1
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập- Tự do- Hạnh phúc
MÔ TẢ SÁNG KIẾN
Mã số:……………………………………….
1. Tên sáng kiến: “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giúp trẻ mầm non
học tập hứng thú với hoạt động kể chuyện”
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Chuyên môn mầm non.
3. Mơ tả bản chất của sáng kiến:
3.1. Tình trạng giải pháp đã biết:
- Như chúng ta đã biết hoạt động kể chuyện là một trong những hoạt động
rất cần thiết để dạy cho trẻ trong chương trình giáo dục mầm non, hoạt động kể
chuyện sẽ giúp cho trẻ mầm non phát triển tồn diện nhân cách cũng như về mặt
ngơn ngữ đối với trẻ.
- Là một giáo viên dạy lớp trong quá trình dạy học các hoạt động trong
chương trình GDMN, thì giờ hoạt động kể chuyện bản thân nhận thấy rằng khả
năng học tập của trẻ còn nhiều hạn chế như sau:
+ Trẻ nhận biết tên câu chuyện chưa nhanh nhẹn, trẻ hiểu nội dung câu
chuyện còn chưa sâu sắc, trẻ thuộc lời kể của câu chuyện còn chưa nhiều, câu
chuyện trẻ kể còn chưa rõ ràng, diễn cảm, trẻ chưa hứng thú trong giờ học.
- Với những kỹ năng cịn hạn chế của trẻ như trên thì việc nâng cao hiệu
quả giúp trẻ mầm non học tập hứng thú với hoạt động kể chuyện là rất cần thiết,
để từ đó giúp cho trẻ nhận biết được nhiều câu chuyện hay, thuộc lời thoại câu
chuyện một cách dễ dàng, kể chuyện có tính diễn cảm, bên cạnh đó trẻ biết đặt
mình vào hồn cảnh từng nhân vật trong câu chuyện, để hiểu rõ hơn về tính cách
của nhân vật, giúp trẻ khắc sâu hơn nội dung câu chuyện kể mà trẻ đã được học
một cách tốt hơn. Ngoài ra còn giúp cho trẻ phát triển được vốn từ, rèn cho trẻ kỹ
năng mạnh dạn, tự tin khi kể chuyện để trẻ có một kiến thức vững vàng để bước
lên bậc học tiếp theo. Đây cũng là một trong những vấn đề rất đáng quan tâm đối
với lớp của chúng tôi nên bản thân đã tiến hành khảo sát khả năng học tập hứng
thú với hoạt động kể chuyện của trẻ trên thực tế lớp với 26 trẻ và kết quả khảo sát
thực tế trên trẻ cho thấy như sau:
BẢNG KẾT QUẢ KHẢO SÁT TRẺ HỌC TẬP HOẠT ĐỘNG KỂ CHUYỆN
STT
1
Nội dung khảo sát
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động kể chuyện
Kết quả khảo sát đầu năm
Số lượng
Tỉ lệ%
21/26
80,7%
2
2
3
4
5
Trẻ nhận biết được tên các câu chuyện
Trẻ thuộc lời kể các câu chuyện
Trẻ hiểu được nội dung các câu chuyện
Trẻ kể các câu chuyện rõ ràng, diễn cảm
20/26
18/26
19/26
17/26
76,9%
9,2%
73,1 %
65,4%
Ưu, khuyết điểm của giải pháp đang áp dụng:
- Ưu điểm:
- Điều kiện thuận lợi khi bản thân thực hiện đề tài này đầu tiên về cơ sở vật
chất của nhà trường tương đối đầy đủ có sân chơi thống mát, có nhiều đồ dùng đồ
chơi tạo điều kiện cho bản thân có thể thực hiện được những biện pháp của mình
- Trẻ của lớp rất thích được nghe và tìm hiểu về nội dung của những câu
chuyện kể.
- Bản thân được tham gia buổi tập huấn sinh hoạt chuyên đề cho trường tổ
chức, từ đó tạo điều kiện cho bản thân được học tập, rút kinh nghiệm để nâng cao
kiến thức cho bản thân.
