Chứng khoán đơn giản như cơm bình
dân?
Phần 1: Quy tắc vàng 3 x 7 = 21
Một đội bóng không để lọt lưới luôn luôn làm một đội chiến thắng, triết lý
ngược đơn giản vậy nhưng có quá nhiều người lại coi thường và làm ngược
lại, tại sao Asenal thành tích lại nghèo nàn như vậy ở cả hai đấu trường
Ngoại hạng và Champion cup. Hãy xem các đội bóng của người Ý, họ mới
nhiều thành tích làm sao ?
Khi bạn đầu tư chứng khoán, trước khi nghĩ đến chuyện kiếm một khoản
tiền mang về thì hãy nghĩ đến việc giữ tiền của bạn thật chặt đã.
Thông thường một nhà đầu tư thường quyết định đúng đắn với tỷ lệ bao
nhiêu thì mới có lãi ?
Thống kê chỉ ra rằng, chỉ cần đầu tư đúng trong 3-4 lần trong 10 lần đầu tư
là bạn đã có thể trở thành một nhà đầu tư cừ phách trên thị trường.
Hãy tuân thủ theo quy tắc sau để đảm bảo bạn luôn là một trong
những nhà đầu tư cuối cùng còn lại trên chiến trường:
- Thống kê chỉ ra rằng có đến 75% các cổ phiếu thường tăng giá lên khỏi
mức giá cũ của nó từ 20% đến 30%, sau đó, các cổ phiếu lại quay đầu giảm
giá, thậm chí còn đi xuống sâu hơn mức giá ban đầu. Do vậy hãy bán ngay
cổ phiếu của bạn khi mức lãi chạm ngưỡng 21%, đừng quá tham lam, nếu
không, bạn sẽ lại phải nhìn lợi nhuận của mình bị cuốn phăng cùng với cơn
lũ của thị trường.
- Khi cổ phiếu của bạn bị xuống giá tới mức -7%, không có ngoại lệ trong
trường hợp này là: bạn phải bán ngay lập tức.
- Một quy tắc đơn giản: trong 4 lần đầu tư, kể cả bạn đầu tư tệ hại đến mức 3
lần thua -7% và chỉ có 1 lần duy nhất thắng với mức lãi suất 21%, bạn vẫn
không thua lỗ.
Ví dụ 1: bạn có 200 triệu, bạn chia làm 4 phần và đầu tư vào 4 loại cổ phiếu
khác nhau, với số tiền bằng nhau là 50 triệu/1CP
- Cổ phiếu A: Bạn lỗ -7%
- Cổ phiếu B: Bạn lỗ -8%

- Cổ phiếu C: Bạn lỗ -6%
- Cổ phiếu D: Bạn lời 21%
_______________________

Số tiền còn lại của bạn vẫn sẽ là 200 triệu
(tất nhiên phải trừ đi cả chi phí môi giới cho công ty chứng khoán)
Ví dụ 2: Bạn có 200 triệu cp
- Lần 1: bạn dồn hết vào 1 mã cp, bạn lỗ -7%, bạn còn lại 186 triệu
- Lần 2: bạn dồn hết vào 1 cp, bạn lãi 21%, bạn còn: 225 triệu
- Lần 3: bạn dồn hết vào 1 cp, bạn lại lỗ -6%, bạn còn:212 triệu
- Lần 4: bạn dồ hết vào 1 cp, bạn lỗ -8%, bạn còn 195 triệu
Vấn đề đặt ra là làm thế nào để tăng tỷ lệ 1/4 này lên?

