BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

LÊ THỊ HỒI CHUNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
PHỊNG, CHỐNG XÂM HẠI TÌNH DỤC
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ

TĨM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGHỆ AN - 2022


Cơng trình được hồn thành tại: Trường Đại học Vinh

Người hướng dẫn khoa học: GS. TS. THÁI VĂN THÀNH

Phản biện 1:

Phản biện 2:

Phản biện 3:

Luận án được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ cấp trường
họp tại ………………………………………………………
vào hồi ……….. giờ …… ngày…… tháng …… năm……..

Có thể tìm hiểu luận án tại:
- Trung tâm Thơng tin - Thư viện Nguyễn Thúc Hào, Trường Đại học Vinh.
- Thư viện Quốc gia Việt Nam.

1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Quan điểm xuyên śt thể hiện trong đường lới, chính sách của Đảng, pháp
luật của Nhà nước Việt Nam là coi con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát
triển, trong đó, trẻ em là tương lai của dân tộc, chủ nhân kế tục sự nghiệp phát triển đất
nước; coi nhiệm vụ bảo vệ và chăm sóc trẻ em là một trong những mục tiêu cơ bản của
chiến lược con người; tạo cơ hội cho trẻ em được phát triển tồn diện, bình đẳng về thể
chất, trí tuệ, tinh thần; bảo đảm mọi trẻ em được sống trong môi trường an toàn, hạn chế
các hành vi xâm hại hay bóc lột trẻ em. Vấn đề này cũng được quy định rõ trong điều 100
Luật Trẻ em năm 2016 về yêu cầu trau dồi kiến thức, kỹ năng giáo dục trẻ em về đạo đức,
nhân cách, quyền và bổn phận của trẻ em; tạo mơi trường an tồn, phịng ngừa tai nạn
thương tích cho trẻ em; phịng ngừa trẻ em rơi vào hồn cảnh đặc biệt, có nguy cơ bị xâm
hại hoặc bị xâm hại.
1.2. Trong những năm gần đây, xâm hại tình dục trẻ em đã và đang trở thành vấn
đề nổi cộm, gây nhiều bức xúc trong dư luận xã hội, diễn biến ngày càng phức tạp và có
chiều hướng gia tăng. Xâm hại tình dục trẻ em có thể xảy ra với bất cứ trẻ nào, vào bất kì
tình h́ng nào, tại bất cứ nơi đâu trên tồn thế giới. Theo sớ liệu thớng kê trong năm gần
đây, Việt Nam đã xảy ra ngày càng nhiều vụ việc trẻ em bị xâm hại tình dục, vấn đề này
đã và đang làm nhức nhối các cơ quan chức năng, những người làm cha mẹ, nhà trường
và toàn xã hội.
1.3. Lứa tuổi học sinh trung học cơ sở (11-14 tuổi) cịn gọi là lứa tuổi thiếu niên có một
vị trí đặc biệt quan trọng, đây là thời kỳ chuyển tiếp từ tuổi ấu thơ sang tuổi trưởng thành và
được phản ánh bằng những tên gọi khác nhau như: “thời kỳ quá độ”, “tuổi khó bảo”, “tuổi
khủng hoảng”. Đây là lứa tuổi có bước nhảy vọt về thể chất lẫn tinh thần. Lứa tuổi cần được
quan tâm, chăm sóc, định hướng và giáo dục để các em được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ
năng, thái độ phòng, tránh những nguy cơ bị xâm hại.
Trẻ em cần được đặc biệt bảo vệ, đây là trách nhiệm của gia đình, nhà trường và

của tồn xã hội. Những người làm cơng tác liên quan đến bảo vệ trẻ em (gồm giáo viên,
cán bộ y tế, cán bộ xã hội, công an, và các cán bộ làm công tác bảo vệ trẻ em tại cộng
đồng…) đóng vai trị quan trọng trong việc phát hiện, phịng, chớng và ứng phó với những
nguy cơ bị xâm hại của trẻ, trong đó nhà trường đóng vai trị chủ đạo. Qua tìm hiểu những
vụ việc xâm hại tình dục trẻ em trong thời gian gần đây cho thấy, phần lớn do các em thiếu
kiến thức hoặc chưa hoàn thiện kiến thức, kỹ năng cơ bản trong ứng phó các thủ đoạn,
hành vi xâm hại tình dục.
1.4. Có thể thấy, giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh là hoạt động
quan trọng trong nhà trường nhằm hỗ trợ, bảo vệ học sinh tránh bị xâm hại tình dục. Thơng qua


2
việc phát triển cho học sinh năng lực hành động thích ứng trước các tình h́ng thực tiễn; sử
dụng các kỹ năng đã được học để tránh xa, tự bảo vệ mình trước nguy cơ bị xâm hại tình dục
một cách hiệu quả, hướng tới phát triển toàn diện nhân cách học sinh.
Trong thời gian qua, Việt Nam đã có những thay đổi đáng kể đối với quản lý hoạt
động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh. Các cơ sở giáo dục đã lồng
ghép nội dung giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trong các mơn học
chính khóa, hoạt động trải nghiệm hay các chiến dịch sức khỏe cộng đồng,... bước đầu đạt
những kết quả đáng kể. Tuy nhiên, vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, bất cập.
1.5. Việc quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh
trung học cơ sở đã có một sớ tác giả đề cập đến trên nhiều phương diện khác nhau, nhưng
chưa có nghiên cứu sâu và vận dụng một cách hiệu quả ở các trường trung học cơ sở. Đa
sớ các trường chưa xây dựng kế hoạch, chương trình, nội dung, phương pháp, hình thức
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh một cách bài bản nên cịn có những
lúng túng trước những tình h́ng thực tiễn đặt ra.
Nhằm thực hiện hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng bạo lực, xâm
hại cho học sinh, ngành giáo dục đã luôn quan tâm, chú trọng chỉ đạo vấn đề này. Bộ Giáo
dục và Đào tạo đã có nhiều văn bản quan trọng nhằm tổ chức và triển khai thực hiện mạnh
mẽ, thiết thực hoạt động tại các cơ sở giáo dục. Để tăng cường chỉ đạo vấn đề này, Bộ

Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Quyết định số 987/QĐ-BGDĐT, ngày 17/04/2020 về kế
hoạch hành động phòng ngừa, hỗ trợ, can thiệp bạo lực, xâm hại tình dục trẻ em trong
các cơ sở giáo dục giai đoạn 2020-2025, đây là căn cứ pháp lý quan trọng để các cơ sở
giáo dục triển khai các giải pháp căn bản, đồng bộ nhằm tăng cường và phát huy hiệu quả
công tác quản lý hoạt động giáo dục nói chung, trong đó có giáo dục phịng, chớng xâm
hại tình dục cho học sinh. Từ đó có thể thấy, để giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục
cho học sinh trung học cơ sở hiệu quả hơn nữa cần đổi mới công tác quản lý hoạt động
giáo dục, từ đó đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục phù hợp với đặc thù của địa
phương và lứa tuổi học sinh.
Qua rà soát, nghiên cứu tài liệu cho thấy, đến thời điểm hiện tại Nghệ An chưa có
nghiên cứu chính thức nào về quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục
cho học sinh trung học cơ sở. Vì vậy, việc nghiên cứu một cách tồn diện thực trạng quản
lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở tại
Nghệ An, đề xuất các biện pháp đổi mới quản lý hoạt động góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở trong thời gian tới
là một việc làm có ý nghĩa cả trên phương diện lý luận và thực tiễn. Vì vậy, chúng tơi chọn
đề tài "Quản lý hoạt động giáo dục phòng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung
học cơ sở" để nghiên cứu.