- Phụ huynh thì ln quan tâm phối hợp cùng giáo viên trong việc dạy trẻ
làm quen với các câu chuyện vì thế trẻ cũng biết và hiểu được nhiều câu chuyện
mới.
- Khuyết điểm:
- Phần lớn đa số trẻ của lớp đều mới đến trường, trẻ quá hiếu động trong
các hoạt động, trẻ nói tự do khơng tập trung chú ý vào giờ hoạt động chung của
lớp, trẻ nói chưa trịn câu nên khả năng diễn đạt câu chưa được rõ ràng.
- Giờ tổ chức hoạt động kể chuyện cho trẻ giáo viên chuẩn bị còn chưa chu
đáo, đồ dùng trực quan kém hấp dẫn nên chưa thú hút được sự chú ý của trẻ, dẫn
đến có rất ít trẻ hiểu được nội dung chuyện vì vậy khả năng hứng thú của trẻ trong
hoạt động còn chưa nhiều, trẻ ít chịu tham gia hoạt động, khả năng tiếp thu của trẻ
rất hạn chế.
- Trong lớp học có nhiều phụ huynh chưa ý thức được việc phối hợp với
giáo viên trong công tác dạy học cho trẻ như thường xuyên trò chuyện với trẻ, dạy
trẻ thuộc các câu chuyện lúc ở nhà khi được cô giáo yêu cầu giúp đỡ để trẻ học
tâp hứng thú hơn với các câu chuyện kể nên dẫn đến việc học tập của trẻ đạt hiệu
quả chưa cao.
3.2. Nội dung giải pháp đề nghị cơng nhận là sáng kiến:
a. Mục đích của giải pháp:
- Giúp giáo viên được nâng cao nhận thức về hoạt động kể chuyện và có
nhiều đồ chơi sáng tạo trong việc sử dụng đồ dùng, đồ chơi gây hứng thú thu hút
trẻ vào giờ học.
- Giúp trẻ thích thú nghe cô kê chuyện và yêu quý các tác phẩm văn học đặc
biệt là loại hình kể chuyện.
3
- Giúp trẻ u thích mơn kể chuyện, hứng thú tham gia học, nắm được diễn
biến nội dung câu chuyện, cảm nhận được tính cách, hành động, tâm trạng của các
nhân vật trong câu chuyện và trẻ biết bộc lộ thái độ tình cảm của mình đối với
nhân vật. Từ đó giúp trẻ phát triển tồn diện về mọi mặt khi được nghe cô kể
chuyện đồng thời ngôn ngữ của trẻ phát triển mạch lạc.
- Trên cơ sở đó địi hỏi chúng tơi cần phải học hỏi, tìm hiểu thêm trong sách,
trên mạng… Để dạy trẻ học tập hứng thú với hoạt động kể chuyện đạt hiệu quả
cao.
b. Nội dung giải pháp:
b.1 Tính mới của giải pháp:
- Đây là một đề tài mới mà chúng tơi đã cùng nhau tìm tòi và đưa ra giải
pháp để phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay, giải pháp nâng cao hiệu quả giúp
trẻ mầm non học tập hứng thú với hoạt động kể chuyện đạt hiệu quả nhất là được
tổ chức vào tất cả hoạt động trong ngày và thực hiện tốt công tác phối hợp với cha
mẹ trẻ. Khi khả năng tham gia học tập hoạt động kể chuyện của trẻ cịn chưa tích
cực, đa số trẻ thì chưa nhớ tên câu chuyện, hiểu nội dung câu chuyện và nhất là kể
lại được câu chuyện mà trẻ đã được học, một số trẻ thì phát âm chưa rõ ràng. Vì
thế chúng tơi cần phải tìm ra giải pháp để trẻ học tập đạt hiệu quả cao.
b.2 Sự khác biệt của giải pháp mới so với giải pháp cũ:
Giải pháp cũ
Giải pháp mới
Giáo viên chưa quan tâm nhiều đến
việc tổ chức các hoạt động kể chuyện
để tạo hứng thú cho trẻ tham gia học
tâp một cách tích cực.