Phần 2: Đầu cơ hay Đầu tư

Hãy nhớ rằng 100% các cổ phiều đều có thuộc
tính ĐẦU CƠ. Bạn thường được nghe những câu nói
kiểu: “tôi là nhà đầu tư dài hạn, tôi chỉ mua và nắm
giữ dài hạn”, “giá xuống thì kệ đi, tôi đầu tư dài hạn
cơ mà, kiểu gì cuối năm giá chả lên” … Hãy xem
một ví dụ về giá cổ phiếu TDH cách đây 8 tháng và
giá hiện tại hoặc giá của VTC cách đây 15 tháng và
giá hiện nay (chưa kể chuyện bạn bị lỗ mà vốn liếng của bạn còn bị chôn vùi
tại đó và bỏ qua vô số cơ hội kiếm lời khác trên thị trường). Có thể bạn vẫn
nghe thấy: “đầu tư là phải dài hạn, phải 5 tới 10 năm mới thu lợi nhuận về”
Hãy nhìn vào các doanh nghiệp cổ phần lớn của VN cách đây 5 - 10 năm:
Đông Nam Mobile, Thiên Nam Computer, 3C Computer
Bạn sẽ rất ngạc nhiên khi nghe định nghĩa sau về nhà đầu tư và đầu cơ nếu
lấy đúng từ gốc latinh của 2 từ này:
+ Nhà đầu tư là một con bạc khát nước nhất, họ đặt hết tiền vào một cửa và

theo đuổi – hy vọng vào cửa đó đến cùng!
+ Nhà đầu cơ là người luôn theo sát và quan sát diễn biến của thị trường, họ
luôn quyết định có lợi nhất cho bản thân, họ mặc kệ thị trường nghĩ gì.

Cách giải thích này có vẻ trái ngược với những gì chúng ta vẫn nghĩ, vì mọi
người trên thị trường luôn tự nhận mình là “nhà đầu tư” theo ý nghĩa tốt đẹp
và có ý muốn chối bỏ mình là “nhà đầu cơ”, có lẽ nền kinh tế XHCN 50 năm
đã làm cho người ta kinh sợ từ “đầu cơ” này.
Hãy tạm quên 2 từ đầu tư và đầu cơ để đến với khái niệm “dài hạn”, một
khái niệm có vẻ không thực tế đối với những người trẻ tuổi đang có vô số
nhu cầu cần đáp ứng trong ngắn hạn như tôi và các bạn. Hãy để cho các tổ
chức khổng lồ ôm cái danh hiệu đó và họ luôn chỉ đạt được các mức lợi
nhuận tệ hại dưới 20%/năm (PRUB1 là một ví dụ).
Hãy luôn bán cổ phiếu ra khi nó chạm ngưỡng thua lỗ -7%, đừng trở thành
“nhà đầu tư chân chính bất đắc dĩ”. Các cơ hội khác còn nhiều ở phía trước
hơn bạn tưởng. Mới chỉ có hơn 200 DN niêm yết/ 350,000 DN tại VN.
Hãy luôn hiện thực hóa lợi nhuận khi đạt kỳ vọng từ 21% trở lên. Nếu một
năm bạn quyết định đúng 2 lần đầu tư liên tiếp bạn đã có thể đạt mức lợi
nhuận cỡ 50% /vốn bỏ ra rồi.

Phần 3: “Đa phần mọi người thua lỗ vì không biết cách bán cổ phiếu
đúng thời điểm”
Khi giáo sư viết những dòng này lên bảng, cả nhóm chúng tôi cùng ồ lên với
sự ngỡ ngàng thật sự vì với chúng tôi, mua và chọn cổ phiếu tốt là quan
trọng nhất, còn việc bán ra thì ai cũng có thể làm được, miễn là có lãi.
Nhưng khi phân tích sâu hơn những vụ đầu tư của cá nhân tôi, tôi thấy rằng:
sự đầu tư yếu kém của mình hoàn toàn là do không biết bán cổ phiếu ra đúng
thời điểm.
Tháng 2/2007 tôi đầu cơ vào các cổ phiếu giá thấp và đang lên cơn sốt như
PTS và ICF với giá 49 và 34. Sau đó 10 ngày, giá PTS chạm ngưỡng 71, giá

