MƠN HỌC: AN TỒN LAO ĐỘNG VÀ
MƠI TRƯỜNG CƠNG NGHIỆP
NỘP DÀN BÀI BÁO CÁO CUỐI KỲ
ĐỀ TÀI : AN TOÀN THIẾT BỊ NÂNG – XE NÂNG CẨU CÁP
GVHD : TS.
SVTH :

Thành phố Hồ Chí Minh, Tháng 04 năm 2021
1


BẢNG PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ
ST
T

Họ và tên

Nhiệm vụ

Mã số

Tỷ lệ
% tham

sinh viên

gia
Soạn nội dung

1

Chỉnh sửa nội dung và powerpoint
Thuyết trình.

100%

Làm tiểu luận
Soạn nội dung
2

Làm powerpoint
Chỉnh sửa nội dung và powerpoint

100%

Soạn nội dung
3

4

Tìm kiếm video và hình ảnh
Chỉnh sửa video
Soạn nội dung
Tìm kiếm video và hình ảnh

100%

100%

- Tỷ lệ % = 100%
- Trưởng nhóm:

Nhận xét của giáo viên
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
TP. Hồ Chí Minh, tháng 04 năm 2021

2


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU........................................................................................................................... 4
NỘI DUNG........................................................................................................................ 7
1. Giới thiệu về thiết bị nâng cẩu cáp.................................................................................7
2. Các loại xe cẩu cáp thông dụng hiện nay.......................................................................7
3. Phân loại......................................................................................................................... 7
4. Thực trạng tai nạn xe cẩu cáp hiện nay..........................................................................9
5. Những tình huống tai nạn khi sử dụng xe cẩu cáp........................................................12
6. Nhận diện mối nguy.....................................................................................................13
7. Một số điều cấm khi vận hành thiết bị nâng cẩu cáp....................................................15
8. An toàn cho người vận hành thiết bị............................................................................15
9. An tồn cho người móc cáp..........................................................................................16
10. An tồn cho người ra tín hiệu.....................................................................................21
KẾT LUẬN...................................................................................................................... 35
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................................37

3



MỞ ĐẦU
Lao động đóng vai trị hàng đầu trong việc tạo ra của cải vật chất và các giá trị tinh
thần cho xã hội. Lao động có năng suất, hiệu quả là nhân tố quyết định cho sự phát
triển của hình thái xã hội và điều này khơng tác rời cách thức lao động an tồn và
mơi trường lao động trong lành. Chính vì vậy để có thể giữ vững nền kinh tế, sự
bình an cho xã hội thì việc đề cập, bổ sung kiến thức về những bài học an tồn lao
động là cấp thiết. Cùng với đó là trách nhiệm của bản thân chúng ta, luôn đề cao sự
an tồn, cảnh giác, phịng chống những tai nạn xung quanh.
Đại hội Đại Biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng Cộng Sản Việt Nam (1986) đã mở
ra một giai đoạn phát triển mới cho đất nước Việt Nam về mọi mặt. Đường lối đổi
mới toàn diện, đúng đắn của Đảng thể hiện trước hết ở sự xác định vai trò của nhân
tố con người, coi nguồn nhân lực vừa là động lực, vừa là mục tiêu của sự phát
triển, là trung tâm của quá trình sản xuất, là tài sản quý giá nhất của Quốc gia.
Chính từ tầm quan trọng của lao động và vai trò của người lao động như vậy mà
việc tạo ra và chăm lo cải thiện điều kiện lao động, đảm bảo môi trường làm việc
an toàn, vệ sinh là một trong những nhiệm vụ trọng yếu để phát triển sản xuất, tăng
năng suất lao động. Trong nền kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế hiện
nay, đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động ngày càng liên quan chặt chẽ đến sự phát
triển của mỗi doanh nghiệp, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế bền
vững của mỗi quốc gia. Do đó, xây dựng một nền sản xuất an tồn với những sản
phẩm có chất lươṇ g và tính cạnh tranh gắn với việc bảo vệ sức khỏe người lao
động là môṭ trong những yêu cầu tất yếu của sự phát triển kinh tế bền vững trong
nền kinh tế tồn cầu hóa Bên cạnh những thành tựu trong phát triển kinh tế- xã hội,
thời gian qua công tác vệ sinh, an tồn lao động ở nước ta đã có những chuyển biến
đáng kể về hệ thống văn bản pháp luật và bộ máy tổ chức. Chỉ thị 132/CT/TW của
Ban bí thư Trung Ương Đảng nhấn mạnh: “Ở đâu, khi nào 2 có hoạt động lao động
4