Giáo viên quan tâm nhiều hơn về việc
tổ chức hoạt động kể chuyện, trẻ hứng
thú và tích cực tham gia vào hoạt động,
chú trọng rèn cho trẻ kỹ năng nghe
Giáo viên chưa tổ chức dạy cho trẻ hiểu và kể chuyện rõ ràng, diễn cảm.
làm quen với các câu chuyện thông Giáo viên tổ chức dạy cho trẻ làm quen
qua tât cả hoạt động trong ngày mà với các câu chuyện thông qua tất cả
chỉ dạy trẻ học tập kể chuyện thông các hoạt động trong ngày và ở mọi lúc
qua một vài hoạt động.
mọi nơi.
Phụ huynh chưa quan tâm nhiều đến
việc phối hợp cùng giáo viên dạy trẻ
làm quen với các câu chuyện trong
chương trình giáo dục Mầm non.
Giáo viên tuyên truyền tốt với phụ
huynh, giúp phụ huynh hiểu được tầm
quan trọng của việc dạy trẻ học tập
hứng thú với hoạt động kể chuyện.
b.3 Cách thức thực hiện sáng kiến:
- Xác định việc cần thiết về đề tài sáng kiến, xem tìm kiếm tài liệu.
- Lập đề cương cho đề tài.
- Tiến hành thực hiện.
- Viết sáng kiến, in theo mẫu qui định.
4
b.4 Các bước thực hiện của giải pháp
- Để thực hiện tốt các mục tiêu đã đề ra tôi sử dụng một số giải pháp như
sau:
Giải pháp 1: Tạo môi trường lớp học phong phú để trẻ học tập hứng
thú với hoạt động kể chuyện
- Môi trường giáo dục trong lớp có tác động tích cực đến q trình giáo dục
trẻ và để trẻ được làm quen với các câu chuyện kể ở mọi góc chơi trong lớp thì
địi hỏi người giáo viên phải tổ chức môi trường học tập thật đẹp để thu hút sự
chú ý ở trẻ và việc trang trí được tơi thực hiện thơng qua các góc chơi sau:
+ Góc chơi thư viện tơi chuẩn bị nhiều truyện tranh, sách báo giành cho lứa
tuổi Mầm non nhất là truyện tranh để trẻ kể chuyện sáng tạo phù hợp với sự hiểu
biết của trẻ và tôi luôn thay đổi truyện tranh theo chủ đề, không để một loạt các
loại truyện từ đầu đến cuối năm học, truyện tranh có hình ảnh sinh động ở ngồi
bìa nhằm gây hứng thú, tránh sự nhàm chán cho trẻ hoặc trong các giờ hoạt động
góc tơi thường tham gia tìm hiểu nội dung các câu chuyện kể cùng với trẻ để gợi
ý cho trẻ hiểu hơn nội dung câu chuyện và cho trẻ kể lại được câu chuyện dưới
sự giúp đỡ của cơ, với hình thức chơi như thế tơi đã giúp cho trẻ nhận biết sâu sắc
hơn về tên gọi cũng như hiểu được nội dung câu chuyện xung quanh bé một cách
tích cực hơn.
+ Góc chơi nghệ thuật: Tơi luôn cho trẻ được tự do làm theo khả năng, sở
thích của mình, cho trẻ tơ màu tranh, trang trí tranh to và cho trẻ kể chuyện theo
tranh, làm mũ hoặc làm rối các nhân vật để đóng kịch, tự vẽ nhân vật các câu
chuyện theo trí tưởng tượng sáng tạo của mình và kể cho các bạn nghe thơng qua
góc chơi này giúp cho trẻ phát triển được vốn từ, kể lại được câu chuyện một cách
diễn cảm, trẻ hứng thú trong giờ học hơn.
- Ngoài ra việc gây hứng thú cho trẻ thơng qua các góc chơi thì cho trẻ
được quan sát trực tiếp với các đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cũng góp phần kích
thích sự tị mò lòng ham hiểu biết của trẻ để giúp giáo viên truyền thụ kiến thức
đến với trẻ một cách dễ dàng hơn. Do đó bản thân đã tận dụng một số nguyên vật
liệu phế thải như những mảnh vải vụn để khâu thành những con thú nhồi bông
ngộ nghĩnh hoặc làm nhiều con rối que từ các loại củ quả.. thông qua việc sử dụng
đồ dùng trực quan, đồ chơi phong phú đã gây cho trẻ sự hứng thú say mê với hoạt
động kể chuyện.