3
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận án đề xuất các biện pháp đổi mới
quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở,
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo trong bối cảnh hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
3.2. Đối tượng nghiên cứu

Quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
4. Giả thuyết khoa học
Trong thời gian qua, công tác quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình
dục cho học sinh trong các trường trung học cơ sở bước đầu được triển khai và đạt được những
kết quả nhất định. Tuy nhiên, cơng tác này vẫn cịn tồn tại những hạn chế, bật cập và hiệu quả
chưa cao. Nếu thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm
hại tình dục cho học sinh trong các trường trung học cơ sở dựa trên các đặc trưng của giáo dục
phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trong các trường trung học cơ sở; các thành tớ của
q trình quản lý hoạt động và nâng cao nhận thức, năng lực quản lý, thì sẽ nâng cao được hiệu
quả quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trong các trường
trung học cơ sở, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh trung học cơ sở.
5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
5.1 Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm
hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
5.1.2. Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động giáo dục và quản lý hoạt động
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở tại Nghệ An
5.1.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình
dục cho học sinh trung học cơ sở; khảo sát mức độ cần thiết, tính khả thi, tổ chức thực
nghiệm một biện pháp đã đề xuất.
5.2. Phạm vi nghiên cứu
Về khách thể nghiên cứu
- Luận án tập trung nghiên cứu các nội dung xâm hại tình dục trẻ em; hoạt động
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở và quản lý hoạt động


4
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
- Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục
cho học sinh ở 20 trường trung học cơ sở thuộc Tỉnh Nghệ An (Thành phố Vinh, Tương

Dương, Nghĩa Đàn, Diễn Châu).
- Thử nghiệm biện pháp: Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý hoạt động giáo
dục phòng, chớng xâm hại tình dục cho cán bộ quản lý trường trung học cơ sở.
Về thời gian: Thời gian nghiên cứu: từ 2019-2022; Thời gian khảo sát thực trạng
và thử nghiệm biện pháp: từ 2019 - 2021.
6. Quan điểm tiếp cận, phương pháp nghiên cứu
6.1. Quan điểm tiếp cận
Một là, tiếp cận hệ thống.
Hai là, tiếp cận chức năng quản lý.
Ba là, tiếp cận thực tiễn.
Bốn là, tiếp cận kỹ năng sớng.
6.2. Phương pháp nghiên cứu
Một là, nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận (phương pháp phân tích - tổng hợp
tài liệu; phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập).
Hai là, nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn (phương pháp Anket; phỏng
vấn sâu; nghiên cứu sản phẩm hoạt động giáo dục; thực nghiệm).
Ba là, phương pháp thống kê toán học.
7. Những luận điểm cần bảo vệ
7.1. Hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh là hoạt động
giáo dục có ý nghĩa xã hội và mang tính nhân văn sâu sắc, đóng vai trò quan trọng trong
trường trung học cơ sở; bao gồm các thành tớ: mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức
giáo dục phù hợp với lứa tuổi học sinh trung học cơ sở. Quản lý hoạt động giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho học sinh là một lĩnh vực quản lý của trường trung học cơ sở
có ý nghĩa cấp thiết và được thực hiện thông qua các chức năng quản lý.
7.2. Quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh đã
được các trường trung học cơ sở triển khai và bước đầu đạt những kết quả nhất định. Tuy
nhiên đang tồn tại những bất cập, hạn chế, hiệu quả chưa cao. Vì vậy, để nâng cao hiệu
quả quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ
sở cần có những biện pháp khoa học, hiệu quả và khả thi.
7.3. Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho

học sinh trung học cơ sở được đề xuất dựa trên các đặc trưng của giáo dục phịng, chớng


5
xâm hại tình dục cho học sinh; các thành tớ của quá trình quản lý hoạt động giáo dục; nâng
cao nhận thức và năng lực quản lý.
8. Đóng góp của luận án
8.1. Trên cơ sở phân tích, kế thừa các kết quả của nghiên cứu trong và ngồi nước
có liên quan, luận án bổ sung, hoàn thiện và làm sâu sắc thêm các vấn đề lý luận, đó là:
(1) Tổng quan nghiên cứu vấn đề, khái quát các nội dung đã được quan tâm nghiên cứu;
(2) Hệ thống khái niệm công cụ của đề tài; (3) Hệ thống và khái quát đặc điểm của học
sinh trung học cơ sở có liên quan đến vấn đề nghiên cứu; (4) Sự cần thiết của giáo dục
phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở và đổi mới quản lý hoạt động
này; (5) Mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục; (8) Khung lý luận cơ bản
về hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh và quản lý hoạt động
giáo dục phòng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở, đặc trưng của giáo
dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở; các thành tớ của q
trình quản lý; chức năng quản lý.
8.2. Việc khảo sát đầy đủ, toàn diện thực trạng hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục và quản lý hoạt động này trên địa bàn tỉnh Nghệ An thông qua phiếu hỏi,
nghiên cứu báo cáo, kế hoạch, trao đổi, phỏng vấn, xử lý kết quả khảo sát đã đem lại những
đánh giá khách quan về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình
dục cho học sinh trung học cơ sở, những điểm mạnh, điểm yếu, nguyên nhân của thực
trạng để làm cơ sở thực tiễn cho việc đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục
phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở đảm bảo cơ sở khoa học, có
tính khả thi.
8.3. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận án đề xuất các biện pháp đổi
mới quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ
sở. Các biện pháp này có thể vận dụng vào quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm
hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở trên địa bàn tỉnh Nghệ An và các địa bàn khác

có điều kiện tương đồng.
9. Cấu trúc luận án
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục, luận án gồm
3 chương, 14 tiết.