lao động sản xuất thì ở đó, khi đó phải tổ chức công tác bảo hộ lao động theo đúng
phương châm: đảm bảo an toàn để sản xuất- sản xuất phải đảm bảo an toàn lao
động”. Chủ trương đúng đắn của Đảng đã được thể chế hóa bằng pháp luật của
Nhà nước với việc ban hành Bộ luật Lao động và Luật sửa đổi, bổ sung một số
điều của Bộ Luật Lao Động 2002, năm 2006, 2007. Bộ luật đã dành hẳn một
chương riêng- chương IX quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động. Trên
thực tế, nhiều ngành, nhiều địa phương, doanh nghiệp và người sử dụng lao động
đã có những biện pháp, sáng kiến cải thiện điều kiện làm việc, đảm bảo vệ sinh, an
toàn lao động và môi trường sản xuất kinh doanh. Mặc dù vậy, cơng tác bảo hộ lao
động nói chung và cơng tác vê ̣sinh, an tồn lao đơṇ g nói riêng ở nước ta cịn
nhiều khó khăn và tồn tại. Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp dân
doanh mới chỉ quan tâm đầu tư, phát triển sản xuất, thu lợi nhuận, thiếu sự đầu tư
tương xứng để cải thiện điều kiện làm việc an toàn cho người lao động. Chính vì
thế đã xảy ra nhiều vụ tai nạn lao động làm chết và bị thương nhiều người, thiệt hại
tài sản của Nhà Nước và doanh nghiệp. Theo Cục an tồn lao đơṇg - Bộ LĐTBXH trong giai đoạn từ 2000 đến 2004, mặc dù chỉ có 10% tổng số doanh nghiệp
thực hiện báo cáo về tai nạn lao động nhưng đã cho thấy những con số đáng ngờ:
trung bình 4.245 vụ/ năm, khoảng 500 người chết, trên 4000 người bị thương, có
những người tàn phế suốt đời. Số vụ tai nạn lao động hàng năm tăng 17, 38 %. Chỉ
tính riêng 6 tháng đầu năm 2005, số vụ tai nạn lao động có người chết tăng 5,5 %.
Trong năm 2010, trên toàn quốc xảy ra 5125 vụ tai nạn lao động làm 5370 người bị
nạn, trong đó, số vụ tai nạn chết người/số người chết là 554/601; số trường hợp
mắc bệnh nghề nghiệp đến hết năm 2010 là 26.928 trường hợp. Điều đáng lưu tâm
là số liệu được thống kê kể trên còn thấp hơn rất nhiều so với con xảy ra trong thực
tế.

5


Từ đó nhóm tơi đã và đang thực hiện phổ biến những quy định, nghị định an toàn
lao động đến với mọi người. Có thể an tồn trong lao động rất rộng, bao qt

nhưng nhóm tơi sẽ đề cập đến vấn đề hiện tại đang là thiết yếu đối với hầu hết mọi
người trong cuộc sống nói chung và những người cơng nhân nói riêng. Đó chính là
vấn đề về “An toàn thiết bị nâng”, và cụ thể hơn là về phương tiện xe nâng cẩu
cáp.

6


NỘI DUNG
1. Giới thiệu về thiết bị nâng cẩu cáp.
Cần cẩu hay cẩu hoặc cần trục là một loại máy móc thiết bị nâng hạ. Đặc điểm
chung của cẩu là hệ máy móc kết hợp sử dụng dây cáp cùng hệ pa lăng để treo móc
vật cẩu, và thường dùng cơ cấu tay cần hay dầm cầu hoặc khung cổng để cẩu các
vật nặng thi công, lắp ráp các công trình xây dựng, hay cẩu bốc xếp hàng hố.
2. Các loại xe cẩu cáp thơng dụng hiện nay.
Xe cẩu có rất nhiều loại được phân chia theo nhiều cách khác nhau như :
 Phân chia theo nhu cầu sử dụng : Xe cẩu từ 2,5 tấn, xe cẩu 5 tấn, xe cẩu 8
tấn, xe cẩu 30 tấn ( Cẩu Kato), xe cẩu nâng người.
 Phân chia theo cấu tạo hệ thống di chuyển : Xe cẩu bánh xích và xe cẩu bánh
lốp.
 Hoặc có thể phân chia theo hệ thống dẫn động : Xe cẩu thuỷ lực, xe cẩu dẫn
động cơ khí , xe cẩu dẫn động cơ điện.
3. Phân loại.
3.1. Xe cẩu bánh lốp.
Loại xe cẩu chuyên dụng bánh lốp là loại xe thường được sử dụng trong các cơng
việc như cẩu máy móc , thiết bị nặng , cẩu cứu nạn hay phục vụ bốc xếp hàng hoá,
cũng có thể sử dụng để vận chuyển hàng hố từ nơi này qua nơi khác một cách
nhanh chóng và tiện lợi.
Thiết kế của loại xe cẩu chuyên dùng bánh lốp có phần cần cẩu vơ cùng chắc chắn
nhờ đó việc bốc dỡ hàng hóa, các thiết bị, máy móc trọng lượng lớn được thực hiện