ICF lên đến 59. Do không biết cách bán những cổ phiếu này khi nó đạt đỉnh,
tôi đành ngồi nhìn lợi nhuận của mình bị cơn lũ “tháng tư đen tối” cuốn
phăng đi. Thật may mắn là tôi vẫn bán CUT LOSS kịp thời để có thể thu hồi
vốn.
Tại sao tôi lại đưa bài học này lên trước? Phần vì từ những kinh
nghiệm xương máu của tôi, phần vì thị trường hiện nay (tuần 8/6/2007) có
những hiện tượng đúng với những gì trong quá khứ tôi đã từng trải qua. Thị
trường đang trong giai đoạn mà những người mới tham gia (NB) không thể
mua tiếp cổ phiếu vào trong ngắn hạn.
Khi quyết định bán cổ phiếu, những câu nói sai lầm sau tôi luôn luôn được
gặp và bị gặp, nó lặp lại nhiều lần, và quả thực sai lầm này lại luôn lặp lại
với chính tôi (hàng ngàn năm nay bản tính “bày đàn” và “tham lam” của loài
người hầu như chưa hề suy giảm đáng kể bao nhiêu):
.
- “Bán làm gì nhỉ, bán ra là lỗ thật, để nguyên kiểu gì sau này nó chẳng lên
lại”.
- “Cổ phiếu đang lên ầm ầm như thế, bán rồi lại ngồi mà tiếc”.
- “Để kệ đi, xuống rồi lại lên, bán đi bán lại suốt ngày chỉ phí tiền môi giới”.
- “Không có khả năng nhìn tài khoản của mình thua lỗ đến 40% thì không
thể là một nhà đầu tư” !
- “Phải có cái đầu lạnh, lỗ cũng vẫn phải bình tĩnh”.
Và thật lạ là tôi thấy ai cũng có lý cả.
Nhưng bình tâm suy nghĩ lại, tôi tự đặt cho mình các câu hỏi và tôi biết mình
phải chọn đáp án nào đúng cho tôi. Cuộc sống vốn vẫn vậy, có những điều
đúng với người này nhưng không đúng với người kia. Vấn đềơở chỗ: “Tôi là
nhà đầu cơ vốn nhỏ, chỉ có vài trăm triệu. Mục tiêu của tôi là cố gắng đạt lợi
nhuận lớn hơn 40% trong 1 năm (tất nhiên lợi nhuận càng nhiều càng tốt),
nhưng tôi không thể chịu đựng được mức lỗ 40%/năm, và tôi cầu mong
không bao giờ tôi phải rơi vào tình huống “đầu lạnh”. Tôi cũng không có
khả năng để vốn của tôi nằm lại 1 năm tại một mã cổ phiếu nào đó không

tăng giá. Và tôi cũng mạo muội võ đoán có đến 80% nhà đâu tư suy nghĩ
giống tôi”.
Các quy tắc bán cổ phiếu ra đơn giản (nhưng thực ra rất khó quyết định và
nhận biết) được các giáo sư trong quá trình giảng dạy lặp đi lặp lại nhiều lần:
-Với các cổ phiếu tăng trưởng bình thường (không có hiện
tượng tăng trưởng đặc biệt như TCT, BMC), hãy bán ngay khi nó đạt lợi
nhuận từ 21%.
- Bán CUT LOSS ngay khi cổ phiếu thua lỗ đến -7%.
- Tuyệt đối không đi ngược lại xu hướng thị trường, hãy làm sao nhận biết
được:
+ Thị trường đang ở trên đỉnh và hãy bán ra để hiện thực hóa lợi nhuận.
+ Nếu không bán được ở đỉnh, hãy bán ra ở phiên phục hồi kế tiếp gần đỉnh
nhất.
Thật khó để các nhà đầu tư nhận biết "đỉnh" và "đáy" của giá cổ
phiếu. Nhưng dù cổ phiếu của bạn có tốt đến cỡ nào, khi thị trường suy thoái
chung, nó cũng sẽ đi xuống, hãy xem quá trình suy thoái của “Tháng 4 đen
tối” vừa qua, 100% các cổ phiếu đều suy giảm.
Nếu bạn là một NB, vốn nhỏ, khả năng cơ động T+1 không có, hãy luôn bán
cổ phiếu khi thị trường đang ở trên đỉnh. Còn khi thị trường đã qua đỉnh, hãy
ngừng giao dịch.
Các dấu hiệu sau giúp ta phát hiện đỉnh thị trường hoặc thị trường vừa qua
đỉnh, đang lình xình đi xuống:
- Khi các cổ phiếu hàng đầu dẫn dắt thị trường (STB, FPT, REE, SJS, …)
đang tăng rất mạnh, sau đó tăng nhẹ hoặc đứng yên đi cùng với khối lượng
giao dịch lớn ở các phiên (tăng nhẹ, giảm nhẹ, đứng yên), đó là dấu hiệu thị
trường đang ở trên đỉnh.
- Khi các phiên phân phối xuất hiện gần nhau, cứ 2 đến 3 phiên giao dịch lại
xuất hiện một phiên phân phối, đó là dấu hiệu thị trường vừa qua đỉnh và
đang lình xình, sẽ đi xuống. Phiên phân phối là những phiên mà: khối lượng
giao dịch tăng lớn, chỉ số Vn-Index tăng nhẹ, đứng yên, giảm nhẹ, hoặc