6
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GIÁO DỤC PHỊNG, CHỐNG XÂM HẠI TÌNH DỤC CHO HỌC SINH
TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
Xâm hại tình dục; giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh; quản lý hoạt
động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh là vấn đề được nhiều cơ quan, tổ
chức, cá nhân trong nước và nước ngoài quan tâm nghiên cứu ở nhiều cấp độ khác nhau. Các
cơng trình nghiên cứu đã được cơng bớ tập trung vào các nhóm vấn đề cơ bản như sau: khái
niệm, thực trạng xâm hại tình dục trẻ em; sự cần thiết; nội dung, phương pháp, hình thức giáo
dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh; quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh.
Luận án đã tổng quan nghiên cứu về xâm hại tình dục trẻ em; giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục trẻ em; quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học
sinh. Từ các nghiên cứu trong và ngồi nước, luận án có thể kế thừa các vấn đề sau: xâm hại
tình dục trẻ em là một vấn nạn xã hội có ảnh hưởng nặng nề đến sự phát triển cả về thể chất
lẫn tinh thần của trẻ; giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục học sinh cần phải được tiếp cận
liên ngành dưới các góc độ: Sinh lý học, Tâm lý học, giáo dục học; Để giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở có hiệu quả cần xây dựng chương trình, nội
dung, phương pháp, hình thức, tài liệu giáo dục gắn với thực tiễn, phù hợp với lứa tuổi; Hệ
thớng chính sách, pháp luật là công cụ cần thiết, quan trọng cho quản lý hoạt động giáo dục
phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh.
Trên cơ sở kế thừa và chọn lọc những kết quả nghiên cứu đã công bố, luận án tiếp

tục giải quyết những vấn đề cơ bản sau:
1) Nghiên cứu những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động phịng, chớng xâm hại
tình dục cho học sinh trung học cơ sở: Hệ thống khái niệm và khái quát đặc điểm của học
sinh trung học cơ sở có liên quan đến phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung
học cơ sở; Sự cần thiết của giáo dục phòng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung
học cơ sở và đổi mới quản lý hoạt động này; Mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức
giáo dục; Khung lý luận cơ bản quản lý hoạt động giáo dục phòng, chớng xâm hại tình
dục cho học sinh trung học cơ sở, đặc trưng của quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở; các thành tớ của q trình quản lý; chức
năng quản lý.


7
2) Đánh giá đầy đủ, khách quan thực trạng giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở và quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học
sinh trung học cơ sở tại Nghệ An, những điểm mạnh, điểm yếu, nguyên nhân.
3) Nghiên cứu đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động phù hợp với thực tiễn và có
tính khả thi căn cứ trên các văn bản chỉ đạo của ngành, địa phương để đổi mới quản lý
hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở tại Nghệ
An và các địa phương có điều kiện tương đồng.
1.2. Các khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài
1.2.1. Xâm hại tình dục trẻ em
Xâm hại tình dục trẻ em là những hành vi cố ý ép buộc hoặc lôi kéo trẻ tham gia vào các
hoạt động tình dục; trực tiếp hoặc gián tiếp đến trẻ, nhằm thỏa mãn ham ḿn tình dục của thủ
phạm xâm hại (trừ mục đích pháp luật cho phép); là một hành động đồi bại, trái pháp luật, để
lại hậu quả hết sức nghiêm trọng cả về thể chất và tinh thần đới với trẻ em.
1.2.2. Phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh là những hành động, biện pháp, chế tài,
quy định để phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời các biểu hiện xâm hại tình dục học sinh; chớng
lại ý định, hành vi xâm hại tình dục; lên án và buộc tội các hành vi xâm hại tình dục.

1.2.3. Giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở là q trình tác
động có mục đích của các chủ thể giáo dục (trong và ngồi nhà trường) đến khách thể (đối
tượng giáo dục là học sinh trung học cơ sở) nhằm cung cấp cho học sinh kiến thức từ đó hình
thành thái độ và kỹ năng về phịng, chớng xâm hại tình dục góp phần đẩy lùi tệ nạn xâm hại
tình dục trẻ em. Hoạt động này diễn ra trong nhà trường, gia đình và xã hội dưới nhiều hình
thức khác nhau, trong đó nhà trường đóng vai trị chủ đạo trong giáo dục.
1.2.4. Quản lý hoạt động giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh
Quản lý hoạt động giáo dục phòng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học
cơ sở là q trình tác động có hệ thớng, mục đích; được thực hiện thơng qua các chức năng
cơ bản như lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá của các chủ thể quản lý giáo
dục ở các cấp khác nhau đến tất cả các khâu của hoạt động giáo dục (mục tiêu, nội dung,
phương pháp, hình thức giáo dục) tại trường trung học cơ sở. Quản lý hoạt động giáo dục
phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh nhằm đảm bảo cho hoạt động đó trở nên bài
bản, đạt hiệu quả theo yêu cầu đề ra với chất lượng cao nhất.
1.3. Lý luận về hoạt động giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học
sinh trung học cơ sở


8
1.3.1. Một số đặc điểm của học sinh trung học cơ sở
Học sinh trung học cơ sở bao gồm học sinh từ lớp 6 đến lớp 9 trong hệ thống giáo
dục quốc dân Việt Nam. Đây là thời kỳ phát triển nhanh, thậm chí có những sự thay đổi
mạnh mẽ, không cân bằng tạm thời giữa sinh lý và tâm lý, thể chất và hệ thần kinh, thời
kì phát dục, dậy thì, có khả năng mang thai. Hoạt động thần kinh của lứa tuổi học sinh
trung học cơ sở cũng có những nét riêng biệt, nhưng kiến thức và kỹ năng về xã hội, giao
tiếp, ứng phó với các tình huống nguy cơ chưa đầy đủ.
1.3.2. Sự cần thiết phải giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh
trung học cơ sở
Thứ nhất, sự gia tăng các vụ xâm hại tình dục trẻ em.

Thứ hai, học sinh trung học cơ sở cịn thiếu kiến thức về phịng, chớng xâm hại tình
dục; nguy cơ tiếp cận với các thơng tin xấu, độc.
Thứ ba, học sinh chưa hình thành đầy đủ kỹ năng giao tiếp, ứng xử hiệu quả với
mọi đới tượng, tình h́ng trong xã hội.
Thứ tư, hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh hiện nay
chưa đạt kết quả như mong muốn.
1.3.3. Mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh
trung học cơ sở
Giáo dục là quá trình tác động đến tất cả các khâu nhận thức, thái độ và hình thành
kỹ năng. Mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục giúp học sinh biết phịng, chớng hành vi xâm hại
tình dục; phịng, chớng càng tớt thì rủi ro đến càng ít và làm cho học sinh hiểu rằng, chỉ
có chính các em mới bảo vệ an tồn cho bản thân các em tốt nhất.
1.3.4. Nội dung giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học
cơ sở
Một là, giáo dục kiến thức phịng chớng xâm hại tình dục.
Hai là, giáo dục thái độ phịng chớng xâm hại tình dục.
Ba là, giáo dục kỹ năng phịng chớng xâm hại tình dục.
1.3.5. Phương pháp giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung
học cơ sở
- Phương pháp thuyết trình
- Phương pháp hỏi đáp
- Phương pháp thảo luận, làm việc nhóm
- Phương pháp tình h́ng
- Phương pháp đóng vai
- Phương pháp nêu ý kiến, ghi bảng