dễ dàng hơn. Các loại xe cẩu chun dụng bánh lốp thường có kích thước nhỏ gọn
và tải trọng thấp hơn so với xe cẩu chuyên dụng bánh xích.

7


Hình 3.1 Xe cẩu cáp bánh lốp

3.2. Xe cẩu bánh xích.
Là loại xe cẩu mà hệ thống bánh xe có cấu tạo bằng xích , cấu tạo bánh của loại xe
này có cấu tạo giống như bánh xe ủi , xe cẩu hạng nặng với hàng xích quấn quanh.
Loại xe cẩu này chuyên được dùng trong các công trường xây dựng , sử dụng
chính trong các ngành cơng nghiệp thuỷ điện, dầu khí, vận tải . Với sức nâng gấp
nhiều lần so với sức nâng của xe cẩu bánh lốp. Tải trọng của loại xe cẩu này rất lớn
từ 50 tấn đến vài nghìn tấn. Tính cơ động khơng cao tuy nhiên có thể di chuyển
trên các địa hình phức tạp, gồ ghề.
Các ưu điểm của xe cẩu bánh xích là :





Sức nâng lớn có thể nâng vật nặng đến hàng ngàn tấn.
Khả năng di chuyển trên các địa hình phức tạp, bùn đất, sụp lún.
Thiết kế phần cabin với tay lái và ghế ngồi tiện dụng cho người sử dụng.
Động cơ Diesel tiết kiệm nhiên liệu.

8



Hình 3.2 Xe cẩu cáp bánh xích

4. Thực trạng tai nạn xe cẩu cáp hiện nay.
Một số bài báo liên quan đến tai nạn xe cẩu cáp gây ra
Bài báo 1

Hình 4.1 Bài báo 1

Sáng ngày 15.3, Cơng an tỉnh Bình Phước phối hợp Cơng an TP.Đồng Xồi đang
tổ chức khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi điều tra, làm rõ vụ tai nạn
9


lao động xảy ra tại một công trường xây dựng (thuộc KP.Phú Mỹ, P.Tân Phú,
TP.Đồng Xoài) làm 2 người chết, 1 người bị thương.
Theo thông tin ban đầu, khoảng 7 giờ 15 phút cùng ngày (15.3), Lê Văn Lam (35
tuổi, ngụ tỉnh Đắk Lắk) sử dụng xe cần cẩu BS 50LA - 1148 để cùng các công
nhân thi công tại một nhà xưởng đang xây dựng thuộc KP Phú Mỹ, P.Tân Phú.
Khi anh Lam nâng móc cẩu lên thì đầu móc bất ngờ bị đứt cáp khiến móc cẩu nặng
hàng trăm kg rơi thẳng xuống khu vực các công nhân đang thi cơng. Hậu quả làm
anh Hồng Thiên Nhiên (33 tuổi, ngụ Đồng Nai) và anh Hoàng Văn Hậu (33 tuổi,
ngụ TP.HCM) tử vong tại chỗ, anh Hoàng Thành Đạt (28 tuổi, ngụ tỉnh Đắk Lắk)
bị thương được đưa đi cấp cứu ngay sau đó.
Bài báo 2.

Hình 4.2 Bài báo 2

Theo đó, vào khoảng 7h sáng, anh Lê Văn Đức (SN 1973, trú tại huyện Lộc Hà,
Hà Tĩnh) cùng với các công nhân khác tiến hành thi công lắp đặt đường ống thoát


10


nước hai bên đường tại khu vực xây dựng cơ sở hạ tầng Bắc sông Hiếu (P. Đông
Thanh, Tp.Đông Hà).
Khi lắp đặt đến đoạn ống cuối, các công nhân dùng xe múc để cẩu ống bê tông ly
tâm nặng hơn 1 tấn di chuyển xuống hố ga.
Lúc này, anh Đức đang đứng dưới hố ga để cân chỉnh ống thì bất ngờ dây cáp bị
tuột, ống bê tông rơi xuống đè lên người anh Đức.
Ngay lập tức, anh Đức được mọi người đưa đến bệnh viện cấp cứu nhưng do vết
thương quá nặng nên đã tử vong. Được biết, anh Đức là công nhân làm việc cho
Công ty TNHH xây dựng Mạnh Linh (đóng tại TP. Đơng Hà).
Bài báo 3.