phiên 1 tăng, đến phiên 2, 3 giảm.
- Khi chỉ số Vn-Index tăng đột biến trong 1 ngày (bùng nổ, bứt phá, chạm
đích), suốt quá trình tăng 5 - 20 điểm/phiên, đột nhiên Vn-Index tăng đến 30
điểm hoặc thậm chí 40 điểm trong một phiên khác tiếp sau. Hãy cảnh giác,
sau niềm vui vỡ òa này là dấu hiệu báo thị trượng đã hết đà bứt phá lần cuối
để chạm đích.
- Khi các mã cổ phiếu hàng đầu ngày càng lu mờ, thị trường đột nhiên chói
sáng bởi các nhân tài PNs xa lạ, đây là dấu hiện rõ rệt nhất về việc thị trường
sắp đi xuống. Ngay đến "đàn tuấn mã" cũng sẽ không kéo nổi cỗ xe Vn-
Index thì những "nhân tài PNs xa lạ" kia liệu có thể thay thế?
- Khi đột nhiên lượng bài viết ca ngợi thị trường và hô hào thị trường đang
phát triển mạnh mẽ ngày càng hưng phấn và tần xuất xuất hiện cao độ trên
báo chí, truyền hình, diễn đàn, thì hãy cẩn thận vì sắp có những đột biến tiêu
cực xảy ra.
Tuy nhiên để nhận biết được chính xác xu hướng thị trường là điều vô
cùng khó. Khi có các hiện tượng xuất hiện, bạn phải bám sát thị trường và
theo dõi 4 đến 7 phiên kế tiếp để xác nhận chính xác nhận định của bạn.
Hãy yên tâm về chuyện thời gian, bạn vẫn có thể rút khỏi thị trường một
cách an toàn trong điều kiện bình thường (không có biến cố đột ngột). Thị
trường có đủ thời gian cho bạn rút lui vì khi thị trường qua đỉnh nó vẫn cố
gắng tiếp tục phục hồi mạnh mẽ hoặc lình xình đủ lâu. Đừng để sự tham lam
chi phối bạn, đừng nghĩ rằng: "mình là người thông minh, mình cố lướt sóng
cổ phiếu này thì vẫn có lãi và vẫn kịp rút ra"!
Hãy nhớ: đội bóng để lọt lưới ít nhất mới là đội chiến thắng!

Phần 4: Chọn cổ phiếu theo phương
pháp ĐẦU CƠ GIÁ LÊN CANSLIM
Phương pháp này giúp bạn chọn cổ
phiếu để đầu cơ khi thị trường đang lên
giá, dùng để đầu cơ trong ngắn hạn tại

thị trường VN hiện nay (1-3 tháng, 3-6
tháng), phương pháp này chỉ hiệu quả khi thị trường đang trong xu hướng
UPTREND.

William J. ONeil là một mẫu nhà đầu tư chứng khoán thành công tại Mỹ.
Khởi nghiệp bằng nghề kế toán viên, ông nhanh chóng bị cuốn vào cơn sốt
cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, để rồi với những công thức đầu tư của
riêng mình, ông đã trở thành một nhà “phù thuỷ” tại Wall Street khi thu về
hàng triệu USD lợi nhuận mỗi năm từ cổ phiếu. Hiện William là chủ tịch
kiêm giám đốc điều hành hãng nghiên cứu đầu tư William J. ONeil &
Company do chính ông thành lập.