9
- Phương pháp hỏi chuyên gia
- Phương pháp trực quan

- Phương pháp sàng lọc.
1.3.6. Hình thức giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học
cơ cở
Một là, hình thức lồng ghép, tích hợp giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học
sinh trong các mơn học chính khóa; giờ sinh hoạt lớp; hoạt động trải nghiệm, ngoại khóa.
Hai là, thơng qua hình thức tham vấn, tư vấn, tun truyền.
Ba là, hình thức sân khấu hóa.
Bốn là, hình thức tổ chức các cuộc thi tìm hiểu.
Năm là, hình thức sinh hoạt câu lạc bộ.
1.4. Lý luận về quản lý hoạt động giáo dục phòng, chống xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở
1.4.1. Sự cần thiết phải đổi mới quản lý hoạt động giáo dục phịng, chống xâm
hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Sự cần thiết quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học
sinh trung học cơ sở xuất phát từ hai vấn đề sau đây: một là, quản lý hoạt động giáo dục
phịng chớng xâm hại tình dục cho học sinh hiện cịn có những bất cập; hai là, quản lý
hoạt động giáo dục phịng chớng xâm hại tình dục cho học sinh là vấn đề có tính cấp thiết
trong bới cảnh hiện nay.
1.4.2. Nội dung quản lý hoạt động giáo dục phòng, chống xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở
Một là, lập kế hoạch hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học
sinh trung học cơ sở.
Hai là, tổ chức hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh
trung học cơ sở.
Ba là, chỉ đạo hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung
học cơ sở
Bốn là, kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở.
Năm là, đảm bảo các điều kiện để quản lý hiệu quả hoạt động giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.

1.4.3. Chủ thể quản lý hoạt động giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở


10
Một là, trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo.
Hai là, hiệu trưởng trường trung học cơ sở.
Ba là, tổng phụ trách đội trường trung học cơ sở.
Bốn là, giáo viên chủ nhiệm.
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục phịng, chống xâm
hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
1.5.1. Các yếu tố khách quan
Một là, xu thế tồn cầu hóa, hội nhập q́c tế, điều kiện kinh tế xã hội và cuộc cách
mạng công nghiệp lần thứ tư.
Hai là, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về cơng tác giáo
dục phịng, chớng xâm hại tình dục trẻ em.
Ba là, ́u tớ kinh tế, văn hóa, xã hội, phong tục tập quán.
Bốn là, sự phối hợp của các lực lượng trong và ngồi nhà trường trong giáo dục
phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Năm là, nhận thức, quan điểm của phụ huynh trong giáo dục phịng, chớng xâm hại
tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
Sáu là, chế độ chính sách đới với các lực lượng tham gia giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh.
1.5.2. Các yếu tố chủ quan
Một là, nhận thức, quan điểm và trình độ, năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ quản
lý, giáo viên trung học cơ sở.
Hai là, chương trình, nội dung, phương pháp, hình thức và tài liệu giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Ba là, đặc điểm tâm lý và nhận thức của học sinh trung học cơ sở.



11
Chương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
PHÒNG, CHỐNG XÂM HẠI TÌNH DỤC CHO HỌC SINH
TRUNG HỌC CƠ SỞ TỈNH NGHỆ AN
2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội có ảnh hưởng đến giáo dục
tỉnh Nghệ An
Khái quát về điều kiện tự nhiên; tình hình kinh tế - xã hội; tình hình giáo dục; tình hình
giáo dục trung học cơ sở (về quy mô, cơ cấu trường, lớp cấp trung học cơ sở; đội ngũ cán bộ
quản lý, giáo viên trung học cơ sở; chất lượng giáo dục trung học cơ sở) tỉnh Nghệ An cho thấy
có những thuận lợi, bên cạnh đó có những khó khăn, thách thức không nhỏ đối với hoạt động
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng
2.2.1. Mục tiêu khảo sát
Mục tiêu khảo sát là nhằm đánh giá đúng, khách quan thực trạng quản lý hoạt động
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở để xác lập cơ sở
thực tiễn của đề tài.
2.2.2. Nội dung khảo sát
- Đối với cán bộ quản lý, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên dạy môn Giáo dục công
dân, nội dung khảo sát tập trung vào ba vấn đề chính sau: 1) Khảo sát thực trạng nhận thức
về xâm hại tình dục và phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở; 2)
Thực trạng hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ
sở; 3) Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh
trung học cơ sở.
- Đới với học sinh lớp 6,7,8,9: nội dung khảo sát tập trung vào hai vấn đề chính: 1)
Hiểu biết về phịng, chớng xâm hại tình dục trẻ em; 2) Thực trạng giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh.
2.2.3. Đối tượng khảo sát
- Cán bộ quản lý

- Giáo viên trường trung học cơ sở
- Học sinh
2.2.4. Phương pháp khảo sát
Một là, phương pháp Anket (điều tra bằng phiếu hỏi).
Hai là, phương pháp phỏng vấn sâu.
Ba là, nghiên cứu các sản phẩm quản lý hoạt động giáo dục
2.2.5. Cách thức xử lý số liệu khảo sát


12
Số liệu khảo sát được xử lý bằng phần mềm SPSS.
2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục phòng, chống xâm hại tình dục cho học
sinh trung học cơ sở
2.3.1. Nhận thức về sự cần thiết và tầm quan trọng của giáo dục phịng, chống
xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Kết quả đánh giá mức độ nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh với 5
tiêu chí đưa ra cho thấy cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh đều có nhận thức cần thiết phải
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh. Trong đó, cán bộ quản lý có nhận
thức cao hơn so với giáo viên; nhóm học sinh đang sớng ở khu vực đồng bằng, ven biển
có nhận thức cao hơn so với nhóm học sinh đang sớng tại khu vực miền núi cao và trung
du, núi thấp.
2.3.2. Thực trạng thực hiện mục tiêu giáo dục phòng, chống xâm hại tình dục
cho học sinh trung học cơ sở
Kết quả đánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên là phù hợp với kết quả đánh giá
về nhận thức của học sinh về hậu quả và thủ phạm của xâm hại tình dục. Một sớ đới tượng
xâm hại tình dục và một sớ hậu quả của xâm hại tình dục chưa được học sinh trung học
cơ sở nhận thức được một cách phù hợp.
Kết quả đánh giá về mức độ thực hiện mục tiêu về kỹ năng theo các mức đánh giá có
thể nhận thấy, cịn nhiều các kỹ năng của học sinh trung học cơ sở về phòng, chớng xâm hại
tình dục cần được bổ sung hồn thiện trong thời gian tới, nhà trường cần chú trọng hơn đến