Giải pháp 2: Kể chuyện diễn cảm thu hút sự chú ý của trẻ
- Kể chuyện diễn cảm cũng là một nội dung rất quan trọng đối với giáo viên
mầm non trong việc gây hứng thú cho trẻ trong hoạt động kể chuyện cho trẻ nghe,
ngôn ngữ khi kể sẽ được trẻ lắng nghe, cảm thụ và thể hiện tâm trạng cảm xúc của
mình qua lời kể và để tập trung sự chú ý của trẻ khi nghe cơ kể chuyện thì địi hỏi
người giáo viên phải nhập vai khi kể chuyện, thể hiện cảm xúc phù hợp với từng
lời nói của nhân vật, gợi nhớ nhẹ nhàng giúp trẻ nhớ lại nội dung câu chuyện,
đồng thời trong khi kể giáo viên phải ngắt nghỉ giọng sao phù hợp, khi ngắt nghỉ
5
giọng ở mỗi cụm từ trong câu chuyện sẽ làm cho trẻ có sự tị mị, kích thích trí
tưởng tượng của trẻ, làm cho trẻ cố gắng hình dung xem chuyện gì sẽ xảy ra trong
câu chuyện. Ngồi ra giáo viên phải sử dụng ngữ điệu, cường độ sao cho phù hợp
khi kể chuyện nếu khi kể mà nhịp điệu cứ đều đều thì câu chuyện sẽ khơng thu
hút trẻ, khơng gây được hứng thú cho trẻ. Bên cạnh đó cử chỉ, điệu bộ, nét mặt
khi kể cũng phải thể hiện được những cảm xúc vui, buồn, ngạc nhiên, lo lắng..
nhằm góp phần thu hút sự chú ý của trẻ trong hoạt đông.
- Thông qua nghệ thuật kể chuyện diễn cảm, sẽ giúp trẻ dễ đi vào tưởng
tượng tình tiết câu chuyện và tiếp thu được câu chuyện một cách phù hợp hơn,
giúp giáo viên đạt được mục đích yêu cầu sau mỗi giờ kể chuyện.
Giải pháp 3: Gây hứng thú cho trẻ trong giờ học thơng qua trị chơi
- Như chúng ta đã biết đối với trẻ Mầm non thì việc vừa học vừa chơi sẽ
giúp trẻ tiếp thu những kiến thức trong quá trình học tập một cách dễ dàng và
tránh tình trạng trẻ bị nhàm chán, mệt mỏi khi nghe cơ kể chuyện. Vì thế việc tổ
chức trị chơi được tơi tổ chức đan xen với nhiều hình thức động và tĩnh nên để
thay đổi trạng thái cho trẻ khi học, giáo viên có thể tổ chức cho trẻ chơi trị chơi “
Hãy thể hiện chính mình” để trẻ tạo dáng đi của các con vật trong câu chuyện
“rùa và thỏ” hoặc trong giờ học kể chuyện theo tranh “Nhổ củ cải” tôi đã lồng
ghép cho trẻ chơi thu hoạch củ cải giúp ông lão, với mục đích giúp trẻ phát triển
thể chất thơng qua việc vận chuyển củ cải đã thu hoạch vào nhà, với trò chơi như
vậy tơi thấy trẻ rất hứng thú và tích cực tham gia học tâp.. Ngồi ra giáo viên có
thể cho trẻ chơi trị chơi thơng qua những hình ảnh hay âm thanh từ công nghệ
thông tin trên máy như trị chơi “Đốn tên con vật” hay “con vật gì biến mất” thì
cơ sẽ sưu tầm các hình ảnh về các con vật cho trẻ xem, hay ghi âm lại tiếng các
con vật phù hợp với nội dung câu chuyện để mở cho trẻ nghe và đoán tên các con
vật. Khi trẻ được tham gia các trị chơi thì trẻ được giao tiếp hợp tác cùng với bạn
giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn và chơi một cách hứng thú. Bên cạnh đó sử dụng trị
chơi đóng vai cũng gây cho trẻ sự hứng thú với các câu chuyện kể rất nhiều vì ở
lứa tuổi Mầm non trẻ đã có một số vốn kinh nghiệm sống phong phú, nên trẻ rất
yêu thích các nhân vật trong các câu chuyện.. với những vai diễn đơn giản, nhẹ
nhàng như thế sẽ lôi kéo sự tập trung chú ý, lòng ham học hỏi của trẻ vào trong
tiết học...