Hình 4.3 Bài báo 3

Khoảng 19h tối, xe cẩu mang biển kiểm sốt 63LA-0091 đang cẩu một bình ơxy
"khủng" từ một ô tô tải khác vào bên trong khu cách ly điều trị bệnh nhân Covid19 (trụ sở của Sở Y tế Tiền Giang cũ, đường Hùng Vương, phường 1, thành phố
Mỹ Tho) thì bất ngờ bị lật ngang. Chiếc bình ô xy hàng nghìn kg bị rơi xuống đất,
chiếc cần khẩu ngã đè vào tòa nhà này. Rất may tại thời điểm xảy ra tai nạn, khu
11


vực này vắng người. Riêng tài xế và phụ xế của xe cẩu nhanh chân tránh được tai
nạn.
Trụ sở của Sở Y tế Tiền Giang (cũ) nay được ngành y tế tỉnh Tiền Giang sửa chữa
lại để tận dùng phục vụ điều trị bệnh nhân Covid-19. Cơng trình này do Công ty
TNHH Thuận Phú (Tiền Giang) thi công. Xe cẩu bị tai nạn do đơn vị thi công thuê
để đưa các bình ơ xy có trọng lượng lớn vào bên trong khu điều trị này.
5. Những tình huống tai nạn khi sử dụng xe cẩu cáp.

Khi sử dụng phương tiện xe cẩu cáp thì thực tế có rất nhiều tình huống tai nạn gây
tổn thất thiệt hại về của cải vật chất và nghiêm trọng hơn là tính mạng của con
người. Đây là một số yếu tố tai nạn thường gặp :
Rơi tải trọng :
 Nâng quá tải đứt dây cáp, cần nâng móc buộc tải.
 Tải bị vướng vào các vật xung quanh.
 Dây cáp, dây treo tải bị mịn oặc bị đứt, mối nối cáp khơng đảm bảo.
Sập cần :
 Nối cáp không đúng kỹ thuật.
 Cần quá tải ở tầm với xa nhất.
 Khoá cáp mất, hỏng phanh.
 Do đứt cáp.
Đổ cẩu :
 Do vùng mặt đất làm việc không ổn định, đất bị lún hoặc mặt bằng
nghiêng quá quy định.
 Cẩu quá tải hoặc vướng phải các vật xung quanh.
Tai nạn điện :
 Phóng điện do thiết bị nâng xâm nhập vào vùng nguy hiểm của đường
dây tải điện.

12


6. Nhận diện mối nguy.

Hình 6.1 Rơi tải trọng

13



Hình 6.2 Sập cần

Hình 6.3 Đổ cẩu

Hình 6.4 Tai nạn điện
14


7. Một số điều cấm khi vận hành thiết bị nâng cẩu cáp.
Trước khi vận hành thiết bị nâng cẩu cáp thì có những điều cấm cho những người
vận hành thiết bị. Một số điều cấm người vận hành nên nắm rõ là :








Nghiêm cấm sử dụng chất kích thích trước và sau khi vận hành máy.
Nghiêm cấm sử dụng điện thoại khi đang cẩu hàng.
Nghiêm cấm sử dụng máy để kéo máy khác hoặc để kéo vật liệu.
Nghiêm cấm dùng xe cẩu để cẩu người.
Nghiêm cấm vơ hiệu hóa các thiết bị an toàn.
Nghiêm cấm giao máy cho người khơng có nhiệm vụ vận hành.
Khơng nạp nhiên liệu khi động cơ đang chạy hoặc gần ngọn lửa.

8. An toàn cho người vận hành thiết bị.
Để đảm bảo an toàn trong lao động nói chung hay trong khi sử dụng thiết bị xe cẩu
cáp nói riêng thì khi bắt đầu một cơng việc thì phải đảm bảo rằng người vận hành