các kỹ năng như tự bảo vệ, kỹ năng tố giác. Qua phỏng vấn sâu cho thấy, một số học sinh và
bớ mẹ cịn lo sợ khi tớ giác các đới tượng xâm hại tình dục, sợ bị trả thù, sợ bị mọi người biết
và cho rằng ảnh hưởng đến tương lai các em khi lộ, lọt thông tin.
Kết quả đánh giá về mức độ thực hiện mục tiêu về thái độ cho thấy cần nâng cao ý
thức cảnh giác trước hành vi xâm hại tình dục, hình thành tâm lý bình tĩnh, khơn khéo,
ứng xử phù hợp với hồn cảnh để thốt khỏi tình h́ng nguy hiểm.
2.3.3. Thực trạng thực hiện nội dung giáo dục phòng, chống xâm hại tình dục
cho học sinh trung học cơ sở
Kết quả đánh giá về mức độ thực hiện nội dung giáo dục phịng chớng xâm hại tình
dục cho học sinh được đánh giá ở mức độ khá và trung bình. Mặc dù các em được trang
bị kiến thức nhận diện các hành vi xâm hại tình dục và khả năng ứng phó với nguy cơ, tuy
nhiên, các kỹ năng phịng, chớng thủ đoạn xâm hại tình dục, hậu quả của việc bị xâm hại
tình dục, làm gì khi bị xâm hại tình dục chưa được truyền đạt một cách đầy đủ và bài bản
tới học sinh.
2.3.4. Thực trạng thực hiện phương pháp giáo dục phịng, chống xâm hại tình


13
dục cho học sinh trung học cơ sở
Kết quả đánh giá về mức độ thực hiện phương pháp giáo dục phịng, chớng xâm
hại tình dục học sinh trung học cơ sở được đánh giá ở mức khá, chủ yếu là các phương
pháp truyền thống được áp dụng nhiều tại các trường trung học cơ sở hiện nay. Qua phỏng
vấn sâu một số giáo viên, trở ngại lớn nhất để đổi mới phương pháp giáo dục là sự chỉ đạo
quyết liệt từ hiệu trưởng, đầu tư thiết bị, công nghệ dạy học. Bên cạnh đó, vai trị sáng tạo,
đổi mới một cách quyết liệt của người đứng đầu tại các cơ sở giáo dục đóng vai trị quan
trọng.
2.3.5. Hình thức giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học
cơ sở
Kết quả đánh giá về mức độ thực hiện hình thức theo 5 tiêu chí đưa ra chỉ ở mức khá,
trung bình cho thấy cần có biện pháp tăng cường các hình thức này trong giáo dục phịng,

chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở. Kết quả phỏng vấn cũng cho thấy vẫn
còn một sớ khó khăn cho cơng tác này như lượng thời gian ít ỏi, khó lồng ghép; các hình thức
sân khấu hóa địi hỏi nhiều thời gian, cơng sức và kinh phí để tổ chức.
2.3.6. Thực trạng kết quả giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh
trung học cơ sở thông qua nhận thức của học sinh
Nhận thức của học sinh về hành vi xâm hại tình dục qua kết quả khảo sát cho thấy
có sự phân vân trong việc lựa chọn và xác định đó có phải là hành vi xâm hại tình dục hay
khơng.
Học sinh đã nhận thức về đới tượng có thể là thủ phạm xâm hại tình dục đới với nhóm
nguy cơ cao có thể là người khơng quen biết, hàng xóm hoặc người quen biết. Trong đó, học
sinh khới lớp 8 và lớp 9 có nhận thức cao hơn so với nhóm học sinh khới lớp 6 và lớp 7; nhóm
học sinh đang sớng ở khu vực đồng bằng, ven biển có nhận thức cao hơn so với nhóm học sinh
đang sớng tại khu vực miền núi cao và trung du, núi thấp.
Nhận thức của học sinh về hậu quả của xâm hại tình dục trẻ em ở mức khá, đó là
gây thương tổn, viêm nhiễm đường sinh dục, mang thai; thiếu niềm tin để thiết lập các
mới quan hệ trong gia đình, nhà trường và cộng đồng; ảnh hưởng đến tương lai sau này.
Tuy nhiên, một sớ tiêu chí hậu quả đưa ra, các em vẫn chưa có sự nhận thức một cách đầy
đủ. Trong đó, khơng có sự khác biệt về mức độ nhận thức về hậu quả của xâm hại tình dục
trẻ em của những học sinh có giới tính khác nhau; nhóm học sinh khới lớp 8 và lớp 9 có
nhận thức cao hơn so với nhóm học sinh khới lớp 6 và lớp 7; nhóm học sinh đang sớng ở
khu vực đồng bằng, ven biển có nhận thức cao hơn so với nhóm học sinh đang sớng tại
khu vực miền núi cao và trung du, núi thấp.
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phòng, chống xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở


14
2.4.1. Nhận thức về quản lý hoạt động giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục
cho học sinh trung học cơ sở
Nhìn chung, cán bộ quản lý và giáo viên có nhận thức tớt về ý nghĩa, tầm quan

trọng, sự cần thiết quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh
trung học cơ sở.
2.4.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục phịng, chống xâm hại
tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Công tác lập kế hoạch thực hiện hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình
dục cho học sinh vẫn cịn mang tính hình thức, nhiều trường chưa lập kế hoạch cụ thể,
bài bản, chưa thường xuyên, các nội dung lồng ghép ít ỏi trong kế hoạch chung của nhà
trường. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến hiệu quả hoạt động
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở chưa cao.
2.4.3. Thực trạng tổ chức hoạt động giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở
Kết quả khảo sát cho thấy chương trình, nội dung, phương pháp, hình thức, thời lượng
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh cịn ít, chưa được thường xuyên, chưa
phù hợp với đặc điểm của học sinh theo từng khối lớp, theo từng vùng, miền.
2.4.4. Thực trạng chỉ đạo hoạt động giáo dục phòng, chống xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở
Kết quả đánh giá của cán bộ quản lý về “thực trạng chỉ đạo hoạt động giáo dục” ở mức
độ khá; trong khi giáo viên đánh giá các tiêu chí ở mức độ trung bình. Qua khảo sát thực tế một
sớ trường, việc chỉ đạo hoạt động giáo dục còn đang còn thực hiện ở mức yếu và trung bình,
nhiều trường chưa chỉ đạo lập kế hoạch giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh,
chưa xây dựng nội dung, hình thức, phương pháp, tài liệu giáo dục cụ thể.
Nhìn chung, cơng tác chỉ đạo hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục
cho học sinh trung học cơ sở chưa được tốt.
2.4.5. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục phịng, chống xâm hại
tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Kết quả nghiên cứu cho thấy, phần lớn cán bộ quản lý và giáo viên đánh giá công
tác kiểm tra, đánh giá hoạt động chưa thường xun, bài bản; chưa có bộ cơng cụ đánh
giá. Công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cần
được quan tâm thực hiện nhằm đảm bảo sự cơng bằng, chính xác, thường xuyên và liên
tục hơn, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả cơng tác giáo dục phịng, chớng xâm hại tình

dục cho học sinh.
2.4.6. Thực trạng đảm bảo các điều kiện để quản lý hiệu quả hoạt động giáo dục
phòng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở


15
Kết quả khảo sát cho thấy, việc đảm bảo các điều kiện để quản lý hiệu quả hoạt
động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở chưa thật tốt.
Việc huy động mọi nguồn lực và tạo động lực thúc đẩy hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở còn hạn chế.
2.4.7. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục phịng,
chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Nghiên cứu cho thấy, các yếu tố ảnh hưởng nhất định đến quản lý hoạt động giáo dục
phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở như chế độ chính sách; mức độ
quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương; sự phới hợp giữa gia đình - nhà trường - xã
hội trong giáo dục phịng chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
2.5. Đánh giá chung về thực trạng
2.5.1. Mặt mạnh
Thứ nhất, chủ trương xây dựng và bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh,
thân thiện; chủ động phát hiện, ngăn chặn và kịp thời hỗ trợ can thiệp đới với xâm hại tình
dục cho học sinh trong các nhà trường được các cấp, ngành từ Trung ương đến địa phương
chú trọng, quan tâm. Điều đó thể hiện qua việc ban hành nhiều chủ trương, chính sách
quan trọng về phịng, chớng xâm hại tình dục trẻ em; các văn bản đã cụ thể hóa các quy
định nhằm hỗ trợ, khún khích cơng tác giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học
sinh trong cơ sở giáo dục.
Thứ hai, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên cơ bản đều nhận thấy sự cần thiết phải
giáo dục phòng chớng xâm hại tình dục cho học sinh, trang bị cho học sinh kiến thức, thái
độ, kỹ năng phịng, chớng xâm hại tình dục, góp phần hạn chế tình trạng xâm hại tình dục
trẻ em. Hoạt động giáo dục phịng chớng xâm hại tình dục cho học sinh ở các trường trung
học cơ sở trên địa bàn khảo sát đã cơ bản được triển khai, bước đầu đạt được những kết

quả nhất định.
Thứ ba, một số trường trung học cơ sở đã quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh đạt kết quả tớt, lồng ghép kế hoạch hoạt động này trong kế
hoạch giáo dục chung của nhà trường, góp phần trong việc nâng cao nhận thức của các
cấp quản lý về giáo dục phịng chớng xâm hại tình dục cho học sinh. Từ đó, tạo những
chuyển biến tích cực trong hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại
tình dục cho học sinh từ phía đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên.
2.5.2. Mặt hạn chế
Thứ nhất, việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho học sinh chưa được quan tâm chỉ đạo thường xuyên, chưa


16
bám sát các nội dung của văn bản trung ương và của tỉnh.
Thứ hai, việc tổ chức, chỉ đạo đổi mới nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục
phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh chưa đáp ứng u cầu đề ra: cịn mang tính đột
x́t, chưa thường xun. Nội dung, phương pháp, hình thức cịn chung chung, chưa xác định
được mục tiêu cần đạt về phòng, chớng xâm hại tình dục; nội dung chưa cụ thể.
Thứ ba, năng lực quản lý hoạt động giáo dục phòng, chớng xâm hại tình dục cho
học sinh của cán bộ quản lý trường trung học cơ sở chưa đồng đều, vẫn cịn tình trạng
thiếu qút liệt trong đổi mới, khoa học, bài bản; việc bồi dưỡng năng lực quản lý hoạt
động cho đội ngũ làm cơng tác giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh chưa
được chú trọng.
Thứ tư, chưa xây dựng và sử dụng bộ tiêu chí đánh giá hoạt động giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho học sinh, cơng tác kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục cịn
mang tính hình thức, độ tin cậy chưa cao.
Thứ năm, việc đảm bảo các điều kiện để quản lý hiệu quả hoạt động giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở chưa thật tốt. Việc huy động mọi
nguồn lực và tạo động lực thúc đẩy hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục
cho học sinh trung học cơ sở còn hạn chế.

2.5.3. Nguyên nhân
2.5.3.1. Nguyên nhân thành cơng
Sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tồn diện của cấp ủy, chính quyền các cấp trong cơng tác
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục. Các cấp quản lý của ngành Giáo dục và Đào tạo tăng
cường giám sát, hướng dẫn, nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên các cơ sở giáo
dục về hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh.
Việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên các trường
trung học cơ sở trong tồn tỉnh được chú trọng về trình độ chun môn, tinh thần trách
nhiệm đối với công việc giảng dạy nói chung, nhiệm vụ giáo dục phịng, chớng xâm hại
trẻ em trong đó có giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh.
Mạng lưới trường lớp được rà soát, sắp xếp ngày càng hợp lý, phù hợp thực tiễn. Cơ
sở vật chất, trang thiết bị trường học từng bước đầu tư theo hướng kiên cố và đạt chuẩn. Sự
phát triển mạnh mẽ của các phương tiện truyền thông hiện đại tác động mạnh mẽ đến nhận
thức, thái độ và hành vi của học sinh về phịng, chớng xâm hại tình dục. Các em ngày càng
tiếp cận dễ dàng và nhanh chóng các thơng tin xâm hại tình dục, nhận diện các đới tượng có
hành vi xâm hại tình dục, ứng phó với các tình h́ng xâm hại tình dục.
2.5.3.2. Nguyên nhân hạn chế


17
Chất lượng giáo dục và đội ngũ chưa đồng đều giữa các vùng miền; mạng lưới
trường lớp vùng khó khăn, miền núi còn bất cập; đội ngũ giáo viên thiếu về số lượng, cơ
cấu chưa hợp lý, một bộ phận chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục, sớ giáo viên
đạt chuẩn q́c tế cịn ít.
Việc tun truyền nâng cao nhận thức về ý nghĩa và sự cần thiết đổi mới quản lý hoạt
động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở; xây dựng kế
hoạch hoạt động chưa được chú trọng và quan tâm đúng mức; các quy định của cấp trên còn
những bất cập, nhiều văn bản còn chồng chéo, trùng nội dung, ban hành gần nhau về mặt thời
gan làm khó khăn cho cơ sở, khả năng thực thi của các trường còn hạn chế.
Tư duy đổi mới, đột phá của một số cán bộ quản lý, giáo viên chưa đáp ứng yêu cầu