- Thơng qua những trị chơi vui nhộn sẽ giúp trẻ học tập hứng thú với hoạt
động kể chuyện một cách nhẹ nhàng và thoải mái, góp phần phát triển tư duy,
ngơn ngữ mạch lạc cho trẻ. Như vậy để giúp cho trẻ học tập hứng thú với hoạt
động kể chuyện thì bản thân mỗi người giáo viên phải cần chịu khó sưu tầm và
biết vận dụng các trò chơi vào các giờ học ở mọi lúc, mọi nơi một cách phù hợp
sẽ gây hứng thú cho trẻ vào giờ học.
Giải pháp 4: Tích cực cho trẻ tham gia vào q trình hoạt động nhóm
- Cho trẻ hoạt động chơi theo nhóm cũng góp phần giúp cho trẻ phát triển
ngôn ngữ và làm giàu vốn từ cho trẻ, giúp trẻ phát huy được tính tích cực tham
gia hoạt động với bạn bè trong nhóm chơi, như cho trẻ sử dụng những vật liệu có
6
sẵn như giấy vụn, các loại lá, cát màu, hột hạt...để xé dán thành những bức tranh
to với những bức tranh mà trẻ sưu tầm làm được thì giáo viên gợi ý cho trẻ tự kể
chuyện theo tranh theo ý thích của mình hoặc trẻ có thể tận dụng những quần áo,
vải vụn, ống giấy...làm các con rối thật xinh xắn từ những câu chuyện cổ tích trẻ
đã được học hoặc làm các nhân vật theo sự sáng tạo của trẻ.
- Thông qua việc cho trẻ hoạt động chơi theo nhóm sẽ giúp cho trẻ giao tiếp
lẫn nhau, phát triển được vốn từ, nhận biết tên và hiểu được nội dung các câu
chuyện, đọc và kể các câu chuyện một cách diễn cảm và sâu sắc hơn khi tham gia
vào hoạt động chơi cùng bạn.
Giải pháp 5: Phối hợp với phụ huynh trong công tác dạy trẻ học tập
hứng thú với hoạt động kể chuyện:
- Sự kết hợp giữa cô giáo và phụ huynh trong việc chăm sóc giáo dục trẻ là
hết sức cần thiết. Vì vậy nên tơi đã thường xun trao đổi với phụ huynh thơng
qua giờ đón, trả trẻ về việc dạy trẻ làm quen với các câu chuyện kể để phụ huynh
nắm được khả năng học tập của trẻ và phối hợp cùng với cô giáo thực hiện tốt
việc cho trẻ học tập hứng thú với hoạt động kể chuyện. Bên cạnh đó thì khi ở lớp
các ngày hoạt động dạy trong tuần cho trẻ tôi điều dán ở bản chủ đề trước lớp, để
phụ huynh khi đưa đón trẻ tiện việc theo dõi ơn luyện thêm cho trẻ khi ở nhà,
đồng thời thông qua các buổi họp phụ huynh của lớp thì bản thân ln giành
nhiều thời gian để nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cho trẻ làm quen với các
câu chuyện kể để phụ huynh thấu đáo hơn và dạy trẻ học tập một cách tích cực.
- Ngồi ra thì giáo viên cịn giới thiệu các loại sách truyện về các câu
chuyện kể cho bé nghe tới phụ huynh tham khảo hoặc cho trẻ xem những video
clip về các câu chuyện kể nhằm để củng cố kiến thức trẻ đã học. Với hình thức
nêu trên thì đa số trẻ của lớp đã học tập một cách hứng thú với hoạt động kể
chuyện trong chương trình Giáo dục Mầm non.