300 USD là khoản tiền đầu tiên William “rót” vào thị trường chứng khoán
với cổ phiếu của Procter & Gamble khi còn phục vụ trong Không lực hoàng
gia. Có trong tay tấm bằng cử nhân tài chính của Đại học Southern
Methodist, William khởi động sự nghiệp đầu tư của mình trên cương vị một
nhà môi giới chứng khoán tại Los Angeles. Biết kinh nghiệm còn ít ỏi,
William đã dành rất nhiều thời gian để nghiên cứu về thành công của các
“bậc tiền bối” trên thị trường chứng khoán. Và rồi, nỗ lực của ông đã được
đền đáp. William nghiên cứu và đúc kết được 7 yếu tố cần thiết để nhận
dạng những cổ phiếu hiện còn ít được giới đầu tư chú ý nhưng lại chính là
những tài sản sinh lời lớn trong tương lai. Bảy yếu tố đó được biết đến với
cái tên CANSLIM.

Nhận định của William hoàn toàn phù hợp với một thực tế hiện nay là rất
nhiều nhà đầu tư không biết các công ty niêm yết cổ phiếu trên TTCK đang
hoạt động như thế nào và đầu tư vào cổ phiếu của các công ty nào sẽ có lãi?
Dưới tác động của “hiệu ứng đám đông”, họ bắt chước nhau, cùng đổ xô đi
mua những cổ phiếu đang tăng giá. Nhiều người mua cổ phiếu rồi mà vẫn
chưa có trong tay những tài liệu và phương pháp cần thiết để tìm hiểu về

mức độ sinh lời của cổ phiếu đó.
Là cha đẻ của phương pháp phân tích và lựa chọn cổ phiếu hiệu quả
CANSLIM, William J. ONeil đã mang lại tốc độ tăng trưởng bình quân
40%/năm cho các tài khoản đầu tư cá nhân được ông tư vấn. Nhiều chuyên
gia đánh giá đây là một trong những phương pháp hiệu quả nhất trong vô
vàn các công cụ phân tích chứng khoán hiện nay. “CANSLIM thể hiện sự
kết hợp hài hoà giữa phương pháp phân tích cơ bản với phương pháp phân
tích kỹ thuật đầu tư chứng khoán”, John Neff, một cây đại thụ của phố Wall,
cho biết.

Chứng khoán ảo-Tri thức, trải nghiệm
thật?
Sàn chứng khoản ảo (Vitual Stock Exchange) là mô hình dịch vụ cung cấp
cho người sử dụng những mô hình một sàn giao dịch chứng khoán có liên
kết với sàn chứng khoán thật. Sàn chứng khoán ảo phải có đầy đủ các tính
năng như một sàn (trung tâm giao dịch). Tại đây người chơi được cung cấp
một tài khoản sau đó tiến hành đầu tư…Ưu thế lớn nhất của sàn giao dịch
chứng khoán ảo chính ở việc tạo ra môi trường đầu tư, học tập, giải trí chi
phí thấp nhưng đem lại hiệu quả giáo dục-trong khi làm quen sàn chứng
khoán ảo người sử dụng có cơ hội học hỏi, bổ sung kiến thức, kỹ năng và
tạo đà tham gia vào thị trường thật sự như một nhà đầu tư chuyên nghiệp.

Ngay từ khi TTCKVN đi vào hoạt động, đã có nhiều ý tưởng thành lập các
sàn giao dịch ảo và đã nhân được sự thu hút quan tâm, chia sẻ của cộng
đồng những người yêu thích chứng khoán. Nhưng để đi từ ý tưởng tới sàn
giao dịch chứng khoán ảo, ngoài việc đầu tư kỹ thuật, những người xây dựng
hệ thống phải biết cung cấp tới người dùng môi trường hoạt động tốt,thân
thiện, các thông tin, kiến thức, các tiện ích phải bố trí hợp lý, dễ sử dụng.
Khi tham gia người chơi sẽ đăng ký tài khoản, được cung cấp một số tiền
khởi đầu để trở thành nhà đầu tư trên thị trường “ảo”. Để thành công trên