đề ra. Việc tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho cán bộ quản lý trường trung học cơ sở chưa được triển khai. Cịn thiếu
hụt đội ngũ giáo viên giỏi, có trình độ sau đại học đối với bậc trung học cơ sở ở những vùng
sâu, vùng kinh tế kém phát triển, yêu cầu ngày càng cao về khả năng hội nhập quốc tế đối với
đội ngũ giáo viên về năng lực, phẩm chất, tiếp cận các tri thức hiện đại.
Chưa hình thành thói quen làm việc khoa học, vì vậy chưa xây dựng và sử dụng bộ
tiêu chí đánh giá hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung
học cơ sở. Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới và nâng
cao chất lượng giáo dục tồn diện. cơng tác truyền thơng, vận động xã hội về bảo vệ, chăm
sóc trẻ em; phịng, chớng xâm hại tình dục trẻ em chưa hiệu quả.
Nhiều bậc cha mẹ cũng chưa chú trọng việc giáo dục phịng, chớng xâm hại tình
dục cho trẻ và ngại đấu tranh với tội phạm xâm hại tình dục, tớ giác kẻ phạm tội vì cho
rằng ảnh hưởng đến tương lai của con mình, thậm chí cịn chấp nhận thỏa hiệp đền bù
hoặc tổ chức đám cưới nhất là ở những vùng nông thôn, miền núi.


18
Chương 3
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GIÁO DỤC PHÒNG, CHỐNG XÂM HẠI TÌNH DỤC
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp
Một là, bảo đảm tính mục tiêu.
Hai là, bảo đảm tính thực tiễn.
Ba là, bảo đảm tính khả thi.
Bốn là, bảo đảm tính hiệu quả.
Năm là, bảo đảm tính hệ thớng.
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục
cho học sinh trung học cơ sở
3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên về sự cần thiết đổi mới

quản lý hoạt động giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Mục tiêu của biện pháp này là tạo ra sự thống nhất trong nhận thức của cán bộ quản
lý, giáo viên về sự cần thiết phải quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình
dục cho học sinh trung học cơ sở, để từ đó có sự quan tâm, chú trọng xây dựng kế hoạch
giáo dục, tổ chức kịp thời, chỉ đạo sâu sát, kiểm tra đánh giá thường xuyên việc triển khai
hoạt động góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại
tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
Tăng cường tổ chức các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các chủ
thể thông qua việc xây dựng chủ trương, kế hoạch thực hiện; tổ chức trao đổi, tọa đàm,
thảo luận về sự cần thiết phải quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục
trong bới cảnh hiện nay; tổ chức qn triệt chủ trương, đường lới, chính sách của Đảng,
Nhà nước, các quy chế, quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, của ủy ban nhân dân tỉnh,
chỉ thị của sở, phòng Giáo dục và Đào tạo về giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho
học sinh; tổ chức giáo dục nâng cao nhận thức về giáo dục phòng, chớng xâm hại tình dục
cho các tổ chức đồn thể, tổ chun mơn, giáo viên chủ nhiệm, học sinh.
3.2.2. Tích hợp kế hoạch giáo dục phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh
vào kế hoạch giáo dục của trường trung học cơ sở
Mục tiêu của biện pháp là xây dựng hướng đi, đưa hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở vào trong kế hoạch giáo dục của nhà trường
để quản lý hiệu quả hoạt động này. Tạo ra sự thống nhất, bài bản, khoa học, hiệu quả cao
trong sự phối hợp giữa các hoạt động trong nhà trường.
Xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường trong đó có kế hoạch giáo dục phịng, chớng


19
xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở một cách cụ thể theo từng học kỳ, tháng chủ
điểm trong năm học. Nội dung của kế hoạch phải xác định được tầm quan trọng của công tác
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh. Xác định rõ thời gian thực hiện, phân
công nhiệm vụ cho từng tổ chức, cá nhân theo từng thời gian cụ thể trong năm học.
3.2.3. Tổ chức, chỉ đạo đổi mới nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục

phịng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Mục tiêu của biện pháp là thay đổi tích cực trong giáo dục phịng, chớng xâm hại
tình dục cho học sinh trung học cơ sở về nội dung, phương pháp và hình thức phù hợp với
yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thơng và hội nhập q́c tế, góp phần nâng cao hiệu quả giáo
dục phịng, chớng xâm hại tình dục và giáo dục toàn diện cho học sinh trung học cơ sở.
Cần chú ý các biện pháp sau:
Thứ nhất, tổ chức xây dựng tài liệu giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở theo hướng thiết kế thành các chủ đề học tập.
Thứ hai, lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở vào các môn học, tiết học.
Thứ ba, lồng ghép nội dung giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh
trong giờ sinh hoạt lớp của giáo viên chủ nhiệm.
Thứ tư, thơng qua hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm.
Thứ năm, mời chuyên gia về nói chuyện, trao đổi, tư vấn.
Thứ sáu, thơng qua các hình thức khác.
Thứ bảy, đẩy mạnh công tác phối hợp giữa nhà trường với các lực lượng giáo dục
ngoài nhà trường trong hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh
trung học cơ sở.
3.2.4. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý hoạt động giáo dục phòng,
chống xâm hại tình dục cho cán bộ quản lý trường trung học cơ sở
Mục tiêu của biện pháp là nâng cao năng lực quản lý hoạt động giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở, góp phần nâng cao
chất lượng của hoạt động này.
Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho cán bộ quản lý trường trung học cơ sở cần chú ý:
Thứ nhất, xác định nhu cầu bồi dưỡng.
Thứ hai, xây dựng kế hoạch bồi dưỡng.
Thứ ba, tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý hoạt động giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho cán bộ quản lý trường trung học cơ sở.
Thứ tư, đánh giá kết quả bồi dưỡng.



20
3.2.5. Xây dựng và sử dụng bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý hoạt động giáo
dục phòng, chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Xây dựng và sử dụng bộ tiêu chí kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho học sinh với mục đích chuẩn hóa, khoa học 1 bộ cơng cụ
mang tính định lượng, tránh định tính, cảm quan làm căn cứ kiểm tra, đánh giá khách
quan hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
Việc xây dựng bộ tiêu chí kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm
hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở thực hiện như sau:
Thứ nhất, xác định căn cứ xây dựng bộ tiêu chí.
Thứ hai, xây dựng bộ tiêu chí đánh giá hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại
tình dục cho học sinh trung học cơ sở phù hợp và thực thi.
Thứ ba, sử dụng hiệu quả bộ tiêu chí.
3.2.6. Đảm bảo các điều kiện để quản lý hiệu quả hoạt động giáo dục phòng,
chống xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở
Mục tiêu của biện pháp là thiết lập các điều kiện đảm bảo phù hợp thực tiễn để quản
lý hiệu quả hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ
sở. Quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục của trường trung học cơ
sở đạt chất lượng cần đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất, tài chính và các nguồn lực
khác đáp ứng yêu cầu để hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh
trở nên thực thi và hiệu quả.
Đảm bảo các điều kiện để quản lý hiệu quả hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm
hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở cần chú ý các biện pháp:
Thứ nhất, đảm bảo đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, lực lượng tham gia giáo dục
phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở phát huy hiệu quả cao nhất.
Thứ hai, đảm bảo cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và các nguồn lực.
Thứ ba, đảm bảo tớt cơng tác phới hợp Gia đình - Nhà trường - Xã hội nhằm xây dựng
môi trường giáo dục tích cực trong phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh.

