặt khác, sự thành công này còn phụ thuộc vào sự quản lý chỉ
đạo của người quản lý, sự tham gia hưởng ứng nhiệt tình của đội ngũ.
Sáng kiến tôi đã nêu ra những biện pháp chỉ đạo công tác xây dựng và bồi
dưỡng đội ngũ đạt chuẩn ở nhà trường Tiểu học sao cho đạt hiệu quả cao nhất.
Nhưng để đạt được mục tiêu cuối cùng thì người quản lý phải khơng ngừng học
tập, đổi mới, sáng tạo trong các biện pháp sao cho phù hợp với đơn vị mình phụ
trách.
2. Bài học kinh nghiệm
Đội ngũ giáo viên là lực lượng chủ yếu quan trọng nhất trong tập thể sư
phạm của nhà trường. Ở bất cứ thời điểm nào, giai đoạn nào, người giáo viên là
nhân tố quyết định chất lượng giáo dục đào tạo. Một nhà trường có đội ngũ giáo
viên đủ về số lượng, đồng đều về cơ cấu, đảm bảo về chất lượng là nền tảng
vững chắc giúp nhà trường đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. Trong giai đoạn
hiện nay, muốn sự nghiệp giáo dục đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất
nước trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thì đối với người
cán bộ quản lý, việc đầu tiên phải chú trọng đến việc tổ chức, chỉ đạo công tác
bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo
dục của nhà trường, đem lại uy tín của trường đối với ngành giáo dục nói chung
và đối với nhân dân nói riêng.
Người cán bộ quản lý cần phải nhận thức được công tác bồi dưỡng đội ngũ
giáo viên theo Chuẩn nghề nghiệp có tầm quan trọng chiến lược, có tính chất
quyết định chất lượng giáo dục trong nhà trường. Để đáp ứng với sự phát triển
của xã hội thì công tác chỉ đạo bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ
giáo viên địi hỏi phải ln được đổi mới từng giai đoạn, từng thời kỳ cụ thể
cùng với sự đổi mới chung của ngành. Bỡi vậy, cần nắm rõ khả năng, năng lực,
trình độ của đội ngũ để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho đội ngũ sát đúng với
tình hình thực tế của nhà trường. Cần quan tâm, tạo mọi điều kiện tốt nhất cho
giáo viên tham gia các lớp học nâng chuẩn. Bên cạnh đó, trong quá trình quản
lý phải quan tâm đến sở trường của giáo viên đồng thời luôn quan tâm đến việc
xây dựng cốt cán từng mặt và tạo điều kiện để họ phát huy được hết khả năng
của mình nhằm đẩy mạnh công tác tự học, tự bồi dưỡng của nhà trường ngày
một phát triển.
3. Kiến nghị, đề xuất:
3.1. Đối với PGD&ĐT:
- Tăng cường tổ chức các hội thảo, bồi dưỡng cho giáo viên theo chuyên
đề cụ thể về đổi mới Chương trình GDPT 2018 một cách thường xuyên.
19
- Tạo điều kiện cho CBQL các trường được tham quan học tập kinh
nghiệm ở các đơn vị điển hình về thực hiện Chương trình GDPT mới.
3.2. Đối với nhà trường:
Thường xuyên hơn trong việc kiểm tra tư vấn cho các tổ chun mơn về
việc đổi mới Chương trình, sách giáo khoa. Sau mỗi học kỳ, cần có sơ - tổng kết
việc thực hiện đổi mới Chương trình, sách giáo khoa, nhằm rút ra bài học kinh
nghiệm. Ngoài ra cần tổ chức báo cáo điển hình và động viên, tuyên dương
khen thưởng kịp thời những tập thể (khối), cá nhân có nhiều đóng góp và thực
hiện hiệu quả việc đổi mới Chương trình GDPT 2018.
Lãnh đạo nhà trường phải năng động, sáng tạo trong việc vận dụng các
biện pháp chỉ đạo công tác xây dựng và bồi dưỡng giáo viên.
Mỗi giáo viên phải không ngừng học tập bồi dưỡng, phải có lịng u
nghề, mến trẻ, có tình cảm và lý tưởng nghề nghiệp. Coi tinh thần tự học, tự bồi
dưỡng là một nhu cầu, là mục đích sống của bản thân.
Trên đây là “ Một số biện pháp chỉ đạo công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo
viên ở trường Tiểu học nhằm đáp ứng Chương trình GDPT 2018” mà tơi đã
nghiên cứu và áp dụng vào trường tôi đang công tác. Rất mong nhận được
những ý kiến đóng góp của hội đồng khoa học các cấp để sáng kiến được đưa
vào thực hiện đạt hiệu quả tốt hơn./.
20
3. Kết quả khảo sát
Vào đầu năm học, để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng giáo viên, tôi cùng với
các đồng chí trong ban giám hiệu, tổ trưởng chun mơn rà soát chất lượng đội
ngũ giáo viên gắn với các tiêu chuẩn của Thông tư số 20/2018/TT- BGDĐT.
Kết quả đánh giá xếp loại chất lượng 14 giáo viên trực tiếp đứng lớp ở đơn vị cụ
thể như sau:
Mức
đạt
Tốt
Khá
Đạt
Tiêu
chuẩn 1
TC TC
1
2
14
100
%
14
100
%
Tiêu chuẩn 2
Tiêu chuẩn 3
Tiêu chuẩn 4
TC
3
TC
4
TC
5
TC
6
TC
7
TC
8
TC
9
TC
10
TC
11
TC
12
TC
13
11
78,6
%
03
21,4
%
14
100
%
14
100
%
14
100
%
14
100
%
14
100
%
14
100
%
14
100
%
14
100
%
14
100
%
14
100
%
Tiêu
chuẩn 5
TC TC
14
15
XL
chung
02
14,3
%
05
35,7
%
07
50
%
06
42,9%
04
28,6
%
7
50,0
%
3
21,4
%
08
57,1%
Như vậy, việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là việc làm hết sức quan
trọng, quyết định sự phát triển của mỗi nhà trường. Do đó, người cán bộ quản lý
nhà trường phải coi đây là cơng việc đầu tiên, giữ vai trị quyết định đối với chất
lượng giảng dạy và giáo dục của nhà trường, là mắt xích chủ yếu và quan trọng
nhất trong hệ thống công tác quản lý. Công tác này được cải tiến và đẩy mạnh
sẽ có tác dụng quyết định tạo nên sự chuyển biến cao về chất lượng dạy học và
giáo dục của nhà trường. Với trách nhiệm của người quản lý, tôi luôn trăn trở
đặt cho mình câu hỏi làm thế nào để đội ngũ giáo viên có kiến thức đầy đủ trong
mọi lĩnh vực, có kĩ năng sư phạm tốt để đáp ứng với yêu cầu đổi mới giáo dục
của Đảng, của ngành.
Chính vì vậy, việc tìm ra các biện pháp chỉ đạo cơng tác xây dựng và bồi
dưỡng đội ngũ giáo viên đạt chuẩn có tính khả thi là trách nhiệm và việc làm