thương trường, người chơi phải nghiên cứu các kiến thức về TTCK, tham
khảo những bài học kinh nghiệm, liên tục theo dõi thông tin thị trường, các
biến động và xu hướng. Một sàn giao dịch chứng khoán ảo sẽ rất thu hút khi
gắn kết hoạt động học tập, kinh doanh trong môi trường mạng, tạo tiền đề để
người chơi có thể gia nhập thị trường chứng khoán thật mà không lo những
lỗ hổng kiến thức, kỹ năng. Không những thế những nhà đầu tư giỏi, có
thành tích sẽ được cộng đồng ghi nhận và có các phần thưởng “thật” để cổ
vũ, động viên.
Theo quan sát của nhiều chuyên gia, nhu cầu thử sức tại sân chơi ảo
nhưng lại trong môi trường thật với định hướng tốt cho các hoạt động
nghiên cứu, kinh doanh sẽ phát triển tại Việt Nam trong thời gian sắp
tới. Tuy nhiên hiện nay tại Việt Nam đã có những sân chơi nào dành
cho cộng đồng mạng yêu thích kinh doanh chứng khoán?
Ra đời rất sớm , Sàn giao dịch chứng khoản ảo BSC đã thu hút được quan
tâm từ những sinh viên, học sinh và cả những nhà đầu tư chuyên nghiệp trên
thị trường. BSC từng thành công khi đưa môi trường, hệ thống công nghệ
mới về áp dụng tại Việt Nam, nhưng đã trải qua thời gian rất dài, hệ thống
cùng những hoạt động của BSC đang thụt lùi khi người dùng không quá
mặn mà với hệ thống liên tục bị lỗi, những thống kê thiếu chuẩn xác. Trên
website của BSC được ghi hình vào ngày 28/09/2007 đã không còn tồn tại
đường dẫn vào khu vực chứng khoán ảo.

Stock24h là sản phẩm của công ty cổ phần trực tuyến Vietonlines, sàn giao
dịch chứng khoán ảo chính thức hoạt động vào tháng 5 năm 2007, sau 4
tháng hoạt động Vietonlines chưa có những bước đột phá, hệ thống sàn giao
dịch khá đơn giản, không có các khu vực cung cấp kiến thức, hướng dẫn kỹ
năng tham gia thị trường chứng khoán. Hiện tại Stock24h không thấy có
những hoạt động tích cực, phần còn lại của website là những khoảng trống
dành quảng bá các dịch vụ của Vietonlines qua hệ thống SMS
Ấn tượng, có sự đầu tư chuyên nghiệp, định hướng rõ ràng-

VnStockGame là một hệ thống trò chơi chứng khoán ảo, được thành lập bởi
công ty Công ty cổ phần Việt Ngân, trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh. Đối
tượng của Vnstockgame là bao gồm rất nhiều đối tượng (học sinh – sinh
viên, nhân viên, các nhà nghiên cứu tài chính, ) yêu thích và đam mê lĩnh
vực đầu tư chứng khoán. Vnstockgame ra đời nhằm tạo một môi trường thực
tập chứng khoán online, nơi mà những nhà đầu tư có thể chia sẻ, học tập
kiến thức, kinh nghiệm lẫn nhau. Vnstockgame có giao diện dễ nhìn, dễ
dàng sử dụng và tra cứu thông tin, rất tiện dụng với các chức năng đăng
nghập, đặt lệnh. Bên cạnh đó những công cụ hỗ trợ đầu tư như biểu đồ phân
tích kỹ thuật, phân tích danh mục đầu tư. Luật chơi của VnStockgame hoàn
toàn tuân thủ quy định tại các sàn chứng khoán thật tại Việt Nam. Chỉ sau
hơn 2 tháng hoạt động VnStockgame đã đón nhận gần 4.000 member và có
những hoạt động rất tích cực để phát triển cộng đồng như cuộc thi “Anh tài
chứng khoán” và các kế hoạch dài hơn trong tương lai. VnStockgame một
trong số ít website về chứng khoán có tốc độ tăng trưởng cao trong thời gian
mà thị trường đang đi xuống, cùng những chiến lược phát triển quy củ.
VnStockgame tiến tới là địa chỉ, môi trường để “Khẳng định bản lĩnh đầu
tư”.