3.3. Khảo sát tính cần thiết, tính khả thi của các biện pháp
3.3.1. Mục đích khảo sát
Thu thập thơng tin đánh giá về sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản
lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở đã
được đề xuất, trên cơ sở đó điều chỉnh các biện pháp chưa phù hợp và khẳng định thêm
độ tin cậy của các biện pháp được đánh giá cao.
3.3.2. Nội dung khảo sát
Thứ nhất: Các biện pháp được đề x́t có thực sự cần thiết đới với việc quản lý hoạt


21
động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở không?
Thứ hai: Trong điều kiện hiện nay, các biện pháp được đề xuất có khả thi đối với
việc quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ
sở không?
3.3.3. Đối tượng khảo sát
Là cán bộ quản lý giáo dục tại trường trung học cơ sở; lãnh đạo phòng Giáo dục và
Đào tạo cấp huyện; lãnh đạo cấp phòng của sở Giáo dục và Đào tạo; Giáo viên các trường
trung học cơ sở.
3.3.4. Phương pháp khảo sát
Phương pháp khảo sát thực hiện bằng bảng hỏi với 5 mức độ đánh giá:
- Khơng cấp thiết/ Ít cấp thiết/ Tương đối cấp thiết/ Khá cấp thiết/Rất cấp thiết
- Không khả thi/ Ít khả thi/ Tương đới khả thi/ Khá khả thi/ Rất khả thi.
3.3.5. Kết quả khảo sát
Thứ nhất, khẳng định tính cấp thiết của các biện pháp đề xuất.
Thứ hai, khẳng định tính khả thi của các biện pháp đề xuất.
3.4. Thử nghiệm biện pháp
Mục đích thử nghiệm biện pháp xác định tính hiệu quả, tính khả thi và điều kiện
cần thiết để triển khai một trong các biện pháp đã đề xuất. Qua kết quả thử nghiệm, tác
giả có những đánh giá như sau:

Một là, cán bộ quản lý ở trường trung học cơ sở sau khi được bồi dưỡng đã có cải
thiện rõ nét về nhận thức và kỹ năng cơ bản quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm
hại tình dục cho học sinh.
Hai là, việc nâng cao năng lực quản lý cho cán bộ quản lý trường trung học cơ sở
đã có ảnh hưởng lớn góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh.


22
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
1.1. Luận án đã góp phần bổ sung và phát triển những vấn đề lý luận về giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở và quản lý hoạt động này. Trong đó, đã
làm rõ vai trị, ý nghĩa, sự cần thiết đổi mới quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại
tình dục cho học sinh trung học cơ sở; nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục, công tác
phối kết hợp trong quản lý hoạt động; các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục
phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
1.2. Luận án nghiên cứu đã mơ tả, phân tích, đánh giá một cách khách quan thực trạng
hoạt động GD và quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung
học cơ sở theo chức năng quản lý từ khâu lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra đánh giá hoạt
động, chất lượng, hiệu quả giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ
sở. Đồng thời mơ tả, phân tích, đánh giá một cách khách quan thực trạng quản lý hoạt động
giáo dục phòng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở trên địa bàn khảo sát.
Qua đó, chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình
dục cho học sinh trung học cơ sở, mặt mạnh, mặt hạn chế và nguyên nhân của thực trạng, làm
cơ sở để đề xuất các biện pháp đổi mới quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình
dục cho học sinh trung học cơ sở.
1.3. Trên cơ sở đánh giá thực trạng ở trên, từ những kết quả đã đạt được, đặc biệt
là những hạn chế, đề tài đề xuất 06 biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở, bao gồm:

(1) Tiếp tục tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên về sự cần
thiết phải đổi mới quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh
trung học cơ sở.
(2) Tích hợp kế hoạch giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung
học cơ sở trong kế hoạch giáo dục chung của nhà trường.
(3) Tổ chức, chỉ đạo đổi mới nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
(4) Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho cán bộ quản lý trường trung học cơ sở.
(5) Xây dựng và sử dụng hiệu quả bộ tiêu chí đánh giá hoạt động giáo dục phịng,


23
chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
(6) Đảm bảo các điều kiện để quản lý hiệu quả hoạt động giáo dục phịng, chớng
xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
Kết quả thăm dị cho thấy, các biện pháp đề x́t đều có sự cần thiết, tính khả thi
cao và có tương quan chặt chẽ với nhau. Thử nghiệm một biện pháp cho thấy biện pháp
đã đề xuất mang tính khả thi và hiệu quả cao, có thể áp dụng ngay các biện pháp này vào
thực tiễn quản lý hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh các
trường trung học cơ sở.
2. Khuyến nghị
2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo

Ban hành văn bản hướng dẫn tổ chức, thực hiện và kiểm tra, giám sát việc triển
khai Quyết định số 987/QĐ-BGD ĐT, ngày 17/4/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về
Chương trình hành động phịng ngừa, hỗ trợ, can thiệp bạo lực, xâm hại tình dục trẻ em
trong các cơ sở giáo dục giai đoạn 2020-2025.
Bổ sung nội dung và biên soạn tài liệu giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho
học sinh trung học cơ sở theo hình thức lồng ghép, tích hợp trong bài học của môn học

Giáo dục công dân cấp trung học cơ sở theo từng khối lớp.
Ban hành các chế độ, chính sách đới với đội ngũ làm cơng tác giáo dục phịng,
chớng xâm hại tình dục cho học sinh.
2.2. Đối với Uỷ ban nhân dân
Ban hành văn bản lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, ngành, đặc biệt ngành Giáo dục và
Đào tạo triển khai tốt công tác giáo dục phịng, chớng xâm hại tình trẻ em, trong đó có
giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở.
UBND các cấp bớ trí kinh phí cho ngành Giáo dục và Đào tạo để triển khai có
hiệu quả hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh.
2.3. Đối với sở Giáo dục và Đào tạo
Ban hành văn bản chỉ đạo, tạo căn cứ pháp lý cho các cơ sở giáo dục trong việc tổ chức các
hoạt động giáo dục phịng, chớng xâm hại tình dục cho học sinh trung học cơ sở. Đồng thời, có
kế hoạch triển khai và giám sát việc thực hiện Quyết định số 987/QĐ-BGD ĐT, ngày

17/4/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về Chương trình hành động phịng ngừa, hỗ trợ,
can thiệp bạo lực, xâm hại tình dục trẻ em trong các cơ sở giáo dục giai đoạn 2020-2025.