3.3. Khả năng áp dụng của giải pháp:
- Sáng kiến kinh nghiệm “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giúp trẻ học
tập hứng thú với hoạt động kể chuyện” là một sáng kiến mới của bản thân và sau
khi áp dụng sáng kiến trên vào trong dạy học thì đa số các trẻ của cũng đã trở nên
học tập hứng thú với hoạt động kể chuyện và tiếp thu về nội dung các câu chuyện
một cách nhanh nhẹn và tích cực hơn so với vào thời điểm đầu năm học, các góc
chơi của trẻ cũng được bố trí nhiều tranh ảnh, đồ dùng đồ chơi để trẻ hoạt động
học tập hứng thú và môi trường trong lớp học cũng trở nên đẹp mắt hơn để giúp
trẻ học tập ngày càng đạt hiệu quả cao. Sáng kiến này có thể nhân rộng cho các
lớp khác trong toàn trường và cho các trường mầm non trong huyện.
3.4. Hiệu quả, lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được qua áp
dụng giải pháp:
- Trong một năm học khi đã áp dụng các biện pháp trên thì bản thân nhận
thấy rằng việc dạy cho trẻ học tập hứng thú với hoạt động kể chuyện trở nên thật
7
nhẹ nhàng, sinh động không gây áp lực cho trẻ và giờ hoạt động kể chuyện đạt
được những hiệu quả như sau:
* Đối với trẻ:
- 100% trẻ nhận biết được tên câu chuyện thông qua giờ hoạt động học, trẻ
hứng thú lắng nghe cô kể chuyện và tiếp thu nội dung câu chuyện một cách nhanh
nhẹn hơn.
- 92% trẻ thuộc lời kể câu chuyện thông qua lời kể nhẹ nhàng diễn cảm của
cơ giúp trẻ hình thành kỹ năng lắng nghe, kỹ năng ghi nhớ lời kể câu chuyện
trong các giờ hoạt động kể chuyện một cách tích cực hơn.
- 96% trẻ hiểu được nội dung câu chuyện, hứng thú tham gia vào hoạt động
kể chuyện mà quan trọng hơn là tạo cho trẻ có niềm say mê tìm hiểu về các nhân
vật trong câu chuyện mà trẻ đã được học.
- 92% trẻ có khả năng kể chuyện rõ ràng, diễn cảm và chính xác câu từ
trong câu chuyện, kiến thức của trẻ về nội dung câu chuyện luôn được khắc sâu.
* Đối với giáo viên: giúp cho giáo viên có nhiều kinh nghiệm hơn trong
việc dạy trẻ học tập hứng thú với hoạt động kể chuyện và có thêm nhiều năng kể
chuyện diễn cảm khi tham gia hoạt động kể chuyện.
* Đối với phụ huynh: Trong công tác giảng dạy có 100% phụ huynh phối
hợp cùng giáo viên trong việc dạy trẻ học tập hứng thú với hoạt động kể chuyện
một cách tích cực và đạt hiệu quả cao thông qua bảng minh chứng số liệu kết quả
học tập của trẻ như sau:
BẢNG KẾT QUẢ KHẢO SÁT TRẺ HỌC TẬP HOẠT ĐỘNG KỂ CHUYỆN
STT Nội dung khảo sát
1
2
3
4
5
Trẻ hứng thú tham gia
hoạt động kể chuyện
Trẻ nhận biết được tên
các câu chuyện
Trẻ thuộc lời kể các
câu chuyện
Trẻ hiểu được nội dung
các câu chuyện
Trẻ kể các câu chuyện
rõ ràng, diễn cảm
Kết quả so sánh đầu năm và cuối năm
Đầu năm
Cuối năm
Tăng
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
lượng
lượng
lượng
21/26
80,7%
26/26
100%
5
19,2%
20/26
76,9%
26/26
100%
6
23,0%
18/26
69,2%
24/26
92,3%
8
30,7%
19/26
73,1 %
25/26
96,1%
7
26,9%
17/26
65,4%
24/26
95,1%
9
34,6%
- Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của bản thân trong năm học 2022 – 2023.
3.5. Tài liệu kèm theo: Khơng có
Chợ Lách, ngày 27 tháng 02 năm 2023
8