thiết bị có đủ những kiến thức và khả năng cơ bản để điều khiển thiết bị đó. Đồng
thời cũng biết về an toàn lao động khi sử dụng các thiết bị trong môi trường làm
việc. Dưới đây sẽ là những điều cần biết và làm đối với người vận hành thiết bị :
 Người thợ vận hành phải hiểu, phải biết đọc và tham khảo bảng đặc tính tải
trọng trước khi vận hành thiết bị.
 Kế hoạch nâng thành lập trước và được thơng báo tới tồn đội để cùng nhau
lập biện pháp thi công trước khi tiến hành thi cơng.
 Hàng ngày người thợ vận hành phải có bảng kiểm tra an tồn thiết bị và
được kiểm sốt bởi nhân viên an toàn của nhà thầu trước khi tiến hành công
việc.
 Phải đảm bảo rằng điều kiện nền bãi đã được an toàn và chắc chắn cho xe
cẩu di chuyển và nâng trước khi bắt đầu công việc.
 Phải báo cáo ngay cho người quản lý biết nếu điều kiện nền bãi khơng an
tồn.
 Riêng đối với xe cẩu bánh lốp thì phải kê chân chắc chắn trước khi làm việc.
 Người vận hành xe cẩu
 chỉ được phép nâng tải khi đã được người xi nhan ra tín hiệu rõ ràng và đảm
bảo an tồn.
 Khơng dùng cần cẩu
 để kéo xiên tải hoặc tải đang bị vật khác đè lên hoặc bị vùi lấp.
15


 Khu vực xe cẩu làm việc phải được phong tỏa và có nhân viên an tồn giám
sát đồng thời nghiêm cấm người không phận sự đi vào khu vực thi công.
 Phải xác định trọng lượng của tải và đảm bảo nó nằm trong tải trọng làm
việc an tồn của xe cẩu trước khi cẩu hàng.
 Khi đang cẩu hàng trên cao cần phải tránh thao tác điều khiển đột ngột .
 Người vận hành không được tự ý dời khỏi buồng lái khi cần cẩu đang treo
tải lơ lửng hoặc chờ lắp ráp.

 Đặt thiết bị nâng ở gần đường dây tải điện phải đảm bảo trong suốt quá trình
làm việc khoảng cách nhỏ nhất từ thiết bị nâng hoặc từ tải đến đường dây tải
điện gần nhất không được nhỏ hơn giá trị sau:
 1,5 mét đối với đường dây có điện thế đến 1KV.
 2 mét đối với đường dây có điện thế từ 1-20KV.
 4 mét đối với đường dây có điện thế từ 35-110KV.
 5 mét đối với đường dây có điện thế từ 150-220KV.
 6 mét đối với đường dây có điện thế đến 330KV.
 9 mét đối với đường dây có điện thế từ đến 500KV.
 Người vận hành phải cho dừng ngay thiết bị / dừng khẩn cấp khi nhận được
tín hiệu stop
 Không làm việc khi gặp thời tiết xấu (mưa, giơng, gió , bão,...). Khi có gió
từ cấp 5 (29-38km/h) trở lên thì phải đưa xe cẩu về nơi an toàn, thu gọn các
đốt cần và hạ trùng với hướng gió.
 Thường xuyên ghi chép lại các hoạt động và chế độ bảo dưỡng của thiết bị.
9. An toàn cho người móc cáp.
Đối với người móc cẩu cáp thì sẽ có những tiêu chuẩn an tồn lao động để đảm bảo
không xảy ra sự cố hay trục trặc trong quá trình hoạt động của xe cẩu cáp :
 Kiểm tra móc cẩu và chắc chắn rằng nó an tồn, vẫn làm việc tốt.
 Lập tức báo cáo cho giám sát thiết bị nâng về bất kì hư hỏng nào của móc
cẩu.

16


 Đối với các tải nhỏ thì phải được xếp vào hộp cẩu riêng biệt hoặc xếp vào
container để tránh tải rơi trong suốt q trình nâng.

 Phải lót miếng đệm vào chổ tiếp xúc dây cáp với tải để tránh hỏng hóc cho
tải và dây cáp.


17


 Khi móc cáp phải móc đúng chiều má lí.

 Móc cẩu tiếp xúc với má lí phải được cố định để tải luôn cân bằng.

 Phải chắc chắn rằng khố chặn cáp trong tình trạng tốt và được khố đúng
cách.

18


 Chắc chắn rằng đầu sợi cáp trên móc phải cách đều nhau.

 Móc dây sao cho móc cẩu đúng hướng, khơng quấn nhiều vịng cáp trên móc
cẩu.

 Nếu tải dài phải móc cả 2 điểm sao cho tải ln cân bằng trong suốt quá
trình nâng.

19


 Bắt buộc phải dung 2 dây cáp để đảm bảo tải cân bằng.

 Không để các dây thừa tự do, phải móc chúng lại vào móc chung.

 Các đầu dây cáp phải được sắp xếp theo thứ tự, tránh đè lên nhau.


20